GP-18

De GanzenPenWintertijd, gezelligheid. Kachel aan en lekker met een boek op de bank. Kop choco-lademelk erbij, al dan niet met een toefje slagroom. Heerlijk die winteravonden. Je zoekt de beschutting van je woning op en blijft niet onnodig lang buiten. In de zomer is het juist fijn om buiten te zijn maar met deze tem-peraturen zoeken we de gezellig-heid vooral binnen.

Gezelligheid is voor de één lekker zappend op de bank hangen in de hoop een leuke avond te heb-ben, de ander leest de krant of een boek onder het genot van een achtergrondmuziekje. Weer anderen zitten achter de computer of met een Ipad op schoot. De winter is de ideale tijd om eens lekker op het internet te surfen. Op zoek naar informatie, vermaak of gewoon als tijdverdrijf. Laatst las ik een rapport van de opkomst van de digitale winkels, de zoge-naamde webshops. Die schieten als paddenstoelen uit de grond en groeien enorm in omzet. Het aanbod van artikelen is ongekend hoog, bijna alles is al via internet te koop, zelfs met retourgarantie. Voor de winkeliers in de dorpen en steden is dit een erg vervelende ontwikkeling. Zij zien de omzet teruglo-pen, want een artikel wordt maar één keer gekocht. Live in de winkel of via het net. Iedere winkelier zal zich hiertegen moet wapenen. Meer advies, gratis

thuisbezorgen of uitblinken in klantvriendelijkheid of

anderzins. Er blijft altijd een categorie mensen die waarde hecht aan persoonlijk con-tact. Hier kan een webshop

nooit tegenop.

Nog zo’n fenomeen in opkomst is de populariteit van de zoekmachines.

Vroeger vroeg je iets aan je vader of moeder als je iets niet wist, nu is het

Google die alles schijnt te weten. Wat op internet staat is immers waar… De meest bijzon-

dere zoekwoorden en woordcombinaties worden ingetoetst en alles is te vinden. Als er ook maar iets gepubliceerd is, is het bijna niet meer van het inter-net af te krijgen. Dit leidt soms tot vervelende situa-ties. Verstandig is het dus om af een toe eens op uw eigen naam te zoeken op het internet. Google-Alerts instellen kan ook, dan krijgt u een seintje zodra er iets geplaatst wordt met de bewuste omschrijving.

Terug naar de winter. Laten we allen zappend en googlelend vooral niet vergeten dat de winter ons ook veel moois biedt. De landerijen liggen te wach-ten tot het voorjaar. Als er sneeuw of ijs ligt, is het prachtig in de natuur. Laten we daar van genieten. Een wandeling in de natuur is niet alleen mooi, het is nog gezond ook. Of was u de voornemens van januari al weer vergeten?

Ronald van der Hart

Winter

Showroom op afspraakScottweg 1.08 Goes(inpandig bij Venestra)Ronald van der Hart, 06-81101097

Totaalbouw Zeeland is een samenwerkingsverband van een aantal gerenommeerde Zeeuwse bedrijven met elk hun eigen expertise. Door de samenwerking met deze bedrijven kunnen we een totaal-pakket leveren, wat als voordeel heeft dat er voor het gehele traject maar één aanspreekpunt is. Meer op > www.totaalbouwzeeland.nl

RVS balustrades en leuningen Schuifwandkasten op maat Ecomatch waterontharders

www.totaalbouwzeeland.nl

Bezoek onze stand op Contacta 2011 en de Zeeuwse Gezinsbeurs in Goes

Rij Verstandig-Voordelig-Verantwoord voor ons milieu.Rij LPG en spaar Uw portemonnee.

Ad Akkermans Auto’s B.V.Fruitlaan 12-144462 EP Goeswww.a-goes.nlTel. 0113-276760

Tel. 0113-276760 Tel. 0113-276760

Vakkundig onderhoud & reparatie: Vakkundig onderhoud & reparatie:

Verkoop: Verkoop:

Specialisme: Specialisme:

AKTIE tot en met 15 april 2012: complete installatie (4 cilinder)

rijklaar vanaf € 1.650,– inclusief BTW

Professioneel totaal onderhoud aan LPG auto’sbij Uw Erkende Specialist.Autotaalglas Zeeland

0113-251700

autoruit stuk?

autotaalglaslaat je niet barsten0800-0828

handigsnel

en goedkoopsnel

handig

en goedkoop

Gratis huis-aan-huis magazine voor de gemeenten Goes en Kapelle Jaargang 3 • 27 februari 2012 • nummer 18

Zeeuwse kussentjes 9

De PieterLieftincklaan 5

De titel van dit boek suggereert heel wat anders dan de inhoud. Toegegeven, een hulp in de huishouding doet ook werk in de keuken, maar voor rijke Amerikanen in Missisippi was zo’n zwarte negervrouw veel meer dan een keukenmeid. We praten nu over vijftig jaar geleden, de tijd dat Kennedy werd vermoord en Martin Luther King een protestdemonstratie organiseerde naar het Witte Huis in Washington. Als je dit boek leest, snap je waarom. Weliswaar was de slavernij ruim honderd jaar eerder, in 1865, officieel afgeschaft door een wijziging van de grondwet, maar dat betekende niet dat de zwarte bevolking echt de ruimte kreeg. Integendeel. We worden in dit boek geconfron-teerd met, voor onze begrippen, mensonterende toestanden. Hoewel geen slaven meer, werden de zwarte hulpen schandelijk onderbetaald. Ze moesten wel,

want anders hadden ze helemaal niets. Dikwijls hadden ze behoor-lijk veel kinderen en die mondjes moesten allemaal gevoed worden. Of er niets veranderd was, woon-den ze nog steeds in ‘zwarte’ wijken.

Blanke rijke dames hadden allemaal een hulp. Die kwamen elke dag met de bus en moesten verplicht een wit uniform dragen zodat de politie kon zien waarom

ze in een ‘witte’ wijk rondliepen. De hulp deed veel meer dan alleen maar in de keuken werken. Ze namen het totale huishouden onder hun hoede, inclusief de kinderverzorging. De meeste blanke vrouwen waren daar niet in grootgebracht en wisten nauwelijks hoe een huishouden reilde en zeilde. Wat ze wel geleerd hadden, was orders geven en voor de rest deden ze niet veel anders dan lui wezen. Hele dagen op bed doorbrengen bijvoorbeeld, dikwijls in combinatie met een drankprobleem. Hun kinderen werden verzorgd door de hulp. In de loop der jaren ontstond tussen die kinderen en de hulp een hechte band. De hulp was hun moederfiguur, omdat de echte natuurlijke moeder het liet afweten. Voor de hulp was er een aparte WC, ergens achter in de tuin. Daar mochten de kinderen niet komen; stel je voor, je kon er ziek van worden als je op dezelfde bril zat. Zwarte kappers mochten ook geen blanke vrouwen knippen. Blanken was het verboden te

trouwen met zwarten en zo waren er nog talloze regels om zwarten en blanken gescheiden te houden. In die wereld leven de hulpen Minny en Aibeleen, samen met ‘Skeeter’ (de mug) een blanke rijkeluisdochter, de hoofdpersonen in dit boek. Om de beurt vertellen ze hun verhaal. Ieder vanuit het eigen gezichtspunt. Skeeter is de apartheid en de houding van haar nietszeggende vriendinnen meer dan beu. Ze besluit er een boek over te schrijven, maar dat gaat niet zonder hulp van de hulpen. Die moeten hun eigen verhalen vertellen. Zowel voor blank als zwart een behoorlijk risico. Voor je het weet werd je voor jaren opgesloten. Toch is het prima gelukt. Ernst en humor en spannend tot de laatste pagina. Een keukenmeidenroman Auteur: Kathryn Stockett Uitgever: Mistral 495 pagina’s Prijs: € 15,- ISBN 9789049951993

