Gewrichten

1

Inleiding

• Nut van gewrichten?

dankzij gewrichten:

bewegen beenderen t.o.v. elkaar

2

1. Soorten gewrichten

1. Kogelgewricht

• Bewegingen in bijna alle richtingen

• Ene been heeft kom aan gewrichtsuiteinde, andere kom

• Vb: - schoudergewricht

- heupgewricht

3

2. Ei- of ellipsvormig gewricht

• Beweging in 2 richtingen loodrecht op elkaar

• Eivormig gewrichtsuiteinde past in kom

• Vb: beweging van vingers t.o.v. hand

4

3. Zadelgewricht

• Bot draait binnen hoek van 90° rond zijn as

• Echte rotatie zoals bij schoudergordel niet mogelijk

• Gewrichtsuiteinde beide beenderen = zadelvorm

• Vb: Gewricht tussen handwortelbeentje van pols en

middenhandsbeentje van de duim

5

4. Rolgewricht

• Kleine draaiing rond lengteas beide beenderen

• Vb: spaakbeen en ellepijp

6

5. Scharniergewricht

• Beweging in slechts 1 vlak

• Vb: ellebooggewricht, gewrichten tussen vingerkootjes

7

2. Bouw van een gewricht

• Gewrichten veel pijn bij beschadiging

• Meest voorkomend = slijtage

intensief gebruik of ouderdom

• Sportletsels: komen vaak voor

Vb: ontwrichte schouder, ontstoken slijmbeurs aan de knie

• Wat is er nu juist beschadigd?

opbouw bekijken!

8

2. Bouw van een gewricht

• Gewrichtskop ene been past in gewrichtskom ander been

• Beide gewrichtsuiteinden: bedekt met gewrichtskraakbeen

9

• Over gewricht: vlies = gewrichtskapsel

• Gewrichten die sterke krachten

ondergaan extra banden

= gewrichtsbanden of ligamenten

---> houden beenderen op hun plaats

2. Bouw van een gewricht

• Oppervlak gewrichtsholte: omgeven door vlies = synoviaal vlies

produceert gewrichtsvocht

(transport O2 , voedings- en

afvalstoffen)

10

• Waar gewrichtsbanden over ander

weefsel wrijven slijmbeurzen

= schokdempers

2. Bouw van een gewricht

• Waar gewrichtsbanden over ander weefsel wrijven

slijmbeurzen = schokdempers

• Tussen gewrichtsvlakken in bepaalde gewrichten

extra kussentje = uit kraakbeen vb: meniscus

Functies:

11

goed aansluiten gewrichtsvlakken die slecht op elkaar passen

Schokdemper Gewricht stabiel maken Slijm tussen gewrichten

verspreiden

3. Andere soorten beenverbindingen

• Sommige verbindingen tussen beenderen

bijna geen bewegingen

a) Naadverbinding

laat geen beweging toe

Vb: beenderen schedel

12

b) Tussenbeenvliezen

bindweefselverbindingen, beetje bewegelijk

Vb: tussen scheenbeen en kuitbeen

tussen spaakbeen en ellepijp

13

c) Kraakbeenverbindingen

Vb: tussen rib en borstbeen

tussen linker- en rechterheup

14

Samenvatting

• Nut gewrichten: bewegen beenderen t.o.v. elkaar

• Soorten gewrichten:

15

• Bouw van een gewricht

• Andere soorten beenverbindingen:

a) Naadverbinding

b) Tussenbeenvliezen

c) Kraakbeenverbindingen

16