HET ZWEVENDE LEVEN IN DE SCHELDE - VLIZDE SCHELDE METEN, DE TOEKOMST WETEN? HOF VAN LIERE, 6 JUNI...

C OMES

HET ZWEVENDE LEVEN IN DE SCHELDE

C OMES

C OMES

HET ZWEVENDE LEVEN IN HET WATER

1. De primaire producenten:het fytoplankton

2. De secundaire producenten:het zoöplankton

C OMES

OMES DAG DE SCHELDE METEN, DE TOEKOMST WETEN? HOF VAN LIERE, 6 JUNI 2008

I. De primaire I. De primaire producentenproducenten: : hethet fytoplanktonfytoplankton

C OMES

Kiezelwieren(diatomeeën)

Si skeletgeen Chl b

Fytoplankton in het Schelde-estuarium

Groenwieren(chlorofyten)

Chl a en b


C OMES

Primaire productiviteit in de waterkolom

CO2 + H20 + N + P + Si

nutriënten

biomassamaat voor :groenwieren / kiezelwieren

milieu

Chlb/Chla


Organisch materiaal + O2

C OMESEuropese Kaderrichtlijn Water2015: ‘goede’ ecologische toestand voor grond – en oppervlaktewater

• fysisch – chemische kwaliteit

1. Fytoplankton2. Waterplanten3. Macro-invertebraten4. Vis

• biologische kwaliteitselementen

Ecologische toestand

1

0.8

0.6

0.4

0.2

EKR

slecht

ontoereikend

matig

Goed

Zeer goed


C OMES

voedselketen

hoeveelheid en diversiteitvan organismen

milieubiomassa


C OMES

voedselketen

hoeveelheid en diversiteitvan organismen

milieu

detritus

bacteriënnutriënten

Biomassa+ O2

zuurstofverbruik

O2


C OMES

BELGIUM

NETHERLANDS Antwerpen

Gent

belasting vanuit het bekken


C OMES

hoge concentratie aan detritusOMES DAG DE SCHELDE METEN, DE TOEKOMST WETEN? HOF VAN LIERE, 6 JUNI 2008

C OMES

C OMES

1. lichtintensiteit

Factoren die de primaire productie beïnvloeden

Lichtintensiteit (µM)

Prim

. Pro

d. (µ

G C

/ µg

Chl

a/ u

)

max

α


C OMES

1. lichtintensiteit


2. plankton: passief transport

verblijftijd (uitspoeltijd),dus debiet van belang

Groenwieren:

snellere levenscyclus dan

kiezelwieren


C OMES

0

50

100

150

200

96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07

maa

ndge

mid

deld

deb

iet (

m³/s

) debiet

y = -1624.97x + 212.09

R²= 0.52

0

50

100

150

200

0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.10 0.11

Flushing rate (day-1)

Sum

mer

chl

a (µ

g l-1

)

Chla

Uitspoeltijd (dag-1)y = 0.95x - 0.03R² = 0.62

0.00

0.02

0.04

0.06

0.08

0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.10 0.11

Flushing rate (day -1)

Chl

b / c

hla

Uitspoeltijd (dag-1)

meer groenwieren


C OMES

1. lichtintensiteit


2. debiet

3. nutriënten:

hoeveelheidverhouding N/PSi


C OMES

0

1

2

3

0 100 200 300 400 500

Prim

. Pro

d. (µ

gC

/ µg

Chl

a/ u

)

Lichtintensiteit (µM)

a

b

0

0,1

0,2

0,3

janv-04 avr-04 août-04 nov-04

DSi

[mM

]a

b

concentratie opgelost Si

Jan-04 Apr-04 Aug-04 Nov-04


C OMES

-1.0 1.0

-1.0

1.0

Cyclotella spp.