Een keuken-meidenroman 4

Tuinieren als volksvermaak 11

Dierenkenner en/of dierenvriend 6

Scan de QR-code en volg ons op

In het weekend lees ik meestal in een ruk alle Financieel Dagbladen van de afgelopen week door. Heerlijk dat knis-perende papier in je hand en het is de krant met de mooiste opmaak. Iets gelig papier en vaste rubrieken. De laatste tijd word je niet opgewekter van het economische nieuws. Maar de tweede week van januari stond het plan voor een biomas-sacentrale in Sluiskil in het FD. Die installatie wordt gestookt op afvalhout dat nu vaak naar de vuilverbranders gaat. De inves-teerder heeft 10% rendement op z’n geld en een centrale kan een flinke woonwijk van stroom voorzien. Aannemers en sloop-bedrijven die de ’brandstof’ leveren ontvangen een vergoe-ding en omdat er milieuwinst is, zijn er nog meer financiële voor-delen voor die bedrijven. Dat voert even te ver nu, maar als

het zo simpel is waarom doen we dit dan niet meer. Er zijn al projecten in de maak waar een wijk zijn eigen centrale heeft voor en door bewoners. Weer eens iets anders dan een getij-dencentrale. En eigenlijk wel meer goed nieuws in het FD. Zeeland wordt in een adem genoemd met Bolzano, Tirol en Oberbayern. Niet als wintersportgebied, maar als regio in Europa waar de laagste werkloosheid is. Bij ons het allerlaagste zelfs, name-lijk 2,7%. Voor uw beeld op de Canarische Eilanden is de werk-loosheid het hoogst namelijk 28,7%. Nu weet ik wel dat wan-neer je net je baan kwijt bent of hard bezig bent iets te zoeken, daar misschien je schouders bij ophaalt. Maar de feiten zijn wel dat in Zeeland veel mensen met pensioen gaan en er daardoor banen vrijkomen.

Burgemeesters-log

COLOFONDe GanzenPen is een uitgave van U&R Producties.

Vormgeving en druk:Bareman Grafische Bedrijven en U&R Producties (onderdeel van de )Axelsestraat 156, 4537 AS Terneuzen0115-613072

Eindredactie:Semper Scribo Tekst- en Redactiebureau, Aukje-Tjitske Dieleman-Hovinga, [email protected]

Advertentie-acquisitie:Drukkerij Bareman, 06-53338404Aanleveren advertenties: [email protected] kopij vóór vrijdag 2 maart 2012.Volgende verschijningsdatum: maandag 26 maart 2012.

Bezorgklachten: 06-53338404 of [email protected]

© 2012 Niets uit deze uitgave mag worden geprodu-ceerd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, kopie, film of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Druk- en zetfouten voorbehouden.

René Verhulst, de Burgemeester

van Goes, meldt op de gemeen-

telijke site www.goes.nl

saillante zaken of juist hele

gewone zaken in Goes en op de

Bevelanden. Reacties zijn welkom

via de website www.goes.nl.

Blijf niet langer met ACNE, LITTEKENS of andere HUIDPROBLEMEN rondlopen!

Uw huid verjongen op natuurlijke wijze? Ook dat kan!

Het succes zit hem in de aanpak van zowel de buiten- als de binnenkant.

Op de site ziet u twee behandelingen die te zien waren op RTL4. Samen met de bekende biochemicus

Erik-Alexander Richter leg ik mijn succesvolle acne- litteken- en rimpelreductietherapie uit.

marjoleinh u i d v e r z o r g i n g

& a d v i e s

Hoogewei 77 Meer info? Bel me op of bezoek de website:4464 AP Goes www.marjoleinhuidverzorging.nl(0113) 25 16 11 [email protected]

Uw totale administratie in vertrouwde handen

Gorsse Administratie & Advies

Duke Ellingtonlaan 394462 LG GoesTelefoon: 0113-216485Mobiel: 06-22752265

[email protected]

2 De GanzenPen | 27 februari 2012 - nr. 18

Hoge stookkosten? Schimmel?

Condens? Tocht?

GevelCare maakt infrarood opnames van uw woning om warmtelekken en vochtplekken zichtbaar te maken. GevelCare voert de BlowerDoor test uit om de luchtdichtheid van uw woning te bepalen en ongewenste luchtlekkages op te sporen. Bel: 0627823125 [email protected] www.gevelcare.nl

Koud hè?Eind januari heb ik me boven A.P. begeven. Op zo’n 2000 meter ziet de wereld er totaal anders uit. Niet dat je veel ziet maar het gaat om het idee dat je ver boven alles staat. In mijn verbeelding ligt Nederland ongeveer 900 kilometer verder, twee kilometer lager aan mijn voeten. Met wat fantasie overzie je alles waar de kranten mee vol staan. Je kijkt om je heen, je ziet alleen maar bergtoppen. Geen levend wezen is in de buurt; je bent helemaal alleen. De vlieg-tuigstrepen laten me weten niet in het paradijs te zijn anders zou ik het meteen geloven. Ik begeef me boven de boomgrens: daar zijn geen fruitbomen! Ik hou mezelf niet langer voor de gek en ga in een langzame versnelling langs geruimde paden naar beneden. Op de lange latten wel te verstaan. Heerlijk gewoon.

Terug in Nederland ga je weer gebukt onder het hoogteverschil. Je voelt meteen 2000 meter lucht op de schouders rusten. Zware lucht zelfs, er hangt veel in: korting op pensioen, het H-woord, de reces-sie en vul maar in wat van toepassing is.

Maar dan is er moeder natuur. Zij vrolijkt de boel weer wat op. Matige tot strenge vorst en dat al dagenlang. Een beetje sneeuw erbij en het p laatje is weer zo Hollands als maar zijn kan. Joelende kinderen, ouders met sleetjes en natuurlijk de schaatsen onderge-bonden.

Het skiën ging me nog goed af, dus ga ik op zoek naar de schaat-sen, dat zal ik ook nog wel kunnen (durven). Het is al weer twee jaar geleden dat ik ze onderbond. Ze moeten nog ergens in huis liggen.

Ik heb alles overhoop gehaald en allerlei zaken gevonden waarvan ik het bestaan niet meer wist; dat kan dus eigenlijk naar de rom-melmarkt. Maar geen schaatsen te vinden. Te goed opgeborgen,

zeker. Eerst lekker in het vet, ik weet zeker dat ik dat heb gedaan, maar waar heb ik ze daarna gelegd? Maar even een kopje thee zet-ten en alles nog eens overdenken. Ondertussen sla ik de krant op en valt mijn oog op een artikeltje van een Hoekse huisarts over het gevaar van schaatsen. Allerlei blessures zitten op me te wachten als ik een uitglijer maak. Na een smak op het ijs een bezoek aan de eerste hulp en nog meer enge dingen. Ik overpeins al de gegevens achter mijn mok thee en ineens weet ik waar de schaatsen zijn gebleven. Ik heb ze uitgeleend, maar aan wie? Ik zou het niet meer weten.

