Hoi, ik ben het damhert ! Graag wil ik jou iets vertellen over mij. Zo kunnen we misschien wel dikke vrienden worden! Ik zal je leren hoe je mij moet verzorgen, onder andere door een goede voeding.

Natuurlijk wil ik ook wel iets vertellen over de mooie geweien die de mannetjes hebben. En als je wil dat ik niet ontsnap, zal ik je even vertellen hoe een fijne weide eruitziet, en dat je best ook wel voor een flinke omheining zorgt.

Als je wilt weten waar ik me echt thuis voel, lees dan zeker de handleiding verder !

Hoe houd ik (van) een

DAMHERTDeze folder, gemaakt in februari 2017, is bedoeld voor iedereen met een voor damherten.Het kan in het bijzonder nuttig zijn voor mensen die interesse hebben in het kopen van damherten.Het is gemaakt door acht kinderen van het zesde leerjaar van basisschool 'De Tuinwijk' te Hasselt.We hebben ons best gedaan om een juiste inhoud te verkrijgen, onder andere door te spreken met mensen met ervaring. Het spijt ons als je toch nog een foutje zou ontdekken. Hopelijk kan je genieten van ons werk !

Wat EEt ik?

Het damhert is een echte grazer. Daarom heeft hij ook een grote weide nodig.

Ze drinken niet veel. ‘s Ochtends ligt er veel dauw. Als ze dan eten, krijgen ze water naar binnen. En daarom drinken ze wat minder uit de waterbak.

Damherten zijn trouwens ook herkauwers!

Menu

tip!

Belangrijk

Je kan een voederbak in het midden van de wei zetten. De dieren zien je dan elke dag eten brengen. Zo geraken ze gewoon aan jou.En weten ze: “Aaaah daar kan ik eten!”Zo leggen ze een link tussen jou en het eten.

Bladeren en knoppen van bomen en struiken

Grassen

Lagere planten zoalskorstmossen en paddenstoelen

Mos

Granen

Eikel

Biezen

Wortel

Bosbes

Bessen

Rododendron

Vers brood

LaurierkersLaurier

Sla

Oud brood met mateAppel

Sparrennaalden

KruidenBast NootjesMaïsBeukBraamPeerAardappel(schillen)KoolRozenbottel

Eik

Een goede voeding is natuurlijk heel belangrijk om me fit en vrolijk te houden!

Ik ben vooral een ‘grazer’, en hou dus veel van gras, en ook hooi. Van knabbelen kan ik ook wel iets hoor: tegen ‘n smakelijk takje zeg ik niet nee, of wat noten hier en daar! Snoeiafval kan je gerust bij me kwijt, en op aardappeltjes ben ik helemaal tuk.

Er zijn ook dingen die ik vooral niet mag eten zoals: rododendron, laurier, laurierkers en vers brood (dit gist in mijn maagje). Maïs vind ik ook wel lekker. Het is net een snoepje voor mij, daarom mag ik het niet te vaak eten. En warm eten mag je me zeker niet geven.

Het damhert ruift tweemaal per jaar.

Na 20 maanden gaan de mannetjes naar vrijgezellengroepjes.

Damherten kunnen goed samenleven in een groep.

Het damhert is groter dan een sikahert.

Hun Engelse naam is ‘fallow deer’.

Mannetjes hebben een grote adamsappel.

Het kalfje drinkt alleen maar melk tot 2 maanden na de geboorte. Daarna begint het kalfje vast voedsel te eten (gras, bladeren, noten...).

mijn gewei

Weetjes

Ik ben een hinde, een vrouwelijk damhert dus. Ik heb géén gewei, want dat dragen alleen de mannetjes. Het gewei van een mannetje (hertenbok of schoffelaar) wordt afgeworpen begin mei. Eénmaal onze mannen een nieuw gewei hebben, schuren ze hun basthuid af die rond het gewei zit. Maak je dus geen zorgen als je de mannen, rond einde augustus, tegen bomen en hekken ziet schuren! Het kan zelfs een beetje vies en bloederig overkomen, en dat is omdat er vele bloedvaten in de basthuid zitten.

