Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting...

17
Werksessie landbouw 13 maart 2012 1 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen Verslag werksessie Landbouw Datum: 13 maart 2012 Van: Marco Arts Aan het eind van het verslag zijn foto’s opgenomen van de resultaten (kaarten) van de werksessie. Aanwezigen Agrariër R. Wolsink Agrariër G.H. van Eerden Agrariër G.W. Houwers Agrariër A.J. Jentink Agrariër J.H.B Heusinkveld Agrariër M. Uenk Agrariër B. Luiten Agrariër G.J. Ligterink Agrariër J.A. Pennings Agrariër R.B. Vrieselaar Agrariër F.H. de Bruine Agrariër S.A.M. Stoltenborg Agrariër H.B.J. Stoltenburg Agrariër J.B.H. Hofs Agrariër B.J. Hoftijzer Agrariër H. Bongen Agrariër G.J. Schuurman Agrariër? Dhr Hofthijzer LTO Noord Hille Kraak Waterschap Rijn en IJssel Gerry Roelofs Waterschap Rijn en IJssel John Lenssen Waterschap Rijn en IJssel Leon klein Tank

Transcript of Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting...

Page 1: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 1

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Verslag werksessie Landbouw

Datum: 13 maart 2012

Van: Marco Arts

Aan het eind van het verslag zijn foto’s opgenomen van de resultaten (kaarten) van de werksessie.

Aanwezigen

Agrariër R. Wolsink

Agrariër G.H. van Eerden

Agrariër G.W. Houwers

Agrariër A.J. Jentink

Agrariër J.H.B Heusinkveld

Agrariër M. Uenk

Agrariër B. Luiten

Agrariër G.J. Ligterink

Agrariër J.A. Pennings

Agrariër R.B. Vrieselaar

Agrariër F.H. de Bruine

Agrariër S.A.M. Stoltenborg

Agrariër H.B.J. Stoltenburg

Agrariër J.B.H. Hofs

Agrariër B.J. Hoftijzer

Agrariër H. Bongen

Agrariër G.J. Schuurman

Agrariër? Dhr Hofthijzer

LTO Noord Hille Kraak

Waterschap Rijn en IJssel Gerry Roelofs

Waterschap Rijn en IJssel John Lenssen

Waterschap Rijn en IJssel Leon klein Tank

Page 2: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 2

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Aequator Groen & Ruimte Marco Arts

Aequator Groen & Ruimte Rutger Munters

Aequator Groen & Ruimte Linde Gommers

Agenda

1. Welkom en inleiding door Waterschap Rijn en IJssel

2. Toelichting hydrologische situatie

o Bespreken GHG, GLG en GVG kaarten in groepjes

3. Toelichting vier inrichtingsvarianten

o Bespreken varianten in groepjes

4. Terugkoppeling en afsluiting

Introductie

Projectleider Leon klein Tank introduceert namens het Waterschap Rijn en IJssel aan de hand van een

presentatie het project, de achtergronden, de planning en de stand van zaken. Op de website kunt u alles nog

eens rustig nalezen en is ook de presentatie te downloaden:

http://www.wrij.nl/actueel/projecten/actuele_projecten_(/aaltense_goor/virtuele_map/herinirchting.

Opmerkingen en aanvullingen vanuit de zaal:

- De gemeente Oude IJsselstreek heeft vorig jaar toegezegd aan de pachters van het Zwarte Veen

om gezamenlijk de toekomst van het Zwarte Veen te bespreken, hier heeft men echter niets meer

van gehoord. Het waterschap neemt contact op met de gemeente en zal dit bespreken.

- In overleg met de ondernemers is afgesproken om grondwaterpeilbuizen te plaatsen voor een

nulmeting. In april worden deze peilbuizen geplaatst in het gebied door het waterschap.

Inleiding op de werksessie

Marco Arts bespreekt het doel van de dag, en presenteert de resultaten van het vooronderzoek (o.a.

ecohydrologische systeemanalyse).

