het geheim van belliraj

HoutekietAntwerpen / Utrecht

Georges Timmerman

Het geheimvan Belliraj

© Georges Timmerman / Houtekiet / Linkeroever Uitgevers nv

Houtekiet, Katwilgweg , b- Antwerpenwww.houtekiet.cominfo@houtekiet.com

Omslag Jan HendrickxFoto omslag © Belga

Zetwerk Intertext, Antwerpen

ibn

nr

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,

fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means,

without written permission of the publisher.

Dit boek kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek

www. fondspascaldecroos.org

inho

Inleiding | De wereld van de geheime diensten 7

Hoofdstuk | De man met de baard 3

Hoofdstuk | Het valse spoor 39

Hoofdstuk 3 | De vingeroefeningen 63

Hoofdstuk | De vader van de strijd 8

Hoofdstuk | De Soldaten van de Gerechtigheid 99

Hoofdstuk | De afrekening 9

Hoofdstuk | De zoon van mankepoot 37

Hoofdstuk | Het verdwenen advies 6

Hoofdstuk | De roofoverval 89

Hoofdstuk | De vergeetput 209

Bronnen 229

Chronologie 235

Register van persoonsnamen 245

inleiing

De wereld van de geheime diensten

Cold case nummer een. Een boegbeeld van de joodse ge­

meenschap in ons land wordt neergeschoten. Het gerech­

telijk onderzoek naar de moord is een opeenstapeling van

flaters. Alsof dat niet volstaat om de daders niet te vinden,

stuurt iemand op de koop toe het onderzoek opzettelijk in de

war. Vele jaren later ontdekt het gerecht dat het slachtoffer

banden had met een bende wapensmokkelaars, die werd be­

schermd door de Israëlische geheime dienst. De zaak wordt

nooit opgelost.

Cold case nummer twee. Een boegbeeld van de moslim­

gemeenschap in ons land wordt neergeschoten, zijn assistent

die toevallig in de weg loopt ondergaat hetzelfde lot. In samen­

werking met de Israëlische geheime dienst zet een Saoedi­

Arabische geheim agent het onderzoek opzettelijk op een vals

spoor. Wie zoiets doet, kent allicht de dader en wil hem op

die manier beschermen. De zaak wordt nooit opgelost.

Cold case nummer drie. Een diplomaat van de Saoedi­Ara­

bische ambassade in ons land is het doelwit van een moord­

aanslag. De daders vergissen zich echter en schieten per abuis

een klusjesman van de ambassade dood. De diplomaat die

ze echt wilden treffen, heeft de daders met eigen ogen gezien

maar stapt vreemd genoeg niet naar de politie. Hij blijft onbe­

kend. De zaak wordt nooit opgelost.

Twintig jaar later bekent een Belg van Marokkaanse af­

komst dat hij de drie bovenstaande aanslagen heeft georga­

niseerd en noemt de namen van zijn mededaders. Hij bekent

in een moeite door nog twee andere, nooit opgehelderde

moor den: de eerste op een winkelier waarvan de Marokkaan­

se buren ten onrechte dachten dat hij joods was, de tweede

op een homo die jonge Marokkanen betaalde voor seks. Bei­

de moorden heeft hij eigenhandig gepleegd in Brussel, zegt

de Belg. Hij beweert alle zes moorden te hebben uitgevoerd

in opdracht van een Palestijnse terreurgroep. Deze terreur­

groep was echter tot op het hoogste niveau geïnfiltreerd door

de Israëlische geheime dienst.

Welkom in de wondere wereld van de geheime diensten. In

dit spiegelpaleis zijn alle smerige trucs mogelijk en is niets

wat het lijkt. In de normale wereld geldt vaak het principe: de

vrienden van mijn vrienden zijn ook mijn vrienden, de vijan­

den van mijn vrienden zijn ook mijn vijanden. Maar in deze

wereld is het onderscheid tussen vriend en vijand niet zo dui­

delijk. Hier kunnen de vijanden van vrienden net zo goed

vrienden zijn, of de vrienden van vrienden de vijand. Dit is

een wereld waarin iedereen iedereen beliegt, bedriegt en voor

de gek houdt. Hier bestaan bizarre fenomenen, zoals bijvoor­

beeld covert operations en valsevlagoperaties, technieken die

erin bestaan dat geheime dienst X een aanslag pleegt, maar

alles op zo’n manier ensceneert dat terreurorganisatie Y de

schuld krijgt. Of omgekeerd. In deze biotoop leven informan­

ten, infiltranten, en dubbelagenten, spionnen die zogenaamd

voor inlichtingendienst A of terreurgroep B werken, maar te­

gelijk voor terreurgroep C en misschien ook wel voor inlich­

tingendienst D. In deze wereld, die voor de gewone sterveling

grotendeels verborgen blijft, trekken naamloze, onzichtbare

marionettenspelers en spionnenmeesters achter de schermen

aan de touwtjes. Wie deze wereld betreedt, loopt gegarandeerd

verloren in een doolhof van desinformatie, valse sporen en

manipulatie.

