GESCHIEDENIS VAN DE KLASSIEKE OUDHEID … · Griekse voorstellingen over de dood, heroënverering
18
Click here to load reader
Transcript of GESCHIEDENIS VAN DE KLASSIEKE OUDHEID … · Griekse voorstellingen over de dood, heroënverering
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
1
GESCHIEDENIS VAN DE KLASSIEKE OUDHEID
Inhoudstafel
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
2
Inleiding: p. 23-46
I. INLEIDING
1. Bronnen en chronologie
Bronnen
Geschreven bronnen
Ongeschreven bronnen
Brongebruik
Chronologie
Relatieve en absolute datering
Tijdrekensystemen
Natuurwetenschappelijke dateringsmethoden
2. De materiële grondslagen
Fysische geografie
Klimatologische en geologische verandering
Natuurlijke vegetatiezones en klimaatzones
Landbouw en de pre-industriële economie
Carrying capacity
Ontstaan en verbreiding van de landbouw
Landbouwopbrengsten
Nadelige gevolgen voor het milieu
Uitwisseling
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
3
De aard van de economie in de Oudheid
Demografie
Grenzen aan de groei
Reconstructie van een bevolkingspatroon
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
4
‘Dark Age’ en Archaïsche periode: p. 78-84; p. 99-161
II. VÓÓR DE 10DE EEUW V.C.
2. (De vroege Euraziatische beschavingen)
(De Egeïsche wereld en Zuid-Europa in de Bronstijd)
De Minoïsche beschaving
De Myceense beschaving
Ondergang van de Myceense beschaving; migraties
Italië en het westen in de Bronstijd
III. VAN DE 10DE TOT DE 5DE EEUW V.C.
1. (Historisch overzicht)
(Staten en culturen in Eurazië)
Het Nieuw-Babylonische Rijk, de Meden en de
Perzen
De Griekse wereld
De Dark Age
Contact met Voor-Azië en het begin van de
Archaïsche Tijd
De Griekse polis
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
5
Bevolkingsgroei, kolonisatie en overzeese handel
Interne verhoudingen binnen de poleis
Turannoi
Ontwikkelingen in Athene in de 7de en 6de eeuw
Verdwijnen van de turannoi; invloed van de
hoplieten
Sparta
Midden- en Noord-Griekenland; de Grieken in het
westen
De Klein-Aziatische Grieken en het Perzische Rijk
Betekenis van de Archaïsche Tijd
Italië en het westen
De Etrusken
Het ontstaan van Rome
Sociale en politieke structuren in het oudste Rome
Het Etruskische Rome (6de eeuw v.C.)
Het einde van het Romeinse koningschap
Het westen van de Middellandse Zee
2. De grote maatschappelijke structuren
Economisch leven
Landbouw
Landbezit, rijkdom en armoede
Nijverheid
Handel
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
6
Sociale hiërarchie
Een agrarische maatschappij
Slavernij
Groepen tussen slaven en vrijen
Burgers met inferieure status
De fylen in Griekenland
Een primitieve vorm van gelijkheidsdenken
Rijk en arm: vermogensklassen onder de burgerij
Politieke organisatie
De monarchieën in Egypte en Azië
De Griekse polis
Etrusken, Italiërs en Rome
De volken in West- en Midden-Europa
Verband tussen politieke en militaire organisatie
3. Gemeenschapsleven en mentaliteit
Maatschappij en individu
De voornaamste vormen van sociaal vermaak
Sport in Griekenland en het gumnasion
Het sumposion
Literatuur en geletterdheid
Mannen en vrouwen
Demografie
Het Spartaanse model en de rol van de pederastie
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
7
Huwelijk en kerngezin
Gescheiden levenssferen
Religie, filosofie en wetenschap
De godsdienst binnen de Griekse polis
Griekse voorstellingen over de dood, heroënverering
Antropomorfisme, polytheïsme en monotheïsme
Ontwikkelingen in de Joodse en Iraanse religies
Een Griekse ontwikkeling: de orfici
Griekse invloed in Italië; oud-Romeinse
voorstellingen
Grieken en barbaren
Hekataios en het begin van de Griekse geografie
De Milesische natuurfilosofen, Herakleitos en
Xenofanes
Puthagoras en de Pythagoreeërs
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
8
Perzische Oorlogen en de opkomst van Athene
+ Sparta en de Peloponnesische Oorlog (Klassieke periode):
p. 170-227
IV. DE 5DE EN 4DE EEUW V.C.
1. (Historisch overzicht)
(Staten en culturen in Eurazië)
Het Perzische Rijk
De Skythen
Grieken en Carthagers
Het Italisch schiereiland, Kelten & andere volken i/h
westen
De Griekse wereld
De Grieken tegen Perzië en Carthago
De Atheense democratie
Het Atheense imperium
Het conflict tussen Athene en Sparta
De ondergang van de klassieke polis
Italië en het westen
De expansie van de Romeinse Republiek
De interne ontwikkelingen in Rome
2. De grote maatschappelijke structuren
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
9
Economisch leven
Uitgaven
Inkomsten
Uitwisseling
De overheid
Sociale hiërarchie
Vrijen en slaven
Burgers en niet-burgers
Rijk en arm
Rome en het Romeinse burgerrecht
Politieke organisatie
Variaties in de politieke organisatievorm
De Atheense democratie
Magistraten en beambten
3. Gemeenschapsleven en mentaliteit
Maatschappij en individu
Sociale verbanden
Socialisatie
Normen, waarden en wetten
Mannen en vrouwen
Man- vrouwrelaties
Seksueel leven
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
10
Religie, filosofie en wetenschap
Algemene karakteristiek van de Griekse religie
Religieuze feesten
Rites de passage en de dood
Alledaagse religie
Religieuze ontwikkelingen in de 5de en 4de eeuw
Filosofie en secularisatie
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
11
Alexander de Grote: p. 236-248
V. VAN DE 4DE EEUW V.C. TOT DE 1STE EEUW
N.C.