Resultaten hydrologische berekeningen

Met behulp van een grondwatermodel zijn berekeningen gemaakt van de huidige situatie en op kaart

gezet. De deelnemers wordt gevraagd om deze kaarten te toetsen. De GHG (gemiddeld hoogste

grondwaterstand), GLG (gemiddeld laagste grondwaterstand) en GVG (gemiddelde

voorjaarsgrondwaterstand) kaarten worden bekeken en besproken in subgroepjes. Deze kaarten geven de

gemiddelde grondwaterstanden in het gebied over een periode van 8-10 jaar.

Page 3: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 3

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

De deelnemers vonden de GHG en GLG herkenbaar, er is één aanvulling aangegeven op de

GHG kaart (zie foto van de kaart aan het einde van het verslag).

De reactie op de GVG kaart was dat de klassen ruim gekozen waren waardoor deze kaart

moeilijk te beoordelen was. Het waterschap zal de klasse-indeling aanpassen en de nieuwe

kaart onder de deelnemers verspreiden (zie toegevoegde kaart bij het verslag en/of zie voor

digitale kaart de projectsite van het waterschap:

http://www.wrij.nl/actueel/projecten/actuele_projecten_(/aaltense_goor/virtuele_map/herinirchtin

g). De deelnemers worden uitgenodigd de kaart te toetsen op ervaringen en indien nodig terug

te sturen of per email te reageren.

Marco Arts ligt vervolgens de vier varianten toe, de gewenste input van het gebied en de afweging van de

belangen. Per variant wordt ingegaan op de verschillen.

Variant 1: Geen inrichting van de verworven gronden (landbouw)

Variant 2: Inrichting van de percelen van Luiten (‘groene rechthoek’) en water vasthouden in het Aaltense

Goor (‘licht blauwe cirkel’) +mogelijk maatregelen ten oosten van Boterdijk zonder landbouwschade

(‘doorzichtig blauwe cirkel’)

Variant 3: Als variant 2 + waterberging in het Aaltense Goor (‘lichtblauwe cirkel met waterdruppels’) +

maatregelen ten oosten van Boterdijk (‘vraagtekens’)

Variant 4: Als variant 3 + waterberging in het Zwarte Veen(‘licht blauwe cirkel met druppels’)

De deelnemers worden gevraagd om in een interactieve sessie per variant opmerkingen aan te leveren ten

aanzien van de inrichting. De wensen en kennis vanuit de werksessies zullen meegenomen worden bij de

nadere invulling van deze varianten. De inzichten uit de werksessies zijn naderhand ook belangrijk voor een

goede kosten-baten afweging van de varianten ten opzichte van elkaar.

Er worden in totaal 3 werksessies georganiseerd met deelnemers uit het gebied en belangenpartijen:

1. Landschap, cultuurhistorie en recreatie

2. Landbouw

3. Natuur

Page 4: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 4

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

De inrichting van het watersysteem wordt door het waterschap in een interne werksessie (Kernteam:

waterschap, provincie, Aequator en Staatsbosbeheer) behandeld. De inzichten uit deze werksessie zijn de

onderlegger voor de overige functies in het gebied. Voor de inrichting van het watersysteem is input uit deze

werksessie nodig. De resultaten van de berekeningen zullen vervolgens met de deelnemers worden gedeeld.

De ideeën en suggesties van de deelnemers aan de werksessies worden meegenomen in de afweging van de

varianten. Het ontwerpteam (kernteam, inclusief: gemeente Aalten, gemeente Oude IJsselstreek en LTO)

toetst ontwerpen op bestaand beleid en haalbaarheid. Het waterschapsbestuur en provinciaal bestuur maken

uiteindelijk een keuze voor de verdere ontwikkeling van het gebied.

Vragen en opmerkingen vooraf vanuit de deelnemers:

(>> = antwoord waterschap)

- Is voor de tijd die wij besteden aan dergelijke bijeenkomsten een vergoeding mogelijk?

>> Nee (na intern overleg waterschap), iedereen bepaald zelf in hoeverre hij of zij betrokken

wil/kan zijn bij het plan. Door het gebied vroegtijdig te betrekken bij de planvorming, kunnen

ideeën/knelpunten/kansen/etc. aangedragen worden. Hiermee kunnen wij de verschillende

belangen (landbouw, natuur, recreatie, etc.) zorgvuldig met/tegen elkaar afwegen en komen tot

een advies waarin alle belangen vertegenwoordigd zijn. Met dit advies worden de besturen van het

waterschap en de provincie gevraagd in hoeverre het plan verder uitgewerkt kan worden tot een

inrichtingsplan.

