Het Toeristje Lentenummer 2014

België P.B.

3070 Kortenberg 2/1190

Het Toeristje

Activiteitenkrantje vtbKultuur Kortenberg • april, mei, juni 2014 • driemaandelijks 43ste jaar • nr 2 • periodieke uitgave P708498 • afgiftekantoor 3070 Kortenberg •

Verantw. Uitg. Guido Craps, Guldendellestraat 80, 3070 Kortenberg

‘t Kliekske op vrijdag 27 juni te gast bij vtbKultuur Kortenberg

2

Met de lente duidelijk in de lucht sluiten wij het wintersei-zoen af met de reportage over mysterie en symboliek in de kunst in India.

Als vervolg op de avond over de Belgische wijnen, deel 1 de Vlaamse wijnen, organiseren wij in mei een busuitstap naar de Limburgse wijngaarden met rondleidingen en de-gustaties.

De laatste wijn(proef)avond wordt een culinaire wijnavond met een 6-gangen Griekse hapjes, telkens begeleid door een goede wijn. Zo doorlopen wij het Griekse wijnland-schap op een andere wijze.

We sluiten april af met onze medewerking aan de Gros-film ‘Antwerpen-Matadi’.

Heel wat activiteiten staan in het kader van ‘100 jaar Groote Oorlog’: • op donderdag 1 mei wonen wij de spektakel-musical ‘14-18’ bij in de Nekkerhal in Mechelen, met korting en met gratis bus voor de leden (volzet, maar als er annu- laties zijn… dus schrijft u zich in op de wachtlijst) • voor het bezoek aan de tentoonstelling ‘14-18, dit is onze geschiedenis’ hebben wij al een tweede datum vastgelegd

• in juli gaan wij de streek van de Gaume en Verdun verkennen tijdens een 4-daagse busuitstap (er zijn nog enkele plaatsen vrij) • in augustus bezoeken wij de streek rond Péronne ‘In de sporen van de klaprozen’ o.l.v. Bernard Delvoye.

In mei wonen wij het laatste zondagmiddagconcert bij van het Nationaal Orkest van België in het Paleis voor Schone Kunsten.

In juni: twee activiteiten in het teken van het jaarthema ‘Vlaamse Cultuur’: • eerst bezoeken wij Diest met een schitterend voor- en namiddagprogramma • einde juni hebben wij ‘t Kliekske uitgenodigd want volksmuziek past helemaal in ons thema.

Door het succes van onze culturele wandelingen in Brus-sel en de Vlaamse rand, hebben wij voor ‘Het groene Kraainem’ al een tweede datum voorzien.

Als vierde luik rond het thema ‘Red Star Line’ vertrekken wij einde augustus voor 9 dagen naar New-York (vorige activiteiten waren: lezing door Alex Van Haecke, bezoek aan het Red Star Line museum, bijwonen toneelstuk Red Star Line).

Nog twee meerdaagse activiteiten staan op ons program-ma: een 5-daagse ‘fietsen in Barcelona’ en een 3-daagse naar Aube-en-Champagne. Daarover leest u meer in on-ze volgende uitgave van het Toeristje.

Op onze activiteiten is iedereen welkom! Met vriendelijke groet,

Guido Craps Voorzitter vtbKultuur Kortenberg

Beste Cultuurliefhebber

‘Het Toeristje’ • vtbKultuur Kortenberg 43ste jaar, nr 2 • april, mei, juni, juli 2014 Driemaandelijks activiteitenblad Hoe ‘Het Toeristje’ ontvangen? Wie deelneemt aan een activiteit van vtbKultuur Kortenberg (met vooraf inschrij-ving) ontvangt het lopende en volgende jaar ‘Het Toeristje’ gratis. Wie niet deel-neemt, betaalt een jaarlijkse bijdrage van € 7,00. ‘Het Toeristje’ wordt ook (uiteraard gratis) verzonden via elektronische post. Opla-ge: 600 ex. in kleur op papier, 900 ex. via elektronische post. Kortingen bij de aangekondigde activiteiten gelden alleen voor leden (het lidmaatschap vtbKultuur is begrepen in VAB). Informatie en inschrijvingen activiteiten: vtbKultuur Kortenberg Guldendellestraat 80, 3070 Kortenberg huistelefoon 02 759 84 66, zaktelefoon 0475 31 57 29 fax 02 757 69 75 - e-post: [email protected]

Kijk ook eens op www.vtbkultuur.be/kortenberg … en voor onze wijnactiviteiten: www.wijndagen.be Bank: BE07 2300 4448 8866 vtbKultuur Kortenberg BELANGRIJK: © vtbKultuur Kortenberg Overname uit ‘Het Toeristje’ is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de auteur en/of van de uitgever.

Lid worden van vtbKultuur en onze partner VAB: • vtbKultuur-pas (nieuw!) Korting op alle vtbKultuuractiviteiten? Een heel jaar lang… voor maar € 10,00 Abonnement op ‘Het Toeristje’ inbegrepen! • vtbKultuur-lidmaatschap Gratis UIT-Magazine Alle cultuur- en vrijetijdsvoordelen € 31,00 • VAB-lidmaatschap “basisformule Pech-Plus” Gratis pechverhelping ter plaatse bij pech of ongeval met de wagen in de hele Benelux Gratis sleep zonder kilometerbeperking Gratis VAB-tankkaart, gratis VAB-Magazine vtbKultuurlidmaatschap inbegrepen € 113,50 Als tweede wagen € 87,00 • VAB-lidmaatschap “Vervangwagen” Alle voordelen van de Pech Plus formule

Gratis vervangwagen bij onverwachte immobiliteit (tot max. 5 dagen) € 165,50 Als tweede wagen € 139,00 • VAB-pakketten: Reisbijstandspakket vanaf € 79,00 Annulatiepakket vanaf € 132,00 Bijstandspakket vanaf € 198,00 Vakantiepakket vanaf € 184,00 Multipakket vanaf € 303,00

Het Toeristje

3

Activiteitenkalender

Vrijdag 4 april

India, beeldreportage Mysterie en symboliek in de kunst

OC Berkenhof Kortenberg

20.00 uur

Vrijdag 25 april

Culinaire wijnavond Griekenland, een 6-gangen Griekse hapjes

Restaurant Knossos Kortenberg

20.00 uur

Woensdag 30 april

Antwerpen-Matadi Gros-filmdag


20.00 uur

Donderdag 1 mei

‘14-18’, spektakel-musical (gratis bus voor leden) Nekkerhal Mechelen

De Walsplein Kortenberg

15.45 uur

Zondag 11 mei

14-18, dit is onze geschiedenis! Legermuseum


09.30 uur

Vrijdag 16 mei

Turkije, weg van Europa? Voordracht door Dirk Vermeiren, VRT-correspondent


20.00 uur

Zondag 18 mei

Zondagmiddagconcert in het Paleis voor Schone Kunsten door het Nationaal Orkest van België

Station Kortenberg

13.45 uur

Woensdag 21 mei

14-18, dit is onze geschiedenis! Legermuseum


13.30 uur

Zaterdag 24 mei

Vlaamse wijndomeinen (bus) De Limburgse wijngaarden


08.00 uur

Zondag 22 juni

Diest (bus) Themadag vtbKultuur Vlaams-Brabant


08.30 uur

Vrijdag 27 juni

‘t Kliekske zingt ‘t Kliekske Optreden


20.00 uur

Donderdag 3 juli

Gaume en Verdun (bus) 4-daagse vtbKultuur-trip n.a.v. 100 jaar Groote Oorlog


07.30 uur

Zondag 13 juli

Het groene Kraainem Culturele wandeling


09.30 uur

Zondag 20 juli

Het groene Kraainem Culturele wandeling


09.30 uur

Zaterdag 23 augustus

In de sporen van de klaprozen (bus) Noord-Frankrijk (Péronne en omgeving)


07.00 uur

Maandag 25 augustus

New-York, in het spoor van de Red Star Line 9-daagse vtbKultuur-trip

Luchthaven Zaventem

07.00 uur

Vrijdag 7 november

Barcelona per fiets 5-daagse vtbKultuur-trip

Luchthaven Zaventem

04.30 uur

Vrijdag 5 december

Aube-en-Champagne (bus) 3-daagse vtbKultuur-trip


06.30 uur

4

Oorsprong, ontwikkeling en betekenis

beeldreportage door Jan Thienpont

Vrijdag 4 april • OC Berkenhof De montage geeft een overzicht van wat India de bezoe-ker te bieden heeft op kunstgebied. Aan de hand van ont-dekkingsverhalen proberen wij, samen met de onvermoei-bare ontdekkers, de Indische kunstvormen te achterhalen. Het resultaat is verrassend rijk. Onvoorstelbare schoon-heid komt aan het licht. Op het eerste zicht lijken de opeenvolgende artistieke tradities erg van elkaar te verschillen. Maar bij nader toe-zicht vinden we veel gelijkenissen - van de oudste boed-dhistische monumenten tot de laat-Moghul bouwwerken - die wijzen op het originele van de Indische kunst. Deel 1 stelt de boeddhistische en hindoeïstische kunst voor, deel 2 belicht de invloed van de moslim- en westerse culturen.

