HET MAGAZINE IN HET HART VAN DE ONDERNEMING

INGOndernemingOnderneming

www.ing-onderneming.be

"Met 46.000 turbo's "Met 46.000 turbo's per jaar zijn wijper jaar zijn wij

marktleider in Europa"marktleider in Europa"

# 185

ALFRED HOET TURBO’S HOET

ECO FLEET Moeten bedrijven

een groene vloot overwegen?

FAMILIEBEDRIJF Laat de fi scus

het bedrijf niet erven

FINANCIAL MARKETS Zorg voor een dekking

van de marktrisico's

AUGUSTUS SEPTEMBER 2008

INHOUDSTAFEL

02

www.ing-onderneming.be# #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

HET MAGAZINE IN HET HART VAN DE ONDERNEMING

INGOndernemingOnderneming

www.ing-onderneming.be

"Met 46.000 turbo's "Met 46.000 turbo's per jaar zijn wijper jaar zijn wij

marktleider in Europa"marktleider in Europa"

# 185

ALFRED HOET TURBO’S HOET

ECO FLEET Moeten bedrijven

een groene vloot overwegen?

FAMILIEBEDRIJF Laat de fi scus

het bedrijf niet erven

FINANCIAL MARKETS Zorg voor een dekking

van de marktrisico's

AUGUSTUS SEPTEMBER 2008

augustus september 2008# 185

REDACTIECOMITE L. Baltussen, I. Bourgeois, G. Busseniers, G. De Muylder, V. Dumont, A. Janssens, I. Juchtmans, V. Manneback, D. Spaenjers, L. Violon, P. Walkiers, F. Wauters

HOOFDREDACTRICEV. Thielemans

REDACTIEL. Balthussen, S. Druart, B. Mathieu, P. Segaert, F. Wauters

FOTO’SL. Bazzoni, Corbis, Fotolia, D. de Harlez, ICBR, F. Raevens, Reporters

LAY-OUTM. Bourgois, C. Harmignies

© ING ONDERNEMING Reproductie is toegestaan, mits bronvermelding. Alle rechten voorbehouden voor de reproductie van foto’s, de lay-out en de illustraties, die eigendom zijn van Elixis.ING-Onderneming paraît également en français.ISSN-nummer: 1379-7123

CONTACTPERSOON INGV. ThielemansMarnixlaan 24 - 1000 BrusselTel: 02 547 77 34 - Fax: 02 547 62 92E-mail: vicky.thielemans@ing.beWebsite: www.ing-onderneming.be

GRATIS ABONNEMENT www.ing-onderneming.be

REALISATIEELIXIS bvbaDucpétiauxlaan 123 - 1060 BrusselTel: 02 640 49 13 - Fax: 02 640 97 56E-mail: info@elixis.be

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ph. Wallez – ING België nvMarnixlaan 24 - 1000 BrusselRPR Brussel BTW BE 0403.200.393BIC (SWIFT): BBRUBEBBRekeningnummer: 310-9156027-89IBAN: BE45 3109 1560 2789

06 PORTRET VAN EEN ONDERNEMER Turbo’s Hoet: de turbogroei van Alfred Hoet In nauwelijks drie decennia maakte Alfred Hoet van een kleine turbogarage een Europese speler van formaat in de transportsector. Vandaag draaien de 32 vestigingen samen een omzet van € 350 miljoen.

18 INITIATIEVEN

Familiebedrijf: organiseer uw opvolging Op 3 juni jongstleden organiseerde het 'Institut de l'entreprise familiale' (IEF) met de steun van ING een colloquium rond de machtsoverdracht binnen familiebedrijven. De 200 aanwezige bedrijfsleiders kregen interessante stellingen en getuigenissen te horen.

06 12 18

10 15

12 ING, UW PARTNER Financiële markten: uw schild tegen bedrijfsvreemde risico’s Tegen de risico’s die een ondernemer niet zelf onder controle heeft, kan hij zich beter indekken. Dat kan met tal van fi nanciële producten, van swaps tot slimme depositoproducten.

10 KMO'S DAG IN DAG UIT Eco Fleet: moeten bedrijven een groene vloot overwegen? De recente evolutie van de fi scaliteit heeft de kostprijs van vervuilende voertuigen gevoelig doen stijgen. Tijd om over te schakelen op een groene vloot?

09 FAQ Fiscaliteit: fi lm als investering De Belgische fi lm ondersteunen en tegelijk minder belastingen betalen: het kán! En het brengt bovendien nog op ook…

15 FISCALITEIT EN VERMOGEN

Familiebedrijf: laat de fi scus het bedrijf niet erven! Niemand heeft het graag over zijn eigen opvolging. Dat is begrijpelijk, maar die terughoudendheid kan het voortbestaan van het familiebedrijf in gevaar brengen, zeker wanneer de bedrijfsleider plots komt te overlijden.

03

[ EDITO ]

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

Een paar jaar lang zijn kopers op de vastgoedmarkt zo ongedul-

dig geweest dat ze massaal appartementen kochten nog vòòr

die gebouwd waren. De bouwpromotoren genoten van stijgende

prijzen. Bovendien konden ze hun projecten grotendeels fi nancieren uit de

voorverkoop en hoefden ze dus nauwelijks bij de bank langs.

In sommige regio’s – nog lang niet overal – signaleren onze kantoren nu een

kentering. De promotoren maken weer meer gebruik van hun kredietlijnen.

Hier en daar wordt een project nog even in wacht geplaatst, zelfs al is er

een grond en een bouwvergunning. De kopers nemen weer de tijd om hun

opties te vergelijken.

De vraag is nu wat dit betekent. Sommige Real Estate specialisten zien in

deze eerste tekenen meteen de voorbode van een nakende crisis; veel

anderen houden het er gewoon op dat de markt stilaan terugkeert naar

een meer normale toestand. Het verschil tussen die ‘kampen’ lijkt voor een

groot deel een kwestie van temperament.

Als bank zijn we graag voorzichtig – dat levert ons trouwens wel eens wat

kritiek op, bijvoorbeeld als we zelfs in goede jaren een project niet voor

100% fi nancieren. Maar het is wel een politiek die ons toestaat ook in minder

goede tijden in de markt te blijven. Zo houden we ook in de huidige context

het hoofd koel en blijven we de toestand op de markten nauwgezet verder

bestuderen en evalueren.

Luc TRUYENSDirecteur België Ondernemingen & Institutionelen

Wij blijven

onze rol als

bank spelen in

de Real Estate

markt

U wilt reageren op een bepaald artikel of ons gewoon een vraag stellen? Stuur dan een e-mail naar ing-onderneming@ing.be.

EEN ROTS in de branding

© L

ae

tizi

a B

azz

on

i

0404

NEWS # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

g

INTERNATIONAL

Rijsel: bruggenhoofd van ING in Frankrijk

Ondernemingen die handel drijven met Frankrijk, zijn gebonden aan specifieke trans-

actiemethoden. Het gebruik van de cheque en/of de zogenaamde 'Lettre de Change

Relevé' (LCR, wisselbrief) is één van die fameuze Franse uitzonderingen. Vandaar dat

de European Business Desk van ING in Rijsel onze cliënten helpt bij hun eerste commerciële

stappen in Frankrijk. Het meertalige team (Nederlands, Frans, Engels) in Rijsel beheert sinds

1983 de Frans-Belgische en Frans-Nederlandse bankrelaties. Zijn takenpakket is in de loop

van de jaren uitgebreid met de Europese ontwikkeling van ING en de oprichting van het EBD-

netwerk. De EBD Desk in Rijsel moet alle cliënten begeleiden die een intensieve relatie hebben

met ING en willen invoeren uit en/of uitvoeren naar Frankrijk via hun moederbedrijf of hun

dochteronderneming. Zo helpt de EBD mee bij de oprichting van een Franse entiteit of bij de

invoering van cashmanagementsystemen. De EBD in Rijsel is ook het contactpunt met de

entiteiten van de groep die de leasing- en factoringoperaties beheren.

Info:

Nicole Mairesse, Manager EBD Frankrijk, 24/26 boulevard Carnot, 59042 Rijsel, tel.: +33 3 28 82 20 30 ; fax: +33 3 28 82 02 02; nicole.mairesse@ing.fr.

ICT

ING biedt u toegang tot deRoemeense "Silicon Valley"

De ICT-sector is één van de sterk-

ste groeiers op wereldvlak. Vooral

Oost-Europa profiteert van die

groei, dankzij zijn goedkope geschoolde

arbeidskrachten. Roemenië is dan ook

een aantrekkelijke bestemming geworden

voor bedrijven die hun ICT-activiteiten

willen uitbesteden. Zo creëerde Nokia

3.500 banen in zijn vestiging in de provin-

cie Cluj. Roemenië beschouwt die indu-

strie als een nationale prioriteit en krijgt

tussen 2007 en 2013 een € 30 miljard niet-

terugbetaalbare steun van de Europese

Unie. Een geschikt moment dus om er uw

ICT-activiteiten uit te bouwen. Vandaar

dat de Belgisch-Roemeense Kamer van

Koophandel op 19 juni met de steun van

ING hierover een infoseminarie organi-

seerde in de Marnix-zetel. Nico Himpe,

Manager EBD Desk Belgium, lichtte er de

oplossingen toe die het ING-bureau in

Roemenië kan bieden aan ondernemingen

die er hun activiteiten willen uitbreiden.

Info:

EBD Belgium, 02 547 29 04, ebd@ing.be ofEBD Romania + 40 21 308 98 02, laura.voicu@ingromania.ro.

