Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen...

29
Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken? Inspiratiebrochure

Transcript of Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen...

Page 1: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?

Insp

irat

iebr

och

ure

Page 2: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Insp

irat

iebr

och

ure

Waarom werken aan impact ���������������������������������������03

Hoe werken aan impact? ����������������������������������������������05 Edutainment ���������������������������������������������������������������������������������������������������� 06

Shopatainment ������������������������������������������������������������������������������������������������08

Positionering �����������������������������������������������������������������������������������������������������10

Buzz ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������11

Entertainment ��������������������������������������������������������������������������������������������������� 16

Connectiviteit ����������������������������������������������������������������������������������������������������18

Openbare orde �������������������������������������������������������������������������������������������������� 22

Organisatie ������������������������������������������������������������������������������������������������������� 24

Samengevat ������������������������������������������������������������������������26

Bronnen ��������������������������������������������������������������������������������29

Inhoud

Page 3: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Waarom werken aan impact?

2In

spir

atie

broc

hu

re

Page 4: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Wist je dat 95% van de Vlamingen Open Monumentendag kent? En dat we met z’n allen ook erg trots

zijn op erfgoed? Dat wijst een bevolkingsbevraging (september 2019), die de maatschappelijke impact van

Open Monumentendag meet, uit� Ook het rapport Places that make us van de National Trust U�K� wijst uit

dat erfgoedplekken een positief effect hebben op het welzijn van mensen� Hier liggen heel wat kansen en

argumenten voor de erfgoedsector om het belang van behoud, ontwikkeling en openstelling van erfgoed

hoog op de lokale agenda te zetten�

Heb jij zin om je gemeentebestuur sterker te betrekken bij je erfgoedsite? Zie je het voordeel in van sa-

menwerking met allerlei lokale partners om erfgoed te versterken binnen de lokale gemeenschap? Wil jij je

publiek op je erfgoedevenement verbreden en meer mensen binden aan je erfgoedplek? Dan zou je kunnen

stellen dat je de maatschappelijke impact van jouw erfgoedactiviteit wil vergroten� Door te werken aan

impact, maak je de lokale gemeenschap meteen weer bewust van het belang van erfgoed�

Dit is ook voor Herita belangrijk� Met deze inspiratiebrochure en bijhorende tool, willen we vanuit Herita

inspiratie geven om nog impactvollere erfgoedevenementen te organiseren� Want iedereen kan werken

aan de maatschappelijke impactvergroting van erfgoed op lokaal niveau�

Om te weten te komen wat de maatschappelijke impact van een evenement als Open Monumentendag

is, startte Herita een participatief traject op� Wanneer is Open Monumentendag voor stakeholders (lokale

organisatoren, Herita als coördinator, de Vlaamse Overheid,���) geslaagd?

In 2019 werd in de week na Open Monumentendag een enquête uitgestuurd naar een representatieve

groep van Vlamingen die Open Monumentendag kennen en/of al eens hebben deelgenomen aan Open

Monumentendag-activiteiten� De resultaten van de bezoekersbevraging worden afgezet tegen de impact-

criteria die alle stakeholders samen bepaalden� Op basis van de resultaten van het bevolkingsonderzoek

kunnen gerichte acties gedestilleerd worden om Open Monumentendag nóg beter te maken� Zo kunnen

we samen de maatschappelijke impact van Open Monumentendag – en bij uitbreiding de impact van an-

dere erfgoedevenementen - vergroten�

Herita doet dit niet alleen� We laten ons in het hele proces begeleiden door een wetenschappelijke partner,

nl� het Expertisecentrum Publiek Impact van de Karel de Grote Hogeschool� Het expertisecentrum ontwik-

kelde de tool en de methode om de maatschappelijke impact van publieke evenementen te meten� Zowel

in het voortraject, als voor de publieksbevraging en de daaropvolgende trajecten overleggen we samen

met deze partner de mogelijke acties� Zij adviseren en begeleiden Herita bij de optimale ontwikkeling van

dit traject�

_Met deze inspiratiebrochure en

bijhorende tool, willen we vanuit Herita inspiratie geven om nog impactvollere erfgoedevenementen te organiseren�

_

Insp

irat

iebr

och

ure

De

Page 5: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Hoe werken aan impact?

3In

spir

atie

broc

hu

re

Page 6: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

EdutainmentHet impactcriterium edutainment focust op hoe inhoudelijk verrijkend en maatschappelijk relevant het

evenement ervaren wordt�

P R A K T I J K V O O R B E E L D E N

Stad Leuven, een actueel thema op diverse manieren gebracht en gelinkt aan erfgoedsites

De dienst onroerend erfgoed in Leuven besloot dat Open Monumentendag rond een sterk thema moest

draaien: duurzaamheid en klimaat� De stad selecteerde 12 sites die een sterke link tussen erfgoed en duur-

zaamheid aantonen� Op de verschillende sites brachten panelen de link tussen het monument en klimaat

en duurzaamheid in beeld� Ook de gidsen besteedden in hun rondleidingen extra aandacht aan dit the-

ma� Op verschillende sites in Leuven waren erfgoedzorgers present om bezoekers, die niet meer konden

aansluiten bij een rondleiding, van de nodige informatie te voorzien� Er werden diverse types activiteiten

georganiseerd in Leuven� Zo werd er bijvoorbeeld op een site een duurzaamheidsquiz gespeeld en een

ecologisch ontbijt georganiseerd� Op andere sites werd dan weer veel aandacht besteed aan presentaties

van duurzame herbestemmingsprojecten, het gebruik van duurzame materialen en technieken bij restau-

ratiewerken en de rol van het klimaat voor erfgoed� Op die manier werden bezoekers van Open Monumen-

tendag actief gestimuleerd om na te denken over erfgoed en duurzaamheid en klimaat�

De impactanalyse wordt uitgevoerd op basis van 8 impactcriteria. Hieronder lees je wat de criteria inhouden en hoe jij aan 1 of meerdere ervan kan werken op jouw erfgoedevenement.