India, mysterie en symboliek in de kunst

Deelname: € 6,00 • leden € 5,00 OC Berkenhof, Beekstraat 25, Kortenberg, 20 uur.

Wijn(proef)avond: Griekenland culinair

Culinaire wijnavond: 6-gangen Griekse hapjes met aangepaste wijnen door Frederikos Nikolis

Vrijdag 25 april • restaurant Knossos In Griekenland wordt al duizenden jaren wijn geprodu-ceerd. Dionysos was zelfs de god van de wijn in de Griek-se mythologie. Vandaag wordt op zeer veel plekken in Griekenland wijn gemaakt. In vergelijking met landen als Frankrijk, Italië en Spanje is het wereldwijd echter nog altijd een minder populair wijnland. Het is zo goed als zeker dat de Grieken die zich in Mar-seille en Zuid-Italië vestigden hun kennis van de wijnbouw hier introduceerden. De oude Grieken dronken hun wijn verdund met water, en gebruikten daarvoor een drink-schaal. Griekse wijn wordt verbouwd over gans het vasteland en de eilanden. Er zijn Griekse wijngaarden op berghellingen tot 800 meter boven zeeniveau. De grond voor het over-grote deel van de wijngaarden is rotsachtige kalksteen. Er is eveneens een deel dat verbouwd wordt in vruchtbare vlaktes. Het Griekse landschap met zijn unieke microklimaatvoor-waarden is ideaal voor het verbouwen van lokale druiven-variëteiten. De combinatie van een mild klimaat, veel zon-neschijn en weinig regen zorgen voor grond met middel-matige vruchtbaarheid en kleine oogsten van uitstekende kwaliteit.

Deelname: € 69,00 • leden vtbKultuur € 64,00 Inbegrepen: 6-gangen Griekse hapjes (volledig menu) begeleid met telkens goede, aangepaste Griekse wijnen, door Frederikos Nikolis Restaurant Knossos, Leuvensesteenweg 294, 3070 Kortenberg, 20.00 uur Vooraf inschrijven.

5

Poëtische documentaire (film) van Bart Van den Hove (41’) 2de Gros-filmdag

Woensdag 30 april • OC Berkenhof Tot het midden van de jaren tachtig was er een bootver-binding tussen Antwerpen en Matadi. Passagiers en goe-deren werden vanuit Antwerpen naar Congo verscheept, maar de trafiek tussen beide havens viel stil. In 2007 ver-trok er voor het eerst opnieuw een schip van Antwerpen naar Matadi. Regisseur Van den Hove filmde aan boord van het vrachtschip 'Safmarine Onne' de drie weken du-rende overtocht. Het was de eerste boot die onder Belgi-sche vlag opnieuw richting Matadi stoomde. De poëti-sche beelden van de overtocht in 2007 worden in een parallelmontage afgewisseld met uniek archiefmateriaal uit de periode van de ‘Compagnie Belge Maritime du Con-go’. De kijker ontdekt het leven aan boord van de schepen zoals bijvoorbeeld de Albertville I, die op 6 februari 1895, als eersteCongoboot de haven van Antwerpen verliet. De overtocht op boten zoals de Leopoldville, de Anversville, de Baudouinville en de Elisabethville III, die pas in 1968 uit dienst ging, was iets bijzonders. Aansluitend op de film zullen Hilda en Gustaaf Van de Velde (leden van vtbKultuur Kortenberg), die als pas-sagiers de overtocht op een Congoboot meemaakten, komen vertellen.

Een specialist van de haven van Antwerpen zal alles plaatsen in zijn historische context en het belang schetsen van de ‘renovatie’ van de havenstad Matadi. Het gespreksforum wordt gemodereerd door Peter Verlin-den, VRT-journalist en Congo-specialist. De regisseur Bart Van den Hove, die persoonlijk zijn docu-mentaire op de Gros-filmdag komt voorstellen, heeft het over ‘zijn' bijzonder Congo-avontuur en 'zijn' liefde voor Afrika.

Gratis toegang. OC Berkenhof, Beekstraat 25, Kortenberg, 20.00 uur Een organisatie van de Gemeentelijke Raad voor Ontwik-kelingssamenwerking i.s.m. vtbKultuur Kortenberg.

Antwerpen-Matadi

14-18, dit is onze geschiedenis!

Charlesville

Tentoonstelling Legermuseum Gids Jos Vanderstappen Zondag 11 mei • De Walsplein Woensdag 21 mei • De Walsplein

In Vlaanderen zullen de herden-kingen zich concentreren rond de Westhoek, maar ook Brussel houdt de herinnering aan 1914-1918 levend.

Een groots opgezette tentoonstel-ling wordt georganiseerd door het Koninklijk Museum van het Leger

en de Krijgsgeschiedenis en het Museum van Europa. Aan de hand van authentieke objecten, decors, getuige-nissen, multimedia installaties, films en sensoriële ruimtes leert u hoe dit conflict de 20e eeuw grotendeels vorm gaf. De oorlog en het dagelijkse leven tijdens de bezetting ma-ken een belangrijk deel uit van de tentoonstelling. U ont-dekt er de mobilisatie van de Europese staten die België ter hulp kwamen en er is een speciaal parcours gewijd aan Koning Albert I en Keizer Wilhelm II.

Deelname: € 19,00 • leden € 17,00 Afspraak: De Walsplein Kortenberg 09.30 uur (kostendelend meerijden kan: € 2,00) (op woensdag 21 mei 13.30 uur) Ingang Legermuseum (Jubelpark 3) 09.50 uur (op woensdag 21 mei 14.00 uur) Vooraf inschrijven.

6

Paleis voor Schone Kunsten door het Nationaal Orkest van België

Zondag 18 mei • trein/bus/auto • 15 uur Hoewel de solopartij van Dvorák Celloconcerto bepaald veeleisend is, is het toch geen werk vol opzichtige virtuo-ze hoogstandjes. Veeleer gaat het om een doorwrochte compositie waarin solist en orkest elkaar in evenwicht houden. Een gelegenheid voor Alban Gerhardt om te la-ten zien dat zijn fabelachtige techniek ondergeschikt blijft aan de muzikale dialoog. De Negende symfonie ontstond tijdens Dvorák vijfjarige verblijf in Amerika en vormt er tegelijk de bekroning van. Al beweerde hij beïnvloed te zijn door lokale muziektradities, het werk is toch vooral een uitdrukking van zijn Tsjechische afkomst, maar dan in een universele muziektaal gegoten.

Andrey Boreyko leiding - Alban Gerhardt cello - Antonin Dvorák Concerto voor cello en orkest, op. 104, Symfonie nr. 9, op. 95, "Uit de Nieuwe Wereld"

Deelname: € 25,00, cat. II Samenkomst: Station Kortenberg (trein 13.55 uur) 13.45 uur Brussel, Paleis voor Schone Kunsten 14.45 uur Vooraf inschrijven.

Zondagmiddagconcert in Brussel

Turkije, weg van Europa?

Turkije-correspondent Dirk Vermeiren blikt terug op 10 jaar leven en werken aan de Bosporus

Vrijdag 16 mei • OC Berkenhof

Sinds 10 jaar werkt Dirk Vermeiren voor een reeks Vlaamse en Neder-landse media, VRT, Knack, De Standaard, Elsevier, Algemeen Dagblad, … Lokaal werkt hij voor verschillende Turkse radiozenders en geniet hij ook enige faam als wielercommentator op de Turkstali-ge Eurosport. Dirks timing bleek perfect. Precies 1 week na zijn aankomst in Istanbul won de AK-partij van Tayip Erdo-gan de parlementsverkiezingen, en

sindsdien zit de politieke islam in Turkije stevig in het za-del. Het land onderging de afgelopen 10 jaar een heuse gedaanteverwisseling. De Turkse economie groeide exponentieel, en de skylines van de Turkse steden tellen deze dagen bijna zoveel bouwkranen als minaretten. Istanbul noteert in de top 10 wereldwijd wat betreft het aantal dollar-miljardairs en is een hippe citytrip. Zelfs het Belgische chocolade kroonju-weel Godiva belandde in handen van een Turkse zaken-groep. Maar ook in de geesten veranderde Turkije het afgelopen decennium. De politieke islam legde beslag op de instel-lingen van de republiek. Republikeinse festviteiten werden

geschrapt, een cultus van het Ottomaanse Rijk in het le-ven geroepen, en de islam is zichtbaarder dan ooit in het openbare leven waardoor seculiere Turken zich bedreigd voelen in hun levensstijl. Quasi alle generaals die begin dit decennium nog de legertop uitmaakten, zitten achter slot en grendel, en Turkije telt meer gevangen genomen journalisten dan China. Premier Erdogan, 10 jaar aan de macht, regeert autoritair maar zijn populistische discours wint hem keer op keer verkiezingen. Dirk Vermeiren was als correspondent voor Vlaamse en Nederlandse media de afgelopen jaren een bevoorrecht getuige van dat ver-anderende Turkije. Is Turkije een voor-beeld van hoe islam en democratie samengaan, of bewijst het voorbije de-cennium net het tegen-deel? Is het leven er in het land op vooruitgegaan, en zo ja, voor wie? En hoe zit het met Turkije en de EU? Turkije is een kandi-daat-lidstaat, maar het lijkt er zich steeds meer van af te keren. Is een oplossing voor het Koerdische probleem mogelijk? Welke rol spelen de Turkse gemeenschappen in Europa? Hoe beïnvloedt de Arabische Lente Turkije? Ambieert Turkije een leidende rol in de moslimwereld ten koste van haar verhouding met het Westen? En hoe zal het land er in 2023 uitzien, wanneer de republiek haar 100ste verjaardag viert? Met steun van de gemeente Kortenberg Deelname: leden/niet-leden € 5,00 OC Berkenhof, Beekstraat 25, Kortenberg, 20 uur.