Misschien komt het wel goed uit. Ik moet maar niet meer het ijs op gaan met die gladde dingen onder mijn voeten. De lust na al die waarschuwingen is me vergaan en eigenlijk vind ik het niet eens zo erg. Wel een goed idee om de schaatsen uit te lenen. Dat zou ook een voorgevoel geweest kunnen zijn; handig van mijn geest om niet meer te weten aan wie.

Als ik toch nog even stoer wil doen ga ik wel naar de skihal.

Emmy ter Stege

Eén Zeeuwse maatschap oogheelkunde Sinds 1 oktober dit jaar is de maatschap oogheelkunde van Terneuzen Vlissingen en Middelburg uitgebreid met Goes en Zierikzee. De hoge kwaliteit (Topzorg) van de maatschap oogheelkunde van ADRZ en ZorgSaam is hiermee, in het bijzonder op het gebied van staaroperaties, standaard voor heel Zeeland. De maatschap kent vanuit ZorgSaam Ziekenhuis een samenwerkingsverband met de Universiteit van Maastricht, waardoor opleidingsplaatsen en onderzoeksmogelijkheden dichterbij komen.

Uitbreiding met oogartsen én faciliteitenDe Zeeuwse maatschap wordt met twee oogartsen uitgebreid. Eén oog-arts, mevrouw Dielemans, is inmiddels gestart.Voor de staarpatiënten is een groot deel van het vernieuwde dagbehan-delingcentrum ingericht in Vlissingen. Als patiënten dit wensen, kun-nen ze na een eerste vooronderzoek, voorafgaand aan de staaringreep, rondgeleid worden op het dagbehandelingcentrum en de looproute in Vlissingen alvast verkennen. Bij oogheelkundige ingrepen zijn er vaak contacten nodig met andere specialismen. De samenwerking met an-dere specialisten is optimaal binnen de ziekenhuisomgeving en wordt versterkt door de samenwerking met ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen.

Oogheelkunde ADRZ op de verschillende locaties In Goes is de afgelopen maanden hard gewerkt aan een gloed-nieuwe polikliniek oogheelkunde. De polikliniek beschikt over de nieuwste apparatuur en facili-teiten. Er zijn twee nieuwe laser-

apparaten en één OCT. Dat is een apparaat waarmee je op een eenvoudige manier het netvlies en de ooglens kan beoorde-len. Er zijn zeven nieuwe kamers, waarvan twee behandelkamers. Mede hierdoor kunnen meer patiënten tegelijkertijd te-recht en dankzij de uitbreiding van oogart-sen zijn de wachttijden aanmerkelijk korter.

De mogelijkheden voor vervoer van patiënten uit bijvoorbeeld Schouwen-Duiveland, die voor een staaringreep naar Vlissingen moeten, worden onderzocht. Uiteraard blijven poliklinische faciliteiten in Goes, Middelburg, Vlissingen en Zierikzee, gehandhaafd. Voor het maken van een afspraak bij de oogarts kunt u bellen met: 0118 – 672779 of 0111- 418750.

Oogartsen maatschap Oogheelkunde ADRZ en ZorgSaam

De heer W.H. BavelaarMevrouw V.D. BoeydenMevrouw dr. I. DielemansDe heer dr. A.M.W. van Houwelingen

Mevrouw G.L. van LanschootDe heer C. StrousDe heer U.F. Tegelberg

De heren I. Hendrata en G. Tjiam verrichten hun werkzaamheden op waarneembasis binnen de maatschap oogheelkunde.

3nr. 18 - 27 februari 2012 | De GanzenPen

Lekker LezenDe titel van dit boek suggereert heel wat anders dan de inhoud. Toegegeven, een hulp in de huishouding doet ook werk in de keuken, maar voor rijke Amerikanen in Missisippi was zo’n zwarte negervrouw veel meer dan een keukenmeid. We praten nu over vijftig jaar geleden, de tijd dat Kennedy werd vermoord en Martin Luther King een protestdemonstratie organiseerde naar het Witte Huis in Washington. Als je dit boek leest, snap je waarom. Weliswaar was de slavernij ruim honderd jaar eerder, in 1865, officieel afgeschaft door een wijziging van de grondwet, maar dat betekende niet dat de zwarte bevolking echt de ruimte kreeg. Integendeel. We worden in dit boek geconfron-teerd met, voor onze begrippen, mensonterende toestanden. Hoewel geen slaven meer, werden de zwarte hulpen schandelijk onderbetaald. Ze moesten wel,

want anders hadden ze helemaal niets. Dikwijls hadden ze behoor-lijk veel kinderen en die mondjes moesten allemaal gevoed worden. Of er niets veranderd was, woon-den ze nog steeds in ‘zwarte’ wijken.

Blanke rijke dames hadden allemaal een hulp. Die kwamen elke dag met de bus en moesten verplicht een wit uniform dragen zodat de politie kon zien waarom

ze in een ‘witte’ wijk rondliepen. De hulp deed veel meer dan alleen maar in de keuken werken. Ze namen het totale huishouden onder hun hoede, inclusief de kinderverzorging. De meeste blanke vrouwen waren daar niet in grootgebracht en wisten nauwelijks hoe een huishouden reilde en zeilde. Wat ze wel geleerd hadden, was orders geven en voor de rest deden ze niet veel anders dan lui wezen. Hele dagen op bed doorbrengen bijvoorbeeld, dikwijls in combinatie met een drankprobleem. Hun kinderen werden verzorgd door de hulp. In de loop der jaren ontstond tussen die kinderen en de hulp een hechte band. De hulp was hun moederfiguur, omdat de echte natuurlijke moeder het liet afweten. Voor de hulp was er een aparte WC, ergens achter in de tuin. Daar mochten de kinderen niet komen; stel je voor, je kon er ziek van worden als je op dezelfde bril zat. Zwarte kappers mochten ook geen blanke vrouwen knippen. Blanken was het verboden te

trouwen met zwarten en zo waren er nog talloze regels om zwarten en blanken gescheiden te houden. In die wereld leven de hulpen Minny en Aibeleen, samen met ‘Skeeter’ (de mug) een blanke rijkeluisdochter, de hoofdpersonen in dit boek. Om de beurt vertellen ze hun verhaal. Ieder vanuit het eigen gezichtspunt. Skeeter is de apartheid en de houding van haar nietszeggende vriendinnen meer dan beu. Ze besluit er een boek over te schrijven, maar dat gaat niet zonder hulp van de hulpen. Die moeten hun eigen verhalen vertellen. Zowel voor blank als zwart een behoorlijk risico. Voor je het weet werd je voor jaren opgesloten. Toch is het prima gelukt. Ernst en humor en spannend tot de laatste pagina. Een keukenmeidenroman Auteur: Kathryn Stockett Uitgever: Mistral 495 pagina’s Prijs: € 15,- ISBN 9789049951993

® John Brouwer

Restauratie van

uurwerken barometers

nautische- enwetenschappelijke instrumenten

arte del tempoRaadhuisstraat 3 4458 AH ‘s-Heer Arendskerke

Bart van der Werff

+31 (0)113 56 85 03

[email protected]

welkom na afspraak

A. Nijsse & zoonorgelmakers

Ring 5, 4471 PS Oud-SabbingeTel.: 0113-581175 / 06-22600367 Fax: 0113-581601E-mail: [email protected]

Maak zelf de mooiste

fotoproducten in een handomdraai!

STAP 1

Software DOWNLOADEN, installeren en updaten voor de laatste producten.

Windows-waarschuwingen kunt u negeren, want de

download is veilig.

