GrammaticaGrammatica

Passwort DeutschPasswort Deutsch

Klas 4Klas 4

St.-Odulphuslyceum 2010-St.-Odulphuslyceum 2010-20112011

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der Genitiv• De De GenitivGenitiv wordt gebruikt bij: wordt gebruikt bij: vanvan de/het/een/mijn/dezede/het/een/mijn/deze

enz.enz.

• De De GenitivGenitiv geeft dus ‘ geeft dus ‘bezitbezit’’ aan. aan.vb.vb. Das Buch des alten Mannes.Das Buch des alten Mannes. Het boek van de oude man.Het boek van de oude man.

Die Bluse der jungen Frau.Die Bluse der jungen Frau. De blouse van de jonge De blouse van de jonge vrouw.vrouw.

Das Lego des kleinen Kindes.Das Lego des kleinen Kindes. De Lego van het kleine kind.De Lego van het kleine kind.

Die Einladung der netten Leute.Die Einladung der netten Leute. De uitnodiging van de De uitnodiging van de aardige aardige mensen. mensen.

• De De GenitivGenitiv heeft uitgangen die enigszins afwijken van de heeft uitgangen die enigszins afwijken van de andere naamvallen en opvallend is de uitgang (andere naamvallen en opvallend is de uitgang (eses of of ss) ) achter het zelfstandige naamwoord. achter het zelfstandige naamwoord.

Dit zag je verder alleen bij Dativ – meervoud (+Dit zag je verder alleen bij Dativ – meervoud (+nn):):vb. Ich gebe das Buch den hübschen Kindervb. Ich gebe das Buch den hübschen Kindernn..

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der Genitiv• De De GenitivGenitiv heeft bij het heeft bij het bepaalde lidwoordbepaalde lidwoord (de/het) (de/het)

de volgende uitgangen: de volgende uitgangen:

mm ddeses alt altenen Mann Manneses

ff dderer jung jungenen Frau Frau

nn ddeses klein kleinenen Kind Kindeses

plpl dderer nett nettenen Leute Leute

Deze uitgangen gelden voor de gehele Deze uitgangen gelden voor de gehele Der-GruppeDer-Gruppe::

vb.vb. Das Auto Das Auto diesdieseses Geschaftsführer Geschaftsführerss, Die Laune , Die Laune jenjenerer Frau, Frau,

Das Fenster Das Fenster jedjedeses Haus Hauseses, Die Fenster , Die Fenster manchmancherer Häuser, Häuser,

Das Glauben Das Glauben allallerer Menschen, Die Freundschaft Menschen, Die Freundschaft beidbeiderer Jungen,Jungen,

Die Erziehung Die Erziehung solchsolcherer Kinder, Der Sohn Kinder, Der Sohn welchwelcheses Opa Opass? ?

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der Genitiv• De De GenitivGenitiv heeft bij het heeft bij het onbepaalde lidwoordonbepaalde lidwoord

(een) (een)

de volgende uitgangen: de volgende uitgangen:

mm eineineses alt altenen Mann Manneses

ff ein einerer jung jungenen Frau Frau

nn eineineses klein kleinenen Kind Kindeses

plpl kkeineinerer nett nettenen Leute Leute

Deze uitgangen gelden voor de gehele Deze uitgangen gelden voor de gehele Ein-Ein-GruppeGruppe::

vb.vb. Das Auto Das Auto meinmeineses Geschaftsführer Geschaftsführerss, Die , Die Laune Laune deindeinerer Frau, Frau,

Das Fenster Das Fenster seinseineses Haus Hauseses, Die Fenster , Die Fenster ihrihrerer Häuser, Häuser,

Das Glück Das Glück unserunsererer Freunde, Die Freunde, Die Freundschaft Freundschaft euereuererer Jungen, Jungen,

Der Gesicht Der Gesicht IhrIhreses Baby Babyss, Das Geld , Das Geld ihrihres es ZahnarztZahnarzteses..

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der GenitivWanneer Wanneer -s-s en wanneer en wanneer -es-es achter het zelfst. naamwoord? achter het zelfst. naamwoord?

• Bij korte Bij korte mannelijkemannelijke of of onzijdigeonzijdige woorden (1 lettergreep) komt woorden (1 lettergreep) komt bij de bij de GenitivGenitiv -es-es::

vb. des … Beinvb. des … Beineses, Arm, Armeses, Aug, Augeses, Mann, Manneses, Koch, Kocheses, Arzt, Arzteses, , KindKindeses, Ball, Balleses, Buch, Bucheses, Feld, Feldeses, Baum, Baumeses,, HassHasseses

usw.usw.• Bij langere Bij langere mannelijkemannelijke of of onzijdigeonzijdige woorden ( woorden (GenitivGenitiv) ) -s-s::

vb. des … Zimmervb. des … Zimmerss, Klassenzimmer, Klassenzimmerss, Lehrer, Lehrerss, Deutschlehrer, Deutschlehrers s ……

Let op:Let op: • Soms worden beide gebruikt Soms worden beide gebruikt (meestal bij samengestelde (meestal bij samengestelde

woorden) woorden) ::

vb. des … Frauenarztvb. des … Frauenarzt(e)s(e)s, Wagenpark, Wagenpark(e)s(e)s, Lesebuch, Lesebuch(e)s(e)s usw. usw.• Soms wijkt het af vanwege de uitspraak:Soms wijkt het af vanwege de uitspraak:

vb. des … Autovb. des … Autoss, Baby, Babyss, Opa, Opass, Kanu, Kanuss,, KinderhassKinderhasseses usw. usw.