7

Langs Limburgse wijngaarden Genoels-Elderen Hoenshof Pietershof

Zaterdag 24 mei • busuitstap Genoels-Elderen, Genoelselderen, Riemst

Tussen Ton-geren en Maas-tricht, langs de oude Romeinse heirbaan, in de gemeente Riemst ligt het grootste wijn-kasteel van Bel-gië. Niet per toeval, aange-zien de Romei-nen in deze

streek reeds wijngaarden hadden. Van 1200 tot 1812 rijp-ten talrijke vaten in de kelders van het mooie kasteel. In 1990 beslist de familie van Rennes deze eeuwenoude wijncultuur weer te doen herleven. Jaap van Rennes had niet veel verstand van wijn maken, maar werd ongelofelijk geïnteresseerd door de geschiedenis van het kasteel. Nu is het dochter Joyce, die in Zuid-Frankrijk oenologie stu-deerde en zich daarna nog veel heeft bijgeschoold in Bourgogne, die instaat voor het maken van de wijnen. Wijnkasteel Genoels-Elderen is met zijn 25 hectaren het grootste domein in het land en verwelkomt jaarlijks 25 000 bezoekers. Deskundige gidsen leiden u rond in de wijn-gaarden, het pershuis en door de 13de eeuwse wijnkel-ders. De wijnen zijn Bourgogne-geïnspireerd met een houtgela-gerde Chardonnay en Pinot Noir en ook mousserende wijn die gemaakt wordt volgens de traditionele methode. De familie van Rennes kiest resoluut voor milieuvriendelij-ke manieren van produceren en tracht zo weinig mogelijk synthetische producten te gebruiken in de wijngaard. Hoenshof, Hoepertingen (Borgloon) Wijndomein Hoenshof ligt in Haspengouw, midden in de fruitstreek. Geen wonder, dit fraaie glooiende landschap heeft de wijnbouw in zijn genen. Dat wisten de Romeinen al. Druiven floreren er, getuige de rijke wijntraditie die in Haspengouw heerst. Historie, cultuur en smaak van dichtbij huis. Daar kunnen we veel over vertellen of u proeft het zelf. Dat laatste ra-den we aan. De drijvende kracht achter Wijndomein Hoenshof is Ghis-lain Houben, professor in de economie aan de Universiteit Hasselt en wijnaficionado. Wat begon met schapen en zoete hoogstamkersen is sinds 2002 uitgegroeid tot een volwaardig wijndomein. Inmiddels staan er meer dan 5.000 druivenstokken op het landgoed. Het is de geboortegrond van fraaie Haspen-gouwse wijn, door Wijndomein Hoenshof gebotteld in vier smakelijke varianten.

Pietershof, Teuven (Voeren) Het wijndomein is gelegen in de prachtige Vlaamse Voer-streek. Adembenemend mooi uitzicht en kleine kronkel-wegjes waar zelfs het navigatiesysteem het noorden kwijt raakt, krijgt u er gratis bij. De ongerepte natuur waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan maant aan tot rust. Centraal gelegen ten opzichte van de historische cultuursteden Aken, Luik en Maastricht vinden we op een prachtige zuidhelling het Crindael. De wijngaard ligt op de grens tussen België en Nederland en heeft een perfecte zuidelijke oriëntering. De bodem bevat veel kalk en is rijk aan mineralen, waardoor de wij-nen van Pietershof een fijne mineraliteit en structuur be-zitten. De kalkrijke bodem is miljoenen jaren geleden ont-staan toen het gebied een reusachtige zee was. Op het etiket van Pietershof vindt u nog steeds een subtiele ver-wijzing naar een pijlstaartinktvis (belemniet), dit fossiel vindt u nog steeds in grote getale terug in de wijngaard. Het landhuis en de wijnkelders zijn gelegen in het gehucht Nurop, nabij het levendige dorp Teuven in het Gulpdal. Oude benamingen in de buurt als Wijngaardsberg en Wiegerhaeghe (Wijngaardshaag) verwijzen naar wijn-bouw in deze streek in vroegere tijden. In de wijngaard wordt gebruik gemaakt van traditionele druivenrassen zoals Pinot Blanc, Pinot Gris, Auxerrois, Chardonnay en Pinot Noir. Deze druivenrassen zijn vol-gens Piet Akkermans het beste aangepast aan de bodem en het klimaat van de Voerstreek. Tussen de ranken groeien grassen en kruiden die het overtollige vocht uit de grond opnemen en daarna omgeploegd worden om te dienen als natuurlijke compost. Het zal u dan ook niet verbazen dat deze wijnen al meer dan eens een mooie onderscheiding gekregen hebben in binnen- en buitenland en dat de wijnen van Pietershof reeds tweemaal verkozen zijn tot beste Belgische wijn! PROGRAMMA Voormiddag • Koffie/thee met koek bij aankomst Genoels-Elderen • Rondleiding en degustatie Genoels-Elderen Middag • Lunch in Hoevehotel Karrehof in Heers: Courgettesoep, Breydelham Varkenshaas, Haspengouwse groene asperges Crème brûlée Water, wijn, koffie Namiddag • Rondleiding en degustatie Hoenshof • Rondleiding en degustatie Pietershof PRAKTISCH Deelname: € 56,00 • leden € 51,00 Inbegrepen: busvervoer, fooi chauffeur, onthaal met koffie/thee, rondleiding en degustatie in de aangeduide wijnbedrijven, begeleiding door Jonas (Belgian Wines) Middagmenu: € 30,00 (water, wijn, koffie inbegrepen) Opstap: Zaventem, Kerkplein 07.45 uur Kortenberg, De Walsplein 08.00 uur Veltem-Beisem, halte ‘steenweg’ 08.10 uur Leuven, Autostad, Brusselsestwg 3 08.15 uur Terug in Kortenberg rond 20.30 uur. Vooraf inschrijven.

Vlaamse wijnen

8

Provinciale themadag Na ‘Vaartkom Leuven’ en ‘Landen en Zoutleeuw’ is het dit jaar de beurt aan ‘Oranjestad Diest’ om gastlocatie te zijn voor de jaarlijkse themadag.

Zondag 22 juni • busuitstap

In de voormiddag kan u kiezen uit 6 wandelingen/bezoeken, vooraf mee te delen.

Mogelijkheid 1: Ode aan de laatste twee begijnen. Een gids neemt u mee terug in de tijd en treedt samen met u in de voetsporen van de begijnen. Hoe leefden de-ze geëmancipeerde vrouwen en wat dachten tijdsgenoten over hen? Was het leven op het begijnhof steeds peis en vree of waren deze dames toch een beetje elkaars riva-len? En wat met de verleiding van de manspersonen die nu en dan hun pad kruisten in hun klein stadje…? Kom alles te weten over deze vrouwengemeenschap die 7 eeuwen standhield. Onderweg komt u zeker een begijntje tegen! Mogelijkheid 2: De Nachtwachter vertelt over Diest in de 19de eeuw. Samen met zijn vrouw vertelt de nachtwachter over het dagelijks leven in het Diest van de negentiende eeuw. In die tijd moest de nachtwachter bijna dagelijks op ronde om de straatlampen aan te steken. Hij heeft dan ook heel wat te vertellen. Een sprankelend verhaal doorspekt met allerlei pittige anekdotes.

Mogelijkheid 3: De natuur prikkelt uw zintuigen. Heeft u al eens goed aan de natuur gevoeld? Of ooit al naar de stilte geluisterd? Tijdens deze zintuigenwandeling op de Diestse stadswallen leert u beter te kijken, horen, voelen, ruiken en proeven naar en aan de natuur, dit in combinatie met wat meer achtergrond over het Webbe-koms Broek en de stadswallen. De tocht start met een bezoek aan het ‘Bezoekerscentrum Webbekoms Broek’. Tip: goede wandelschoenen zijn aan te raden!