TRANSPORT & LOGISTICS

Duurzame logistiek: een cruciale uitdaging

Het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) wil de actoren in de sector ondersteunen en

organiseert samen met ING op 17 september om 16 uur in de Antwerpse zetel van de

bank een seminarie met als thema 'Duurzame logistiek'. Alex Van Breedam, ex-direc-

teur van het VIL, zal er zijn visie uiteenzetten op wat hij als dé uitdaging beschouwt voor de

logistieke sector in Vlaanderen tijdens de komende jaren. Transport & Logistics is één van

de pijlers van de sectorale aanpak van ING. De bank nodigt naast haar cliënten dan ook alle

spelers uit die met die uitdaging te maken krijgen, onder meer in de Antwerpse haven.

Wilt u deelnemen aan dit evenement, neem dan contact op met uw relationship manager of

met René Prud’homme.

Info:

René Prud’homme, National Sector Coordinator Transport & Logistics, 0479 29 39 57, rene.prud-homme@inglease.be.

CASH COLLECTION FORUM

Welke toekomst voor geldverwerkings-systemen?

Vandaag halen de meeste distribu-

tiebedrijven nog altijd minstens

40% van hun omzet in contanten

(biljetten en muntstukken). De veranderin-

gen die op til zijn in de bankwereld – onder

meer de vervanging van nachtkluizen door

automaten – zullen het beheer van die

geldsommen grondig beïnvloeden. Hoe

zullen de logistieke, financiële, juridische

en veiligheidsaspecten van geldverwerking

evolueren?

Al die vragen komen aan bod op het Cash

Collection Forum dat ING organiseert op

woensdag 17 september 2008.

Info:

Frank Plehiers, frank.plehiers@ing.be ofAnne-Marie Van Brakel, annemarie.van-brakel@ing.be.

DE EUROPEAN BUSINESS DESK VAN ING

IN FRANKRIJK IS GEVESTIGD IN RIJSEL.

© V

.R.

De meeste distributiebedrijven

halen nog altijd minstens 40% van hun omzet

in cash

© M

ich

al

Po

pie

l -

Fo

toli

a.c

om

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8

© C

© C

© C

am

em

em

eeea

ma

mmra

Im

ob

ilb

ilia

ria

ra

a

Be

lB

el

el

ag

iag

iag

iaR

oRRRRR

ma

niaa

05

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

INGOndernemingOnderneming

CORPORATE FINANCE

ING investeert in AXI

CFO TOP

De nieuwe uitdagingen voor fi nanciële leiders

Financial Media en CFO magazine orga-

niseerden met de steun van ING op 12

juni in Sint-Martens-Latem de traditi-

onele CFO Top, een seminariedag voor Chief

Financial Officers met diverse achtergron-

den. Gezien de razendsnelle evolutie van

de financiële wereld en het wantrouwen dat

onder meer de subprime-crisis veroorzaakt,

hebben CFO's steeds meer als taak om hun

onderneming te adviseren bij haar strate-

gische keuzes. Vandaar dat het belangrijk

is om hierover ervaringen te kunnen uit-

wisselen met collega's. De CFO Top liet bij

zijn workshops dan ook veel ruimte voor

getuigenissen over best practices (Zetes,

Umicore, Delhaize, Inbev…). Bovendien is

dit een buitenkans om informele contacten

te leggen binnen een netwerk van CFO's.

Betafence, Europese leider in de omhei-

ningssector en cliënt bij ING, legde uit hoe

het zijn liquiditeitsbeheer optimaliseert

via cashpooling. Het was maar één van de

talrijke denksporen die werden aangereikt

aan de zowat 110 CFO's die dit door uw bank

gesteunde evenement bijwoonden.

AGRO & FOOD

ING is weer aanwezig op de Landbouwbeurs van Libramont

Van 25 tot 28 juli had in Walexpo de Landbouw-, bosbouw- en agrovoedingsbeurs van

Libramont plaats. Dit evenement werd voor het eerst georganiseerd in 1926 en kent

zijn gelijke niet in Europa. Het biedt een uniek overzicht van het plattelandsleven in

al zijn aspecten: machines, veeteelt, bosbouw, agrovoeding, tuinbouw, onderzoek, onderwijs

en cultuur. De Beurs van Libramont is dan ook een grootschalig commercieel evenement dat

zowel openstaat voor professionals als voor particulieren. Het is echter ook een oproep tot

reflectie, autonomie en vrijheid, kwestie van de traditie levendig te houden. Dit jaar luidde het

thema: "De Europese landbouw: intelligentie en technologie".

ING neemt elk jaar met veel belangstelling deel aan dit eve-

nement. De bank wil immers tegemoetkomen aan de spe-

cifieke behoeften van de landbouw en de agrovoeding, en

ontwikkelde daarom een specifieke aanpak voor de Agro- &

Food-sector. Onze Relationship Managers profiteerden van

de Beurs om samen met de praktijkmensen de uitdagingen

na te gaan waarmee ze te maken krijgen en met hen te praten

over het echte partnerschap dat ING hen aanbiedt.

ING WIL TEGEMOETKOMEN AAN

DE SPECIFIEKE BEHOEFTEN VAN

VEEHOUDERS EN LANDBOUWERS,

EN ONTWIKKELDE DAAROM EEN

SPECIFIEKE AANPAK VOOR DE

AGRO- & FOOD-SECTOR. © V

.R.

© V

.R.

OP DE CFO TOP LEGDE ING DE VOORDELEN

UIT VAN ING TAX SHELTER INVEST EN VAN

DE EUROPEAN BUSINESS DESKS.

In een snel veranderende wereld hebben CFO's steeds

meer als taak om hun onderneming te adviseren bij

haar strategische keuzes

AXI (www.axi.be) is een bedrijf dat

gevestigd is in België (Willebroek)

en Nederland (Breda), en dat infor-

maticaoplossingen op maat biedt aan de

overheid, de gezondheidssector en de

kleinhandel. AXI werd in 1985 opgericht via

een management buy-out van de informa-

ticadiensten van de werkgeversorganisatie

VEV (het huidige VOKA). Het telt vandaag

230 medewerkers en haalde in 2007 een

omzet van € 46 miljoen. De oprichters vonden

de tijd rijp om de fakkel door te geven aan

een nieuwe directie van vijf topmanagers.

Met medewerking van ING Corporate

Investments, de nieuwe financiële partner

van de onderneming, verwierven ze onlangs

alle aandelen van AXI. ING investeert sinds

tien jaar in beloftevolle middelgrote onder-

nemingen in België en Frankrijk, en haar

portefeuille telt vandaag 24 participaties.

"Met onze financiële participatie willen we de

gezonde groei van AXI ondersteunen, aldus

Tom Bousmans, Investment Manager ING

Corporate Investments. AXI beschikt over

een team van dynamische, ervaren mana-

gers, en we geloven in zijn strategie."

Info:

Tom Bousmans, Investment Manager ING Corporate Investments, 02 547 26 87 ou 0496 59 66 08, tom.bousmans@ing.be.

ENERGIECERTIFICERING

Het energiepresta-tiecertifi caat binnenkort verplicht

Binnenkort wordt het energiepresta-

tiecertificaat (EPC) bij verkoop en

verhuur van woningen, appartemen-

ten... verplicht. Het EPC, die enkel door een

erkende energiedeskundige kan worden

opgemaakt, informeert over de energe-

tische kwaliteit van een gebouw. Het geeft

ook inlichtingen over kosteneffectieve

maat regelen om die te verbeteren. Het EPC

moet door de eigenaar worden voorgelegd

aan de (potentiële) kopers of huurders. Bij

verkoop wordt het overgedragen aan de

koper; bij verhuur moet de huurder een kopie

van het certificaat ontvangen. De wetgeving

over het EPC bij verkoop van niet-residenti-

ële gebouwen is in voorbereiding.

Info:

www.energiesparen.be/epcparticulier.

06

PORTRET VAN EEN ONDERNEMER # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

TURBO’S HOET

De turbogroei van Alfred Hoet

IN NAUWELIJKS DRIE DECENNIA MAAKTE ALFRED HOET VAN EEN KLEINE TURBOGARAGE

EEN EUROPESE SPELER VAN FORMAAT IN DE TRANSPORTSECTOR. VANDAAG DRAAIEN

DE 32 VESTIGINGEN SAMEN EEN OMZET VAN € 350 MILJOEN.

Het hangt soms van kleine dingen af. In 1974 werkte Alfred Hoet als afdelingschef motoronderhoud bij een garage in Hooglede. Hij hoorde over de opkomst van

turbomotoren. Een turbo verhoogt het vermogen van een motor door er meer brandstof en zuurstof in te brengen. Een ontwikkeling met toekomst, vond Alfred. Hij sprak erover met zijn chef.

“Als die motoren zoveel potentieel hebben, moet je ze zelf maar verhandelen”, antwoordde die hem. Alfred knikte, maar toen hij in bijberoep zijn eerste kapotte turbo’s kocht om later te herstellen, wou zijn chef alsnog op de zaak springen. Hij contacteerde Alfred Hoets leverancier. Maar de toeleverancier had zijn woord al aan Alfred gegeven. Alfred kon zijn zaak beginnen, voorlopig nog na zijn uren en in zijn eigen garage in het West-Vlaamse Hooglede bij Roeselare.

“Had die man zijn woord niet nagekomen, zaten we hier nu niet. Maar goed, enkele maanden later, op 1 januari 1975, ging Turbo’s Hoet defi nitief van start met een bescheiden kapitaal van € 6.000”, glimlacht de stichter, vandaag gepensioneerd maar nog elke dag op de zaak en voorzitter van de Raad van Bestuur.

