Havo 4

Hfst 1: de wereld;

Het wereldbeeld

Een paar begrippen

• Fysische geografie: bestudering van het natuurlijk milieu (klimaat, bodemkunde, reliëf, hydrologie, geologie)

• Sociale geografie: bestudering van de maatschappelijke verschijnselen vanuit de ruimtelijke invalshoek. (sociale, economische, en demografische processen)

• Ruimte: de aarde in al zijn geledingen: lokaal/regionaal/nationaal/continentaal / mondiaal

Nog meer begrippen

• Ruimtelijk gedrag: de manier waarop mensen leven in hun omgeving

• Ruimtelijke inrichting: de manier waarop vorm wordt gegeven aan een bepaald gebied. De inrichting door mensen heeft altijd een doel.

gebiedskenmerken

• Economische dimensies• Sociaal-culturele dimensie (inclusief demografie)

• Politieke dimensie

• Fysische geografische dimensie

• Geografische verklaring: waar en waarom daar? Overeenkomsten vs tegenstellingen

Keuzes maken par. 1 vr 3

Positief aan de VS

Negatief aan de VS

Barrières die moeten worden overwonnen

Er is werk; Als illegale migrant heb je geen rechten

De reiskosten.

Het gezin moet achterblijven

Je verdient er veel meer

Je moet de rotste klussen doen / uitgebuit

De oversteek is risicovol.

Par 2: grens tussen arm en rijk

Hoe meten we het verschil tussen arm en rijk?

•

Hoe wordt welvaart gemeten?(economische dimensie)

• BNP = bruto nationaal produkt

• Koopkracht

• Beroepsbevolking (verdeling 1e 2e en 3e sector)

Welzijn meten(sociale dimensie)

• VN-index meet naast de koopkracht ook de alfabetiseringsgraad en levensverwachting

• OOK: Toegang tot schoon water, scholing en gezondheidszorg

• Voedselsituatie

• Sociale gelijkheid en menselijke verhoudingen

Bevolkingsopbouw(demografische dimensie)

• Demografische opbouw hand in hand met de sociaal-economische ontwikkeling

• Dit heeft te maken met geboorte- en sterftecijfers en migratie

• VS zit in de fase met lage sterfte en geb. Cijfers en relatief een grote generatie ouderen

• Mexico stabiliseert al maar heeft een relatief jonge bevolkingsopbouw

Tweede fase (piramide)vroeg groeiend

Derde fase (klok)laat groeiend

vierde fase (urn)laag stabiel

Bevolkingsdichtheid en -spreiding

• Bevolkingsdichtheid geeft een gemiddelde aan van het aantal inw. Per km2

• Bevolkingsspreiding geeft aan hoe de verdeling is van de mensen over het land

Cultuurverschil(culturele dimensie)

• Tot welk cultuurgebied behoort een land? (godsdienst/ taal en gewoonten)

• Bestaat er een vermenging /beinvloeding van culturen in of tussen gebieden?

Par. 3 relaties: centrum en periferie

• Verdeling van landen naar ontwikkelingsgraad

1 Centrum = rijk land / relatief sterke en moderne economie

2 semi-periferie = land in ontwikkeling

3 periferie = arm land / ontwikkelingsland

Par. 3 - relaties: handel/invest

• VS-Mexico: centrum-periferie relatie- handelsbalans- goedkope arbeid migratie naar VS investeringen in Mexicaan’s grensgebied: maquiladora’s in econ. zone

- VS (centrum) is belangrijker voor Mexico (periferie) dan andersom

- push en pull tussen de 2 landen migratie

NAFTA (men heeft elkaar ook nodig)

• Sinds 1965 waren er al speciale econ zones waar Amer. Industrieen op goedkope voorwaarden in bepaalde gebieden kon produceren (assembleren)

• NAFTA = North American Free Trade Agreement: een vrijhandelszone tussen VS, Canada en VS sinds 1994.

• Toen konden multinational ook buiten de grensgebieden zich makkelijker vestigen (nog goedkoper arbeid)

Par 4 migratie

• Push vanuit Mexico

• Pull vanuit VS

• Volgmigratie

• Afstandsverval

• Twin cities / dubbelstad