Garden & Place 2 - BE NL

GARDEN&PLACE

April 2007

� �

Voorwoord

Beste lezer,

De vele reacties op onze eerste editie van „Garden & Place“ waren unaniem positief. We zien dit graag als een bewijs dat kleiklinkers nog niets aan populariteit hebben ingeboet en ook in de hedendaagse tuinarchitectuur één van de meest geliefde bestratingsmaterialen zijn. Esthetische overwegingen, maar ook argumenten van natuurlijkheid, duurzaamheid en kwaliteit doen zowel voor private tuinen als voor publieke

parken en pleinen de balans steeds weer overhellen in het voordeel van kleiklinkers. We streven er dan ook naar om in ons magazine een zo breed mogelijke waaier van realisaties in binnen- en buitenland te tonen.

Graag vestigen wij nogmaals uw aandacht op onze nieuwe Trendline reeks. Dit gamma staat voor tijdloze kleurenpracht met schakeringen van licht- en donkerbruin, van zwart en paars. Zoals alle andere kleiklinkers uit ons aanbod is ook onze Trendline reeks honderd procent kleurvast, weinig poreus en zeer onderhouds-vriendelijk. Opmerkelijk is bovendien hun Universeel Waal Formaat (UWF) van ± 205 x 50 x 60 mm. Ze zijn minder hoog en dus voordeliger, maar zonder in te boeten aan hun intrinsieke sterkte. Op vlak van duurzaam-heid en prestaties valt te noteren dat al onze kleiklinkers het felbegeerde BENOR-kwaliteitslabel dragen. Dit bevestigt dat onze kleiklinkers aan de strengste eisen voldoen en een bijzonder betrouwbare investering vormen.

Trendline kunt u, samen met onze andere reeksen, uitgebreid komen keuren en bewonderen in onze kleiklinker- toonparken te Kortrijk, Wanlin en nu ook in de gloednieuwe vestiging te Londerzeel. U ontdekt er meteen alle mogelijke legverbanden en krijgt er de beste plaatsingsadviezen om van elk kleiklinkerproject een onverdeeld succes te maken.

Veel kijk- en leesgenot met deze tweede editie van „Garden & Place“.Uw kleiklinker-team,Steven Vermeulen Kurt Lybeer Frank Geurts

Inhoud

Een ware natuurbelevenis

ImpressumMedia-eigenaar en uitgever: Österreichischer Wirtschaftsverlag GmbH, 1050 Wenen Opdrachtgever: Wienerberger AG, 1100 Wenen Hoofdredactie: Christine Müller (Österreichischer Wirtschaftsverlag) Met medewerking van: Tanja Bongers (Nederland), Gérard Fouilloux (Frankrijk), Sebastiaan Hijlkema (Oostenrijk), Diana Incze (Hongarije), Sabine Merlevede (België), Katrien Nottebaert (België), Cindy Petillion (België), Diana Rajki (Hongarije), Monika Sikorska (Polen), Grzegorz Sudol (Polen), Nicola Webb (Engeland) Fotos: Charles Hawes (Engeland), GME Communicatie (België), Hans Hebbink (Nederland), Jens Krüger (Duitsland), Ruud Peijnenburg (Nederland), Peter Szabó (Hongarije) Coördinatie & realisatie: Stefan Claeys, Raphaela Schüller Design: Simon Jappel (Österreichischer Wirtschaftsverlag) Productie: Holzhausen Gesellschaft m. b. H., 1140 WenenDit magazine van TERCA verschijnt in het Duits, Engels, Nederlands, Frans, Hongaars en Pools.Garden & Place wordt verdeeld in België, Denemarken, Duitsland, Engeland, Estland, Finland, Frankrijk, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Zweden, Slowakije, Slovenië, Tsjechië en Hongarije.

