Het beleid van de Romeinse Keizers Tot de 7e Eeuw. 3e Stukje

7/27/2019 Het beleid van de Romeinse Keizers Tot de 7e Eeuw. 3e Stukje

1/31

De geschiedenis leert ons,

dat we nooit iets geleerd hebbenvan de geschiedenis!!

Het beleid van de Romeinse Keizers tot de 7e

eeuw.

Derde stukje

De religieuze strijd tussen Arianisme en het Katholicisme.

Wetten tegen de Joden worden aangescherpt

In dit derde deel zal de geschiedenis op een andere manier worden behandeld

dan in de voorgaande delen.In deze periode van de vroege middeleeuwen hebben zich zoveelaardverschuivingen voortgedaan, dat het belangrijk is om deze te vermelden,zoals, bijvoorbeeld; de grootste volksverhuizingen in de geschiedenis die nahet jaar 350 plaatsvonden.Ook was er een bloedig en tevens religieus conflict tussen christenen dat bijna200 jaar duurde.Er werden weer nieuwe wetten tegen de Joden uitgevaardigd.Bovendien ontstond er een nieuwe monothestische godsdienst, deIslammetals fundamenteel principe de volledige overgave of onderwerping aan Gods

wil en wetten.

De geschiedenis, en het ontstaan van de Islam wordt later behandeld in degeschiedenis van de Joden op het Arabische Schiereiland. De invasie, in hetwesten door de Islam wordt ook later behandeld.De ondergang van het Romeinse Rijk en de ondergang van de beschaving.Oorzaak en gevolg, wordt in volgende stukken behandeld.

Om de geschiedenis van de Joden in Diaspora, en de aan hun opgelegderestricties door de kerk te kunnen begrijpen, moet men ook iets van de

geschiedenis van de vroege christelijke kerk af weten. Vandaar dat in ditstukje hier aandacht aan wordt besteed.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Islamhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Islamhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Islamhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Islam


2/31

In dit stukje behandelen we hoofdzakelijk, de voortgang en uitbreiding van hetchristendom in het West Romeinse Rijk.Tevens moeten we een deel meenemen van de geschiedenis van de vroegekerk, uit het Oostelijke gedeelte van het Romeinse Rijk, met name deonderlinge strijd tussen het Arianisme en het Katholicisme wat te maken heeftmet wat in dit derde deel aan bod komt.

Korte kerkgeschiedenis van 300 t/m 600

Met de opkomst van het christendom ontstond ook het tweede grote religieuzeconflict in het bestaan van het christendom. Het eerste religieuze conflict waseigenlijk met de moederreligie van het christendom, het Jodendom, en tegenhet einde van het jaar 200 kwam er een onderling religieus conflict in hetvroege christendom zelf bij, wat ook dusdanig de gemoederen verhitte enuitliep op onderlinge zeer bloedige oorlogen. De reden hiervan was eentheologisch meningsverschil om de betekenis van de.Drie-eenheid.Zoals eerder al is genoemd wordt tijdens de regering van Constantijn de Grotedoor hetedict van Milaanin 313 godsdienstvrijheid toegestaan en komt ereen einde aan de christenvervolgingen van Diocletianus 303-305 en Galerius305-311. In feite worden vanaf dat moment alle andere godsdienstenbenadeeld. Ten tijde van het Edict van Milaan was waarschijnlijk nog slechts10% van de bevolking van het Romeinse Rijk christen, maar veertig jaar laterwas dat al ongeveer 50%. Het kortstondige streven van de vermoorde -keizer Julianus de Afvallige, om de christelijke vloedgolf te stuiten, liep op eenmislukking uit. Onderkeizer Theodosius Iwordt het christendom in 380zodanig bevoordeeld dat we vanaf dat tijdstip kunnen spreken vanstaatsgodsdienst. Vanaf 392 worden alle andere godsdiensten zelfs verboden.

De vierde eeuw is ook de tijd van grote oecumenische concilies waarbelangrijke besluiten worden genomen over de leer. In 325 wordt het eersteConcilie van Niceabijeengeroepen en in 381 vanConstantinopel. Op datlaatste conciliespreekt de kerk zich onder andere uit over de ware leer.Ariusontkende de godheid van Christus.Athanasius van Alexandrizet zijn stempelop het theologisch denken en levert een belangrijke bijdrage tot de bestrijdingvanarianismeen de formulering van de leer van deTriniteit(drie-eenheid).Deze leer wordt vastgelegd in deGeloofsbelijdenis van Nicea.Uitgesprokenwordt dat Gd n is in Wezen en drie in Personen. Hiermee belijdt de Kerk dedrie-eenheid van Gd. Dit wordt een vaststaand, blijvend geloofspunt voor deKerk.

Leo van Ulden (Katholieke Kerkhistoricus) verwoordt het conflict tussenArianisme en de Katholicisme als volgt:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheidhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheidhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheidhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Edict_van_Milaanhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Edict_van_Milaanhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Edict_van_Milaanhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theodosius_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theodosius_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theodosius_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Concilie_van_Niceahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Concilie_van_Niceahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arius_(theoloog)http://nl.wikipedia.org/wiki/Arius_(theoloog)http://nl.wikipedia.org/wiki/Arius_(theoloog)http://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arianismehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arianismehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arianismehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheidhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheidhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheidhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Geloofsbelijdenis_van_Nicea-Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Geloofsbelijdenis_van_Nicea-Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Geloofsbelijdenis_van_Nicea-Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Geloofsbelijdenis_van_Nicea-Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheidhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arianismehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arius_(theoloog)http://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Concilie_van_Niceahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theodosius_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Edict_van_Milaanhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Drie-eenheid


3/31

Hoewel het vaak beschreven conflicttussen het Arianisme en-laat ik hetmaar noemen-Conciliair Christendom vaak vaste paden volgt die je inkerkhistorie geschetst vindt, blijven er altijd facetten aan die strijd kleven dievaak onderbelicht worden .

Men kan er verscheidene noemen:

Het zijn niet altijd conflicten religies alleen. Maar er zitten ook staatkundigeen politieke aspecten doorheen gedraaid.Vanaf het ogenblik dat het Christendom de voorkeur krijgt in het RomeinseRijk wordt het wel en wee daarvan, en de betrokkenheid op andere religies enwereldbeelden een zaak waarmee het staatsbelang bemoeienis wenst, neemt,en dikwijls ook krijgt.

Voor velen treedt daarmee het bederf in het Christendom, zowel van leer alsnaar de praktijk.Velen zijn geneigd de uitspraken van de befaamde 7 Oer-Concilies, ervan teverdenken de vrucht te zijn in de politieke sturing van geloof en kerk, en duseen ontsporing van de Weg die Christus ons had willen wijzen .

Van Ulden schrijft dan ook: Persoonlijk geloof ik dat niet, ik denk wel dat dewijze waarop het geloofsgoed bediscussieerd is en uitgevaardigd benvloed isdoor de wens van een staat om haar Ideologie ordelijk en heldergeformuleerd en genoteerd te hebben.

Bij dat helder formuleren hoort dus ook -zoals een wetgever betaamt- hetafbakenen en meedelen wat niet juist is en wat dus verboden moet worden .

Al die beroemde ketterijen in het vroegere christendom hebben altijd bestaanonder de mensen die onterecht dachten Jezus te volgen zoals Hij en Zijn Kerkhun geleerd hadden. Zij raakten pijnlijk getroffen en stelden zich teweer zodrahun werd medegedeeld dat zij fout zaten en zich moesten bekeren .

Als commentaar op de Drie-Eenheid schrijft van Ulden als volgt:

De theologen-school van Alexandri leefde altijd sterk in de spiritualiteit vanJezus als complete en waarachtigmens die geheel door en van Gd, zijnVader vervult was- een Zoon a.w. van Gd-door wie wij genade van Gddeelachtig worden.

De school van Antiochi leefde sterk vanuit het besef dat Jezus waarlijk Zoonvan Gd is, buiten de gewone orde van menselijk voortbrengen tot onsgekomen, om in ons vlees en bloed Gd in ons leven te plaatsen .


4/31

Van Ulden stelt zich dan ook voor: dat de aanhangers van de ene zowel alsde andere richting niet het gevoel hadden hun mening die van de andere partijvolledig buitensloot, maar de uitspraak van een Concilie waarin het wel hetgeval is brengt de poppen aan het dansen .

De kern van het dogma der Drievuldigheid Gds is dat Gden mens uiteindelijkgeen vreemden voor elkaar zijn: Er is n persoon in wie Gd en ons vlees en bloed werkelijk onafscheidelijkin elkaar bestaan: Onderscheiden, maar niet te Scheiden, zoals het Conciliezegt .

In plaats van als een uitnodiging opgevat te zijn aan de Antiochenen omdatgene in Jezus wat des mensen is nog eens serieuzer te bestuderen, enaan de Alexandrijnen om datgenen in Jezus Waarlijk Gd is nog eens tedoordenken, is de Concilie-uitspraak opgevat als een gelijk krijgen ofafgekeurd te worden.

Verweven met (kerk)politieke belangen is dat een verwoestende oorloggeworden.

Wie meer wil weten over de achtergronden en de strijd tussen het Arianismeen Katholicisme wordt aangeraden het boek getiteld When Jesus becameGod, Richard E. Rubensteinte lezen.

In deze eeuw breidt de Kerk zich uit naar Perzi, Armeni en Noord-Europa.Naast Athanasius zijn de drie grote Cappadocirs (Basilius de Grote,Gregorius van NazianzeenGregorius van Nyssa) belangrijke theologen hunwerk geeft de Kerk een duidelijke formulering van de Drie-eenheid.HetChristendom reageert afwijzend op de Shabbat en de Joodse datering vanPasen

Ik wil toch even een paar feiten noemen die de verwijdering tussen hetJodendom en het Christendom in de loop van de geschiedenis hebbenbepaald en bespoedigd. Het eerst werd een bepaling door de kerk in 189aangehaald en nog een keer in 325, maar werden in de kerkelijke wet pasbevestigd en vastgelegd in 381.

