16-03-2018

1

VeehouderijKennisbijeenkomsten 2018

Hapert

“het zijn niet de sterkste of slimste die overleven, maar diegene die zich het beste aanpassen aan een

veranderende omgeving”Charles Robert Darwin – grondlegger evolutietheorie

Gewasverzorging Gewasbescherming

Evalueren en vooruitblikken

Wet- en regelgeving

Bodemgezondheid & N& P efficiëntie

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Kali bemesting

ProbleemonkruidenGew

asve

rzo

rgin

g

Terugblikken

Ervaringen

Verdiepen

Actualiteiten

Wijzigingen GLB 2018

• Uiterste inzaaidatum vanggewas EA naar 15 oktober

• Gewasbeschermingsmiddelen in EA niet meer toegestaan• Vanggewas, stikstofbindende gewassen, zaaizaad

• Mengsels van stikstofbindende gewassen toegestaan

16-03-2018

2

Waar komt de mest wet- en regelgeving vandaan?

6e actieprogramma Nederlandsenitraatrichtlijn 2018 – 2022

2019 Strengere eisen vanggewas in of na maïs op zand en löss • Onderzaai van gras• Inzaai van een vanggewas op uiterlijk 1 oktober• Inzaai van specifiek gewas met hoge stikstofopname als hoofdteelt

Uitrijperiode drijfmest bouwland 15-2 t/m 15-9

Verlaging N-gebruiksnorm groenbemester op zand en löss, min 50% na een uitspoeling gevoelige teelt

Aanpassing regels vernietigen van grasland. Vernietigen tot 1 september. Herinzaai uiterlijk 10 september

2020

Fosfaatklassen GraslandPAL-getal

GraslandNorm

BouwlandPw-getal

Bouwland Norm

Arm < 16 120 (120) < 25 120 (120)

Laag 16 – 26 105 (100) 25 – 35 80 (75)

Neutraal 27 – 40 95 (90) 36 – 45 70 (60)

Ruim voldoende 41 – 50 90(90) 46 – 55 60 (60)

Hoog > 50 75 (80) > 55 40 (50)

6e actieprogramma Nederlandsenitraatrichtlijn 2018 – 2022

wijziging fosfaatgebruiksnormen 2021

6e actieprogramma Nederlandsenitraatrichtlijn 2018 – 2022

Groenbemester na aardappelen zand/löss uiterlijk 31 oktober

Rijenbemesting maïs op zand/löss

Stikstofgebruiksnorm maïs na gras op zand/löss – 65 kg/ha

16-03-2018

3

Evalueren en vooruitblikken

Wet- en regelgeving

Bodemgezondheid & N& P efficiëntie

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Kali bemesting

ProbleemonkruidenGew

asve

rzo

rgin

g

GroenbemestingDiversiteit geeft stabiliteit

Voordelen van mengels

• Diversiteit aan afscheiding wortel exudaten

• Diversiteit aan beworteling bouwvoor

• Diverstiteit stimuleert bodemleven

Nadelen

• Aaltjes aanpak

• Zaaibaarheid

GroenbemestingDiversiteit geeft stabiliteit

Toediening op het zaad geeft de hoogste benutting van mineralen

Breedwerpig Start granulaten>25% besparing N>40% besparing P

Rijenbemesting25% besparing N40% besparing P

Rijenbemesting maïsFosfaat moet op het zaad!

16-03-2018

4

Easy Start Plus 18% N - 24% P - 5% K - 12,5% S + Mg - Fe - Mn - Zn

Easy Start NK + BS 17% N - 16% K - 2% Mg - 25% S+ Mn - Fe - Zn - B + Cu+ Bacillus sp.

Minerale granulaten mét fosfaat

Minerale granulaten zonder fosfaat met bio-stimulanten voor P vrij-maken

Rijenbemesting maïsFosfaat moet op het zaad!

N-bemesting graslandPowerbasic proef 2017

Bemesting 1e snede:

Ureum houdende meststof mét zwavel geeft hoogste opbrengst

Met vloeibaar meest optimale verdeling

Proef 2017 1e snede

Onafhankelijk onderzoek Locatie Bavel zandgrond

30 m3/ha Rundveedrijfmest90 kg N/ha uit kunstmest

Bron: Groeikracht

Stikstofmanagement

Temperatuur afh.Uitspoeling gevoelig

Weinig structuurDroogte gevoelig

Temperatuur onafh.Vastlegging structuurNiet droogtegevoelig

Bevordert wortelgroeiOpname sporen elem.Direct in te bouwen als

eiwit

Temperatuur onafh.Vastlegging structuurNiet droogtegevoelig

Bevordert wortelgroeiOpname sporen elem.Direct in te bouwen als

eiwitBevat koolstof

Nitraat Ammonium Ureum

16-03-2018

5

Vizura stikstofstabilisatieProef 2017 Molenschot

Vizura stikstofstabilisatieMaisproeven

LimusStikstofstabilisatie

• Stikstof stabilisator voor vloeibare meststoffen

• Verminderd ammoniak vervluchtiging bij omzetting van ureum naar nitraat.

