V W G A L K M A A R E . O .

Gevleugeld nieuws nummer 90 14 februari 2019

Jaarvergadering 20 maartDe agenda voor de jaarvergadering met de notulen en jaarverslagen ontvangen jullie begin maart per mail.

Aanvang 19:30 uur. Buurthuis de Eendracht

DwergganzenJaaaa! Ze zijn er weer! De Dwergganzen achter de Putten! Maar liefst 43 ontdekte Wim van Splunder er op 12 januari. Inmiddels zijn de aantallen wel iets terug gelopen, maar evengoed worden er nog regelmatig rond de 20 gezien. Verschillende Dwergganzen hebben een ring en Dook Vlugt wist er een aantal af te lezen. De resultaten lees je in een bijlage bij de nieuwsbrief.

20 februari: Migratie van Kleine en Kleinste Jagers  door Rob van Bemmelen (Kleinste jagers) en Hans Schekkerman (Kleine jagers)

Jagers zijn vogels met een bijzondere levenswijze, zowel vanwege de manier waarop ze aan hun voedsel komen als vanwege het feit dat ze jaarlijks negen maanden op zee leven, onderbroken door een kleine drie maanden broeden op het land. Over hun leven op zee wisten we tot voor kort nog maar heel weinig, maar recent zijn hun wereldwijde omzwervingen in kaart gebracht met behulp van kleine apparaatjes (geolocators) bevestigd aan een pootring. Rob van Bemmelen startte in 2011 met zulk onderzoek aan Kleinste jagers die broeden in het Zweedse bergland. Vanaf 2014 is dit project uitgebreid tot een promotieonderzoek, en werden ook Kleine jagers broedend in Noord-Noorwegen onder de loep genomen. Hans Schekkerman is als vrijwilliger betrokken bij dat veldwerk, nabij het noordelijkste puntje van Noorwegen.

In deze lezing vertellen Rob en Hans, ondersteund met foto’s en kaarten, over het onderzoek in deze prachtige arctische broedgebieden, en over de vaak verrassende resultaten die de geolocators hebben opgeleverd. Overwinteringsgebieden en trekroutes, maar ook vragen als “doen individuen elk jaar hetzelfde?” en “blijven broedpartners ook buiten het broedseizoen bij elkaar?”. De twee soorten blijken daarbij veel overeenkomsten te vertonen, maar ook belangrijke verschillen. Ook het wel en wee van de broedende jagers komt aan bod.Buurthuis de Eendracht, 20.15 uur.

Typ hier om tekst in te voeren

Landelijke Dag Natuur in het BoerenlandOp zaterdag 16 februari 2019 vindt in het Beatrix Theater (naast station

Utrecht Centraal) de Landelijke Dag Natuur in het Boerenland plaats. Deze dag wordt georganiseerd voor alle vrijwilligers (beschermers én tellers), agrariërs en andere beheerders in het boerenland. Op deze dag staat de laatste stand van zaken van (agrarisch) natuurbeheer, beleids- en beheermonitoring, bestaande maar ook nieuwe monitoringtechnieken, opgedane ervaringen en (al of niet

voorlopige) resultaten centraal. Je bent van harte welkom

Natuurwerkdag 2 maartZaterdag 2 maart organiseert de stichting Oudorperpolder samen met Stadswerk072 weer de halfjaarlijkse natuurwerkdag in de Oudorperhout. Zoals voorgaande jaren gaan we wilgen knotten, afgezaagde takken verzamelen en zwerfvuil opruimen. Deze keer komen we om 09:30 uur samen in de mooie molen van ons bestuurslid Tom Kreuning, Molenkade 8, 1829HZ Oudorp. Na koffie of thee en verdeling van de taken gaan we op pad. Stadswerk072 zorgt voor materialen en een lunch, die we in de molen gebruiken. We gaan door tot uiterlijk 15:00 uur. Een deel van de dag meedoen kan natuurlijk ook.

We hebben werk voor maximaal twintig mensen, dus graag aanmelden bij: tom.vanhemert@stichtingoudorperhout.nlJongeren en kinderen kunnen meehelpen onder leiding van hun ouders.