De eerste christenen waren natuurlijk Joden, de Shabbat en feestdagenwaaronderPesachwerd door beiden voor een lange periode gezamenlijk opdezelfde dag(en) gevierd.Pesach is het Joodse het lentefeest en n van de belangrijkste feesten. Menherdenkt het einde van slavernij en de uittocht uit Egypte. De Christenen

herdenken de opstanding van Jezus uit de dood. Die op het ChristelijkePaassfeestwordt herdacht en gevierd.
http://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/http://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/http://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/http://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/http://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/http://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/http://nl.wikipedia.org/wiki/Basilius_van_Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Basilius_van_Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Basilius_van_Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Nazianzehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Nazianzehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Nyssahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Nyssahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Nyssahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pesachhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pesachhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pesachhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Pasenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Pasenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Pasenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Pasenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Pasenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pesachhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Nyssahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Nazianzehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Basilius_van_Caesareahttp://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/http://www.bol.com/nl/p/when-jesus-became-god-the-struggle-to-define-christianity-during-the-last-days-of-rome/1001004000638061/


5/31

In de tweede eeuw werd door christenen uit het Oostelijk deel van hetRomeinse Rijk de eerste poging ondernomen om het vieren van het paasfeestof Pasen op dezelfde dag waarop Pesach valt te scheiden.Waarschijnlijk was de reden hiervoor om zowel de religieuze als het socialesamenzijn tussen beide groeperingen te ontmoedigen, uit angst voor Joodsereligieuze invloed.Dit voorstel werd omstreeks 324 overgenomen door deEusebius, bisschopvan Caesarea in Palestina, in zijn Ecclesiastical History.Hier telezen

Tussen 337 en 340 heeft Eusebius een uittreksel van de brief van Constantijnde Grote die hij geschreven had, naar aanleiding van het probleem van dePaasviering, gestuurd aan het eerste internationale kerkbestuur wat in KleinAzi tijdens de concilie van Nicea bijeen kwam. In zijn werk EcclesiasticalHistory; had Constantijn de Grote, vermeld dat de christenen in het OostelijkRijk de verandering van het Pasen nog niet hadden ingevoerd, en zich lietenleiden door de Joodse kalender en Pasen op de eerste zondag van hetJoodse Pesach viel.Het veroorzaakte verwarring onder de christenen die Pasen wilden vieren.Het concilie besloot dat Pasen op een zondag moest vallen, maar niet moestsamenvallen op een zondag, tegelijk met het Joodse Pesach. (Het JoodsePesach duurt zeven of acht dagen en begint op de avond van de veertiendeNiesan, die zowel in april als in maart kan vallen)..Die beslissing werd bepalend voor het tijdstip van vieren van Pasen: Op eenzondag en altijd na Pesach, omdat Jezus op een zondag zou zijn opgestaan.

Het was niet voor 321 dat Constantijn de Grote de zondag als een Christelijkerustdag in de steden invoerde, dit was waarschijnlijk niet alleen om zijnchristelijke onderdanen te behagen, maar ook al zijn heidense onderdaneneen vaste rustdag te gunnen. Veel christenen in die tijd namen ook de shabbatals rustdag en gingen naar de synagoge. Deze wet verbood niet, dat dechristenen ook op shabbat vrij mochten nemen om naar de synagoge te gaan.

De raad van Laodicea in Phrygia in Oostelijk deel van het Romeinse Rijktrachtte ergens tussen 343 en 381 de christenen de shabbat te verbieden alsrustdag, en gaf opdracht alleen de zondag te eerbiedigen.Onder invloed van een Rabbijn, tolereerde de Raad van Laodicea later, dat ereen speciale christelijke kerkdienst werd gehouden op sabbat.Het was niet eerder dan 789 tijdens de regering van Karel de Grote, dat dechristelijke zondag de shabbat verving en een dag van aanbidding en eenalgemene rustdag voor iedereen werd. Het Latijns Constantijnse decreethieronder beschreven in III, is terug te vinden in het Justinianus Wetboek enhet Laodicea decreet is terug te vinden onderIV in de Griekse canons van de

kerkraad.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Eusebius_van_Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eusebius_van_Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eusebius_van_Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eusebius_van_Caesareahttp://www.scribd.com/doc/148950400/Ecclesiastical-History-Eusebius-bisschop-van-Caesareahttp://www.scribd.com/doc/148950400/Ecclesiastical-History-Eusebius-bisschop-van-Caesareahttp://www.scribd.com/doc/148950400/Ecclesiastical-History-Eusebius-bisschop-van-Caesareahttp://www.scribd.com/doc/148950400/Ecclesiastical-History-Eusebius-bisschop-van-Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eusebius_van_Caesareahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Eusebius_van_Caesarea


6/31

I. Easter and Passover A re Observed on the Same Day in Asia Minor,

abou t 189

At that time (rond 189) no small controversy arose because all diocesesof Asia thought it right, as though by more ancient tradition, to observefor the feast of the Savior's passover the fourteenth day of the moon,on which the Jews had been commanded to kill the lamb. Thus it wasnecessary to finish the fast on that day, whatever day of the week itmight be. (De christenen in Klein-Azi vasten op de vooravond op heteind van de Joodse Pesach, te nagedachtenis van Jezus lijden. Daarnahielden ze ceder wat hen herinnerd aan het laatste avondmaal vanJezus) Yet is was not the custom to celebrate in this manner in thechurches throughout the rest of the world, for form apostolictradition theykept the custom which still exist that it is not right to finish the fast on anyday save that of the resurrection of our Savior(Paaszondag).Many meetings and conferences with bishops were held on this point,and all unanimously formulated in their letters the doctrine of the churchfor those in every country that the mystery of the Lord's resurrectionfrom the dead (Pasen) could be celebrated on no day save Sunday, andthat on that day alone we should celebrate the end of the paschal fast.(Toch zijn er nog veel christenen in Klein-Azi die nog steeds het Pasenvieren op dezelfde dag dat het Pesach wordt gevierd).

I I. The Cou nci l of Nic ea Changes the Date of Easter, 325

Constantinus Augustus to the Churches...At the meeting(InNicea) the question concerning the most holy day ofEaster was discussed, and it was resolved by the united judgment of all

present, that this feast out to be kept by all and in every place on oneand the same day(zondag). For what can be more becoming orhonorable to us than that this feast from which we date our hopes ofimmortality, should be observed unfailingly by all alike, according to oneascertained order and arrangement? (De opstanding van Jezusbevestigt de christenen in hun verwachting van onsterfelijkheid).

And first of all, it appeared an unworthy thing that in the celebration ofthis most holy feast we should follow the practice of the Jews, who haveimpiously defiled their hands with enormous sin, and are, therefore,deservedly afflicted with blindness of soul. For we have it in our power, ifwe abandon their custom, to prolong the due observance of thisordinance to future ages, by a truer order, which we have preservedfrom the very day of the Passion until the present time. (Sinds de dagvan de Passie, of het lijden van Jezus, de christenen hadden een

traditionele datum voor het Pasen onafhankelijk van de Joodse data vanPesach. Deze stelling van de Raad van Nicea is waarschijnlijk onjuist.


7/31

Het is waarschijnlijker dat de eerste christenen de datum bepaalde voorhet vieren van de opstanding van Jezus, daarvoor de data van Pesachgebruikten).

Let us then have nothing in common with the detestable Jewish crowd;for we have received from our Savior a different way. A course at oncelegitimate and honorable lies open to our most holy religion. Belovedbrethren, let us with one consent adopt this course, and withdrawourselves from all participation in their baseness. For their boast isabsurd indeed, that it is not our power without instruction from them toobserve these things...In fine, that I may express my meaning in as few words as possible, ithas been determined by the common judgment of all, that the most holyfeast of Easter should be kept on one and the same day(zondag). Foron the one hand a discrepancy of opinion on so sacred a question isunbecoming, and on the other it is surely best to act on a decision whichis free from strange folly and error...God preserve you, beloved brethren!

I II . Cons tantine Declares Sunday a Legal Hol iday, March 7, 321 -

Concerning Hol idays

All judges and common people of the city and workers in all the craftsare to rest on the holy Sunday. Those who live in the country, however,shall take care of the culture of the fields freely and without restraint,since it frequently happens that the work on the grain in the furrows andthe vines in the ditches cannot well be put off to another day, lest thebenefit granted by divine Providence be lost in an inopportune moment.

IV. The Counci l of L aodicea Forbid s Christ ians to Observe theSabbath, betw een 343 and 381-Canon 29

The Christians must not Judaize and sit idle on the Sabbath, butout to work on that day. They must honor the Lord's Day(zondag) inwhatever way they can by resting, inasmuch as they are Christians.But if they persist in being Jews they out to be anathema to Christ.

Tot heden-ten-dage is er de eeuwige kwestie van Christendom versus Isralten aanzien van het Paasfeest en de zondag.Leo van Uldens commentaar hierop is als volgens:


8/31

Zodra het Christendom in de positie van Staatsondersteuning komt is deomgang tussen Isralen de Jezus-volgers er n geworden van Dissidenten en aanhangers van de Volkskerk . ( van Ulden voegdetevens aan toe: Wij hebben daar in ons eigen land ook de nodige ervaringmee)Is de kwestie van Paasdatum, zondagsviering e.d. alleen zich afzetten tegenelkaar van twee religies, of speelt ook hierin mee een zich voegen van dechristenen in de maatschappelijke kalender van het Romeinse Rijk?

