1

Geweld achter de voordeur

Van preventie tot nazorg

Annette van DelftSenior beleidsadviseur

© MOVISIE

Huiselijk geweld is:

Geweld in de privésfeer door partners, ouders, kinderen, andere familieleden en huisvrienden.

Geweld in afhankelijkheidsrelaties.

© MOVISIE

Vormen van geweld

• Kindermishandeling• Huiselijk geweld• Seksueel geweld• Eergerelateerd geweld• Ouderenmishandeling• Vrouwelijke genitale verminking

2

© MOVISIE

Omvang van de problematiek (1)

• 45% van de bevolking heeft ooit te maken gehad met herhaald huiselijk geweld, als slachtoffer, pleger of getuige.

(onderzoek Van Dijk, 1997)

© MOVISIE

Omvang van de problematiek (2)

• Jaarlijks zijn 100.000 kinderen getuige van huiselijk geweld tussen ouders

• Bijna de helft loopt verhoogd risico op gedragsproblemen

• 30-60% van deze kinderen is zelf slachtoffer

© MOVISIE

Huiselijk geweld: gevolgen

Individueel• emotioneel/psychisch• sociaal• psychosomatisch• somatisch

Maatschappelijk• Kosten: 150 miljoen euro• Onveiligheid thuis, en dus ook op straat?• Probleem door generaties heen

3

© MOVISIE

Geweld achter de voordeur moeilijk herkenbaar.Redenen om te zwijgen:

• Schaamte/verlegenheid• Angst voor ontdekking door partner• Economische afhankelijkheid• Wens om familie bij elkaar te houden• Onbekendheid met alternatieven• Gebrek aan ondersteuning omgeving

© MOVISIE

Huiselijk geweld, complex terrein

• Het komt overal voor• Vaak sprake van symptoombestrijding• Wat is de oorzaak van het geweld?• Problemen vaak complex • SHG en AMK geven advies

© MOVISIE

Seksueel geweld (1)

Onderzoek in 2009:Slachtoffers:• >50% van vrouwen tussen 15-70 jaar

heeft ervaring met seksueel geweld• Bij mannen 20 %• Meer doden in huiselijke kring dan in het

criminele circuit

4

© MOVISIE

Seksueel geweld (2)

Plegers:• Merendeel plegers is bekende/familie van

het slachtoffer• Vrouwelijke s.o. vooral ex-partners,

buurtgenoot of vage kennis• Mannelijke s.o. vooral buurtgenoot,

vriend(in) of vage kennis

© MOVISIE

Seksueel geweld (3)

Binnen huiselijk geweld vaak seksueel geweld.

• Keten h .g. en s.g. grotendeels dezelfde• Specifieke aanpak en deskundigheid

nodig vanwege traumatisering

© MOVISIE

Seksueel geweld (4)

Wordt weinig (h)erkend in de hulpverlening

• Niet standaard onderwerp van intake gesprek

• Deskundigheid ontbreekt• Schroom/taboe bij hulpverlener• Schaamte bij slachtoffer

5

© MOVISIE

Preventie (1)

• Tot nu toe onderbelicht• Kost geld en effect is vaak onduidelijk• Bestuurders: resultaat nodig op korte

termijn• Neiging om snel iets nieuws te proberen

© MOVISIE

Preventie (2)

Voor gemeenten en organisaties geldt:• Geef preventie een kans• Begin niet (te) snel aan iets nieuwsGemeenten: betrek vindplaatsenVindplaatsen: bespreekbaar maken

© MOVISIE

Ontwikkelingen. Wet tijdelijk huisverbod (1)

• Sinds 1 januari 2009, in sommige gemeenten later.

• De (vermoedelijke) pleger wordt voor 10 dagen uit huis geplaatst. Verlengen kan.

• Maatregel opgelegd door burgemeester. Politie taxeert risico.

• Hulpverlening start meteen aan hele systeem.

6

© MOVISIE

Wet tijdelijk huisverbod (2)

• Door de tijdsdruk (10 dagen)maakt de WTHV de lacunes in de hulpverlening zichtbaar.

• Samenwerking, afstemming binnen het gezinssysteem

• Aansluiting hulpverlening na WTHV is probleem

© MOVISIE

Wet tijdelijk huisverbod (3)

• Staat niet los, is onderdeel van het beleid huiselijk geweld

• Is een snelkookpan. Zet het reguliere beleid onder druk

• Gemeenten moeten regievoeren, sturen

© MOVISIE

Nazorg

• Wanneer stopt zorg voor een gezin?• Cirkel is doorbroken, zeker bij de WTHV,

mits er goede hulpverlening is.• Pilot WTHV Venlo. Nog 1 jaar nazorg. Lijkt

recidive te beperken.

7

© MOVISIE

Sluitende en uitvoerbare aanpak (1)

• Eén gezin, één plan• Ketensamenwerking is wezenlijk• Afstemming• Vertrouwen in elkaars kwaliteiten

© MOVISIE

Sluitende en uitvoerbare aanpak (2)

• Preventie: herkennen, bespreekbaarmaken

• Aanpak: coördinatie van alle hulpverlening• Nazorg: niet te snel loslaten

© MOVISIE

Voor meer informatie:

www.movisie.nlwww.seksueelgeweld.info www.huiselijkgeweld.nlwww.ouderenmishandeling.nlwww.watiseer.nlwww.meldcode.nl

Utrecht, 2011