• Toevoegen aan Urean en NTS onder ongunstige omstandigheden

- bodemtemperatuur > 12 graden - zon- wind- gewasstructuur/oppervlak

Slow release fertilizersAgrocote

Gecontroleerd vrijkomende meststoffen

Voordelen• Gecontroleerd vrijkomen van ureumstikstof• Minder uitspoeling = minder emissie naar het milieu• Verbeterde gewaskwaliteit door gecontroleerde groei

Gewas minder gevoelig voor schimmels en insecten

• Betere bescherming tegen ‘zoutstress’ gedurende de teelt• Minder strooibeurten = minder kosten, gewasbeschadiging

16-03-2018

6

Werking van Agrocote

Slow release fertilizersAgrocote

Stikstofbenutting in de stal

Evalueren en vooruitblikken

Wet- en regelgeving

Bodemgezondheid & N& P efficiëntie

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Kali bemesting

ProbleemonkruidenGew

asve

rzo

rgin

g

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Sorghum

Luzerne/klaver

Veldbonen

Lupine

Vezelhennep

Sojabonen

Voederbieten

• Voldoen aan vergroening GLB• Extra eisen afnemers

16-03-2018

7

Sorghum

Voordelen• Hoog opbrengst potentieel• Meer eiwit dan mais• Diepe beworteling• Goede vruchtwisseling

Nadelen• Geen 3e gewas• Toelatingen herbicide• zaaiomstandigheden

Luzerne & klaver

Voordelen• 3e gewas en vergroening• Eiwitrijk• Vlinderbloemig• Sojavervanger• Structuur rijk• Droogte tolerant

Nadelen• Uitdagende teelt• Secuur oogsten• Berijdings gevoelig• Voor EA geen GBM

Veldbonen

Voordelen• 3e gewas en vergroening• Eiwitrijk• Vlinderbloemig• Sojavervanger

Nadelen• Droogtegevoelig• 1 op 6 teelt• Vroeg zaaien• Vogels• Voor EA geen GBM

Sojabonen

Voordelen• 3e gewas en vergroening• Eiwitrijk• Vlinderbloemig

Nadelen• Opbrengst in praktijk• Vorstgevoelig• Toelatingen herbicide• Voor EA geen GBM

16-03-2018

8

Vezelhennep

Voordelen• 3e gewas • Hoge opbrengst• Structuur• Makkelijke teelt

Nadelen• Lastig oogsten

Voederbieten

Voordelen• 3e gewas • Hoge opbrengst• Smakelijk product• Bekende teelt

Nadelen• Bewaring en vervoedering

Evalueren en vooruitblikken

Wet- en regelgeving

Bodemgezondheid & N& P efficiëntie

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Kali bemesting

ProbleemonkruidenGew

asve

rzo

rgin

g

De waarde van kalium

16-03-2018

9

Wat doet Kalium voor uw gewas

• Voorkomt overmatig waterverbruik

• Gewas verdraagt droge periode beter

• Meer suikers in de plant

• Betere roest resistentie

• Verhoogt de legervastheid

• Betere weerstand tegen stengelrot

• Belangrijk voor volle kolfvorming

Goede kali voorziening geeft opbrengst- en kwaliteitsverbetering

Tekort aan kalium

Gedrag K in de bodem Wat zegt uw bodemanalyse?

<2018

2018..

16-03-2018

10

Hoeveel kilogram K2O onttrekt 13 ton droge stof gras per jaar?

A. 350 kgB. 450 kgC. 550 kg

Onttrekking gras

Onttrekking gras

Praktijk opbrengst van 13 ton droge stof

13000 kg d.s. x 27 gr K = 351 kg K = 423 kg K2O

Kalium binnen streeftraject (30 – 43)

13.000 kg d.s. x 36 gr K = 468 kg K = 564 kg K2O

Gewenste opbrengst 2018; 15 ton droge stof

15.000 kg d.s. x 36 gr K = 540 kg K = 650 kg K2O

1

2

3

Hoeveel kilogram K2O onttrekt 13 ton droge stof gras per jaar?

A. 350 kgB. 450 kg

C.550 kg

Gerekend zonder mogelijke verliezen!

16-03-2018

11

Kalium bemesting grasland

Bedrijf mét derogatie

• 55 m3 per hectare

• 4 a 4,5 kg K2O per kuub

• 250 kg K2O bemest

Bedrijf zonder derogatie

• 45 m3 per hectare

• 4 a 4,5 kg K2O per kuub

• 210 kg K2O bemest

Hoeveel kilogram K2O onttrekt 20 ton droge stof maïs per jaar?

A. 250 kgB. 300 kgC. 400 kg

Onttrekking maïs Onttrekking maïs

Praktijk opbrengst van 17 ton droge stof17000 kg d.s. x 10,2 gr K = 175 kg K = 213 kg K2O

Kalium binnen streeftraject (10 - 14)17.000 kg d.s. x 12 gr K = 204 kg = 240 kg K2O

Gewenste opbrengst 2016; 20 ton droge stof

20.000 kg d.s. x 12 gr K = 240 kg = 290 kg K2O

3

1

2

16-03-2018

12

Hoeveel kilogram K2O onttrekt 20 ton droge stof maïs per jaar?