Dat probeerde een samenleving op te bouwen waarin volkeren van Arabi totGermani, met behoud van zoveel mogelijk eigens, toch een aantalbasisregels in kalender, wetten, oorlogvoeren en burgerlijk bestuur,belastingen e.d. moesten leren onderhouden.

Als reactie op de invoering van de vrije zondag is Van Ulden kort maarkrachtig. De zondag werd de vrije dag. Punt uit. Daar mocht iedereen het zijn of harevan denken en er een al of niet religieuze of culturele argumentering aanverbinden, en desnoods op eigen kosten er ook nog een eigen feestdagendaarnaast op na houden, maar de zondag was de Rijks-vrije dag.(hier ben ik het overigens volledig met van Ulden eens. Reden van invoeringheb ik echter mijn bedenkingen zoals ik boven eerder heb vermeld)

Van Ulden schrijft verder: of de kerkelijk zondagsviering geplaatst moetworden tegenover Shabbat van de Isralieten, of dit pas later gebeurd is onderinvloed van een steeds groter animositeit tussen christenen en synagoge, ismij nooit helemaal duidelijk geworden; zelfs niet het christelijk argument dat dezondag die der verrijzenis is, zodat de christelijke viering zich onderscheidtvan Synagoge .

Over die dag is nog wel meer te zeggen, en nu tot christenen:In de klassieke christelijke kerken wordt de zondag gevierd met eentegenwoordigstelling van JezusAvondmaal. Althans: zo lijkt het en wordthet ook algemeen uitgelegd.Nu was dat Avondmaal het Isralisch Pesach, dat slechts eenmaal per jaargevierd werd. Het ligt niet voor de hand dat de eerste leerlingen voor Christusviering een veelvuldige herhaling kozen van slechts eenmaal per jaaroptredend hoogtepunt. De toevoeging aan dat paasmaal door Jezus dat gavenvan brood en beker ook Zijn eigen levensoffer betreffen doet vermoeden datZijn leerlingen bij het herhalen van deze toevoeging iets deden dat wel contacthad met Pesach, maar er toch enigszins los van stond.

Anders gezegd: Het is uitsluitend koppelen van de brood en wijnvering aan demaaltijd op de avond vr Jezus leiden. (bij sommige protestantse kerken wel

zeer geprononceerd door dit sacrament Avondmaal noemen). Kan toch wel


9/31

een eenzijdigheid in de hand werken die een facet van de maaltijdvieringweggumt dat er mogelijk toch oorspronkelijk bij gehoord heeft.Dat facet vinden we in het evangelie van Johannes, van wie altijd beweerdwordt dat hij als enige het avondmaal niet beschrijft, maar alleen noemt als de

plek van voetwassing.

Johannes zegt, na de vlucht van de apostelen weg van Jezus: Het was nacht.Maar Johannes heeft na Jezus Opstanding wel een verhaal waarin voorkomtdat hetochtendis geworden. De leerlingen zijn gaan vissen (van hun geloofgevallen en aan hun oude bezigheden maar weer opgenomen) en zieniemand wenken op het strand. Daar aangekomen wordt hen een maaltijd vanbrood en vis aangeboden die zij nuttigen, wetend dat het Jezus is, maarniemand durft het Hem te vragen. De nacht van Gethsemane was het eindevan hun geloof. De ochtend aan was het geconfronteerd worden met deOpgestane Heer die hen genadig ter maaltijd nodigde: het was het reddendLicht geworden, door de verrezen Heer.

Heeft Johannes tegenover andere evangelisten een H. Ochtendmaal? En isdat de reden dat de christenen dital ti jd in de vro ege ochtendvieren; nietzozeer tegen Isral in maar als vervolgdaarop?

De katholieke kerken noemen het sacrament niet Avondmaal, maarEucharistie, wat dankbaarheid betekent (Al lijken weinig gelovigen dit tebeseffen).

Ook over de Paasdatum wordt vaak een religieuze controverse op touw gezet.Dat kan ook anders gelezen worden.De tijd van Pasen was maatschappelijk, agrarisch, militair en economisch eencruciale periode in ieders leven. Alles wat maanden stil gestaan had kwamweer tot leven, bedrijvigheid, en in actie.Het vaststellen van een voor alle sectoren geldende startzondag wasgewoon een must. Dat het een zondag werd spoort met de Romeinse rustdag-code.Maar een compromis werd gevonden met de volgers van de maankalender(een zeer grote groep onderdanen) door de zondag te nemen die volgde op deeerste volle maan in de lente.

Voor wie zich wijdt aan de religie-historie bestaat altijd de verleiding om demaatschappelijke component van alle historie uit het oog te verliezen, terwijlde beoefenaars van de profane historie de religieuze component nogal eensverwaarlozen.

Vijfde eeuw - Augustinus en de eerste kerkelijke schisma's

Augustinus van Hippo;
http://nl.wikipedia.org/wiki/Augustinus_van_Hippohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Augustinus_van_Hippohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Augustinus_van_Hippo


10/31

De vijfde eeuw wordt beheerst door de onderlinge twisten in het West-Romeinse Rijk. In 410 wordt Rome doorAlarik Iingenomen en geplunderd. In476 volgt de definitieve ondergang van het rijk. (althans, volgens de diverseschoolboeken)In de Kerk ontstaan verschillende scholen en centra voor theologie. In hetWesten oefenen Carthago, Hippo (Augustinus) en Rome invloed uit. In hetOosten zijn Alexandri en Antiochi belangrijke centra.Naar aanleiding van de plundering van Rome in410 schrijft Augustinus zijngrote werkDe Civitate Dei ( Over de stad Gds) Er werd namelijk doorsommige Romeinen beweerd dat door het afvallen van de Romeinsegodsdienst door de goden als straf de stad door de 'barbaren' geplunderd was;Augustinus wilde dit weerleggen met zijn boek. Hij behoort tot de allergrootstegeestelijken van de Christelijke Kerk en van de westerse cultuur. Hij drukt eenonuitwisbare stempel op de christelijke Kerk.De Stad Gdsis zijnbelangrijkste werk. Augustinus verdedigt daarin het christendom tegenoverheidense beschuldigingen en geeft een visie op Kerk en Staat die eeuwenlangde mensheid heeft genspireerd. De vijfde eeuw is ook bekend als de eeuwvan Augustinus.

De vierde eeuw werd, wat de leer betreft, beheerst door de vragen rond deDrie-eenheid van Gd. In de vijfde eeuw draait het vooral om de Christologie.De grote vraag is hoe verhouden de twee naturen, de goddelijke en demenselijke natuur van Christus zich tot elkaar.

Op hetconcilie van Efezein 431 en op hetconcilie van Chalcedonin 451worden hierover grote uitspraken gedaan. Christus is de Zoon van Gd. InHem zijn de goddelijke en menselijke natuur - op een voor ons onbegrijpelijkewijze - verenigd. De uitspraken van Efeze worden niet geaccepteerd door devolgelingen vanNestorius. Dit leidt tot de afscheiding van deNestoriaanseKerk.

De uitspraken van Chalcedon lijken aanvankelijk gezaghebbend voor heel deChristenheid. Toch tekenen de verschillen tussen Oost en West zichlangzamerhand af. Na Chalcedon voltrekt zich een nieuw kerkelijke schismawaarbij een oosters deel van de Kerk de zogenaamdeOrintaals-orthodoxeKerkende nieuwe dogma's over de dubbele natuur van Jezus weigeren teaanvaarden. In 1054 zal een nog groter schisma met de overige oostersekerken (Oosters-orthodoxe Kerken) volgen.Tevens wordt de vijfde eeuw beheerst door de vraagstukken over de genade.De monnikPelagiusontkent de erfzonde en belijdt dat de mens door eigenwerken verlost kan worden. Augustinus bestrijdt Pelagius. Op deSynode vanCarthago418 wordt de leer van Pelagius als ketterij veroordeeld.De Christelijke Kerk breidt zich in de vijfde eeuw uit naar Engeland en Ierland(eiland der heiligen). Vanuit Ierland wordt later het Noorden van West-Europa

gekerstend.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Alarik_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Alarik_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Alarik_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/De_civitate_Deihttp://nl.wikipedia.org/wiki/De_civitate_Deihttp://nl.wikipedia.org/wiki/De_civitate_Deihttp://ia700408.us.archive.org/23/items/cityofgodtransla02auguuoft/cityofgodtransla02auguuoft.pdfhttp://ia700408.us.archive.org/23/items/cityofgodtransla02auguuoft/cityofgodtransla02auguuoft.pdfhttp://ia700408.us.archive.org/23/items/cityofgodtransla02auguuoft/cityofgodtransla02auguuoft.pdfhttp://ia700408.us.archive.org/23/items/cityofgodtransla02auguuoft/cityofgodtransla02auguuoft.pdfhttp://ia700408.us.archive.org/23/items/cityofgodtransla02auguuoft/cityofgodtransla02auguuoft.pdfhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Efeze_(431)http://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Efeze_(431)http://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Efeze_(431)http://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Chalcedonhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Chalcedonhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Chalcedonhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Nestorius_van_Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Nestorius_van_Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Nestorius_van_Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Assyrische_Kerk_van_het_Oostenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Assyrische_Kerk_van_het_Oostenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Assyrische_Kerk_van_het_Oostenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Assyrische_Kerk_van_het_Oostenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ori%C3%ABntaals-orthodoxe_Kerkenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ori%C3%ABntaals-orthodoxe_Kerkenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ori%C3%ABntaals-orthodoxe_Kerkenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ori%C3%ABntaals-orthodoxe_Kerkenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pelagius_(monnik)http://nl.wikipedia.org/wiki/Pelagius_(monnik)http://nl.wikipedia.org/wiki/Pelagius_(monnik)http://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Carthagohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Carthagohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Carthagohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Carthagohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Carthagohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Carthagohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pelagius_(monnik)https://nl.wikipedia.org/wiki/Ori%C3%ABntaals-orthodoxe_Kerkenhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ori%C3%ABntaals-orthodoxe_Kerkenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Assyrische_Kerk_van_het_Oostenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Assyrische_Kerk_van_het_Oostenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Nestorius_van_Constantinopelhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Chalcedonhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Efeze_(431)http://ia700408.us.archive.org/23/items/cityofgodtransla02auguuoft/cityofgodtransla02auguuoft.pdfhttp://nl.wikipedia.org/wiki/De_civitate_Deihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Alarik_I


11/31

Zesde eeuw Oecumenische concilie van Constantinopel

De zesde eeuwheefteen donker karakter. Het gedeeltelijke wegvallen van hetWest-Romeinse Rijk en de volksverhuizingen van de Germaanse stammenhebben ook hun invloed op de geschiedenis van de Kerk. De christelijke leerwordt verder vastgelegd tijdens hetConcilie van Constantinopel IIin 553.