Mogelijkheid 4: Bezoek citadel met Pegasusmuseum. Hier komt het militaire verleden van Diest als vestingen garnizoenstad met het avontuurlijk leven van het 1ste Ba-taljon Para aan bod. U brengt een bezoek aan de citadel met kazematten en het Pegasusmuseum. U krijgt een overzicht van de humanitaire opdrachten die het 1ste Ba-taljon Para tussen 1960 en 1999 uitvoerde. Daarna volgt een rondgang door het museum, ingericht in een viertal zalen en verbonden door een lange gang (ravelijn) waar eveneens de vroegere ‘cachotten’ van de vesting lagen. Tot slot staat een wandeling op de citadel en in de kaze-matten (kamer des doods) op het programma. Mogelijkheid 5: Stadswandeling door het Diestse verleden met een bezoek aan het begijnhof. Diest herbergt een schatkamer aan erfgoed en monumen-ten. Logisch voor een stad die al in de middeleeuwen straalde. De gids voert u mee op een tocht door de eeu-wen. Een boeiend verhaal van oorlogszuchtige heren, devote dames en Nederlandse prinsen. Het begijnhof van Diest is één van de oudste, grootste, mooiste, en best bewaarde begijnhoven van de lage landen. Dit ‘stadje in de stad’ pronkt sinds eind 1998 op de befaamde UNES-CO-lijst van het Werelderfgoed en behoort dus tot de we-reldtop van monumenten. Wie door de prachtige Rubensi-aanse toegangspoort stapt, betreedt bijna 800 jaar ge-schiedenis.

Diest

Sint-Sulpitiuskerk

Citadel

9

Mogelijkheid 6: In de voetsporen van de prins. Hij was de zoon van de grote Willem de Zwijger vertellen de geschiedenisboeken, maar wat voor iemand was Filips-Willem? En wat betekende hij voor Diest? Dat komt u te weten tijdens de rondleiding in het stadsmuseum de Hof-stadt in de schaduw van zijn laatste rustplaats. Verwacht u aan een boeiende trip door de geschiedenis van Diest want het levensverhaal van deze tragische en mysterieu-ze Oranjeprins leest als een echte triller. In de namiddag kan u op eigen tempo de stad verkennen.

Er werd een wandeling uitgewerkt waarbij deelnemers monumenten, ateliers en musea kunnen bezoeken. Iede-re deelnemer krijgt een programmabrochure met daarin telkens de verschillende mogelijkheden, inclusief een stadsplan. Er is o.a. keuze uit: • Sint-Sulpitiuskerk met het museum voor religieuze kunst • Stadsmuseum De Hofstadt • Atelier Dédé (handgemaakte potten en keramiek) • Pegasusmuseum en citadel • Allerheiligenkapel • Koffiebranderij Stroobants, inclusief proeverij • Geboortehuis Sint-Jan Berchmans • Begijnhof met verschillende kunstenaarsateliers en krui- dentuin • Handboekbinderij J&J Camps • Xaverius (Vlaams Centrum voor Eet- en Tafelcultuur) • … PRAKTISCH Deelname: € 54,00 • leden € 49,00 Inbegrepen: Busvervoer, fooi chauffeur, koffie met koek, gidsen voor- en namiddag, lunch Lunch: hartige koude schotel met een variatie van vlees en vis, regionale seizoensgroenten en frietjes (eén drankje, pils of frisdrank, inbegrepen). Opstap: Zaventem, Kerkplein 08.15 uur Kortenberg, De Walspein 08.30 uur Veltem-Beisem, halte ‘steenweg’ 08.40 uur Leuven, Autostad, Brusselsesteenweg 3 08.45 uur Terug in Kortenberg tegen 19.30 uur.

Diest (2)

Begijnhof

Spektakel-musical 14-18

Studio 100, Nekkerhal Mechelen Voorstelling 17 uur

Donderdag 1 mei • busvervoer

Korting van € 9,00 voor iedereen. Gratis bus, uitsluitend voor leden!

Met vtbKultuur Kortenberg naar de musical 14-18! In 2014, naar aanleiding van 100 jaar Wereldoorlog I, brengt Studio 100 de musical 14-18 op de planken. Een verhaal over liefde, gemis, familie en vriendschap tegen de achtergrond van het monster van de Grote Oorlog. De Nekkerhal van Mechelen wordt voor de gelegenheid om-getoverd tot een imposante musicallocatie, met een speelvlak van wel twee voetbalvelden groot en een rij-dende tribune van 150 m breed. Als toeschouwer zit u midden in het decor, ongezien in Europa. Het spektakel wordt gebracht door een cast van formaat: Jelle Cley-mans, Free Souffriau, Maaike Cafmeyer en Jo De Meye-re. Dit wilt u toch niet missen?

10

4-daagse vtbKultuur-trip

n.a.v. 100 jaar Wereldoorlog I

Donderdag 3 tot zondag 6 juli • busuitstap

Dag 1: donderdag 3 juli ’s Morgens om 07.30 uur vertrek met de bus vanop de parking aan OC Berkenhof. Wij rijden door de Gaumestreek naar de Mont Saint-Walfroy, op de grens tussen de Gaume en de Franse Ar-dennen. Deze heuvel met een prachtig 360° zicht was al in de voor-christelijke tijd een cultusplaats. Walfroy was een monnik uit Lombardië. In navolging van de pilaarheiligen in de woestijn ging hij ook op een pilaar staan om het geloof te verkondigen in het barre Ardens klimaat. Onder leiding van een lokale gids bezoeken wij de basiliek van Avioth, midden in de velden gelegen. In Montmedy (Vaubanvestiging) lopen we over de vestingen en bezoe-ken de kazematten met zijn ateliers van kunstenaars. In Marville hebben wij tijdens ons gegidst bezoek ook aan-dacht voor het oude kerkhof. Avondmaal en overnachting in Marville.

Dag 2: vrijdag 4 juli Na het ontbijt rijden we door naar Ver-dun, gelegen in Lotharingen, in het hart-je van het departement Meuse. Op 21 februari 1916 zet het Duitse leger het grote offensief op Verdun in. Deze datum betekent het begin van een nachtmerrie voor alle Franse soldaten. ‘De hel van Verdun’ duurt 10 maanden: 300 dagen en 300 nachten van onophoudelijk vechten en moorden, op een beperkte ruimte van slechts 20 km², met meer dan 300.000 doden, Fransen en Duitsers, meer dan 400.000 gewonden… Het Memoriaal van Verdun, te midden van het slagveld, is een van de belangrijkste Europese musea van de Grote Oorlog. Wij brengen ook een bezoek aan het “Ossuaire van Douaumont. Het “Ossuaire of knekelhuis” is waar-schijnlijk de meest indrukwekkende plek in de buurt van Verdun. Nergens is de dwaasheid en de nutteloosheid van de slag die bij Verdun woedde zo tastbaar aanwezig als hier. We wandelen door Fleury, een van de negen verdwenen dorpen die niet meer opgebouwd werden en bezoeken het memoriaal in Douaumont, 137 meter lang. Avondmaal en overnachting in Verdun.

Dag 3: zaterdag 5 juli Wij starten de dag met een bezoek aan de “Citadelle sou-terraine de Verdun” – de ondergrondse citadel van Ver-dun. Deze ondergrondse galerijen werden gegraven tus-sen 1886 en 1893 onder de eigenlijke citadel. In 1914 was de totale lengte van de galerijen ongeveer 4 km. Hier bevonden zich o.m. burelen, immense slaapzalen, een bakkerij (41.000 broodrantsoenen per dag), een telefoon-centrale, munitiedepots, … Hier werd op 10 november 1920 de onbekende soldaat gekozen die vandaag nog altijd rust onder de Arc de Triomphe in Parijs. Wij volgen in een elektrisch treintje een historisch traject om het le-ven van de Poilus in de ondergrondse citadel tijdens de veldslag van 1916 te ontdekken. Tijdens onze stadswan-deling hebben we ook aandacht voor de kathedraal met kloostergang, het stadhuis, het bisschoppelijk paleis, de middeleeuwse wallen… In de namiddag hebben wij afspraak met de burgemees-ter van Beaumont (ook een verdwenen dorp) voor getui-genis en vragen.

Gaume en Verdun

Basiliek van Avioth

Slagveld

Douaumont

11

’s Avonds wonen we de licht- en geluidsvoorstelling ‘Van de vlammen… naar het licht’ bij, een indrukwekkende voorstelling over de geschiedenis van de slag van Ver-dun, met 250 acteurs, 900 kostuums, 1000 schijnwerpers, … Avondmaal en overnachting in Verdun.

