Het grote NederlandseIJshockeyboek1891 - 2011

Udo Reinold Marcel Schellekens en Hans Eeuwes

8 9

Inhoudsopgave

Voorwoord 6 - 7

Inhoudsopgave 9

IJshockey in Nederland en de NIJB Deel 1 Van 1891 tot 1952 10 - 47 Deel 2 IJshockey Den Haag 1952 tot 1964 48 - 56 Oranje 1954 tot 1964 57 - 59 Deel 3 Van 1964 tot 2011 60 - 236

Statistieken Kampioenen senioren 237

Teamcijfers Teams per competitie 238 - 274 Teams 1964 tot 2011 275 - 289 Teams uit het verleden 290 - 293 Reserveteams 294 - 299 Buitenlandse teams 300 - 303 Statistieken Eerste (Ere) Divisie 304 - 318 Nederlandse ploegen in Europa 319 - 322

Algemeen Interview Jacques Herijgers 323 - 328 Voorzitters - Ereleden NIJB en Trainer/Coaches Oranje 329 - 330

Oranje Oranje bij internationale toernooien 331 - 333 Debuutseizoen 334 - 337 Resultaten officiële interlandwedstrijden 340 - 362 Resultaten Oranje per team 364 - 373 Statistieken per speler 374 - 375

Juniorenijshockey in Nederland Kampioenen Juniorenteams 376 - 377 Gedachten over het Nederlandse jeugdijshockey 378 - 382 Interview Wil Zwarthoed 383 - 384 Statistieken Jong Oranje A 384 - 386 Interlandwedstrijden Jong Oranje A 387 - 389 Statistieken Jong Oranje B 390 - 391 Interlandwedstrijden Jong Oranje B 392 - 395 Chris Verwijst Toernooi 396 - 400 CTO - De Nederlandse ijshockeytoekomst 401 - 403

Damesijshockey 404 - 410 Interview Marion Pepels 411 - 413

Uit de oude doos en een vooruitblik 414

Bibliografie 415 - 416

10 11

Ansichtkaart voor thuis: Team “Holland” bij het WK. Staand vijf spelers, v.l.n.r. Frits van der Vlugt, Felix de Jong, Huib du Pon, Zeger Reijers en

Hans Gerritsen; geheel rechts NIJB voorzitter Jhr. Boogaert. Knielend v.l.n.r.: Hans Gerritsen, Sjoerd van Marle en Chris van de Mandele.

Volgens de overlevering vond de eerste bandywedstrijd

in Nederland plaats op 5 januari 1891.Tussen 5 en 7

januari dat jaar traden twee Britse ploegen, Tublutt en

Albion, in Haarlem en Amsterdam aan tegen de plaat-

selijk ijsvereniging. De eerste ontmoeting won Tublutt

tegen de ijsclub Haarlem en Omstreken duidelijk met

14:0. Een tweede ontmoeting vond een dag later in de

hoofdstad plaats; negen Amsterdamse spelers en gast-

speler Pim (W.J.H.) Mulier traden aan tegen Albion.

Ook Amsterdam moest z’n meerdere erkennen in de

Britse gasten; 6:2. Op 7 januari 1891 was er al de eerste

mogelijkheid voor revanche, maar ook nu was Albion

de sterkste (6:0).

De Amsterdamse gastspeler Pim Mulier (10.03.1865) is

ongetwijfeld de eerste grote leermeester van de Neder-

landse bandysport. Kort voor aanvang van de eerste wed-

strijd kwam hij over uit Engeland en onder zijn bezie-

lende leiding leerden de eerste Nederlanders bandy

spelen. In de winter 1891/92 werd de Amsterdamse

Hockey en Bandy Club opgericht. Later die winter, op

21 februari 1892, vond de eerste wedstrijd tussen twee

Nederlandse bandyploegen plaats. Haarlem en Omstre-

ken schreef geschiedenis door Amsterdam met 3:0 terug

te wijzen. Beide teams traden aan met 11 spelers en stre-

den met een bal en een stick. In de vijf volgende jaren

zagen diverse bandyclubs het levenslicht: Leeuwarden en

Heerenveen in 1892, in mei 1895 de Hockey- en Ban-

dyclub Haarlem en in 1897 zijn Haagse tegenhanger. Een

jaar later zag een overkoepelende organisatie, de Neder-

landse Hockey- en Bandybond het levenslicht, de voor-

loper van de huidige hockeybond.

De IJsclub Haarlem en Omstreken toonde zich zeer leer-

gierig; een jaar na het verlies tegen Tublutt keerden ze in

1892 het tij. En hoe. Zij wonnen maar liefst met 8:1 van

een Engelse selectie. Na de eeuwwisseling trad Haarlem,

met succes, tegen diverse buitenlandse tegenstanders aan.

Zo keerden ze in 1904 terug uit het verre Davos met een

tweede plaats op een sterk bezet toernooi. Een jaar later,

op datzelfde toernooi, bleef Haarlem zelfs ongeslagen:

tegen een Engelse bandyclub uit Davos werd het 7:6 en

de “dubbel” tegen gastheer Davos eindigden met een 6:5

zege en een 4:4 puntendeling. Door de relatieve warme

winters in Nederland nam bandy echter hier geen grote

vlucht en stilaan moest men het qua populariteit afleg-

gen tegen veldhockey. Aan het einde van de roerige jaren

’20 van de afgelopen eeuw was het gedaan met de ban-

dysport in Nederland; veldhockey en het Canadese ijs-

hockey hadden de vrijgekomen plaats ingenomen.

Bandy “mUteeRt” naaR ijshockeyZoals bij bandy, neemt Haarlem ook bij ijshockey in de

beginjaren een centrale plaats in. Op 12 en 13 januari

1929 vierde IJsclub Haarlem en Omstreken haar 60-ja-

rig jubileum met een groot feest. Had men tot dan toe

geen oren naar het voorstel uit België om een demon-

stratiewedstrijd ijshockey te spelen in Nederland, dacht

men daar nu heel anders over. Het jubileum moest

voor de toeschouwers een waar spektakel worden. Het

bestuur besloot gedurende het weekend de figuurlijke

spotlights op de nieuwe sport ijshockey te richten. De

veldhockeyteams uit Rotterdam, Den Haag, Bloemen-

daal en gastheer Musschen Haarlem waren uitgenodigd

om te strijden om de eerste plaats. Vlak voor aanvang

lieten de Rotterdammers weten niet naar Haarlem af

te reizen en zo trachtte de heer Quarles van Uffort nog

een team uit het Gooi samen te stellen, het mocht niet

baten. Voor zondag 13 januari 1929 stond het hoogte-

punt van de festiviteiten gepland: een wedstrijd tussen

twee clubs uit Antwerpen. De zaterdag voorafgaand aan

deze topper berichtte de plaatselijke kranten Nieuwe

Haarlemsche Courant en de Oprechte Haarlemsche

Courant:

“Zondag 13 januari circa twee uur zullen twee bekende Ant-werpsche ijshockeyclubs een onderlinge wedstrijd spelen op de bandybaan; tegelijkertijd zullen twee kunstrijders verschillende figuren ten beste geven. Vergeet vooral niet het ijshockey, een spel in Nederland onbekend, bij te wonen.”

de eeRste officiële ijshockeywed-stRijd in nedeRlandZaterdag 12 januari 1929. Het is zover. Geen wolkje

aan de lucht, een zonovergoten ijsbaan en het kwik

wijst een temperatuur van -11 graden aan. Op het ban-

dyveld aan de Haarlemse Kleverlaan gaan de Haarlemse

IJshockey in Nederland en de NIJB Het begin van de ijshockeysport

de ontwikkeling van bandy naar het canadese ijshockey en de oprichting van de nijB

68 69

Arie Klein van HIJS HOKIJ Den Haag neemt de Nestor-Cup in ontvangst na het behalen van het landskampioenschap. Links Wil Ooms en

derde van links Rudy Bakker.

Oefenwedstrijden o.a.Den Haag-Budejovice 7:10Den Haag-Krefeld EV 12:4Tilburg-Slavia Praag 1:5Tilburg-ZKL Brno 6:11Tilburg-Pr.Krefeld 15:3Den Bosch-SmEa Geleen 16:1H´veen/Den Haag-DEG 5:8Heerenveen-Bremen 3:10Bremen-Heerenveen 10:2

Nationale teamDenemarken-Nederland 5:2

WK-C-Poule SkopjeDenemarken-Nederland 3:4Zwitserland-Nederland 8:0Bulgarije-Nederland 5:7Japan-Nederland 11:0Hongarije-Nederland 13:14. Nederland 5 2 0 3 12:40 4

BondsteamNederland-Rebels Canada 6:11

Het was een seizoen dat voor de toekomst van

het nationale ijshockey richtinggevend zou zijn.