1.100 MEDEWERKERS IN ZES EUROPESE LANDEN Goed dertig jaar later hebben de activiteiten van Turbo’s Hoet een enorme vlucht genomen. De groep telt nu 32 dochterbedrijven in zes Europese landen. Vorig jaar draaide het bedrijf een omzet van € 350 miljoen met 1.100 medewerkers. De groep doet aan verkoop, onderhoud, constructie en verhuur van zware bedrijfsvoertuigen en hun trekkers. De hoofdvestiging van het bedrijf bevindt zich nog altijd in Hooglede langs de drukke steenweg tussen Brugge en Roeselare. Vooraan heb je de kantoren met het zenuwcentrum van de groep. Een vijftigtal medewerkers verzorgen de boekhouding en de admi-nistratie. Via een tussengang komen we in de grote hal achteraan, waar nog eens 175 mensen werken in de productie en de revisie.

©L

ae

tizi

a B

azz

on

i

Mijn eerste bedrijf ben ik opgestart met € 6.000,

het laatste met € 3 miljoen

Turbo’s Hoet in een notendop

1974

Alfred Hoet start in bijberoep Turbo’s Hoet, verkoop en onderhoud

van turbo’s.

1982

Turbo’s Hoet wordt een naamloze vennootschap.

1985

Overname van Desot. De groep produceert voortaan ook semi-

trailers.

1992

Piet Wauters komt de fi nanciële cel versterken.

1997

Turbo’s Hoet haalt zijn eerste DAF-concessie binnen in het Franse

departement Nord – Pas de Calais.

1999

Opstart van een vestiging in de Bulgaarse hoofdstad Sofi a.

2000

Van het leasen en verhuren van vrachtwagens wordt een prioriteit

gemaakt.

2006

Turbo’s Hoet Groep neemt de vier vestigingen van het Waalse

Universal Trucks over. Datzelfde jaar participeert de Antwerpse

investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren in THG. THG

richt Turbo’s Hoet Rusland op in Moskou. 0700

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

INGOndernemingOnderneming

De oorspronkelijke activiteit, het herstellen en leveren van turbo’s aan garages, groothandelaars en particu-lieren, is in de grote hal nog altijd uitdrukkelijk aanwe-zig. “Produceren van turbo’s doen we niet. Dat gebeurt wereldwijd slechts door een handvol constructeurs”, legt algemeen directeur Piet Wauters (47) uit, sinds 1992 bij het bedrijf en voordien bankkantoordirecteur in Roeselare. In die functie leerde hij Alfred Hoet kennen die hem op een gegeven ogenblik de functie van fi nancieel directeur bij Turbo’s Hoet voorstelde.“Voor elk type motor bestaat er immers een ander type turbo. Net als de vrachtwagenmerken kopen wij bij de turboconstructeurs onze turbo’s aan. Op de vervangingsmarkt zijn wij marktleider in Europa met 46.000 verkochte turbo’s. Wereldwijd verdelen we de meeste turbo’s van Garett, zelf de grootste turbo-constructeur ter wereld.

MINDER MAAR BETERE VRACHTWAGENDEALERS In de garages in Hooglede worden ook opleggers en semitrailers geproduceerd. Die laatste activiteit kwam er in 1985 bij met de overname van Desot, een garage in de buurt die failliet was gegaan. “De over-name diende in de eerste plaats om extra ruimte te creëren”, zegt Alfred Hoet. “Maar met de voormalige ingenieur van Desot en enkele goede arbeidskrach-ten hebben we de activiteiten opnieuw opgestart.”Goed twaalf jaar volgde misschien wel de belangrijkste strategische wending in het verhaal van Turbo’s Hoet. In 1997 nam de groep zijn eerste DAF-concessie over in het noorden van Frankrijk. “Constructeur DAF wilde minder maar betere dealers voor zijn vrachtwagens”, herinnert Piet Wauters zich. “De dealers moesten voortaan een pak meer diensten aanbieden. Maar daarvoor heb je natuurlijk voldoende personeel en expertise nodig. DAF heeft ons gevraagd in Noord-Frankrijk. Maar zelf waren wij uiteraard ook geïnteres-seerd. Het merk DAF was in volle opgang, er zat veel groeipotentieel in en ze leveren goede kwaliteit.

TURBO'S HOET IS ACTIEF IN DE VERKOOP, HET ONDERHOUD, DE

CONSTRUCTIE EN DE VERHUUR VAN INDUSTRIËLE VOERTUIGEN EN

ZIJN ONDERDELEN. STICHTER ALFRED HOET ZIT DE RAAD VAN

BESTUUR VOOR.

Na Noord-Frankrijk volgden gauw West- en Oost-Vlaanderen en de rest van België. In 2007 verkocht de ganse groep samen 2.200 nieuwe DAF-vrachtwagens.”

DAF-GARAGES IN BULGARIJE EN RUSLAND Al in 1997, kort na de overname van DAF Noord-Frankrijk, trok Turbo’s Hoet naar Oost- en Centraal-Europa. Gedurende verschillende maanden bezocht Piet Wauters er alle bestaande DAF-dealers om te bespreken hoe ze met elkaar zaken konden doen, bij-voorbeeld met de handel in tweedehands onderde-len, opleggers of turbo’s.“Na een tijd begin je elkaar beter te leren kennen en groeit er een wederzijds vertrouwen. Toen na enkele jaren de vraag naar vrachtwagens in Oost-Europa enorm toenam, konden de bestaande dealers niet meer volgen. Wij boden onze hulp aan, zowel fi nanci-eel als met het management. Op die manier hebben we de garage in het Bulgaarse Sofi a (1999) gedeelte-lijk en in Moskou (2006) volledig overgenomen. Die overnames hebben we uitgevoerd met alle respect voor de vroegere zaakvoerders. Met succes trouwens, want beide vestigingen lieten in 2007 een groei van ruim 100% optekenen. Na al die jaren voel ik me echt thuis in Oost-Europa. Nu nog vertoef ik een derde van mijn tijd in het buitenland.”

Wim Deschrijver, Relationship Manager in Roeselare,

verzorgt sinds januari 2002 de contacten tussen

ING en Turbo’s Hoet Group. “De groep is één van de grotere

bedrijven in mijn portefeuille, zeker wat hun groeicijfers

betreft. De voorbije jaren hebben ze ongeloofl ijke resul-

taten neergezet. Een gemiddelde groei van 15% de laatste

15 jaar, met uitschieters van 36% in 2007 en 26% in 2006.

Ik ben blij dat ik die enorme expansie van dichtbij mag

meemaken. Ik heb een grote bewondering voor hun manier

van aanpakken. Altijd met de voeten op de grond. Mijn

taak is de groei te helpen fi nancieren, vooral op krediet-

basis, maar ook door een optimalisatie van hun liquidi-

teitsbeheer. Ook voor andere fi nanciële vragen kan het

bedrijf uiteraard bij mij terecht.

Bij Turbo’s Hoet Group is me altijd de grote openheid en

zin voor communicatie opgevallen. Daarin zijn ze echt een

voorbeeld. Elke trimester sturen ze me automatisch de

cijfers door. Daarna komen we samen om de cijfers door te

nemen, maar in de praktijk zien we elkaar veel vaker. Kind

aan huis ben ik niet, maar het scheelt toch niet veel.”

“Kind aan huis ben ik niet, maar het scheelt toch niet veel”

088

PORTRET VAN EEN ONDERNEMER # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

■ Info: Turbo's Hoet Truckcenter n.v.

Bruggesteenweg 127, 8830 Hooglede

Tel: 051 22 65 51, construct@turbos-hoet.be

Iedereen kan een bedrijf overnemen, maar je moet ervan overtuigd zijn dat je

de juiste mensen hebt om het te doen

ING, EEN TROUWE PARTNER In 2006 nam Turbo’s Hoet ook het Waalse Universal Trucks over. Die had drie DAF-concessies in Doornik, Charleroi en Namen plus een Iveco-concessie in Gosselies. “De laatste jaren hadden we enorm veel vrachtwagens verkocht in Wallonië, maar we hadden er nog geen servicepunt”, vertelt Piet Wauters. “De vennoten van Universal Trucks voelden onze hete adem in hun nek en hebben eieren voor hun geld gekozen. Maar de vroegere zaakvoerders werken nog altijd voor ons, en doen dat heel goed. Ik zeg altijd: iedereen kan een bedrijf overnemen, maar je moet ervan overtuigd zijn dat je beter kunt doen dan je voor-gangers en dat je over de juiste mensen beschikt.”Trouwe partner tijdens het groeiproces was ING. “Bij ING is me in zestien jaar tijd steeds de zeer open houding opgevallen. De communicatie loopt zeer vlot langs beide kanten. En ING heeft er steeds voor gezorgd dat we beroep konden doen op onderlegde mensen. De laatste jaren toont de bank bijzondere interesse voor de transportsector. Dat zie je aan de studies die ze publiceren”, stelt Piet Wauters.

GEMIDDELDE GROEI VAN 15% Mede dankzij die overnames liet het bedrijf elk jaar een gemiddelde groei van 15% optekenen. Dat gebeurde tot 2006 altijd met eigen fi nancieringsmid-delen. “Dat lijkt inderdaad bijzonder, maar de familie Hoet heeft van bij het begin geen dividenden uitge-keerd en alle winst in het bedrijf gehouden. Na dertig jaar heb je dan een mooi spaarpotje verzameld.”Tweede factor in de zelffi nanciering zijn de verhuur-activiteiten die Turbo’s Hoet in 2000 opstartte. De vloot in België, Frankrijk en Bulgarije telt ruim 2.200 voertuigen, waarvan bijna de helft DAF-vrachtwagens. “Enerzijds is verhuur een uitstekend middel om de verkoop op te drijven. Je kunt de klant meteen helpen. Bovendien heeft de leasing, de verhuur op lange termijn, ons ook heel wat mooie intresten bezorgd.”In juni 2006 werd voor het eerst extern geld in de groep geïnjecteerd. THG kon haar groeimogelijkhe-den onmogelijk op haar eentje uitvoeren. De investe-ringsmaatschappij Ackermans & van Haaren bracht het noodzakelijke extra kapitaal binnen en heeft nu de helft van de aandelen in handen. Als gevolg van de herstructuring werd Piet Wauters, voorheen fi nanci-eel directeur, algemeen directeur van het nieuwe bestuurscomité van zes directeurs. Alfred Hoet werd voorzitter van de Raad van Bestuur.