- Is er ruimte voor een eigen variant van de landbouw?

>> alle ideeën zijn deze middag welkom. Er zijn echter ook geen varianten van natuur of van

recreatie. De opgestelde varianten zijn geformuleerd op basis van het gebied, waarbinnen

deelbelangen (o.a. landbouw) meegenomen worden.

- In oktober 2011 heeft Staatsbosbeheer aangegeven bij voorkeur geen gebiedsvreemd water in te

willen laten in het Aaltens Goor, nu zijn toch twee varianten hierop gebaseerd, hoe zit dat?

>> SBB heeft aangegeven dat ze instemmen met gebiedsvreemd water ten westen van de

Prinsendijk in het Aaltens Goor als belangrijke voedselarme natuurdoelen in het oostelijk deel van

het Aaltens Goor gerealiseerd kunnen worden.

- Hoe hoog komt het water in de sloten te staan tijdens een piekberging?

>> Het waterschap gaat nog verschillende situaties doorrekenen om een bandbreedte te bepalen.

Binnen de varianten kan nog gekozen worden hoeveel water er geborgen gaat worden in het

(westelijke deel van het) Aaltense Goor en/of (delen van het) Zwarte Veen. Uit voorlopige

berekeningen (op basis van meetgegevens en aannames) blijkt dat, bij een theoretische afvoerpiek

die gemiddeld eens in de 10 jaar voorkomt, de hoeveelheid water ingeschat is op maximaal

175.000 kuub. Indien deze hoeveelheid water volledig geborgen wordt in het westelijke deel van

het Aaltense Goor en het Zwarte Veen, blijkt uit de voorlopige berekeningen dat het tijdelijke peil in

de watergang langs de Boterdijk tot circa 19.80 à 20.00 m + NAP zal komen. De uiteindelijke

hoeveelheid te bergen water en de duur/frequentie is onderdeel van de verdere planuitwerking; en

Page 5: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 5

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging.

De ambitie (visie) op waterberging wordt nader uitgewerkt en zal binnenkort op de website

gepubliceerd worden.

- Wat zijn de effecten van piekberging op het omliggende landbouwgebied?

>>De effecten op de (grond)waterstand zullen met behulp van hydrologische modellering nog in

beeld gebracht worden. Waar mogelijk en nodig zullen maatregelen getroffen worden en/of kades

aangelegd worden om overstromingen te voorkomen

- >> Het regionale grondwater- en oppervlaktewatersysteem in het Baakse Beek/Veengoot-gebied

zorgt er voor dat de grondwaterstanden in de zomer ver wegzakken. Door hogere

grondwaterstanden in het voorjaar, wordt het water langer in het gebied vastgehouden. Dit kan

voordeel hebben voor de natuur en de landbouw (betere nalevering vanuit de bodem, minder

beregening).

- Er wordt al water vastgehouden in het Aaltense Goor. Nu gebeurt dat met dammetjes (stuwtjes),

maar zo snel het gras gaat groeien is het water weer weg.

>> Bekeken wordt in hoeverre met maatregelen het grondwater langer vastgehouden kan worden

in het Aaltense Goor. In het voorjaar zal het grondwaterpeil dan hoger komen te staan om een

effect te kunnen hebben.

Werksessie Landbouw

In drie subgroepjes worden aan de hand van een blanco topografische ondergrond (A0) de knelpunten en

kansen voor het gebied besproken. Voor elke variant (2-4) worden de wensen en knelpunten

geïnventariseerd. De resultaten van de werksessie zijn op de foto te zien (zie onderaan het verslag).

Hieronder is kort beschreven wat er is besproken.

Groep 1 (Zwarte Veen)

Vanuit landbouwkundig perspectief zijn de belangrijkste knelpunten in de huidige situatie van het Zwarte

Veen:

- Achterstallig onderhoud van de watergangen (eigendom en beheer gemeente) en te kleine

dimensionering van de sloten aan de rand van het Zwarte Veen, met name langs de oostkant

(Vossenbult).