8 impactcriteria

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

6

Page 7: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

De Hofkamer, ‘De Goden op de Olympusberg’ komen tot leven: meerwaardezoekers en families aan zet

In de tuin van Den Wolsack, waar de kantoren van Herita zich bevinden, vind je de Hofkamer� Een majes-

tueus plafonddoek ‘De Goden op de Olympusberg’ siert het plafond van de gelijkvloerse verdieping� Vanaf

dit imposante plafonddoek kijken de Griekse goden neer op de bezoekers van de Hofkamer� Heel boeiend

voor een kunstkenner of een specialist antieke oudheid die meteen aan de interpretatie van het doek kan

beginnen� Maar hoe zorg je ervoor dat dit prachtige werk en bijhorende boodschap ook in de hoofden van

kinderen ‘blijft hangen’? En nog beter: hoe zorg je ervoor dat kinderen en hun ouders of grootouders samen

het plafonddoek bekijken en dit stukje erfgoed samen kunnen beleven?

Herita werkte verschillende manieren uit om het verhaal van de goden op het plafonddoek tot leven te

wekken� Naast de brochures is er een infopaneel waar bezoekers informatie kunnen lezen en opzoeken�

Er is de mogelijkheid om de Hofkamer te bezoeken met een gids� Om het helemaal compleet te maken

kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen� Kortom: een brede

waaier aan bezoekerservaringen om de inhoudelijke en culturele kennis van de bezoekers te verreiken werd

al aangeboden, maar een aanbod op maat van families ontbrak nog�

Open Monumentendag was het ideale moment om een breder publiek aan te trekken en daarom werd het

verhaal van het plafonddoek ook op maat van families verteld� Bij aankomst werden families begeleid naar

een workshopruimte waar ze aan de hand van een stroomschema samen ontdekten welke god uit de pla-

fondschildering het beste bij hen paste (een eerste kennismaking met de rijke Griekse cultuur)� Met die god

in het achterhoofd werden ze uitgenodigd om op het plafonddoek ‘hun god’ te gaan zoeken� Per god werd

op kindermaat een mooi vormgegeven informatieblaadje ontwikkeld om meer te weten te komen over

deze god en zijn achtergrond (een inhoudelijke verdieping van het thema)� Hierbij werd speciale aandacht

gegeven aan de vormgeving, zodat ook kinderen zich aangetrokken voelen om met het informatieblaadje

aan de slag te gaan� Ook ouders kregen een actieve rol om het cultureel verrijkende thema op een actie-

ve wijze te beleven� Daarna konden families nog samen poseren in de photobooth met de Hofkamer als

achtergrond, al dan niet verkleed als god, en kregen ze de foto, met de hashtag #OMD19 mee naar huis�

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

7

Page 8: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

C H E C K L I S T ZET IK OP MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP EDUTAINMENT?

Voorzie je in je programmatie een divers aanbod aan leermogelijkheden (panelen, informatiebro-

chures, rondleidingen, leerspellen, lezing, workshops,…), zodat bezoekers kunnen bijleren op een

manier die voor hen past?

Stimuleer je reflectie, debat of opinie bij de bezoeker op een actieve wijze? Bijvoorbeeld in je

programmatie (lezing, workshops, gesprek, debat,…), in je gidsbeurten, op interactieve panelen/

via publieksbevraging of andere?

Voorzie je binnen je programmatie zowel aanbod voor de meerwaardezoekers als voor andere doel-

groepen? Is het aanbod op je evenement toegankelijk gemaakt voor een breed publiek (zijn er

diverse activiteitstypes die inspelen op de inhoud die je wil overbrengen)?

Denk je vooraf na of je de programmatie of het thema van je erfgoed kan linken met hedendaagse

problematieken zoals milieu, migratie, verdichting, leefomgeving, welzijn,… of actuele gebeurte-

nissen?

ShopatainmentHet impactcriterium shopatainment focust op de mate waarin het evenement als een economische

stimulans voor de lokale handel ervaren wordt�

P R A K T I J K V O O R B E E L D

Kasteel van Bellinghen, Privé-eigenaars betrekken lokale ondernemers

Goedele en Geert Martens, privé-eigenaars van het Kasteel van Bellinghen in Kampenhout, zetten voor het

eerst hun deuren open op Open Monumentendag 2019� Hun deelname kwam er na veel vragen van buren

en inwoners die nieuwsgierig waren naar de inrichting van het kasteel en de voltooide restauratie� Veel

Kampenhoutenaars hebben een band met het kasteel, sommigen onder hen verbleven zelfs nog in het

voormalige jongenstehuis�

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

8

Page 9: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Het kasteel louter openstellen voor nieuwsgierige bezoekers was niet voldoende voor Goedele en Geert�

Het huis vertelt een verhaal van Kampenhout, maar de identiteit wordt mee bepaald door de lokale

ondernemers van de gemeente� Daarom nodigden ze de lokale horeca en handelaars uit om de Open

Monumentendag-activiteit mee te verzorgen� Zo droegen de lokale kaashandel, de bierbrouwer met een

Kampenhouts’ bier en de bioboer hun steentje bij aan de activiteit� Er werden witloofsoep, witloofquiche

en witloofbier verkocht (witloof is het streekproduct van de gemeente)� Maar daar stopte het niet: de

lokale bloemiste versierde verschillende kamers in het kasteel en een lokale taxidermist gaf uitleg bij de

opgezette dieren in het huis�

TIP VOOR SHOPATAINMENT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Betrek lokale ondernemers en bespreek met hen op welke manier jouw evenement

een win-win kan zijn voor beide partijen.

C H E C K L I S T ZET IK OP MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP SHOPATAINMENT?

Nemen de lokale handelaars (initiatieven om te participeren in het evenement? Zetten ze hun

deuren open, hebben ze een stand op het evenement, doen ze iets speciaal naar aanleiding van

het evenement,…?

Heb je als organisator lokale handelaars/ondernemers uitgenodigd om te participeren aan het

evenement?

Stimuleer je je partners om met een vernieuwend of creatief initiatief hun handelsactiviteiten in de

kijker te zetten op jouw evenement?

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

9

Page 10: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

PositioneringHet impactcriterium positionering focust op hoe het evenement de uitstraling, positionering en kernwaar-

den van de gemeente of locatie ondersteunt�

Met andere woorden: ondersteunt het evenement de uitstraling van die gemeente of zelfs van Vlaanderen als

een dynamische, sfeervolle en levendige plaats waar het aantrekkelijk is om te wonen, te leven en te werken?