Benedictus van Nursia, stichtte het klooster van Monte Cassino en schreefvoor zijn monniken een kloosterregel, de zeer invloedrijkeRegula Benedicti.Hiermee wordt de basis gelegd voor o.a. de orde van de Benedictijnen. Dekloosters werden in de volgende eeuwen belangrijke instanties binnen hetchristendom.DeSynode van Arausio(Orange) veroordeelt in 529 hetsemi-pelagianismeenonderstreept de visie van Augustinus op de vrije wil en de genade.Augustinus zijn standpunt was dat dat de verlossing van de zonde door hetzoenoffer van Jezus een onverdiende genade was, slechts geschonken aanenkeleuitverkorenen.

Columbanustrekt naar de Vogezen. Vanuit Ierland en Engeland wordt hetvaste land van Europa gekerstend. Van belang is dat aan het begin van dezesde eeuwClovis de eerste koning der Frankenin Reims wordt gedoopt. HetFrankische Rijk sluit zich daarmee aan bij het christendom. Dit betekende nietdat de gehele bevolking direct bekeerd was, dit blijkt bijvoorbeeld uit de vitadieGregorius van Toursschreef overNicetius van Trier, waarin verhaaldwordt van eene man die per schip naar Itali reisde, als enige gelovige tussende pagani (heidenen).Theuderik Iheeft nog heidenen in hoge functies.Deze eeuw betekent ook overwinning van de Chalcedonische orthodoxie in deKerk.De belijdenis van Chalcedon waarin werd vastgelegd dat Jezus voluitde Zoon van Gd is - wordt het gemeenschappelijk erfgoed voor de heleChristenheid.Aan de vroege kerkgeschiedenis komt een eind wanneer het pontificaat vanGregorius de Grote in 590 aanbreekt. Zijn biografie van Benedictus en andereboeken behoren tot de klassieke christelijke literatuur.

Zevende eeuw - Opkomst islam

In het begin van de zevende eeuw is er het pontificaat vanGregorius de Grote590-604. Deze paus is de stichter van de kerkelijke staat: naast geestelijkleider van de Kerk wordt de paus ook de wereldlijke heerser over de kerkelijkestaat. Aan de oorsprong hiervan ligt de zogenoemdeDonatio Constantini:

Constantijn de Grote zou aan de paus de wereldlijke heerschappij over Rome,Itali en de westelijke provincies geschonken hebben. Paus Gregorius begint
http://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Benedictus_van_Nursiahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Benedictus_van_Nursiahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Regula_Benedictihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Regula_Benedictihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Regula_Benedictihttp://de.wikipedia.org/wiki/Synode_von_Orangehttp://de.wikipedia.org/wiki/Synode_von_Orangehttp://de.wikipedia.org/wiki/Synode_von_Orangehttp://en.wikipedia.org/wiki/Semipelagianismhttp://en.wikipedia.org/wiki/Semipelagianismhttp://en.wikipedia.org/wiki/Semipelagianismhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Predestinatiehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Predestinatiehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Predestinatiehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Columbanushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Columbanushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Clovis_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Clovis_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Clovis_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Tourshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Tourshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Tourshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theuderik_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theuderik_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theuderik_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Chalcedonische_geloofsbelijdenishttp://nl.wikipedia.org/wiki/Chalcedonische_geloofsbelijdenishttp://nl.wikipedia.org/wiki/Chalcedonische_geloofsbelijdenishttp://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Gregorius_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Gregorius_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Gregorius_Ihttp://c/Users/yaakov/AppData/Roaming/Microsoft/Word/donatio%20constantini%20wikihttp://c/Users/yaakov/AppData/Roaming/Microsoft/Word/donatio%20constantini%20wikihttp://c/Users/yaakov/AppData/Roaming/Microsoft/Word/donatio%20constantini%20wikihttp://c/Users/yaakov/AppData/Roaming/Microsoft/Word/donatio%20constantini%20wikihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Gregorius_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Chalcedonische_geloofsbelijdenishttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theuderik_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gregorius_van_Tourshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Clovis_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Columbanushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Predestinatiehttp://en.wikipedia.org/wiki/Semipelagianismhttp://de.wikipedia.org/wiki/Synode_von_Orangehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Regula_Benedictihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Benedictus_van_Nursiahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_II


12/31

met het vastleggen van de hirarchie binnen de Rooms-katholieke Kerk. Indeze periode ontstaat de Gregoriaanse liturgie.

Belangrijk is de opkomst van de Islam op het schiereiland Arabi. Deze religieis gebaseerd op de openbaring van de Koran aan de profeet Mohammed 570-632. Aan het einde van de zevende eeuw hebben de Arabieren het helezuidelijke gedeelte van de Middellandse Zee, waaronder Egypte, Libya enIfriqiya (het huidige Tunesi), veroverd. De aanvankelijk christelijke bevolkingin deze gebieden gaat grotendeels al of niet onder dwang, over tot de islam.In Engeland en Ierland daarentegen bloeit de kerk. Er is zelfs sprake van eenKeltische kerk. Dat de bekering langzaam gaat, blijkt wel uit de scnes enteksten opFranks Casket,een uit walvisbot gesneden kistje uit de zevendeeeuw met daarop heidense taferelen.Vele zendelingen dragen het christendom verder uit, vooral in West-Europa. Inde lage landen zijn ditWillibrordenBonifatius. De Germaanse volkerenworden deels bekeerd tot het christelijke geloof.In 680 wordt hetzesdeoecumenische concilie gehouden. De orthodoxe leerwordt er bevestigd en verder uitgewerkt.

Volgens onze geschiedenisboeken worden delen van het Romeinse Rijk,waaronder Spanje, in 711 veroverd door de mohammedanen. Echter,waarschijnlijk is dit al 30 40 jaar daarvoor gebeurd. Met de inval van deMuzelmannen begint een langdurige periode van ware terreur, en we kunnenzeggen, dat de werkelijke donkere middeleeuwen hier begon, met deveroveringen van de muzelmannen, en dat de Islam de oorzaak is van deondergang van de geciviliseerde beschaving in deze periode van degeschiedenis.

Voortzetting, de geschiedenis van de Joden in Diaspora, na de dood vanJulianus in het West Romeinse Rijk.

Flavius JovianusJovianus was commandant van de keizerlijke lijfwacht enchristen, toen hij op 27 juni 363 aangewezen werd tot Romeins keizer, nadatJulianus Apostata was overleden aan de verwondingen die hij opliep in destrijd tegen de Perzen. Jovanius werd keizer zonder dat het grootste deel vanhet leger daar van wist of geraadpleegd was.Het christendom werd weer de staatsreligie, de Labarum van Constantijn deGrote werd weer opnieuw de norm van het leger en hij trok alle edicten tegende christenen in..In 363 gaf hij opdracht de Bibliotheek van Antochi in brand te steken en hijverbood het praktiseren van het heidendom.Athanasiuswerd de bisschop vanAlexandrie.Hij maakte haast met het sluiten van vrede met de Perzen. Men beschuldigde

hem, dat hij de wapenstilstand met de Perzen had gesloten, zodat hij in rustterug kon keren naar Rome.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Franks_Caskethttp://nl.wikipedia.org/wiki/Franks_Caskethttp://nl.wikipedia.org/wiki/Franks_Caskethttp://nl.wikipedia.org/wiki/Willibrordhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Willibrordhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Willibrordhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Bonifatius_(heilige)http://nl.wikipedia.org/wiki/Bonifatius_(heilige)http://nl.wikipedia.org/wiki/Bonifatius_(heilige)http://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Jovianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Jovianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Jovianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Constantinopel_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Bonifatius_(heilige)http://nl.wikipedia.org/wiki/Willibrordhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Franks_Casket


13/31

Dat terwijl hij bekend stond als een geduchte tegenstander.Procopiusdenaaste bloedverwant van Julianus stond met zijn leger aan de Armeensegrens, Jovanius was bang dat hij tegen hem in opstand zou komen.Tijdensde vredesonderhandeling met de Perzen, had hij afgesproken vijfprovincin op te geven , die eerder doorGaleriusenDiocletianuswarenveroverd. Tevens gaf hij de Romeinse belangen in het koninkrijk van Armeniaan de Perzen.Koning Arsaces IIwerd gedwongen om een deel van zijn Rijkaf te staan aanShapur II. Het verdrag, met als gevolg daarvan dat eenRomeinse keizer werd gedwongen om een deel van zijn rijk af te staan. werdalom gezien als de grootste schande in de Romeinse geschiedenisdat eenRomeinse keizer zo de gebieden inleverde. Jovanius verloor al snel hierdoorzijn populariteit. Hij gaf aan dat hij dit wel gedwongen moest doen, anders washet leger door honger en dorst omgekomen en als de vijand hem danverslagen had, was de ramp nog veel groter geweest. In 364 stierf hij door heteten van giftige paddenstoelen of door koolmonoxide in zijn tent.