De NIJB ontvouwde haar ambitieuze driejaren-

plan. Het zwaartepunt ervan lag bij het nationale

team en de nieuwbouw van ijshallen. Kant-en-

klare bouwplannen voor drie modellen van ijshal-

len bood de Bond de steden en gemeentes aan.

Waarbij de bouwkosten tussen de 700.000 en 1,4

miljoen gulden varieerden.

Hiermee hoopte de Bond het ijshockey in Neder-

land een flinke duw in de rug te geven. Ondertus-

sen meldden Geleen en Delft zich als lid van de ijs-

hockeyfamilie. Voor het seizoen 1969/70 stonden de

nieuwe clubs in Nijmegen en Groningen in de start-

blokken en Utrecht zou in seizoen 1970/71 volgen.

Als eerste Nederlandse club profiteerde Tilburg van de

politieke situatie in Oost-Europa in die tijd. Eind zes-

tiger jaren sloeg de Sovjet-Unie alle politieke opstan-

den in Oosteuropese staten (Polen, Tsjecho-Slowa-

kije en Hongarije) genadeloos neer. Veel bewoners uit

die landen probeerden op de meest ingenieuze wijze

naar het gouden westen te vluchten. Jiri Patrnousek

(George Peternousek) en Jaroslav (Jerry) Tuma benut-

ten hiervoor een toernee van hun club Slavia Praag.

Slavia speelde drie wedstrijden in Nederland. Na het

derde duel in Geleen verdwenen beide spelers plots

van het toneel om enige dagen later in Tilburg politiek

asiel aan te vragen. Later bleek dat de vlucht op ver-

zoek van beide spelers zorgvuldig door Tilburg Trap-

pers was voorbereid. Daarbij was de organisatie in han-

den van manager Joop van Morkhoven en secretaris

Jacques Herijgers. Begin 1969 dook ook Jerry’s broer

Vaclav (Wenzel) Tuma in Tilburg op om de puck na te

jagen bij de Trappers. Door deze onverhoopte “vluch-

Bij het begin van de match was duidelijk dat de lij-

nen nog niet waren ingespeeld. Maar hoe langer het

duel duurde hoe beter de spelers elkaar konden vin-

den. Nadat de ploeg in de eerste veertig minuten een

0:4 achterstand had opgelopen lukte Joop Manuel in

de slotperiode de 1:4. Per kerende post volgde ech-

ter de 1:5 door de Denen. Maar Joop Manuel en Joe

Simons verkortten tot 3:5. Weer sloeg Denemarken toe,

3:6. Oranje beheerste de wedstrijd nu volledig en door

twee doelpunten van Ron Gentis was de achterstand

kort voor tijd nog maar 5:6. Helaas wilde de verdiende

gelijkmaker niet lukken, want steeds was daar weer de

vanghandschoen of de stick van doelman Kristiansen.

Het was echter geen vernederende nederlaag. Nee, uit

deze wedstrijd kon moed worden geput. Met meer en

intensievere trainingen zou binnen afzienbare tijd een

sterke nationale ploeg kunnen worden opgebouwd.

IJshockey lijkt van de grond te komen

SEIzoENcIJfErS 1968/691e Divisie 1968/69

1. HIJS Den Haag 8 162. Tilburg Trappers 8 43. IJHC Den Bosch 8 4

2e Divisie 1968/691. HIJS Den Haag 2 14 232. SmEa Geleen 14 233. Amsterdam Tijgers 14 234. Antwerp 14 195. YHC Rotterdam 14 106. Thialf Heerenveen 14 77. YHC Delft 14 78. Tilburg Trappers 2 14 0

3e Divisie 1968/691. Amsterdam Tijgers 2 16 282. HIJS Den Haag 3 16 283. IJHC Den Bosch 2 15 94. Tilburg Trappers 3 15 95. YHC Rotterdam 2 16 0

Cup International 1968/691. Tilburg Trappers 8 162. HIJS Den Haag 8 123. CPL Luik 8 74. Brussel IHSC 8 55. IJHC Den Bosch 8 0

Coupe Brabant1. Tilburg Trappers 3 62. IJHC Den Bosch 3 0

Bob v/d Heiden Beker(Toernooi met alleen NL-spelers)

1. HIJS Den Haag 6 122. Tilburg Trappers 6 83. IJHC Den Bosch 6 84. Amsterdam Tijgers 6 75. Thialf Heerenveen 6 36. YHC Delft 6 27. YHC Rotterdam 6 2

SEIzoEN 1968/69

Illustere buitenlanders uit de glorietijd van HIJS Den Haag. V.l.n.r.: Carl Forster, Gary Wade Millman, ? en Pat Adair.

122 123

jaar wierpen het Haagse ijshockey lichtjaren terug;

de komende vier seizoenen zouden niet meer dan

gemiddeld zo’n 100 mensen de wedstrijden van Den

Haag bezoeken.

teleURstellend eURopees optRe-den vooR heeReneveenNagenoeg de gehele seizoensplanning van de Friezen

was afgestemd op de Europa Cup en dan met name op

het tweeluik in de derde ronde tegen het Finse Tap-

para Tampere. Na een bye in de eerste ronde wachtte

in de tweede ronde de Spaanse titelverdediger CV Bil-

bao. Na één periode keken de Flyers tegen een sen-

sationele 3:1 achterstand aan en mochten daarbij nog

van geluk spreken dat de schade niet hoger was uit-

gevallen. Met een ferme tussensprint boog Heeren-

veen een latere 7:6 achterstand in een 7:9 voorsprong

om. Bij het laatste fluitsignaal stond het 8:11 voor de

Friese gasten, die de ruim 2000 fanatieke Baskische

fans teleurgesteld naar huis stuurden. De return was

een formaliteit; voor 3000 toeschouwers bleef Hee-

renveen met 9:1 ruim aan de goede kant van de score.

Ter voorbereiding op de confrontatie met Tappara

Tampere had sponsor Feenstra zelfs een Cup in het

leven geroepen, waarbij Heerenveen achtereenvolgens

aantrad tegen Iserlohn, Köln en het Zweedse Frölunda

Göteborg. Het mocht niet baten. Op 2 januari 1983

Positief nieuws van het internationale front dit

seizoen, met een spetterend optreden van Jong

Oranje B en een nationaal team dat precies één

dag na het succes van Oranje B promotie wist

af te dwingen naar de mondiale B-Poule. Binnen

de landsgrenzen minder reden tot optimisme; veel

clubs konden geen evenwicht vinden tussen de uit-

gaven en de inkomsten, deels veroorzaakt door het

seizoensverloop in de Eerste Divisie. Heerenveen

verlengde z’n abonnement op de titel en pakte het

zevende landskampioenschap op rij, evenveel als

Den Haag en Tilburg. Geldschieter Feenstra vroeg

zich echter steeds openlijker af of sponsoring van

de Flyers nog wel zin had.

Nog meer als in het verleden richtte Heerenveen z’n

pijlen op de Europa Cup. Helaas eindigde ook deze

editie voor de Friezen met een grote teleurstelling.

Het Finse Tappara Tampere gaf al in de eerste wed-

strijd aan dat het gat met de Europese top alleen maar

groter aan het worden was. In de Eerste Divisie had

Den Haag de handschoen opgepakt en profileerde

het zich als dé concur-

rent van Heerenveen.

De Hagenaars wisten

zich gesteund door een

multinational (Nikon)

die bereid leek over een

periode van drie jaar niet

minder dan 500.000 gul-

den in de club te steken.

Het was te mooi om

waar te zijn. Het beste

was niet goed genoeg

voor HYS ’80 en de club

lokte de duurste spe-

lers naar de Hofstad. Een

knap staaltje mismanage-

ment leidde er toe dat

Den Haag op 7 febru-

ari 1983 naar de recht-

bank toe moest stappen

om uitstel van betaling

aan te vragen. Het sei-

zoen kon nog wel wor-

den afgemaakt, maar pas

nadat Nikon nog een enorme duit in de (bodemloze)

put had gestort. Na rijp beraad besloot de hoofd-

sponsor gedurende de zomer dan ook om de stekker

eruit te trekken, wat direct het einde van de Haagse

ambities betekende. Twee faillissementen binnen vier

Jorma Mantere (#18) en doelman Jan Bruijsten van Nijmegen verdedigen tegen Trappers’ Hans Smolders

(#22), met links op de achtergrond Dave Duong. Wedstrijd Tilburg Trappers versus Vissers Nijmegen uit

seizoen 1982-1983.

oRanje twee keeR weReld-kampioenNederland was weer

aangeland op de

plek die het vijf jaar

geleden had ver-

laten in de stellige

overtuiging er nooit

meer terug te keren;

de C-Poule, de kel-

der van het inter-

nationale ijshockey.