P R A K T I J K V O O R B E E L D

Stad Leuven, Open Monumentendag met een thema dat aanleunt bij de visie van de stad

De dienst onroerend erfgoed besloot dat Open Monumentendag 2019 zou draaien rond een sterk thema:

duurzaamheid en klimaat� De reden om voor dat specifiek thema te kiezen was tweeledig� Enerzijds wordt

vaak foutief gedacht dat erfgoed en duurzaamheid niet samengaan� Het Open Monumentendag-program-

ma zou het tegendeel moeten bewijzen� Er werden 12 sites geselecteerd die het duurzaamheidsverhaal van

erfgoed illustreerden�

Daarnaast koos Leuven voor duurzaamheid en klimaat omdat de stad in 2050 klimaatneutraal wil zijn�

De inhoud van het evenement werd dus afgestemd op de visie en de strategie van de stad� Op die manier

versterkte Open Monumentendag die visie en boodschap én zal de Leuvenaar erfgoed als een belangrijk

item op de agenda beschouwen als het gaat over toekomstige stadsontwikkeling�

TIP VOOR POSITIONERING UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Zoek naar een invalshoek (voor de programmatie en communicatie van je activiteit) die

aansluit bij onderwerpen die de gemeente/stad/regio belangrijk vindt. Hierdoor krijg je

als organisator misschien ook logistieke, communicatieve of financiële steun.

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

10

Page 11: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

C H E C K L I S T ZET IK OP MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP POSITIONERING?

Speel je de identiteit/het verhaal/… van een plek voldoende uit op het erfgoedevenement (in de

communicatie, in de programmatie,…)? Denk bijvoorbeeld aan positionering als ‘de bosgemeente’,

‘de fruitgemeente’, een bepaalde traditie of figuur of aan een beleidsvisie,…

Wordt de stadsmarketing/branding doorgetrokken in de communicatie, programmatie en/of

visuele uitstraling van het evenement?

BuzzHet impactcriteria buzz focust op hoe het evenement het aantal lokale ambassadeurs versterkt�

Met andere woorden: hoe groot is de naamsbekendheid, hoeveel mensen kennen het erfgoedevenement,

hoeveel mensen zijn er dit jaar geweest, hebben bezoekers zelf actief (of niet?) gecommuniceerd over het

evenement, op welke manier werd er gesproken over het evenement (met een positieve connotatie of niet)

en is er door de organisator én de bezoekers van het evenement voor, tijdens en na het evenement gecom-

municeerd?

P R A K T I J K V O O R B E E L D E N

Donjon ter Heyden, inzetten op interactie en ambassadeurschap

Privé-eigenaars Cathérine en haar vader zetten elk jaar op Open Monumentendag de deuren van hun

Donjon open� Het programma stellen ze elke editie nauwkeurig samen: activiteiten voor kinderen, lekkere

streekproducten voor opa en oma en begeleide torenbeklimmingen� De bezoekersstroom is elk jaar enorm�

Maar hoeveel mensen zijn er eigenlijk geweest? Leuker én interactiever dan het turven d�m�v� streepjes om

het bezoekersaantal te tellen, is het uitdelen van een geschenkje� Cathérine en haar vrijwilligers deelden

stickers uit met op de voorkant de prachtige Donjon en op de achterkant een leuke boodschap�

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

11

Page 12: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Niet alleen was het via de stickers eenvoudig om na Open Monumentendag te meten hoeveel mensen de

Donjon bezochten; maar zorgden ze ook voor veel meer interactie tussen de bezoeker en de lokale orga-

nisator, aldus een vrijwilliger� Vrijwilligers getuigen dat het contact met de bezoekers warmer was, dat ze

meer directe feedback kregen en dat ze het een leukere opdracht vonden dan het passief turven� Op die

manier werden niet enkel de vrijwilligers maar ook de bezoekers echte ambassadeurs van het monument�

Door de sticker aan de bezoeker mee naar huis te geven, werd er thuis en ook met anderen nog over de

Donjon gepraat� Zo zorgden Cathérine en haar vader ervoor dat er ook na de activiteiten over hun site werd

gesproken�

Naast de stickers, werd er nog een ander geschenk uitgedeeld� Kinderen die als ridder of prinses verkleed

kwamen, kregen een uiltje mee naar huis� Dit vooraf communiceren, moedigt ouders aan om hun kinderen

mee te nemen (er is duidelijk nagedacht over een kindvriendelijk programma) en het spoort de kinderen

aan om zich te verkleden� Bovendien is het geschenkje niet lukraak gekozen� Bovendien waren de uiltjes

niet lukraak gekozen: enkele uilen maakten hun nest in de toren� Er is dus een duidelijke link met het

monument�

Daarnaast faciliteerde Cathérine enkele fotomomenten, zoals de schandblok aan de Donjon�

Het nodigt uit om, vastgebonden in de schandblok, op de foto te gaan met de beul� Wanneer je bij

het fotomoment ook stimuleert om de foto’s te delen met een unieke hashtag (bijvoorbeeld #OMD19

#donjonTerHeyden), maken de bezoekers op de dag zelf nog promotie voor jouw evenement�

Cathérine maakt op Open Monumentendag zelf kwalitatieve foto’s in functie van de promotie van volgende

erfgoedevenementen� “Zo creëer ik het gevoel dat een afwezige bezoeker iets gemist heeft en wil ik hen

aanzetten om er de volgende keer wel bij te zijn”, aldus Cathérine�

TIPS VOOR BUZZ UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Geef bezoekers redenen om op een positieve manier over je evenement te spreken

(bijvoorbeeld door het krijgen van een geschenkje, een warme babbel met een vrijwilliger).

• Geef een weloverwogen geschenkje mee met de bezoeker dat je evenement langer laat

leven en dat bezoekers met een blij gevoel laat terugdenken aan het bezoek. Dit kan een

incentive zijn voor een nieuw bezoek.

• Maak kwalitatieve foto’s die tevreden bezoekers laten zien. Ze zijn een meerwaarde voor

je communicatie na het evenement: je creëert het gevoel dat mensen iets gemist hebben

en er de volgende keer bij willen zijn.

• Creëer een plek op je evenement waar mensen eenvoudig een leuke foto kunnen maken

en deze kunnen delen op sociale media. Voeg aan die plek meteen ook jouw logo of een

gepersonaliseerde hashtag (#) toe. Op die manier vind je de foto’s eenvoudig terug en

maken bezoekers reclame voor jouw monument.