In deze wereld woont Abdelkader Belliraj, op het eerste

ge zicht een eenvoudige Belgisch­Marokkaanse elektricien,

een brave huisvader die met zijn gezin in het landelijke Ever­

gem woont, een populaire figuur in de theehuizen rond het

Brusselse Zuidstation. Op het tweede gezicht blijkt hij een

informant te zijn van de Belgische Staatsveiligheid. Bij nader

toezien is hij ook een infiltrant in opdracht van een niet nader

genoemde buitenlandse geheime dienst. En misschien is hij

ook een huurmoordenaar, wapensmokkelaar, organisator van

een gewapende overval, witwasser van misdaadgeld en een

gevaarlijke terrorist. Of doet hij alleen maar alsof om zijn rol

als informant en infiltrant geloofwaardig te maken. Officieel

scharrelt hij zijn kostje bij elkaar als verkoper van wasmachi­

nes of werkt hij als verkoper in de Brico. Maar daarnaast ver­

zamelt hij zoveel mogelijk contacten met en informatie over

jihadisten, moslimextremisten en terroristen en bezoekt hij

als undercoveragent zowat alle broeihaarden van terrorisme

in alle hoeken van de wereld, tot en met een bezoek aan de

top van Al Qaida in Afghanistan op de vooravond van /.

Twintig, dertig jaar lang kan hij ongehinderd en ongestoord

zijn dubbelleven leiden.

Welk geheim in zijn verleden zorgde ervoor dat Belliraj

gedurende zo’n lange periode van een dergelijke onschend­

baarheid kon genieten? De oude moorddossiers uit de jaren

tachtig vormen wellicht de sleutel voor de oplossing van dit

raadsel. Waarom viel zijn bescherming plotseling weg, toen

de man in Marokko werd aangehouden en vervolgens tot le­

venslange opsluiting werd veroordeeld als militaire leider van

een islamistische terreurorganisatie? Waarom lieten zijn vroe­

gere opdrachtgevers en broodheren hem vallen? Waarom be­

kende hij na zijn arrestatie dat hij de dader was van zes politie­

ke moorden in België in de jaren tachtig? En waarom trok hij

die bekentenissen daarna weer in? Probeerde hij eerst zijn

hachje te redden door uit te pakken met de door hem gelever­

de prestaties in dienst van een of andere inlichtingendienst?

En begreep hij pas nadien dat deze tactiek hem niet zou hel­

pen, zodat hij moest overschakelen op een andere verdedi­

ging: die van de vermoorde onschuld?

Dit boek probeert antwoorden te vinden op de vele vragen

die de zaak­Belliraj oproept. Op alle vragen kan er helaas (nog)

geen sluitend antwoord worden gegeven. De puzzel is immers

onvolledig, maar met de puzzelstukjes die hier worden ver­

zameld, doemt toch al een min of meer duidelijk beeld op.

Het is geen boek voor mensen met een zwakke maag. Er val­

len doden, veel doden. Het is een kille reis door een geweld­

dadig en cynisch universum, waar begrippen als geweten of

menselijkheid van geen tel zijn. Maar het is ook een spannend,

fascinerend en soms ronduit verbijsterend verhaal geworden.

Het boek is geschreven door een journalist, die per definitie

een onpartijdig en onafhankelijk waarnemer moet zijn, zon­

der bijbedoelingen en zonder verborgen agenda. Het enige

doel is het najagen van die ongrijpbare en altijd vluchtige

prooi: de historische waarheid.

In de loop van dit onderzoek, dat bijna drie jaar heeft ge­

duurd, zijn er tal van geheime of vertrouwelijke documenten

aan de oppervlakte gekomen. Het zijn documenten die nooit

eerder werden gepubliceerd en die verrassende inzichten op­

leveren. In combinatie met gesprekken met insiders heeft de

zoektocht nieuwe informatie opgeleverd, waaruit onder an­

dere blijkt dat Belliraj wel degelijk in aanmerking komt als

dader van de zes Brusselse moorden, of tot nog toe onbeken­

de gegevens over de Mossadconnectie van de vermoorde dok­

ter Joseph Wybran. Het valse spoor in de Moskeemoorden

kon volledig worden gereconstrueerd. Het was een nepspoor

dat werd aangelegd door het netwerk van een Saoedische

geheim agent, die voor deze operatie heeft samengewerkt met

Mossadagenten. Weinig bekend is hoe diep de Mossad was

geïnfiltreerd in de Palestijnse terreurorganisatie van Abu Ni­

dal, de toenmalige opdrachtgever van Belliraj, en hoe die ter­

reurgroep werd gemanipuleerd door de Israëli’s. Voor het eerst

wordt hier uitgelegd wat het verband is tussen de moordaan­

slagen van Belliraj, de ontvoering van dokter Jan Cools in Li­

ba non, de Belgische Silco­gijzelaars in Libië en de vrijlating

van een veroordeelde terrorist van Abu Nidal. In de marge

daarvan is het van belang hoe Camille Javeau, de vroegere

di recteur van het studiebureau Uniop, werd uitgeschakeld.

Ja veau speelde een rol in de vrijlating van de gegijzelde Jan

Cools en moest daarvoor een hoge prijs betalen. Over de avon­

turen van Belliraj als infiltrant in het milieu van het interna­

tionale islamterrorisme geeft dit boek bijkomende informatie,

net als over de vreemde kronkels van de Staatsveiligheid in

de procedure tot naturalisatie van Belliraj en het raadsel van

het verdwenen advies. Vrijwel volledig onbekend was de rol

die Belliraj heeft gespeeld in een spectaculaire hold­up in

Lu xem burg en hoe de ruzie over de buit van die overval uit­

eindelijk heeft geleid tot de arrestatie van Belliraj in Marokko.

En ten slotte beschrijft het laatste hoofdstuk hoe de affaire­

Belliraj door de Belgische overheden vakkundig in de vergeet­

put werd gegooid.