GEEN TIJD OM TE GENIETEN Wanneer hij terugkijkt op de voorbije dertig jaar, kan Alfred Hoet soms nog steeds moeilijk geloven tot wat voor een bedrijf Turbo’s Hoet uitgegroeid is. “Mijn eerste bedrijf ben ik opgestart met € 6.000, het laatste met € 3 miljoen. De groei is enorm. Elke vier of vijf jaar moet het bedrijf op zoek naar extra ruimte. Zo starten we in Hooglede straks met de bouw van een nieuw administratief centrum naast de bestaande site.” “2007 was met een groei van 35% absoluut een jaar om trots op te zijn. Maar niet om naast je schoenen te gaan lopen. Tijd om van de cijfers te genieten hebben we evenmin. We hebben nog heel wat werk voor de boeg in Oost-Europa. Veel overnames zie ik ons de komende jaren daarom niet doen. Maar je weet natuurlijk nooit. Op tien jaar tijd kan er enorm veel veranderen, dat weten we uit ervaring”, besluit Alfred Hoet.

VANDAAG WORDT HET BEDRIJF GELEID DOOR PIET WAUTERS,

ALGEMEEN DIRECTEUR VAN HET ZESKOPPIGE DIRECTIECOMITÉ.

FAQ

09

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

aan de producent, tegen een vooraf overeengekomen prijs. De investeerder heeft 12 maanden om te beslis-sen, wat ruimschoots volstaat om de succeskansen van de fi lm in te schatten.

Zijn er nog andere tussenperso-nen die investeringen bieden via de tax shelter?

Uiteraard. Maar het ING-product werd samen met de verenigingen van fi lmproducenten ontwikkeld. Het gaat dan ook om een ethisch product, want het is het enige dat het evenwicht respecteert tussen de belan-gen van de investeerders en die van de producenten. Bovendien is het een fl inke steun in de rug voor de Belgische fi lm. ING verplicht om meer te investeren in de lokale industrieën dan de wet voorschrijft. Sinds eind 2007 hebben we € 15 miljoen opgehaald, en tegen eind dit jaar mikken we op € 30 miljoen.

Welk belang hebben ondernemin-gen daar uiteindelijk bij?

ING Tax Shelter Invest is een bankproduct waarvan het rendement hoger ligt dan de marktrente. Als het bedrijf zijn rechten verkoopt, bedraagt het jaarren-dement 6,847% bruto, dat is 4,52% netto na aftrek van belastingen. Het is een soepele formule, want de investering kan gespreid worden over 6, 12 of 18 maanden. Bovendien is het ook veilig: de bank waar-borgt de lening, terwijl Tax Shelter Partners, het plat-form dat ING en producenten samenbrengt, het goede verloop van het fi lmproductieproces garandeert en de in België gedane uitgaven controleert.

Met ING Tax Shelter Invest wordt investeren in fi lm kinderspel! De investeerder ondersteunt niet alleen Belgische producties, maar hij verlaagt ook zijn belastbare grondslag en hij profi teert van een rende-ment dat hoger ligt (6,847%) dan dat van de markt.

Eind 2007 lanceerde ING zich in de fi lmwe-reld, via het 'tax shelter'-mechanisme. De bank deed, met steun van de Belgische pro-ducenten, een reuzenstap: ze investeerde in

22 fi lms, waarvan er 5 in de prijzen vielen in Cannes. Dat alles dankzij een bankproduct dat bedrijven belastingvoordelen oplevert! Françoise Platteborse staat aan het hoofd van de DEFI-cel, die voortdu-rend nieuwe fi nanciële instrumenten ontwikkelt. Ze schetst de troeven van deze samenwerking…

Wat houdt 'tax shelter', het basis-principe achter het product ING Tax Shelter Invest, precies in?

Die 'belastingbescherming' is een fi scale stimulans om investeringen te promoten in de Belgische audiovisu-ele en fi lmwereld. Bedrijven die gebruikmaken van 'tax shelter', kunnen hun belastbare grondslag verminderen tot 150% van het geïnvesteerde bedrag. Deze vrijstel-ling mag wel niet hoger liggen dan 50% van de belast-bare winst of een plafond van € 750.000. De investering bestaat voor 40% uit een gewaarborgde lening en voor 60% uit 'equities', waarbij men gedurende vijf jaar de rechten op de fi lminkomsten behoudt.

Gaat het om een typisch product voor kenners?

Absoluut niet! Het is bestemd voor alle Belgische bedrijven die onderworpen zijn aan de vennootschaps-belasting en een belastbare gereserveerde winst boeken van minstens € 150.000, na aftrek van de uit-gekeerde dividenden. Je hoeft dus geen fi lmspecia-list te zijn: het is bestemd voor het grootst mogelijke publiek. De lening wordt terugbetaald, met intresten.

Bezit de investeerder dan automatisch de fi lmrechten?

Ja. Hij kan het fi nanciële rendement aan het succes van de fi lm koppelen en zijn rechten behouden. Of zijn verkoopoptie uitoefenen en zijn 'equities' overdragen

1

2

3

4

FISCALITEITFilm als investering

Het bankproduct ING Tax Shelter Invest biedt een brutojaar-

rendement van 6,847%. Er wordt heel het jaar door kapitaal

opgehaald (minimaal € 50.000, maximaal € 500.000 per bedrijf).

Zodra het bedrijf een voldoende klare kijk heeft op zijn winst, belt

het gewoon naar ING om een simulatie uit te voeren.

■ Info: Harold Ravoet 02 547 71 32, 0495 42 28 79

harold.ravoet@ing.be

Tim Corten 02 547 74 95, 0477 97 59 59

tim.corten@ing.be

We draaien!

DE BELGISCHE FILM STEUNEN EN MINDER BELASTINGEN BETALEN: HET KÁN! EN HET BRENGT BOVENDIEN NOG OP OOK…

5

De recente aanpassing van de aftrekbaarheids-

voorwaarden is niet de eerste ecomaatregel

die de bedrijfswagens treft. Op 1 januari 2005 heeft

de regering al de solidariteitsbijdrage aangepast

die aan de RSZ verschuldigd is voor de voertuigen

die door de onderneming ter beschikking gesteld

worden van de werknemers. Deze bijdrage, de

zogenaamde CO2-taks, eveneens berekend op

basis van de CO2-uitstoot, is verschuldigd zodra het

voertuig gebruikt wordt voor privégebruik, dus met

inbegrip van de verplaatsingen tussen de woon-

plaats van de werknemer en zijn onderneming.

Een geleidelijke overgang naar de ecoheffi ng

10

KMO’S DAG IN DAG UIT # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

Sinds 1 april van dit jaar, is er geen ontkomen meer aan: de aftrekbaarheid van de kosten voor het gebruik van bedrijfswagens wordt voortaan bepaald door de CO2-uitstoot.

Gedaan met het oude systeem waarbij alle uitgaven, uitgezonderd brandstof en fi nancieringskosten, konden afgetrokken worden ten belope van 75%. Het nieuwe percentage voor de aftrek van deze kosten varieert, naargelang de milieuvriendelijk-heid van het voertuig, van 60 tot 90%. Dit laatste percentage is voorbehouden voor de 'properste' voertuigen. Jammer genoeg, bestaat deze categorie uit heel wat kleine (of zelfs mini) stadswagens, die niet groot genoeg zijn voor een dertigjarig kaderlid en zijn kroostrijk gezin.

EEN GEPEPERDE REKENING De verandering zal niet pijnloos gebeuren: van de meeste voertuigen zal de fi scale aftrekbaarheid vermin-deren. De maatregel treft vooral de monovolumes en de terreinwagens, en niet alleen de chicste en duurste modellen die voorbehouden zijn aan de directieleden! Een Renault Espace 2,0 CDI zal bijvoorbeeld terechtko-men in de ongunstigste schijf, die van 60% aftrekbaar-heid. Met een jaarlijks leasingbudget van ongeveer € 9.295, stijgen de verworpen uitgaven bijgevolg van € 2.323 tot € 3.718, m.a.w. een stijging van 60%! Aan het gemiddelde tarief van de vennootschapsbelasting, komt deze verandering neer op een bijkomende heffi ng van bijna € 500. Als het bedrijf beschikt over een grote vloot vervuilende voertuigen, zou de rekening wel eens hoog kunnen oplopen!

VERANDEREN VAN POLITIEK "Dat is precies wat de overheid wil bereiken, zegt Jan Van Roon, Director Sales & Marketing bij ING Car Lease. De verhoogde fi scale druk zal de ondernemin-gen uiteindelijk dwingen om een nieuwe politiek te voeren inzake bedrijfswagens." Maar hoe kan men de werknemers overtuigen om te kiezen voor propere voertuigen? "De meeste bedrijven, vervolgt Jan Van Roon, wijzigen hun car policy zodat deze ecotaks begrepen is in de totale gebruikskosten van het voertuig. Tot nu toe bevatte de 'Total Cost of Ownership' alleen maar de brandstofkosten en het leasingbudget. "Een maandelijks budget van € 600 zal bijvoorbeeld stijgen tot € 670, inbegrepen de impact van de nieuwe heffi ng. Als de werknemer een minder vervuilend voer-tuig kiest, zal hij kunnen genieten van de fi scale bespa-ring om zich een aantal bijkomende opties aan te schaffen."