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

12

Page 13: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Ijskelder-actie stad Leuven, inzetten op persaandacht

De stad Leuven legde in februari 40 ton ijs in een oude ijskelder net buiten de stad� Waarom? Om te kun-

nen bekijken hoeveel ijs er zeven maanden later nog van zou overblijven� Heeft het klimaat een effect,

werkt deze methode om ijs te bewaren nog? Wat leert dit experiment ons? In februari, bij de start van

het experiment, communiceerde de pers al uitgebreid hierover� Er werd ook aangekondigd dat de ijskelder

op Open Monumentendag voor iedereen de deuren opende, zodat het publiek kon komen kijken naar het

resultaat en kon leren over ijskelders en hun gebruik vroeger en vandaag� Enkele dagen voor Open Monu-

mentendag was er opnieuw een persvoorstelling waarin het volledige programma van Open Monumenten-

dag werd toegelicht en het resultaat van het experiment werd voorgesteld� Dit is daarom niet enkel een

goed voorbeeld om de positionering van de stad Leuven mee te ondersteunen, maar ook erg origineel� Het

is een verhaal dat het grote publiek aanspreekt en daarom persaandacht krijgt�

TIP VOOR BUZZ UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Creëer in aanloop naar je evenement een reden om de nieuwsgierigheid van pers en

bezoekers te prikkelen, zo wordt er voor je evenement al over je activiteit gecommuni-

ceerd. Maar let hierbij op dat het juiste verhaal wordt verteld. Negatieve buzz of buzz

over een onderwerp dat niet relevant is voor jouw verhaal, dien je te vermijden. In

spir

atie

broc

hure

Her

ita

- Im

pact

van

erf

goed

even

emen

ten

|

13

Page 14: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

De Iepernaren schrokken zich een

maand voor Open Monumenten-

dag een hoedje: het Belfort stond

te koop voor 495 euro!? Opeens

lag de aandacht op alle monu-

menten in de stad, want ook an-

dere gebouwen en plekken werden

symbolisch te koop aangeboden�

Met deze actie wilde het kunst-

collectief ‘Dienst der Gedroomde

Gewesten’ de aandacht vestigen

op een project dat in september

en oktober zou plaatsvinden in het

Sint-Jansgodshuis�

‘Dienst der Gedroomde Gewes-

ten’ is een nieuwe vereniging (be-

staande uit jongeren tussen 19 en

29 jaar), die mensen via kunst wil

laten nadenken, experimenteren

en bouwen aan hun gedroomde

stad van morgen� In september en

oktober organiseerden ze gratis

workshops, activiteiten en publie-

ke belevingsmomenten� Om de ac-

tiviteiten te sponsoren, zijn ze op

zoek naar middelen� Daarom ‘ver-

kopen’ ze onder andere de Rijsel-

poort, de ‘zwevende kraan’ aan de

Zuiderring en zelfs het Belfort� Op

Open Monumentendag was er een

eerste workshop� Deze ludieke crowdfundingsactie werd voorgesteld tijdens een ‘openbare verkoop’ van de

stad in augustus� Tijdens deze openbare verkoop werden de verschillende formules van de crowdfunding

voorgesteld, maar kon je ook de Dienst zelf en hun plannen voor het Sint-Jansgodshuis leren kennen�

TIPS VOOR BUZZ UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Lanceer een ‘shockerende’ leuke actie samen met een andere organisatie vóór Open

Monumentendag en toon het resultaat daarvan óp Open Monumentendag zelf.

Zo genereer je voor je evenement al veel gespreksonderwerpen. Nieuwsgierige bezoekers

worden geactiveerd, wat kan leiden tot meer aandacht voor jouw activiteit.

• Breng de pers op de hoogte van je plannen.

• Verleng het effect van de communicatie over je erfgoedevenement door activiteiten in te

plannen met een partnerorganisatie.

Het Belfort van Ieper kopen? Open Monumentendag als vehikel

gebruiken om aandacht te vragen voor erfgoed en een stadsont-

wikkelingsproject

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

14

Page 15: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

C H E C K L I S T ZET IK OP MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP BUZZ?

Heb je op diverse wijzen actief gecommuniceerd voor je evenement? (online: Facebook, Instagram, … of

offline: lokale gemeentefolder, via de pers,…)

Heb je tijdens je evenement actief gecommuniceerd over de activiteiten, hoe het eraan toe gaat of over

volgende erfgoedactiviteiten in het najaar? Bv� via een lokale reporter die allerlei indrukken (foto’s,

quotes,��) weergeeft via Twitter, via Instagram, via Facebook, …

Heb je na je evenement actief gecommuniceerd over Open Monumentendag? Bijvoorbeeld: aantal

bezoekers, interviews of quotes van bezoekers, foto’s van de dag zelf, een impressie, persbericht,…

Heb je jouw bezoekers aangezet om mee te communiceren over je evenement? Bijvoorbeeld door een #

zichtbaar te maken op je erfgoedplek, een leuke fotolocatie/-moment te organiseren,…

Worden er diverse communicatiekanalen (online en offline) gebuikt? Denk aan flyers, gemeenteblad,

affiches, maar ook aan Facebookevenement, digitale schermen in openbare gemeentelijke gebouwen, …

Heb je je activiteit ingeschreven via het inschrijvingssysteem van Open Monumentendag? Het inschrij-

vingssysteem van Open Monumentendag is gekoppeld aan UiT-databank� Zo kom je op twee plekken

terecht: op de populaire website van Open Monumentendag en in de UiT-databank�

Heb je de partners van je evenement aangezet om voor, tijdens of na je evenement actief mee te commu-

niceren over je programma? (offline en online)

Stimuleer je je bezoekers om actief te communiceren (tweeten, liken, foto’s posten) over je activiteit/je

monument voor en tijdens je erfgoedevenement?

Onderneem je acties die ervoor zorgen dat het aantal gedeelde posts/foto’s omhoog gaat op Facebook, op

Instagram,…?

Welke actie(s) kan je bedenken om de lokale/regionale en landelijke pers aanwezig te laten zijn op je erf-

goedactiviteit?

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

15

Page 16: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

EntertainmentHet impactcriterium entertainment focust op hoe het evenement het lokaal geluksgevoel versterkt�

Met andere woorden: in welke mate is het evenement leuk, ontspannend, ervaringsgericht en vernieuwend.