1. (Historisch overzicht)
(Staten en culturen in Eurazië)
India
Bactrië en Partië
De Griekse wereld
Alexander de Grote
Hellenistische wereld: p. 248-342
De diadochen
Griekenland en Macedonië
Voor-Azië: het Seleucidenrijk
De Joden in de hellenistische wereld
Voor-Azië: verbrokkeling en onderwerping aan
Rome
Egypte onder de Ptolemaeën
Italië en het westen
De Romeinse verovering van Italië
Rome en Carthago
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
12
Rome en de mediterrane wereld
Maatschappelijke veranderingen en interne crisis
Het begin van de burgeroorlogen: Marius en Sulla
Pompeius, Caesar en de ondergang van de Republiek
Caesars dictatuur; Octavianus en Antonius
2. De grote maatschappelijke structuren
Economisch leven
De landbouw
Handel en nijverheid
Geldcirculatie
Slavernij en slavenhandel
Regeringsoptreden en de economie
Sociale hiërarchie
Politiek-juridische hiërarchieën
Sociaal-economische hiërarchieën
Slaven en vrijgelatenen
Rijkdom en maatschappelijke elite
Sociale mobiliteit
Politieke organisatie
De Griekse poleis
De hellenistische koninkrijken
Rome en de organisatie van het opkomende
Romeinse Rijk
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
13
3. Gemeenschapsleven en mentaliteit
Maatschappij en individu
Het hellenisme als cultuurbegrip
De polis
Euergetisme
Hellenistische stadsaanleg
Mannen en vrouwen
Vrouwen in een veranderende mannenmaatschappij
Seksualiteit en voortplanting
Religie, filosofie en wetenschap
Hellenistische religie in de Griekse poleis
Religie in Rome
Niet-Griekse hellenistische religies
Filosofie
Alexandrijnse wetenschap
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
14
HERHALING
Opkomst van Rome: p. 115-122; 185-187; 264-272
I. VAN DE 10DE TOT DE 5DE EEUW V.C.
1. (Historisch overzicht)
Italië en het westen
De Etrusken
Het ontstaan van Rome
Sociale en politieke structuren in het oudste Rome
Het Etruskische Rome (6de eeuw v.C.)
Het einde van het Romeinse koningschap
Het westen van de Middellandse Zee
IV. DE 5DE EN 4DE EEUW V.C.
1. (Historisch overzicht)
Italië en het westen
De expansie van de Romeinse Republiek
De interne ontwikkelingen in Rome
V. VAN DE 4DE EEUW V.C. TOT DE 1STE EEUW
N.C.
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
15
1. (Historisch overzicht)
Italië en het westen
De Romeinse verovering van Italië
Rome en Carthago
Romeinse Republiek: p. 272-285; p. 312-316
Rome en de mediterrane wereld
Maatschappelijke veranderingen en interne crisis
Het begin van de burgeroorlogen: Marius en Sulla
Pompeius, Caesar en de ondergang van de Republiek
Caesars dictatuur; Octavianus en Antonius
2. De grote maatschappelijke structuren
Politieke organisatie
Rome en de organisatie van het opkomende
Romeinse Rijk
(einde herhaling)
Romeinse Keizerrijk + maatschappij en cultuur in een wereldrijk +
Late Oudheid: p. 349-426
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
16
VI. VAN DE 1STE TOT DE 6DE EEUW
1. (Historisch overzicht)
(Staten en culturen in Eurazië)
Perzië onder Parthen en Sassaniden
Het Romeinse keizerrijk en zijn buurvolken
Het Romeinse Keizerrijk
De pax Romana: 1ste en 2de eeuw
Crisis en restauratie: de 3de en 4de eeuw
Het Griekse oosten en het Latijnse westen
De eigen aard van het oosten van het rijk
Het oosten na 395
Het westen van het rijk
Het westen na 395
2. De grote maatschappelijke structuren
Economisch leven
Integratie en desintegratie
Landbouw, nijverheid en handel
De laatantieke ontwikkelingen
Sociale hiërarchie
De ordines
De massa van de rijksbewoners
De laatantieke ontwikkelingen
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
17
Politieke organisatie
Keizerlijke macht en keizerlijke bureaucratie
Provincies en steden
De laatantieke ontwikkelingen
3. Gemeenschapsleven en mentaliteit
Maatschappij en individu
Verenigingen en andere sociale verbanden
Onderwijs
Recht en openbare orde
Georganiseerde vormen van collectief vermaak: de
spelen
Mannen en vrouwen
Huwelijksmoraal en seksualiteit
Demografie
Religie, filosofie en wetenschap
Wetenschap en literatuur
Religies in en buiten het Romeinse keizerrijk
De Joden
Religieuze ontwikkelingen in Azië
Ontstaan en eerste verbreiding van het christendom
Het conflict tussen christendom en Romeinse
overheid; groei van de Kerk
Constantijn en de kerstening van het Romeinse Rijk
Opkomst van ascetisme en monnikenwezen;
Emma Vanden Berghe (2013-2014)
18
theologische twisten en scheuringen