Weekendexcursie: geef je snel op!Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen en BiesboschDit jaar willen we naar Brabant, waar we een optie hebben op een paar luxe chalets op campingde Reebok in Udenhout.Op de heenweg maken we een tussenstop om in de omgeving van Ameide om op zoek te gaannaar Purperreigers en Zwarte sterns.Op zaterdag gaan we in de omgeving van Udenhout o.a. op zoek naar alle Nederland voorkomende soorten spechten.Op zondag is een boottocht door de Biesbosch georganiseerd en zoeken we naar Zee- en Visarend. In verband met de bevestiging van de reservering van de accommodatie graag z.s.m. opgeven bij Bert de Haan gj.dehaan@zonnet.nl of 06 5061 4113.

9 maart: Zeeuwse eilanden o.l.v. Harm NiesenWe gaan naar onze vaste bestemmingen: de polders rond

Ouddorp, de Brouwersdam en de natuurontwikkelingsgebieden van de Prunje.

Als het goed is, is de winter voorbij, maar zitten hier grote groepen ganzen en zwanen of steltlopers en eenden. Op zee is nog een goede kans op alle inheemse futen, IJseend, duikers en natuurlijk zeevogels. Misschien maken we op de heen- of terugweg nog een stop op de Maasvlakte.

Vertrek: 07.00 uur (we zijn waarschijnlijk laat terug). 

Broedvogels inventariseren in het ZwanenwaterNatuurmonumenten is op zoek naar vrijwilligers die broedvogels willen inventariseren in het Zwanenwater. Voor meer informatie kan je contact opnemen met: Jitske Esselaar, Boswachter ecologie Natuurmonumenten, j.esselaar@natuurmonumenten.nl

Petitie: Stop de jacht op weidevogels!De Franse overheid is voornemens het jachtverbod op de Grutto maar met een jaar te verlengen tot 2020. Daarna wordt het mogelijk weer toegestaan om grutto’s af te schieten. Tot nu toe was het de afgelopen 10 jaar verboden om op de vogel te jagen. Maar het gaat niet alleen om de Grutto. Zo wordt in het noordwesten van Frankrijk ook gejaagd op de Wulp, onze vogel van het jaar 2019.Nederlandse politici in het Europees parlement willen dat Brussel actie onderneemt tegen de  jacht op weidevogels in Europa. EU-landen zijn immers verplicht in het bijzonder kwetsbare vogelsoorten te beschermen.

Tijdens de uitzending van 30 december 2018 van Vroege Vogels was er aandacht voor een petitie “Stop de jacht op weidevogels”. Hieronder de link naar de  tekenmogelijkheid van deze petitie om de jacht op weidevogels te stoppen. https://vroegevogels.bnnvara.nl/nieuws/petitie-stop-jacht-op-weidevogels  De petitie kan worden getekend tot 1 maart 2019, maar wacht niet: teken meteen en zeg het voort! Hopelijk heeft deze petitie hetzelfde effect als de campagne die in 2015 met groot succes werd gevoerd om een uitholling van de Europese natuurwetgeving te voorkomen. Die petitie werd destijds door een half miljoen Europeanen getekend, waaronder veel  leden van onze verenigingen. In toenemende mate worden in ons land op verschillende plaatsen activiteiten ontplooid om weidevogels te beschermen en te behouden.  Het kan toch niet zo zijn dat deze weidevogels in andere (Europese) landen ten prooi aan de jacht vallen. 

