Handleiding assessment SOU 2017-2018 Basis Didactische …€¦ · Presentatie Je bereidt voor het...
Transcript of Handleiding assessment SOU 2017-2018 Basis Didactische …€¦ · Presentatie Je bereidt voor het...
1
Handleiding assessment SOU 2017-2018 Expertisecentrum Docent HBO Basis Didactische Bekwaamheid
2
Inhoudsopgave
1. Algemene introductie
2. Onderwijs uitvoeren op seniorniveau
3. Het assessment ...................................................................................................................... 1
3.1 Werkwijze .............................................................................................................................. 2
3.2 Bewijzen ................................................................................................................................ 3
4. Achtergrond ....................................................................................................................................... 4
4.1 Beroeps- en opleidingsprofiel
4.2 Andere kaders voor SOU ........................................................................................................ 5
5 Borging van kwaliteit ............................................................................................................. 6
Bijlage 1 Beoordelingsformulier SOU
Bijlage 2 Inhoudsopgave
Bijlage 3 Video opnemen
3 Handleiding assessment SOU 2017-2018
1. Algemene introductie Het beroep van hbo-docent kent bij ons drie beroepstaken: onderwijs uitvoeren (doceren, begeleiden en professioneel docentschap), onderwijs beoordelen en onderwijs ontwerpen1. Deze handleiding gaat over de didactische bekwaamheid onderwijs uitvoeren op seniorniveau: de SOU..
Onderwijs uitvoeren gaat over het handelingsrepertoire van de hbo-docent: hoe doceer je en begeleid je studenten in hun leerproces? Maar ook hoe zorg je ervoor dat studenten de leerervaringen vanuit een schoolse context in de beroepspraktijk kunnen integreren? Onderwijs uitvoeren gaat daarnaast ook over je professioneel docentschap. Met het SOU-certificaat laat je zien dat je als hbo-docent professioneel en gevarieerd kunt handelen, en je handelen kunt onderbouwen en evalueren op basisniveau.
In deze handleiding tref je de informatie die je nodig hebt voor het assessment. Onder assessment verstaan wij een beoordelingsvorm waarin verschillende bewijzen worden meegenomen om bekwaamheid aan te tonen, waar in elk geval een criteriumgericht interview onderdeel van is. Eerst benoemen we de taken waarin je je bekwaamheid moet aantonen in het assessment. Vervolgens beschrijven we het assessment en de beoordelingscriteria.
Daarna geven we achtergrondinformatie: we staan stil bij de achtergronden van de SOU. We beschrijven de totstandkoming ervan en plaatsen de SOU als onderdeel van de gehele basis didactische bekwaamheid (SDB). Informatie over mogelijke leerwegen kun je vinden op de website van het EDH, het Expertisecentrum Docent HBO.
Gegevens Naam kwalificatie: SOU- Senior Onderwijs Uitvoeren Coördinator/ secretariaat: [email protected]/[email protected] Periode: 2017-2018
1 Zie beroeps- en opleidingsprofiel hbo-docent versie 2017
4 Handleiding assessment SOU 2017-2018
2. Onderwijs uitvoeren op seniorniveau
Het assessment Onderwijs Uitvoeren (SOU) is competentiegericht. Dat wil zeggen dat je wordt beoordeeld op “je vermogen om (complexe) beroepstaken die essentieel zijn voor een functie/rol doelgericht en adequaat te verrichten, op basis van een geïntegreerd geheel van kennis en inzicht, vaardigheden en attitudes”. Het ijkpunt is onderstaand competentieprofiel voor OU van de HU:
Onderwijs uitvoeren betekent voor de HU-docent: Je hebt een breed handelingsrepertoire waarmee je in staat bent om studenten in variërende leercontexten te ondersteunen in hun ontwikkelingsproces tot beroepsbeoefenaars, waarbij afstemming is tussen de behoeften van en verschillen tussen studenten; hun interpretaties van de leercontext; de beoogde leerprocessen, leeruitkomsten en de aard en ontwikkelingen in de beroepspraktijk waarin de student zich begeeft. Je bevordert middels je begeleiding het verbinden van binnen-en buitenschools leren en je bent ook in staat tot het plannen, uitvoeren, evalueren en systematisch verbeteren van het eigen handelen hieromtrent en het samenwerken hierin met collega's en het beroepenveld. I Gevarieerd handelingsrepertoire De docent begeleidt de studenten in hun leerproces richting de gestelde leerdoelen en bevordert daarbij transparante communicatie, ook tussen de studenten. De docent hanteert hierbij adequate communicatieve vaardigheden. De docent kan de motivatie van studenten aanboren en ze enthousiasmeren. De docent beschikt over een breed repertoire aan didactische (activerende) werkvormen en begeleidingsvormen, kan hieruit een verantwoorde keuze maken en kan deze op het juiste moment inzetten. II Verbinden van binnen- en buitenschools leren De docent begeleidt studenten op activerende wijze bij het opdoen en betekenisvol maken van leerervaringen vanuit verschillende contexten in de opleiding en de beroepspraktijk. De docent begeleidt studenten bij het integreren van opgedane kennis en inzichten en het toepassen in nieuwe beroepssituaties. De docent begeleidt het loopbaanleren van studenten en bevordert de ontwikkeling van hun reflectief en zelfsturend vermogen met het oog op het ontwikkelen van hun persoonlijke, professionele identiteit (loopbaanidentiteit). III Professionele handelingscyclus De docent werkt planmatig, vanuit een onderzoekende houding, individueel en in teamverband, aan de eigen professionele ontwikkeling op zowel inhoudelijke niveau van de leerstofinhouden als de onderwijsvaardigheden. De docent geeft en vraagt feedback aan collega’s (intercollegiale toetsing), studenten en/of leidinggevenden.
5 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Voor de seniordocent geldt dat je:
- minimaal 2 van de 5 begeleidingsstrategieën (modelling, scaffolding, guiding, coaching,
monitoring) beheerst;
- de 5 pijlers van het 3-P model en de socio-culturele werk en leeromgeving op elkaar afstemt in
een cursus/module/onderwijseenheid;
- leerprocessen bij studenten op gang brengt die het binnen en buiten schools leren verbinden;
- de begeleiding kan onderbouwen met recente, wetenschappelijke kennis over begeleiden in het
beroepsonderwijs;
- je structureel blijft ontwikkelen;
- collega’s betrekt bij de begeleiding van studenten.
6 Handleiding assessment SOU 2017-2018
3. Het assessment
3.1 Werkwijze
Assessment Het SOU-assessment bestaat uit drie onderdelen, die je de kans geven om informatie over jouw competenties aan de assessoren te verschaffen: 1. een legitimatierapport; 2. een presentatie met videomateriaal; 3. een criteriumgericht interview (CGI).
Inschrijven Op de site van het EdH kun je je inschrijven voor het assessment: SOU Uitvoeren assessments 2017-
2018. Je vindt bovenaan de inschrijflijst ook meer informatie, onder andere over de uiterlijke inschrijf-
datum (een week vooraf ) en inleverdatum (week vooraf). Daarnaast schrijf je je voor het SOU-assess-
ment in via het ontwikkelportaal.
De criteria en de beoordelaars Er wordt gewerkt met een vaste procedure waarbij het eindoordeel op grond van gezamenlijk en in samenhang waarderen van de informatie uit de diverse onderdelen van het assessment (legitimatie-rapport, presentatie met videobeelden, criteriumgericht interview) tot stand komt. E.e.a. wordt door de assessoren schriftelijk vastgelegd in een beoordelingsformulier. Je krijgt een toelichting op de beoor-deling aan de dit hand van dit formulier, waarna het wordt gescand (en gearchiveerd bij het EdH). Je krijgt na afloop het origineel mee. Het assessment wordt afgenomen door twee examinatoren van het EdH. Indien je een cursus hebt gevolgd of andere vorm van begeleiding van het EdH hebt gekregen, dan is de eigen docentopleider nooit eerste assessor.
