Hermus Notaris Son• 2010-2011: de nieuwe wet op de erfbelasting; tarieven en tips en

het levenstestament!

• Notarislezing 2012: nieuws!!!

• Nieuwe regeling wettelijke gemeenschap van goederen (2012)• Samenleverstestament is een must in dalende onroerend

goedmarkt – actualiteit! – negatieve nalatenschappen. • De (quasi) ouderlijke boedelverdeling versus • Tweetrapsmakingen en Vruchtgebruik • Fusiegezinnen• Levenstestament (stand van zaken 2012)

De nieuwe wettelijke gemeenschap van goederen

• Omvang en belang van uitsluitingsclausules bij schenkingen en testamenten

• De nieuwe bestuursregeling• De beleggingsleer

Dat wordt rekenen!!

De wettelijke algehele gemeenschap van goederen vóór 2012

Boedelmenging

Algehele gemeenschap van goederen omvat:

•Aanbrengsten•Erfenissen•Schenkingen•Aanwinsten

Problemen

• Problemen bij de bestaande wettelijke gemeenschap van goederen:

• Het Nederlandse systeem sluit niet aan bij buitenland (België, Duitsland)

• Degene van wiens zijde een goed in de gemeenschap is gevallen – is bestuursbevoegd

• (de man verdient vaak 2 maal zoveel geld - vrouw koopt meubels – man daarna bevoegd!).

• Nieuwe woning aangekocht na echtscheidingsverzoek opnieuw verdelen!

Schenking en erfenis met uitsluitings-clausule: blijft privé

Wettelijke gemeenschap van goederen (oud) is eigenlijk geen algehele gemeenschap!

VM

Het wetsvoorstel

• Goed nieuws: Nederland kiest voor de zuiderburen!

• Aanbrengsten apart• Erfenissen apart• Schenkingen apart

• Aanwinsten: delen (vgl. ook Duitsland)

AanwinstGemeen

Het wetsvoorstel tot aanpassing van de wettelijke gemeenschap van goederen – lijkt op België: privé goederen – blijven privé!

Aanbrengsten, erfenissen, schenkingen blijven privéM V

De politiek

• Het amendement Anker wast de oren met het mooie wetsontwerp!

• Terug naar af: de literatuur briest:• “een onthoofd wetsontwerp”

• Daar moeten we het mee doen: het is niet anders. De oplossing blijft dus: huwelijkse voorwaarden maken!!!

• Toch is het jammer: een door “Den Haag” gemiste kans.

Een onthoofd wetsvoorstel!

Het amendement Anker – de oren gewassen!!!

Aanbrengsten erfenissen en schenkingen :alles gemeen!!!

Bestuur nieuw

• Nieuwe bestuursregeling:• Registergoederen (onroerend goed): tenaamstelling

beslissend.• Overige goederen: roerende goederen en gelden: ieder

afzonderlijk bevoegd.

• Probleem: maar als een erfenis in de gemeenschap valt kan de ander opa’s zakhorloge verkopen en leveren aan derden!

• Daar is een herstelwet voor gekomen (nog net op tijd). Erfgenaam bevoegd. Een gelukkige aanvulling in de wet: uitsluitingsclausule maakt goederen privé

Nieuw: De wettelijke gemeenschap van goederen 2012

Maak dus een uitsluitingsclausule : dan erfenis en schenking weer privé.

M V

Beleggingsleer

• Man heeft geërfd: 100 (mits met uitsluitingsclausule)

• Vrouw heeft geërfd 50 (mits met uitsluitingsclausule)

• Woning aankoop: 350• Hypotheek: gezamenlijk: 200

Woning 350Hypotheek 200

Nieuw: De wettelijke gemeenschap van goederen 2012

Maak dus een uitsluitingsclausule : dan erfenis en schenking weer privé.

100 M

50 V

Het nieuwe huwelijksvermogensrecht

Wat is splinternieuw en modern ook internationaal?

De beleggingsleerNederlanders zijn handelaren – beleggers!