A. 250 kg

B.300 kgC. 400 kg

Gerekend zonder mogelijke verliezen!

Kalium bemesting maïs

Bedrijf mét / zonder derogatie

o 40 m3 per hectare

o 4 - 4,5 kg K2O per kuub

o 180 kg K2O bemest

Advies bemesting

• Gebonden aan mestwetgeving voor N & P

• Ken uw gronden!

• Bekijk bodemanalyses!

• Kalium onmisbaar element

• Houdt rekening met verliezen

Maïs - Afhankelijk van gift dierlijke mest / compost & bodemvoorraadVoor zaai – tot 8-bladstadium• Kali - 60• Kali – 40 / kornkali• Haspargit Bekalkt voor zaai = geef extra kali!

Gras - Afhankelijk van gift dierlijke mest & bodemvoorraad• Voor 1e , 2e , 3e snede?• Kali – 60• Kali – 40• Haspargit

HaspargitKalimeststof – samenstellingen 2018

Voordelen

• Chloorarm

• Geen verzurend effect

• Naast Kali ook: Calcium, Zwavel, Magnesium, Natrium

• Tot kort voor de teelt toedienen

K2O CaO SO3 MgO NaO Basenquivalent

K25 25 10 30 - Neutraal

K19* 19 14 22 5 4 +15

K18 18 15 12 6 3 +20

16-03-2018

13

Evalueren en vooruitblikken

Wet- en regelgeving

Bodemgezondheid & N& P efficiëntie

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Kali bemesting

ProbleemonkruidenGew

asve

rzo

rgin

g

Probleemonkruiden maisteelt

Gladvingergras Haagwinde Knolcyperus

Gladvingergras

16-03-2018

14

Gladvingergrasbestrijding zonder Clio 2017

Ervaringen één keer spuiten na-opkomst

Ervaringen voor én na-opkomst bespuiting

Haagwinde

• Geeft veel opbrengstschade en ergernis

• kiemend in het voorjaar tot de herfst

• Diepgaande penwortel en uitlopers

• Vermeerdering door mechanische deling

Split toepassing in maïs geeft het beste resultaat!

HaagwindeBestrijding

HaagwindeBestrijding

Dag 0 Dag 20 Resultaat na 6 weken

Goed werk heeft tijd nodig!

16-03-2018

15

Probleemonkruid: Knolcyperus

KnolcyperusHerkenning

Sinds jaren ‘70 – ’80 in Nederland aanwezig• Door import Amerikaanse gladioolbollen

1985: Eerste problemen in Limburg

KnolcyperusGeschiedenis

KnolcyperusLevenscyclus

16-03-2018

16

KnolcyperusVerspreiding

Verspreiding vindt plaats via:

• Partijen plant- en pootgoed

• Machines en werktuigen

• Grond of afval

• Wortelstokken van buurtperceel

KnolcyperusSchade

Wie vind dit erg?

KnolcyperusSchade

Laat het aub niet zo ver komen!

KnolcyperusBestrijding

In maïs mogelijk, mits goed toegepast (!), met:

• Callisto + Basagran + uitvloeier/kantor + bodem

• Callisto + Monsoon Active + Uitvloeier/kantor + bodem

• Metam-natrium

Glyfosaat pleksgewijs, maar geen wondermiddel

• Knolletjes blijven intact, raken na behandeling vanenkele jaren pas uitgeput

16-03-2018

17

KnolcyperusBestrijding

• Er werkt NIETS rechtstreeks op de knolletjes, behalve natte grond-ontsmetting

• Bestrijding berust op uitputten van de knolletjes

oVele malen laten kiemen

o Telkens afbranden

o Zorg ervoor dat er geen nieuwe knolletjes gevormd worden

Zorg ervoor dat er GEEN nieuwe knolletjes gevormd worden

KnolcyperusBestrijding

KnolcyperusToepassingsmoment

Evalueren, vooruitblikken & noviteiten

Wet- en regelgeving

Bodemgezondheid & N& P efficiëntie

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Kali bemesting

ProbleemonkruidenGew

asve

rzo

rgin

g

16-03-2018

18

Groeiseizoen 2017 Groeiseizoen 2017

Opbrengsten

Gras Maïs

Groeiseizoen 2017 Groeiseizoen 2017

Hoe de maïskwekers de stevigheid van een maïsras testen

16-03-2018

19

Groeiseizoen 2017 Groeiseizoen 2017Builenbrand & kopbrand

Overleeft in de grondRasgevoeligheid

Overleeft in de grondRasgevoeligheid

Streekgebonden anno 2018

Builenbrand Kopbrand

Maïsrassen 2018 NIEUW

16-03-2018

20

Maïsrassen 2018 NIEUW Noviteiten

• Starcover TSSV2 coating NIEUW (Limagrain)

• Vibrance NIEUW (Syngenta)

Evalueren, vooruitblikken & noviteiten

Wet- en regelgeving

Bodemgezondheid & N& P efficiëntie

‘Nieuwe’ teelten veehouderij

Kali bemesting

ProbleemonkruidenGew

asve

rzo

rgin

g