- Ook aandacht voor beheer en onderhoud van bestaande landschapselementen (o.a. afgeplagde

oevers)

- De grond is over een groot deel slecht doorlatend door een ondiepe leemlaag

- Onduidelijkheid vanuit de gemeente over toekomst gebied en de betrokkenheid van onder andere

de pachters daarbij. Betere afstemming over de plannen met de pachters is gewenst.

- De grondwaterstanden van het Aaltens Goor en het Zwarte Veen reageren snel op elkaar . Hierdoor

hebben naar alle waarschijnlijkheid de hydrologische maatregelen in het Aaltense Goor ook effect

op het Zwarte Veen.

Page 6: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 6

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Variant 2: Inrichting van de percelen van Luiten en water vasthouden in het Aaltense Goor +mogelijk

maatregelen ten oosten van Boterdijk zonder landbouwschade

Het Zwarte Veen is erg nat en kent hierdoor in reguliere jaren nu al een 6 weker korter groeiseizoen. Door

water langer vast te houden in het Aaltense Goor zal dit waarschijnlijk alleen maar meer worden. Alleen in

extreem droge zomers wordt een positief effect verwacht. Om negatieve effecten te minimaliseren zal er

een diepere en bredere sloot moeten worden gegraven langs oostkant (Vossenbult).

Variant 3: Als variant 2 + waterberging in het Aaltense Goor + maatregelen ten oosten van Boterdijk

Waterberging in het Aaltens Goor zal direct effect hebben op grondwaterstand in Zwarte Veen. Om dit

gebied in landbouwkundig gebruik te houden zal de watergang, zoals voorgesteld bij variant 2, nog ruimer

gedimensioneerd moeten worden. Mogelijk zal ook de weg opgehoogd moeten worden.

Variant 4: Als variant 3 + waterberging in het Zwarte Veen

Vanuit het landbouwkundig oogpunt is het gewenst zoveel mogelijk in te zetten op piekberging in het

Aaltense Goor (in plaats van het Zwarte Veen). Daarnaast kan gedacht worden om lagere delen (vooral

grenzend aan het Aaltense Goor) van het Zwarte Veen in te zetten. Het waterschap geeft aan dat binnen

het Zwarte Veen, indien er water wordt geborgen, een combinatie van landbouw en water (en natuur)

mogelijk kan zijn. De aanwezige ondernemers vinden dat er een compensatie moeten worden gegeven,

dit kan zijn in de vorm van extra (compensatie-)grond, een lagere pachtprijs, of eventueel een

schadevergoeding voor de gewasschade (maar dan wel met zekerheid voor de langere termijn). Men wil

ook wel meewerken aan uitruil van de gronden voor percelen buiten het Zwarte Veen mits vergelijkbaar of

dichter bij de bedrijfslocatie.

Algemeen

Door rondom het Zwarte Veen een bredere sloot in accoladeprofiel (incl. bijvoorbeeld natuurvriendelijke

oevers) aan te leggen en de huidige ‘gemeente’ sloten binnen het Zwarte Veen te schonen kan al veel

winst (versnelde afvoer) worden behaald. De aanwezige agrariërs (samen ca 20 ha in gebruik) zijn bereid

5-10 meter grond hiervoor in te leveren en denken dan ook dat met deze aanpassing de opbrengsten

zoveel zouden toenemen dat het verlies aan grond ruim wordt gecompenseerd. Zij geven aan dat de

andere pachters in het gebied er waarschijnlijk hetzelfde over denken.

Indien het gemeentelijk afwateringssysteem (greppelsloten) op orde wordt gebracht kunnen mogelijk

enkele greppeltjes worden verwijderd en kan het hele gebied beter worden verkaveld

Page 7: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 7

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Extensief beheer van percelen aan oostkant (nu al het natst en mogelijk ook de meeste negatieve effecten

van water vasthouden in Aaltens Goor) zal weinig tot geen positief effect hebben op de aanwezigheid van

weidevogels aangezien er te veel predatoren in het gebied aanwezig zijn (roofvogels en kraaien) die

dankbaar gebruik maken van de goede uitkijkposten in de aanwezige bomen. Om weidevogels in het

gebied te krijgen zullen dus eerst de bomen moeten worden gekapt.

