Hernieuwbare energie in Vlaanderen

Actieplan 2020/2050

Lieven Van Lieshout

Seminarie OWS

19 april 2013

Uitdagingen van het energiebeleid

2

Bron: IEA, WEO 2012

3

Bron : EC, Impact Assesment, Energy Roadmap 2050

Uitdagingen van het energiebeleid

4

• Bevoorradingszekerheid steeds meer onder druk.

• Evolutie van prijzen fossiele brandstoffen onzeker.

• Vlaanderen betaalt 3,5% van BRP aan invoer

energie (2011) t.o.v. 2,5% in 2000:

olie 4,8 miljard euro

gas 2,3 miljard euro

• Versterkte inspanningen nodig terugdringen

broeikasgasemissies.

Uitdagingen van het energiebeleid

5

‘Wie vandaag geen visie heeft,

heeft morgen geen toekomst’

Werner von Siemens

oprichter Siemens AG, 1847

Uitdagingen van het energiebeleid

Wervend toekomstbeeld

Energy Roadmap 2050 :

‘Het welzijn van de mensen, de industriële competiviteit en het algemeen functioneren van de maatschappij hangen af van veilige, verzekerde, duurzame en betaalbare energie.

De infrastructuur die huizen, industrie en diensten in 2050 van energie zal voorzien wordt vandaag ontworpen en gebouwd. De manier waarop we energie zullen produceren en gebruiken in 2050 wordt vandaag bepaald.’

6

EU Energy Roadmap 2050

Hernieuwbare energie = grootste aandeel

7

Toekomstbeeld

Meer elektrificatie (mobiliteit + warmtepompen)

Hernieuwbare energie speelt een belangrijke rol!

8

Bron : IEA, WEO 2012

100% HE is technisch haalbaar

9

Towards 100% Renewable Energy in Belgium by 2050

Transitie hernieuwbare energie

1

0

• Vertrekken van de backcastingstudie 2050.

• Lange termijnvisie ontwikkelen en tussentijdse

mijlpalen vastleggen.

• Vlaams actieplan hernieuwbare energie 2020-2050.

• Verankeren in politieke akkoorden (lastenverdeling

Belgische 13%-doelstelling voor 2020) en

regelgeving (cfr. quota groene stroom,

minimumaandeel hernieuwbare energie in

nieuwbouw).

Hoe vorm geven aan transitieproces?

Transitie hernieuwbare energie

1

1

• Politieke besluitvorming lastenverdeling Belgische

13%-doelstelling nog in voorbereiding.

• Sense of urgency ontbreekt nog vaak.

• Huidig energiesysteem aanpassen vergt 40-50 jaar.

• Enkel mogelijk mits ingrijpende vermindering van

energiebehoefte en aanzienlijke investeringen.

• Groeiende economische welvaart combineren

met een transitie naar een duurzamere

energievoorziening.

Aandachtspunten transitie duurzaam energiesysteem

Transitie hernieuwbare energie

1

2

• Vermindering van uitstoot broeikasgassen.

• Op termijn betaalbaarheid energievoorziening

hersteld.

• Veiligheid energiesysteem stijgt.

• Meer bevoorradingszekerheid, minder

afhankelijkheid.

• Nieuwe economische activiteit met

tewerkstellingsmogelijkheden (netwerken,

productie-installaties, …).

Voordelen duurzaam energiesysteem

Transitie hernieuwbare energie

1

3

• Versnelling absoluut noodzakelijk. Aandeel

hernieuwbare energie in 2005: 1,3% in 2011: 3,8%.

• Duidelijk politiek engagement aangaande

doelstellingen en middelen.

• Langetermijninvesteringen vereisen voorspelbaar

politiek beleid.

• Transitie naar een energiesysteem gebaseerd op

hernieuwbare energiebronnen is een belangrijke

missie van deze generatie.

Hoe versnellen en verdiepen?

Doel Vlaams actieplan HE 2020

• Actieplan Vlaamse doelstelling HE 2020

Uitvoering lastenverdeling Belgische13%-doelstelling.

Actualisatie nationaal actieplan HE.

• Visie lange termijn 2030/2050

Duidelijke noodzaak.

Input nieuw Regeerakkoord.

1

4

1

5

Europees klimaatpakket 20-20-20

Europese richtlijn hernieuwbare energie (2009):

• 20 % hernieuwbare energie – 13% voor België.

• 10% HE transport .

• Duurzaamheidscriteria .

• Verplicht aandeel HE gebouwen.

• Certificering en opleiding installateurs.

• Opstellen nationaal actieplan HE.

1

6

1

6

Belgisch actieplan HE 2020

Indicatieve doelstellingen: 2011-2012: 4,3% 2013-2014: 5,4% 2015-2016: 7,1%

1

7

1

7

Afhankelijk van lastenverdeling

Vlaams actieplan HE 2020

1

8

Productie groene stroom

1

9

1

9

Biogas in Vlaanderen

waterkracht

0,07%

windenergie

12,99%

fotovoltaïsch

22,66%

afvalverbranding

12,01%

biomassa

43,09%

stortgas

1,41%

RWZI

0,18%

UASB

1,01%

agrarische

vergisting

5,08%

industriële

vergisting

1,50%

Biogas = 9,2%

2011

• 4.476 GWhe (7,5%)

• 9,2% uit biogas

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Vergisting

Vergisting-industrie

Vergisting-agrarisch

UASB

RWZI

Stortgas

2

0

Verwachte productie groene stroom

Visie lange termijn

• Geïntegreerde aanpak met energie-efficiëntie.

• Duidelijke doelstellingen / mijlpalen

(investeringszekerheid).

• Flexibel pad afhankelijk van ontwikkeling /

innovatie.

• Maatschappelijk draagvlak

(haalbaar/betaalbaar/transparant).

• Europees kader / Europees elektriciteitsnet.

2

1

2

2

Vlaams actieplan HE 2020/2050

Planning

Volgende afspraak

1ste stakeholderoverleg : 20 juni 2013

Meer info:

www.energiesparen.be/milieuvriendelijke/actieplan2050

mei 2013 juni 2013 Oktober 2013 eind 2013

Beschikbaarheid

actieplan

2de StakeholderoverlegBeschikbaarheid

startnota

1ste stakeholderoverleg

Vlaams actieplan HE 2020/2050

We kunnen voorop lopen àls we durven, of achterblijven en de rekening betalen…

Guy Tegenbos

2

3