Dag 4: zondag 6 juli In de voormiddag bezoeken wij het front aan de linkeroe-ver van de Maas met Mort Homme, Côte 314, … De heuvel van Vauquois (Butte de Vauquois), ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van Verdun, is 295 meter hoog en was door zijn ligging een uitstekend uitkijkpunt voor degenen die de noordelijke Argonnen wilden verde-digen. De Duitsers hadden reeds in september 1914 het dorp Vauquois en de heuvel zonder strijd veroverd. Met-een werd het dorp en de heuvel versterkt. In de kalk-steengrond werden holen en onderaardse gangen gehakt en gegraven. De totale lengte van de gangen is niet min-der dan 15 km geweest. Het was een uitstekend gebouw-de verdedigingslinie. Op de Amerikaanse militaire be-graafplaats in Romagne-sous-Montfaucon liggen 14.246 militairen die zijn gesneuveld gedurende de Eerste We-reldoorlog in Noord-West Frankrijk. Het is de grootste Amerikaanse militaire begraafplaats in Europa. Op de terugweg houden we halt in het meest zuidelijkst gelegen stadje van België, Virton, de hoofdplaats van de Gaume, voor een gegidst stadsbezoek en wat vrije tijd.

Kostprijs: • € 445,00 per persoon in een 2-persoonskamer, bij inschrijving van minimum 25 deelnemers • Toeslag 1-persoonskamer: € 75,00. Inbegrepen: • Busvervoer vanuit Kortenberg, fooi en kosten chauffeur • Verblijf in half pension: van donderdag op vrijdag in Hotel Relais Renaissance in Marville van vrijdag tot zondag in Hotel Le Coq Hardi in Verdun • Gidsen en toegangen volgens programma • Eigen audiofoonsysteem. Niet inbegrepen: • Middagmalen, dranken en persoonlijke uitgaven • Annulerings- en bijstandsverzekering (sterk aanbevolen, kan via vtbKultuur Kortenberg) • Indien geen lid: toeslag van € 10,00 voor de vtbKultuur- pas (gezinslidmaatschap) Programma en begeleiding: Rik Nys. Een goed idee van vtbKultuur Kortenberg, praktisch uitge-werkt door Jetaircenter Perfect Travel Tienen, verg. A5124 Programma-aanpassingen blijven mogelijk Programma 12/01/2014 • © vtbKultuur Kortenberg

Gaume en Verdun (2)

Stadhuis Virton

12

Jaarthema: Vlaamse cultuur

Vrijdag 27 juni • OC Berkenhof Toen in 1968 vier jonge mensen, geïnspireerd door de oude liederen en dansen van onze voorouders, samen muziek maakten, had niemand van hen kunnen voorzien welke vlucht dit bescheiden initiatief zou nemen. Honder-den bezoeken aan oudere mensen legden zij af, wat re-sulteerde in een grote verzameling volksliederen, melo-dieën, dansen en instrumenten. Al wat ooit verscheen over onze volksmuziek werd uitgepluisd. Maar vooral werd er opgetreden: een selectie uit de rijke overlevering levert verschillende thematische programma's. Ondertus-sen hield Herman zich ook nog bezig met het bestuderen en het nabouwen van gevonden instrumenten zoals draai-lier, hommel, doedelzak, rommelpot, blazevere, bultkar-kas, klompviool, vlierefluit, rietpijp, fijferfluit, snarentrom, cister, enz. De groep is voorts initiatiefnemer van de jaar-lijkse volksmuziekstages en internationale reünies in het Pajottenlandse Gooik. Deelname: € 12,00 • in voorverkoop € 10,00 Kaarten: vtbKultuur Kortenberg UiT-balie, bib Kortenberg OC Berkenhof, Beekstraat 25, Kortenberg, 20.00 uur

Met steun van de gemeente Kortenberg Met steun van de Vlaamse overheid

‘t Kliekske zingt ‘t Kliekske

Het groene Kraainem

Culturele wandeling o.l.v. Jos Vanderstappen

Zondag 13 juli • De Walsplein Kortenberg Zondag 20 juli • De Walsplein Kortenberg

Als u ideeën voor een nieuw voortuintje wilt, moet u met ons langs de hoogste kadasters van Vlaanderen wande-len.

Na Knokke-Heist is Kraainem de duurste gemeente van Vlaanderen. In onze eerste wandeling was daar helemaal niks van te merken. Deze keer bewonderen we de impo-sante villa’s van de Baron Albert d’Huartlaan en het park van Kraainem tot Stokkel. Het groene Kraainem of het park van Kraainem ligt hele-maal in het zuiden van de gemeente. Baron Albert d’Huart erft het Stokkelbos dat hoorde bij het pachthof van de Norbertijnenabdij van Park Heverlee. Zijn erfgenamen zullen vanaf het interbellum, en vooral na de Tweede We-reldoorlog het gebied ontsluiten en omvormen tot één groot villagebied. Onderweg komen we namen van grote architecten tegen: modernisten zoals Willy Van der Mee-renen, Renaat Braem, maar ook Jacques Dupuis, archi-tect van de bekende Expo'58-gevel van het Heizelpaleis 5 en Henri Vaes, de architect van de nieuwe abdij van Orval. Ook Brand Whitlock, de Amerikaanse ambassa-deur die België hielp de eerste wereldoorlog te overleven, woonde langs het traject. We wandelen over de echte "vierarmen" waar iedereen al van hoorde maar weinigen echt weten liggen. Deelname: € 9,00 • leden € 8,00 Inbegrepen: vtbKultuur-gids, eigen audiofoonsysteem Afspraak: Kortenberg, De Walsplein 09.30 uur Kraainem, hoek Albert D’Huartlaan/St-Dominicuslaan (St-Dominicuskerk) 10.00 uur Meerijden kan (€ 2,00). Vooraf inschrijven.

Architect Willy Van der Meeren

13

In het spoor van de Red Star Line 9-daagse vtbKultuur-trip

Maandag 25 augustus tot dinsdag 2 september

Op verkenning in New-York, de bruisende stad van nu, waar begin vorige eeuw miljoenen emigranten met de Red Star Line vanuit Antwerpen de nieuwe wereld binnen stroomden.

Dag 1: maandag 25 augustus Samenkomst op de luchthaven van Zaventem tegen 07.00 uur. Vertrek om 10.10 uur met Jetairways naar New-York en aankomst op Newark Airport kort na de middag plaatselij-ke tijd. Stadsrondrit voordat wij omstreeks 16.00 uur in ons hotel inchecken. Eerste verkenningswandeling op Times Square en omgeving. ‘s Avonds, diner in de buurt van ons hotel. Dag 2: dinsdag 26 augustus Te voet naar het Rockefeller Center voor een bezoek aan de “Top of the Rock” met prachtig uitzicht over New-York City. Langs de Radio City Hall op Avenue of the Americas naar de metro. Vervolgens bezoeken wij Central Station. Na de vrije lunch wandelen wij langs de gebouwen van de Verenigde Naties, de Chrysler Building en het Waldorf Astoria hotel op Park Avenue. Wij bezoeken St Patricks Cathedral op 5

th Avenue, Great Army Plaza, Central Park

en Strawberry Fields, de Dakota Buildings waar John Lennon woonde en nemen de metro terug naar Times Square en ons hotel. ‘s Avonds, diner in de buurt van ons hotel. Dag 3: woensdag 27 augustus De metro brengt ons naar “Downtown-Manhattan” waar wij met de boot via het Vrijheidsbeeld naar Ellis Island varen en een uitgebreid bezoek brengen aan de plaats waar o.m. de Red Star Lines emigranten bijeenkwamen vooraleer toegelaten te worden tot de Verenigde Staten van Amerika. Vrije lunch op Ellis Island en terugtocht naar Battery Park. Vandaar via Broadway naar Wall Street en het 9/11 Me-morial en Monument met de nieuwe WTC-torens op de

achtergrond. Ook nog bezoek aan Downtown New-York. In de late namiddag met de metro terug naar “Midtown-Manhattan”. ‘s Avonds, diner in de buurt van ons hotel.

Dag 4: donderdag 28 augustus Wij bezoeken Brooklyn. Vanuit Brooklyn Heights wande-len wij terug over de Brooklyn Bridge met prachtige zich-ten op de skyline van Manhattan. Na onze vrije lunch verkennen wij Chinatown en Little Ita-ly. Wij bezoeken het Tenement Museum en zien hoe de emigranten, eens in New-York, ondergebracht werden in voorlopige woonplaatsen aan de Lower East Side. Via Soho naar Greenwich Village en Washington Square en met de metro terug naar ons hotel. ‘s Avond voorzien wij een diner in een Jazz Restaurant in Greenwich Village. Na afloop terug met de metro naar ons hotel.