P R A K T I J K V O O R B E E L D E N

Kasteel van Horst, beleving creëren op een moment dat het kasteel gesloten is voor restauratiewerken

De lokale vrijwilligersvereniging, het Horstgenootschap, bleef niet bij de pakken zitten toen

ze hoorden dat ‘hun’ kasteel voor lange tijd de deuren zou sluiten� Naar aanleiding van

Erfgoeddag en Open Monumentendag, maar ook doorheen het hele seizoen, bedenken ze

creatieve activiteiten om het verhaal van het kasteel levendig te houden, ook tijdens de sluiting�

Op Open Monumentendag wilden ze de gesloten ridderzaal van het kasteel letterlijk naar buiten bren-

gen� Dat deden ze door de enscenering van een doordacht opgezette ‘feestdis’, georganiseerd door Gravin

Maria-Anna Van den Tympel� De feestdis zou plaatsvinden buiten, voor het kasteel, onder een gigantisch

plafonddoek� Op het plafonddoek stonden de Hanssche medaillons, die ook de ridderzaal in het kasteel

sieren� Aan de feestdis namen vrijwilligers en gidsen plaats, uitgedost als een historisch personage uit het

jaar 1655� Ze speelden een gesprek tussen de Gravin en haar gasten na en vertelden zo het verhaal van de

medaillons van Hanssche uit de ridderzaal� Daarnaast waren er vertellingen voor kinderen over de taferelen

die te zien zijn op de medaillons, gebracht door een professionele verteller� Bezoekers konden ook initiaties

historisch dansen volgen, medaillons maken en genieten van een streekbiertje� Kortom er was gedacht aan

beleving voor elk type bezoeker, groot en klein�

Het Horstgenootschap gebruikte ook een specifiek kader om de beleving van het evenement te ontwik-

kelen en nog strakker te organiseren� Dat was de Holy Trinity Methode� Lees er alles over op onze website

waar een leidraad met tips en praktijkvoorbeelden je op weg helpen�

TIP VOOR ENTERTAINMENT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Organiseer workshops voor diverse leeftijdsgroepen: historisch dansen

(samen met mama en papa), medaillons maken,…

• Breng de inhoud ook via beleving over: een historisch toneeltafereel, een professionele

verhalenverteller,…

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

16

Page 17: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

TIP VOOR EDUTAINMENT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Zorg voor ervaringsgerichte ingrepen (historisch toneel, vertellingen, workshop medaillons

maken) waardoor de historische inhoud op diverse manieren aangereikt wordt, zo kan je

verschillende doelgroepen en bijhorende ‘leer’stijlen aanspreken. Zo blijft je boodschap

langer hangen.

C H E C K L I S T ZET IK OP MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP ENTERTAINMENT?

Valt er op jouw evenement meer te doen dan alleen luisteren en kijken? Bied je de bezoeker ook de

kans om zelf iets te doen?

Is de activiteit vernieuwend? Doe je niet elk jaar hetzelfde?

Denk je na over hoe je op je activiteit meer beleving kan brengen (dat kan complementair en

versterkend werken op de inhoud)?

Bied je op je activiteit initiatieven aan, waardoor mensen dingen SAMEN kunnen doen (met oma/

opa, buren, nieuwe mensen,…)? Bijvoorbeeld dansen, volksspelen, opdrachten die vereisen om

samen te kijken of te luisteren, schommelen (al eens gedacht aan een dubbele schommel?),…

Bied je op je evenement ook activiteiten en/of plekken aan die zorgen voor ontspanning?

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

17

Page 18: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

ConnectiviteitHet impactcriterium connectiviteit focust op hoe het evenement het lokale sociaal weefsel versterkt�

Met andere woorden: hoe kan je activiteit het lokale gemeenschapsgevoel versterken, de onderlinge relaties

en verbondenheid van mensen en verenigingen versterken en bijdragen aan de creatie van een sociaal vangnet

voor lokale gemeenschap? Connectiviteit heeft ook te maken met hoe je de lokale bekendheid, de lokale

waardering en de lokale betrokkenheid kan stimuleren.

P R A K T I J K V O O R B E E L D E N

Hoeve ’t Voldersveld, Parkinson als uitgangspunt voor ‘Open MonuMENSENdagen’

Privé-eigenaar en enthousiaste lokale Open Monumentendag-organisator Dora Maes heeft een heel bij-

zonder verhaal te vertellen� Al enkele jaren organiseert zij met steun van tientallen vrijwilligers tijdens

Open Monumentendag in Kerkhove, de ‘Open MonuMENSENdag’� Zij stelt haar familie-erfgoed ‘’t Volders-

veld’, een beschermde vierkantshoeve uit de 16de eeuw, open voor het grote publiek� Dora probeert die dag

ook vooral aandacht te vragen voor, en inzicht te geven in, de moeilijkheden die de ziekte van Parkinson

teweegbrengt� Nadat Dora in haar familiekring met de ziekte geconfronteerd werd, vatte ze de koe bij de

horens� Ze sloot een partnerschap met Tipz, een vzw die zich inzet voor Parkinsonpatiënten en naasten die

met Parkinson te maken hebben� Samen dromen ze ervan ‘t Voldersveld op te bouwen tot een plek waar

de werking van Tipz kan uitgerold worden om samen de veerkracht van mensen met Parkinson en hun

naasten te versterken�

Op Open MonuMENSENdag organiseren zij een programma rond het bijzondere erfgoed en de ziekte van

Parkinson, waarbij ze o�a� lokale kunstenaars uitnodigen om een interpretatie te geven van de plek, een

lezing te organiseren over ‘erfgoed als herbronningsruimte’ en een samenzangmoment te houden� Ook de

lokale bioboer, die op ’t Voldersveld zijn afhaalpunt heeft, is aanwezig met zijn aanbod aan groentepakket-

ten� De organisatie van dit evenement wordt mogelijk gemaakt door Parkinsonpatiënten actief te betrek-

ken voor, tijdens en na het evenement� Zij getuigen en vertellen o�a� over hun ziekte én sporen bezoekers

aan om met hen in dialoog te gaan�

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

18

Page 19: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Samen met andere lokale partners verbinden Dora en haar team hierbij zorg, natuur en cultuur in een

creatief programma� Dit doen ze nu al enkele jaren, waarbij elk jaar nieuwe initiatieven worden opgezet

om een vernieuwend programma rond erfgoed en de ziekte van Parkinson samen te stellen� Elk jaar gaat

de opbrengst naar TIPz� TIPz neemt een deel van de educatie, organisatie en communicatie van deze dag

op zich�

Tipz verwoordt het in haar communicatie treffend: “Je vraagt je af  bezichtig ik Beschermd Erfgoed, of

worden wij, beschermd door het erf, goed?”� Samen met de lokale erfgoedeigenaar wordt de kracht van de

verbinding tussen erfgoed en mensen zichtbaar gemaakt op deze ‘Open MonuMENSENdag’�

TIPS VOOR CONNECTIVITEIT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Betrek andere verenigingen (zoals Tipz) in de organisatie en inhoudelijke programmatie

van je programma.