Onder leiding van

de nieuwe bonds-

coach Cliff Stewart

- Bubnik had zoals

verwacht het veld

moeten ruimen -

wilde men maar één

ding: direct weer

promoveren om het

“bedrijfsongevalle-

tje” van een jaar eer-

der te vergeten. Met

Stewart haalde de

NIJB een man bin-

nen boord met een uitgesproken filosofie. Zo liet hij

Nederland puur Canadees spelen, hetgeen onder meer

leidde tot het voortijdig staken van de interland tegen

Noorwegen. Stewart: “Van mij als Canadees kun je

eigenlijk niets anders verwachten. Dat is logisch.Tij-

dens de wedstrijden moet je een tegenstander stevig

kunnen aanpakken en dat vertel ik de jongens ook.”

Het verbaasde dan ook niet dat Stewart geen fan was

van Nijmegen, een team dat met gepolijst ijshockey

steeds succesvoller werd. Het leidde tot een openlijk

conflict met bondsvoorzitter Freddy Schweers. De

praeses kon niet begrijpen dat geen enkele veldspe-

ler van de Gelderlanders was opgenomen in de WK-

selectie, en dat terwijl mannen als Bill Wensink, Benny

Tijnagel, Fred Homburg en Harry van Heumen zeker

toegevoegde waarde konden hebben. Stewart: “Nij-

megen speelt te Europees ijshockey”. De Canadese

oefenmeester meende niets aan te kunnen vangen

met door Alex Andjelic gecoachte spelers. Uitein-

delijk kwam er een compromis: de verdedigers Fred

Homburg en Bill Wensink mochten mee, de aanval-

lers Benny Tijnagel en Harry van Heumen zegden af,

officieel omdat het WK niet te combineren was met

de studie.

bleken de Finnen, aangetreden met zes internationals

en twee junioren-internationals, een veel te grote hin-

dernis. Kort voor het einde van de eerste periode ver-

hoogden de Scandinaviërs de score tot 3:0. Larry van

Wieren hier later over: “Dat derde doelpunt heeft ons

de das om gedaan. Op dat moment waren we men-

taal al geknakt. Als je tegen zo’n team speelt, moet

je allemaal in vorm zijn. Daarnaast moet je over een

flinke dosis geluk beschikken. Bij ons ontbraken beide

en dat is tegen zo’n topteam als Tappara fataal.” Een

verkrampt spelend Heerenveen verlaat uiteindelijk de

baan met een 11:2 nederlaag op zak. Een dag later

de return en hoewel er niets meer op het spel staat,

toch ruim 4000 toeschouwers langs de baan. Opnieuw

kwamen de Finnen snel met 2:0 voor en een ieder

maakte zich klaar voor een nieuwe afstraffing. Daaraan

wilden de Flyers dit keer niet meewerken, de ruggen

werden gerecht en Tappara werd aan het wankelen

gebracht. Uiteindelijk viel de Finse reus zelfs, al was de

5:3 zege voor Heerenveen niet voldoende om door te

stoten. En hoewel de zege een goed gevoel gaf, voel-

den alle betrokkenen dat Heerenveen niet langer tot

de top van Europa behoorde.

Wedstrijd Tilburg tegen Den Bosch in seizoen 1982-1983. V.l.n.r. Peter Pennings, Patrick Kolijn (beiden Den

Bosch) en René de Hondt.

202 203

overuren te draaien; alleen Geleen (thuis tegen Heist)

en Tilburg (in Turnhout) lieten een steek vallen tegen

hun Belgische opponent. Dat viel ruim weg tegen

de 22 zeges met dubbele cijfers die de Nederlandse

clubs lieten noteren. Alleen Amsterdam won al negen

van z’n duels tegen de Belgen met tien of meer tref-

fers verschil. Geen wonder dat spelers, trainers, spon-

soren én fans nauwelijks warm liepen voor de Coupe.

Toch zouden er, bij gebrek aan beter, nog twee edi-

ties volgen. Pas in 2007 herbergde de hoogste afdeling

voldoende clubs voor een gezonde competitie zonder

Belgische deelname.

Goed nieuws kwam er uit de tweede afdeling. De eer-

ste teams van Den Haag, Dordrecht en Utrecht kregen

gezelschap van Nijmegen, Eindhoven en Groningen.

Zes eerste teams dus in de Eerste Divisie, een onge-

kende luxe. Gemiddeld bezochten 200 toeschouwers

de duels en zij zagen een oppermachtig Den Haag, dat

– inclusief play-offs - in 28 duels slechts één puntje

verspeelde na een 3:2 zege op Tilburg na verlenging!

amsteRdam laat van zich hoRen in eURopaHet lot koppelde Amsterdam in de eerste ronde van

de Europa Cup aan het Belgische Deurne en de

Spaanse teams uit Jaca en Barcelona. Laatstgenoemde

trad (opnieuw) op als gastheer. Voor de Nederlandse

kampioen was het drie dagen lang prijsschieten. De

meeste tegenstand kwam van Hielo Club Jaca, dat de

schade wist te beperken tot 16:5. De Amsterdammers

fileerden Deurne met 14:0 en reten Barcelona uit-

een met 23:2.

Aanzienlijk meer tegenstand ondervonden de Bull-

dogs in de tweede ronde. In het Franse Rouen wacht-

ten, behalve de gastheer, het Franse Amiens en het Ita-

liaanse Asiago. Eerste doelman Phil Groeneveld moest

geblesseerd afhaken en hoewel back-up Casper Swart

de nodige complimenten in ontvangst mocht nemen,

kon hij Amsterdam (net) niet naar de derde ronde

loodsen. Niettemin startte de hoofdstedelijke formatie

ijzersterk met een 0:0 gelijkspel tegen Rouen. David

Hoogsteen, Jason Smith en Nick de Jong misten grote

kansen voor de Amsterdammers, die in de slotfase

door Rouen ver werden teruggedrongen. Voor 2.000

toeschouwers wilde Swart echter van geen wijken

weten en hield hij de nul vast. Een dag later stuntte

Amsterdam opnieuw en ook ditmaal was Swart niet

te passeren; nog geen 24 uur na zijn eerste shut out,

bleef de sluitpost opnieuw onbedwingbaar: 6:0 tegen

2000 voordat er schot in de zaak kwam, na oprich-

ting van de Noord Nederlandse IJshockey Academie

(NNIJA). Onder de bezielende leiding van Roberto

di Tolve werd besloten een eerste team aan te mel-

den bij de NIJB. Achterliggende gedachte daarbij was

dat zonder zo’n vlaggenschip de zelf opgeleide spe-

lers over de hele regio zouden uitzwermen, waardoor

men in Groningen veel zaaide, maar niet kon oogsten.

Ook Eindhoven werkte hard aan een comeback. De

IJsbrekers - zes jaar nadat de Kemphanen het licht

hadden uitgedaan - bliezen nieuw leven in het Eind-

hovense clubijshockey. Drijvende kracht achter dit

project was ex-international Risto Mollen, die onder

meer bij voormalige teamgenoten op de koffie ging

om hun interesse in een ‘doorstart’ te polsen.

Een persmededeling uit Nijmegen op 12 september

2003 overschaduwde deze twee positieve berichten.

Na 32 jaar op het hoogste niveau moest de plaatse-

lijke trots zich terugtrekken uit de hoogste afdeling,

om een verdieping lager de scherven op te rapen en

opnieuw te beginnen. Eén en ander betekende nog

meer hoofdpijn voor de NIJB, nu de Eredivisie nog

slechts vier ploegen herbergde! Toch kwam de knock

out in Gelderland voor niemand als een verrassing;

daarvoor was de veelvoudig kampioen al vele jaren in

financieel opzicht te zwak. Zeven kampioenschappen

waren negatief gekleurd door vijf faillissementen en

een structureel gebrek aan sponsors en toeschouwers.

Veel fans hadden de overgang van de oude ijshal Hey-

endaal naar het moderne Triavium slecht verteerd en

keerden de ploeg hun rug toe.

De medewerkers van het bondsbureau moesten over-

uren draaien om de competitie te redden. Een korte

flirt met enkele ploegen uit de Duitse Regionalliga

liep op niets uit. Noodgedwongen moest de NIJB

haar aandacht verleggen richting onze zuiderburen.

Na een dubbele bekerronde met finaleweekend streed

het Nederlands smaldeel met vijf Belgische vertegen-

woordigers om de Coupe der Lage Landen (CLL).

Na zeventien edities - uitgevochten door de teams

uit de Nederlandse Tweede Divisie – namen voor het

eerst teams van het hoogste Nederlandse niveau deel.

Niet iedereen liep over van enthousiasme, maar alter-

natieven ontbraken simpelweg. Heerenveen-mana-

ger Landman verwoordde de gevoelens van velen:

“Ik denk dat de eerste Nederlandse ploeg die bij een

Belgische ploeg verliest zo uit de bus het ijs op kan

voor een straftraining.” De ijsmeesters hoefden weinig

Sjoerd Idzenga van de Groninger Grizzlies in actie tijdens de uitwedstrijd tegen Eindhoven Kemphanen van 20 februari 2010.

