Gelijkwaardigheid op

basis van FSE:

Hoe wordt in de praktijk omgegaan met

gelijkwaardige oplossingen

De workshopleiders

ing. Lieuwe de Witte: lieuwe.dewitte@ifv.nl

Brandweeracademie IFV:

Onderzoeker/docent

Adviseur Brandpreventie/FSE

ing. Johan van der Graaf: jgr@nieman.nl

Nieman Raadgevende Ingenieurs:

Senior adviseur bouwregelgeving

Persoonlijke titel:

Adviescommissie Toepassing en Gelijkwaardigheid

Bouwvoorschriften

Programma workshop

Introductie

Wat is gelijkwaardigheid ?

Wat is FSE ?

Wat is gelijkwaardigheid op basis van FSE ?

Praktijk ervaringen/valkuilen

Elementen gelijkwaardige oplossing?

3

Introductie

Actieprogramma Brandveiligheid:

Uitvoering voorschriften naar risicobenadering

Basis voor brandveiligheid:

Brandbeveiliging koppelen aan risico’s

Brandweer overmorgen

Meer brandpreventie en innovatie

brandbestrijding

Toekomstige rol brandweer/visie op

brandpreventie

Van risicobeheersing naar risicobeïnvloeding

Casus

Gelijkwaardigheid

1) Wel FSE 2) Geen FSE

Noteer een casus waar gelijkwaardigheid is toegepast.

Breng de casus onder in één van de categorieën

Wat is gelijkwaardigheid

Achtergrond:

Met gelijkwaardigheidsbepaling wordt voorkomen dat een goede

oplossing op formele grond niet zou zijn toegestaan.

Bouwbesluit: ‘80-20 regel’

Een gelijkwaardige oplossing voldoet aan het Bouwbesluit.

6

Wat is gelijkwaardigheid

‘Zelfde mate van veiligheid’

Voor onderbouwing gelijkwaardigheid zijn concretere

doelstellingen nodig

Uitgaan van de overheidsdoelstellingen op basis waarvan de

brandveiligheidsvoorschriften zijn gegeven

Opnemen van doelen nodig:

Optimale toepassing Gelijkwaardigheidsclausule

Om risicobenadering te kunnen toepassen

Altijd het ‘hogere doel’ als uitgangspunt nemen en op basis van

risico’s ‘reflecteren’ aan dat doel

7

Wat is gelijkwaardigheid

Welk risico ?

‘De Kans dat niet wordt voldaan’ x ‘de gevolgen daarvan’

Doel: risico aanvaardbaar klein maken dat niet wordt voldaan

Mogelijke gevolgen:

Extra uitvoeringskosten

Calamiteiten / slachtoffers

Veroordeling

8

Wat is gelijkwaardigheid

Relatie tussen ‘overheidsdoelen’ en ‘zelfde mate van veiligheid’

Overheidsdoelen:

kans op slachtoffers tot aanvaardbaar minimum beperken

kans op een niet beheersbare brand tot aanvaardbaar minimum

beperken

Bij ‘zelfde mate van veiligheid’ afwegen:

een zelfde beperking van de kans op slachtoffers

een zelfde beperking van schade aan bouwwerken op andere

percelen.

9

Wat is gelijkwaardigheid

Een zelfde mate van veiligheid behaald in het desbetreffende

bouwwerk

Binnen welke verzamelingen moeten de niet-voldane prestatie-eis

en de vervangende maatregel(en) tezamen liggen:

Binnen elke functionele eis of elke afdeling afzonderlijk ?

Binnen afzonderlijke verzamelingen bouwtechnische,

gebruikstechnische en procedurele eisen afzonderlijk ?

Binnen verzameling van alle eisen van het Bouwbesluit als geheel ?

10

Wat is gelijkwaardigheid

Functionele eisen zijn in hun werking onderling afhankelijk.

Voorbeeld:

Extra beperken van snelheid van ontwikkeling van brand

Leidt tot: veiliger vluchten uit brandcompartiment

Er is immers meer tijd en minder hinder bij het vluchten

Afhankelijkheid geldt tussen bijna alle functionele eisen

11

Wat is gelijkwaardigheid

‘Lege maatregel’

‘Vervangende maatregel’

‘Uitwisselen maatregelen’

12

Wat is gelijkwaardigheid

Het aantonen van de gelijkwaardigheid kan door:

kwaliteitsverklaring

bevoegd gezag te overtuigen, m.b.v.:

FSE

een wetenschappelijke publicatie

een publicatie van de Werkgroep Gelijkwaardigheid

een publicatie van de Adviescommissie Brandveiligheid

13

Wat is FSE

Toegepaste brandveiligheidskunde:

