Gerard Wijtsma

1

Gerard Wijtsma

2

EEN BIJBELSE VISIE OP ‘NARNIA’

Gerard Wijtsma

3

NARNIA

TORA Psalm 119:105 “Uw woord is een lamp voor

mijn voet, een licht op mijn

pad.”

Gerard Wijtsma

4

JHWH is EXCLUSIEF!

“Adonai echad”

“De HERE is één”Deut.6-4-6

Gerard Wijtsma

5

DEUTERONOMIUM 18:“9 Wanneer u in het land komt dat de HEER, uw God, u geven zal, mag u de verfoeilijke praktijken van de volken daar niet navolgen. 10 Er mag bij u geen plaats zijn voor mensen die hun zoon of dochter als offer verbranden, en evenmin voor waarzeggers, wolkenschouwers, wichelaars, tovenaars, 11 bezweerders, en voor hen die geesten raadplegen of doden oproepen. 12 Want de HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God, gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

6

Mensenoffer in Mexico“De HEER verafschuwt mensen

die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

7

kosem kesamim

oymcq

70807081

ocq

WAARZEGERIJvoorspellingvoozegging

orakel hekserij

door het lot, magische rol, waarzegger

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

8

me’onen

6049

[nim

WICHELAARbedekkenbetrekken

magie practiserentovenaar

waarzeggerwolkenschouwer

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

9

u’mnakesj

5172

sxnv

sisserfluister een magische betovering

tovenaarvoorspeller

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

10

u’mkasjaf

3784

fskmvWichelaar

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

11

v’kover

2266

rbkv

toverenbezweren

kaver

2267

rbktovenaarbezweerder

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

12

sjo’el

7592

lasvraadplegen

ov

178

bva

geesten

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

13

v’jid’oni

3049

ynidyv

geestenbezweerder

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

14

v’doresj

1875

srdvbedekkenbetrekkenmagie practiserentovenaarwaarzeggerWichelaarraadplegenoproepen

el ha’mesim

4191

ovmh la

doden

“De HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft hij deze volken voor u. 13 U moet volledig op de HEER, uw God,

gericht zijn.”

Gerard Wijtsma

15

1. mensenoffers2. waarzeggers3. wolkenschouwers 4. wichelaars 5. tovenaars 6. bezweerders 7. geesten raadplegen 8. doden oproepen

Giftig water uit

dezelfde bron!

Gerard Wijtsma

16

de afschuwelijke goden

die jullie aanbidden, en verontreinig je niet langer met de afgoden van Egypte. Ik, de HEER, ben jullie God.’”

EZECHIËL 20:

“7 Ik zei tegen hen: ‘ontdoe je van

Gerard Wijtsma

17

Deut.7:25 “Hun godenbeelden moet u verbranden, zonder u het zilver en goud ervan toe te eigenen, want dat zou uw ondergang worden omdat de HEER, uw God, ze verafschuwt. 26 Geef die gruwelijke beelden geen plaats in uw huizen, anders wordt u net als zij aan de vernietiging prijsgegeven. U moet er een diepe afschuw, een hartgrondige afkeer van hebben; de ban van de HEER rust erop.”

Gerard Wijtsma

18

Hoe staat Lewis hier tegenover? Afkeer of fascinatie?

Afschuw of betovering?

Gerard Wijtsma

19

• Hoe staat u er tegenover?• Facineert het u?• Staat het in uw huis?

Gerard Wijtsma

20

“Loop niet in een en hetzelfde span met ongelovigen.

Wat is de verwantschap tussen gerechtigheid en wetteloosheid?

Wat heeft licht met duisternis

te maken? 15 Waarin lijken Christus en Beliar

op elkaar? Wat hebben een gelovige en een ongelovige

gemeen? 16 Wat heeft detempel van God met afgoden te maken?” 2 Kor.6:14

Gerard Wijtsma

21

1 KORINTIËRS 10:19-22“19 Wat wil ik met dit alles zeggen? Dat offervlees een bijzondere betekenis heeft? Of dat afgoden echt bestaan? 20 Dat niet, maar wel dat heidenen aan demonen offeren en niet aan God, en ik wil niet dat u één wordt met demonen. 21 U kunt niet drinken uit de beker van de Heer en ook uit die van demonen, u kunt niet deelnemen aan de maaltijd van de Heer en ook aan die van demonen. 22 Of willen we de Heer tergen? Zijn we soms sterker dan hij?”