DE RECENTE EVOLUTIE VAN DE FISCALITEIT HEEFT DE KOSTPRIJS

VAN VERVUILENDE VOERTUIGEN GEVOELIG DOEN STIJGEN. TIJD

OM OVER TE SCHAKELEN OP EEN GROENE VLOOT?

©C

orb

is

een groene vloot overwegen?

ECO FLEET

Moeten bedrijven een groene vloot

overwegen?VOERTUIGEN DIE BESCHOUWD WORDEN ALS 'VERVUILEND', ZOUDEN

WEL EENS ZEER DUUR KUNNEN WORDEN VOOR DE ONDERNEMINGEN.

De nieuwe aftrekbaarheidspercentages

Wilt u weten hoeveel CO2 uw voertuig uitstoot? U vindt een

nuttige link op http://www.ing-onderneming.be

Naar schatting 73% van de bedrijfswagens (cate-

gorie dieselvoertuigen) zou getroffen zijn door

de nieuwe fi scale maatregelen. De uitgaven, uitge-

zonderd brandstof en fi nancieringskosten, bestemd

voor deze voertuigen zullen niet meer ten belope van

75% aftrekbaar zijn, maar slechts voor 70%, en zelfs

60% voor de meest vervuilende onder hen (zie tabel).

Deze maatregelen treffen ook de voertuigen waarvan

het leasingcontract nog loopt. Omdat ze een bijdrage

wilde leveren aan de aanpassing van de voertuigen-

vloten aan de nieuwe milieunormen, heeft ING een

opgemerkt initiatief genomen: 'Part of the Solution'.

ING Car Lease stelt haar klanten die bedrijfsvoertui-

gen bezitten die in de categorieën 70% of 60% dreigen

terecht te komen en waarvan het leasingcontract

uiterlijk eind december afl oopt, voor om hun voertui-

gen vervroegd en zonder ontbindingskosten over te

nemen. Op voorwaarde althans dat die voertuigen ver-

vangen worden door minder vervuilende exemplaren.

"Deze vervanging zal nochtans niet ten koste

gaan van het rijcomfort van de werknemers, legt

Jan Van Roon uit. De meeste constructeurs hebben

de laatste jaren enorme inspanningen gedaan om

de CO2-uitstoot te verminderen. De technologische

vernieuwingen die verwerkt zijn in de nieuwe gene-

raties dieselmotoren maken het mogelijk hetzelfde

vermogen te leveren met een aanzienlijk lagere

CO2-uitstoot."

"Part of the solution"

111

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

INGOndernemingOnderneming

CO2-uitstoot CO2-uitstoot Percentage

diesel benzine aftrekbaarheid

< 105 g < 120 g 90%

tussen 105 en 115 g tussen 120 en 130 g 80%

tussen 115 en 145 g tussen 130 en 160 g 75%

tussen 145 en 175 g tussen 160 en 190 g 70%

> 175 g > 190 g 60%

FISCALE ONZEKERHEID Het effect van deze fi scale maatregel op het milieu mag dan wel positief zijn, toch zal het niet meteen merkbaar zijn. Eerst moet het bestaande wagenpark geleidelijk vervangen worden. Ondertussen zullen bedrijven de weerslag van de nieuwe maatregel moeten ondergaan. Dit zal het geval zijn bij bedrijven die de bestaande leasingcontracten nog moeten uitdoen of die voertuigen aangekocht hebben die voortaan fi scaal benadeeld worden. Jan Van Roon vervolgt: "De relatieve fi scale onzekerheid waarin de ondernemingen moeten werken, is geen nieuw ver-schijnsel. In dit geval weten we tenminste waar we naartoe gaan: deze ecologisch gerichte aanpak van de fi scaliteit lijkt defi nitief". In de toekomst zou deze aanpak wel eens uitgebreid kunnen worden tot de heffi ng op de voordelen van alle aard voor de werkne-mer. Deze wordt immers nog altijd belast op het fi scale vermogen van het voertuig en op een forfaitair aantal kilometers, afhankelijk van de afstand tussen de woonplaats van de werknemer en de plaats van tewerkstelling. "Wij sluiten deze mogelijkheid niet uit, zeker omdat ze overeenkomt met een in Europa waarneembare evolutie, verduidelijkt Jan Van Roon. Een dergelijk systeem wordt in sommige landen reeds toegepast, o.a. bij onze Franse zuiderburen."

DUURDERE BRANDSTOF De stijging van de olieprijzen heeft het effect van deze ecologische fi scaliteit nog versterkt. 'Vuile' voertui-gen zijn ook grote brandstofverbruikers, een reden temeer voor de ondernemingen om het anders aan te pakken. De recente vermindering van het verschil tussen de prijzen van benzine en diesel zal niet leiden tot een wijziging in de samenstelling van het huidige voertuigenpark. "Bijna 90% van de bedrijfswagens rijdt op diesel, legt Jan Van Roon uit, en het prijsver-schil tussen de brandstoffen is hiervan slechts één verklaring." Andere factoren spelen hierbij ook een rol: het verbruik, de onderhoudskosten en vooral de waarde van het voertuig op het einde van het

■ Info: ING Car Lease Belgium

Tel.: 03 450 18 18, info@ingcarlease.be

contract. «Deze residuwaarde is duidelijk hoger voor dieselvoertuigen. Dit is een doorslaggevende factor voor de berekening van de maandelijkse huurprijs. Uiteindelijk slaat de weegschaal nog altijd door in het voordeel van dieselvoertuigen.»

TOEKOMSTPERSPECTIEVEN Zullen de evolutie van de fi scaliteit en het huidige economische klimaat het gebruik van bedrijfswagens ontmoedigen? «Niet zoals de zaken er nu voorstaan, beweert Jan Van Roon. De toekenning van een bedrijfsvoertuig is nog altijd voordeliger dan een salarisverhoging. Dat bewijzen de statistieken: meer en meer ondernemingen breiden dit voordeel uit naar categorieën werknemers die er tot nu toe nog niet van genoten." De – bij voorkeur groene – bedrijfswa-gen heeft dus nog een mooie toekomst voor zich.

1212

ING, UW PARTNER # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

Elke ondernemer neemt risico’s. En zo hoort het ook . Het i s immer s precies door het nemen

van berekende risico’s dat een ondernemer waarde creëert. Door zijn terreinkennis kan een ondernemer de risico’s beter inschatten dan iemand anders, er de juiste prijs op plakken en er uit-

eindelijk aan verdienen.“Zolang een ondernemer dus risico’s neemt met dingen waar hij verstand van heeft, is er geen pro-bleem, zegt Ellen Aelvoet van ING Financial Markets. Wij houden ons bezig met de risico’s waarop hij als ondernemer helemaal geen vat heeft en die buiten zijn competentiegebied vallen.”Stel dat een bedrijf zich aanzienlijk in de schulden heeft gestoken. Op zich is daar niets mis mee. Best mogelijk dat de ondernemer correct berekend heeft hoeveel rente hij met zijn cashfl ow kan betalen en hoeveel schuld hij zich dus kan veroorloven. “Dat is allemaal dik in orde, aldus Ellen Aelvoet, zolang de rente niet stijgt. Maar we maken momenteel behoor-lijk woelige tijden door en met veel factoren die vorig jaar nog niet speelden, moet er nu wel degelijk reke-ning gehouden worden. Daardoor kan een bedrijf met veel schulden ineens wél in moeilijkheden komen.”

VAN WINST NAAR VERLIES EN OMGEKEERD “Op dezelfde manier hebben we het voorbije jaar een aantal luchtvaartmaatschappijen in het rood zien gaan. De prijzen voor kerosine zijn enorm gestegen en dat weegt zwaar door. Wie zich onvoldoende indekte, kan zijn concurrenten nu niet meer bij-benen”, zegt Jos Van Lishout, Product Manager Deposits. En het kan nog veel erger. Bedrijven die gevoelig zijn voor de stijging van de olieprijzen, mogen zich nog altijd gelukkig prijzen dat die stijging getem-perd wordt door de lage dollarkoers. Maar wat als

FINANCIËLE MARKTEN

Uw schild tegen bedrijfsvreemde risico’s

TEGEN DE RISICO’S DIE EEN ONDERNEMER NIET ZELF ONDER CONTROLE HEEFT,

KAN HIJ ZICH BETER INDEKKEN. DAT KAN MET TAL VAN FINANCIËLE PRODUCTEN,

VAN SWAPS TOT SLIMME DEPOSITOPRODUCTEN.

ELKE

BEDRIJFSLEIDER

MOET ZELF DE

RISICO'S BEPALEN

WAARTEGEN

HIJ ZICH WIL

INDEKKEN.

© C

orb

is

13

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

INGOndernemingOnderneming

ook de dollar weer wat terrein zou terugwinnen op de euro? Dan komen die bedrijven pas écht in de problemen!Het complexe spel van rente, olieprijzen, grondstof-fen, dollarkoers en andere factoren kan voor een onderneming uiteindelijk het verschil maken tussen winst en verlies. En het zijn factoren die wereldwijd spelen, waarop de onderneming zelf geen invloed uit-oefent en die ze ook niet echt kan voorspellen.“Als bank is het onze taak om bedrijven bewust te maken van dergelijke economische omgevings-factoren, vindt Jos Van Lishout. Natuurlijk is niet elk bedrijf even gevoelig voor elke factor. Maar een goede Relationship Manager moet zijn cliënten goed kennen en met hen meedenken. Een cliënt die voorschotten opneemt, betaalt daarvoor momenteel een procent-punt meer dan een jaar geleden. Indien de Relationship Manager zo’n behoefte bij zijn cliënt detecteert, moet hij hem hierop aanspreken: "Heb je gezien dat de rente beweegt? Zou je niet willen dat onze specialis-ten eens kijken hoe we dat risico kunnen inperken?" Idem dito voor een bedrijf dat veel in dollar factureert.”