• Betrek lokale spelers uit de buurt in de organisatie (dit zorgt ook voor extra ‘buzz’). Zorg

voor lokale betrokkenheid, appreciatie en bekendheid van je evenement en het thema.

• Betrek (lokale) rolmodellen (hier: Parkinsonpatiënten die op een veerkrachtige manier

hun leven hertalen en hierover komen getuigen/in gesprek gaan).

• Integreer elementen in het programma om dingen samen te doen: samenzang,

volksdans, maar ook samen eten (soepcafé, koffie & thee service) creëert verbinding.

• Schenk de opbrengst van je activiteit aan het goede doel (tip: dit kan ook de restauratie

of ontwikkeling van je eigen site zijn). Zorg op die manier voor een gemeenschappelijk-

heid in visies en doelen en/of zet zo in op meer begrip voor anderen.

TIPS VOOR SHOPATAINMENT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Betrek verschillende lokale ondernemers (bioboer, de wereldwinkel, kunstenaars,…)

die op hun beurt hun achterban meebrengen en hun visibiliteit ook kunnen vergroten.

• Verkoop lokale producten (hier: zelfgemaakte kriekenconfituur, soep gemaakt met

tuinoverschotten,, …).

TIPS VOOR POSITIONERING UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Profileer je als een ecologisch, duurzaam evenement als je dit wenst (samenwerken met

de bioboer, maar ook met Wwoofer, een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor leren

rond ecologisch leven, tuinieren en verbouwen, en Letsen, diensten voor diensten: in

plaats van betalen voor een dienst, betaal je met een dienst terug naar iemand).

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

19

Page 20: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

TIPS VOOR EDUTAINMENT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Link de waarde van een erfgoedplek aan een andere sector, zoals bijvoorbeeld

welzijnszorg en breng hierover een inhoudelijk sterk verhaal.

• Reik het publiek verschillende manieren aan om een onderwerp te bespreken.

(via kunst, via vertelling, via gesprek, via samenzang, via workshops, via gidsbeurten

erfgoed/natuur/cultuur,…

• Bied diverse infostanden aan van de verschillende partnerorganisaties

(o.a. Tipz vzw, Kiemkracht, Woofer, Letsen, Maîtresse – bier met een verhaal…).

TIP VOOR ENTERTAINMENT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Breng een ervaringsgericht aanbod: volksdans, samenzang, een kinderatelier, poëzie.

TIPS VOOR ORGANISATIE UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Betrek een externe professionele partner (hier: Tipz) om de educatie, organisatie en com-

municatie van het erfgoedevenement mee te realiseren, zodat je als privé-eigenaar niet

alles alleen hoeft te doen.

• Vraag de gemeente om logistiek te ondersteunen: op de Open MonuMENSENdag ging

het om een rolstoeltoegankelijk toilet, maar ook lunchpakketten voor vrijwilligers die de

hele dag in de weer waren.

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

20

Page 21: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Kasteel Beauvoorde, een echte burgemeestersverkiezing in het dorp

In Kasteel Beauvoorde werd in het kader het thema ‘verkiezingen’ op Erfgoeddag 2018 een burgemeesters-

verkiezing georganiseerd voor kinderen� De kinderen van het dorp mochten zich kandidaat stellen als bur-

gemeester, hun ‘programmapunten’ opstellen en zich verkleden als burgmeester van Beauvoorde� Waar-

om werd voor dit thema gekozen? De burgemeester speelde een belangrijke rol in de kasteelgeschiedenis�

Op Erfgoeddag werden van alle kandidaat-burgemeesters foto’s gemaakt en afgedrukt op affichepapier�

De affiches werden op echte pancarten (zoals in verkiezingstijd) in het dorp geplakt en mensen mochten

via Facebook hun stem uitbrengen� Deze campagne kreeg ook in de lokale pers veel aandacht (cf� buzz),

waardoor meteen het erfgoedevenement en het kasteel zelf op een innovatieve manier onder de aandacht

kwam� Dit resulteerde in een verhoging van het aantal bezoekers op Erfgoeddag�

TIPS VOOR CONNECTIVITEIT UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Betrek de lokale bevolking (zoals bij een echte verkiezingscampagne).

• Maak gebruik van de lokale pancarten in het dorp.

• Betrek de hele familie: zet kinderen in het middelpunt van de activiteit en zorg zo dat

ouders en andere familieleden sterk betrokken worden.

TIPS VOOR BUZZ UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Zet een Facebook(verkiezings)campagne op: dit zorgde bij Kasteel Beauvoorde voor een

brede verspreiding van het evenement (door de families sterk gedeeld online) en zorgt

weer voor extra zichtbaarheid van het Kasteel.

• Zet een perswaardige activiteit op: de persaandacht zorgde voor brede verspreiding in

heel de provincie (berichtgeving Krant van West-Vlaanderen).

• Verspreid echte affiches op de pancarten in het dorp: zorg voor zichtbaarheid in het straatbeeld.

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

21

Page 22: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

C H E C K L I S T ZET IK OP MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP CONNECTIVITEIT?