Gerard Wijtsma

22

1 Kron. 16: 26/ Psalm 96:5“Want al de goden der volken zijn afgoden; maar de HEERE heeft de hemelen gemaakt .”

Gerard Wijtsma

23

Ezechiël 8:10/17“Toen ik binnen was en rondkeek, zag ik op de muren om me heen allerlei afbeeldingen van de afgoden van het volk van Israël, van kruipende beesten en andere dieren, stuk voor stuk onrein.17 ‘Heb je het gezien, mensenkind?’ vroeg hij mij. ‘En al deze afgodendienst waaraan het volk van Juda zich overgeeft is blijkbaar nog niet genoeg: ze vullen het land met geweld, ze beledigen mij steeds opnieuw, zie hoe schaamteloos ze mij bespotten! ”

Gerard Wijtsma

24

Hand.17:18 ‘Hij schijnt een boodschapper van uitheemse goden (daimonion) te zijn,’ omdat ze dachten dat hij predikte over Jezus en een godin die Opstanding heette.”

De Grieken benoemen hun vele goden met het voor hen neutrale woord ‘demon’.

Gerard Wijtsma

25

Jesjoea zegt:  ”Maar een ieder, die één dezer kleinen, die in Mij geloven, tot zonde verleidt, het zou beter voor hem zijn, dat een molensteen om zijn hals was gehangen en hij verzwolgen was in de diepte der zee.” Matt.18:6

Gerard Wijtsma

26

Schrijver: C.S.Lewis1898-1963

Gerard Wijtsma

27

C.S.Lewis• Aanvankelijk atheïst• Bekeerd tot het theïsme• Beleed christendom• Schreef: ‘Mere Christianity’

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

28

‘Mere Christianity’Een poging om de fundamenten van het christendom te beschrijven.uitgangspunten:

• De logische redenering tot christelijk gedrag

• Ieder, van welk geloof ook die zich christen wil noemen is christen.

• 3 accenten: doop, geloof en heilig avondmaal

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

29

Tijdens een reis met z’n vrouw Joyce naar Griekenland schreef hij:

“Ik had enige moeite om Joy en mijzelf te weerhouden van terugval in het heidendom toen we in Attica waren! In Daphni was het moeilijk om niet tot Apollo de Genezer te bidden. Maar op de een of andere manier voelden we het niet als erg verkeerd.”

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

30

“Het Christendom was de vervulling van het heidendom en het heidendom is een voorafschaduwing van het Christendom”

Roger Lancelyn Green, “C.S.Lewis: A Biography”, Harcourt Inc. 1974, Blz.274 en 30

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

31

In zijn autobiografie (Surprised by Joy), vertelt Lewis hoe hij op 13 jarige leeftijd zijn anglicaanse geloof opgaf door de invloed van een lerares die zich bezighield met “Theosofie, Rosekruisianisme, Spiritualisme; de hele Anglo-Amerikaanse Occulte traditie.” En Lewis ontwikkelde een ‘lust’ voor het occulte en dat bleef hem bij zelfs nadat hij terugkeerde tot de Anglicaanse kerk. Hij zei:

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

32

“En dat ontwikkelde zich in mij tot iets waar ik, zo nu en dan, veel problemen mee had – het verlangen naar het occulte; je zou ook kunnen zeggen, de passie voor het occulte. Niet iedereen kent dit verlangen, zij die er last van hebben weten wat ik bedoel. In een roman probeerde ik het eens te beschrijven. Het is een geestelijke lust en net zoals de lust van het lichaam, heeft het de dodelijke kracht om al het andere in de wereld op de tweede plaats te stellen.”

“Surprised by Joy”, Harcourt Brace, 1955, blz:58-60

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

33

In een roman “Hier, hier was eindelijk (zo fluisterde zijn verlangen hem toe) de ware binnenste cirkel, de cirkel waarvan het centrum zich buiten het menselijke ras bevond – het ultieme geheim, de allerhoogste kracht, de laatste inwijding. Het feit dat het bijna compleet afschuwelijk was, verminderde zijn aantrekkingskracht niet in het minst.” C.S.Lewis, “That Hideous Strength: A modern fairy Tale for Grown Ups,”Collier Books, Macmillian, Publishing Company, 1946, blz.259,269