Peerassessor Aan het assessment neemt ook een -door jou uit te nodigen- peerassessor deel, die een beoordelings-advies geeft aan de examinatoren. Een peerassessor is een (meer) ervaren HU-collega (liefst BDB-gecertificeerd of senior onderwijs uitvoeren) die jou heeft geobserveerd bij het uitvoeren van docenttaken (ook met studenten) en die jou feedback heeft gegeven. De peerassessor komt bij de voorbereiding van de assessmentzitting (30 min van te voren). Noteer haar/zijn naam op het inschrijfformulier van het EdH.
Ingangsvoorwaarden Voor het assessment gelden ingangsvoorwaarden om toegelaten te worden tot de assessmentzitting. Deze hebben alleen betrekking op het door jou aan te leveren materiaal dat de assessoren nodig hebben om je competenties te kunnen beoordelen: alle onderdelen zijn aanwezig (compleet) en op de omvang van legitimatie: het geschreven werk is in 30 minuten te lezen (leestijd).
Inleveren Je digitale legitimatierapport voor het assessment stuur je naar beide assessoren en het [email protected].
Niet voldaan Indien je niet toelaatbaar bent vanwege het niet voldoen aan de ingangseisen, volgt er een eenmalig advies. Daarna kun je je op een nieuwe datum inschrijven voor het assessment.
7 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Soms hebben de assessoren niet voldoende informatie om je het SOU-certificaat toe te kennen, of
moeten ze een of enkele onderdelen met een niet voldaan beoordelen. Je kunt dan een aanvulling doen
op of verbeteringen uitvoeren in je legitimatierapport. Deze gelden als herkansing voor je SOU. Je
herkansing kun je direct mailen aan je 1e beoordelaar. Hij/zij zal de nieuwe beoordeling afstemmen met
de 2e beoordelaar en je binnen 3 weken de uitslag geven.
Mocht je herkansing nog niet voldoende zijn, dan moet je je opnieuw inschrijven (en betalen) voor het
assessment en moet je een nieuw assessment met andere bewijzen voorbereiden.
Feedbacksessie Ter voorbereiding op het assessment kun je deelnemen aan een feedbacksessie. In een groep van
maximaal 6 deelnemers en minimaal 1 expertdocent leg je je vragen en vorderingen voor. Inschrijven
voor een feedbacksessie gaat via de site van het EDH.
Bezwaar Ben je het niet eens met je beoordeling of heb je een klacht, ga dan naar de certificeringscommissie van het EDH. Contactinformatie vind je op de website van het EDH: www.edh.hu.nl
Procedurebeschrijving
Voorafgaand aan het assessment BOU
Minimaal 5 werkdagen van tevoren
Kandidaat schrijft zich in voor een assessment via de website EdH en het ontwikkelportaal.. Geeft ook aan wie de peerassessor is. NB. De kandidaat kan ter voorbereiding van het assessment deelnemen aan een feedbacksessie.
Minimaal 5 werkdagen van tevoren
Kandidaat mailt zijn legitimatierapport naar beide assessoren en het [email protected] . Assessor nummer 1 controleert de ingangsvoorwaarden (5 min). Het secretariaat EdH informeert kandidaat, beide HU-assessoren (via rooster) over de ruimte waar de assessmentzitting plaats vindt. De kandidaat informeert de peerassessor.
Tijdens de assessmentzitting (90 min)
-30 min. Assessoren (incl. peer-assessor) lezen het dossier
5 min Kandidaat arriveert, inleiding, kennismaking en toelichting procedure (assessor 1)
15 min Presentatie met videobeelden (7 min beeldmateriaal; van een andere situatie dan in de feedbacksessie)
15 min Assessoren en peerassessor bereiden het CGI voor
20 min Criteriumgericht Interview met de kandidaat
20 min Assessoren en peerassessor bespreken bevindingen; assessoren vullen beoordelingsformulier in
8 Handleiding assessment SOU 2017-2018
15 min Assessoren lichten formulier toe aan kandidaat + ondertekenen + scannen en mailen naar secretariaat (origineel gaat naar kandidaat)
3.2. Bewijzen Ter voorbereiding van het assessment wordt er een scala aan activiteiten van je gevraagd. Je maakt een digitaal legitimatierapport; je maakt ook video-opnames van je eigen (beroeps-)handelen en je laat jezelf observeren en vraagt feedback; je leest onderwijskundige en/of didactische literatuur en je koppelt deze aan je ervaringen. Voor het assessment bereid je een presentatie voor en nodig je een collega als peer-assessor uit.
