GGz KennisdagPierre Herpers en Jet Muskens

Kinder- en Jeugdpsychiatrie Karakter Universitair Cluster

Disclosure belangen spreker

2

(potentiële) Belangenverstrengeling Geen

Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Geen

• Sponsoring of onderzoeksgeld• Honorarium of ander (financiële) vergoeding• Aandeelhouder• Andere relaties, namelijk …

Werkzaam bij Karakter

Kennismaking

https://www.youtube.com/watch?v=amkKSFuVtrM

9/28/2015www.karakter.com 3

Opname vervangende behandeling

Behandelmodel ontworpen voor adolescenten en verzorgers in crisis

• Vanaf 2011 reductie van 34 bedden naar 7 HIC bedden in 2014• Samenwerking met IHT waarbij 2 gezinsbehandelaren meerdere keren per week thuis komen.

• Opname maximaal 2 weken (m.u.v. BOPZ opname) en betrokkenheid van ouders tijdens opname.

• Ouders en netwerk worden intensief betrokken bij de behandeling

9/28/2015www.karakter.com 4

Uitgangspunten ontwerp:

• Empowerment van de patient en zijn gezin• Autonomie en zelfredzaamheid van patient en gezin versterken• Sociale inbedding van patiënt en gezin• Het ‘ontschotten ’van de zorg, snelle en toegankelijke zorg.• Standaardisatie van het basiszorgproces zorgt voor ruimte die zorg op maat mogelijk maakt.• Zo min mogelijk gebruik van dwang en drang.• Samenwerking met ketenpartners; gebruikmakend van ieders specialisme in de keten.

Conform het visiedocument ggz

9/28/2015www.karakter.com 5

Achtergrond

Uit onderzoek blijkt dat:• Jongeren kunnen door opname ontheemd raken van gezin, school en eigen sociale omgeving • Opname werkt vaak niet beter dan thuis behandelen.• Te weinig betrekken van het netwerk van de jongere leidt tot een ongewenst lange

opnameduur, stagnatie in hun ontwikkeling of terugval.• Crisisbehandeling moet volgende onderdelen omvatten: 1. flexibiliteit 2. 24 uurs

bereikbaarheid 3. als aanvulling op reguliere zorg onderdeel

-Mattejat F, Hirt B, Wilken J, Schmidt M, Remschmidt H. Efficacy of inpatient and home treatment in psychiatrically disturbed children and adolescents. European Child & Adolescent Psychiatry 2001;10:71–9.

- Smyth MG, Hoult J. Home treatment enigma. BMJ. 2000;320(7230):305-9.- Murphy S, Irving CB, Adams CE, Driver R. Crisis intervention for people with severe mental illnesses [Cochrane Review]. Cochrane Database SystRev. 2012;(5):CD001087.

9/28/2015ww.karakter.com 6

Wat willen we?

• Opvoeders betrekken bij de behandeling• Re-integratie in het ‘gewone’ leven• Agressiereductie• Insluiting tot een absoluut minimum beperken• Intensieve samenwerking HIC en IHT

7

Uitgangspunten HIC• Is er sprake van een klanttypische relatie?

• 2 dagen - 2 weken regel• ochtendvisite

• Werk systemisch: • rol van ouders is van cruciaal belang (naar jongere toe; eigen opname-doelen vaststellen)• rol van school, vrienden, et cetera ook• samenwerking op alle fronten (intern & extern)

• Werk systematisch: • focus op één overkoepelend doel en haalbare resultaten• wat niet werkt moet je niet doen

• Let niet alleen op symptomen, maar vooral ook op de interactie• Grenzen stellen

• Zelfbeschadigend gedrag als uiting van zelfbepalend gedrag• Opnameverzoek mag geweigerd worden

8

• Sociotherapeuten (HBO) opgeleid tot gezinsbegeleiders• Oplossings- / competentiegericht werken• Systemisch werken• Five steps to change• Extra beschermende kamer, voldoen aan huidige eisen inspectie/HIC

• Verandering in mindset, vergt voorbereidings- en omschakeltijd

Methodieken

9

Preventie van agressie

• Five steps to change• Agressie-preventie start al bij het eerste contact• Elke eerste vijf minuten van het contact zijn belangrijk:

• Betrokkenheid• Begrenzing• Bezinning

10

Interactionele component is belangrijk

• 55 opnames in 2014• maximaal 10% psychiatrisch toestandsbeeld i.e.z.