(Foto: Ronald Goudberg; goudfotografie.nl)

Matt Anthony. Drie seizoenen lang - van 2008-2009 tot en met 2010-2011 - titularis in het doel van Eindhoven Kemphanen.

(Foto: Ronald Goudberg; goudfotografie.nl)

232 233

EIHC Toernooi te PolenPolen-Nederland 10:1Rusland “B”-Nederland 9:1Oekraïne-Nederland 3:04. Nederland 3 0 0 0 3 2:22 0

Nationale team OefenduelNederland-All Stars Erediv. 5:8

WK-Divisie1 Poule B HongarijeHongarije-Nederland 7:3Italië-Nederland 3:2Spanje-Nederland 2:8Zuid-Korea-Nederland 6:34. Nederland 4 1 0 0 3 16:18 3

Nationale JuniorenteamJong Oranje A

WK-Div 2-Poule A EstlandEstland-Nederland 2:5Spanje-Nederland 1:2IJsland-Nederland 1:5België-Nederland OT 6:5Frankrijk-Nederland 6:12. Nederland 5 3 0 1 1 19:16 10

Nationale JuniorenteamJong Oranje B

WK-Div 2-Poule B OekraïneChina-Nederland 1:2Litouwen-Nederland 3:4Spanje-Nederland OT 1:2Oekraïne-Nederland 4:2België-Nederland 2:92. Nederland 5 3 1 0 1 19:11 11

Oefenwedstrijden o.a.Nottingham P.-Tilburg 7:4Coventry Blaze-Tilburg 6:2Nijmegen-Dortmund 3:7Dortmund-Nijmegen 5:3Eindhoven-Dortmund 1:3Duisburg-Den Haag 5:6Eindhoven-Herner EV 4:2Herner EV-Eindhoven 2:0Essen Moskitos-Den Haag 4:1Nijmegen-Essen Moskitos 7:5Braunlage-Heerenveen 6:4Heerenveen-Braunlage 6:3Tilburg-Zoetermeer 4:7Den Haag-Zoetermeer 4:6

Zelfs in de 53e editie van de strijd om de nationale

titel viel er een primeur te noteren, ook al had

iedereen deze graag aan zich voorbij laten gaan.

Voor het eerst namelijk trok een club uit de hoog-

ste afdeling tijdens het seizoen om financiële rede-

nen de stekker eruit. Op 25 november 2010 gaf

debutant Zoetermeer Panthers, niet te verwarren

met de bijna gelijknamige ploeg (Panters) uit de

Eerste Divisie, aan dat het water de club tot aan de

lippen was gestegen. De ploeg zag zich genood-

zaakt om uit de competitie te stappen. Wat in de

zomer van 2010 nog zo mooi uit de startblokken

kwam, kwam enkele maanden later abrupt tot stil-

stand.

Meer dan eens was door de Zoetermeerse beleidsbe-

palers glashard beweerd dat de club gezond was en de

Na 53 jaar een primeur

SEIzoENcIJfErS 2010/11Ron Berteling Schaal

Geleen-Nijmegen 5:8Eredivisie (North Sea Cup)

Voorronde competitie1. HYS Den Haag 28 692. Tilburg Trappers 28 583. Heerenveen Flyers 28 534. Nijmegen Devils 28 515. Eindhoven Kemph. 28 396. Eaters Geleen 28 367. WhCa Turnhout 28 168. HYC Herentals 28 14

Finale NSC (1 wedstrijd)Den Haag-Tilburg 5:4

Kwart Finale Best of 3Heerenveen-Geleen 0:2Nijmegen-Eindhoven 2:1

Halve Finale Best of 5Den Haag-Geleen 3:0Tilburg-Nijmegen 3:1

Eredivisie Play-Off FinaleBest of 7

Den Haag-Tilburg 4:1Eredivisie Bekercompetitie

1. HYS Den Haag 12 292. Tilburg Trappers 12 213. Eindhoven Kemph. 12 214. Zoetermeer Panthers 12 175. Eaters Geleen 12 156. Nijmegen Devils 12 137. Heerenveen Flyers 12 3*

*= 6 punten in minderingBekercompetitie Play-Offs

Halve Finale Best of 3Den Haag-Zoetermeer 2:0Tilburg-Eindhoven 2:0

Finale in TilburgDen Haag-Tilburg 3:6

Eerste Divisie1. HYS Den Haag 2 24 652. Amsterdam Tijgers 24 643. GIJS Groningen 24 554. Dordrecht Lions 24 535. Tilburg Trappers 2 24 486. Red Eagl. Den Bosch 24 457. Eindhoven High Tech 24 388. Utrecht Dragons 24 259. Heerenveen Flyers 2 24 2310. Eaters Geleen 2 24 2011. Nijmegen Devils 2 24 1512. HYS Den Haag 17 P. 24 613. Zoetermeer P. 17 P 24 6

Play-Off Halve Finale Best of 3Den Haag 2-Dordrecht 2:0Amsterdam-Groningen 2:1

Play-Off Finale Best of 3Den Haag 2-Amsterdam 2:1

EC Kwartfinale in TilburgTilburg-HC Jaca 8:2Tilburg-Kohtla-Järve 4:7Tilburg-Cracovia Krakau 4:53. Tilburg 3 1 0 0 2 16:14 3

Nationale team InterlandsGroot-Brittannië-Nederland 5:2Groot-Brittannië-Nederland 7:3

SEIzoEN 2010/11

zelfs tegen een 1:0 achterstand aan, alvorens Julian

van Lijnen zijn ploeg naast de Aussies bracht. Met zijn

short handed goal, in het begin van de derde periode,

zette hij Oranje vervolgens op winst. Tegen Oekra-

ine speelde Nederland beduidend beter, al was er uit-

eindelijk geen kruit gewassen tegen de leeftijdsgeno-

ten uit de voormalige Sovjetrepubliek (0:7). Na een

plichtmatige zege op België kreeg Nederland tegen

de latere toernooiwinaar Slovenië een enorm pak

slaag, 1:14. Nederland kwam gedurende zestig minu-

ten zuivere speeltijd tot welgeteld drie schoten op

doel! In de strijd om de derde plek verloor Neder-

land op de slotdag met 3:2 (na verlenging) van Spanje.

Hoe anders verging het de oudste junioren in Narva,

Estland. Na een enigszins verrassende zege op de

gastheren, ging Nederland daags erna met 1:6 kopje

onder tegen Litouwen. De overige wedstrijden wist

Oranje allemaal te winnen, zodat uiteindelijk een

zilveren medaille werd veroverd. Nardo Nagtzaam

beëindigde het toernooi op de tweede plaats van de

topscorerslijst en mede dankzij hem was Nederland

het land met het hoogste schotpercentage.

kon Nederland geen potten breken, al kon het hier

Servië wel achter zich houden.

Na afloop trok bondscoach Tom Hartogs op ijshoc-

key.com desondanks een positieve eindconclusie: “Ik

vond vooral de lijn van Peter van Biezen, Bob Teu-

nissen en Lars van Sloun erg sterk spelen dit toer-

nooi. Een aantal andere jongens, waaronder Diede-

rick Hagemeijer, Marcel Kars en Ivy van den Heuvel

groeiden in het toernooi. Phil Groeneveld was weer

een klasbak.”

jong oRanje a en B spelen Uiteenlopende toeRnooienDaar waar Jong Oranje A met slechts één nederlaag

en een zilveren medaille op zak huiswaarts keerde,

restte voor Jong Oranje B slechts frustratie en teleur-

stelling. Natuurlijk was op voorhand al duidelijk dat

de jongere jaargang geen reële promotiekansen bezat,

daarvoor was de concurrentie te overweldigend. In

de eerste toernooiwedstrijd kon Oranje het klasse-

verschil met Australië pas laat in de score tot uitdruk-

king brengen. Tot aan de 39e minuut keek Nederland

Lars van Sloun zet Nederland na 27.34 op voorsprong (1-2) tegen Litouwen. WK 2010 Divisie 1 Poule A in Tilburg, 22 april 2010.