Actinocyclus normanii

Stephanodiscus hantzschii

Maart

Mei

Juni

Juli

Augustus

September

OktoberNovember

December

April

Successie van diatomeeën soorten


C OMESEvolutie sinds 1996

60

80

100

120

140

1996 1997 1998 1999 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Fytoplanktonbiomassa (µg chl a L-1)

Gent

BNL


C OMES

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Zuurstof (% verzadiging)

60

80

100

120

140

Afs

tand

tot V

lissi

ngen

05102030405060708090100


C OMES


C OMES

II. De II. De secundairesecundaire producentenproducenten: : hethet zozoööplanktonplankton


C OMES

copepoden

mesozoöplankton

branchiopoda (cladoceren)

1mm


C OMESmicrozoöplankton

rotiferen

100 µmamoeben

10 µmOMES DAG DE SCHELDE METEN, DE TOEKOMST WETEN? HOF VAN LIERE, 6 JUNI 2008

C OMES

detritus

fytoplankton

Rol in de voedselketen


C OMES

hyperbenthosvis

bacteriën

detritus

meso-zoöplankton

bevestigingdoor stabiele isotopen

sterke selectiviteitvoor fytoplankton

(diatomeeën)

Tackx et al., 2003; De Brabandere, 2005


C OMES

meso-zoöplankton

hyperbenthosvis

bacteriën

microbiële lus

rotiferen

microorganismen

microzoöplankton

detritus


C OMES

aantal taxa

3116 216

10

24

0

20

40

60

Rotifera Copepoda Branchiopoda

55

22

31

totaal:108 40 nieuw voor de Schelde

OMES project


C OMES

Monogononta

* Anuraeopsis sp. Keratella valga (Ehrenberg, 1834) Asplanchna brightwelli (Gosse, 1850) * Lecane closterocerca (Schmarda, 1853) Asplanchna priodonta Gosse 1850 * Lecane decipiens (Murray, 1913) Brachionus angularis Gosse, 1851 * Lecane bulla (Gosse, 1851) * Brachionus bidentatus Anderson, 1889 Lecane flexilis (Gosse, 1886) Brachionus calyciflorus Pallas, 1766 * Lecane hamata (Stokes, 1896) * Brachionus diversicornis (Daday, 1883) * Lecane luna (O. F. Müller, 1776) * Brachionus leydigi (Rousselet, 1889) Lecane sp. Brachionus quadridentatus Hermann 1783 Lepadella ovalis (O. F. Muller, 1786) Brachionus rubens Ehrb. 1838 Notholca acuminata (Ehrb. 1832) Brachionus urceolaris O. F. Muller, 1773 Notholca squamula (O. F. Muller, 1786) Brachionus variabilis Hempel, 1896 * Ploesoma sp. Cephalodella sp. * Ploesoma hudsoni (Imhof, 1891) Colurella sp. * Ploesoma truncatum (Levander, 1894) Epiphanes sp. * Platyias quadricornis (Ehrb. 1832) Euchlanis dilatata Ehrenberg, 1832 Polyarthra sp. Filinia brachiata (Rousselet, 1901) * Pompholyx sulcata Hudson, 1855 Filinia longiseta (Ehrb. 1834) * Rhinoglena frontalis Ehrb. 1853 * Gastropus hyptopus (Ehrb. 1838) Synchaeta sp. Herxarthra sp. * Synchaeta bicornis Smith, 1904 * Kellicottia longispina (Kellocott, 1879) * Testudinella elliptica (Ehrenberg, 1834) Keratella cochlearis (Gosse, 1851) * Testudinella patina (Hermann, 1783) * Keratella cruciformis (Thompson, 1892) Trichocerca pusilla (Lauterborn, 1898) Keratella quadrata (Müller, 1786) * Trichocerca rattus (O. F. Muller, 1776) * Keratella testudo (Ehrb. 1832) Trichocerca similis (Wiersejski, 1886) Keratella tropica (Apstein, 1907) * Trichotria tetractis (Ehrenberg, 1830)

Bdelloidea

* Dissotrocha sp. Rotaria neptunia (Ehrenberg, 1832) Undetermined Bdelloids Rotaria sp.