Help de weidevogels en meld je aan voor een cursus   Op de dinsdagen 26 februari en 5 maart organiseert Landschap Noord-Holland een basiscursus Weidevogelbeheer in Purmerend en in Abbekerk. Want zoals ieder jaar bevolken kieviten, scholeksters, tureluurs en grutto’s binnen enkele weken de akkers en weilanden van onze provincie. Om deze fraaie soorten van ons landelijk gebied te behouden, kunnen ze wel wat hulp gebruiken. Landschap Noord-Holland is daarom op zoek naar vrijwilligers die hun steentje bij willen dragen en organiseert voor hen een basiscursus ‘weidevogelbescherming’. Tijdens deze cursus maak je kennis met de meest voorkomende weidevogels en word je opgeleid tot echte weidevogelbeschermer. Weidevogels in kaart brengenInventariseren is de basis van de bescherming van weidevogels. Met een verrekijker wordt het gedrag van de vogels bekeken. Alleen als het echt nodig is, worden nesten opgespoord en gemarkeerd en kuikens beschermd. Alle gegevens over het gedrag worden digitaal ingevoerd, zodat duidelijk is waar de weidevogels zich bevinden en of ze een nest of jongen hebben. Boeren kunnen daar hun werkzaamheden op aanpassen zodat nesten en jonge weidevogels worden gespaard. BoerenlandvogelkennerNa de basiscursus en een seizoensopleiding in het veld, ben je in staat zelfstandig of in groepsverband de verschillende soorten vogels van het boerenland te herkennen en te beschermen. Tijdens vervolgcursussen in volgende broedseizoenen leren we je hoe je weidevogels kunt inventariseren ten behoeve van het (agrarische) natuurbeheer in onze provincie. Voor wie?De cursus is voor jong en oud, voor iedereen met interesse voor de natuur en het landelijk gebied. Voor de cursus is geen voorkennis vereist. Boeren die deze basiscursus willen volgen en/of aan weidevogelbescherming willen doen, kunnen zich uiteraard ook aanmelden voor de cursus. Data en locatieDe basiscursus bestaat elk uit twee theorie-avonden. De cursus in Purmerend start is op 26 februari en 5 maart, de cursus in Abbekerk is op 6 en 13 maart. Na de theorie volgt begeleiding in het veld door ervaren medewerkers. We gaan er van uit dat de cursisten na de basiscursus beschikbaar zijn van half maart t/m half juni om wekelijks een paar uur vogels gaan zoeken in het veld. Voor meer informatie of aanmelding, zie www.boerenlandvogels.nu of neem contact op met Wim Tijsen of Nienke Kwikkel van Landschap Noord-Holland (w.tijsen@landschapnoordholland.nl, 06-53118106).

Woensdag 27 februari: Dynamiek in het duinbeheer (KNNV)Klimaatverandering, veiligheid, drinkwaterwinning en Natura 2000; dit zijn maar

een paar termen die voor het slapen gaan door het hoofd van de duinbeheerder stuiteren. De vraagstukken waar de duinbeheerder van vandaag de dag voor staat worden er niet eenvoudiger op. Hoe behouden we de huidige natuurwaarden en spelen we in op grote vraagstukken in de toekomst? De rol van dynamiek tussen zand en wind krijgt in de toekomst een steeds grotere rol. Wat betekent dit voor het duin van de dag van morgen en in

hoeverre verschilt dit duin van de dag van vandaag en gisteren?Tycho Hoogstraate, adviseur voor de sector Natuur bij PWN en voormalig

boswachter, zal in zijn lezing proberen u hierin mee te nemen.Locatie: Wijkcentrum Overdie, Van Maerlantstraat 8 -10, 1813 BH Alkmaar, 072-5402499.Aanvang 20.00 uur, einde omstreeks 22.00 uur, toegang gratis. In de omgeving is ruim voldoende parkeerruimte. 

Nieuwe excursies FOGOL  Kom kijken naar het nieuwe MarkermeerOp 23 maart organiseren we een speciale excursie naar de Marker Wadden met de ms Friesland. Met onderweg verschillende presentaties en pitches van deskundigen over alle ontwikkelingen in dit deel van het Markermeer, een prijsvraag aan boord en meer. Verken het eiland en bekijk zelf hoe het zich heeft ontwikkeld.

 Er staan uiteraard meer Marker Wadden excursies op het programma in de maanden die volgen. Waddenexcursie vanaf Den Oever, thema lepelaarsOp 20 en 21 april organiseren we twee vogelzeilexcursies op het wad, we gaan 'met de kop op de plaat' en met speciale aandacht voor de Lepelaars van dit gebied. Inclusief een presentatie door Lepelaar onderzoeker Camilla Dreef. Vogelexcursie naar de IJsselmonding en IJsseloogOpnieuw een excursie in de IJsselmonding en IJsseloog, we varen in het leefgebied van de Zeearend en Grote karekiet en allerlei andere soorten. We bekijken onder andere ook de maatregelen die zijn genomen om de Grote karekiet te beschermen.O.a. Koos Hartnack, adviseur watermanagement en ecologie bij Rijkswaterstaat vaart met ons mee.