De mannetjes vechten met het gewei om het vrouwtje te krijgen.

De bloedvaten in de basthuid zorgen voor de aanvoer van bouwstoffen van het gewei. Zolang de basthuid errond zit, is het gewei gevoelig. Het damhert zal de basthuid afschuren aan het einde van de zomer. Dan is het gewei immers verbeend en gevoelloos.

Jonge herten hebben een kleiner gewei. Het gewei evolueert en neemt in omvang toe. Op een leeftijd van 7 à 8 jaar heeft het gewei zijn maximale grootte bereikt. Op bejaarde leeftijd zal het volume van het gewei verminderen.

Het gewei van een damhert is kleiner dan het gewei van het edelhert.

Het gewei van een ree is dan weer kleiner.

Het gewei van een damhert is schoffelvormig, dat betekent dat er vlakke delen tussen zit.

Belangrijk

tip!

Geloof het of niet, maar damherten kunnen echt wel zwemmen!

Zodra het gewei afvalt, zagen fabrieken/bedrijven het in stukken en verkopen het aan hondeneigenaars. Als de honden er vaak op knabbelen worden hun tanden sterker.

Hoe loop ik niet weg? mijn ideale weideHet is belangrijk dat je een hele goede omheining voorziet voor mij, want anders ga ik lopen hoor! Denk eraan dat we heel hoog kunnen springen, dus twee meter hoog is wel ‘n must. Sommige van m’n vriendjes zijn heel ondeugend: ze proberen wel eens onder de omheining door te graven... Als je draad gebruikt in de omheining, heb ik liefst Bekaert draad die een beetje ‘meegaat’ als ik ertegen bots, want anders kan ik me pijn doen.

Mijn weide moet minstens 500 m² groot zijn, per damhert. Méér mag, want dan vind ik het nog beter. Ik wil het liefst een weide met een afdak tegen de felle zon en de regen ! Ik heb ook bomen nodig, want als mijn basthuid begint te jeuken, moet dat eraf. Het allerliefst woon ik in een weide die doet denken aan mijn natuurlijke leefomgeving. Zo krijg ik minder heimwee.

Elke soort weide kan. Een weide met een aangrenzend bos is ideaal, want ze knagen aan vanalles uit het bos. Bomen en struiken moeten, want ze eten knoppen en bessen. Bovendien zorgen de bomen voor beschutting, zoals een paraplu voor mensen !

Damherten zijn sociale dieren. Ze hebben graag andere damherten in de buurt.

Damherten kan je in het wild tegenkomen. Het gaat dan over herten die afstammen van ontsnapte exemplaren. In Vlaanderen zijn er bepaalde streken waarin groepen herten voorkomen. Ze zijn gekend bij het Agentschap voor Natuur en Bos.

De omheining moet 30 centimeter in de grond zitten, anders graaft het hert een gat, en gaat eronderdoor en dan kan hij weglopen. Het hert zal duwen en trekken tot hij erdoor past. Bekaert-draad gaat goed mee.Een ijzeren draad is beter dan een houten hekje, want het gaat veel langer mee en het is sterker.

Belangrijk

Belangrijk

tip!Best gebruik je geen prikkeldraad want het hert kan zich pijn doen.

Damherten doen hun staart omhoog bij gevaar om zo de anderen te waarschuwen.

Water

Afdak

Bomen en struiken

Legende

De ideale weide

hoe MAAK JE me TAM?

hoe kun je me vangen?

papieren nodig?

Damherten hebben geen inenting nodig want ze zijn wilde dieren. Soms moeten ze wel iets krijgen tegen wormen.Teken komen niet vaak voor bij damherten maar we moeten er wel waakzaam voor zijn.

Ook al sta ik in je wei, helemaal tam ben ik niet. Als je goed je best wil doen, dan zal ik beetje bij beetje dichter bij je komen. Maar mijn ‘wilde instinct’ zit nog in me, en bij de minste verrassing huppel ik snel weer weg!

