63Tijdschrif t vo or prakti jkondersteuningjuni 2014 | nr 3

Een voorwaarde voor een goede samenwerking tussen partijen en het slagen van een project is dat eenieder over de juiste (liefst gelijke) informatie beschikt. In de eerste lijn is het aanbieden van nascholingen voor huisarts en praktijkondersteuner een voorbeeld van zo’n samenwer-kingsproject, met name op het gebied van complexe medische zorg. Dat lijkt efficiënt en voor de hand liggend maar waar is het op gebaseerd? In Groningen werd een pilot gedaan naar nut en haalbaarheid van zo’n gezamenlijke nascholing (interprofessioneel leren) op het gebied van ouderenzorg in de eer-ste lijn. Het doel was een nascho-ling te ontwikkelen die aansloot bij zowel huisarts als praktijkon-

dersteuner. Ook keek men naar uitvoerbaarheid, taakverdeling en verantwoordelijkheden. Het onderwerp betrof een preventie-project waarbij de nadruk van de behandeling van zieke ouderen verschoof naar het promoten van gezond oud worden. Tien huisart-sen en tien praktijkondersteuners uit Noord-Nederland namen deel. Zij doorliepen een programma van vier gezamenlijke bijeenkom-sten, literatuur studie en casusin-breng. Gedurende de pilot ver-schoof, zoals beoogd, het zwaar-tepunt van taken en verantwoor-delijkheden rondom het zorgplan van huisarts naar praktijkonder-steuner. Bijkomend voordeel was dat de deelnemers een positievere houding kregen ten opzichte van ouderenzorg. Kanttekeningen

betroffen vooral de inhoud van het aangeboden programma; dat was te kort en te compact gezien de complexe thematiek. Ook was de informatievoorziening van huisarts naar praktijkondersteu-ner niet optimaal. Aan de inhoud van het programma moet dus nog gesleuteld worden voor het op grotere schaal wordt uitgezet. De samenwerking was in deze pilot geslaagd te noemen en heeft een meerwaarde voor taakverdeling en verantwoordelijkheden van de deelnemers.

Wilma Spinnewijn

Oeseburg B, Hilberts R, Luten TA, Van Etten AVM, Slaets JPJ, Roodbol PF. Interprofessional education in primary care for the elderly: a pilot study. BMC Medical Education 2013:13;161.

Gezamenlijk leren en werken

De ramadan begint dit jaar rond 28 juni. Moslims met diabetes zijn vanwege hun aandoening in principe vrijgesteld van het vasten. Toch doen veel moslims met diabetes ondanks de dispen-satie wel mee met de ramadan. Lang niet altijd doen zij dit in overleg met hun huisarts of prak-tijkondersteuner, waardoor zij het risico lopen dat de diabetes ontregeld raakt. De Nederlandse Diabetes Federatie en de Jan van Ooijsenstichting adviseren zorg-verleners om dit onderwerp in de spreekkamer aan te kaarten. Dit kan onder meer met een speciaal ontwikkelde toolbox Diabetes en ramadan.

Zo’n 90.000 moslims in Neder-land hebben diabetes. Hiervan doen er zo’n 70.000 mee met de ramadan. In deze periode veran-dert hun dagritme, ze eten min-der en krijgen daardoor minder calorieën en koolhydraten bin-nen. Zonder begeleiding is de kans groot dat de diabetes van slag raakt en deze mensen bij-voorbeeld een hypo krijgen. Om problemen te voorkomen is het belangrijk het onderwerp diabetes en ramadan tijdig bespreekbaar te maken. De toolbox kan hierbij ondersteunen, onder meer met praktische adviezen voor behan-delaars. De toolbox bevat een wachtkamerposter en een flyer,

gericht op moslims met diabetes. Ook zit er een brochure in met adviezen plus een medicatiekaart met aanpassingsschema’s, bedoeld voor zorgverleners. De toolbox is gratis te bestellen via e-mailadres info@diabetesfederatie.nl.

Susan Umans

Nederlandse Diabetes Federatie. NDF en JVO presenteren geactualiseerde toolbox voor behandelaars. Diabetes en ramadan: maak het bespreekbaar [persbericht].

J O U R N A A L

Maak diabetes en ramadan bespreekbaar