Hatertse en Overasseltse Vennen Maatregelplan aanpak verdroging en natuur

Harro Kraal

Waterschap Rivierenland

Beleid

Rijksbeleid

• TOP-gebieden

• EHS

Provinciaal Waterhuishoudingsplan

• Actiegebieden

• Waterberging

Provinciaal Gebiedsplan Natuur en Landschap

• EHS, EVZ

Speerpunten vennengebied

1. Bestrijding verdroging natuur

• Maatwerkplan: maatregelen tot 2013

2. Herstel en ontwikkeling natuur

• Bestaande natuur herstellen

• Toevoegen nieuw natuurgebied (EHS)

• Aanleg ecologische verbindingen (EVZ)

De projectorganisatie

• Provincie

• Waterschap

• Gemeenten

• Staatsbosbeheer

• ZLTO

• Recreatieschap RGV-Holding

Vennengebied: integrale aanpak

Hoofdoelen

• Verdrogingsbestrijding

• Natuurontwikkeling

Negatieve gevolgen compenseren

• Negatieve gevolgen voor landbouw, recreatie en woningen

Kansen benutten

• Verbeteren landbouwstructuur

• Verhogen recreatieve aantrekkelijkheid

Niet ter discussie

• Bestrijding verdroging + soort maatregelen

• Natuurontwikkeling Heidse Broek en pachtgronden

• Ecologische verbindingszone Heumen-Horssen

• Waterberging Overasselts Broek

Wel ter discussie

• Hoe antiverdrogingsmaatregelen uitvoeren?

• Exacte locatie maatregelen?

• Hoe negatieve effecten compenseren?

• Welke extra kansen voor recreatie?

• Wat elke extra kansen voor landbouw?

Werkwijze en fasering

• Inventarisatie (begin 2006)

• Discussie-avonden (maart 2006)

• Modelstudie (2007)

• Maatregelpakket opgesteld (2007)

• Landbouwverkenning (voorj. 2008)

• Afstemming met belanghebbenden (mei 2008)

• Concept rapport (zomer 2008)

• Terugkoppeling maatregelenplan naar belanghebbenden

(najaar 2008)

• Bestuurlijke vaststelling (eind 2008)

• Uitvoering (2009 t/m 2013)

Wat is inmiddels gedaan?

• Globale verkenning (Arcadis)

• Computermodel grondwater (Witteveen & Bos)

• Maatregelenpakket opgesteld

• Effect op grondwaterstand bekeken

• Effect op natuur geschat

• Effect op landbouw geschat

• Bekeken welke woningen last kunnen krijgen

• Analyse Wijchens Ven

Modelstudie

1. Grondwatermodel gemaakt

2. Huidige grondwaterstanden bepaald

3. Maatregelpakket in model ingevoerd

4. Veranderingen grondwaterstanden afgelezen

Doorgerekende maatregelen

Maas en Maas-Waalkanaal

• Peilverhoging Rijkswaterstaat

Bestaande natuurgebieden:

• Kappen van alle bos (180 ha)

• Dempen alle sloten en greppels in natuurgebied

• Peilverhoging Wychens Ven met 50 cm

• Dempen sloten graslanden onder Wychens Ven

Blijvend agrarisch gebied:

• Peilverhoging Leigraaf bovenstrooms met 50 cm

Nieuwe natuur:

• Sloten in Heidse Broek afdammen of dempen

• Sloot bij Walrick afdammen of dempen

• Verondiepen, verbreden sloot Bullenkamp; peil 50 cm hoger

Effecten natuur en landbouw

• Natte natuurdoelen worden voor een belangrijk deel gehaald

• Natschade voor landbouw in Heidse Broek en

rand van Overasselts Broek

Oplossingen natschade landbouw

• Ondiepe drainage

• Financiële compensatie

• Vergoeding agrarisch natuurbeheer

• Kavelruil

• Verkoop gronden

• Bedrijfsverplaatsing (enkele)

Effecten op bos en recreatie

* Minder bos; meer openheid (bos wordt heide)

* Paden op natte plekken niet meer toegankelijk

Oplossingen bos en recreatie

• Kansen benutten voor aantrekkelijke inrichting recreatie

• Verleggen paden

• Knuppelpaadjes en/of bruggetjes

• Boscompensatie

Effecten woningen

Woningen rond Wijchens Ven (?)

Woningen waar meeste bomen gekapt

• Natte tuinen?

• Water in kelders?

• Vocht in muren en vloeren?

Mogelijke oplossingen woningen

• Financiële compensatie

• Vergoeding aanleg drainage rond woning

• Vergoeding klokpompje in kelder;

afkoop extra electriciteitsverbruik

Effecten Wijchens Ven

• Constante peilverhoging niet mogelijk

• Stuw 40 cm opzetten betekent:

- geen instroom van gebiedsvreemd water meer

- uitzakken peil in de zomer

- landurige extreme neerslag: peil max.: + 40 cm

Dus:

• Nauwelijks of geen verhoging grondwaterstanden

• Verbetering waterkwaliteit

• Meer natuurlijk peilbeheer

Keuzen stuurgroep

• Maatregelenpakket aanpassen

• Geen 180 ha bos kappen, maar 70 ha

• Boscompensatie in EHS

• Stop toevoer gebiedsvreemd water Wijchens Ven

(stuw opzetten)

• Geen peilverhoging bovenloop Leijgraaf

• Schade andere belangen geheel compenseren en kansen benutten

• Betaalbaarheid randvoorwaarde voor fiat

• Belanghebbenden betrekken bij uitwerking

Wat nu nog loopt

Kansen verbetering landbouw en recreatie

• Landbouwverkenning

• Recreatieverkenning