(Foto: Marco Spelten)

242 243

red Eagles den Bosch

teamsBSC, IJHC, Mars, Skol, Grasso, Havanna, de Wolven,

APA, Panasonic, Pelikaan, Envirolab, Red Eagles, BIC,

Red Eagles

opgeRicht1966

eRelijst1eDivisie

1969/70

2eDivisie

1976/77 ´77/78 ´87/88 ´08/09

CLL

1987/88

HTG

1990/91 ´99/00

divisies:1eDivisie

21 jaar

2eDivisie

17 jaar

3eDivisie

-

1e wedstrijd:

04.11.66 in Tilburg 6:6

1e overwinning:

19.11.66 in Amsterdam 9:2

Hoogste overwinning thuis:

30.10.76 HIJS Den Haag2 36:0

Hoogste overwinning uit:

13.02.77 HIJS Den Haag2 30:3

Hoogste nederlaag thuis:

13.11.93 Eaters Geleen 1:25

Hoogste nederlaag uit:

03.10.93 Eaters Geleen 0:20

toeschoUweRsRecoRd:3.500 toeschouwers bij diverse wedstrijden

(oude ijshal)

geschiedenisZelden zal een club zo’n vliegende start gemaakt heb-

ben als Den Bosch in 1966. Vanaf dag één koesterden

de Brabanders de ontembare wens om slechts voor het

hoogste te gaan. Zeven importspelers haalden de ver-

antwoordelijken naar de Brabantse hoofdstad.Voor die

tijd een ongekend hoog aantal. Nog bonter zou men

het maken in het tweede seizoen, waarin Den Bosch

twee teams op de been bracht: één equipe voor de

Nederlandse competitie met een beperkt aantal buiten-

landers en één team voor de internationale duels zon-

der importbeperking.

Vijf jaar lang hield Den Bosch dit vol, toen was de

bodem van de eens overvolle schatkist bereikt. Twee-

maal bereikte Den Bosch in die tijdspanne de tweede

plaats en tweemaal legde men beslag op de derde plaats.

Hoogtepunt was de titel in het seizoen 1969-70.

In het zesde jaar van haar bestaan moest het bestuur

concluderen dat Den Bosch was afgegleden tot een

goede middenmotor. Binnen no-time zonken de toe-

schouwersaantallen van 2.000 naar 200 per duel. De

vereniging had geen keus meer en ging zich focussen

op het opleiden van talenten. Een vijfde plek in het sei-

zoen 1980-1981 is nu, 30 jaar later, de voorlopig laatste

hoge eindklassering. Den Bosch kroonde zich driemaal

tot kampioen van de Tweede Divisie. In 1976-1977 met

23 zeges in 24 wedstrijden met de doelcijfers 338:43.

In de 80’er jaren had Den Bosch meer dan eens een

sterkte lichting spelers, maar structureel geldgebrek

leidde ertoe dat de betere talenten snel om zich heen

gingen kijken. Rond de eeuwwisseling was er een

korte opleving, maar vervolgens verdween Den Bosch

volledig van de ijshockeykaart: tussen 2001 en 2008

hield slechts een handjevol Bossche juniorenteams de

eer hoog. Pas in de zomer van 2008 meldde de club

weer een eerste team bij de NIJB aan. Een team dat

direct het kampioenschap van de Tweede Divisie ver-

overde. Het daarmee samenhangende recht op promo-

tie liet men aan zich voorbijgaan; Den Bosch lijkt voor-

lopig in de Tweede Divisie het beste af.

rEd EAGLES dEN BoScHSeizoen Divisie Plaats Wed W OTW G OTV V G+ G- P Toes. Trainer/Coach1966/67 1eDiv 2. 8 5 0 1 0 2 57 31 11 z.o. n.b.1967/68 1eDiv 3. 8 2 0 1 0 5 29 38 5 z.o. n.b.1968/69 1eDiv 2. 8 2 0 0 0 6 26 45 4 z.o. n.b.1969/70 1eDiv 1. 6 6 0 0 0 0 35 12 12 z.o. E.Gosselin1970/71 1eDiv 3. 8 3 0 0 0 5 34 46 6 z.o. E.Gosselin1971/72 1eDiv 7. 18 8 0 0 0 10 75 95 16 z.o. n.b.1972/73 1eDiv 7. 16 3 0 3 0 10 61 124 9 z.o. n.b.1973/74 2eDiv 3. 14 8 0 1 0 5 62 51 17 z.o. A.v.Rekom

Pro/De 6. 12 2 0 2 0 8 50 84 61974/75 CNN 12. 22 0 0 2 0 20 74 192 2 286 A.v.Rekom

Pro/De 3. 11 7 0 1 0 3 64 51 151975/76 CNN 10. 18 2 0 1 0 15 66 179 5 218 A.v.Rekom

1eDiv 6. 14 4 0 2 0 8 58 109 101976/77 2eDivN 1. 24 23 0 1 0 0 338 43 47 200 A.v.Rekom

P/O 1. 2 1 0 0 0 1 14 13 21977/78 2eDiv 1. 14 12 0 2 0 0 134 33 26 282 A.Andjelic

CLL 2. 22 17 0 1 0 4 158 62 351978/79 1.Div 9. 18 3 0 2 0 13 60 133 8 351 Dave Norton

CNN 9. 18 5 0 1 0 12 63 110 111979/80 1eDiv 8. 18 6 0 3 0 9 88 100 15 398 H.Nakamura

Nacom 8. 10 5 0 1 0 4 55 47 11CNN 5. 16 6 0 4 0 6 79 84 16

1980/81 1eDiv 5. 32 12 0 6 0 14 167 176 32 396 T.de GrootNacom 6. 6 3 0 0 0 3 40 29 6CNN 6. 16 6 0 3 0 7 72 81 15

1981/82 1eDiv 6. 28 10 0 3 0 15 118 166 23 225 T.de GrootPro/De 3. 10 6 0 0 0 4 61 50 12CNN 5. 14 5 0 3 0 6 55 75 13

1982/83 CNN 6. 28 5 0 3 0 20 90 194 13 176 C.BoileauPro/De 5. 10 4 0 1 0 5 70 59 9

1983/84 CNN 8. 28 4 0 2 0 22 105 194 10 183 G.PeternousekPro/De 1. 16 14 0 1 0 1 139 50 29

1984/85 1eDiv 6. 36 13 0 3 0 20 180 170 29 282 L.v/dThillartNacom 6. 2 0 0 0 0 2 8 19 0CNN 6. 18 7 0 1 0 10 81 72 15

1985/86 1eDiv 9. 16 1 0 3 0 12 61 120 5 222 M.BotellPro/De 8. 6 3 0 0 0 3 38 44 6P/O 3 1 0 0 0 2 11 17Beker 7. 16 7 0 1 0 8 81 93 13

1986/87 2eDivZ 2. 20 14 0 3 0 3 218 83 31 128 M.v/d HeuvelP/O HF 2 0 0 0 0 2 8 14CLL-Z 2. 10 7 0 2 0 1 120 41 16P/O 3. 1 1 0 0 0 0 11 1

1987/88 2eDiv 1. 16 15 0 1 0 0 222 44 *36 z.o. J.GrifftihPro/De 2 12 9 0 0 0 3 108 50 18CLL-Z 1. 8 8 0 0 0 0 107 29 16

1988/89 Beker 7. 28 7 0 2 0 19 114 198 16 198 D.LivingstonPro/De 1. 12 8 0 2 0 2 83 63 18

1989/90 Beker 8. 28 3 0 0 0 25 90 252 6 258 G.BakkerPro/De 1. 12 9 0 0 0 3 114 54 18 P.Marshall

340 341

Interlandwedstrijden Nederland vanaf 1935

* = uitwedstrijdenDatum Nr. Soort Plaats Tegenstander O G N toesch.05.01.1935 1 I Amsterdam België 0 : 4 1

-19.01.1935 2 WK+EK Davos * Hongarije 0 : 6 2

-20.01.1935 3 WK+EK Davos * Zweden 0 : 6 3

-21.01.1935 4 WK+EK Davos * Zwitserland 0 : 5 4

-22.01.1935 5 WK+EK Davos * Duitsland 0 : 5 5

-24.01.1935 6 WK+EK Davos * Roemenië 0 : 6 6

-25.01.1935 7 WK+EK Davos * Letland 0 : 7 7

-30.03.1935 8 I Amsterdam Duitsland 1 : 4 8

Huib Du Pon03.04.1935 9 I Brussels * België 2 : 5 9

onbekend18.01.1936 10 I Amsterdam België 2 : 3 10

Thijs Cohen Tervaert17.02.1937 11 I Amsterdam België 3 : 0 1

Bob v/d Stok 2, Jan Suurbeek14.03.1937 12 I Brussels * België 1 : 6 11

Martin Lammerts 11.03.1938 13 I Den Haag Roemenië 1 : 4 12

B.v/d Stok 30.03.1938 14 I Den Haag België 0 : 1 13

-28.01.1939 15 I Den Haag België 1 : 4 14

Ko Klotz03.02.1939 16 WK+EK Bazel * Canada 0 : 8 15 6.000

-04.02.1939 17 WK+EK Bazel * Polen 0 : 9 16

-06.02.1939 18 WK+EK Bazel * Finland 2 : 1 2

M.Lammerts, H.Du Pon07.02.1939 19 WK+EK Bazel * Italië 1 : 2 17 15.000

M.Lammerts 18.03.1939 20 I Antwerpen * België 1 : 0 3

Dick Benjamins27.01.1940 21 I Antwerpen * België 3 : 1 4 3.000

Cor Lankhof, Piet v.Heeswijk, K.Klotz 06.03.1940 22 I Amsterdam België 1 : 3 18 4.000