STAP 2

Product, foto’s en indeling

SELECTERENEventueel achtergronden, speciale kaders, effecten en teksten TOEVOEGEN,

slepen, draaien… wat je maar wilt!

STAP 3

Opslaan en UPLOADEN

STAP 4

BESTELLEN en even op de postbode

wachten…

FotoboekZeeland.nl, hét adres om snel, professioneel en goedkoop fotoboeken en kalenders te maken. Verras jezelf of familie en vrienden met een persoonlijk aandenken. Vandaag besteld, overmorgen in huis!*

Er worden voortdurend nieuwe producten toegevoegd. Kijk daarom regelmatig naar de beschikbare updates. Wij blijven ook onze software uitbreiden.

FotoboekZeeland.nl heeft geen weder-verkopers. Je bestelt rechtstreeks bij de producent. Dit houdt de prijzen uiterst scherp. Vind je een goedkopere aanbieder (acties uitgezonderd), dan passen wij onze prijs aan.Er is veel materiaal standaard aanwezig om de pagina’s aantrekkelijk te maken, maar ook zelf kun je achtergronden, kaders, maskers, mooie e� ecten en andere afbeeldingen toevoegen om een persoonlijk album professioneel en aantrekkelijk te maken.

VOOR DE SNELSTE LEVERING KIES JE VOOR THUIS AFLEVEREN PER POST

Vanaf het moment dat de betaling bij ons binnen is, wordt er binnen drie dagen geleverd. Ook kun je op verschillende adressen het product afhalen. Afhankelijk van het tijdstip van de bestelling, kan dat enkele dagen langer duren.

HEB JE IDEEËN OF WENSEN? LAAT HET ONS WETEN!

* Uw bestelling gaat in productie als de betaling binnen is. Bij bankoverschrijvingen kan dit soms enkele dagen duren.

A C T I E !

in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!in een handomdraai!

STAP 1

Van 27 februari

tot en met

11 maart

20% KORTING

DOWNLOAD NU

www.fotopraktijkschool.nlFotoworkshops op vrijdag voor iedereen, die wil leren om mooie en betere foto's te maken met een digitale camera. Er zijn diverse thema's mogelijk, zoals sport, dieren, landschappen en mensen. Geen theorie! De kosten zijn € 80,00 per dag inclusief lunch. Aanmelden en info via: [email protected]

VOL=VOL max. 10 personen per dag

www.kastenstudiozeeland.nl


De toekomst van de euro is ongewis. Wordt de eurozone binnenkort gesplitst en krijgen wij hier in het noorden een harde ‘neuro’, terwijl de Zuid-Europese landen zich moeten behelpen met een ‘zeuro’? Of moeten we terug naar de gulden, zoals de PVV onlangs voorstelde? En hoe staat het met de banken? Staat ons geld daar nog wel veilig? Het zijn vragen die ons momenteel bezighouden.

Vele mensen lijken echter niet te beseffen dat we nog niet zo lang geleden voor veel hetere vuren stonden. Wie herinnert zich nog de enorme financiële crisis waarin ons land zich onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog bevond en die om drastische maatregelen vroeg?

Vijf jaar lang was Nederland door de Nazi’s systematisch geplunderd. De bezetter had zijn uitgaven via een bijna onbeperkte uitgifte van waardepapier betaald, waardoor het land was overstroomd met geld. De inflatie dreef het verwoeste land naar de rand van de afgrond en de zwarte markt beleefde hoogtijdagen. Niet alleen was er te veel geld in omloop, ook de zwarthandelaren die enorme oorlogswin-sten hadden gemaakt vormden een probleem. Hoe konden zij worden aangepakt?

Omdat al tijdens de oorlog in het geheim plannen waren ontwikkeld, kon onmiddellijk na de bevrijding een enorme en tot dan toe ongekende geldzuivering worden doorgevoerd. De verantwoordelijke minister van Financiën, Pieter Lieftinck (1902-1989), noemde zijn plan Het Grote Veldtochtsplan. Op 6 juli 1945 klonk het startschot en werden alle biljet-ten van honderd gulden ongeldig verklaard. De honderd-

jes konden naar de bank worden gebracht, waar ze voor onbepaalde tijd op een geblokkeerde rekening werden gezet. Wie niet kon bewijzen dat hij het geld op eerlijke wijze had verdiend, was zijn geld kwijt en kon bovendien rekenen op een proces wegens zwarthandel. Het was een voorbeeld van omgekeerde bewijslast! Op 26 september 1945 werd al het Nederlandse papiergeld ongeldig verklaard, tegelijker-tijd werden alle banktegoe-den bevroren. Iedereen kreeg

een week de tijd om zijn geld naar de bank te brengen. Alles werd geregistreerd: de inhoud van kluisjes, effecten, buitenlands geld en nog veel meer. Een week lang, van 26 september tot 2 oktober, moest iedereen zich zien te redden met tien gulden: het beroemde Tientje van Lieftinck.

De geldzuivering stopte pas in 1952, toen de laatste bedragen werden gedeblokkeerd en nadat de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst de her-komst van alle bankbedragen hoger dan ƒ 950,– nauwgezet had gecontroleerd. Lieftinck slaagde er welis-waar niet in alle oorlogs-profiteurs te pakken, in financieel-economisch opzicht was zijn operatie een succes. Het monetaire even-wicht was hersteld waarmee een basis was gelegd voor de enorme economische groei in de jaren vijftig en zestig.

Over Lieftinck werd en wordt verschillend gedacht. ‘De groot-ste boef van Nederland’ is hij genoemd, maar ook ‘de kei van de Kneuterdijk’. Hoe men ook over de voormalige PvdA-minister denkt, knopen doorhakken kon hij als geen ander. Wat dat betreft kunnen de huidige Europese politici een voor-beeld aan hem nemen.

Albert L. Kort

Lieftinck begon de traditie van het Koffertje. Hij wilde de eerste naoor-logse rijksbegroting in stijl aanbie-den. De traditie is – hoe kan het ook anders – uit Engeland overgewaaid.

De brug der zuchten – “Waren we maar aan den overkant…!” Prent van tekenaar L.J. Jordaan, 22 september 1945.


Dierenkenner en/of dierenvriendZe liepen door de dierentuin en ze noem-den zowat alle dieren bij naam, terwijl zijn ouders, oom en tante regelmatig de informa-tieborden raadpleegden. Gedrieën konden ze alles vertellen over het hoe en wat van de dieren die daar rondliepen en -vlogen. Dieren die tegen het hek aanstonden, uit nieuwsgie-righeid of om iets te eten te krijgen, konden rekenen op vriendelijke woorden en voor zover het mogelijk was door de afscheiding, op een lichte aanraking of een aai. Opvallend was dat de kleinste (5 jaar) dan een beetje achter zijn broer en zus bleef staan. Wel bleef hij het hoogste woord voeren, maar afstand tot de dieren was wel zo veilig, leek hij te denken.

Hij is nu 8 jaar en nog steeds erg geïnteresseerd in alles wat met dieren te maken heeft, ook de dieren uit de prehistorie. De meestal onuitspreekbare namen van de vele soorten Dinosaurussen spreekt hij zonder een enkele hapering uit. Hij herkent ze bovendien als hij er een plaatje van ziet. Als je naar hem, zijn broer en zijn zus zit te luisteren lijkt het wel alsof ze met z’n drieën een wedstrijd doen wie de meeste kennis heeft, maar dat is een verkeerde inschatting van hun bezigheid, ze toetsen enkel of het klopt.