Zijn er activiteiten of initiatieven opgezet om mensen bij elkaar te brengen op het evenement of

om ze naar het evenement toe te brengen? Dat kan gaan over de bezoeker in het algemeen of spe-

cifieke doelgroepen: lokale nieuwkomers, scoutsverenigingen, senioren, families, buren,… Voor-

beelden van activiteiten zijn bv� een bureninitiatief, dubbele schommels zetten, een buddysysteem

inzetten om mensen die anders niet op het evenement geraken toch daar te krijgen, initiatief

nemen om gesprekken te faciliteren,…

Heb je al eens nagedacht om de lokale bevolking/buurtbewoners/verenigingen vooraf of tijdens

het evenement te betrekken? Bijvoorbeeld i�f�v� de programmatie; wat kan de heemkundige kring

bijdragen? Wat kan de jeugddienst bijdragen? Wat kan een leerkracht van een naburige school

bijdragen? Of in functie van communicatie: wie kan jouw activiteit mee promoten zodat je meer en

ander publiek bereikt dan jouw standaardpubliek? Vaak is de win-win te vinden in een vereniging

inhoudelijk te betrekken, je bereikt via hun communicatiekanalen weer een ander publiek�

Openbare ordeHet impactcriterium openbare orde focust op de mate waarin bij de bezoeker het gevoel leeft dat er een

goede handhaving is van de openbare veiligheid, rust en gezondheid�

P R A K T I J K V O O R B E E L D E N

Stad Leuven, een coördineerde stad ondersteunt de lokale erfgoed organisatoren

De onroerend erfgoeddienst van de stad Leuven coördineert Open Monumentendag� Concreet wil dat zeg-

gen dat zij logistieke, communicatieve en financiële ondersteuning bieden� Naast het monitoren van het

inhoudelijke verhaal dat men wil brengen, zorgt de stad voor de afsluiting van verzekering, opleiding van

gidsen, signalisatie, communicatie via off- en online kanalen om het programma bekend te maken, ma-

terialen i�f�v� logistiek (tafels, stoelen,…) en de briefing van brandweer en politie� Ze geven aan hen door

waar er veel volk verwacht wordt, waar er fietstochten zijn georganiseerd, waar er een werfbezoek is en

dergelijke meer�

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

22

Page 23: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

TIP VOOR OPENBARE ORDE UIT DIT PRAKTIJKVOORBEELD:

• Vraag je gemeente of stad om ondersteuning. Op het evenement ben je zelf verantwoor-

delijk om de veiligheid te handhaven. Maar voor het openbare domein kan je hiervoor een

beroep doen op diensten zoals politie en brandweer.

C H E C K L I S T ZET IK MET MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP OPENBARE ORDE?

Veiligheid

Is er zichtbaarheid van het Rode Kruis?

Hoe zorg je er preventief voor dat er geen ‘gewonden’ vallen?

o Is er een EHBO-stand of infostand aanwezig?

o Zijn er veiligheidshelmen voorzien bij het bezoeken van een werf?

o Is er signalisatie nodig zoals: ‘Pas op, smalle trap’, ‘opgelet laaghangende balk’

Houd je in de programmakeuze rekening met mogelijke grote risico’s? (is een werfbezoek veilig

genoeg? Welke delen van het kasteel mogen bezocht worden, welke niet: staat daar dan een

steward bij of wordt dat aangegeven door een bordje?���)

Zijn de veiligheidsdiensten op de hoogte van het evenement?

Zijn er verzekeringen afgesloten?

Rust

Verstoort het evenement de openbare rust niet? Zijn er bijvoorbeeld afspraken gemaakt rond het

aantal decibels, met politie en/of buurtbewoners?

Zijn er afspraken gemaakt met buurtbewoners over programmatie van bijvoorbeeld

muziekoptredens of andere activiteiten die de rust zouden kunnen verstoren?

Zijn er plekken waar men rustig kan gaan zitten?

Gezondheid

Heb je nagedacht over de ecologisch verantwoorde uitvoering van het evenement? Bijvoorbeeld

zijn de bekers die gebruikt worden biologisch afbreekbaar of zijn er glazen i�p�v� plastieken bekers,

hoeveel afval produceer je,…

Is er ook gezonde voeding aanwezig?

Zijn er vuilbakken voorzien? Wordt er gerecycleerd?

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

23

Page 24: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

OrganisatieHet impactcriterium organisatie focust op de mate waarin de bezoeker van het evenement een

kwaliteitsvolle vlotte organisatie, goede planning en uitvoering ervaart�

P R A K T I J K V O O R B E E L D

Kasteel van Bellinghen, privé-eigenaar zet deuren open dankzij piekfijne organisatie

Het moet geen betoog, als privé-eigenaar is het niet altijd evident om de deuren van je huis een hele dag

open te zetten voor het grote publiek� Goedele Martens stak de handen uit de mouwen en bewijst dat het

haalbaar is� We delen haar tips graag met jou:

1. Begin op tijd met de planning en organisatie�

2. Betrek je buren� Goedele vroeg hen om parkeerplaatsen en fietsenplekken ter beschikking te stel-

len voor de bezoekers� Zo maak je er plots ook een gezamenlijk initiatief van�

3. Betrek de heemkundige kring� Goedele vroeg hen om meer achtergrondinformatie over het huis op

te zoeken, oude foto’s te zoeken en deze tentoon te stellen in de straat� Zo werd het inhoudelijke

verhaal ook gebracht door een erfgoedpartner met kennis van zaken�

4. Vraag je familieleden, vrienden of (erfgoed)verenigingen om ‘te suppoosten’ in ruimtes waar waar-

devolle spullen staan of waar er extra begeleiding nodig is�

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

24

Page 25: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

5. Hang nepcamera’s/diefstalinformatie op in je huis om diefstal te voorkomen en om een zekere

‘awareness’ te creëren�

6. Deel polsbandjes (of stickers, of…) uit aan de ingang, zo weet je hoeveel volk er is en kan je dit

makkelijk managen� Laat je inspireren door deze methode op www�herita�be�

7. Werk met duidelijke signalisatie: waar mogen bezoekers binnen, waar niet�

8. Voorzie verschillende types van activiteiten, ook buitenshuis (tuin, oprijlaan,…), zodat niet iedereen

op hetzelfde moment binnen is� Zo trek je een divers publiek aan� Zorg ervoor dat catering ook in

een buitenruimte georganiseerd kan worden�

9. Voorkom lange wachtrijen door verschillende activiteiten goed op elkaar af te stemmen�

10. Vraag de gemeente voor logistieke en communicatieve steun�

C H E C K L I S T ZET IK OP MIJN ERFGOEDEVENEMENT VOLDOENDE IN OP ORGANISATIE?