Legitimatierapport Voor het assessment lever je een legitimatierapport in bestaande uit diverse onderdelen, gericht op het aantonen van de gevraagde competenties. Het gaat om één document en geen losse verzameling bestanden. Het heeft een heldere structuur en duidelijke verwijzingen naar relevante bijlagen en bevat adequate bronvermeldingen (APA). Je mondelinge en schriftelijke taalgebruik dient in alle onderdelen van het assessment correct Nederlands te zijn (minimaal niveau 4F Nederlands Referentiekader) tenzij is afgesproken dat het assessment in het Engels wordt uitgevoerd (dan gelden vergelijkbare eisen).
a) Beroepshandelingen Om je bekwaamheid aan te tonen selecteer je 2 van de 5 begeleidingsstrategieën (modelling, scaffolding, guiding, coaching, monitoring) en werkt deze uit volgens de 5 pijlers van het 3-P model Stem de socio-culturele werk- en leeromgeving op elkaar af in een cursus/module/onderwijseenheid. Onderbouw vervolgens deze begeleiding met recente, wetenschappelijke kennis over begeleiden in het beroepsonderwijs. Laat zien dat je collega’s betrekt bij de begeleiding van studenten. Vraag na afloop van de beroeps- handeling feedback aan studenten.
Presentatie Je bereidt voor het assessment een presentatie van 15 minuten voor (waarvan 7 minuten videomateriaal). Doel van de presentatie is dat je de assessoren op aanvullende wijze je competenties laat zien. Zorg er dus voor dat er geen dubbelingen met het schriftelijk deel of eerder vertoond beeldmateriaal in cursus of feedback-sessie is. Je kunt bijvoorbeeld een andere onderwijsactiviteit belichten en actuele feedback laten zien op je ontwikkeling als docent. Geef aan wat je ermee wilt aantonen. Licht de videofragmenten die je in je presentatie gaat tonen voorafgaand kort toe. Geef ook hierbij aan wat je ermee wilt aantonen (de bewijslast ligt bij jou). Er is niet veel tijd voor de presentatie, dus bereid het strak voor en zorg ook dat alles op je laptop klaar staat, zodat je meteen kunt beginnen.
a) Video Je maakt video-opnames van twee begeleidingsstrategieën waarin je jouw (beroeps-)handelen in beeld brengt in contact met student(-en) passend bij competentie I ‘Gevarieerd handelings-repertoire’ en/of II ‘Verbinden van binnen- en buitenschools leren’. Het gaat hier om een afgeronde beroepshandeling met kop en staart (een les, een begeleidingsgesprek met een student of een leerteam, etc.) In het assessment presenteer je een video-opname van max 5
9 Handleiding assessment SOU 2017-2018
minuten; in de feedback-sessie gebruik je een ander fragment. Zie bijlage 3 voor aanwijzingen video-opnames.
Criterium gericht interview Voor het criteriumgericht interview (CGI) is geen uitgebreide voorbereiding nodig. De vragen die gesteld worden, zijn gekoppeld aan het beoordelingsformulier. TIP: Zorg dat je voldoende in de stof zit en concrete situaties bij de drie competenties uit het beoordelingsformulier SOU kunt beschrijven aan de hand van de STARR-methodiek. Op het formulier vind je ook voorbeelden (zie bijlage 1).
10 Handleiding assessment SOU 2017-2018
4. Achtergrond In dit hoofdstuk beschrijven we de achtergrond van het SOU-assessment. Hoe is de certificering ingebed
in de algemene didactische bekwaamheid? (par.4.1)? Wat zijn andere kaders voor het SOU-
assessment?