Toen de kleinste een jaar of zeven was, ging hij met zijn moeder mee naar een nachtwandeling door het bos, onder begeleiding van een boswachter. Niets bijzonders, totdat de boswachter een vraag stelde over de dieren in het bos en dan specifiek over hoe de dieren in het donker leven. De kleine man stapte naar voren en noemde naast de gewone gronddieren ook de vleermuis. Op de vraag van de boswachter of hij ook wist hoe deze dieren de bomen konden ontwijken in het donker, kreeg hij een keurig antwoord of liever gezegd een totale uitleg. De kleine dierenkenner draaide zich om en ging aan de hele groep bezoekers uitleggen hoe het systeem van de vleermuis werkte. De boswachter had hier vervolgens niet veel meer aan toe te voegen.

Afgelopen zomer vroeg de buurman of ze iets met de rupsen konden doen, die op zijn planten in de tuin rondkropen. Dat was uiteraard een overbodige vraag. De dertig diertjes werden snel opgehaald en de boeken werden erbij gehaald. Hierin werd opge-zocht hoe ze verzorgd dienden te worden, om ze te laten ontwikke-len tot vlinder. Pa werd ingeschakeld om een eenvoudig maar goed onderkomen te maken, voorzien van genoeg warmte en licht. De voeding werd door de drie dierenvrienden bijgehouden en dagelijks werd gekeken hoe de stand van zaken was. Foto’s werden gemaakt

om het proces te volgen en aantekeningen om alles goed te kunnen onthouden. Alles verliep zoals in het boek was aangegeven en van nabij kon dagelijks de ontwikkeling van rups naar pop en vervolgens naar vlinder worden gevolgd. Trots waren ze op het resul-taat, waar ze toch een behoorlijke steen aan hadden bijgedragen.

De foto’s en de aantekeningen werden door de jongste gebruikt om zijn klasgenootjes te vertellen over het hoe en wat van het pro-ces van rups tot vlinder. De door zijn vader

gemaakte kweekbak ging mee naar school, zodat iedereen de pop-pen en de vlinders konden zien. In de klas heeft hij alle fasen met behulp van de foto’s, de aantekeningen en de bak nog eens duide-lijk toegelicht

De vlinders werden in de tuin losgelaten, maar niet voordat er nog een speciaal vlinderkastje was opgehangen, zodat er weer voor een volgende generatie vlinders gezorgd kan worden.

Het bijzondere aan de jongste dierenvriend is dat hij er zowat alles van weet, maar de dieren onder geen voorwaarde aanraakt. In de dierentuin liep hij toen al met een wijde boog om de geitjes heen en bleef veilig achter zijn broer en zus staan als ze een dier aaiden. Theoretische kennis is duidelijk een heel ander ding dan de prak-tijk. Ja, toen hij onlangs op de kinderboerderij zover was dat hij een ezel over zijn rug wreef, zorgde hij er wel voor dat de mouw van zijn jas er tussen zat.

Of onze jonge enorme dierenkenner ook een dierenvriend is, is misschien een vraag die je zeker niet in een kort antwoord kan samenvatten. Het fanatisme en de beleving die hij heeft als het over dieren (groot of klein) gaat, geeft echter geen ruimte voor enige twijfel. Hij is het allebei en het aanraken, dragen en praktisch onderzoeken ervan zal hij nog wel eens van zijn zus leren.

Jan Roose

Houtzagerij De PietTimmerhout op maat

Stookhout op afroep

Europees landbouwfonds voor de Plattelandsontwikkeling:

Europa investeert in zijn platteland

Pietweg 5 • 4471 NR Wolphaartdijk

T (0113) 71 55 13

Zorg 4 Safety: Altijd en direct beschikbaar voorAlle veiligheids aspecten in de regio Zeeland!•VCA interne audits, werkplek inspecties, Taak Risico •Analyses opmaken voor grote & kleine projecten!

Oude Veiling 23 4421 AX Kapelle www.z4spc.nl 0031 (0)113 343 835 [email protected]

Safety • Projectcoördinatie Shutdowncoördinatie • Equipment coördinatie

Begeleiding VCA • Safety coördinatieToolbox instructeur


Op de kop af honderd jaar geleden…Tot ver in de negentiende eeuw zag de Nederlandse staat zich als een ‘nachtwaker’, die in wezen niet veel meer te doen had dan het handhaven van de openbare orde in het land. Van een verzorgingsstaat was geen sprake. Ouderen, zieken, werklozen en vele anderen die niet in staat waren om op eigen benen te staan, waren aangewezen op de hulp van familieleden, buren, kerken of liefdadigheidsinstellingen.

Pas heel laat drong het besef door dat ook de staat een ver-antwoordelijkheid op sociaal terrein had. Een eerste beschei-den stap in de goede richting was het Kinderwetje van Van Houten uit 1874, dat een einde maakte aan kinderarbeid in fabrieken. Vijftien jaar later volgde de Arbeidswet, die vrouwenarbeid in fabrieken aan banden legde. De aandacht van de wetgever was gericht op de grotere steden en fabrieken. Dat er ook op het platteland en in de kleinere plaatsen armoede werd geleden, blijkt als we in de cor-respondentie van armbesturen en gemeenten rondsnuffelen. Een enkele keer stuiten we op een ingezonden stuk in de plaatselijke krant, waarin de schrijver probeert het onrecht in zijn woonplaats aan de kaak te stellen. Zo schreef een zekere E. Barbier op 26 februari 1912 de Goesche Courant een brief, waarin hij

zijn afschuw uitsprak over de ellendige omstandigheden waarin veel thuiswerkers in Goes verkeerden. Vooral de mensen die zich met het sorteren van bonen en erwten bezig hielden, leefden vol-gens de schrijver in een regelrechte hel:“Het verwekt afgrijzen, als men nagaat, hoe daar gezinnen van 7 of 8 personen den dag en den nacht doorbrengen in één vunzige halfdonkere kamer. Overdag begrijpt men niet, hoe daar door allen geslapen wordt, maar als men laat op den avond komt en ziet, dat daar reeds drie kinderen in een kleerkast liggen, terwijl van lompen, zakken en kleeren op vloer en tafel nachtlegers worden gespreid, is het onbegrijpelijke mogelijk gebleken. In een éénka-merwoning, waar man en vrouw en kinderen van 13, 12, 11, 9 en 7 jaar erwtenlezen en nog vier jongere kinderen zijn, was bijna niets dat op huisraad of beddengoed leek. De vrouw vertelde geen tijd te