Groep 2

Variant 2: Inrichting van de percelen van Luiten en water vasthouden in het Aaltense Goor +mogelijk

maatregelen ten oosten van Boterdijk zonder landbouwschade

De ondernemers verwachten dat mede gebruik van de gronden in het Aaltens Goor lastiger zal worden

door een nog korter seizoen vanwege de vernatting. De grootste effecten worden voornamelijk verwacht

in de randzone van het Zwarte Veen en de percelen aan de zuidzijde van de aangekochte percelen

(Luiten) en de percelen die daarnaast liggen aan de zuidoostkant van het gebied. Dit is lager en zal snel

natter worden.

Variant 3: Als variant 2 + waterberging in het Aaltense Goor + maatregelen ten oosten van Boterdijk

De ondernemers verwachten dat piekberging veel overlast zal veroorzaken, de kades zullen het water niet

keren omdat het zo via de ondergrond naar de landbouwgronden komt. Er zal naar verwachting veel effect

zijn op omringende landbouw. Dit kan mogelijk verholpen worden door het aanleggen van drainagesloten

langs de kade.

Variant 4: Als variant 3 + waterberging in het Zwarte Veen

Niet besproken.

Algemeen

Een groep ondernemers heeft voorstellen om grond dat in het gebied omgezet wordt van landbouw naar

natuur, ook terug om te zetten van natuur naar landbouw. Als voorbeeld wordt een strook aan de

Noordzijde van het Aaltense Goor in ruil tegen een strook langs de oostzijde van de Boterdijk genoemd.

Hiermee is een goede herverdeling van gronden te bewerkstelligen, zodat op de aangekochte gronden

van Luijten (grenzend aan het Aaltsen Goor) en de oostzijde van de Boterdijk gewerkt kan worden aan de

realisatie van nieuwe natuur (zie foto).

Tevens moet er een goede barrière (maatregelen) komen tussen Aaaltense Goor en de omringende

landbouwgebieden. De ondernemers verwachten dat de hydrologische effecten pijlsnel over en weer gaan

door het zand in de ondergrond (‘lekke bak’).

Page 8: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 8

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Het Aaltense Goor leent zich om het beheer bij de omringende boeren neer te leggen. Er zijn best

mogelijkheden met betrekking tot maaien en weiden. Sommigen hebben al ervaring, je moet wel leren om

met de omstandigheden van het gebied om te gaan (voedertechnisch, door het ontbreken van mineralen

door de schrale omstandigheden). Ook beheer van de elementen zou kunnen. Alles kan via een

duurzame wijze (lange periode) weggezet kunnen worden. De ondernemers willen liever niet alleen

afhankelijk zijn van ‘grillige’ subsidies.

Groep 3

Variant 2: Inrichting van de percelen van Luiten en water vasthouden in het Aaltense Goor +mogelijk

maatregelen ten oosten van Boterdijk zonder landbouwschade

Om de invloeden van natuurontwikkeling op de omgeving te beperken zouden de percelen van Luijten

kunnen worden afgegraven.

Indien de grond wordt afgegraven is deze in de directe omgeving te gebruiken ten behoeve van ophoging

van de lage delen of ophoging van te natte percelen. De aanwezige ondernemers verwachten dat de

hoeveelheid grond die vrijkomt onvoldoende is om alle lage delen op te hogen. Tevens verwachten de

aanwezige ondernemers dat er 1 à 2 groeiseizoenen nodig zijn om de grond weer volledig in

landbouwkundig gebruik te nemen. Aandacht moet uitgaan naar het opbrengen van de grond onder de

juiste omstandigheden.

De ondernemers in het gebied hebben in algemene zin behoefte om het bedrijf uit te breiden met meer

grond. De aangekochte veldkavels (circa 30 ha) van Luiten kunnen hiervoor worden ingezet. Het is aan de

ondernemer zelf om aan te geven aan het waterschap hoe hij hiermee om wil gaan. Het kavelruilproces is

momenteel in de inventarisatiefase (bureaustudie) en wordt parallel aan dit project uitgevoerd.

