Het rendement van brede

scholen

Joke Kruiter & Karin Westerbeek

Oberon Sardes

8e jaarcongres Brede school

23 mei 2012

Rendement van brede scholen

Deze sessie

• Welkom en voorstellen

• Waarnemen en het belang van onderzoek

• Mogelijke effecten

• Landelijke effectmeting brede scholen

• Wat kunt u zelf doen

• Afsluiting

Over waarnemen en het belang van onderzoek

Rendement van brede scholen

4

5

6

7

8

9

10

Conclusie:

Als je alleen vertrouwt op je waarneming ->

Grote kans dat je dingen over het hoofd ziet

Rendement van brede scholen

Doelen van Brede Scholen

• Kansenprofiel

Primair doel: het bestrijden en voorkomen van

onderwijsachterstanden

Wens: Uitkomsten op het niveau van leerlingresultaten

op cognitieve vaardigheden

• Verrijkingsprofiel

Primair doel: breed aanbod op sociaal, cultureel en sportief gebied, zodat kinderen zich breed kunnen ontwikkelen

Wens: deelname aan kwalitatief goed aanbod is doel op

zich. Effecten op ontwikkeling in brede zin.

Rendement van brede scholen

Mogelijke effecten van een brede school

Het wetenschappelijk bewijs voor effecten van Brede

schoolactiviteiten is dun.

• Cultuur- en dramaeducatie kunnen leiden tot effecten op

andere ontwikkelingsgebieden

• Muziekeducatie kan effect hebben op ruimtelijke

vaardigheden

• Sport en bewegen kan de sociale competentie

bevorderen

• Sport en bewegen is goed voor de motorische

competentie, die samenhangt met leeropbrengsten

• Activiteiten na school kunnen leiden tot positieve

werkhouding/hogere verwachtingen/meer

zelfvertrouwen

Rendement van brede scholen

Maar die effecten zijn pas te verwachten als:

• Gevarieerde activiteiten

• Kwaliteit van de activiteiten hoog

• Intensieve deelname

• Duidelijke doelen

• Kleine groepen en gunstige leider/kindratio

• Prettig klimaat

• Voldoende intensiteit

• Inhoudelijke doorgaande lijn

• Expliciete aandacht voor ouderbetrokkenheid

Rendement van brede scholen

Landelijke effectmeting brede scholen

• Uitgevoerd door Oberon, ITS en Sardes

• In opdracht van Ministerie van OCW

• 3 metingen: 2010, 2011 en 2012

• Bij drie groepen: groep 3, 5 en 6 in 2009/2010

• 24 brede scholen + 28 controlescholen

• Onderzoeksvraag: verschillen in cognitieve en sociaal-

emotionele vaardigheden tussen brede scholen en

controlescholen?

Rendement van brede scholen

Landelijke effectmeting brede scholen: analysemodel

Rendement van brede scholen

Input

Kenmerken

van:

Kinderen

Scholen

Proces

Inhoud: visie, doelen, profiel

Organisatie: partners,

samenwerking

Programma: aanbod,

activiteiten

Huisvesting: accommodaties,

buitenruimte

Financiën: investeringen,

kosten, lasten

Rendement

Output: deelname

Outcome:

Effect op cognitieve

ontwikkeling

Effect op sociaal-

emotionele

ontwikkeling

Landelijke effectmeting brede scholen: resultaten proces

• Inhoud, visie en doelen: doelen vaak niet SMART

beschreven

• Programma en aanbod: was behoorlijk uitgebreid,

wordt minder door bezuinigingen

• Organisatie: samenwerking vooral praktisch

afstemmen, minder inhoudelijk

Rendement van brede scholen

Landelijke effectmeting brede scholen: resultaten

deelname

Deelname bredeschoolactiviteiten

Rendement van brede scholen

Activiteit Deelname % Gemiddeld aantal keer

deelgenomen

Kunst en cultuur 34% 3,0

Sport en bewegen 28% 5,3

Educatief 19% 2,9

Techniek en multimedia 13% 2,1

Overig 7% 0,2

Landelijke effectmeting brede scholen: resultaten

deelname

Deelname aan georganiseerde activiteiten in vrije tijd

Groep 6 en groep 7, 2011

Rendement van brede scholen

Activiteit Deelname % Brede school

Deelname % controleschool

Sportclub/sportschool* 73% 85%

Muziekles 17% 19%

Andere clubs* 17% 25%

Museum* 65% 80%

Bibliotheek 87% 85%

Landelijke effectmeting brede scholen: resultaten

deelname

Waarom doe je mee aan activiteiten

Brede scholen, groep 6 en 7, 2011

Rendement van brede scholen

Altijd al

leuk

Op school

gedaan

Vriendjes Ouders probe

ren

Sportclub 64% 9% 30% 8% 49%

Muziekles 44% 21%* 10% 5% 53%

Andere clubs 58% 11% 34% 8% 54%

Landelijke effectmeting brede scholen: resultaten

deelname

Overige vrijetijdsbesteding

Groep 6 en groep 7, 2011

Rendement van brede scholen

Activiteit Deelname % Brede school

Deelname % controleschool

Buiten spelen 98% 98%

Televisie kijken 90% 92%

Computergames 86% 85%

Met speelgoed spelen 71% 77%

Lezen 74% 73%

Spelletjes 83% 81%

Iets anders 81% 79%

Landelijke effectmeting brede scholen: resultaten

deelname

Deelname aan bredeschoolactiviteiten en andere

activiteiten in vrije tijd

Brede scholen, groep 6 en 7, 2011

Rendement van brede scholen

Aantal bredeschoolactiviteiten

Gemiddeld aantal activiteiten in vrije tijd

0 2,6

1 2,7

2 2,7

3 of meer 2,6

Landelijke effectmeting brede scholen: voorlopige

conclusies

Proces

• Niet altijd duidelijke link tussen doelen en activiteiten

• Samenwerking vooral praktisch

• Brede scholen lijden onder bezuinigingen

Deelname

• Groot deel van de leerlingen doet niet mee

• Kunst en cultuur het hoogste deelnamepercentage

• Sport en bewegen meest intensief

• In overige vrijetijdsbesteding geen grote verschillen

tussen bs en cs

• Geen samenhang deelname bredeschoolactiviteiten-

overige vrijetijdsbesteding

Rendement van brede scholen

Wat betekent dat voor leerprestaties en sociaal-

emotionele ontwikkeling?

• Gevarieerde activiteiten

• Kwaliteit van de activiteiten hoog

• Intensieve deelname

• Duidelijke doelen

• Kleine groepen en gunstige leider/kindratio

• Prettig klimaat

• Voldoende intensiteit

• Inhoudelijke doorgaande lijn

• Expliciete aandacht voor ouderbetrokkenheid

Rendement van brede scholen

Wat u zelf kunt doen

• Monitoren of effecten meten?

• Samenhang tussen doelen, activiteiten en meten

• Kwaliteit van het aanbod

• Proces in beeld brengen

• Deelnameregistratie (output)

• Outcomegegevens: sociaal-emotioneel, cognitief,

fysiek

Rendement van brede scholen

Voorbeeld doelen, activiteiten, meten

Doel/subdoel Activiteiten Wat wil je meten Hoe wil je dat meten

Brede talentontwikkeling

Optimale ontwikkelingskansen

o Naschools aanbod

sport en cultuur

o Binnen- en naschools

aanbod sport, cultuur,

educatie, gezondheid

o Welke leerlingen meedoen

o Hoeveel leerlingen

doorstromen naar

muziekschool/sportclub

o Welke leerlingen waaraan

meedoen

o Cognitieve, sociaal-

emotionele en fysieke

ontwikkeling

o Deelnameregistratie

o Vragenlijst leerlingen

o Deelnameregistratie

o Uitkomsten

SCOL/KIJK/saqi, ander

instrument voor sociaal-

emotionele vdhn/ontwk

o Taal-en rekenprestaties

volgens

leerlingvolgsysteem

o BMI

Rendement van brede scholen

Wat u zelf kunt doen: deelnameregistatie

• Waarom registeren:

– Inzicht in bereik

– Resultaten interpreteren

– Verantwoording

• Hoe registreren:

– Koppen tellen of namen “noteren”?

– BarTrack

Rendement van brede scholen

Voorbeeld deelnameregistratie: excel

Rendement van brede scholen

Voorbeeld deelnameregistratie: BarTrack

Rendement van brede scholen

Vragen?

Rendement van brede scholen

Rendement van brede scholen

Schouten architecten

Rendement van brede scholen

Vragen?

Rendement van brede scholen