hebben, om veel aan haar huishouden te doen, want dan kwamen de erwten niet op tijd klaar. Huur ƒ 1,15. Dicht daarbij een even groot gezin in de kamer, waar de steenen vloer vol gaten is, terwijl de zolder niet geschikt is, om er iemand te laten slapen, huur ƒ 1,40. In een andere éénkamerwoning, waar geen behoorlijk stuk huis-raad in staat, wonen man, vrouw en 7 kinderen, o.a. jongens van 11, 12 en 14 jaar en een meisje van 15 jaar. Niet beter is het gesteld in een éénkamerwoning, die ƒ 1,50 huur doet, waar 7 kinderen van 16 tot 1 jaar thuis zijn en de vloer bedekt is met vodden en zakken met erwten. In één kamer wonen en slapen 6 personen, nl. een ongehuwde moeder met hare dochters van 15 en 17 jaar, een zoon van 16 jaar, een broer en een kostganger. Erwten lagen overal over den vervuil-den vloer verspreid.Een gezin werd bezocht, bestaande uit man, vrouw en 10 volwas-sen of bijna volwassen kinderen, allen te zamen wonend in één kamer van 3.80 bij 3.50 meter. Verregaand vervuild en ondragelijk stinkend was de woning van een gezin van 5 personen, als eenig huisraad een wieg met lompen, een tafel, een kachel en afzichtelijke bedgordijnen, de vrouw en kinderen in hoogste mate vervuild en haveloos. Even erg was het in 2 gezinnen van respectievelijk 8 en 7 personen, waar voortdurend niet opgeruimde wiegen, ledikanten en bedsteden met afzichtelijk ‘beddegoed’ te aanschouwen en te ruiken zijn. Een verlaten ongehuwde moeder woont met haar kindje in een totaal uitgewoond krot, met geen ander meubilair dan één tafel en 2 stoelen.” Aan het einde van zijn brief verzuchtte de schrijver dat er nog “heel wat te doen” viel om de werken leefomstandigheden van de thuiswerkers te verbeteren. Het bleek een juiste conclusie. De over-heid zou nog zeker een halve eeuw nodig hebben om een einde te maken aan de ergste uitwassen op sociaal-maatschappelijk gebied.

Albert L. Kort Cartoon van Albert Hahn uit 1908: een aanklacht tegen kinderarbeid.

Thuiswerkers (ergens in Holland) die erwten en bonen sorteren

‘t Gezelligste café van de

Koningstraat

Ook rolstoel toegankelijk

Koningstraat 34461 AW Goes

Tel. 0113-251074


Wat is de bedoeling? Uit de advertentie van welke vier bedrijven komen de fragmenten hiernaast?

Uw oplossing kunt u vóór donderdag 8 maart 2012e-mailen naar [email protected] of opsturen naar:

Drukkerij Bareman, Axelsestraat 156, 4537 AS Terneuzen

In het volgende nummer (19) wordt de prijswinnaar bekend gemaakt. Hem of haar wacht een leuke verrassing! Veel succes!

De oplossing van de vorige puzzel was: FK Cleaning, JK keukens, Pedic en Walhout Uurwerkmakerij.

De winnaar van De GanzenPen nummer 17 is D. Dekker uit Goes. Van harte gefeliciteerd!

Prijsvraag: zoek en vind!Als u deze uitdaging aanneemt, maakt u kans op een leuke prijs!

Uw totale administratie in vertrouwde handen

Gorsse Administratie & Advies

Duke Ellingtonlaan 394462 LG GoesTelefoon: 0113-216485Mobiel: 06-22752265

[email protected]

Restauratie van

uurwerken barometers

nautische- enwetenschappelijke instrumenten

arte del tempoRaadhuisstraat 3 4458 AH ‘s-Heer Arendskerke

Bart van der Werff

+31 (0)113 56 85 03

[email protected]

welkom na afspraak

Meer weerstand en energie

www.dewaaihoek.nlHoek Gasthuisstraat/Oostwal

Ervaar het zelf!

Proefpakketvoor € 3,95

bij inlevering vandeze coupon

SpirulinaReinigend en opbouwend• Vol vitaminen + mineralen• 100% natuurlijk• Geeft snel energie•

‘t Gezelligste café van de

Koningstraat

Ook rolstoel toegankelijk

Koningstraat 34461 AW Goes

Tel. 0113-251074

Hardnekkige wonderkracht van een putjeMei is de echte Mariamaand, maar februari ook een beetje. Op 2 febru-ari valt immers Maria-Lichtmis, een dag voor kaarsenwijding binnen de katholieke traditie – vandaar de naam. Zuid-Beveland heeft zijn eigen Mariatradities, waarin verschillende putten een grote rol spelen. Zo had (en heeft!) Baarsdorp een heuse wonder-put, het ‘Mariaputje’. Dit had vroeger een veel grotere roep dan bijvoorbeeld de Willibrordusput van Zoutelande. De Baarsdorpse put bevatte water dat heilzaam was tegen reumatiek en ‘boze zweren’. Na de Reformatie behield de put een regionale faam. Zelfs in de beruchte droge zomer van 1911 kwam hij niet droog te staan, wordt gemeld. Het Mariaputje was te vinden langs de Baarsdorpse zandweg tussen Baarsdorp en ‘s-Heer Hendrikskinderen. Het verdween bij ruilverkaveling in 1973. De veldnaam ‘Vrouweput’ bleef ter plaatse nog bekend. Ook bij het nabije Heinkenszand zou een miraculeuze put zijn geweest. Sinds men er tijdens de Reformatie een Mariabeeld in had

geworpen, bleek ook deze put genees-krachtig en ging men er water scheppen voor zieke dieren. Door de stichting van de Lourdesgrot bij de rooms-katholieke kerk van Heinkenszand (1912) kreeg de religieuze aantrekkingskracht van het Baarsdorpse putje wat te lijden.

Maar, wonder boven wonder, het Maria- of Vrouwenputje van Baarsdorp is terug! De opening vond plaats op Tweede Pinksterdag 2007, op 28 mei, nog net in de traditionele Mariamaand. Op Goede Vrijdag 2005 was de eerste spade gegraven, onder leiding van een klein clubje initiatiefnemers, verenigd in de Stichting Vrouweputje Goes. Het her-nieuwde putje moest een algemene plek van bezinning worden. ‘Niet alleen voor gelovigen, maar voor iedereen,’ aldus Ginny Rentmeester van de Stichting. De historische ‘link’ bleef belangrijk. Vandaar ook de invulling van het ter-rein met ‘autochtone’ bomen, heesters en planten met cultuurhistorische betekenis zoals sleedoorns, meidoorns en wilde rozen. Daarnaast planten en bomen met ‘symboliek’, die op bijbeho-rende tekstborden wordt verklaard.

Een filmpje van de openingsplechtighe-den (www.vrouweputje.nl) getuigt van de onuitroeibare hang naar ceremonie en ritueel. We zien een symbolische optocht naar het putje. De aanwezige vrouwen en kinderen overtreffen in aan-tal verre de mannen, hoewel een heer met een korte witte baard de wande-laars begeleidt met plechtige slagen op een trom. Toortsen, kaarsen, dwarsfluit-

muziek, een toespraak van Rentmeester. Op de vier windrichtingen wordt ‘bijzon-der water’ in het Vrouweputje gegoten, onder meer water uit het oude putje, dat vierendertig jaar is bewaard! Ernst en lacherigheid wisselen elkaar af. De vrijblijvendheid van New Age, gekop-peld aan een hang naar oudere vormen van volkscultuur. In 2010 is zelfs een steencirkel (oeroude rituele connotatie!) aangelegd waaraan iedereen zijn ‘steen-tje’ kan bijdragen.