En geloof het maar: ik ben sneller dan jij ! Probeer me niet te vangen als ik ontsnap, want in een open omgeving ben ik onmogelijk te vangen.. Laat dat maar aan specialisten over.Soms gebruiken ze dan verdovingspijltjes, en die maken me rustig. Dat heb ik toch iets liever dan die netten, maar ok, zolang ze maar ‘n beetje voorzichtig zijn.. Pas best een beetje op, want ik kan hevig tekeer gaan met mijn achterpoten..

Alle baasjes van ons moeten zich registreren. Dat kan je heel makkelijk op de website www.dgz.be. Daar lees je ook over andere regeltjes die ik zoal met me meebreng. Een ‘oormerk’ moet ik alleen maar krijgen als ik mijn geboorteplaats zou verlaten.

Je kan een verzekering nemen, zodat je geen dierenartskosten hoeft te betalen. Als je me laat ontsnappen, en ik maak schade bij iemand anders, dan kan je misschien terugvallen op je familiale verzekering. Je neemt best contact op met je verzekeringsmaatschappij voor grondige informatie.

Belangrijk

tip!Een damhert is verzot op maïs, dus zo kan je ze makkelijk vangen, of lokken om ze tam te maken.

tip!Er bestaan chips in alle kleuren van de regenboog!Kies maar hoe je me het mooiste vindt.

Koop me!En zorg vooral goed voor mij.

CRAZY OPLOSSINGEN

Je kan eens proberen...Om damherten te laten wennen aan mensen

... een pop te zetten die op een mens lijkt, eventueel met de kleren van het baasje aan. De pop heeft een

handje met daarin eten. Aan dat handje zit een machientje dat om de zoveel tijd een stukje eten

uitwerpt in het handje. Zo kan het hert wennen aan een mens, en eventueel aan de geur van het baasje. Als je het machientje niet kan vinden, kan je ook

gewoon een emmer gebruiken.

Je kan eens proberen...

Deze pagina’s moet je niet 'ernstig' nemen. Hier hebben we onze fantasie eens helemaal de vrije loop gelaten. Denk je dat er een idee is dat echt zou kunnen lukken?

Je kan eens proberen...Om ruziënde damherten te scheiden

… een eenvoudig ‘scheidingshek’ te knutse-len. Hiermee kan je ruziënde damherten een

tijdje uit elkaar houden, zodat ze kunnen ‘afkoelen’. Een hek met een harmonica-vorm

en lichte materialen is ‘mobiel’: je kan het dan makkelijk en snel uitvouwen, en weer

opvouwen.

4,5 meter

4,5 meter

1 meter

Tamhertstok

… met een uitschuifbare stok je damhert aan jou te laten wennen, onze zogenaamde Tamhertstok. Aan het uiteinde

van de stok zit een plaat waarop je lekkere dingen kan leggen. In het begin is de stok heel lang. Je kan de stok steeds korter maken. Je moet het zeker niet snel willen

doen. Het heeft tijd nodig. En op een dag zal het damhert

uit je hand eten.

Je kan eens proberen...… zelf wat extraatjes te maken voor je damhert: een notenbalk, een bessenbol,een fruittaartje en een �oxreep. Deze zijn ideaal om op de

Tamhertstok te leggen. Hieronder vind je de recepten.Onze damherten vinden het alvast erg lekker.

Ingrediënten• een handvol ongekookte havermout• een beetje maïs• een aantal gedroogde appelstukjes• een handvol okkernoten en hazelnoten• een handvol rozijnen• een koffielepel aardappelzetmeel (de lepel moet niet vol)• een beetje warm water

Doe alle ingrediënten, behalve het aardappelzetmeel en het water, in de blender. Zet de blender aan en maal de ingrediënten tot je een fijn mengsel bekomt.Doe het aardappelzetmeel en het water in een kom-metje. Voeg hierbij het mengsel van de overige ingrediënten. Als alles goed gemengd is, maak je van het deeg een lange rol. Je kan deze eventueel in stukjes snijden.Zet vervolgens de rolletjes even in de microgolfoven zodat het aardappelzetmeel kan binden.Nog even laten afkoelen en je snoepje is klaar!

