26 Skipr • nr. 7-8 • juli 2014

Congres

NWelke eisen stellen patiënten aan zorgverleners en welke rol moeten zij krijgen in hun eigen zorgproces? Zorgverleners, zorgbestuurders, belan-genbehartigers en overheid in debat.

‘Geef de patiënt de controle’

Nederland staat voor de opgave om betere, efficiëntere en meer patiëntge-richte zorg te leveren. Vorig jaar con-stateerden PharmaPartners en Pink-Roccade Healthcare dat het daarbij nog ontbreekt aan een infrastructuur voor het uitwisselen van patiëntgegevens en aan een gedeelde visie.In het slotdebat op 15 mei 2014 maakten beide ICT-dienstverleners de balans op van hun zoektocht naar een optimale inrichting van het nieuwe zorglandschap. Directeur Robi Neder-lof van PharmaPartners. “Het ligt voor de hand dat de oplossingen bij de zorg-gebruiker te vinden zijn.” Een van die oplossingen is dat zorg-verleners dossiers uitwisselen, vertelt Martin van den Berg aan de zaal. Hij heeft daar als patiënt goede ervaringen mee. “Doordat mijn dossier gedeeld wordt, hoef ik bij de specialist niet opnieuw het verhaal te doen dat ik bij de huisarts al verteld heb en weet de apotheek wat er met mijn medicijnen aan de hand is.”Je kunt ook zoveel informatie verzame-len over de patiënt dat je als zorgverle-ner door de bomen het bos niet meer ziet, waarschuwt hij. “Maar daarbij kunnen ICT-systemen juist ondersteu-

ning bieden, bijvoorbeeld door een waarschuwing af te geven wanneer blijkt dat er iets opvallends aan de hand is.”

InformatiebronDe mondige patiënt zelf is een informa-tiebron die duidelijk in opkomst is, zegt adjunct-directeur Jacqueline Baard-man van de patiëntenkoepel NPCF in een filmpje dat op het congres wordt vertoond. “Die zoekt naar informa-tie over zijn aandoening en doet zelf allerlei metingen, zoals bij trombose. Hoe beter de informatie in het patiën-tendossier is opgenomen, hoe beter het individueel behandelplan wordt.”Gillis Jonk, strategisch consultant van adviesbureau Benthurst & Co, gelooft niet in grote veranderprogramma’s die van bovenaf in gang gezet worden in de gezondheidszorg. De initiatieven ko-men juist vanuit allerlei verschillende hoeken en vaak van onderaf. “De vraag van de patiënt is de afgelopen tijd veel duidelijker geworden. Wat mij betreft, moeten zorggebruikers die verwachting nog veel duidelijker uitspreken.”Ook in de lokale politiek is deze bewe-ging zichtbaar, vertelt wethouder Han de Jager van de gemeente Alphen aan

den Rijn. “Het is mijn stellige overtui-ging dat in de komende jaren de bouw-stenen voor het beleid steeds meer vanuit de uitvoering zullen ontstaan.” De Jager ziet voor de ICT nog de nodige uitdagingen die de samenwer-king binnen de diverse wijkteams en jeugdteams mogelijk moet maken.

PatiëntenperspectiefTijdens het congres komen in verschil-lende pitches aansprekende voorbeel-den voorbij die het patiëntperspectief centraal stellen. Zo krijgen bij het UMC Utrecht patiënten met een verdenking van kanker bij binnenkomst een tablet in handen, waarop de stadia van het diagnose- en behandeltraject worden uitgelegd. Dankzij de tablet begint de patiënt goed geïnformeerd aan de volgende fase in de behandeling. De patiënt kan thuis via internet vervolgens al-les nalezen wat er in het ziekenhuis besproken is. De patiëntinformatie uit de tablet wordt tevens naar de huisarts verzonden. Het project gaat nu van de pilotfase met 32.000 patiënten naar de live-fase met 300.000 patiënten.De eerstelijnsorganisatie Rijncoepel werkt met het Diaconessenziekenhuis

nr. 7-8 • juli 2014 • Skipr 27

Arts assistent en columnist Emma Bruns: ‘Patiënt zijn is geen plezierige bezigheid’

Leiden en verzekeraar Zorg & Zeker-heid aan een patiëntgericht zorgaanbod voor chronisch zieken. Het is een van de negen ‘proeftuinen voor betere zorg met minder kosten’ van het ministe-rie van VWS. ICT speelt ook hier een belangrijke rol bij het verbinden van zorgprofessionals en het faciliteren van de regierol van de patiënt. Directeur Gelf Jan Wieringa van Rijncoepel: “Het grote probleem is de informatie-asymmetrie, waarbij de huisarts veel informatie heeft en de patiënt minder. Wat wij doen is dat we niet zozeer de informatiesystemen aan elkaar kop-pelen, maar de data. Welke data zijn voor de patiënt relevant? Daar moet je je op richten.”

Dagelijkse praktijkBeweging 3.0, aanbieder van verple-ging en verzorging, werkt met het elektronisch patiëntendossier Caress van PinkRoccade Healthcare. Loca-tiemanager Peter Faasen: “Je kunt er eerst lang over nadenken hoe je als zorgprofessionals informatie kunt overdragen aan cliënten. Maar wij zijn gewoon begonnen met het openstel-len van onze dossiers. Familieleden en bewoners kunnen via een cliëntenpor-

tal meelezen wat wij rapporteren. Ze kunnen ons dus nog gerichter vertellen wat er in de dagelijkse praktijk wel en niet goed gaat.”Patiënten toegang geven tot hun dos-sier is vooral een sociaal proces, vindt bestuurder Bert Groot Roessink van Zorggroep Almere. Want hoe kom je bij het einddoel dat iedere Almeerder een account heeft bij Zorggroep Almere? “We benaderen bewust eerst de twee doelgroepen die hier het meeste be-hoefte aan hebben: de zwangeren en de chronische patiënten.”

BedreigingIs het een bedreiging of een kans om de patiënt die tegenover je zit de kennis en de kunde te geven om voor zichzelf te zorgen? De vraag komt van Emma Bruns, arts assistent en columnist van NRC Next. “Patiënt zijn is geen plezierige bezigheid. Je ziet een witte waas van zorgverleners om je heen en je voelt je gedoemd tot afhankelijkheid van deze witte jassen.”De oplossing ligt volgens haar onder meer in het genoemde voorbeeld van UMC Utrecht. “Wacht niet op de poli-tiek om tot een elektronisch patiënten-dossier te komen. Maak er een open

source oplossing van, waar mensen net als op Facebook zelf hun profiel kunnen aanmaken. Dan krijg je echte innovatie in de zorg.”

Bruikbare informatieWat is bruikbare informatie voor de behandeling en hoe krijgen we deze in-formatie bij de patiënt? Daar zal het in de zorgverlening in toenemende mate om draaien. De kwaliteit van zorg kan beter en de kosten kunnen omlaag als we de patiënt meer de controle geven over het zorgproces, concludeert directeur Huub Deterd van PinkRoccade Healthcare. Of zoals iemand het tij-dens dit congres verwoordt: “De crux ligt in de kennis die de patiënt over zichzelf en over zijn ziekte heeft. Onze vraag moet zijn hoe we die kennis kunnen benutten. En misschien helpen we daar dan ook nog andere patiënten mee.”

PinkRoccade Healthcare en Pharma-Partners brachten naar aanleiding van het congres de whitepaper Zorg-waarde en zorgbeleving uit. Deze whitepaper is te dowloaden via www.nieuwzorglandschap.nl.

Skipr in samenwerking met PharmaPartners en Pink Roccade Healthcare