Taxonomiche kennis (90 % op soortsniveau)Rotifera

Toepassing in Seine - aval


C OMESVerdeling in tijd en ruimte

Abundantie(log schaal)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

E. affinis

Rotiferen

Rotiferen

Cladoceren

Bra

kw

ater zo

etw

ater

maand

Copepoden

Copepoden

abundantieen diversiteitzoet > > brak


C OMES

0,5 PSU

brak

10 PSU

zout zoet

GIRONDE & EMS GIRONDE & EMS –– 1990 1990

EurytemoraEurytemora affinisaffinis


C OMES

brak zoet

SoetaertSoetaert & van & van RijswijkRijswijk 1993; 1993; SautourSautour & Castel 1995& Castel 1995

10 PSU 0,5 PSU

ScheldeSchelde –– 19901990

slechte waterkwaliteit


C OMES

0,5 PSU

brak

10 PSU

zout zoet

Schelde – 1996 (OMES)

reactie op verbeterende waterkwaliteit ?


C OMES

60

80

100

120

140

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

10000

11000

12000

13000

14000

96 98 00 02 04 06

EurytemoraEurytemora affinisaffinis (ind.m(ind.m--33))

evolutieevolutie 1996 1996 --km

van

Vlis

sing

en


C OMES

1

10

100

1000

10000

100000

67 68 69 89 90 91 92 94 96 2002 2003 2004 2005 2006 2007

jaar

nr m

-3

1

10

100

1000

10000

100000

67 68 69 89 90 91 92 94 96 2002 2003 2004 2005 2006 2007

jaar

nr m

-3

maximumCopepodenabundantie

brak

zoet


C OMES

C OMES

1

10

100

1000

10000

100000

67 68 69 89 90 91 92 94 96 2002 2003 2004 2005 2006 2007

year

nr m

-3

1

10

100

1000

10000

100000

67 68 69 89 90 91 92 94 96 2002 2003 2004 2005 2006 2007

year

nr m

-3

Cladocerenbrak

zoet


C OMES

C OMES

jaar jaar

E. affinis

60

80

100

120

140

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

10000

11000

12000

13000

14000

96 98 00 02 04 06


60

80

100

120

140

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

10000

11000

12000

13000

14000

96 98 00 02 04 06


0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

45000

50000

60

80

100

120

140

96 98 00 02 04 06

CladocerenCladoceren (ind.m(ind.m--33))

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

45000

50000

60

80

100

120

140

60

80

100

120

140

96 98 00 02 04 06

CladocerenCladoceren (ind.m(ind.m--33))E. affinis (Nr m-3) Cladoceren (Nr m-3)

middenzone :

competitie ?

mesozooplankton:

grenzen aan toename?

the place to be !


C OMES

hyperbenthosvis

bacteriën

detritus

meso-zoöplankton

controle toenemendefytoplanktonbiomassa?

Si – limitatie kiezelwieren?meer groenwieren?


C OMES

meso-zoöplankton

hyperbenthosvis

bacteriën

rotiferen

microorganismen

microzoöplankton

detritus

?


C OMES

1

10

100

1000

10000

100000

1000000

67 68 69 89 90 91 92 94 96 2002

year

nr m

-3

1

10

100

1000

10000

100000

1000000

10000000

67 68 69 89 90 91 92 94 96 2002

year

nr m

-3

brak

zoet

Rotiferen


C OMES

10 µm

Asterocaelum algophilum

• 25 % van diatomeeënpopulatie in amoebe voedingscysten

• selectiviteit voor grotere diatomeeën

Graasactiviteit amoeben

10 µm


Van Wichelen et al. 2006

C OMESParasieten:Parasieten:schimmelsschimmels

Podochytrium spp.


Van Wichelen et al. 2006

Rhizophydium scenedesmi

0

50

100

150

200

250

300

350

31-7 14-8 28-8 11-9 25-9 9-10 23-100

5

10

15

20

25

30Scenedesmus biomass prevalence of infection

µg C/l %

biomassa Scenedesmus

percentage infectie

C OMES

C OMES

??

meso-zoöplankton

hyperbenthosvis

bacteriën

rotiferen

microorganismen

microzoöplankton

detritus

Evolutie

???? ?

Conclusie


C OMES

Dank u


HET ZWEVENDE LEVEN IN DE SCHELDE - VLIZDE SCHELDE METEN, DE TOEKOMST WETEN? HOF VAN LIERE, 6 JUNI...

Documents

Transcript of HET ZWEVENDE LEVEN IN DE SCHELDE - VLIZDE SCHELDE METEN, DE TOEKOMST WETEN? HOF VAN LIERE, 6 JUNI...