C.Lankhof17.03.1940 23 I Tilburg België 4 : 3 5 1.500

M.Lammerts, P.v.Heeswijk, Felix de Jong, C.Lankhof31.03.1946 24 I Amsterdam België 1 : 6 19

P.v.Heeswijk06.04.1946 25 I Antwerpen * België 3 : 4 20

D.Benjamins, Rein Everwijn, J.Suurbeek08.02.1947 26 I Antwerpen * België 3 : 6 21

P.v.Heeswijk 2, Kappie Taconis06.03.1948 27 I Den Haag België 5 : 5 1

Dolf Overakker 2, Rein Loek, Cor Schwencke, P.v.Heeswijk

Datum Nr. Soort Plaats Tegenstander O G N toesch.21.11.1948 28 I Antwerpen * België 6 : 4 6

C.Schwenke 3, Jan Dinger 2, + een onbekend26.03.1949 29 I Den Haag België 6 : 6 2

R.Loek 3, Jan v/d Ven, Jack Feenstra, Nico Kremers15.01.1950 30 I Antwerpen * België 3 : 4 22

D.Overakker 314.02.1950 31 I Amsterdam België 8 : 5 7 3.000

P.v.Heeswijk 3, K.Taconis, C.Schwencke, J.Feenstra, R.Loek, Hartmeyer (e.d.)15.02.1950 32 I Den Haag Frankrijk 3 : 3 3 3.000

J.Feenstra, J.Schwencke, J.v.Rhede v/d Kloot16.02.1950 33 I Den Haag Italië 7 : 3 8

P.v.Heeswijk 4, C.Schwencke 2, J.Feenstra 01.03.1950 34 I Den Haag België 10 : 1 9

P.v.Heeswijk 2, R.Loek, J.v.Rhede v/d Kloot, N.Kremers, Fons de Laat, K.Taconis, C.Schwenke, J.Feenstra, Theo Dietz

14.03.1950 35 WK+EK London * Zweden 0 : 10 23-

15.03.1950 36 WK+EK London * USA 1 : 17 24A.de Laat

21.03.1950 37 WK+EK London * Frankrijk 4 : 2 10P.v.Heeswijk 2, C.Schwencke, D.Overakker

22.03.1950 38 WK+EK London * België 2 : 4 25D.Overakker, J.Feenstra

17.01.1951 39 I Den Haag België 7 : 5 11 3.000T.Dietz 2, R.Loek, D.Overakker, F.Feenstra, P.v.Heeswijk, N.Kremers

06.03.1951 40 I Tilburg Noorwegen 7 : 5 12 2.000R.Loek 3, J.Feenstra 2, A.de Laat, N.Kremers

11.03.1951 41 EK-B Parijs * Italië 1 : 3 26D.Overakker

12.03.1951 42 EK-B Parijs * Joegoslavië 5 : 2 13 5.000Frans Vaal 2, R.Loek, J.Feenstra, Piet Fisher

14.03.1951 43 EK-B Parijs * Oostenrijk 4 : 3 14P.v.Heeswijk 2, J.Feenstra, C.Schwencke

16.03.1951 44 EK-B Parijs * België 2 : 1 15C.Schwencke 2

17.03.1951 45 EK-B Parijs * Frankrijk 5 : 7 27T.Dietz 2, C.Schwencke, P.v.Heeswijk, F.Vaal

15.03.1952 46 EK-B Luik * Frankrijk 3 : 7 28C.Schwencke, R.Loek, J.Feenstra

16.03.1952 47 EK-B Luik * Oostenrijk 5 : 5 4D.Overakker 3, R.Loek 2

18.03.1952 48 EK-B Luik * Engeland 1 : 8 29Piet Bierenbroodspot

19.03.1952 49 EK-B Luik * Italië 3 : 5 30R.Loek, Dummy Smit, J.Feenstra

22.03.1952 50 EK-B Luik * België 7 : 1 16Meg de Jong 2, Hein Snoeck 2, P.Bierenbroodspot, J.Feenstra, Egon Rolf v/d Baumen

11.02.1953 51 I Den Haag België 9 : 4 17D.Smit 3, R.Loek, D.Overakker, P.Fisher, Arie Klein, H.Snoeck, J.Feenstra

21.02.1953 52 I Luik * België 3 : 13 31J.Feenstra, A.Klein, D.Overakker

07.03.1953 53 EK-B Bazel * Oostenrijk 3 : 5 32 8.000R.Loek 2, J.Feenstra

10.03.1953 54 EK-B Bazel Engeland 4 : 8 33 3.000J.Feenstra, D.Smit, D.Overakker, C.Schwencke

11.03.1953 55 EK-B Bazel * Italië 0 : 7 34-

14.03.1953 56 EK-B Bazel * Frankrijk 8 : 3 18 6.000D.Overakker 2, C.Schwencke 2, A.Klein, M.de Jong, E.Rolf v/d Baumen, D.Smit

27.02.1955 57 EK-B Krefeld * België 6 : 3 19C.Schwencke 2, R.Loek 2, J.Feenstra, J.Derogee

02.03.1955 58 EK-B Krefeld * Italië 2 : 10 35 8.000A.Klein, D.Smit

Resultaten officiële interlandwedstrijdenin chronologische volgorde sinds de oprichting van de nijB t/m 24.04.2011

Oranje doelman Phil Groeneveld na de

wedstrijd tegen Hongarije. WK Divisie 1A in

Boedapest, Hongarije (17 april 2011)

(Foto: Marco Spelten)

378 379

ken zonder dat er een supertalent is afgeleverd. Dat hun

handen gebonden zijn en de financiële middelen meer

dan beperkt, wordt meestal over het hoofd gezien. De

heftigste kritiek komt vaak van mensen aan de zijlijn.

De Duitse handbalcoach Heiner Brand verwoordde het

na het WK debacle in 2011 treffend, aangesproken op

de vraag wat hij vond van de lading kritiek die van alle

zijden op hem en zijn technische staf was neergedaald:

“De ene helft heeft al heel lang niets meer gepresteerd

op topniveau, de andere helft heeft in ieder geval nooit

succes gehad.” Een treffende metafoor. Bij de Neder-

landse ijshockeyclubs wisselen de besturen elkaar in

recordtempo af. Ieder bestuur begint met zijn eigen

ideeën en prioriteiten, die natuurlijk niet stroken met

de gedachtespinsels van hun voorgangers.

Continuïteit ziet er anders uit en het jeugdijshockey is

meestal het grootste slachtoffer. Juist hier is een lange

termijnvisie nodig, een visie die ook overeind blijft

indien het één, twee seizoenen niet compleet volgens

schema verloopt. Aanverwant probleem hierbij is dat de

meeste verenigingen structureel te weinig gekwalifi-

ceerde trainers of ervaren coördinatoren in dienst heb-

ben. Of zoals Heiner Brand het uitdrukte: “Kritiek is

zo eenvoudig te geven, het daadwerkelijk bijdragen aan

een oplossing van het probleem, dat is pas moeilijk.”

Echt frustrerend wordt het pas als niet-succesvolle

jeugdtrainers worden afgerekend op hun tegenval-

lende prestaties. In het leeuwendeel van de gevallen zit

het probleem namelijk veel dieper en is de trainer met

veel te weinig gereedschap (ijstijd, financiën, gekwalifi-

ceerde ondersteuning) op pad gestuurd. Nee, jeugdtrai-

ners moeten een olifantenhuid hebben, extreem goed

kunnen relativeren en vooral voldoening halen uit de

pure vreugde die ‘hun’ kinderen aan de sport beleven.

Oprecht trots mogen ze zijn als één van hun discipe-

len zo goed is dat hij naar een hoger team kan door-

stromen; in de hoop dat ze daadkrachtig hebben mee-

geholpen aan het leggen van een basis voor een mooie

carrière. In Nederland is dat laatste slechts voor zeer

weinigen weggelegd.

Hebben Nederlanders misschien minder talent om ijs-

hockey te spelen? Het antwoord kan kort zijn: nee.

Een diepere analyse is noodzakelijk. Vaak wordt het ver-

wijt gemaakt aan de NIJB dat zij de clubs op dit punt in

de steek laat. De verenigingen verliezen hierbij uit het

oog dat ook zij een cruciale rol hebben in het proces.