Dergelijke boeiende verschijnselen roepen naast een drang tot studie toch ook een niet te onderdrukken neiging tot satire op. In mijn onlangs versche-nen thriller De Put over de zwartgal-lige privédetective Siebe Edens is het Baarsdorpse putje één van de tonelen van een Zeeuwse ‘vuile oorlog’ tussen twee occulte damesclubjes. Het putje is hier bepaald niet door in diskrediet gebracht. Onlangs vertelde mevrouw Rentmeester op de regionale televisie dat iemand zich genezen achtte van rugpijn of een soortgelijke kwaal door water uit het nieuwe putje. De wonder-kracht is kennelijk meegereisd naar de nieuwe locatie… Jan Kuiper

De ligging van het oude Vrouweputje van Baarsdorp

Het nieuwe Vrouwe(n)putje van Baarsdorp (opname 2008, H.M.D. Dekker)


Innovatief in installatietechniek

Elektrotechniek - Data-installaties Brand- en inbraakbeveiliging

Ventilatiesystemen - Loodgieterswerk Verwarmingsinstallaties

Energiebesparende adviezen

Columbusweg 12d, Goes Tel: 0113 - 362050 www.technico-goes.nl

Zeeuws kussentje gepresenteerd

Onlangs presenteerde de Stichting Zeeuwse klederdracht in Vlissingen de eerste “Zeeuwse kussentjes”. Dit gebeurde tijdens de promotie van Zeeuwse producten bij de Sligrovestiging aan de Bedrijfsweg 8 in Vlissingen. De folklorestichting is

een graag geziene gast bij deze zelfbedie-ningsgroothandel in het Zeeuwse.

Het Zeeuwse kussentje is een idee van de stichting zelf en werd in eigen beheer ontwikkeld en gemaakt. Met een afmeting van 30 x 30 cm is het voor veel dames in het Zeeuwse een leuk “hebbedin-getje”. Een van de belangstellende

dames, die een kussentje kocht, noemde het haar sieradenkussentje. Je kunt er thuis

leuk je Zeeuwse sieraden op uitstallen.

Het kussentje wordt binnen de organisatie gemaakt van de originele authentieke omslagdoeken. Deze doeken werden door de boerinnen gedragen wanneer het koud was. Het was eigenlijk hun jas. Eén zijde van het kussentje is voorzien van de originele franje die de Zeeuwse omslagdoek kenmerkt. De kussentjes zijn via de Stichting in Goes verkrijgbaar in de kleuren waarin destijds de omslagdoeken werden vervaar-digd. En vooral de lichtere kleuren, die momenteel erg in de mode zijn, vinden gretig aftrek.

De Zeeuwse stichting werkt hoofdzakelijk in het advi-seren en begeleiden van folklore-activiteiten vooral in het buitenland. Daar wordt regelmatig een stand ingericht om Nederland en in het bijzon-der Zeeland te promoten. Regionale producten waaronder het “Zeeuwse kussentje” zullen komende zomer ook tot ver over de grenzen aan belangstellenden worden gepresenteerd.

Een jaar geleden werden de eerste sleutelhangers met foto-tjes van Zeeuwse klederdrachten via de stichting vervaardigd. Gevolgd door het magneetdoosje met een foto van Zeeuws meisje en gevuld met Zeeuwse babbelaars. En uiteraard de vele internationale folklore wenskaarten die in eigen beheer worden gemaakt en verspreid.

Gerard van Damme

Frida van Overbeeke

beeldend kunstenaar

www.fridainbeelden.nl

Atelier Galerie 8er4

Indira Gandhilaan 4

0113 228793

Meer weerstand en energie

www.dewaaihoek.nlHoek Gasthuisstraat/Oostwal

Ervaar het zelf!

Proefpakketvoor € 3,95

bij inlevering vandeze coupon

SpirulinaReinigend en opbouwend• Vol vitaminen + mineralen• 100% natuurlijk• Geeft snel energie•


Bestel nu uw schuifwanden online!

www.kastenstudiozeeland.nl

TerrasjesHet is hartje winter en ijzig koud. We wandelen op de zeedijk van een populaire badplaats. We genieten van de koude zee-lucht, zetten onze kraag hoog op en knopen onze wollen sjaal dubbel om. Met de handen diep in de zakken, onze voeten voorverpakt in thermosokken en in met fleece gevoerde hoge winterschoenen gehuld, zetten we een flinke vaart in onze wandeling.We blazen sneeuwwolkjes voor ons uit en kijken uit over de Noordzee. We snappen nu precies waarom deze zee Noordzee heet. We kunnen ons niet voorstellen dat hier wel eens men-sen uit de kleren gaan en deze ijzige watermassa induiken. Afgelopen zomer deden wij daaraan mee! We hebben het idee dat dit nooit meer zal gebeuren. Hoeveel zonnen zijn er nodig om dit hier weer een beetje op te warmen?We hebben er ook absoluut geen behoefte aan. Met een dekentje wegkruipen op de bank, lekker achter de verwar-ming met een beker hete chocolademelk, dat is waar we ons nu al op verheugen. We verlaten de zeedijk en komen in een cafeetjesbuurt. ‘Verwarmd terras’ lees ik op een bordje. Ik schrik ervan. ‘Kyoto!’, gonst het door mijn hoofd. Wie wil op een verwarmd terras zitten? Dat er niemand zit, stelt me gerust, maar die rust duurt maar even want in het volgende straatje zie ik dat er toch een groepje mensen is neergestreken op een eveneens verwarmd terras! Ze hebben hun mutsen aangehouden, met hun dikke wanten omklemmen ze hun glazen die ze houterig naar de mond brengen. De jaspanden worden over elkaar getrokken en de benen blijven stijf tegen elkaar aan gedrukt. Genieten?Zelf ben ik geen geoefend terrasjeszitter. Ik heb er niet het nodige geduld voor. Maar natuurlijk ken ik ze wel, de echte. Zij kunnen uren genieten van het pure, onbekommerde zit-ten, het hoofd achterovergeleund om de zonnewarmte op te vangen, nippend aan een (liefst alcoholisch) drankje, alle kopzorgen zorgvuldig weggeveegd, alle plichten vervangen door rechten, luchtig babbelend over onbelangrijke dingen, plannen makend die nooit uitgevoerd hoeven te worden, elk besef van tijd vakkundig negerend.In de vroege lente wordt er naar uit gekeken. De eerste

door Magda Danckaertn o u n o u

bemande terrasjes halen als luchtige noot de nieuwsuitzen-dingen en de krant. Een goede zomer vult de terrassen van de ochtenduren tot de late nachtelijke uurtjes. Ook zachte nazomerdagen met een glimpje zon blijven terrasjeszitters trekken.Maar verwarmd terras in de winter! Wie wil dit eigenlijk? Als we het hele jaar door op een terrasje kunnen genieten, wat valt er dan nog te dromen? Kyoto blijft ook door mijn hoofd spoken. Natuurlijk zie ik wel eens aanbiedingen van terrasverwarmers. Het komt dan niet bij me op dat iemand dat ook werkelijk zou kopen. Je tuin verwarmen, stel je voor! Opwarming van de aarde wordt hier wel zeer letterlijk toegepast, daar willen we niet aan mee-doen, toch? Als de verwarming aan staat, worden deuren en ramen net zorgvuldig gesloten en isoleren is iets waar ieder-een zich mee bezig houdt. De energierekening beperken en zorg dragen voor het milieu, je wordt er bijna dagelijks over geïnformeerd.Dus snap ik niets van verwarmde winterterrassen!Na onze stevige wandeling genieten we binnen volop: onze verkleumde ledematen worden gerekt en gestrekt tot ze weer soepel aanvoelen, de verwarming gaat een graadje hoger, onze wangen gloeien heerlijk na en de geur van warme cho-colademelk dringt de kamer binnen.‘Alles op zijn tijd’, denk ik bij mezelf en geniet nu dus van winters amusement. Daar hoort natuurlijk ook de hunkering naar de komende zomer bij, waarbij we weer op echte terras-dagen van de pure, zuivere, onvervalste zonnewarmte zullen kunnen genieten, lui achterovergeleund, gekleed in een luch-tig katoentje, niets te bibberen of te kleumen.Hoe minder zomer het nu is, hoe fantastischer de zomer echt zal zijn. Dus hoop ik maar dat het nog even blijft winteren, het liefst zo hard dat er buiten geen verwarmen meer aan is.Laat terrasjes er nog maar even kaal en leeg en ongezellig bij liggen, des te aantrekkelijker worden ze als straks die eerste echte lentekriebels zich melden.