Flavius Valentinianusbeter bekend als Valentinianus I, werd zijn opvolger op26 februari 364. Met het overlijden van Jovianus was er toch enige onrust inhet leger en in de senaat. Om de onrust te beperken, beloofde hij eenmedekeizer te benoemen, zijn broerValens, die het Oostelijke gedeelte vanhet Rijk zou gaan besturen. Valentinianus zelf zou het resterende gedeeltebesturen. Hij stierf in 375 aan een hartaanval.Valentinianus wordt wel beschouwd als de laatste grote West-Romeinsekeizer. Hij was eerlijk en hardwerkend, stichtte scholen, hoewel hij zelf amperkon lezen, en spendeerde geen belastinggeld aan luxe zaken, maar aan fortenen andere praktische dingen, zoals gratis medische zorg voor de armen inRome. Valentinianus was zelf christen, maar stond tegelijk vrijheid vangodsdienst toe.Zijn jongere broer Valens bespreken we in de geschiedenis van MiddenOosten en het Oostelijke deel van het Romeinse Rijk.Gratianus I de zoon van Valentinianus I was medekeizer van zijn vader envolgde hem en zijn oom Valens I op, samen met zijn halfbroer Valentinianus II.

Flavius Gratianuswerd al op acht jarige leeftijd medekeizer De generaalswaren niet enthousiast met deze benoeming. De generaals zagen niets inhem.Gratianus was namelijk niet in de wieg gelegd als militair. Daarom werdValentinianus II als mede keizer uitgeroepen op vierjarige leeftijd. Valensveroorzaakte een catastrofe, door niet te wachten op de troepen vanGratianus, en leverde alleen met zijn eigen leger deslag van Adrianopel, diehij verloor. Zijn leger werd totaal vernietigd.Gratianus die geen legeraanvoerder was haalde Theododius uit Spanje enmaakte hem aanvoerder van het Oostelijk deel van het Romeinse Rijk.Theododius werd in 379 tot keizer benoemd door Gratianus.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Procopius_(usurpator)http://nl.wikipedia.org/wiki/Procopius_(usurpator)http://nl.wikipedia.org/wiki/Procopius_(usurpator)http://nl.wikipedia.org/wiki/Galeriushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Galeriushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Galeriushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Diocletianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Diocletianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Diocletianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arsaces_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arsaces_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arsaces_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Shapur_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Shapur_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Shapur_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Valentinianus_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Valentinianus_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Flavius_Iulius_Valenshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Flavius_Iulius_Valenshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Flavius_Iulius_Valenshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gratianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gratianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Slag_bij_Adrianopel_(378)http://nl.wikipedia.org/wiki/Slag_bij_Adrianopel_(378)http://nl.wikipedia.org/wiki/Slag_bij_Adrianopel_(378)http://nl.wikipedia.org/wiki/Slag_bij_Adrianopel_(378)http://nl.wikipedia.org/wiki/Gratianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Flavius_Iulius_Valenshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Valentinianus_Ihttp://nl.wikipedia.org/wiki/Shapur_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arsaces_IIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Diocletianushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Galeriushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Procopius_(usurpator)


14/31

Gratianus was ook een christen, en liet onder invloed van bisschoppen veelwetten uitvaardigen tegen, het oude heidense geloof van de Romeinen. Erwas veel weerstand tegenenals antwoord daarop weigerde Gratianusvoortaan de titelPontifex Maximus(opperpriester) te voeren. Deze titel wordtsindsdien gevoerd door de pausen.Begin 383 kwam usurpatorMagnus Maximusin Britannia in opstand. Hij namGallia en Spanje in bezit en had weinig te duchten van Gratianus. Deze troktegen Maximus ten strijde, doch bij Parijs liep zijn leger, inclusief generaalMerobaudes, over naar de opstandelingen. Gratianus blies de aftocht enprobeerde naar Itali te vluchten. Tijdens die vlucht werd hijgevangengenomen en vermoord.

Flavius Theodosius I, de Grotewas keizer van het Oostelijk deel van hetRomeinse Rijk sinds 379. In 394 werd hij keizer van heel het Romeinse Rijk.Zijn religieuze leven, en dat van politieke keizer kan beter afzonderlijkbeschreven worden. Een deel, met name de door hem uitgebrachte wettenbekend als de: Codex Theodosius, hebben we al in voorgaande stukkengedeeltelijk beschreven. Die codex werd later aangevuld en geperfectioneerddoor Theodosius II en Valens III.Voor wat betreft zijn leven als keizer en daden, loopt de religie echter als eenrode draad, met name in de laatste jaren van zijn leven. Lees zijngeschiedenis als keizer, onder zijn naam die in het blauw gedrukt is. Zijnreligieuze leven is doordrenkt met de strijd, tussen het Arianisme en hetKatholicisme. Hijzelf was een overtuigend katholiek. De laatste paar jaar vanzijn leven weide hij geheel aan zijn geloof.In 395 stierf hij onverwachts aan een hartattack.Met zijn dood hebben we het tijd punt bereikt, waarop het Oostelijk deel vanhet Romeinse Rijk zich geheel afscheidde van het Westelijk deel.Theodosius opvolgers warenHonoriusvoor het Westelijk Rijk enArcadiusvoor het Oostelijke Rijk.

Flavius Honorius (384 - 423) was heerser in het westen van het RomeinseRijk, als medekeizer van zijn vader Theodosius van 393 tot 395 en alszelfstandig West-Romeins keizer van 395 tot 423. Hij werd algemeenbeschouwd als een van de minst capabele keizers die het Romeinse Rijk inzijn geschiedenis heeft gekend.

Concluderend uit de balans van de regering van Honorius, schreef historicusJ.B. Bury: "Zijn naam zou zijn vergeten als een van obscuurste bezitters vande keizerlijke troon, ware het niet dat zijn bewind samenviel met de fatale

periode waarin West-Europa van de Romeinen in handen kwam van deTeutonen."

Na een opsomming van de rampen die tijdens Honorius' bestuur van 28 jaar

hadden plaatsgevonden komt Bury tot de conclusie dat Honorius zelf nietsnoemenswaardig ondernam tegen de vijanden, die zijn rijk bedreigden, maar
http://nl.wikipedia.org/wiki/Pontifex_Maximushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pontifex_Maximushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pontifex_Maximushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Magnus_Maximushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Magnus_Maximushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Magnus_Maximushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Merobaudeshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theodosius_I#De_confrontatie_met_Ambrosiushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Theodosius_I#De_confrontatie_met_Ambrosiushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Honorius_(keizer)http://nl.wikipedia.org/wiki/Honorius_(keizer)http://nl.wikipedia.org/wiki/Honorius_(keizer)http://nl.wikipedia.org/wiki/Arcadiushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arcadiushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arcadiushttp://nl.wikipedia.org/wiki/John_Bagnell_Buryhttp://nl.wikipedia.org/wiki/John_Bagnell_Buryhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Teutonenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Teutonenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Teutonenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Teutonenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/John_Bagnell_Buryhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Arcadiushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Honorius_(keizer)http://nl.wikipedia.org/wiki/Theodosius_I#De_confrontatie_met_Ambrosiushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Merobaudeshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Magnus_Maximushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Pontifex_Maximus


15/31

persoonlijk buitengewoon veel geluk had gehad om de troon te blijvenbezetten totdat hij een natuurlijke dood stierf, terwijl hij getuige was van deondergang van een veelheid aanusurpatorendie tegen zijn bewind in opstandwaren gekomen. Zijn opvolger wasJohanneshij regeerde van 423 tot 435.Hij werd niet erkend door Theodosius II, keizer van het Oostelijk deel. Daaromwerd hij usurpator genoemd. Zijn opvolger wasValentinianus III.

Honorius broer Arcadius en medekeizer behandelen we in, de geschiedenisvan de Joden in het Oostelijke gedeelte van het Romeinse Rijk.

Wetten uitgebracht door Theodosius I, Honorius, Arcatius, Theodosius II,Valentinianus III, en Justinius ten aanzien van joden:

Ook deze keer houd ik de Engelse vertaling aan vanuit het Latijns en Grieks,om zo weinig mogelijk door het vertalen, in het Nederlands, de oorspronkelijketekst aan te tasten.

On the Authority of the Jewish Religious Leaders

Emperors Theodosius I, Arcadius, and Honorius [sic], April 17, 392

In the complaints of the Jews it was affirmed, that some people receivedin their sect on the authority of the judges, against the opposition of thePrimates of their Law, who had cast them out by their judgment and will.We order that this injury should be utterly removed, and that a tenaciousgroup in their superstition shall not earn aid for their undue readmissionthrough the authority of judges or of ill-gotten rescript, against the will oftheir Primates, who are manifestly authorized to pass judgmentconcerning their religion, under the authority of the Most Renowned andIllustrious Patriarchs.