04

08

12

14

16

19

22

24

26

28

Getemd groenEast Ruston, Engeland

In dienst van de natuurPortret Geert Voets, België

Hout in de tuinCollstrop, België

Individueel ontwerp met flairKurzentren, Oostenrijk

In harmonieRotterdam, Nederland

AfwisselingHannover, Duitsland

Middeleeuwse renaissanceOostmahorn, Nederland

Efficiënte faceliftSzentes, Hongarije

Stadsmeubilair voor de moderne grootstadEnthoven Associates, België

„Haute cuisine“ van de kleiklinkerSteenfabriek Kijfwaard, Nederland

� �

East Ruston, Engeland

Getemd groen

Nadat de oude pastor ie twee jaar lang had leeggestaan, kochten Alan Gray en Graham Robeson in 1973 het huis met er f in East Ruston, in het Engelse graafschap Norfo lk. Beide amateurtu in iers toverden de verwi lderde weidev lakten met veel overgave en z in voor per fect ie om tot hun zeer persoonl i jk groen toev luchtsoord.

Het huis en de grond liggen tussen weidse, volledig vlakke akkers, op nauwelijks tweeënhalve kilometer van de Noord-zeekust verwijderd. Gray en Robeson werkten in Londen en konden hun „Old Vicarage“ enkel tijdens de weekends opzoe-ken, waarbij ze telkens een lange, vermoeiende autorit van de hoofdstad naar East Anglia aan de oostkust voor lief moesten nemen. Hun korte verblijven gebruikten ze om de tuin te bewer-ken en uit te breiden, en door nieuwe grond bij te kopen, tot het landgoed was aangegroeid tot de huidige oppervlakte van 16.000 m². Met de uitbreidingen is het nu afgelopen, nu wijden ze zich alleen nog aan de verzorging en vervolmaking van de eigendommen.

Leefruimte voor veel dierenDankzij het zeeklimaat van de regio zijn de winters uitgesproken zacht en vorstvrij. Zo waren de beide amateurtuiniers in staat veel planten te kweken die op de Britse eilanden doorgaans maar zeer moeilijk laten telen. Niettemin was de belangrijkste in-greep de aanplanting van een windscherm uit Monterey-dennen, Italiaanse elzen en eucalyptus, omdat anders de ongehinderd invallende, ijzige noordzeewind alle tuiniersinspanningen in de kiem zou hebben gesmoord. Zij verdeelden de grote oppervlak-te in vele kleinere tuinen en ontnamen de wind zijn kracht. Op die manier ontstonden bovendien leefgebieden voor allerhande wilde dieren. Door het rooien van talloze hagen waren weidse, prairie-achtige vlakten ontstaan, waar dieren en vogels geen bescherming of voedsel vonden. Gray en Robeson verheugen zich erover dat er in hun tuin inmiddels zelfs weer een paartje zeldzame ijsvogels ronddartelt.

Kleiklinkers als belangrijkste vormgevingselementDe architectuur van de tuinen werd met uiteenlopende middelen tot stand gebracht: hagen dienen als afscheiding, vele paden werden gewoonweg in het gras gemaaid, en enkele gebouwen en kleinere constructies zijn in hout opgetrokken. Maar het

� �

materiaal dat veruit het meest gebruikt werd in deze tuinin-richting, zijn kleiklinkers. Het tuinontwerp, dat uitsluitend de verdienste is van Gray en Robeson, maakte de keuze voor dit materiaal zeer makkelijk, want uiteindelijk werd destijds ook de oude pastorie zelf hiermee gebouwd. Reeds bij de poort valt het nadrukkelijke steenrood op in de twee zuilen links en rechts van de ingang, die in een ongewoon, typisch Engels „Rat Trap“-verband zijn gemetseld: aan de buitenkant lijkt het wel op Vlaams verband, maar de binnenkant is hol. Ook dat is een ontwerp van beide eigenaars, die daardoor de „nogal een-voudige architectuur wat meer statigheid“ wilden geven.