• Symptomen hebben vaak een interactionele betekenis• Boosheid ≠ intrinsieke doodswens• Machteloosheid is besmettelijk

11

9/28/2015www.karakter.com 12

Intensieve thuisbehandelingAmbulant met duur 4 maanden: stabiliseren crisis gevolgd door minder intensieve zorg

Multidisciplinair: 2 gezinsbehandelaren, Gz/ klinisch psycholoog (case manager), KJP, intervisie systeemtherapeut

Indien jongeren niet naar Karakter komt, gaat KJP op huisbezoek.Gezinsbehandelaren werken ook op de HIC.

Intensief: minimaal 2x per week tot dagelijks

24 uurs bereikbaarheid voor jongeren en ouders/ verzorgers en mogelijkheid tot kortdurende opname

Ketenzorg9/28/2015www.karakter.com 13

Uitgangspunten:- Geen wachtlijst: intake binnen een week

- Betere begeleiding van jongeren in hun eigen omgeving

- Ouders positioneren in hun rol als verantwoordelijke voor de opvoeding

- Betrekken van het netwerk: familie, buurt, school

- Samenwerking met ketenpartners: huisarts, jeugdbescherming, sociale wijkteams, scholen, crisisdienst Pro Persona, politie, RIBW.

- Gecombineerd met o.a. farmacotherapie, systeemtherapie, CGT, ERT, PM(S)T.

9/28/2015www.karakter.com 14

ProblematiekCombinatie van diagnoses (ASS, depressie, angst, OCD, eetstoornis, ptss, conversie,

ADHD, psychose, gedragsproblemen, persoonlijkheidsstoornis)

Al jaren in zorg bij verschillende instellingen en diverse behandelvormen gehad.

Langdurig schoolverzuim (>6 maanden)

Onderhoudende systeemproblemen.

9/28/2015www.karakter.com 15

Problematiek

Contra-indicatie:- Gedragsstoornis (conduct disorder) : orthopsychiatrie- Jongere niets met ouders/ verzorgers wil delen (2014 1; 2015 1)- Ouders/ verzorgers niet open staan om te investeren (er wordt geen opvoeding van

het kind overgenomen) (2014: 3)

Opname reactieve hechtingsstoornis/ persoonlijkheidsproblematiek: alleen bij duidelijke afspraken met opnameduur van maximaal 2 weken.

9/28/2015www.karakter.com 16

Wat wordt er in het gezin gedaan?

• Inzicht krijgen in de samenhang tussen bepaalde problemen en interactiepatronen in het gezin • Competentiegericht: benadrukken van het positieve en de krachten van het gezin• Versterken verantwoordelijk gedrag van ouders en jongere en verminderen onverantwoordelijk

gedrag. • Gericht op vraagstelling van jongere en systeem, het hier en nu en concrete acties.• Intensief: eist voortdurende dagelijkse inspanning van gezinsleden• Diagnostiek en verbeteren van psychiatrisch beeld jongere en ouders. • Effectiviteit van interventies wordt voortdurend geëvalueerd door GB-ers en overkoepelend

maandelijks door hele behandelteam.• Gericht op generalisatie en handhaving van de ingezette veranderingen door

compententievergroting en opstellen terugvalpreventieplan.

9/28/2015www.karakter.com 17

Wat helpt nu volgens ouders en jongeren?