Prohibition of the Destruction and Spoliation of Synagogues

Emperors Theodosius I, Arcadius, and Honorius, September 29, 393

It is sufficiently established that the sect of the Jews is prohibited by nolaw. We are therefore gravely disturbed by the interdiction imposed insome places on their assemblies. Your Sublime Magnitude [the Masterof the Soldiers in the East] shall, upon reception of this order, represswith due severity the excess of those who presume to commit illegal

acts under the name of the Christian religion and attempt to destroy anddespoil synagogues.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Usurpatorhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Usurpatorhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Usurpatorhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Iohanneshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Iohanneshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Iohanneshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Valentinianus_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Valentinianus_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Valentinianus_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Valentinianus_IIIhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Iohanneshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Usurpator


16/31

Prohibition of Non-Jews Establishing Prices for Merchandise of Jews

Emperors Arcadius and Honorius, February 28, 396

To the Jews: No outsider to the religion of the Jews shall set prices forthe Jews when merchandise is offered for sale: for it is just to assign toeach manwhat is his own. Province-governors shall not allow, therefore,that a controller or a supervisor be appointed over you. But if someoneshall dare to seize this office, except you and your leaders, then theyshall hasten to repress him with the penalty imposed on a usurper ofanother's property.

Protection to Jews and Synagogues

Emperors Arcadius and Honorius, June 17, 397

Your excellent authority [the Praefectus Praetorio of Illyricum] shall orderthe governors to assemble, in order that they shall learn and know, thatit is necessary to repel the assaults of those who attack Jews, and thattheir synagogues should remain in their accustomed peace.

On Jewish Converts Seeking Asylum in Christian Churches

Emperors Arcadius and Honorius, June 17, 397

Jews, who are oppressed by some legal charge or by debts and pretendthey wish to join the Christian Law in order to avoid their crimes or theburden of their debts by fleeing to churches shall be kept off and shall bereceived before they have paid up all their debts or have been acquittedand proven innocent.

Confirmation of the Exemption of Jewish Religious Leaders fromCommunity Service

Emperors Arcadius and Honorius, July 1, 397

The Jews shall be bound by their rites, while we shall imitate theancients in conserving their privileges, for it was established in their lawsand confirmed by our divinity, that those who are subject to the rule of

the Illustrious Patriarchs, that is the Archsynagogues, the patriarchs, theelders, and others who are occupied in the rite of that religion, shall


17/31

persevere in keeping the same privileges that are reverently bestowedon the first clerics of the venerable Christian Law. For this was decreedin divine order also by the divine Emperors Constantine andConstantius, Valentinian and Valens. Let them therefore be exempteven from the curial liturgies, and obey their laws.

On the Judicial Powers of Jewish Authorities


The Jews, who live under Roman common law, shall address the courtsin the usual way in those cases which do not concern so much theirsuperstition as court, laws and rights, and all of them shall bring actionsand defend themselves under the Roman laws; in conclusion, they shallbe under our laws. Certainly, if some shall deem it necessary to litigatebefore the Jews or the patriarchs through mutual agreement, in themanner of arbitration, with the consent of both parties and in civilmatters only, they shall not be prohibited by public law from acceptingtheir verdict; the governors of the provinces shall even execute theirsentences as if they were appointed arbiters through a judge's award.

COMMENTARY

All the Jews, who are known to be Romans, shall litigate before theHeads of their religion only on what concerns the discipline of theirreligion, so that they shall observe among themselves what wasestablished by the Hebrew laws. All the other matters, however, whichare covered by our laws and pertain to the court, shall be determined bythe governor of the province according to the common law. Certainly, ifthe two parties shall consent and wish to litigate before the Heads oftheir law, in civil matters only, and the process shall be terminated by anarbitration award based on a mutual agreement, the award shall berecognized as if it was established by a judge's order.

Repeal of the Exemption of the Jews from Community Service

Emperors Arcadius and Honorius, September 13 (or February 13), 398

We learn that many city-curias [city councils] totter throughout Apuliaand Calabria because they belong to the Jewish superstition andconsider that they should be exempt from the necessity of undergoingliturgies [community service] on the strength of some law passed in the

regions of the East. We order in this authority, therefore, that that law, ifit does exist, is to be abrogated, for it is evidently harmful to our regions,


18/31

and that all who are obliged in any way to serve legally in the curia, nomatter of whatever superstition they may be, shall be obliged to performthe liturgies of their cities.

The Privileges Granted to the Jewish Patriarchs and Their Appointees


We order that all the privileges granted by our father, of divine memory,and by the emperors before him, to the excellent Patriarchs, and tothose set by them over others, shall retain their force.

Prohibition to Mock Christianity on Purim

Emperors Theodosius II and Honorius, May 29, 408

The governors of the provinces shall prohibit the Jews from setting fireto Haman in memory [effigy] of his past punishment, in a certainceremony of their festival, and from burning with sacrilegious intent aform made to resemble the holy cross in contempt of the Christian faith,lest they mingle the sign of our faith with their jests, and they shallrestrain their rites from ridiculing the Christian Law, for they are bound tolose what had been permitted them till now unless they abstain fromthose matters which are forbidden.

Against God-fearers and Conversion to Judaism

Honorius and Theodosius II, April 1, 409

A new crime of superstition shall obtain the unheard name of Heaven-Fearers [God-fearers]. Let them know, that unless they return within ayear to the cult of God and to the Christian veneration, they too shall beaffected by those laws which we have ordered to be imposed on theheretics. For it is certain, that whatever differs from the faith of theChristians is obviously contrary to the Christian Law. Some people,moreover, oblivious of their and their position, dare to transgress theLaw to such an extent, that they force some to cease being Christianand adopt the abominable and vile name of the Jews. Although thosethat have committed this crime shall be legally condemned under thelaws of the ancient emperors, still it does not bother us to admonish

repeatedly, that those imbued in the Christian mysteries shall not beforced to adopt Jewish perversity, which is alien to the Roman Empire,


19/31

and abjure Christianity. And if someone should believe that this bewillfully attempted, we order that the instigators of the deed with theiraccomplices shall sugger the punishment decreed in the former laws, forit is graver than death and crueler than massacre when someoneabjures the Christian faith and becomes polluted with the Jewishincredulity. We order, therefore, that [...] and legislate in a decreedevoted to God, namely under this instruction, that if someone shallattempt to rise against this law, let him know that he shall be punishedfor high treason.

Protection of Synagogues and the Jewish Sabbath

Honorius with Theodosius II, July 26, 412

No one shall dare to violate or seize and occupy what are known thenames of synagogues and are assuredly frequented by the conventiclesof the Jews, for all must retain what is theirs with unmolested right andwithout harm to religion and cult. Furthermore, since the ancient customand usage preserved the day of the Sabbath, sacred to the said peopleof the Jews, we decree that this too must be avoided, that no summonsshall constrain a man of the said custom under the pretext of public or

private business, for it would seem that all the remaining time sufficesfor the public laws, and it would be most worthy of the government of ourtime that former privileges shall not be violated; although it would seemthat enough had been legislated on this matter in general constitutionsby past Emperors.

Demotion of Patriarch Gamaliel VI and Restriction of His Authority

Emperors Honorius and Theodosius II, October 25, 415

Since [Jewish Patriarch] Gamaliel supposed that he could transgress thelaw with impunity all the more because he was elevated to the pinnacleof dignities, Your Illustrious Authority [Aurelius, Praefectus Praetorio ofthe East] shall know that Our Serenity has directed orders to theIllustrious Master of the Offices, that the appointment documents to thehonorary prefecture shall be taken from him, so that he shall remain inthe honor that was his before he was granted the prefecture, andhenceforth he shall cause no synagogues to be founded, and if there areany in deserted places, he shall see to it that they are destroyed, if it canbe done without sedition. He shall no power to judge Christians; if anycontention shall arise between them and the Jews it shall be settled by

the governors of the province. If he himself, or one of the Jews, shallattempt to defile a Christian or a member of any sect whatsoever, slave


20/31

and freeman alike, with the Jewish mark of infamy, he shall be subjectedto the laws' severity. If he holds slaves who partake of the Christiansanctity, they shall be handed over to the Church according to the law ofConstantine.

Opmerking: in 425 gaf Theodosius II de opdracht om de PatriarchGamaliel IVte executeren, omdat hij negeerde het bovenstaande edict, het verbod vannieuwe Synagogen te bouwen. Theodosius verbood om een opvolger vanGamaliel IV te benoemen, daarmee werd de Joodse Patriarchaat effectiefafgeschaft.

.Allowing Jewish Converts to Christianity to Return to Judaism

Emperors Honorius and Theodosius II, September 24, 416

It had been ordained, in the old laws as well as in ours, that, since wehave learned that convicts of the Jewish religion want to join thecommunity of the Church in order to escape their crimes and out ofvarious necessities, this is done not from devotion to the Faith, but as afalse simulation. Let the judges of the provinces in which such crimesare said to have been committed know, therefore, that our laws are to beobeyed in such a way that those people whom they shall observe as notadhering to this cult in the constancy of their religious profession, nor tobe imbued with the faith and mysteries of the venerable baptism, are tobe allowed to return to their own law, for it is of greater benefit toChristianity.

The Possession of Christian Slaves by Jews

Emperors Honorius and Theodosius II, April 10, 417

A Jew should not buy a Christian slave nor acquire him in gift. If anyoneshould not observe this, he shall forfeit the ownership impudentlyacquired, while the slave shall be granted liberty as reward, if he shouldwillingly cause the deed to be publicly known. The others, however, who

partake in the right religion and are held under the rule of the nefarioussuperstition, which appears to have acquired them in the past, or shouldacquire them hereafter, in inheritance or in fideicommissum [inheritancethrough a third party], shall be possessed by it on the condition, that itshall not corrupt them with the filth of its proper sect, to their will oragainst their will. If this rule should be violated, therefore, the instigatorsof such a crime shall be punished with capital punishment and in

addition by confiscation.
http://en.wikipedia.org/wiki/Gamaliel_IVhttp://en.wikipedia.org/wiki/Gamaliel_IVhttp://en.wikipedia.org/wiki/Gamaliel_IVhttp://en.wikipedia.org/wiki/Gamaliel_IV


21/31

Exclusion of Jews from Public Service

Emperors Honorius and Theodosius II, March 10, 418

The entrance to State Service shall be closed from now on to thoseliving in the Jewish superstition who attempt to enter it. We concedetherefore to all those who took the oath of the Service, either among theExecutive Agents or among the Palatins [executives in the financialdepartments], the opportunity to terminate their service on its statutoryterm, suffering the deed rather than encouraging it, though what we wishto be alleviated at present to a few shall not be permitted in the future.