Hierin herkent men de formele en voor een boerentuin tamelijk rijke stijl die men ook in de „Postman’s Gate“ aantreft, een ondanks zijn bescheiden naam zeer statige ingang. Hierop prijkt groot het terracotta wapenschild van de stad Manches-ter, dat de eigenaars kozen vanwege het devies van de stad: „Consilio et Labore“. Dit betekent eigenlijk „door overleg en daadkracht“, wat echter door Gray en Robeson verder wordt vertaald als „door discussies en verdomd hard werken“ – een naar hun mening perfect passend motto voor henzelf en hun inspanningen.

Door en door esthetiekInspanning en rijp beraad zijn alomtegenwoordig op dit uit-gestrekte terrein, waar elke nieuwe tuin verrast met zijn geheel eigen beplanting, bijzondere sfeer en een apart materiaal-gebruik. Ook hout wordt op spectaculaire wijze aangewend, bijvoorbeeld bij het grote paviljoen in de exotische tuin of in de constructie van de eigenaardig „getande“ brug in de woestijn-tuin. Daarnaast dragen in vorm geknipte taxushagen en buks-boompjes bij tot de structurering en esthetische vormgeving van bepaalde tuindelen. Kleine vijvers en fonteintjes, weiden en vormelijke tuinen, tot meditatie uitnodigende rustige nissen en van plantenrijkdom en bloemenpracht overlopende vlakken – een waar paradijs voor elke tuinier. En overal stoot men op het wondermooie „rood“ – uitstekend bewaarde originele bak-stenen, die de passend gedempte achtergrond leveren voor het schitterende schouwspel van de tuinen.

Het 16.000 m² grote areaal werd door Alan Gray en Graham Robeson verdeeld in vele kleinere tuinpartijen met een heel bijzondere sfeer. Als belangrijkste vormgevingselement kozen zij, in navolging van de Engelse tuintraditie, voor steenrode klinkers.

East Ruston Old Vicarage GardenAdres East Ruston

Norwich Norfolk NR12 9HN Engeland

Tel +44 16 92 65 04 32

E-Mail [email protected]

Info

� �

Portret Geert Voets, Belg ië

In dienst van de natuur

Als afstammeling van een tuiniersfamil ie had Geert Voets van meet af aan een bi jzondere belangstel l ing voor al les wat groen is. Meteen na zi jn studies aan de tuinbouwschool in Leuven richtte hi j met „Tuinmakers“ zi jn eigen onderneming op. De woning en bedri j fsvestiging van de tuinarchitect l iggen ingebed in weelderig groen, dat uiteraard de eerste bron van inspiratie vormt. Het is duidel i jk: hier leeft iemand die aandacht heeft voor detai l .

Een perfect teamSamen met zijn vriend en studiegenoot zette hij de stap naar een zelfstandige activiteit. Hij hield er altijd al van de zaken grondig aan te pakken, en bovendien laat Tuinmakers zich niet graag in een vakje stoppen: „Als ontwerpers van tuinen voelen wij ons verantwoordelijk voor het volledige project. Wij bekijken het als een geheel, van het ontwerp over de aanleg tot het onderhoud. Voor controlefreaks als wij was het dus snel beslist dat wij alles zelf wilden uitvoeren en coördineren“, aldus Geert Voets. Op die manier neemt Tuinmakers ook alle andere aanvul-lende elementen van de tuininrichting voor zijn rekening, zoals de bestrating, verlichting, tot zelfs de aanleg van waterpartijen zoals bassins, fonteinen of zwemvijvers enz.

Voets wijst met bijzondere trots op zijn eigen zeer om-vangrijke machinepark, met graaf- en grondverzetmachines voor alle nodige breedtes en met geringe gronddruk of bijvoor-beeld uitgerust met een mobiele grondzeef. Zo worden extra materiaalkosten vermeden en bovendien houdt men alles zelf in de hand – men stelt naar eigen wens een team samen.

Kwaliteit boven kwantiteitTuinmakers heeft bewust gekozen voor een kwaliteitsstrategie. Wat echt telt, is niet het aantal aangelegde stukken grond per jaar, maar in de eerste plaats de manier waarop. Tuinmakers werkt nooit aan verschillende tuinen tegelijk. Er wordt pas met het volgende project begonnen wanneer het vorige project is afgesloten en de tuin is opgeleverd. Al zijn klanten danken hem voor zijn nooit aflatende aandacht.