• Directe start geen wachtlijst• 24 uurs bereikbaarheid: snel contact• Flexibiliteit van behandelaren • Mogelijkheid tot opname indien nodig• Ervaren steun om op terug te kunnen vallen• Betrokken bij alle beslissingen op de HIC en tijdens IHT• Jongeren: in eigen omgeving kunnen blijven

9/28/2015www.karakter.com 18

Evaluatie na 1,5 jaar vergeleken met oude model

Onderzoeksvragen:• Aantal patiënten in zorg• Kosten• Patiënt tevredenheid

Beperkingen

Muskens, Herpers e.a., Intensieve thuisbehandeling van jongeren in crisis, NTvG 08-2015

9/28/2015www.karakter.com 19

9/28/2015www.karakter.com 20

33

73

23

Patiënten IBC-Jeugd 2014Totaal 129: ♂ 47% ♀ 53%

Alleen HIC =26% Alleen IHT =57%HIC+IHT = 17%

Aantal patiënten versus kosten

9/28/2015www.karakter.com 21

5547

27 28

72 71

115125

0

20

40

60

80

100

120

140

2011 2012 2013 2014

kosten per patiënt x €.1000,- aantal patiënten per jaar

Patiënt tevredenheid 2014

Cijfer van ouders Langdurige opname: 6,86 IHT: 8,08 en HIC: 7,18

Cijfer van jongeren Langdurige opname: 7,18 IHT: 7,20

9/28/2015www.karakter.com 22

Samenvattend

• Meer jongeren in zorg (130 tegenover 70 per jaar)

• Kortere behandelduur (2 weken klinisch indien nodig en 4 maanden ambulant t.o.v. 6 tot 7 maanden klinisch)

• Minder klinische opnames (70 tegenover 56 per jaar)

• Minder kosten per patiënt (28000 tegenover 55000 euro).

• Verbetering van de samenwerking met ketenpartners

• Vergelijkbare patiënt tevredenheid

9/28/2015www.karakter.com 23

Beperkingen

• Regio gebonden

• Paradox van doelmatigheid: door directe start van IHT worden opnames voorkomen en zijn dus minder nodig. Hierdoor zijn er regelmatig lege bedden wat voor hoge kosten zorgt. Brandweer functie!

• Lange termijn effecten zijn nog onduidelijk

9/28/2015www.karakter.com 24

Waar richten we ons verder op?

- Uitbreiding model: sinds april 2015 model bij Karakter Ede

- Klinische effecten meten met HONOSCA

- Ervaringsdeskundigen zijn opgeleid en worden momenteel betrokken

9/28/2015www.karakter.com 25

Casus

Jongen 14 jaarAanmelding: verwardheid na darminfectie wv twee weken opname kindergeneeskunde

TIQ: 80Sociale vaardigheidstraining gehad als kind door eerstelijns psychologen praktijk ivmsociale angst en weinig weerbaar.

9/28/2015www.karakter.com 26

Film

9/28/2015www.karakter.com 27

Casus

- Uiterlijk: bleek, mager.- Spraak: kinderlijk, monotoon- Decorum verlies- Visuele en auditieve hallucinaties

9/28/2015www.karakter.com 28

Casus

Diagnose:PDD-Nos (obv ontwikkelingsanamnese en klinisch beeld tijdens opname)Beneden gemiddelde intelligentieCompensatie uitend in een kortdurende psychose

Samenwerking met kinderarts:MRI cerebrum: geen afwijkingen in hersenen EEG: Geen aanwijzingen voor epilepsie.Darminfectie goed behandeld.

9/28/2015www.karakter.com 29

Casus

Beleid:• Opname 2 maanden met opbouw naar huis (HIC). Ouders zoveel mogelijk aanwezig.

• Medicatie: risperidon 1 dd 4mg

• Thuisbehandeling voor hele gezin (IHT)

• Opbouw school en hobby’s

• Moeder is opgeleid tot ervaringsdeskundige

9/28/2015www.karakter.com 30

9/28/2015www.karakter.com 31

Met dank aanMachiel van Velthuysen, manager bedrijfsvoering

Pierre Herpers, kinder- en jeugdpsychiater

Patricia van Deurzen, epidemioloog

Bertine Lahuis, kinder- en jeugdpsychiater, voorzitter Raad van Bestuur Karakter

Rutger-Jan van der Gaag, , Hoogleraar Kinder- en jeugdpsychiatrie

Vragen

HartelijkDank voor uw

aandacht

9/28/2015www.karakter.com 33