4.1 Beroeps- en opleidingsprofiel hbo-docent Voor de bekwaamheid van de hbo-docent gebruiken we het beroeps- en opleidingsprofiel hbo-docent
HU. Dit beroeps- en opleidingsprofiel is opgesteld en is in proces van verdere validatie (versie februari
20172.) Hierin staat te lezen:
“Het beroeps- en opleidingsprofiel is de richtlijn voor het ontwerpen en ontwikkelen van het assortiment
voor professionalisering van docenten in Hogeschool Utrecht (HU) in kader van de didactische
bekwaamheid van hbo-docenten. Het ontwerpen en ontwikkelen van dit professionaliseringsassortiment
is sinds onderwijsjaar 2013-2014 belegd bij het Expertisecentrum docent Hbo (EdH). Het profiel is door
het EdH opgesteld ten behoeve van de inrichting van professionaliseringstrajecten voor HU-docenten die
zich (verder) willen bekwamen in pedagogisch-didactisch handelen in hoger beroepsonderwijs (hbo).”
Voor de ijking van dit profiel wordt gebruik gemaakt van het beroeps- en opleidingsprofiel van de
geaccrediteerde Masteropleiding Expertdocent Beroepsonderwijs (MEB).
Opgemerkt wordt ook dat het beroep van hbo-docent in ontwikkeling is . Meer en meer wordt onderkend
dat docent zijn in het hoger beroepsonderwijs (hbo) om specifieke expertise vraagt en (docent-)eigen
beroepsstandaarden en resultaten kent. Het beroep van hbo-docent is beschreven in betekenisvolle, hele
beroepstaken. Een beroepsstaak is uitgedrukt in werkwoord(en) en beschrijft een taak zoals deze in alle
complexiteit in de werkelijkheid door een beroepsbeoefenaar (professional) wordt uitgeoefend.
Zelfstandige uitoefening van beroepstaken wordt alleen toevertrouwd aan een voldoende competente
professional.
Drie beroepstaken De HU heeft de landelijke beroepstaken van de BDB samengevat in drie eigen beroepstaken en op
seniorniveau geformuleerd:.
-Onderwijs Uitvoeren (SOU): doceren, begeleiden en professioneel docentschap;
-Onderwijs Beoordelen (SKE: Seniorkwalificatie Examinering);
-Onderwijs Ontwerpen (SOO).
Voor meer informatie over de SDB kun je terecht op de website van het Expertisecentrum:
www.edh.hu.nl.
Drie bekwaamheidsniveaus Voor het opleiden en certificeren van HU-docenten in professionaliseringstrajecten is elk van de drie
beroepstaken beschreven op drie niveaus. De volgende drie bekwaamheidsniveaus worden benoemd:
Basisniveau: Het adequaat kunnen uitoefenen van de drie beroepstaken ten opzichte van een
onderwijseenheid van een hbo-opleiding;
Seniorniveau: Het adequaat kunnen uitoefenen van de drie beroepstaken ten opzichte van een
gehele hbo-opleiding;
2 Beroeps- en opleidingsprofiel hbo-docent, versie februari 2017.
11 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Expertniveau: Het adequaat kunnen uitoefenen van de beroepstaken ten opzichte van meerdere
hbo-opleidingen (met hetzelfde registratie-nummer in CROHO).
Ieder bekwaamheidsniveau kent een eigen speelveld. In ieder speelveld gaat het om:
a. collega’s (van de eigen opleiding, van andere opleidingen, van ondersteunende diensten, enz)
b. de beroepspraktijk waartoe wordt opgeleid: de ontwikkelingen die daar spelen;
c. het relevante onderzoeksdomein; en
d. de richtlijnen/kaders van de opleiding waar de docent werkt.