Voor meer informatie:www.fogol.nl Aanmelden nieuwsbrief

Start nieuwe cursus veldbiologie (KNNV)De KNNV afdeling Alkmaar-Den Helder organiseert in april en mei een cursus veldbiologie. De

lessen worden gegeven door deskundige docenten. Er zijn zes lessen en vijf daaraan gekoppelde excursies om met de opgedane kennis het veld in te gaan.

De lessen zijn op woensdagavonden, op 3, 10, 17 en 24 april, en op 8 en 15 mei, van 20.00 tot 22.00 uur. De 4 zondagse excursies hebben afhankelijk van de inhoud ieder een andere aanvangstijd. Het varieert van 8.00- 9.00 uur (12 mei),

10.00 uur (5 en 19 mei) tot 13.30 uur op 14 april. Op 8 mei wordt de excursie in aansluiting aan de les gegeven.

De lessen worden gegeven in het Wijkcentrum Overdie, van Maerlantstraat 8-10 Alkmaar. De excursies vinden plaats in verschillende gebieden.De inhoud van de lessen: landschap en naamgeving, strand, planten, vogels, vleermuizen, en kleine zoogdieren.De cursus gaat door bij 12 deelnemers en kan maximaal 30 deelnemers opnemen.Aanmelden via de mail bij de penningmeester KNNV Alkmaar, mail-adres: penningmeester@regioalkmaar.knnv.nl, Opgeven: naam, adres, telefoonnummer en mail-adres.Daarna volgt een betalingsverzoek en als er betaald is bent u ingeschreven.Prijs: €60,-. (Voor leden van de KNNV Alkmaar-Den Helder en het IVN Noord-Kennemerland €50, -.)Voor informatie over KNNV Alkmaar-Den Helder: www.knnv.nl/alkmaar

NOU (Nederlandse Ornithologische Unie) congres

 Beste vogelliefhebber,

Als u zich nog niet heeft aangemeld voor het NOU congres, dan is dit een herinnering!Wegens het succes in de vorige jaren, wordt ook in 2019 weer een NOU-weekendcongres georganiseerd. Het 4e Congres voor én door Nederlandse ornithologen! Het vindt plaats van vrijdagavond 8 t/m zondagmiddag 10 maart 2019. De locatie is dit jaar weer De Biotoop in Haren (Groningen), met mooie zalen en volop ruimte voor workshops.

Het congres staat in het thema van citizen-science, met workshops als 'Hoe stel ik een goede onderzoeksvraag?' en 'Hoe schrijf ik een artikel voor Limosa?'. Tevens zijn er weer vele lezingen. Onder meer vertelt Ruud Foppen over het nut van Citizen Science en spreekt Sandra Bouwhuis over het langlopende onderzoek naar visdieven. Ook worden we meegenomen door Fred en Henk-Jan Koning in een verhaal over 60 jaar onderzoek aan Bosuilen in de duinen, en door Kees Camphuysen die 70 jaar aan tellingen van olieslachtoffers op het strand samenvat. Op zaterdagavond vertelt vogelfanaat en bekende schrijver Koos Dijksterhuis een levendig verhaal over zijn geliefde soort, de Spreeuw.

Naast alle presentaties en activiteiten is er alle ruimte om met elkaar te praten, van elkaar te leren en ervaringen uit te wisselen. Het congres wordt afgesloten met een excursie naar hartje Groningen waar we met ervaren mensen echte stadsvogels gaan vangen, ringen en aflezen!

Kosten inclusief eten & drinken: Leden EUR60, niet-leden EUR100, scholieren en studenten 50% korting. Prijs is exclusief overnachting maar goedkope overnachtingsmogelijkheden zijn ruim voorhanden! U kunt zich direct aanmelden voor het congres via het aanmeldformulier. Meer informatie vindt u op de NOU website (www.nou.nu) en op de Facebookpagina van de NOU.

Hopelijk tot ziens op 8-10 maart 2019 in Haren!

Met vriendelijke groeten,De organisatie van het NOU Congres 2019