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

34

Lewis droeg zijn autobiografie “Surprised bij Joy”op aan Bede Griffith, een voormalige student van hem, die zijn vriend werd. Griffith richtte een ‘Christelijke Asram’ op in India. Hij zei dat Hindu tempels een sacrament zijn. Hij zei: “Niemand kan in de juiste zin zeggen dat een Hindoeïst, Buddhist of Moslim een ‘ongelovige’ is. Ik zou liever willen zeggen dat we hem moeten zien als onze broeder in Christus.” Randy England, “The Unicorn in the Sanctury: The Impact of the New Age on the Catholic Church,”TAN Books and Publishers, Inc., 1991, blz.70-72

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

35

“Wanneer we bij de mens aankomen, de hoogste van al de dieren, krijgen we de meest complete gelijkenis met

God die we kennen.” Blz. 139

“… maar hij (mens) blijft toch een primaat en een dier.”Blz. 115, 129

DE SCHRIJVER

Gerard Wijtsma

36

Charles Williams

DE INKLINGS

George McDonald

C.S.Lewis

J.R.R.Tolkien

Gerard Wijtsma

37

Vier kinderen, Peter, Susan, Edmund en Lucy gaan logeren bij professor Kirke. Op een regenachtige dag spelen ze verstoppertje in het grote, geheimzinnige huis. Lucy ontdekt een logeerkamer waar een kleerkast staat. Ze doet de kast open en stapt erin. Ze probeert met haar handen de achterwand te voelen… Tot haar schrik zit er helemaal geen achterwand in de kast! Ze loopt zomaar een ander land binnen, waar een lantarenpaal schijnt midden in een sneeuwlandschap. Ze is in het koninkrijk Narnia!

HET VERHAAL…

Gerard Wijtsma

38

HET VERHAAL…

Gerard Wijtsma

39

HET VERHAAL…

Gerard Wijtsma

40

HET VERHAAL…

Gerard Wijtsma

41

In Narnia is een strijd aan de gang, waar de kinderen bij worden betrokken. Samen met Aslan vechten ze tegen de Witte Heks. Het lijkt erop dat hun avonturen slecht aflopen, maar Aslan is veel machtiger dan iemand had kunnen denken…

HET VERHAAL…

Gerard Wijtsma

42

Gerard Wijtsma

43

Aslan• Turks voor Leeuw

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

44

Stel je voor: Aslan is Jezus en de kinderen zijn de christenen

Consequentie:(uit ‘The Voyage of the Dawn Treader’)

• Jezus is blij wanneer ze magie en bezweringen gebruiken

• Afgoden en demonen zijn zijn vrienden

• Er is goede magie en er is een goede tovenaar

• Magie leidt mensen tot Christus

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

45

Het rituele offer van Aslan heeft meer van de oude winter solsticerituelen en de bloedige offers aan de afgoden (Hindoes, Maja’s, Inca’s of Babyloniërs) dan met de kruisiging van Jezus.

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

46

Opvallend dat men in de film Narnia kiest voor een offersteen in de trant van Stonehenge, wat nu een verzamelplaats is voor de snelgroeiende wereldwijde neoheidense beweging.

Gerard Wijtsma

47

CITAAT:‘Hij zal alles weer in orde maken, zoals een oude spreuk in onze streken altijd al heeft voorspeld:Als Aslan weerom is, dan wordt weer recht wat krom is. Door de tanden van de Leeuw sterven winter, ijs en sneeuw.Zijn machtige gebrul verjaagt verdriet en tranen. Hij schudt een nieuwe lente uit zijn gouden manen.’

Gerard Wijtsma

48

De witte heks

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

49

Babylonische ‘Belili’ c.a. 2000 v.Chr.

LILITH / tylylJesaja 34:14“Het is de ontmoetingsplaats van woestijndieren en hyena’s, bokken meten daar hun krachten. Lilit zoekt er rust en leeft er ongestoord.” • Vleugels• Uilenpoten• Nachtdemon• Middeleeuwen: 1e vrouw van

Adam

Gerard Wijtsma

50

Tumnus

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

51

Tumnus = Afgod ‘Pan’Romeinen: Faunus• Geitepoten• Puntige baard• Geitekrullen• Puntige oren• Hoorns• Naakt tot middel• Fluitspelend• Inspireert tot wilde

bosfeesten. Leidt de nymphen in extatische rituele dansen.ook Tumnus doet dit

• Symbool van suksuele perversie

• Symbool voor plotselinge angst op eenzame plaats (paniek is van zijn naam afgeleid)

• God van de valse profetieFaunusPan

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

52

PAN• half mens half

geit• Extreme

seksuele perversiteit

• seks met geiten• groepsseks

TUMNUS• vriendelijk • Hoort bij Aslan

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

53

• Aslans medestanders:• Boomvrouwen/dryaden• bronvrouwen/naiaden• Centauren• Eenhoorn• Stier met mensenhoofd

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

54

CITAAT:“Aslan stond midden tussen een hele menigte wezens, die in een halve kring om hem heen stonden. Er waren verschillende vrouwenfiguren: Boomvrouwen en Bronvrouwen (of Dryaden en Niaden, zoals die in onze wereld vroeger heetten) die op snaarinstrumenten speelden – dat was de muziek die ze gehoord hadden. Er waren vier grote Centauren bij. Van onderen zagen ze eruit als geweldige boerenpaarden en van bove leken ze op ernstige maar prachtige reuzen.”