Ingrediënten• 20 gr walnoten en hazelnoten• 1 soeplepel maïs• 1 soeplepel rozijnen• een aantal stukjes gedroogd fruit (peer of appel)• 1 soeplepel ongekookte havermout• 1 koffielepel aardappelzetmeel• 2 soeplepels water

Snij het gedroogd fruit en de rozijnen in grove stukjes. Hak de noten in grove stukken. Voeg de noten, gedroogd fruit, rozijnen, havermout en maïs bij elkaar.Meng het aardappelzetmeel en het water tot een papje. Voeg de mengeling die je hierboven voorbereidde erbij. Warm het geheel op in de microgolfoven zodat het zetmeel kan binden.Laat het snoepje afkoelen. Je snoepje kan nu worden opgesmuld door het damhert.Heb je meerdere taartjes gemaakt, dan bewaar je ze best in de koelkast.

Ingrediënten• 200 gram flox (droogvoer voor damherten)• 50 gram hazelnoten• 50 gram okkernoten• 50 gram havervlokken• 1 banaan

Plet de banaan en meng met de ingrediënten. Bak 30 minuten op 180°C.

NOTENBALK

BESSENBOL

ZACHT FRUITTAARTJE

Ingrediënten• een handvol ongekookte havermout• een aantal braambessen, rode bessen en bosbessen• een aantal hazelnoten, amandelnoten en okkernoten• een handvol rozijnen• een afgestreken koffielepel aardappelzetmeel• een beetje lauw water

Doe al de ingrediënten in de blender behalve het aardappelzetmeel en het water.Zet de blender aan en maal de ingrediënten tot je een fijn mengsel bekomt.Meng het aardappelzetmeel en het warme water tot je een papje bekomt. Voeg hierbij het noten-fruitmengsel. Rol bolletjes. Zet de bolletjes in de koelkast tot ze opgesteven zijn.Je snoepje is nu klaar voor gebruik. Je kan het een kleine week in de koelkast bewaren.

FLOXREEP

Je kan eens proberen...Om damherten niet door de omheining te laten komen

... belletjes en spiegeltjes te gebruiken. Als het hertje tegen de omheining komt, gaan eerst de belletjes

rinkelen, zodat het hert omhoog kijkt. Dan ziet het hertje zichzelf meerdere malen in de spiegeltjes ... schrikt daardoor ... gaat lopen ... en vergeet dat het

aan het graven was.

Je kan eens proberen...Om je damhert de eerste hulp toe te dienen

Je kan eens proberen...Om een ontsnapt damhert te vangen

...een dekentje af te vuren met vier magneten aan de hoeken. Als de camera een hert spot, schiet hij het

deken af en gaan de magneten uit elkaar. Dankzij het deken heeft het hert geen pijn en minder stress

(donker). Zo is het ook gemakkelijk voor de vangers. Ze kunnen hem erna in de “kar” zetten, hem

losmaken en ermee wegrijden.

... zelf een spoedtas samen te stellen. We noemen het ook wel de ’EHBD-tas’

(eerste hulp bij damherten). De bedoeling is om alles in huis te

hebben voor het verzorgen van je damhert.

drukverband om bloedente stoppen

watjes en doekjes om wonden te verzorgen

ontsmettingsmiddel

handschoenenvoor het verzorgenvan het dier

het nummer van je veearts

kniptang (om dingen die verstrikt raken in het gewei los te knippen)

pincetje

HANDLEIDING DAMHERTEN 1HANDLEIDING DAMHERTEN 2HANDLEIDING DAMHERTEN 3HANDLEIDING DAMHERTEN 4HANDLEIDING DAMHERTEN 5HANDLEIDING DAMHERTEN 6HANDLEIDING DAMHERTEN 7HANDLEIDING DAMHERTEN 8