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der Genitiv

Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod?!Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod?!

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der Genitiv

Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod?!Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod?!

• De De GenitivGenitiv wordt steeds minder gebruikt vanwege de wordt steeds minder gebruikt vanwege de afwijkende ‘lastige’ vormen. Vooral hoger opgeleide afwijkende ‘lastige’ vormen. Vooral hoger opgeleide mensen, politici, auteurs en (kwaliteits)kranten mensen, politici, auteurs en (kwaliteits)kranten gebruiken de gebruiken de GenitivGenitiv nog. Je leest en hoort hem dus nog. Je leest en hoort hem dus nog wel.nog wel.

• Steeds vaker gebruiken de Duitsers nu de Steeds vaker gebruiken de Duitsers nu de DativDativ: : vonvon +3+3..

• Bekijk de voorgaande voorbeeldzinnen, maar nu met de Bekijk de voorgaande voorbeeldzinnen, maar nu met de DativDativ. Beide versies (met . Beide versies (met GenitivGenitiv en en DativDativ) zijn ) zijn grammaticaal even correct.grammaticaal even correct.

zie volgende paginazie volgende pagina

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der GenitivDe voorbeeldzinnen, nu met de De voorbeeldzinnen, nu met de DativDativ ( (von von +3+3))

• Der-GruppeDer-GruppeDas Auto Das Auto vonvon diesdiesemem Geschaftsführer, Die Laune Geschaftsführer, Die Laune vonvon jenjenerer Frau, Frau, Das Fenster Das Fenster vonvon jedjedemem Haus, Die Fenster Haus, Die Fenster vonvon manchmanchenen Häuser Häusernn, , Das Glauben Das Glauben vonvon allallenen Menschen, Die Freundschaft Menschen, Die Freundschaft vonvon beidbeidenen Jungen,Jungen,Die Erziehung Die Erziehung vonvon solchsolchenen Kinder Kindernn, Der Sohn , Der Sohn vonvon welchwelchemem Opa? Opa?

• Ein GruppeEin GruppeDas Auto Das Auto vonvon meinmeinemem Geschaftsführer, Die Laune Geschaftsführer, Die Laune vonvon deindeinerer Frau, Frau, Das Fenster Das Fenster vonvon seinseinemem Haus, Die Fenster Haus, Die Fenster vonvon ihrihrenen Häuser Häusernn, , Das Glück Das Glück vonvon unserunserenen Freunde Freundenn, Die Freundschaft , Die Freundschaft vonvon euereuerenen Jungen,Jungen,Der Gesicht Der Gesicht vonvon IhrIhremem Baby, Das Geld Baby, Das Geld vonvon ihrihrem em Zahnarzt.Zahnarzt.

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der GenitivNog 1 puntje….Nog 1 puntje….

Bij Bij eigennameneigennamen (familie-, merk-, geografische namen)(familie-, merk-, geografische namen) zonder zonder (on)bepaald lidwoord(on)bepaald lidwoord en/ of andere vorm van de en/ of andere vorm van de Der-Der-GruppeGruppe of of Ein-GruppeEin-Gruppe is er sprake van een zogenaamde is er sprake van een zogenaamde ‘‘GenitivGenitiv-s-s’.’.vb. Hesselberthvb. Hesselberths s Schüler , SonySchüler , Sonyss Video, Tilburg Video, Tilburgss Kneipen Kneipen

RobRobss Schwester, Anita Schwester, Anitass Kind, Bausch Kind, Bauschss CD usw. CD usw.Let op:Let op: Eindigt het woord dan op een Eindigt het woord dan op een onbeklemtoonde s-klankonbeklemtoonde s-klank (s-ss-ß-z-x) dan krijg je een apostroph (s-ss-ß-z-x) dan krijg je een apostroph ’ ’ in plaasts van dein plaasts van de -s -s..vb. Klausvb. Klaus’’ Freund, Grass Freund, Grass’’ Buch, Jan Weiß Buch, Jan Weiß’’ Kind, Max Kind, Max’’ Geld Geld usw.usw.

Ook hier wordt nu meestal de Dativ gebruikt: Ook hier wordt nu meestal de Dativ gebruikt: von von ((+3+3))vb. Der Freund vb. Der Freund vonvon Klaus, Das Buch Klaus, Das Buch vonvon Grass usw. Grass usw.

2. Fall – der Genitiv2. Fall – der GenitivÜberblickÜberblick

mm ff

ddeses alt altenen Mann Manneses dderer jung jungenen FrauFrau

eineineses alt altenen Mann Manneses eineinerer jung jungenen Frau Frau

nn plpl

ddeses klein kleinenen Kind Kindeses dderer nett nettenen Leute Leute

eineineses klein kleinenen Kind Kindeses kkeineinerer nett nettenen LeuteLeute

•