Overzicht EdH bekwaamheidniveaus
Niveau Korte duiding Voorbeelden Speelveld hbo
basis bekwaamheid
kleinste, zelfstandige onderwijseenheid van een hbo-opleiding
vraagstukken m.b.t. een cursus / module / minor
Directe collega’s
Direct betrokkenen werkveld
Specifieke ontwikkelingen beroepsdomein
Specifieke ontwikkelingen onderzoeksdomein
Richtlijnen/kaders opleiding
senior bekwaamheid
een gehele hbo-opleiding
vraagstukken m.b.t. de gehele opleiding
Opleidingsteam
(Regionale) netwerk
Bredere ontwikkelingen beroepsdomein
Bredere ontwikkelingen onderzoeksdomein
Richtlijnen/kaders instelling
expert bekwaamheid
meerdere hbo-opleidingen
vraagstukken m.b.t. de startkwalificatie van een opleiding
Collega opleidingen (inter)nationaal
Beroepsgroep
(Inter)nationale ontwikkelingen en richtlijnen/kaders
4.2 Andere kaders voor SOU Naast de landelijke kaders voor BDB en het eigen beroeps- en opleidingsprofiel hbo-docent HU spelen
de HU-visie op onderwijs en loopbaanleren een rol.
Achtergrond van SOU-assessment vormt ook de algemene onderwijsvisie van de HU, met leren als een persoonlijk en continu proces. “Het is de taak van ons onderwijs om de leerbehoefte en motivatie van mensen te ondersteunen en te begeleiding, en om de professional te faciliteren om maximale leeropbrengsten te behalen. Zo krijgt deze de kans zijn of haar talenten optimaal in te zetten voor de beroepspraktijk, vakgebied en samenleving. Niet de leerstof of de docent staat centraal, maar het aansluiten bij de (toekomstige) leef- en denkwereld van de startende of ervaren professional. We leren mensen te leren en zich te blijven ontwikkelen. Persoonlijke en professionele ontwikkeling leiden tot bewustzijn, ondernemerschap, zelfvertrouwen, leiderschap, flexibiliteit”.3 Kenmerken van de onderwijsvisie zijn verder:
3 Visie op onderwijs. Ontwerpdimensies voor richting en ruimte. (2014). Programma Onderwijsinnovatie HU.
12 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Samen leren: co-creatie en leren in leerteams;
Persoonlijk leren: persoonlijke behoefte van de professional staat centraal;
Leren leren: leren als strategie om de beroepspraktijk te professionaliseren en te innoveren;
Leren in de 21ste eeuw: leren ahv echte leersituaties, vraagstukken en dilemma’s.
Welke docent is senior (SOU)?
Voorbeeld
Voor de ontwikkeling van de inhoud van de SKE professionaliseringstrajecten zijn verschillende
gesprekken gevoerd met potentiele SKE-ers, toetscommissies, en expertgroepen toetsing binnen
Hogeschool Utrecht. Ook is met collega-hogescholen gesproken over de visie op en aanpak van de SKE,
bijvoorbeeld in het landelijk netwerk BKE/SKE4. Uit deze gesprekken is een beeld ontwikkeld van de SKE-
er die we bij Hogeschool Utrecht voor ogen hebben.
De SKE-er binnen Hogeschool Utrecht kan als volgt worden omschreven:
- Een SKE-er kijkt op het niveau van toetsprogramma en toetsbeleid naar de toetsing binnen de
eigen opleiding5. Dit betekent een overstijgende blik, over de verschillende modules van de
opleiding heen.
- Een SKE-er heeft duidelijke visie op toetsing, gebaseerd op (actuele) ontwikkelingen en
aansluitend bij het HU toetskader (2017). Hij/zij gebruikt deze visie om het toetsbeleid en het
toetsprogramma van de opleiding (door) te ontwikkelen.
- Een SKE-er is open-minded en kijkt buiten de deur van de eigen opleiding, faculteit en
hogeschool. Hij/zij weet sparringpartners en kritische ogen te vinden in een netwerk van
(ervarings)deskundigen en collega-SKE-ers.
- Een SKE-er is binnen het team een voortrekker wat betreft nieuwe ideeën over toetsing. Hij/zij
signaleert binnen de opleiding waar het toetsbeleid / toetsprogramma verbetering behoeft en
wat voor scholingsbehoeften er leven binnen de opleiding.
- Een SKE-er heeft niet per definitie een controlerende functie. Een lid van een examencommissie
zal een dergelijke rol wel hebben, maar een curriculumverantwoordelijke is eerder iemand die
meedenkt en overlegt met collega’s en hierin adviserend en ondersteunend is. De rollen van
SKE-ers binnen de opleidingen kunnen dus verschillen.