Gerard Wijtsma

55

• Bacchus is in de Romeinse mythologie de God van de wijn, de seksuele vrijheid en de vruchtbaarheid.

• Bij de Grieken is hij voornamelijk bekend onder de naam Dionysos hoewel de naam Bakchos ook bij de Grieken af en toe gebruikt werd. Zijn Etruskische tegenhanger is Fufluns. Bij de Romeinen werd Bacchus geïdentificeerd met de Italiaanse god Liber.

• Hij werd voorgesteld als een naakte of halfnaakte jongeman, vaak met een kroon van klimop en vergezeld van Ariadne of van een panter.

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

56

NymfenEen nimf (νύμφη: bruid, gesluierd) is een Griekse halfgodin en demon die in de natuur leeft, en vaak gebonden is aan een bepaalde locatie of plantensoort. Nymfen wonen op bergen, bij beekjes en riviertjes, in valleien en grotten. Ze werden vaak geassocieerd met Artemis (godin van de jacht), Dionysus (boomgod), Pan en Hermes (god van de herders). Nimfen vergezelden ook dikwijls Griekse goden en godinnen, en werden belaagd door opdringerige Satyrs.

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

57

CENTOUROreius, generaal van het leger van Aslan

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

58

De Kerstman

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

59

Kabouters• Kobolds (Duitsland)• Leprechauns (Ierland)• Trollen (Scandinavië)• Satyrs (Griekenland)• Jinn (Arabië)• Seirim/ruigen/harigen (Israël)

Gerard Wijtsma

60

Goede dwergen

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

61

CITAAT:“En door de wijd openstaande deur aan de oostkant klonken de stemmen van de Zeemeermannen en de Zeemeerminnen, die vlak voor de kust zwommen en ter ere van hun nieuwe Koningen en Koninginnen hun lied zongen.”

Gerard Wijtsma

62

De dryaden zijn bosnimfen. Deze nimfen worden vooral ingedeeld op boomsoort. Dryaden (in ieder geval de hamadryaden) leven in de bomen en sterven met hen. Een dryade straft diegenen die schade aan haar boom aanrichten.

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

63

De Naiaden (Grieks ναειν, 'vloeien') zijn in de Griekse mythologie waternimfen, en waarschijnlijk dochters van de potamiden, de riviergoden. Ze personifieerden en bewaakten volgens de Grieken alle rivieren, meren, moerassen, fonteinen en bronnen. De Naiaden zijn vooral verwant aan het zoete water, hoewel er overlappingen zijn met de Oceaniden.

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

64

Griekse nayaden

DE KARAKTERS

Gerard Wijtsma

65

CITAAT:

‘De Witte Heks?’ zei Edmund. ‘Wie is dat?’ ‘Dat is een afschuwelijk mens,’zei Lucy. ‘Ze doet alsof ze Koningin van Narnia is, hoewel ze helemaal geen recht heeft om Koningin te zijn en ale Faunen en Dryaden en Naiaden en de Dwergen en de dieren – de goede in elk geval – hebben een vreselijke hekel aan haar.’

Gerard Wijtsma

66

EZECHIËL 20:“7 Ik zei tegen hen: ‘Ontdoe je van de afschuwelijke goden die jullie aanbidden, en verontreinig je niet langer met de afgoden van Egypte. Ik, de HEER, ben jullie God.’”

DE BIJBEL

Gerard Wijtsma

67

• Doortrokken van magie, toverij en occultisme

• Heidense afgoden/demonen vervullen positieve rollen in Narnia

• Vermenging van duisternis en licht• Fascinatie voor het occulte (het

kwade) staat gelijk aan verering van demonen.

• Facinatie is betovering• Facinatie bindt

MIJN CONCLUSIE

Gerard Wijtsma

68

JHWH is EXCLUSIEF!

“Adonai echad”

“De HERE is één”Deut.6-4-6