Brandfysica

Bouwtechniek en architectuur

Gedragskunde

Toepassen en combineren van:

Wetenschappelijke data

Technische principes en regels

Deskundigenoordelen (expertoordeel)

Risico-denken

FSE

Fire Safety Engineering

Brandfysica

Rookpro-ductie en rookver-spreiding

Menselijk gedrag bij

brand

Constructie-en

materiaalgedrag

Installaties Brandweer-

inzet

Risicobena-dering

Bouwregel-geving

Modellen en

modellering

Conceptueel denken

Abstraheren

Schakelen

Generaliseren

Implicaties zien

Relateren

Conceptueel denken

Analytisch vermogen

Strategisch vermogen

Creatief vermogen

Wat is gelijkwaardigheid o.b.v. FSE

16

Denkraam

17

Regelgericht naar risicogericht

18

Sturingsdriehoek brandpreventie

Risicobenadering

Consensusmethode

Bouwbesluit

19

Wat is gelijkwaardigheid o.b.v. FSE

FSE is een middel om gelijkwaardigheid kwalitatief

en/of kwantitatief te onderbouwen

P2 P2

Nee Nee

0.02 1 0.018 0.068

Scenario 1 Nee

0.9 0 0

Ja

0.98

Ja

1 0.882 0.932

Nee Nee

0.5 1 0.05

Scenario 2 Nee

0.1 0 0

Ja

0.5

Ja

1 0.05

1 1

Uitsplitsing in scenario's Blussing door VBB-systeem? Slaagt het afwerken door de

brandweer?

Praktijkervaringen

Algemeen:

Matig/slecht onderbouwd

Navolgbaarheid beperkt

Optimistische aannames

Ontbreken doelen/toetskader/referentie

Verkeerde gronden/afdwingen zwaardere eisen

Ontbreken samenhang andere onderdelen

21

Valkuilen

Geen onderscheidt wat moet/wat is verstandig

Consensus vs vertroebeling onderbouwing

Te ingewikkeld/te eenvoudig gedacht

Focus op middel ipv doel

Niet te snel naar de oplossing/maatregel: ‘routing via

het beoogde’ (in context bouwwerk plaatsen)

Meewegen repressieve slagkracht

22

Elementen gelijkwaardige oplossing

Doel(en)

Methode

Referentie/toetskader

Randvoorwaarden/uitgangspunten

Model

Resultaten en analyse

Verificatie doelen

Betrouwbaarheid/kwaliteit

Conclusie

Veranderende wet- en regelgeving

24

Rol risicobeheersing

Ontwikkelingen:

Veranderende wet- en regelgeving

Brandweer overmorgen

Veranderende opvattingen rol RB (rol adviseur)

Consequenties verschuiven rol:

Regelgericht naar doelgericht (risicogericht)

Reactief naar proactief

Beheersen naar beïnvloeden

25

Rol risicobeheersing

Houding, vaardigheden en competenties

Samenwerken, communiceren en reflecteren

(inlevingsvermogen)

Analyseren en adviseren

Innoveren/creativiteit, buiten kaders denken

Van dwingend adviseren naar stimuleren en partneren

26

Casus

27

120 min. BRW

Casus

Vragen:

Is er sprake van een gelijkwaardige oplossing?

Wat adviseer je de eigenaar?

Wat adviseer je IB?

Verantwoordelijkheden en rollen

De aanvrager moet ten genoegen van bevoegd gezag

de gelijkwaardigheid aantonen

Bevoegd gezag beoordeelt op grond van de

ingediende stukken of de aanvrager de

gelijkwaardigheid naar hun oordeel heeft aangetoond

Verantwoordelijkheden en rollen

Overwegingen rol brandweer

Rol = adviseur van bevoegd gezag

Verantwoordelijkheid risico’s niet teveel naar je

toetrekken

Beperk je in je beoordeling richting aanvrager puur tot

Bouwbesluit 2012 (anders: oneigenlijk gebruik

hoofddoelen)

‘Extra risico’s met bevoegd gezag ‘afkaarten’

Verantwoordelijkheden en rollen

Overwegingen rol adviseur

Bouw je voor de vergunning ?

Bouw je voor de beste voorziening ?

Bijdrage kwaliteit voor de klant ?

Wat is de impact van je advies op welke partij ?

Kijk je verder dan het Bouwbesluit ?

Afsluiting

FSE is een middel

FSE in ontwikkeling

Valkuilen

Belangrijke elementen

Veranderende rol

‘Extra’s’ regelen aan de voorkant (omgevingsplan)

Adviseur: verder kijken dan vergunning

Bedankt voor uw aandacht