As for those, however, who are subject to the perversity of this [Jewish]nation and are proven to have entered the Military Service, we decreethat their military belt shall be undone without any hesitation, and thatthey shall not derive any help or protection from their former merits.Nevertheless, we do not exclude Jews educated in the liberal studiesfrom the freedom of practicing as advocates [lawyers], and we permitthem to enjoy the honor of the curial liturgies [civil community serviceduties], which they possess by right of their birth's prerogative and theirfamily's splendor. Since they ought to be satisfied with these, theyshould not consider the interdiction concerning the State Service as amark of infamy.

Policy on Synagogues

Emperors Honorius and Theodosius II, February 15, 423

It seems right that in the future none of the synagogues of the Jews shalleither be indiscriminately seized or put on fire. If there are somesynagogues that were seized or vindicated to churches or indeedconsecrated to the venerable mysteries in a recent undertaking and afterthe law was passed, they shall be given in exchange new places, onwhich they could build, that is, to the measure of the synagogues taken.Votive offerings as well, if they are in fact seized, shall be returned tothem provided that they have not yet been dedicated to the sacredmysteries; but if a venerable consecration does not permit theirrestitution, they shall be given the exact price for them. No synagogueshall be constructed from now on, and the old ones shall remain in theirstate.

Policy toward Jews, Heretics, and Pagans

Emperors Honorius and Theodosius II, April 9, 423


22/31

Known and divulged to all are our decrees and those of our ancestors, inwhich we suppressed the arrogance and the audacity of the abominable

pagans, as well as of the Jews and the heretics. We want the Jews toknow, however, that we take with pleasure the occasion of the repetitionof the law, and in answer to their pitiable supplications we have butlegislated that those who usually commit wrong unadvisedly under coverof the venerable Christianity, shall abstain from injuring and persecutingthem, and that from now on no one shall occupy their synagogues, andno one shall set them on fire. However, these Jews shall be condemnedto confiscation of property as well as to perpetual exile, If it shall beestablished that they have circumcised a man of our Faith or orderedhim to be circumcised.

Confirmation of Policy toward Jews, Pagans, and Heretics

Emperors Honorius and Theodosius II, June 8, 423

What we legislated recently concerning the Jews and their synagoguesshall remain in force, namely, that they shall never be permitted to buildnew synagogues, neither shall they dread that the old ones shall beseized from them. Let them know, indeed, that the other prohibitionsshould be observed in the future in the manner declared by the text ofthe law recently passed. ...We particularly enjoin on the Christians, genuine as well as false, thatthey shall not dare to raise their hands, abusing the authority of religion,against peaceful Jews and pagans who are not attempting anythingseditious orunlawful. For if they shall act violently against peaceful

people, or plunder their property, they shall be convicted and compelledto restitute not only what they had plundered, but twice the value of their

plunder. Let the governors of the provinces, their offices and principalsknows, they if they themselves do not punish such deeds and even

permit them to be done by the populace, they shall be punished like theperpetrators.

Expulsion of Jews and Pagans from the Imperial Administration and theLegal Profession

Emperors Theodosius II and Valentinian III, July 9, 425 [addressed to thePraefectus Praetorio of Gaul]

... [S]ince it behooves that the religious populace shall not be depraved

by any superstition, we order that the Manichaeans, all the heretics orschismatics and astrologers, and every sect hostile to the Catholics


23/31

must be expelled from the very sight of the various cities, so that theyshall not be defiled even by the contagious presence of the criminal. Wealso deny to the Jews, and to the pagans, the right to practice law and toserve in the State service; we do not wish people of the Christian law toserve them, lest they substitute, because of this superior position, thevenerable religion by a sect. We command, therefore, that all personsholding an unpropitious error be excluded, unless they are succored bya timely reform [of their erroneous views].

Inheritance Laws concerning Jewish Converts to Christianity

Emperors Theodosius II and Valentinian III, April 7 or 8, 426

If a son, a daughter, or a grandson, one or many, of a Jew or of a Samaritan,shall cross over in a better judgment from the darkness of their propersuperstition to the light of the Christian religion, their parents, namely fatherand mother, grandfather or grandmother, shall not be permitted to disinheritthem or pass them over in their will, or leave them anything less than theycould obtain if they were called to inherit to an intestate. If it shall so happen,we order that the will shall be rescinded and that he shall inherit an intestacy,while the manumissions grated in that will shall retain their validity, providedthat they are within the legal number. ,,,.

Transfer of the Crown Tax Previously Paid to the Jewish Patriarch to theImperial Treasury

Theodosius II and Valentinian III, May 30, 429

The Primates of the Jews, who are nominated in the Synhedriis[provincial authorities] of either of the provinces of Palestine or stay inother provinces, shall be forced to pay all that they had received as taxsince the cessation of the patriarchs. In the future, however, an annual

payment shall be demanded fom all synagogues, on the Primates'responsibility and under the supervision of the Palatins [treasuryofficials], in the same way that the patriarchs used in the past to demandunder the name of Crown Gold; examine in a skillful investigation itsamount; and what was used to be transmitted from the Western regionsto the patriarchs should be entered into our Largesses [treasuries].

Policy in Regard to Jews, Samaritans, Pagans, and Heretics

Theodosius II and Valentinian III, January 31, 438


24/31

COMMENTARY

This law orders in particular that no Jew and no Samaritan shall attainany honor of State government or administration, and that on no accountshall they receive the office of Protector, nor by prison guards, lest

perchance they dare molest Christians, or even priests, under pretext ofany office, and lest the above mentioned who are enemies of our law,

presume to condemn people or judge them under our laws. They shallnot dare to construct anew any synagogue. For if they shall do so theyshall know that this building shall benefit the Catholic Church and thebuilders of that building shall be fined fifty in gold weight. But let themknow that this is allowed them, that they should repair the ruins of theirsynagogues. This, however, is particularly comprehended in this law,that no Jew shall dare to transfer to his law a Christian, slave orfreeborn, by any persuasion whatsoever or be punished by death andloss of property.

Against the Public Debate of Christian Dogma after the Council ofChalcedon

Emperors Marcian and Valentinian III, February 7, 452

At long last was accomplished what we have commenced with theutmost prayer and zeal, and the contention concerning the law oforthodox Christians was removed away. At long last were found theremedies for the blameworthy error, and the discordant thought of the

populace brought into one consent and unity. For devout bishopsassembled together from different provinces in the city of theChalcedonians by our command and they taught clearly in a decisionwhat must be carefully observed in religion. The unholy quarrel shallhenceforth cease, therefore, For he who leaves anything to his private

judgment after the decision of so many bishops is truly a profanator anda desecrator, for it is clearly utter madness to look for a false light inmidday. He who continues to search after the truth had been discoveredsearches for falsehood. No one, therefore, be he cleric, public official orof whatever other rank, shall dare in the future to assemble attentivecrowds to lecture them in public on the faith of the Christians, lookingthus for pretexts for tumult and heresy. He who strives to reopen and

publicly debate in a lecture what have been judged once for all andrightly settled is committing injury against the verdict of the holy council,as the decisions reached now about the faith of the Christians areknown to accord with the expositions of the Apostles, with the teachingof the Three Hundred and Eighteen holy fathers [the Council of Nicea in

325], and with the decisions of the Hundred and Fifty [the Council ofConstantinople in 381).


25/31

Punishment against those violating this law shall not be lacking,because they not only go against the well established faith, but alsouncover the august mysteries in from of Jews and pagans through sucha controversy. If he who dares to debate about religion in public shall bea cleric, he shall be removed from the list of clerics. If adorned by anoffice, he shall be deprived of his belt [of office]. All the others, however,who are guilty of this charge shall be driven out of this Imperial city[Constantinople] by the verdict of the courts and suffer the appropriate

penalties. For it is evident that the beginnings of the heretics' madnessand its firewood are furnished by such men, who lecture and debate in

public.

All must therefore scrupulously observe from now on all that the holycouncil determined in Chalcedon, casting doubt on nothing. For thisreason, and keeping in mind our Serenity's command, avoid sacrilegiouswords and further inquiry of the divine matters as you avoid prohibitedthings, particularly because this sin shall be punished not only in God's

judgment, as we believe, but it shall also be chastised by the authority ofthe laws and the judges.

The Legal Status of Jews and Samaritans and Pagans

Emperors Justin and Justinian, Between April and July 527

... As for the other heretics, of whatever error or name they might be (forwe call heretic everyone who is not devoted to the Catholic Church andto our Orthodox and holy faith), as well as the pagans who try tointroduce polytheism, the Jews and the Samaritans, we intend not onlythat what was already laid down in the laws shall be recalled and madefirmer through this present law, but also that more shall be declaredthrough which greater security, also honor and esteem shall envelopethose sharing in our faith. It shall then be possible for all to perceive, aswe said, that even what pertains to human advantages is withheld fromthose who do not worship God rightly.

We order, therefore, that none of the above-mentioned shall share inany honor whatsoever, nor shall put on an official belt, neither civil normilitary, nor belong to any office ....

Indeed, we order that those who are heretics, and above all the pagans,Jews, Samaritans, and those similar to them, if they take part in any ofall those we have already recalled, having obtained an honor, inscribed

in the advocates' list, taken an office or put on an official belt, they shallbe thrown out on the spot from participating in these. For we want all the


26/31

above-mentioned to be purged from association with such as these nowand forever, not only in this glorious city [Constantinople], but inpractically every province and every place.