Voor het jeugdbeleid zijn voornamelijk de clubs ver-

antwoordelijk. Vaak is de teneur dat de NIJB de clubs

Gedachten over het Nederlandse jeugdijshockey

In veel landen is het stiefkindje van het Nederlandse

ijshockey, het jeugdijshockey, al lang het stadium

van de kinderschoenen ontgroeid. En daarbij

hebben we het niet alleen over het ijshockeyparadijs

Canada, maar over landen als Zwitserland,

Zweden en Finland. Deze landen zijn niet alleen

grootmachten geworden omdat lange, koude

winters hen een klimatologisch voordeel bieden.

Nee, ze hebben simpelweg hun jeugdijshockey veel

beter gestructureerd. Natuurlijk is het geen schande

dat Oranje zich niet kan meten met traditionele

grootmachten als Zweden en Finland. Pijnlijk is

wel dat zelfs landen met minder inwoners, minder

ijshockeyers en minder ijshallen ons voorbij zijn

gestreefd. Hongarije en Slovenië zijn daar slechts

twee voorbeelden van. Waarom?

Misschien worden de junioren daar van jongs af aan

beter begeleid en voorbereid op een leven als topspor-

ter. Wellicht zit hét verschil bij de functionarissen; wel-

licht dat, veel meer dan in Nederland, in die landen het

besef gerezen is dat zonder gezonde basis er nooit veel

te winnen zal zijn. Meer dan eens ontstaat de indruk

dat in het Nederlandse ijshockey clubbestuurders de

jeugdafdeling eerder als een kostenpost zien dan als het

belangrijkste onderdeel van de gehele vereniging. Daar

waar in Nederland vaak het adagium geldt “de hoog-

ste afdeling heeft de onderbouw niet nodig”, geldt in

de genoemde landen het tegenovergestelde: de onder-

bouw is dé peiler, zonder gezond jeugdijshockey geen

seniorenijshockey op niveau.

In dit essay wil ik de veel gestelde vraag ‘wat kan ik

eigenlijk winnen met jeugdijshockey?’ omdraaien: wat

valt er niet mee te winnen? Veel schouderklopjes zijn er

in ieder geval niet te verwachten. Een titel bij de juni-

oren levert slechts in zeer beperkte kring erkenning op.

Hoop op veel toeschouwers is niet reëel. Trainen op

normale tijden is meestal onmogelijk, evenals een uit-

wedstrijd die niet een complete weekenddag in beslag

neemt. Wedstrijdpremies zijn er niet, beledigingen van

teleurgestelde ouders natuurlijk wel. En zelfs de plaatse-

lijke krant zal nooit over de resultaten berichten.

Alles overziend is de vraag gerechtvaardigd waarom er

überhaupt nog ouders en coaches zijn die hun vrije tijd

opofferen. Soms moeten ze daarbij ook nog kritische

geluiden aanhoren als er weer een seizoen is verstre-

Het aantal ex-internationals dat zich bezighoudt met de

jeugdopleiding is niet hoog. Juist zij zouden met hun

ervaring en voorbeeldfunctie een cruciale rol in het

opleidingstraject kunnen spelen.

Waarom hebben de meeste verenigingen zeer grote

problemen met het opzetten en draaiend houden van

hun jeugdopleiding? Het meest gehoorde argument

is ‘gebrek aan geld’. Inderdaad, ‘money talks’, maar is

de verklaring echt zo eenvoudig? Natuurlijk zijn de

financiële middelen bij het Nederlandse ijshockey veel

beperkter dan bij bijvoorbeeld voetbal en hockey, maar

ook bij die sporten staan meestal de ploegen boven-

aan die hun jeugdopleiding niet verwaarlozen. Cruci-

aal is de rol van beleidsbepalers, die niet alleen uit zijn

op korte termijn succes, maar de visie hebben dat een

gedegen jeugdopleiding geld mag kosten, omdat vroeg

of laat de gehele vereniging daarvan gaat profiteren. Dit

gedachtengoed wordt bijvoorbeeld onderschreven in

Tilburg en Groningen, waar men via zogenaamde Top-

centra doelgericht te werk gaat. Ook Amsterdam en

Geleen hebben de afgelopen seizoenen, uit nood gebo-

ren, meer en meer spelers uit de eigen jeugd een kans

gegeven in de hoofdmacht.

Een initiatief dat navolging verdient is het in septem-

ber 2009 gestarte CTO in Eindhoven. In de licht-

stad worden talentvolle ijshockeyers van de jaargangen

1994-1997 een heel jaar samengebracht en op topni-

veau begeleid. Wedstrijdervaring doen ze op tijdens

verschillende toernooien en duels in de Eerste Divisie.

Paul Marx, tegenwoordig voorzitter van de CTO-com-

missie is de geestelijke vader van het initiatief: “Tot op

zekere leeftijd kunnen jonge Nederlandse ijshockeyers

tegenwerkt, dat is simpelweg te kortzichtig en te snel

geconcludeerd. De bond kan en moet de clubs op ieder

gebied ondersteunen en van knowhow voorzien. De

bond is echter ook een uitvoerend orgaan, dat compe-

tities moet organiseren en dat met politici, sponsoren

en andere belanghebbenden overleg moet voeren. Zij

kunnen nooit alleen de jeugdproblemen bij de aange-

sloten clubs oplossen.

Natuurlijk kan de NIJB met raad en daad terzijde staan,

maar de clubs blijven uiteindelijk verantwoordelijk

voor het gevoerde beleid.

Naar mijn mening wordt in Nederland de essentiële

fout gemaakt dat succes wordt afgemeten aan het aan-

tal landstitels van het eerste team. Ironisch gesteld: de

strijd om de nationale titel brengt het jeugdijshockey

meer kwaad dan goed. De geschiedenis heeft geleerd

dat bij veel verenigingen geldschieters in een relatief

korte periode veel geld in een club pompen, met slechts

één doel: het behalen van de landstitel. Uitzonderingen

zijn in het bijzonder de traditierijke clubs, die verder

kijken dan de successen van vandaag. Hierbij dienen

met name Den Haag en Tilburg genoemd te worden,

samen met Heerenveen dé twee ijshockeysteden van

Nederland. Clubs als Nijmegen, Eindhoven en Den

Bosch hebben onmiskenbaar ook goede ijshockeyers

voortgebracht, maar slechts over een beperkte periode.

Die viel meestal samen met hoogtijdagen van het eerste

team. Een kleine kentering is de laatste jaren wel zicht-

baar, mede ingegeven door de penibele financiële posi-

tie waarin de meeste verenigingen verkeren; geld voor

dure aankopen van buiten is er niet, noodgedwongen

neemt men eigen kweek in de hoofdmacht op.

kAMPIoENScHAPPEN JuNIorEN SINdS 1965/66 tot 2010/11

Junioren A Junioren B Junioren C Junioren D Junioren E Mini W. TotaalDen Haag 5 6 9 6 7 2 35

Tilburg 4 10 9 7 3 0 33

Nijmegen 1 3 8 5 3 0 20

Amsterdam 6 4 3 0 3 0 16

Eindhoven 0 6 4 4 2 0 16

Heerenveen 1 4 0 5 2 0 12

Den Bosch 1 3 3 2 2 0 11

Utrecht 1 2 2 2 0 1 8

Dordrecht 0 3 3 1 1 0 8

Groningen 2 0 0 0 2 2 6

Zoetermeer 0 1 2 3 0 0 6

Geleen 0 2 1 2 0 0 5

Brussel 2 0 0 0 0 0 2

Assen 0 0 0 2 0 0 2

HOKIJ Uithof 0 0 0 1 0 0 1

408 409

ste drie wedstrijden de doelvrouwen Claudia van Leeu-

wen en Nadia Zijlstra hun kooitje schoon hielden – 3-0

tegen Slovenië, 9-0 tegen Kroatië en 13-0 tegen België

– moest Oranje het opnemen tegen de andere kans-

hebbers voor promotie. Met een uitstekend gespeelde

derde periode wist de ploeg Hongarije met 5-2 aan de

kant te zetten. In de slotwedstrijd was gastland Austra-

lië de tegenstander. Een echte finale, want beide teams

waren nog ongeslagen. In de tweede periode namen de

Aussies de leiding. Maar José Schipper pareerde enkele

minuten later voor 1-1. Na de tweede thee zette Jessie

Tegelaar Nederland op voorsprong. Onze dames kon-

den slechts een kleine vijf minuten genieten van die

voorsprong. Na zestig minuten prijkte de 2-2 stand nog

steeds op het scorebord. En dus volgde een verlenging

van vijf minuten. De 587 toeschouwers zaten op het

puntje van hun stoel. Maar doelpunten vielen er niet in

de extra tijd. Dan volgen penalty shots; drie per team.

De eerste Australische dame schiet naast. Julie Zwart-

hoed scoort! Claudia van Leeuwen stopt het schot van

Georgia Moore, maar ook het schot van Mieneke de

Jong wordt gepareerd. En als de derde Australische dame

ook naast schiet is het kampioenschap voor Nederland.