Heb je het aantal bezoekers op een accurate manier proberen tellen? Doe je dit elk jaar? En doe je

dit elk jaar op dezelfde manier

Monitor je de bezoekersstromen? Met andere woorden: is er een afstemming van

het aantal mensen dat die dag op de been is� Niet te veel, niet te weinig volk� Dat

kan via keuzes in de programmatie, via stewards die het letterlijk managen,…

Denk je (of samen met anderen) na over hoe een evenement dat geen publiekstrekker is toch pu-

bliek kan bereiken? Bijvoorbeeld door de keuze te maken om erfgoedevenementen op een bepaal-

de dag te centraliseren of in te schakelen in een traject (bv� fietstocht)�

Denk je na over hoe alle activiteiten goed op elkaar kunnen worden afgestemd en neem je dat mee

in je planning (wanneer zijn er rondleidingen, wanneer zijn er workshops voor kinderen, is er bege-

leiding van kinderactiviteiten zodat de ouders ook even iets anders kunnen doen, wanneer is er een

voorstelling en wanneer vertrekt er een fietstocht,…)? Zorg dat bezoekers de mogelijkheid hebben

om zoveel mogelijk deel te nemen aan verschillende activiteiten� Kiezen is verliezen�

Denk je vooraf na hoe de wachtrijen voor een bezoek niet te lang kunnen worden?

Heb je je vrijwilligers goed gebrieft over hun taak, de specifieke informatie die ze moeten weten en

hoe de taakverdeling eruit ziet? Vrijwilligers zijn een belangrijk aanspreekpunt voor de bezoeker�

Hoe meer betrokken en op de hoogte ze zijn, hoe professioneler de organisatie overkomt�

Zijn er (voldoende) fietsstallingen en parkeerplaatsen voorzien?

Is er een duidelijke signalisatie op de site? En onderweg naar de site?

Zijn er nutsvoorzieningen (Waar zijn die? Worden die proper gehouden� Worden die goed aange-

geven?)

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

25

Page 26: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Samengevat

4In

spir

atie

broc

hu

re

Page 27: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

De 8 criteria die effect hebben op de impact van jouw erfgoedevenement? Edutainment Het impactcriterium edutainment focust op hoe inhoudelijk verrijkend en

maatschappelijk relevant het evenement ervaren wordt�

Shopatainment Het impactcriterium shopatainment focust op de mate waarin het evenement als

een economische stimulans voor de lokale handel ervaren wordt�

Entertainment Het impactcriterium entertainment focust op hoe het evenement het lokaal

geluksgevoel versterkt�

Connectiviteit Het impactcriterium connectiviteit focust op hoe het evenement het lokale sociaal

weefsel versterkt�

Buzz Het impactcriterium buzz focust op hoe het evenement het aantal lokale ambassadeurs

versterkt�

Positionering Het impactcriterium positionering focust op hoe het evenement de uitstraling,

positionering en kernwaarden van de gemeente of locatie ondersteunt�

Organisatie Het impactcriterium organisatie focust op de mate waarin de bezoeker van het

evenement een kwaliteitsvolle vlotte organisatie, goede planning en uitvoering ervaart�

Openbare orde Het impactcriterium openbare orde focust op de mate waarin bij de bezoeker het

gevoel leeft dat er een goede handhaving is van de openbare veiligheid, rust en gezondheid�

ECONOMIC BENEFITS

EMOTIONAL BENEFITS

FUNCTIONAL BENEFITS

SYMBOLIC BENEFITS

Levendig Leefbaar

Bonding Capital

Bridging Capital

© Onderzoekscentrum Publieke Impact

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

27

Page 28: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

Aan de slagLaat je inspireren door de checklist en de praktijkvoorbeelden bij de impactcriteria en ga aan de slag� Je

hoeft niet in te zetten op alle tips� Je kan de 8 impactcriteria gebruiken als een kader en een checklist om

te streven naar impactvollere erfgoedevenementen�

Wat erfgoedevenementen kenmerkt is een hoge inzet op ‘edutainment’, probeer hier blijvend op in te zet-

ten� Wat goede evenementen in het algemeen kenmerkt is een excellente inzet op een goede organisatie

en openbare orde� Probeer de inzet op deze drie criteria (edutainment, openbare orde en organisatie) als

een minimum te beschouwen�

Kies vervolgens per evenement een criterium uit waarop je je wil focussen, op basis van de haalbaarheid

van jouw organisatie en op basis van jouw doelstellingen voor dat evenement� Waarop wil je inzetten?

Wie/wat wil je bereiken? Het uitgangspunt van impactvolle evenementen is dat je steeds beter wil wor-

den� Laat het een uitdaging zijn om steeds meer te werken aan impact door met verschillende impactcrite-

ria (en via de tips en checklists) aan de slag te gaan� De praktijkvoorbeelden in deze inspiratiebrochure to-

nen ook aan dat je door het toepassen van verschillende tips ook kan inzetten op meerdere impactcriteria

tegelijkertijd� De grootste impact genereer je wanneer je met je evenement inzet op de acht impactcriteria�

Ook wij zijn benieuwd naar jouw acties: stuur je inspiratie naar kennisdeling@herita�be en wie weet con-

tacteren wij jou om jouw Open Monumentendag-activiteit in beeld te brengen of te komen spreken op een

vormingsmoment van Herita�

Heb je vragen of hulp nodig? Stuur ons een mailtje: kennisdeling@herita�be �

Insp

irat

iebr

ochu

re H

erit

a -

Impa

ct v

an e

rfgo

edev

enem

ente

n

|

28

Page 29: Hoe kan ik mijn erfgoedevenement impactvoller maken?...Hoe kan ik mijn erfgoedevenement ... kunnen bezoekers, liggend op een gigantische sofa, het plafonddoek bewonderen Kortom: een

BronnenNational Trust United Kingdom, Places that makes us research report�

Christine Merckx, ROI voor Publieksevenementen� Voorspellen en meten van de lokale maatschappelijke

impact van publieksevenementen, Expertisecentrum Publieke Impact, Karel de Grote Hogeschool�

Peter Decuypere, Holy Trinity Events, 2016, Lannoo Campus�

www�herita�be/netwerk/jouw-erfgoedactiviteit-belevingsgerichter-maken

Met dank aan: Christine Merckx, Expertisecentrum Publieke Impact, Karel de Grote Hogeschool en de lokale

Open Monumentendagorganisatoren voor hun inzet, medewerking en prachtige praktijkvoorbeelden