De beleggingsleer

Economische deelgerechtigdheid man100 + 100 (halve lening) = 200

Economische deelgerechtigdheid vrouw50 + 100 (halve lening) = 150

Deel man: 200/350 in waarde woning (+ of -)Deel vrouw: 150/350 in waarde woning (+ of -)

De beleggingsleer (Art. 1:87 BW)

Beleggingsleer

• Hoe bij aankoop? – in waarde t.t.v. verwerving

• Hoe bij verbouwing? – in waarde voor verbouwing + verbouwingskosten

• Hoe bij aflossing? Annuiteit!! (waarde verandert voortdurend): in deel lening – tijdstip niet relevant.

Ander nieuws

• Ook nieuw is de Inlichtingenplicht aangaande privé vermogen.

(geen verantwoording – wel inlichtingen)

• Ontbinding van de gemeenschap op een eerder moment: niet als de echtscheiding is ingeschreven maar al bij het verzoek.

Ontbinding gemeenschap

• We zagen: een aankoop na indienen van een verzoek tot echtscheiding maakte tot 1-1-2012 een goed gemeenschappelijk! Dat is ongewenst.

• De wetgever (2012) lost dat op: nadat het verzoek is ingediend, wordt de gemeenschap bevroren (ontbonden): aanwinsten erna blijven privé. De nieuwe woning blijft privé.

• Mbt de oorspronkelijke woning: samen bevoegd! (ook al zegt het kadaster anders).

M V

Oude stijl (voor 2012):

Nieuwe stijl (2012):

M V

Oude stijl (voor 2012):

M V

2012: Verzoekschrift echtscheiding bevriest de gemeenschap

Casus!

• Gemeenschap van goederen voor 1 dag!

• Ongehuwden: man og 6 mio; vrouw og 4 mio• Aangaan huwelijk of partnerschap: samen 10

mio• Verzoek tot echtscheiding: verdelen: man 4

mio vrouw 6 mio • Besparing overdrachtsbelasting over: 2 mio!!

Verzoek en intrekking

• Een valkuil: verzoek wordt vaak samen ingediend

• Intrekken verzoek kan alleen!!• Stel: verzoek loopt en een ouder van de man ligt

op sterfbed: erfenis dreigt aan de man toe te komen want gemeenschap is bevroren.

• Vrouw trekt verzoek in – agg herleeft - en incasseert halve erfenis (tenzij uitsluitingsclausule was gemaakt).

Maak dus tegelijk huwelijkse voorwaarden staande huwelijk

• Tip: om dit soort grapjes te voorkomen maak naast de verdeling tevens huwelijksvoorwaarden staande huwelijk – dat kan vanaf 1-1-2012 door de notaris zonder de rechtbank! Dan kan de vrouw niet meer terug!

Want: het huwelijk blijft dan wel in stand, maar de vermogens worden apart door huwelijkse voorwaarden.

Huwelijksvoorwaarden opheffen – spreiding

• Huwelijkse voorwaarden opheffen: kan dus ook notarieel (voortaan zonder de rechtbank) en dat geeft de mogelijkheid vermogen te spreiden.

• We komen nu op het erfrecht.• Allereerst: ook samenlevers moeten een

testament maken. Vooral in dalende og markt.

Het erfrecht

Oplossingen bij een dalende woningmarkt en vervolgens om erfbelasting te besparen

Samenlevers – fusiegezinnen en tweetrapsmakingenVergeet de kleinkinderen niet!

Samenlevers testament: een “must”

• Een woning is bij aankoop waard: 200• De kosten voor aankoop erbij: gefinancierd is 212• De woning daalt in waarde naar: 180

• Het verlies is: 32.• De man overlijdt: de bank wil 16 van familie!• Oplossing: benoem de partner tot enig erfgenaam

en geef een legaat (niet opeisbaar) aan de kinderen

Gemeenschap van goederen

Gemeenschap van goederen

wettelijke verdeling

Moederkind 1kind 2moeder

testament oprenting vorderingen

MoederKind 1Kind 2Moeder

Testament oprenting vorderingen

MoederKind 1kind 2Moeder

Stieffamilie

VrouwKind M1Kind M2Kind M3Kind V1Man

Stieffamilie

VrouwKind M1Kind M2Kind M3Kind V1Man

Stieffamilie

VrouwKind M1Kind M2Kind M3Kind V1Man

De negatieve nalatenschap

• Bij neergaande woningmarkt• Indien de partner nog een schuld heeft aan de

kinderen terzake van een eerder overlijden van zijn echtgenote. Die schuld kan groter zijn dan zijn vermogen: de nieuwe partner (en zijn/haar kinderen is – zijn de klos!