WAAR LIGT UW PIJNGRENS? Is er een risico dat moet worden afgedekt? Dat is de eerste stap in het proces en uiteindelijk is het de ondernemer die de vraag moet beantwoorden. “Hij kan het best beoordelen waar zijn 'pijngrens' ligt, noemt Ellen Aelvoet dat. Maar wij kunnen hem wel helpen de juiste vragen te stellen.” Als een cliënt een

Ook in Europa is er sprake van een liquiditeitscrisis, maar dat uit zich niet in terugbetalingsmoei-

lijkheden, stelt Jos Van Lishout vast. “Reële cijfers over falende kredieten vallen bij ons eigenlijk

goed mee.” Toch moeten ondernemers ook in Europa meer betalen voor hun krediet. Dat komt vooral

omdat de gebruikelijke kredietverlening tussen de banken onderling sterk is afgenomen: zolang niet

duidelijk is welke banken delen in de klappen van de Amerikaanse vastgoedcrisis, rekenen ze aanzien-

lijke extra’s aan voor wat ze elkaar nog willen lenen. En die hogere interbancaire rente duwt ook de

rente omhoog die ondernemingen voor hun bankleningen betalen.

UITLENEN LOONT!

Maar die toestand kunnen cliënten ook in hun voordeel gebruiken, zeker als ze over middelen beschik-

ken die ze niet meteen nodig hebben. Jos Van Lishout: “Was er vorig jaar nog een heel vlakke rente-

curve, dan loont het tegenwoordig heel erg de moeite om fondsen voor een jaar of langer uit te zetten.

Dat de vraag naar kredieten groot blijft, terwijl de banken elkaar onderling geen leningen meer willen

toestaan, opent mogelijkheden voor cash rich bedrijven die wel op die vraag willen ingaan”.

De liquiditeitscrisis opent perspectieven

Dankzij het rendement van de Infl ation Linked Note, kunnen

de negatieve gevolgen van de infl atie gecompenseerd worden krediet heeft dat gekoppeld is aan de Euribor op

3 maanden – bij om het even welke bank – dan kan de Relationship Manager de verschillende scenario’s uittekenen die verbonden zijn aan de evolutie van de rente. Als blijkt dat de kostprijs van het krediet moge-lijkerwijs de draagkracht van de onderneming kan overstijgen, zal hij zich buigen over mogelijke oplos-singen. “Dan kunnen we bijvoorbeeld een swap voor-stellen: wij nemen de betaling van de variërende Euriborrente voor onze rekening en de cliënt betaalt ons in ruil een vooraf afgesproken vaste rentevoet. Wij nemen dan dus het renterisico over.”

"DANKZIJ ONZE KENNIS VAN DE MARKTEN, LEGT

ELLEN AELVOET UIT, KUNNEN WIJ DE ONDERNEMER HELPEN

DE JUISTE VRAGEN TE STELLEN."

©F

réd

éri

c R

ae

ven

s

14

ING, UW PARTNER # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

Beslissen of het bedrijf een bepaald risico kan dragen of niet, behoort tot de kerntaken van de ondernemer. De bank steekt dan ook veel tijd in het confronteren van ondernemers met allerlei mogelijke risico’s. Jos Van Lishout geeft meteen toe dat daar wat eigen-belang tussen zit; een onvoldoende dekking van de risico’s kan ook de bank schade berokkenen: “Iemand kan soms goede redenen hebben om bepaalde risi-co’s niet af te dekken. Maar als die redenen niet afdoende zijn of als hij de risico’s onderschat, kan het bedrijf in moeilijke papieren terechtkomen. En dat zien we als bank natuurlijk liever niet gebeuren”.

DE BANK HEEFT DE OPLOSSINGEN Bepalen of een risico moet afgedekt worden, is één ding. Beslissen hoe dat best gebeurt, is dan de tweede stap. “In die tweede stap wordt de rol van de bank natuurlijk een stuk belangrijker, geeft Ellen Aelvoet aan. Het draait dan om vragen als: welke onderlig-gende waarde moet het product hebben, welke loop-tijd enzovoorts. Om die vragen te bekijken, moet je goed op de hoogte zijn van de fi nanciële actualiteit.

Onze specialisten kunnen inschatten wat duur of goed-koop is op de fi nanciële markten. Hebben de markten volgens ons overdreven veel schrik voor infl atie? Dan zullen wij als bank een stuk van dat risico overnemen en de markten zullen ons er een prijs voor betalen. Door die werkwijze in producten te gieten, kunnen ook onze cliënten meestappen in dat verhaal.”

STRUCTURED NOTES Onder de naam ‘structured notes’ ontwikkelen speci-alisten van ING Financial Markets regelmatig nieuwe producten, die inspelen op actuele marktopportuni-teiten. Op dit moment is er bijvoorbeeld een ‘Infl ation Linked Note’ waarvan het rendement gekoppeld is

aan de evolutie van de infl atie. Jos Van Lishout: “De negatieve gevolgen die een bedrijf mogelijkerwijs van de infl atie ondervindt, kan het via die Infl ation Linked Note compenseren met de opbrengst van de gestruc-tureerde deposito”.Bedrijven kunnen zich op tal van manieren indekken. "Een cliënt die berekend heeft dat hij zich nooit meer dan 5% rente kan veroorloven op zijn schuldporte-feuille, kan voor die zekerheid gewoon een premie betalen, zegt Ellen Aelvoet. Wij geven hem dan een niet-vaste rentevoet die bijvoorbeeld schommelt tussen 4% en 5%. Hij betaalt een vaste vergoeding, maar weet meteen ook zeker dat hij niet langer wakker moet liggen van de volatiliteit op de geld-markten”. De techniek kan toegepast worden op om het even wat: rente, infl atie, grondstofprijzen, wisselkoersen...Voor het beheersen van risico’s waarover een onder-nemer geen controle heeft, kan de bank dus een cre-atieve partner zijn. De marktkennis, aanwezig bij de specialisten van Financial Markets, maakt het moge-lijk om de meest uiteenlopende ongewenste risico’s op gepaste wijze af te dekken.

De infl atie, de olieprijzen, de dollarkoers,

de rente.. . Belangrijke economische

parameters die de laatste tijd de meest

onvoorspelbare bokkensprongen maken en

waartegen u niets kunt doen. Toch kan uw

bedrijf zich die volatiliteit misschien niet

veroorloven. Vraag raad aan uw Relationship

Manager. Wellicht kan hij een oplossing

voorstellen die voldoet aan uw behoeften.

Een oplossing op maat

©F

réd

éri

c R

ae

ven

s

VOLGENS JOS VAN LISHOUT, MOET EEN GOEDE RELATIONSHIP

MANAGER DE AANDACHT VAN ZIJN KLANT VESTIGEN OP DE

EXTERNE RISICO'S DIE ZIJN ONDERNEMING BEDREIGEN.

LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJEN DIE ONVOLDOENDE INGEDEKT ZIJN TEGEN

DE STIJGING VAN DE KEROSINEPRIJZEN, WORDEN TEGENWOORDIG

GECONFRONTEERD MET ERNSTIGE MOEILIJKHEDEN.

© C

© C

© C

© CCC

©

©o

rbo

rbo

rbo

rro

rsisisisii

Beslissen of het bedrijf een bepaald risico kan dragen of

niet, behoort tot de kerntaken van de ondernemer

FISCALITEIT EN VERMOGEN

15

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

"Hij die wil uitblinken in het oplossen van problemen, doet dat best alvo-rens die problemen zich voordoen", schreef de Chinese generaal Sun Tzu

in 'De kunst van het oorlog voeren'. Dit citaat is ook van toepassing op de overdracht van familiebedrij-ven. Zonder voorafgaande regeling, kan het overlij-den van de bedrijfsleider rampzalige gevolgen hebben: naast de ontreddering en het verdriet, wordt de familie ook geconfronteerd met heel wat vragen over de voortzetting van de activiteiten van de KMO en over de betaling van de successierech-ten. Deze rechten, die de familie zouden kunnen dwingen om het bedrijf geheel of gedeeltelijk te ver-kopen, kunnen nochtans herleid worden tot een minimum, tenminste als men vooraf de nodige voor-bereidingen treft.

HET RAMPSCENARIO VERMIJDEN "De successierechten, die een bevoegdheid zijn van de gewesten, zijn altijd progressief, zegt Xavier Bocquet, director Wealth Analysis & Planning bij ING. Zelfs in geval van erfopvolging in rechte lijn, zal het tarief van de successierechten in de hoogste

schijf 27% bedragen in Vlaanderen en 30% in Wallonië en Brussel!" KMO's spelen een vitale rol voor de eco-nomie, en de Gewesten hebben dan ook een aantal specifi eke stelsels voorzien die het mogelijk maken familiebedrijven 'pijnloos' over te dragen. Dit bete-kent verminderde successierechten en soms zelfs een vrijstelling naargelang het Gewest, zolang het bedrijf een aantal voorwaarden in acht neemt. "Bij de eerste stap van elke erfrechtelijke planning, vervolgt Xavier Bocquet, wordt er nagegaan in hoeverre het bedrijf beantwoordt aan die voorwaarden."