4 Voor de leden van het netwerk BKE/SKE, zie: http://www.han.nl/onderzoek/werkveld/projecten/bkeske-netwerk/ 5 In dit document wordt regelmatig gesproken over “de eigen opleiding”. De doelgroep van SKE bestaat uit HU-medewerkers met heel verschillende functies. Een lid van een toetscommissie of examencommissie kan hier bijvoorbeeld lezen “de eigen commissie”.
13 Handleiding assessment SOU 2017-2018
5. Borging van kwaliteit De betrouwbaarheid en validiteit van de beoordeling door de opleiders van het EdH wordt bevorderd
door:
- Het organiseren van kalibreersessies (Expertgroep Protocol Eindwerkstukken, 2014[1]) met de docentopleiders die de rol vervullen van assessor. In deze sessies worden goede en mindere voorbeelden van besproken. Dit zorgt voor een gemeenschappelijke interpretatie en toepassing van de beoordelingscriteria.
- Bij nieuwe docentopleiders worden de eerste 2 à 3 beoordelingen gekalibreerd door samen te beoordelen met een collega. Beide beoordelaars bespreken de beoordeling en komen gezamenlijk tot consensus over de beoordeling.
- Tussendoor worden beoordelingen door de assessoren-docentopleiders in duo’s uitgevoerd. Deze duo’s rouleren steeds om een zo objectief mogelijke beoordeling te borgen.
- Alle dossiers (beroepsproduct, compacte legitimatierapport en presentatie/video) met de bijbehorende ondertekende beoordelingsformulieren worden gearchiveerd door het EdH.
14 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Bijlage 1 Beoordelingsformulier SOU-assessment 2017-2018
Handtekening assessor: Handtekening assessor: Handtekening mede-assessor
SOU- Assessment Senior Didactisch Bekwaam Uitvoeren (versie 17/3/’17) Bewijzen: onderwijsmateriaal/ontwerpproducten, compact legitimatierapport en presentatie en Assessmentgesprek (in vorm van criterium gericht interview, CGI)
Datum: Assessor(en)
Expertisecentrum docent Hbo (EdH):
Kandidaat: Mede-assessor
(voor advies aan assessor EdH):
Opleiding:
Oordeel VOLDAAN / NIET VOLDAAN
15 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Een hbo-docent die senior didactisch bekwaam is in onderwijs uitvoeren:
Voorbeelden:
Heeft een breed handelingsrepertoire waarmee hij/zij in staat is om studenten in variërende
leercontexten te ondersteunen in hun ontwikkelingsproces tot beroepsbeoefenaars, waarbij
afstemming is tussen de behoeften van en verschillen tussen studenten; hun interpretaties van
de leercontext; de beoogde leerprocessen, leeruitkomsten en de aard en ontwikkelingen in de
beroepspraktijk waarin de student zich begeeft. De docent bevordert middels zijn begeleiding
het verbinden van binnen-en buitenschools leren en de docent is ook in staat tot het plannen,
uitvoeren, evalueren en systematisch verbeteren van het eigen handelen hieromtrent en het
samenwerken hierin met collega's en het beroepenveld.
De docent toont dat hij/zij:
- minimaal 2 van de 5 begeleidingsstrategieën (modelling, scaffolding, guiding,
coaching, monitoring) beheerst;
- de 5 pijlers van het 3-P model en de socio-culturele werk en leeromgeving op elkaar
afstemt in een cursus/module/onderwijseenheid;
- leerprocessen bij studenten op gang brengt die het binnen en buiten schools leren
verbinden;
- de begeleiding kan onderbouwen met recente, wetenschappelijke kennis over
begeleiden in het beroepsonderwijs;
- zich structureel blijft ontwikkelen;
- collega’s betrekt ontremd de begeleiding van studenten.