There is absolutely nothing new in this, for at least the Divine belt-documents given for most of the offices contain the specification that therecipient should be Orthodox. Unless this shall be seen as ours, whichwe have restored and did not neglect as it was before, when it wasunheeded by some and barely survived save in documents alone. Forthings are not to be considered to be as peculiar to their first discoverersas to those who use in the best way what has already been discovered.

And if some wrong shall be done in violation of what we have decreed,we proclaim that not only shall the seized forbidden office be of no profitout of seizure, and utterly forbid him to partake of the office, but we also

punish hum with a fine of thirty gold pounds. Those, however, whoseduty it is to inscribe and register such as these in the public register, ifthey have known about the error of his belief but nevertheless ratified,did not oppose nor expel him, we inflict on them a fine of eight gold

pounds. Neither do we let the magistrates scot-free if they shall knowthese men to be of those excluded by us yet allow them to be inscribedin their proper services ... and we fine them too to the amount of fiftygold pounds. ....Seeing, furthermore, that differences of opinion frequently arise betweenOrthodox and non-Orthodox parents, when a father or a mother wants tobring their common children to the faith of the Orthodox but the other

parent opposes it, we decree that the opinion of the parent who leadsthe children to the Orthodox faith is the stronger and certainly the more

predominant. He shall take part, therefore, in his turn in his parents'opinion and venture to win the better things.

We come to the aid of those children hated by parents who do not shareour own faith, and while the parents cannot accuse them of anytransgression concerning those things prohibited by the laws, still,because they perceive their parents' error, yet share our pure faith, weorder in the Divine pragmatic law that a father shall provide sustenanceto such as these according to the measure of his own property and tothat of the need of the other many of life; furthermore he shall notabandon them to starve and be in want of life's necessities, so that theyshall be forced by indigence-and one hates even to mention it-to returnto their former error, just as if he was seeking to punish them for havingremedied their souls. Moreover, they shall give dowry in any waywhatsoever to daughters distressed by this, and prenuptial gifts to men,to those that cannot be charged with anything save those matters

prohibited by the laws exactly as the value of their property shall permit,

and give their daughters to men, and their sons to women, according tothe law, indeed to persons who are Orthodox and worthy of the


27/31

transaction. It is indeed terrible and utterly impious, that those who arecherished by their children in all the other things, become angry withthem for such a reason as this, while they could have been better byemulating them in this, not by punishing them. ...

Exemption from the Performance of Personal Liturgies [CommunityService] on Holidays

Emperor Justinian? Date uncertain

The Mightiest governor of the province shall see to it that you [Jewsshall not be harassed by personal liturgies [civic work duties] on a day ofworship, in which you are accustomed to do no work.

Orthodox Children and Their Inheritances from Non-Orthodox Parents

Emperor Justinian, between 527 and 528

The Orthodox children of heretics, who have not sinned against them,shall receive undiminished what is due them in intestacy; a last will donein violation of this shall be invalidated, with the except of themanumissions, if they are not prevented by any law. If they shall sin inanything against their parents, they shall be charged and punished.Even those who have sinned shall have a quarter of their property,contrary to the testaments. The same also in regard to Jews andSamaritans.

Prohibition against Non-Christians Owning Christian Slaves

Emperor Justinian, between 527 and 534

A pagan, Jew, Samaritan, and any who is not Orthodox, is unable topossess a Christian slave, for that slave shall be manumitted and hewho had possessed him shall give thirty gold pounds to the PrivateProperties [Imperial Treasury].

Disqualification of Jews and Heretics as Witness against OrthodoxChristians

Emperor Justinian, July 28, 531


28/31

Since many judges in course of determining litigation addressed us,needing our oracle in order that it will be revealed to them what must bedecided about heretic witnesses, whether their testimonies should beaccepted or rejected, we determine that there should be no participationof a heretic, or even of those who practice the Jewish superstition, intestimonies against Orthodox litigants, whether one party to the trial isOrthodox or the other. We grant, however, to the heretics and to theJews, that whenever they shall deem fit to have litigation amongthemselves they shall have mixed agreement and even witnessesworthy of the litigants ....

Church Property and Non-Christians

From the Code of Justinian, Chapter XIV, March 18, 545

We order that no heretic shall receive real estate from any holiest churchor another venerable place in rent, emphyteusis [the heritable right touse real estate on the conditioning of maintenance, payment of taxes,and possibly rent] or purchase or in any other way. And if such a sinshall be committed, the heretic shall lost what he shall pay for this, andsuch properties shall be vindicated to the venerable place out of whichthey were originally given, while the property manager of that house whogave this property to the heretic shall be removed from all propertymanagement, through into a monastery and excluded from holycommunion for one year, as one who had surrendered Christians toheretics.

If an Orthodox who possesses a property with a church in it shallalienate it forever, give it an emphyteusis, or in a lease, on in any otherway of management to a Jew, Samaritan, pagan, Montanist, Arian, orany other heretic, the holiest church of that village shall vindicate theownership of this property. If any one of the heretics ... shall dare tobuild a cave [derogatory term for a religious site] of his impiety, or if theJews shall dare to build a new synagogue, the holy church of the placeshall vindicate the buildings to its ownership. If a man gave his propertyin emphyteusis or in lease or in any other way of administration to sucha person, and if he knew that he transfers it to heretic, the church of thetown which has jurisdiction over the property shall vindicate all therevenues accrued during the duration of the agreement. If the own didnot know that the person receiving the property was a heretic, ther ownshall be exempt from punishment by reason of his ignorance, while theheretic shall be excluded from the property, and his own property shallbe confiscated to the treasury, in both cases.


29/31

Permission to Use All Languages in Synagogues; Prohibition of CertainIdeas and of the Mishnah.

Emperor Justinian, February 8, 553

Preamble

It was right and proper that the Hebrews, when listening to the HolyBooks, should not adhere to the literal writings but look for the

prophecies contained in them, through which they announce the GreatGod and the Savior of the human race, Jesus Christ. However, althoughthey have erred from the right doctrine till today, given as they are tosenseless interpretations, when we learnt that they dispute amongthemselves we could not bear to leave them with an unresolvedcontroversy. We have learnt from their petitions, which they haveaddressed to us, that while some maintain the Hebrew language onlyand want to use it in reading the Holy Books others consider it right toadmit Greek as well, and they have already been quarreling amongthemselves about this for a long time. Having therefore studied thismatter we decided that the better case is that of those who want to usealso Greek in reading the Holy Books, and generally in any languagethat is the more suited and the better known to the hearers in eachlocality.

Chapter 1.

We decree, therefore, that it shall be permitted to those Hebrews whowant it to read the Holy Books in their synagogues and, in general, inany place where there are Hebrews, in the Greek language before thoseassembled and comprehending, or possibly in our ancestral language(we speak of the Italian language), or simply in all the other languages,changing language and reading according to the different places; andthat through this reading the matters read shall become clear to all thoseassembled and comprehending, and that they shall live and actaccording to them. We also order that there shall be no license to thecommentators they have, who employ the Hebrew language to falsify itat their will, covering their own malignity by the ignorance of the many.Furthermore, those who read in Greek shall use the Septuagint tradition,which is more accurate than all the others, and is preferable to theothers particularly in reason of what happened while the translation wasmade, that although they divided by twos, and though they translated indifferent places, nevertheless they presented one version. Apart from

these, who will not be amazed by this thing about these men, who liveda long time before the saving revelation of the great God and our Savior


30/31

Jesus Christ yet carried out the translation of the Holy Books as if theysaw that this revelation was to happen in future, and as if illuminated bya prophetic grace? Let all use mainly this translation; but in order that weshall not appear to prohibit them all the other translations, we give

permission to use also Akilas' translation, although he was gentile and insome readings differs not a little from the Septuagint.

What they call Mishnah, on the other hand, we prohibit entirely, for it isnot included among the Holy Books, nor was it handed down from aboveby the prophets, but it is an invention of men in their chatter, exclusivelyof earthly origin and having in it nothing of the divine. Let them read theholy words themselves, therefore, in unfolding these Holy Books forreading, but without hiding what is said in them, on the one hand, andwithout accepting extraneous and unwritten nonsense they themselveshad contrived to the perdition of the more simple minded, on the otherhand. In consequence of this permission granted by us, those who adoptthe Greek language and the other languages shall not be subjected toany penalty at all, neither shall they be hindered by any person, nor shallthose who are called among them Archipherekitae [office now ofuncertain authority], or possibly Presbyters [elders] or Didascaloi[teachers], have the license to hinder them from this by any deceits orexcommunications, unless they would wish to be chastened for thesedeeds by corporal punishments as well as by loss of property, and obeyus-who desire and command deeds better and more pleasing to God-against their will.

Chapter 2.

And if there are some people among them who shall attempt tointroduce ungodly nonsense, denying either the resurrection or the last

judgment or that the angels exist as God's work and creation, we wantthese people expelled from all places, and that no word of blasphemy ofthis kind and absolutely erring from that knowledge of God shall bespoken. We impose the harshest punishments on those attempting toutter such a nonsense, completely purifying in this way the nation of theHebrews from the error introduced into it.

Chapter 3.

We pray that they shall avoid the evil of the commentators when theyhear the Holy Books in one language or another, and that they shall notturn to the naked letter but perceive the reality and grasp the moredivine sense, in order that they shall study better what is more

Het beleid van de Romeinse Keizers Tot de 7e Eeuw. 3e Stukje

Documents

Transcript of Het beleid van de Romeinse Keizers Tot de 7e Eeuw. 3e Stukje