Het peil in de sloot langs de Boterdijk is bepalend voor het landbouwkundig gebruik van de gronden in het

oosten en de laaggelegen percelen aan de Boterdijk. Op de laaggelegen percelen zijn maatregelen

noodzakelijk indien het huidige peil wordt veranderd. Ook voor het gebruik van de gronden ten oosten van

de Boterdijk verwachten de aanwezigen problemen door een slechtere werking van de drainage. De

afvoer van de drainage wordt beperkt door een opstuwing vanwege het hogere peil en een constante

aanvoer van kwel. Ophoging van percelen of een ondieper en dichter drainagestelsel hebben niet de

voorkeur.

Indien het water in het Aaltense Goor langer wordt vast gehouden is het vasthouden van water in de

landbouwpercelen mogelijk ook interessant. Met behulp van stuwen of peilgestuurde drainage kan het

bodemvocht langer worden nageleverd aan het gewas.

Page 9: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 9

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Variant 3: Als variant 2 + waterberging in het Aaltense Goor + maatregelen ten oosten van Boterdijk

De verwachting van de aanwezigen is dat het hogere peil in de waterloop langs de

Boterdijk/Goorstegendijk/Zilverdijk tijdens pieken kan leiden tot volle sloten en overlast. Het zijn waarschijnlijk

tijdelijke effecten vanwege de snelle reactietijd van het watersysteem en het verval van de terrasrand.

Het water kan tijdens pieken worden geborgen op het maaiveld van het Aaltense Goor. Er is een verdeelwerk

nodig om het water er in te krijgen. Om de afvoer van de piek in het Aaltense Goor te bergen is een aparte

(nieuwe) waterloop nodig. Deze kan in het Aaltens Goor parallel aan de Goorstegendijk worden aangelegd.

Belangrijk voor de landbouw is het handhaven van het peil in de sloot aan de andere kant van de dijk zodat de

effecten beperkt blijven.

Indien het water in het Aaltens Goor op het maaiveld komt te staan is de wens om het te laten infiltreren. Het

water zal naar verwachting snel kunnen infiltreren van wege de zandige ondergrond. Aandacht moet er zijn

voor mogelijke verslemping van de grond door het slib in het water. Dit kan de infiltratrie op termijn vertragen.

Aandachtspunt is ook de effecten op het Zwarte Veen. De barriere van de dijk is niet voldoende en mogelijk

ook niet hoog genoeg. Indien een piek in de zomer optreedt zijn de effecten waarschijnlijk beperkt. In nattere

omstandigheden (winter of voorjaar) worden wel grote effecten verwacht door de aanwezigen ondernemers.

Belangrijke maatregel voor het gebied is om de afvoer te garanderen door een extra sloot op de grens Aaltens

Goor/Zwarte Veen of de verbetering van het huidige sloten stelsel.

De aanwezigen ondernemers verwachten dat de laag gelegen gronden aan de oostzijde van de Boterdijk bij

een verdere peilverhoging van 50cm + huidigpeil, minder of niet meer geschikt zijn voor landbouwkundig

gebruik. De effecten hebben naar verwachting van de ondernemers zeker een uitstraling tot aan de hoogtelijn;

circa 20 m +NAP.

Uitruil van landbouwgronden met natuurgronden aan de noordzijde van het Aaltense Goor is voor een deel

van de deelnemers een mogelijkheid om de landbouwstructuur te verbeteren. Echter niet alle deelnemers

delen deze mening. Verbeteringen voor landbouw zijn onder andere mogelijk door herverkavelen, egaliseren,

bodemstructuurverbetering en perceelsvergroting.

Variant 4: Als variant 3 + waterberging in het Zwarte Veen

De aanwezigen ondernemers geven aan dat waterberging in het Zwarte Veen eenvoudiger zal zijn dan in

het Aaltense Goor, aangezien het Zwarte Veen lager ligt. Daarmee zijn peilverhogingen bovenstrooms

(om het water naar lagere delen te krijgen) naar verwachting lager. Indien (delen van) het Zwarte Veen

ingezet worden voor waterberging, ligt het noordoostelijk deel (laaggelegen en grenzend aan het Aaltense

Goor) het meest voor de hand.