Oranje was de strafbanktopper, maar tevens de topper in

het penalty killing. Slechts één tegendoelpunt in meer

dan vijftig minuten met een vrouw minder. In de top-

scorers Top Tien prijken de namen van José Schipper,

Mieneke de Jong, Savine Wielenga en Jessie Tegelaar.

Savine en Jessie scoorden beiden zesmaal. Verdedigster

Myrthe Martens leidde met afstand in de plus-minus

statistiek, met +16.

Het IIHF directoraat riep Claudia van Leeuwen tot

beste doelvrouw van het toernooi uit. Claudia op

bescheiden toon daarover:”Het is natuurlijk fantastisch

die uitverkiezing. Maar zonder het team had ik het niet

gered. Want we hebben er allen keihard voor gewerkt.”

tegen Vienna Flyers in de thuiswedstrijd (in Wenen !).

Tegen diezelfde Flyers loste Mieneke de Jong het win-

nende penalty shot voor een 4-5 zege. Tegen het zeer

sterke Planegg Penguins zorgde Savine Wielenga in de

laatste vijf minuten met haar twee doelpunten voor een

verlenging. In die extra tijd vielen geen doelpunten.

Savine Wielenga scoorde als enige uit penalty shots en

besliste de match in het voordeel van de Oranje Dames,

3-2. Daarna volgden nog twee overwinningen tegen de

Sloveense dames uit Maribor en tot slot een winstpartij

in en tegen Salzburg. Daarmee eindigde Nederland als

zesde in deze sterke competitie. Claudia van Leeuwen

over de EWHL:”Door het meedoen in de EWHL zijn

we als Oranje beter geworden en we spelen nu slimmer.

Mooie competitie! Maar toch speel ik liever bij de man-

nen mee. Het spel is sneller en ze schieten harder.”

In februari 2011 nam de nationale ploeg deel aan WK

Divisie 3, in Australië. Met een zeer jonge ploeg wist

Nederland in extremis daar promotie naar Divisie 2 af

te dwingen. Het was een zeer jong team dat ons land

afvaardigde, met twee 15-jarige (Zoë Barbier en Mie-

neke de Jong) en drie 16-jarige (Angela van de Burg,

Emily Even en Julie Zwarthoed) dames. Nadat in de eer-

EEuWIGE StANd dAMES 1983 tot 2006 Teams Deeln W O G N G+ G- PValkenburg 10 95 82 3 10 749 177 167Eindhoven 7 72 42 4 26 360 258 88Geleen 13 103 36 6 61 402 433 81HOKIJ Uithof 5 51 28 2 21 182 161 58Zoetermeer 3 14 7 1 6 163 44 15Selectie Midden-Noord 2 7 5 0 2 18 11 15Selectie Zuid 2 7 3 0 4 9 17 9Selectie West 2 7 3 0 4 17 15 9Rotterdam 1 6 0 2 4 12 71 2Groningen 1 8 0 0 8 12 73 0Tilburg 2 22 0 0 22 18 172 0Den Bosch 2 24 0 0 24 20 247 0Utrecht 3 14 0 0 14 5 288 0deeln=Competitie gespeeld

José Mos, center bij HOKIJ Devils, was een van de sterren van het Haagse team uit de beginjaren. José:”Van de vele sporten die ik

beoefend heb is ijshockey toch wel de mooiste tak van sport. Via een klasgenoot kwam ik erachter dat er damesijshockey werd opgestart

in Den Haag. Ik herinner me levendig de duels tegen de grote rivaal Valkenburg. In een duel tegen de kersttijd was er een flink opstootje.

Echt matten, voor zover dat kan met alles bedekt door uitrusting. Het was een grote kluwen vechtende vrouwen op het ijs. Ikzelf was niet

zo’n vechtster. Ik bediende me van andere manieren om tegenstandsters dwars te zitten. Maar bij dat gevecht hadden de scheidsrechters

een zware taak om alles weer in het gareel te krijgen. En een van de scheidsrechter kwam niet ongehavend uit de strijd. Hij had met een

stick een flinke tik op zijn neus gehad en bloedde uit de wond. Maar enfin, na de wedstrijd liepen we richting kleedkamers gevolgd door

de twee scheidsrechters. Hoor ik de gewonde scheidsrechter met een vet Limburgs accent tegen de ander zeggen: “Gave match.” Enigs-

zins verongelijkt:”Overigens kwam ik toen ook op de strafbank terecht, terwijl ik de vechters juist uit elkaar haalde.” Helemaal ver-

baasd reageert José op het feit dat body checks in het vrouwenijshockey tegenwoordig verboden zijn:”Nee, dat kan toch niet. Dan is er

niets meer aan.”

Later maakte José furore als rolstoelbasketbalster. Zij speelde jaren in het Nederlands team en nam aan vijf Paralympics deel.

dE uItHof dEN HAAG SELEctIE Noord-MIddEN

Plaats W O G N G+ G- P Plaats W O G N G+ G- P

1983/84 2. 8 4 1 3 36 24 9 2004/05 2. 3 2 0 1 7 7 6 *

1986/87 2. 8 4 0 4 29 17 8 2005/06 1. 3 2 0 1 9 4 6 *

1988/89 2. 15 12 0 3 45 18 24 P/O 1. 1 1 0 0 2 0

1989/90 2. 8 6 0 2 42 20 12

1990/91 4. 12 2 1 9 30 82 5 SELEctIE WESt

Plaats W O G N G+ G- P

dEN BoScH 2004/05 3. 3 1 0 2 5 6 3 *

Plaats W O G N G+ G- P 2005/06 2. 3 2 0 1 12 7 6 *

1991/92 4. 12 0 0 12 14 126 0 P/O 2. 1 0 0 1 0 2

1992/93 4. 12 0 0 12 6 121 0

SELEctIE zuId

EINdHoVEN Plaats W O G N G+ G- P

Plaats W O G N G+ G- P 2004/05 1. 3 2 0 1 6 4 6 *

1988/89 4. 14 4 0 10 33 60 8 2005/06 4. 3 1 0 2 3 10 3 *

1989/90 4. 8 3 0 5 25 45 6 P/O 4. 1 0 0 1 0 3

1990/91 2. 12 7 1 4 52 50 15

1991/92 2. 12 9 1 2 75 39 19 tILBurG

1992/93 1. 12 8 2 2 78 29 18 Plaats W O G N G+ G- P

1993/94 1. 8 6 0 2 38 22 12 1988/89 5. 14 0 0 14 9 89 0

1994/95 2. 6 5 0 1 59 13 10 1989/90 5. 8 0 0 8 9 83 0

GELEEN utrEcHt

Plaats W O G N G+ G- P Plaats W O G N G+ G- P

1986/87 3. 8 0 0 8 5 66 0 1997/87 4. 6 0 0 6 1 147 0

1988/89 3. 16 7 0 9 26 36 14 1998/99 3. 4 0 0 4 2 67 0

1989/90 3. 8 3 0 5 22 24 6 1999/00 3. 4 0 0 4 2 74 0

1990/91 3. 12 3 0 9 37 64 6

1991/92 3. 12 4 1 7 53 57 9 VALkENBurG

1992/93 3. 12 6 1 5 57 40 13 Plaats W O G N G+ G- P

1993/94 3. 8 0 1 7 13 54 1 1983/84 1. 8 7 1 0 60 11 15

1994/95 3. 6 0 2 4 10 52 2 1986/87 1. 8 8 0 0 56 7 16

1997/98 2. 6 3 0 3 66 12 6 1988/89 1. 15 14 0 1 102 12 28

1998/99 1. 4 3 1 0 48 8 7 1989/90 1. 8 8 0 0 85 11 16

1999/00 1. 4 4 0 0 54 8 8 1990/91 1. 12 11 0 1 104 27 22

2004/05 4. 3 1 0 2 3 4 3 * 1991/92 1. 12 10 0 2 115 35 20

2005/06 3. 3 1 0 2 5 8 3 * 1992/93 2. 12 8 1 3 81 32 17

P/O 3. 1 1 0 0 3 0 1993/94 2. 8 5 1 2 47 22 11

1994/95 1. 6 5 0 1 65 10 10

GroNINGEN 1997/98 1. 6 6 0 0 34 10 12

Plaats W O G N G+ G- P

1983/84 3. 8 0 0 8 12 73 0 zoEtErMEEr

Plaats W O G N G+ G- P

rottErdAM 1997/87 3. 6 3 0 3 83 15 6

Plaats W O G N G+ G- P 1998/99 2. 4 2 1 1 40 15 5

1994/95 4. 6 0 2 4 12 71 2 1999/00 2. 4 2 0 2 40 12 4

Legenda: G=Gelijk, G-=Goals tegen, G+ =Goals voor, N=Nederlaag, O-Overwinning, P=Punten, P/O=Play-Offs, W=Wedstrijden * = seizoen 2004/05 en 2005/05 voor een overwinning drie winstpunten