t.a.v. handelingsrepertoire: - samenhang tussen vijf pijlers van het 3-p model, onderbouwd vanuit de onderwijs- leertheorie:
o studentfactoren bv: psychosociale factoren / cognitief en non-cognitief presteren, andragogie, groepsprocessen,
o docent- en leercontext bv: modelling, guiding, coaching, scaffolding en monitoring,
o interpretaties bv: labeling, self-efficacy, perceptie van authenticiteit,
o leerprocessen bv: integratie van kennis, vaardigheden en houding, deep en surface learning, zelfsturend en zelfregulerend leren,
o beoogde leerdoelen bv: type uitkomsten in leerlijnen in de volle breedte (vak- en beroepskennis, etc.),
t.a.v. het verbinden van binnen- en buitenschools leren: - begeleiden in modaliteiten van samenwerkingen tussen school en beroepspraktijk - laat studenten contextualiseren, dus het concretiseren en conceptualiseren - helpt studenten bij het integreren van kennis, vaardigheden en attituden opgedaan in meerdere contexten
binnen en buiten de schoolse context - heeft grensinteractie - Onderbouwt de begeleiding op grond van kennis over binnen- en buitenschools leren zoals:
o relevante leertheorieën (situated learning, sociaal constructivisme), o ingroeien in een beroep (process of becoming) en expertiseontwikkeling, o transfer o authentiek leren
t.a.v. handelingscyclus: op onderzoeksmatige wijze reflecteren op het eigen handelen vanuit de perspectieven van context,
theorie, visie op leren, visie op beroep en rolopvatting, met als centrale vraag wat de impact van het handelen is op het leren van studenten,
hetgeen leidt tot o aanpassen van het handelen op grond van reflectie, o tonen van een innovatieve houding, o signaleren van veranderingsmogelijkheden en dit oppakken, o het betrekken van de onderwijsgemeenschap bij verandering en innovatie, o zelfstandig vormgeven van doorgaande professionele ontwikkeling van zichzelf ten aanzien
van onderwijs uitvoeren.
Er kan worden opgemerkt dat deze lijst niet uitputtend is. In het legitimatierapport en/of in de presentatie kunnen door kandidaat ook eigen criteria worden ingebracht. Hiermee kan de kandidaat zelf kleuring geven aan het senior niveau.
16 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Bewijs onderwijsmateriaal en compact legitimatierapport
Bewijs in presentatie: Aanvullende bewijs assessmentgesprek (CGI):
Conclusie
Ontwikkeladvies
Opmerkingen
Beschrijvend van aard: concrete voorbeelden, waarnemingen e.d. in steekwoorden genoteerd
Waarderend van
aard:
uitspraak over het
vastgestelde niveau
van de docent
17 Handleiding assessment SOU 2017-2018
Bijlage 2 Video opnemen
In de video-opname staat jouw handelen tijdens een onderwijseenheid met studenten centraal. Zorg dat er voldoende interactie is en dat studenten worden geactiveerd. Bereid de les goed voor door van te voren een schriftelijke verantwoording te schrijven. Laat enkele lessen door iemand opnemen, of kies in ieder geval een camerastandpunt waarin de interactie tussen jou en de studenten waarneembaar is. Test van tevoren het geluid. Als je zelf geen goede camera hebt, kun je die reserveren bij de HU-servicepunten (vaak bij de receptie). Technische aandachtspunten video-opnames: • Plaats de camera zo, dat deze niet tegen het licht in filmt. • Ga in een rustige, stille omgeving zitten. • Probeer je apparatuur uit in de ruimte waar je het gesprek houdt, voor je het gesprek ingaat. • Controleer deze testopname, en kijk en luister of de kwaliteit van de opname (beeld en geluid)
voldoende is. • Pas zo nodig de camerapositie aan, of kies een andere ruimte als er teveel achtergrondgeluiden
zijn. • Ga zo zitten dat zowel jij als student goed in beeld en goed verstaanbaar zijn. Tip: voor het maken van een compilatie van je filmmateriaal is diverse (gratis) software beschikbaar zoals
Windows Movie Maker of iMovie voor iOS. Op YouTube zijn veel tutorials te vinden m.b.t. het bewerken
van video / het maken van een compilatie
Selectie van start, midden en slot Van je video-opname maak je compilatie van ongeveer 5 minuten, waarin de drie gedeeltes start, midden en slot zichtbaar zijn. Deze compilatie is de onderlegger van jouw analyse, tijdens de presentatie.