Dag 5: vrijdag 29 augustus Het ontbijt is vandaag in Ellen’s Stardust waar zingende obers ons bedienen en vergasten met een serie Broad-way songs, echt een N-Y belevenis. Na afloop bezoek aan het MoMA, het Museum of Modern Art, waar ook een vrije lunch kan worden genomen. In de namiddag wandeling langs Carnegie Hall en Colum-

New-York

Ellis Island

14

bus Circle naar Lincoln Center en het Metropolitan Opera House. Daarna vrij voor eventuele shopping. 18.30 uur bijeenkomst in de lobby van ons hotel. Om 19.00 uur schepen wij in voor een Diner Cruise boot-tocht op de Hudson en East River voor een avondlijke vaart rond Manhattan. Dag 6: zaterdag 30 augustus Vrije dag. U kan op eigen initiatief de Hop-on Hop off bus – gegidste rondrit maken. Wie toch liever in de voormiddag met onze reisleider op stap gaat… Wandeling naar Fifth Avenue en Bryant Park, bezoek aan de N-Y Public Library, verder naar de Empire State Building, Pennsylvania Station en Madison Square Garden. Vrije lunch in de buurt van Penn Station. De rest van de namiddag vrij. Eventueel shopping o.a. bij Macy’s of Bloomingdale’s of bezoek aan verschillende musea zoals The Metropolitan Museum, het Guggenheim, The Frick Collection, American Museum of Natural Histo-ry, de Interpid; Sea, Air & Space Museum of het Museum of the American Indian in Downtown N-Y. e.a. Vrij diner en mogelijkheid om een Broadway Show in de buurt van ons hotel bij te wonen.

Dag 7: zondag 31 augustus Wij bezoeken Uptown New-York. In Harlem wonen wij een gospelviering bij, zien het Apollo Theatre, Sugar Hill, El Barrio (Spanish Harlem) enz. Lunch ter plaatse en vervolgens wandeling langs de Co-lumbia University, St John The Divine Cathedral in Mor-ningside Heights, Upper Central Park. Daarna terug naar ons hotel. ‘s Avonds, diner in de buurt van ons hotel. Dag 8: maandag 1 september Ontbijt in ons hotel, uitchecken en met de metro naar de High Line, een oude bovengrondse spoorlijn die nu een

prachtig park is. Wij wandelen via het Meatpacking Dis-trict tot in Chelsea en nemen daar de metro terug naar Times Square voor onze vrije lunch. In de namiddag transfer naar Newark Airport voor de avondlijke terug-vlucht om 18.30 uur naar Zaventem. Dag 9: dinsdag 2 september Rond 08.00 uur landen wij op Zaventem. Kostprijs: • € 2925,00 per persoon in een 2-persoonskamer, bij inschrijving van minimum 20 deelnemers • Toeslag 1-persoonskamer: € 825,00 (prijzen op basis van de dollarkoers van 06/01/2014) Inbegrepen: • Vlucht met Jetairways van Zaventem naar Newark Air- port (New-York) en terug • Vervoer van de luchthaven naar het hotel en terug • Verblijf in het Novotel Times Square**** (7 nachten) op basis van half pension (het avondmenu nemen wij buiten het hotel in verschillende restaurants); op de vrije dag is geen avondmenu voorzien • Busvervoer volgens het programma • Metrokaart • Vermelde uitstappen, toegangsgelden inbegrepen • Lokale Nederlandstalige gidsen • Eigen audiofoonsysteem • Vlaamse reisbegeleiding van vertrek tot aankomst door Frank De Coster • Fooien hotel, restaurants, gidsen, chauffeurs, … • Elektronische reistoestemming Niet inbegrepen: • Middageten, dranken en persoonlijke uitgaven • Eventuele verhoging luchthaven- en/of brandstoftaks • Eventuele verhoging van de dollarkoers • Internationaal paspoort • Annulerings- en bijstandsverzekering (sterk aanbevolen, kan via vtbKultuur Kortenberg) • Indien geen lid: toeslag van € 10,00 voor de vtbKultuur- pas (gezinslidmaatschap) Een goed idee van vtbKultuur Kortenberg, praktisch uitge-werkt door Jetaircenter Perfect Travel Tienen, verg. A5124

New-York (2)

Empire State Building

15

Terugblik ‘40 jaar danscursus bij vtbKultuur Kortenberg’

1. Schepenen Ann Vannerem en Bart Nevens kwamen mee klinken op ‘40 jaar dans bij vtbKultuur

Kortenberg’

2. Sfeerbeeld

3. Gery’s Big Band

4. Sfeerbeeld

5. Sfeerbeeld

6. Sfeerbeeld

7. Op iedere tafel een prachtig bloemstuk. Met dank aan alle medewerkers die dit feest deden uitgroeien tot een groot succes.

1

2

3

4

5

6

7

16

Deze sponsors steunen ons, steunen wij hen?

17

De Oostenrijkers waren hun oorlog tegen Servië begon-nen. Ze hadden 800.000 man onder de wapens en als opperbevelhebber Conrad von Hotzendorf. Servië had 450.000 soldaten onder het bevel van generaal Radomir Putnik, een zeer ervaren en bekwaam militair. Op 12 au-gustus dreven de Oostenrijkers de Serviërs achteruit naar de rivier Jadar. Op 16 augustus zette Putnik echter onver-wachts een tegenoffensief in en joeg de Oostenrijkers terug over de grens. Daarop volgde in november een tegenzet van de Oosten-rijkers om Servië te vernietigen. Het begon met een over-winning op de Serviërs nabij de rivier Kolubara en op 2 december viel Belgrado in Oostenrijkse handen. Putnik verlegde het slagveld naar de bergen waar de Oostenrijkers veel te lijden hadden van de kou en waar vooral hun bevoorrading in gebreke bleef. Op 4 december begon Putnik een tegenaanval waarbij 200.000 Serviërs vochten tegen 80.000 Oostenrijkers en hen dwongen zich over de grens terug te trekken. Op 15 december herover-den de Serviërs hun hoofdstad Belgrado. De Oostenrijkers telden 28.000 gesneuvelden, 120.000 gewonden en 75.000 krijgsgevangenen. De verliezen langs Servische kant bedroegen 22.000 gesneuvelden, 91.000 gewonden en 19.000 krijgsgevangenen. Beide landen waren uitgeput maar de oorlog was niet gedaan. Het grote Oostenrijk was niet bij machte het kleine Servië te verslaan. Op 31 oktober 1914 kozen de Turken de zijde van de Duitsers en vochten met hen mee. Eén van de oorzaken was het feit dat op 23 oktober de Brits-Indische troepen Mesopotamië, toen Turks grondgebied, waren binnenge-vallen. Dit gebeurde vanuit het eiland Bahrein, aan de Perzische Golf, waar de Britten olie-installaties hadden. De belangrijke Turkse havenstad Basra, gelegen aan de samenvloeiing van Eufraat en Tigris, werd op 23 novem-ber door de Britten manu militari ingenomen. Daardoor waren ze nu veilig in Britse handen. Het Russische leger trok op 17 augustus 1914 Duitsland binnen. Opperbevelhebber was generaal Jilinsky. Het om-vatte 650.000 man en was onderverdeeld in twee afdelin-gen: het 1ste Russische leger stond onder het bevel van generaal Rennenkampf en het 2de leger onder generaal Samsonov. Die twee generaals Rennenkampf en Samso-nov konden mekaar niet rieken of zien en haatten elkaar als de pest. Zij waren eerder al met mekaar op de vuist gegaan. Het Russische leger telde na volledige mobilisatie 5,3 mil-joen soldaten en het was groter dan de legers van Duits-land en Oostenrijk samen. Maar er schortte wel iets aan. Niet elke soldaat had een geweer; wanneer een kame-raad sneuvelde op het slagveld moest hij zijn geweer op-rapen en voortvechten. Daarbij kwam nog dat de meer-derheid der soldaten analfabeet was. Daardoor werden meer dan eens Russische verkennings-vliegtuigen door eigen soldaten beschoten en neerge-haald. Volgens de soldaten, die niet beter wisten, was elk