Magda Danckaert

…wij gaan

een stap verder…

Axelsestraat 156

4537 AS Terneuzen

t (0115) 61 30 72

f (0115) 61 48 86

W www.bareman.nl

M [email protected]

Drukkerij BareManWen’s Wishes

PhotographyVoor al uw bijzondere foto en uitnodiginswensen

M.Smallegangesbuurt 28 - 4461 AT - Goes0113750065 - www.wenswishes.com - [email protected]% korting tegen inlevering van deze advertentie!


Zo’n honderdvijftig jaar geleden werd in Nederland discus-sie gevoerd over de vraag hoe ‘gewone’ mensen het best hun vrije tijd konden doorbrengen. Traditioneel volks-vermaak, zoals kermisvertier, was de elite niet alleen een doorn in het oog, ze vormde vaak een regelrecht gevaar voor de openbare orde. Aangezien in het verleden maar al te vaak was gebleken dat een regelrecht verbod weinig zoden aan de dijk had gezet, moesten andere wegen worden gevonden. Het volksvermaak zou moeten worden veredeld, waarbij allerlei ‘ruwe’ spelletjes plaatsmaakten voor ‘nette’, door de burgerij georganiseerde feesten en evenementen.

Zogenaamde ‘Verenigingen voor Volksvermaken’, die in Goes en andere steden rond 1870 als paddenstoelen uit de grond schoten, moesten handen en voeten geven aan dit burgerlijk beschavingsoffensief. Het werkterrein van deze clubs was breed, zo blijkt uit de in 1995 verschenen dissertatie van John Helsloot, waarin de situatie in Goes nauwkeurig onder de loep wordt genomen. Voorlezingen, kunstbeschouwingen, concerten en schilderijententoonstellingen werden georga-niseerd; volkszangscholen, kinderspeeltuinen en ontspan-ningslokalen voor arbeiders werden gebouwd. In dit alles past de oprichting van de bloemenvereniging Floralia. De grondgedachte van Floralia was dat het thuis zelf opkweken van een stekje tot een plant “niet anders dan gunstig kan werken op de beschaving.” De Goesche Courant was laaiend enthousiast. Door de regelmatige verzorging van het plantje was het mogelijk, zo lezen we, “om orde, reinheid en nauw-gezetheid bij arbeidszin, ingetogenheid en huiselijken vrede aan te kweeken!” Dit leidde weer tot “bevordering van het levensgenot en tot veredeling van den zin voor het schoone en goede.” Zelfs het karakter van een mens zou door de omgang met planten worden verbeterd: “Komt een onreine gedachte bij u op, zij zal ver-dwijnen, wanneer gij slechts naar het vlekkeloos gewaad van de bloemen ziet!” Door de gezelligheid die er van de planten uitstraalde, kon bovendien worden voorko-men dat de man zijn vertier buitenshuis zocht.

De hooggespannen verwachtingen werden evenwel de bodem ingeslagen. Reeds na een jaar was duidelijk dat maar weinig mensen zich bij de bloemenvereniging hadden aangesloten. Onder de 35 aanmeldingen bevonden zich slechts 17 mensen voor wie de vereniging was bedoeld, namelijk “de vertegen-woordigers van de arbeidende klasse”. De initiatiefnemers wisten niet waar het aan lag. Vormde de hoge prijs van de plantjes een belemmering? Of waren, zoals sommigen meenden, “de bloemen in de woningen der min-dergegoeden onnut, want ze leverden niets op, kostten maar geld, tijd en zorg, en konden daarom best gemist worden?”Dit alles speelde ongetwijfeld een rol. Belangrijker echter was dat het ‘volk’ Floralia zag als een herensociëteit, waar het maar weinig had te zoeken. Op de sympathie van orthodoxe protestanten kon de bloemenvereniging evenmin rekenen, daarvoor was hun afkeer van tentoonstellingen, prijzen en beloningen te groot. Ook de socialisten hadden er geen goed woord voor over. Tijdens een vergadering in 1889 van de ‘Zeeuwsche propaganda-club voor algemeen kies- en stemrecht’ beweerde de Rotterdammer W. Helsdingen dat Floraliaverenigingen “slechts huismiddeltjes” waren om het lot van de arbeider te verzachten. “De werkman kan een heel jaar turen op een plantje en is dat dan goed gegroeid, dan krijgt hij een rijksdaalder op een spaarbankboekje”, zei hij enigszins laatdunkend.Nee, in de negentiende eeuw was het kweken van planten en

bloemen niet aan de ‘gewone’ man van Goes besteed.

Albert L. Kort

Tuinieren als volksvermaak

Motorfi ets en Scooter testbanken

K&N fi lters

carburatiekits

injectiemodules

Tel.: 0113-271770www.tovami.com


12 De GanzenPen | 27 februari 2012 - nr. 18 Maak zelf de mooiste fotoproducten in een

handomdraai

• HET GROOTSTE GEMAK • GOEDE SERVICE • SNELLE LEVERING •

fotoalbumskalendersagenda’s

spiraalbindingharde kaftlay-flat

weekkalendersmaandkalenders

jaarkalendersfamilieplanners

speciale wensen

STAP 1

Software DOWNLOADEN, installeren en updaten voor de laatste producten.

Windows-waarschuwingen kun je negeren, want de

download is veilig.

STAP 2

Product, foto’s en indeling

SELECTERENEventueel achtergronden, speciale kaders, effecten en teksten TOEVOEGEN,

slepen, draaien… wat je maar wilt!

STAP 3

Opslaan en UPLOADEN

STAP 4

BESTELLEN en even op de postbode

wachten…

FotoboekZeeland.nl is hét adres om snel, professioneel en goedkoop fotoboeken en kalenders te maken. Verras jezelf of familie en vrienden met een persoonlijk aandenken. Vandaag besteld, overmorgen in huis!*

Er worden voortdurend nieuwe producten toegevoegd. Kijk daarom regelmatig naar de beschikbare updates. Wij blijven ook onze software uitbreiden.

FotoboekZeeland.nl heeft geen weder-verkopers. Je bestelt rechtstreeks bij de producent. Dit houdt de prijzen uiterst scherp.

Er is veel materiaal standaard aanwezig om de pagina’s aantrekkelijk te maken, maar ook zelf kun je achtergronden, kaders, maskers, mooie e� ecten en andere afbeeldingen toevoegen om een persoonlijk album professioneel en aantrekkelijk te maken.

VOOR DE SNELSTE LEVERING KIES JE VOOR THUIS AFLEVEREN PER POST

Vanaf het moment dat de betaling bij ons binnen is, wordt er binnen drie dagen geleverd. Ook kun je op verschillende adressen het product afhalen. Afhankelijk van het tijdstip van de bestelling, kan dat enkele dagen langer duren.

HEB JE IDEEËN OF WENSEN? LAAT HET ONS WETEN!

* Uw bestelling gaat in productie als de betaling binnen is. Bij bankoverschrijvingen kan dit soms enkele dagen duren.

A C T I E !

Van 27 februari

tot en met

11 maart

20% korting

DOWNLOAD NU

GP-18

Documents

Transcript of GP-18