Algemeen

Enkele ondernemers vinden dat door het afgraven van (delen van) de aangekochte percelen van Luiten

grenzend aan het Aaltense Goor, de opgebouwde teeltaarde laag verwoest. Zij vinden dat deze afgraving

niet past in het cultuurhistorisch perspectief van het gebied. Ophoging van andere percelen is niet overal

Page 10: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 10

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

wenselijk omdat het de structuur van de grond kan aantasten. De huidige situatie van de grond met

drainage zien de aanwezigen ondernemers als basis. Het gebruik staat nu al onder druk door kwel

(grondwaterdruk)

De peilen van de waterloop aan de Boterdijk zijn bepalend voor de effecten op de landbouw in de directe

omgeving. Verdere vernatting van de landbouwpercelen is voor de aanwezige ondernemers niet

wenselijk.

Plenaire terugkoppeling

Ten aanzien van water vasthouden wordt een verhoging van streefpeilen in het Aaltense Goor voorgesteld. De

verwachte peilen in de waterloop aan de Boterdijk zullen tijdens piekafvoeren stijgen. Met mogelijke

maatregelen zoals kades, drainagesloten, verdeelwerken/stuwen, ophogen, verbreding watergangen, e.d.

kunnen negatieve effecten naar verwachting voorkomen worden. Water bergen en vasthouden kan bijdragen

aan meerdere doelen en belangen. In de kosten-baten afweging (landbouw-natuur-recreatie-landschap-water-

cultuurhistorie) worden de verschillende belangen met/tegen elkaar afgewogen, waarna een voorkeursvariant

opgesteld wordt.

Afwegingscriteria

De afweging van de verschillende varianten en belangen aan de hand van afwegingscriteria zijn niet meer met

de deelnemers besproken. Hieronder is een eerste opzet voor afwegingscriteria opgenomen. Indien hier nog

opmerkingen of aanvullingen op zijn kunt u deze doorgeven aan Leon klein Tank ([email protected])

Landbouw

Verandering van het oppervlak regulier bruikbare

agrarische grond

Ha

Optredende omgevingsschade (w.o. natschade) Ha

Verwervings - en inrichtingskosten €

Mogelijkheden tot landbouwstructuurverbetering Kwalitatief

Uitbreidings- of groeimogelijkheden Kwalitatief

Oppervlakte verbetering ont- en afwatering/ beperking

droogteschade

Ha/€

Inkomsten uit agrarisch natuurbeheer of agrarisch

medegebruik (afgezet t.o.v. huidige situatie)

Page 11: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 11

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Afsluiting en vervolg

Na de werksessie vatten Marco Arts en Leon klein Tank de middag samen en wordt nog een doorkijkje

geboden naar de volgende stappen. Afgesproken wordt dat het verslag van de bijeenkomst naar de

deelnemers wordt verstuurd en dat eventuele reacties doorgegeven kunnen worden.

Vervolgstappen:

1. De input van de werksessie wordt meegenomen in de afweging

2. De resultaten en afweging worden met de deelnemers teruggekoppeld

3. Een voorkeursvariant wordt voorgelegd aan het bestuur

De aanwezigen worden bedankt voor hun inbreng en het positieve meedenken. Het wordt gewaardeerd

dat men tijd heeft vrijgemaakt voor deze middag. Een volgende bijeenkomst zal (naar behoefte van

genodigden) ’s avonds georganiseerd worden.

Ten slotte worden de deelnemers opgeroepen om vooral nog eens te laten bezinken wat er allemaal de

revue is gepasseerd en niet te stoppen met nadenken. Men kan ook de komende maanden nog

suggesties bij het waterschap inbrengen.

Contact

Heeft u opmerkingen of vragen over het project? Neem dat contact op met projectleider Leon klein Tank

([email protected]) of Minke Huurnink ([email protected]) van de unit Communicatie.

Page 12: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 12

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Foto’s GLG-kaart

Page 13: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 13

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

GVG-kaart

Page 14: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 14

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

GHG-kaart

Page 15: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 15

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Kaart groep 1 (Zwarte Veen)

Page 16: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 16

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

Kaart groep 2

Page 17: Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen€¦ · Werksessie landbouw 13 maart 2012 5 Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen daarmee onderdeel van de kosten-baten afweging. De

Werksessie landbouw 13 maart 2012 17

Herinrichting Aaltense Goor - Zwarte Veen

kaart groep 3