• Het meenemen van de Senseo is een daad van aanvaarding! Zo ook het gieten van de planten

• De dode laat dan de hand van de levenden niet meer los: een “horrorscenario”!

De negatieve nalatenschap

• Aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving! (bij minderjarigen al na 3 maanden)

• Wel de lusten; de niet de lasten (voorzover die groter zijn)

• Niet aansprakelijk met privé vermogen

• Een dilemma: verwerpen of niet – u erft alles mits u een standpunt van mij in uw voortuin plaatst en 10 jaren handhaaft!

Het fusiegezin

• De wet of (quasi) ouderlijke boedelverdeling werkt oneerlijk.

• Vooral de kinderen van de ouder die het het kleinste aantal kinderen heeft kunnen de dupe zijn

• Het is een tombola: wie erft wat en wanneer en wie pakt de waardestijging na overlijden?

De tweetrapsmaking

• Kinderen erven van de eigen ouder• Bij gezamenlijke ouders: zowel van vader als van

moeder • Bij het eerste overlijden is geen erfbelasting

verschuldigd: immers ruim € 600.000 vrij• Maximale spreiding van verkrijgingen over de kinderen

leidt tot veel lagere belastingtarieven (1e schijf ipv 2e)• Legaten (een tegoedbon) aan de kleinkinderen

completeren het plaatje: tel uit uw winst! • Schenkingen zijn altijd een aanrader

Man Vrouw

De tweetrapsmaking

Man t

Kinderen:

Kind 1 Kind 2

Man t Vrouw t

Kind 1 Kind 2 Kind 1 Kind 2

Erfenis vader Erfenis moeder

Legaat kleinkinderen:

€19.000 p. kleinkind belastingvrij

Verschil:

Vruchtgebruik turboverdeling

WOZ waarde: 400

vruchtgebruik: 120

Bloot-eigendom: 280

Het levenstestament

Stand van zaken 2012

Het levenstestament 2012

• We zagen vorig jaar:• Een levenstestament legt vast:• wie als u geestelijk terugvalt uw vermogen mag

beheren• wie mag vervreemden beschikken of schenkingen

doen – ook het uitkeren van erfdelen is een aanrader • wie uw contactpersoon is bij medische zaken• Eventueel: of u nog behandeld wilt worden of niet en

of u eventueel euthanasie zou wensen.

Het levenstestament

• Er is sinds 2011 een centraal levenstestamentenregister dat ook door artsen kan worden geraadpleegd (gehouden bij de KNB)

• Er is sinds 2012 een protocol wilsonbekwaamheid (een samenwerking tussen artsen en EPN-notarissen zoals Hermus Notaris Son)

• De eerste levenstestamenten zijn inmiddels geregistreerd. Ze bevatten hele mooie persoonlijke wensen (een dankbare opgave).

Samenvatting 2012

Wat hebben we vandaag geleerd?• Voeg persé een uitsluitingsclausule toe aan uw testament –

anders valt die toe aan de partner van uw kinderen • Indien u (of uw kinderen) investeren in gezamenlijk vermogen of

dat van de partner: leg het vast en administreer goed – beleggingsleer

• Maak tweetrapsmakingen of een vruchtgebruiktestament – spreiding en belastingbesparing;

• Legaten aan kleinkinderen zijn een “must”• Pas op bij schulden in een neergaande woningmarkt• Het levenstestament is een aanrader bij ouder wordende

mensen: een volmacht aan de kinderen

Hermus Notaris Son

• Hermus Notaris 3 maal op internet:

• Actualiteiten en lezingen on line op: www.notarissonenbreugel.nl of www.hermusnotaris.nl(aangesloten bij EPN-estateplanning notarissen en Vasn-agrarisch specialisten)

• Tarieven, stappenplannen en offerteaanvragen via onze site en ook op onze regionale site: www.eindhovenregio.huismerknotaris.nl