vliegtuig er een van de vijand. Dit heeft veel weg van doelpunten in eigen goal maken. Van hun officieren waren er die geen stafkaart konden lezen, zoals Engelse verbindingsofficieren konden vaststellen. Nog erger was de fout om hun radioboodschappen zonder geheime codes door te sturen. Zo konden de Duitsers op cruciale momenten in de strijd de juiste ligging van de Russen bepalen. Oost-Duitsland dat toen in het oosten en het zuiden aan Rusland grensde werd door de Russen vanuit het oosten en het zuiden aangevallen. In het zuiden kwam het op 20 augustus 1914 tot een treffen met de Duitsers die bij Gumbinnen verslagen werden, vooral door de Russische overmacht.Het Duitse leger telde 135.000 man in Oost-Duitsland, maar was veel beter gewapend dan dat van de Russen. Na deze nederlaag werd de Duitse bevelhebber von Prittwitz vervangen door von Hindenburg en Luden-dorff. Na Gumbinnen bleef de Russische generaal Samsonov enkele dagen verpozen te Insterburg en maakte geen aanstalten om verder op te rukken. De Duitsers kregen daardoor de tijd om Samsonovs leger te omsingelen zon-der dat hij onraad rook. Op 29 augustus werd het omsin-gelde Russische leger definitief verslagen en was de slag van Tannenberg een zege voor de Duitsers. De Russen verloren bij deze nederlaag 125.000 soldaten tegen de Duitsers 15.000 man. Na zijn nederlaag pleegde Samso-nov zelfmoord. Deze veldslag werd door von Hindenburg genoemd naar Tannenberg, een dorp nabij de gevechtszone. Bij Tannen-berg hadden vijfhonderd jaar eerder, in 1410, de Teutoon-se ridders ook een nederlaag geleden tegen het Pools-Litouwse leger. Een klein monument markeerde deze plek. Von Hindenburg noemde zijn gevecht met de Rus-sen naar dit dorp, als een soort van eerherstel. Vervolgens kwam Rennenkampf aan de beurt. De Duit-sers konden exact zijn juiste positie bepalen dankzij de onderschepte radioberichten. Op 7 september vielen de Duitsers het 1ste Russische leger aan en dreigden het in zee te drijven waarop de Russen op de vlucht sloegen. Op 13 september hadden alle Russen Oost-Duitsland verla-ten. Bij deze gevechten verloren de Russen 120.000 sol-daten en de Duitsers 10.000 man. De Duitsers noemen dit gevecht de Slag bij de Azurische meren. Van nu af wer-den de gevechten voortgezet in Rusland. In Oost-Duitsland kwamen de Russen niet meer aan slag. Vervolgens kwamen de Oostenrijkers aan de beurt. Zij waren op 22 augustus Polen, toen nog Russisch gebied, binnengevallen. Aanvankelijk liep hun opmars voorspoe-dig. De kansen keerden en het 8ste Russische leger on-der bevel van generaal Broesilov dreigde het Oostenrijks leger nabij Lemberg, nu Lvov geheten, te omsingelen. Hierop verleenden de Duitsers onder leiding van von Hin-denburg bijstand en stuurden hun soldaten erop af. De Russen hadden 60 divisies en Hindenburg slechts 18. Op

1914-1918 (vervolg)

18

28 september verrasten de Duitsers de Russen volko-men. De Russen sloegen op de vlucht en op 9 oktober stonden de Duitsers ten zuiden van Warschau. De Oostenrijkers konden eveneens de Russen overmeesteren en de stad Przemysl ontzetten. Toen de winter in het oosten inviel lag het front tot in 1915 vast. Von Hindenburg en Luden-dorff hadden een mogelijk desastreuze Russische inval verhinderd. De Duitsers vielen op 4 augustus 1914 België binnen om volgens hun von Schlieffenplan daarna Frankrijk te over-meesteren. Volgens dit plan zou de oorlog na vijf à zes weken afgelopen zijn door een totale zege op de Fransen. Rond Luik lagen twaalf forten die door de Duitsers met hun zware kanonnen, dikke Bertha genaamd, werden stuk geschoten. Daarna kwamen de forten van Namen aan de beurt. Deze konden de opmars van de Duitsers niet stuiten. Na hun doortocht door de Ardennen vielen de Duitsers Frankrijk binnen om Parijs te omsingelen. Het Franse leger telde toen twee miljoen man en die zouden hun vel duur verko-pen. Daarbij kwam nog het Engelse leger dat bij het begin van de oorlog 170.000 goed getrainde en bewapende vrijwilligers telde. Na het eerste treffen met de Belgen kwam er op 9 augus-tus vanuit Berlijn een verzoeningsvoorstel. De Duitsers betreurden het bloedbad. Ze verzochten de koning en regering, na bewezen moed, zich alsnog bij de Duitse overmacht neer te leggen. Dit voorstel werd door de Bel-gen van de hand gewezen en de strijd ging verder. Het Duitse leger zette zijn opmars verder. Op 23 augustus botsten ze te Bergen in Henegouwen tegen het Britse leger onder leiding van maarschalk French. De Britten sloegen de Duitse aanval af en op 24 augustus trokken ze zich terug. De Duitsers verloren veel meer soldaten dan de Engelsen, die 2.000 man kwijt waren. Op 5 september lanceerden de Fransen en de Britten een offensief tegen de Duitsers aan de Marne, tussen Parijs en Verdun. Op 6 september laat de Franse generaal Gal-lieni in allerijl dringende versterkingen met taxi’s vanuit Parijs naar het front halen. Op 9 september trokken de Duitsers zich terug uit de om-geving van Parijs en daarmee eindigde de Slag aan de Marne. Het betekende ook het einde van het von Schlief-fenplan. Ondertussen trok het Belgische leger zich terug naar de forten van Antwerpen. Op 9 september begonnen de Duit-sers met hun zwaar geschut Antwerpen te bestoken. Op 23 september startte in Frankrijk de wedloop naar de zee. De Duitsers probeerden de Britten en de Belgen van hun Franse bondgenoten te isoleren. Tijdens de Slag van Pi-cardië werd er hevig gevochten en aan beide kanten leed men zware verliezen. Maar de Duitsers konden niet door het front breken. Na de val van Antwerpen begon op 6 oktober de aftocht van de Belgen naar de IJzer. Op 28 oktober werden op advies van sluiswachter Karel Cogge de sluizen van

Veurne Sas geopend. Schipper Hendrik Geeraert opende ‘s avonds de sluizen van de Noordvaart en het water stroomde de IJzervlakte binnen. Drie nachten achter el-kaar duurde deze operatie en op 2 november stond de hele IJzervlakte onder water. Het Belgisch leger was ge-red! Zuidwaarts duurde de eerste Slag om leper nog tien da-gen langer. Op 29 oktober begonnen de gevechten met als inzet de havens van Calais en Boulogne, zodat de Britten in zee werden geworpen. Maar de Britten hielden stand! Op 12 november viel de eerste sneeuw en de gevechten werden stopgezet. Daarna begon er in het Westen een langdurige stellingoorlog, vanaf de Zwitserse grens tot aan de zee te Nieuwpoort. Dit was een soort van oorlog waarop niemand voorbereid was. De Duitse inval ontketende een golf van patriottisme bij de bevolking. België was in zijn recht en moest dit doen zegevieren. Alzo dacht men maar men vergat dat er een groot verschil is tussen gelijk hebben en gelijk krijgen. Op enkele dagen tijd meldden zich twintigduizend vrijwil-ligers aan bij het leger. Dit leger was inzake bewapening geen partij tegen de Duitsers. Men had verouderde mi-trailleurs die nog door trekhonden in stelling moesten wor-den gebracht. In Duitsland had men bij Krupp kanonnen besteld en betaald, die niet geleverd waren. De forten van Luik, Namen en Antwerpen, meer dan dertig jaar oud, waren niet bestand tegen het Duitse geschut. De Duitse keizer noemde het Britse expeditieleger al smalend een verwaarloosbaar legertje, maar het hield stand! De heldhaftige weerstand van de Belgen was er voor de Duitsers te veel aan en men zon op wraak. De Duitsers begonnen met hun “Schrecklichkeit”, militair terrorisme, om de bevolking te intimideren en klein te krijgen. Overal zagen hun soldaten "franc-tireurs" die op hun soldaten geschoten hadden met alle gevolgen van dien. Bij hun inval werd de stad Visé (Wezet), gelegen op enke-le kilometers van de Duitse grens, op een paar dagen met de grond gelijk gemaakt. Zeshonderd huizen werden af-gebrand, 38 burgers doodgeschoten en 631 anderen naar Duitsland gedeporteerd. Het dorp Mélen, nabij het fort van Evegnée, kwam op 4 augustus aan de beurt. In een wei werden 72 dorpelingen met de handen op de rug gebon-den, bijeen gebracht en neergeschoten. Daarbij gingen ook 59 woningen en huizen in de vlammen op. Een paar kilometers verder in Nederlands Limburg keken duizen-den mensen naar de brandende dorpen in België. In de daaropvolgende vijf dagen richtte het Duitse leger overal slachtpartijen aan in een vijftiental dorpen in en om Luik en werden meer dan vierhonderd burgers vermoord! Onder de bevolking verspreidde de mare zich bliksem-snel. Honderdduizenden sloegen op de vlucht naar de buurlanden Nederland, Frankrijk en Engeland. Deze roem van het Duitse leger haalde het nieuws tot in de Verenig-de Staten en Australië!