DE FISCALE VERBLIJFPLAATS Op de eerste plaats moet vastgesteld worden waar de fi scale residentie van de belastingplichtige zich bevindt, dit om te weten welke voorwaarden voor het bedrijf gelden. Dit is zeer belangrijk omdat er grote verschillen zijn tussen de Gewesten: in Brussel worden holdingmaatschappijen uitgesloten van het stelsel van verminderde tarieven, terwijl in Wallonië de vastgoedmaatschappijen er niet van kunnen genieten. "Mensen weten vaak niet in welk Gewest zij hun fiscale verblijfplaats hebben, vervolgt Xavier Bocquet. Vanuit het standpunt van de succes-sierechten en ook van de schenkingen, is dat Gewest

FAMILIEBEDRIJF

Laat de fi scus het bedrijf niet erven!

NIEMAND HEEFT HET GRAAG OVER ZIJN EIGEN OPVOLGING. DAT IS BEGRIJPELIJK,

MAAR DIE TERUGHOUDENDHEID KAN HET VOORTBESTAAN VAN HET FAMILIEBE-

DRIJF IN GEVAAR BRENGEN, ZEKER WANNEER DE BEDRIJFSLEIDER PLOTS KOMT

TE OVERLIJDEN.

©C

orb

is

16

FISCALITEIT EN VERMOGEN # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

bevoegd waar de belastingplichtige de voorbije vijf jaren het langst ononderbroken heeft gewoond. Als een bedrijfsleider van Gent naar Luik verhuist, zal hij dus minstens twee en een half jaar moeten wachten om voor de fi scus tot het Waalse Gewest te behoren. Voor het overige telt de dagelijkse realiteit als bewijs. "In principe, legt Xavier Bocquet uit, telt de inschrijving in het bevolkingsregister als vermoe-den van hoofdverblijfplaats. De Administratie kan dit

vermoeden wel weerleggen, bijv. door te bewijzen dat u uw privé-uitgaven nog doet in de buurt van uw vorige verblijfplaats en dat u niet van bankagent-schap of postadres bent veranderd."

HARMONISATIE Zodra de fi scale verblijfplaats vastgesteld is, moet men de situatie van het bedrijf toetsen aan de voor-waarden die recht geven op de verminderde tarieven. Naargelang de juridische structuur van het bedrijf en de uitgeoefende activiteit, kan dit een vrij complexe oefening worden. Wat gebeurt er bijv. wanneer de ondernemer zijn deelname aan het bedrijfskapitaal in een holding heeft ondergebracht? Als hij in Brussel woont, kan hij in dat geval niet van de verminderde tarieven genieten, vermits holdings hiervan uitgeslo-ten zijn. De bedrijfsleider zal dan of naar een ander

Gewest moeten verhuizen – met het risico dat hij niet gedekt is indien hij overlijdt voordat hij beschouwd wordt als een belastingplichtige van dat Gewest -, of hij zal voortaan zijn participatie in eigen naam moeten bezitten. "Het probleem, benadrukt Xavier Bocquet, is dat beslissingen die gunstig zijn voor de belasting-heffi ng op inkomsten niet noodzakelijk voordelig zijn voor de verminderde tarieven, en omgekeerd."

MOEILIJKE FISCALE KWESTIE In sommige gevallen is het in overeenstemming brengen van de voorwaarden een moeilijke kwestie, die men moet benaderen met de hulp van een expert-boekhouder en een fi scalist. "We hernemen ons voorbeeld, zegt Xavier Bocquet. Indien u geen Brusselaar bent, maar een belastingplichtige uit het Vlaamse gewest, kunt u genieten van het stelsel van verminderde tarieven. Maar wie moet zich dan houden aan de voorwaarden? De holding of het bedrijf dat door de holding wordt gecontroleerd? In de Vlaamse wetgeving kan men zich of beperken tot de holding, of diezelfde holding als transparant beschouwen en dan moeten de bedrijven die door de holding gecontro-leerd worden zich aan de voorwaarden houden. Dit houdt o.a. in dat men, om zich te houden aan de eis van behoud van activiteit, geen enkele van die onder-nemingen mag liquideren tijdens de eerste vijf jaren na het overlijden van de bedrijfsleider."

VERDER DAN DE TARIEFVERMINDERING Om een opvolgingskwestie 'pijnloos' te laten verlo-pen na het overlijden van de ondernemer, moet men niet alleen aandacht besteden aan het – vaak com-plexe – probleem van de verminderde successierech-ten. Hoe zit het bijv. met de bezittingen voor privégebruik die deel uitmaakten van de onderne-mingen, zoals het huis van de bedrijfsleider? "Talrijke ondernemers beseffen niet tot welke problemen dit kan leiden, betreurt onze gesprekspartner. Bij

Sinds bijna twintig jaar, zijn de successierechten (1989) en

de schenkingsrechten (1991) een bevoegdheid van de

Gewesten. Deze hebben veel werk verricht om de toekomst van

familiebedrijven te verzekeren. Zij hebben ook gezorgd voor

een stelsel met verminderde tarieven in geval van successie of

schenking. De voordelen van dit stelsel zijn nochtans onder-

hevig aan de naleving van voorwaarden die bij decreet

(Vlaanderen en Wallonië) en beschikking (Brussel) bepaald

werden. Hoewel verschillend van Gewest tot Gewest, betreffen

ze dezelfde thema's: de juridische vorm van de onderneming,

de aard van de activiteit, bedrijven met hoofdzakelijk familiale

eigenaars, het behoud van de activiteit en de tewerkstelling.

Voor zover de onderneming in overeenstemming is met het

decreet of de beschikking die haar aanbelangt, bedragen de

rechten voortaan 0% in Vlaanderen en Wallonië en 3% in

Brussel. Beter nog, in elk van de Gewesten, is er geen voor-

waarde betreffende de identiteit van de begunstigde(n), en

dat zowel voor de successie- als de schenkingsrechten!

Verminderde tarieven?

De drie Gewesten hebben een aantal specifi eke stelsels voorzien die het mogelijk maken familiebedrijven

pijnloos over te dragen©

Re

ne

e J

an

so

a -

Fo

toli

a.c

om

DE EERSTE STAP: CONTROLEREN OF DE ONDERNEMING

AAN ALLE CRITERIA BEANTWOORDT OM TE KUNNEN

GENIETEN VAN DE VERMINDERDE TARIEVEN.

17

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

INGOndernemingOnderneming

EEN GLOBALE AANPAK Deze problematiek toont de nood-zaak aan van een globale aanpak wanneer de bedrijfsleider een beslissing neemt die een impact heeft op het ondernemings-vermogen. "Het gevaar, aldus Xavier Bocquet, is dat men zich slechts op één thema concentreert, bijv. de belastingheffing op de

inkomsten. Het is vanuit dat stand-punt natuurlijk heel interessant om het huis te laten aankopen door het bedrijf en belast te worden op een voordeel van alle aard. Maar dit voordeel zou wel eens een serieus nadeel kunnen worden op het ogenblik van de opvolging of van de verkoop van de onderneming." Op lange termijn denken en alle aspecten van het pro-bleem samen met een expert-boekhouder overlopen, is een noodzaak, des te meer omdat het 'rechtzetten' van verkeerde beslissingen veel tijd en veel geld kan kosten.

EN DAARNA? Hoewel onontbeerlijk, is de reorganisatie van het bedrijfsvermogen, met de bedoeling de fi scale impact van de opvolging te beperken, slechts de eerste stap van een langetermijnprocedure: de overdracht van het familiebedrijf aan de volgende generatie. Het gaat hier om een werk van lange adem, dat soms jaren duurt en niet beperkt mag worden tot alleen maar het fi scale aspect. "Het is belangrijk een continuïteitssce-nario uit te werken dat de kansen van de onderneming maximaliseert op het ogenblik dat de huidige bestuur-ders het bedrijf verlaten", besluit Xavier Bocquet. Het pionierswerk van de Gewesten maakt het voortaan mogelijk deze continuïteit te verzekeren zonder fi scaal nadeel te ondervinden. Het is nu aan de ondernemers om de kans te grijpen die hen geboden wordt om de toekomst van het familiebedrijf te verzekeren.

Het Vlaamse en het Waalse Gewest hebben

voorwaarden uitgevaardigd over het aantal

werknemers van de overgedragen onderneming. In

het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is dat niet het

geval.

In Vlaanderen moet de onderneming, gedurende de

drie jaren voorafgaand aan het overlijden van de

bedrijfsleider, minstens € 500.000 salaris gestort

hebben aan werknemers die actief waren binnen de

Europees Economische Ruimte. Aan deze voorwaarde

kan voldaan zijn zowel door de over te dragen

onderneming als door de bedrijven die eventueel in

het bezit zijn van deze onderneming (in het geval van

een holding). Opgelet: de keuze zal de opvolgers wel

verplichten om de tewerkstelling gedurende vijf jaren

minstens op hetzelfde peil te houden! In het Waalse

Gewest, moet de onderneming minstens één

werknemer (zelfs deeltijds) in Wallonië tewerkstellen.

Deze voorwaarde is echter een beetje delicaat. Zo zal

de eigenaar, belastingplichtig in Wallonië, van een

café in Vlaanderen of Brussel niet van de verminderde

tarieven kunnen genieten omdat zijn zaak niemand

tewerkstelt in het Waalse Gewest! De Waalse wetgever

zal wellicht zijn voorwaarde moeten herzien: het

Europese Hof van Justit ie beoordeelde een

gelijkaardige tewerkstellingsvoorwaarde, zoals die

vroeger van toepassing was in het Vlaamse Gewest,

als strijdig met het Europese recht.

Een voorbeeld: tewerkstellingsvoorwaarden

afwezigheid van de juiste schikkingen, zoals een reglementair huurcontract, zal de partner van de overledene het recht niet hebben om na het overlij-den in het huis te blijven wonen!" Gewoonlijk stellen de eerste problemen zich wanneer men een onroe-rend goed voor privégebruik uit het bedrijf wil halen, want deze operatie kost veel geld. Naast de registra-tierechten, moet men ook vennootschapsbelasting betalen op de gerealiseerde meerwaarde. "Die meer-waarde is vaak aanzienlijk groot ten gevolge van de prijsstijgingen op de immobiliënmarkt enerzijds en de afschrijvingen anderzijds, verduidelijkt Xavier Bocquet. U doet er dus wellicht veel beter aan deze problematiek aan te pakken op het moment dat u het goed aankoopt."

DE OVERDRACHT

VAN HET FAMILIE-

BEDRIJF IS EEN

LANGETERMIJN-

PROCES DAT ZO

VROEG MOGELIJK

MOET OPGESTART

WORDEN.

©C

orb

is

18

INITIATIEVEN # #

185

185

INGO

nder

nem

ing

Ond

erne

min

gau

gust

us >

sep

tem

ber 2

008

Afgaande op het grote aantal bedrijfsleiders dat in de Aula Magna van Louvain-la-Neuve verzamelde, is de machtsoverdracht binnen familiebedrijven een bijzonder populair

thema. Begrijpelijk, want volgens een studie van het Studiecentrum voor Ondernemerschap (SVO) in 2007 krijgt meer dan 30% van de Belgische kmo’s de komende tien jaar met een machtswissel te maken! “Toch heeft meer dan de helft van de ondernemers geen fl auw benul van de moeilijkheden die zo’n proces met zich meebrengt”, meent Johan Lambrecht, hoogleraar aan de EHSAL-KUBrussel en directeur van het SVO. “Erger nog, 30% van hen weigert perti-nent om erover na te denken!”

SCHEIDEN DOET LIJDEN Vanwaar die terughoudendheid? Het is slechts een van de vragen uit de studie die professor Lambrecht voor het IEF uitvoerde en waarvan hij de resultaten kwam voorstellen. De cruciale vraag in het over-drachtsproces luidt: hoe staat de bedrijfsleider – die zijn hele leven aan zijn bedrijf heeft gewijd – zelf tegenover zijn opvolging? Niet gespeend van enige humor citeerde Johan Lambrecht het voorbeeld van… een hengst: Templado, de ster van het spektakel 'Cavalia'. Nadat hij met pensioen was gestuurd, kwijnde hij helemaal weg. Resultaat: het dier mocht weer optreden, maar kreeg een minder zware rol toebedeeld. “Als een paard het er al moeilijk mee

OP 3 JUNI JONGSTLEDEN ORGA-

NISEERDE HET 'INSTITUT DE

L'ENTREPRISE FAMILIALE' (IEF) MET

DE STEUN VAN ING EEN COLLOQUIUM

ROND DE MACHTSOVERDRACHT

BINNEN FAMILIEBEDRIJVEN. DE

200 AANWEZIGE BEDRIJFSLEIDERS

KREGEN INTERESSANTE STELLINGEN

EN GETUIGENISSEN TE HOREN.

FAMILIEBEDRIJF

Organiseer uw opvolging

JOHAN LAMBRECHT CITEERT HET VOORBEELD VAN TEMPLADO, HET PARADEPAARD VAN CAVALIA

DAT WEER AAN DE SHOW MOCHT DEELNEMEN OMDAT HET ZIJN PENSIONERING NIET AANKON. © D

am

ien

ne

de

Ha

rle

z

heeft, stel u dan voor wat het betekent voor een bedrijfsleider om van het toneel te moeten verdwijnen!”

VIER ZEER VERSCHILLENDE PROFIELEN De studie deelt de ondernemers onder in 4 cate-gorieën, volgens de mate waarin ze bereid zijn om afstand te doen van de macht. 'Monarchen' willen van geen aftreden weten, tenzij ze ernstige gezond-heidsproblemen hebben of van hun troon worden gestoten. 'Generaals' vertrekken met tegenzin en hopen stiekem op een gelegenheid om weer op het voorplan te treden. Alleen 'ambassadeurs' en 'gou-verneurs' zijn echt bereid om de scepter door te geven. De eersten behouden vaak een zitje in de Raad van Bestuur, de tweeden gaan elders op zoek naar nieuwe uitdagingen. Zoals Michel Engels bijvoor-beeld, die op het colloquium kwam getuigen: nadat hij het familiebedrijf Perlarom had verkocht, richtte hij Synapsis op, een risicokapitaalfonds dat hij samen met zijn twee dochters beheert.

EEN WERK VAN LANGE ADEM Johan Lambrecht belichtte ook de verschillende stadia van de ideale familiale overdracht én de te mijden val-strikken. Volgens hem duurt een overdrachtsproces meer dan 35 jaar en begint het al in de kindertijd.

Biebuyck kiest zijn toekomstige leider 'spontaan'

GEORGES CUVELIER EN ZOON DAVID

VAN DE NV ÉTABLISSEMENTS BIEBUYCK.

©R

ep

ort

ers

Georges Cuvelier, Chairman en Managing Director van

de n.v. Établissements Biebuyck, kwam met zijn zoon

David naar het colloquium van het IEF. Hij behoort tot

de derde generatie van het familiebedrijf, dat machines

en gereedschap voor decoratief glas vervaardigt.

“Ongeveer tien jaar geleden gaf mijn oom de fakkel aan

mij door, en ik bereid mijn opvolging nu al actief voor.”

Zijn vooruitziendheid spruit voort uit de ervaringen van

de vorige generaties. In plaats van meteen een opvolger

aan te duiden, stoomt Georges Cuvelier een directieteam

klaar, waarin ook kaderleden van het bedrijf zetelen. “In die

groep zal mijn opvolger zich spontaan aandienen. Het kan

een van mijn zonen zijn, maar ook iemand anders: als hij

maar bekwaam is en door iedereen aanvaard wordt…”. Op

dit ogenblik staat nog niet vast wie het roer zal overnemen,

het hele proces zal nog minstens vijf jaar duren.

191

augu

stus

> s

epte

mbe

r 200

8 in

g-on

dern

emin

g.be

ing-

onde

rnem

ing.

be# #

185

185

INGOndernemingOnderneming

Tijdens hun studies steken de toekomstige leiders een handje toe. Nadat ze hun diploma op zak hebben, doen ze werkervaring op buiten het bedrijf. Pas daarna krijgen ze beetje bij beetje meer verantwoordelijkheid in het eigen bedrijf. De eindfase van de machtswissel bestaat uit drie fases, die al dan niet synchroon verlo-pen: de overdracht van het dagelijks beleid, van de eigendom en van de impliciete kennis, d.w.z. kennis over het bedrijf, zijn leveranciers en zijn klanten, vroeger en nu. Een cruciale fase, want die kennis is het laatste machtselement waar bedrijfsleiders die de teugels niet kunnen loslaten zich aan vastklampen.

DE ACTIEVE ROL VAN DE BANKIER “Als bank hebben we al talloze machtsoverdrachten binnen familiale kmo’s meegemaakt”, getuigt Pierre Gustin, Directeur Wallonië Ondernemingen en Institutionelen bij ING. “Op basis van die ervaring kunnen wij onze klanten advies verstrekken: over bankzaken – organisatie van de externe overdracht, fi nanciering, structurering van het vermogen, schat-ting van de waarde van de onderneming –, maar ook over meer persoonlijke zaken zoals het organiseren van de verhoudingen binnen de familie of het opstel-len van een familiaal charter.” Een kostbare hulp in een langdurig proces, dat best zo vroeg mogelijk wordt opgestart.

CHARLES SASSE, AUTEUR VAN HET

BOEK 'LES SEPT RÈGLES D’OR DE

LA TRANSMISSION DE L’ENTREPRISE

FAMILIALE' BENADRUKT HET BELANG VAN

EEN SYMBOLISCHE DAAD, ZOALS HET

VERLATEN VAN HET DIRECTIEKANTOOR.

LAURENT WEERTS, GEDELEGEERD

BESTUURDER VAN HET IEF BEKLEMTOONT

“HOEZEER ONDERHUIDSE SPANNINGEN – EEN

BEKEND FENOMEEN IN FAMILIEBEDRIJVEN – DE

OPVOLGING KUNNEN BEMOEILIJKEN”.

PIERRE GUSTIN, DIRECTEUR

WALLONIË ONDERNEMINGEN

EN INSTITUTIONELEN ING, GETUIGT

OVER ZIJN ERVARINGEN MET DE VELE

BEDRIJFSOVERDRACHTEN DIE HIJ VOOR

DE BANK HEEFT BEGELEID.

VOOR SOPHIE LAMMERANT VAN

DE FAMILIE BEKAERT MOET EEN

'FAMILIAAL CHARTER' DE PARTICIPATIE

VAN DE FAMILIE IN HET BEDRIJFSBELEID

OMKADEREN.

JOHAN LAMBRECHT, AUTEUR

VAN DE STUDIE OVER DE

MACHTSOVERDRACHT BINNEN

FAMILIEBEDRIJVEN, ZIET IN DE

BAAS VAN EEN FAMILIEBEDRIJF

“EEN SOORT DR JEKYLL AND MR

HYDE: ZIJN KWALITEITEN, ZOALS

BIJVOORBEELD DE DIEPGEWORTELDE

VERKNOCHTHEID AAN ZIJN

ONDERNEMING, ZIJN DE FOUTEN

DIE HET OPVOLGINGSPROCES IN DE

WEG STAAN”.

©R

ep

ort

ers

©R

ep

ort

ers

©R

ep

ort

ers

©R

ep

ort

ers

©R

ep

ort

ers