1914-1918 (2)

19

Namen als Aarschot, Andenne, Lier, Luik, Dinant en nog vele andere rolden overal over de lippen. De stad Dinant had de meeste slachtoffers met 674 gedode burgers. Ook Kortenberg deelde in de klappen. Hier voerden de Duit-sers op 27 augustus een raid uit waarbij meerdere huizen in brand werden gestoken en een burger, Theodoor Be-yens, vermoord werd. Te Gelrode bij Aarschot gingen de Duitsers heel driest te werk. Ze namen pastoor Dergent gevangen en vermoord-den hem omdat hij zijn geloof niet wilde afzweren. Zijn proces tot zaligverklaring werd later geopend. Het beeld dat de meeste aandacht kreeg bij de internatio-nale pers, vooral in de Angelsaksische landen, was de verwoesting van Leuven. Hierbij ging de Universiteitsbibli-otheek in de vlammen op. Op 15 augustus was Leuven bezet door de Duitsers. Op 2 september volgde dan de Duitse furie. De stad werd met voorbedachten rade in brand gestoken en geplunderd door de invallers. Daarbij werden bijna 250 burgers doodgeschoten, 1120 huizen en woningen vernield en 300 beschadigd. Het was net of de Noormannen teruggekeerd waren te Leuven sinds zij door Arnulf van Karinthië omstreeks 891 verdreven werden. Tijdens de eerste vijf weken van de Duitse inval in België werden in ons land zesduizend mensen vermoord en vele huizen verwoest en bescha-digd. De kwade geest achter deze terreur was de eerste militai-re gouverneur, veldmaarschalk Colmar Freiherr von der Goltz Pascha, die in België het bestuur in handen kreeg tot einde 1914. Toen werd hij naar Turkije gestuurd, een bondgenoot van Duitsland. Daar zou hij een grote rol spe-

len bij de Armeense genocide door de Turken. Hierbij werden een miljoen Armeniërs vermoord, een triestig re-cord! Tegen Kerstmis kwam er dan onverwacht een bestand in de loopgraven. Duitse soldaten zongen kerstliederen en kropen uit hun stellingen. Langs de andere zijde van het front kwamen de Britten en Belgen te voorschijn. Er werd met elkaar gepraat, gezongen en feest gevierd. Het ge-zond verstand van de gewone soldaat haalde het op de zinloze uitmoording die werd stopgezet. Er was een wa-penstilstand omdat ze Kerstmis wilden vieren! Wordt vervolgd. Evarist Maes vtbKultuur Kortenberg.

1914-1918 (3)

Glück auf

Op zaterdag 8 maart organiseerden wij onze Monumen-tenuitstap naar o.a. C-Mine Winterslag en de steenkool-mijn Waterschei. Henri liet op de bus het liedje Glück auf van Johnny Hoes horen. Hieronder vindt u de tekst van het Kompellied: Glück auf, Glück auf klinkt hun groet Glück auf, kameraad ’t ga je goed Zij dalen in donkere schachten Waar nooit eens een zonnetje lacht Ze zwoegen er dagen en nachten Terwijl hun gezin angstig wacht Het zwarte goud van onze mijnen Lokt jong en oud diep in de schacht Daar zal voor hen geen zon meer schijnen Want in de mijn regeert de nacht Glück auf, Glück auf klinkt hun groet Glück auf, kameraad ’t ga je goed En diep in de schoot van de aarde Waar menig gevaar wordt doorstaan

Ontluikt als een blijvende waarde Een vriendschap die nooit zal vergaan Al zijn het nu slepers of houwers Die kompels daarginds in de mijn Ze vormen de moedige sjouwers Waar iedereen trots op kan zijn Het zwarte goud van onze mijnen Lokt jong en oud diep in de schacht Daar zal voor hen geen zon meer schijnen Want in de mijn regeert de nacht Glück auf, Glück auf klinkt hun groet Glück auf, kameraad ’t ga je goed De naam Glück auf slaat op de groet van de mijnwerkers voor een behouden terugkeer aan het oppervlak, maar de oorspronkelijke betekenis is veel geluk met het vinden van een mooie zilver- of goudader in de berg en was/is gebruikelijk in het erts-gebergte en is Saksisch. U kan het lied (her)beluisteren op: http://www.youtube.com/watch?v=TqbSJCo5B3E&gl=BE

20

Terugblik

1. Veel en goed volk op onze Nieuwjaarsbijeenkomst

2. Voorstelling programma 2014

3. Druk bijgewoonde wijn(proef)avond Argentinië

4. Monumentenuitstap: ‘s Hertogenmolens Aarschot

5. Monumentenuitstap: C-Mine Expeditie Winterslag

6. Monumentenuitstap: Steenkoolmijn Waterschei

7. Volle zaal voor de reportage over Japan.

1

2

3

4

5

6

7

21

Deze sponsors steunen ons, steunen wij hen?

KOUTERSTRAAT 220 3071 ERPS-KWERPS el.v.a @ scarlet.be www.elektrovanaudenhoven.be

VINOTHECA

Specialist in Spaanse, Portugese &

Italiaanse wijnen

Porto, Sherry, Rum & Single Malt Whisky

Onze webwinkel: www.VINOTHECA.be

Onze kelder is elke 2de en 4de zaterdag

open tussen 13.00 en 18.00 uur

en op afspraak:

Tervuursesteenweg 192, Everberg

02 306 62 63 – 0478 98 36 56

http://www.VINOTHECA.be

22

Naam:

Adres:

Postnr + gemeente:

Telefoon:

E-adres:

Lidnummer:

Opstap:

wenst deel te nemen aan volgende activiteiten:

O Vrijdag 25 april: culinaire Griekse wijnavond Aantal deelnemers: O Zondag 11 mei: 14-18, dit is onze geschiedenis! Aantal deelnemers: O Zondag 18 mei: zondagmiddagconcert Bozar Aantal deelnemers: O Woensdag 21 mei: 14-18, dit is onze geschiedenis! Aantal deelnemers: O Zaterdag 24 mei: bus ‘De Limburgse Wijngaarden’ Aantal deelnemers:

O Zondag 22 juni: bus Diest Aantal deelnemers: Voormiddag aantal mogelijkheid 1: aantal mogelijkheid 2: aantal mogelijkheid 3: aantal mogelijkheid 4: aantal mogelijkheid 5: aantal mogelijkheid 6: O Vrijdag 27 juni: ‘t Kliekske zingt ‘t Kliekske Aantal kaarten: O Donderdag 3 juli: 4-daagse Gaume en Verdun Aantal deelnemers: O Zondag 13 juli: Het groene Kraainem Aantal deelnemers: O Zondag 20 juli: Het groene Kraainem Aantal deelnemers: O Maandag 25 augustus: 9-daagse New-York Aantal deelnemers: O Vrijdag 7 november: 5-daagse ‘Barcelona per fiets’ Aantal deelnemers: O Vrijdag 5 december: 3-d. ‘Aube-en-Champagne’ Aantal deelnemers:

Deelnameformulier

Activiteiten augustus tot december 2014

• Zaterdag 23 augustus: ‘In de sporen van de klaprozen’, Péronne, Pozières, Thiepval, Beaumont, ‘Circuit du Souvenir’, (bus) o.l.v. Bernard Delvoye • Maandag 25 augustus: 9-daagse vtbKultuur-trip ‘New- York, in het spoor van de Red Star Line’ met Frank De Coster (n.a.v. ons vierluik ‘Red Star Line’) • Vrijdag 12 september: danscursus: opendeuravond met dansdemonstraties ‘alle dansen’ • Maandag 15 september: danscursus: kennismakings les • Donderdag 18 september: bezoek aan de basiliek van Koekelberg (ook donderdag 25 september) • Maandag 22 septembert: danscursus: aanvang nieu we lessenreeks (14 weken) • Vrijdag 26 september: ‘Albanië’, beeldreportage door Paul Coessens, voorstelling afdelingsreis 2015 • Zaterdag 4 oktober: busuitstap naar Zeeuws- Vlaanderen • Zondag 19 oktober: aperitiefconcert met het Trio Inedito in de oude abdij te Kortenberg.

• Dinsdag 21 oktober: bezoek aan het stadhuis van Brussel (ook op woendag 22 en donderdag 23) • Vrijdag 24 oktober: ‘Madeira & Porto Santo’, beeldreportage door Jan en Mieke Demarsin, voorstelling afdelingsreis 2015 • Vrijdag 7 november: 5-daagse vtb-Kultuur-trip ‘Barcelona per fiets’ o.l.v. Luc Vanmarcke • Vrijdag 14 november: ‘Bolivië’, beeldreportage door Dirk Rosseel • Zondag 23 november: culturele Brusselwandeling ‘Confrontatie Van de Velde met Horta en Hankar’ • Vrijdag 5 december: 3-daagse vtbKultuur-trip ‘Aube- en-Champagne’ (bus) • Vrijdag 12 december: ‘Namibië’, beeldreportage door Guido Boeken • Zaterdag 13 december: tentoonstelling ‘De Vikingen’ in het Gallo-Romeins museum Tongeren, vooraf lezing door historicus dr. Jan Vaes (bus) • Zondag 14 december: ‘In liefde misleid, leven en werk van Peter Tsjaikovski’, gaecteerde muzikale vertel- ling door Jos Meersmans.

Het Toeristje Lentenummer 2014

Documents

Transcript of Het Toeristje Lentenummer 2014