„Het schenkt het hele team grote tevredenheid en het is voor onze opdrachtgevers natuurlijk een geruststelling dat wij elk detail zelf in de gaten houden en zo nodig meteen aanpas-sen aan veranderde omstandigheden“, verzekert Geert Voets.

Passie en inspiratie in hightechAl vlug merkte Voets dat de meeste opdrachtgevers zich

slechts met grote moeite een ruimtelijke voorstelling kunnen maken van een plan of ontwerpschets. De oplossing voor dit probleem werd aangereikt door een goede vriend, de tuinarchi-tect Jan Verelst. „Om onze passie voor een ontwerp te kunnen overbrengen naar de klant, wordt van elk ontwerp een goed leesbare 3D-voorstelling uitgewerkt. Hierdoor kan de opdracht-gever in een virtuele wereld reeds door zijn toekomstige tuin wandelen en zich in een vroeg ontwerpstadium al een zeer con-crete voorstelling maken van elk zicht, elk gazon, elke plant en kleurschakering. Op die manier kan men de toekomstige tuin levensecht ervaren.“

Ook wordt er van elk tuinontwerp een nachtelijke voor-stelling gemaakt, zodat de tuinverlichting en de decoratieve effecten daarvan onmiddellijk te zien zijn – de plannen aanpassen wordt op deze manier kinderspel in dit stadium. De in deze vorm bewegende en ruimtelijk perfect gepresenteerde voorstellingen krijgen een bijzondere weerklank en weerspiegelen de door en door perfectionistische instelling van de ontwerper. Multimedia en hightech, gecombineerd met een buitengewone creativiteit, vloeien hier naadloos in elkaar over.

De liefde voor handwerkBij Tuinmakers zweert men bij de hoge kwaliteit van de gebruikte materialen en natuurlijk bij beproefde, ambachtelijke tech-nieken. Zo kiest men bij gebruik van zware houten constructies steeds voor het kwalitatief beste hout en gebruikt men materiaal-verbindingen die de tand des tijds moeiteloos trotseren. Bij de aanleg van paden en terrassen worden hoekstenen bijvoorbeeld altijd in verstek gezaagd. Elk detail wordt met dezelfde zorg voor ambachtelijk kwaliteitswerk gecontroleerd. „Misschien werken wij iets langer aan de aanleg, maar op lange termijn is onze klant de winnaar. Kwaliteit en handwerk vormen nog altijd een onklopbare tandem“, zo luidt hun overtuiging. „Ook in de aanplantingsplannen gaan wij met dezelfde zorgvuldigheid en een ongeremd streven naar perfectie te werk.“

10 11

De voorliefde voor natuurlijk materiaalHet gezworen duo van Tuinmakers geeft de voorkeur aan ongecompliceerde natuurlijkheid, zij opteren voor duurzaam-heid. Zo gebruiken zij vaak vaste planten en struiken, maar even-goed materialen zoals hout, blauwe hardsteen en kleiklinkers.

Deze stralen stuk voor stuk een zekere warmte en behaaglijkheid uit, en verlenen het geheel een zeer bijzonder karakter en een tijdloze duurzaamheid. Het verrassingseffect ligt dan in de onverwachte schikking en combinatie van door-gaans traditionele basiselementen. Ook water neemt in zijn steeds veranderende vorm een bijzondere plaats in.

Tuinmakers werkt nu al enige jaren met kleiklinkers van Terca. Zij overtuigen als vanouds met hun verrassend natuurlijke kleurenpallet, met tinten die ook na vele jaren niet verbleken. Hun pretentieloze look spreekt net zo goed aan als hun sierlijke vorm en hun onderhoudsvriendelijke eigenschappen.

„Kleiklinkers passen zowel in een strak modern tuinontwerp als in een rustiekere, zuiver landelijke omgeving. Wij werken vooral met de producten „Oud Hollands“, „Crea“ en „Authentica“.

Onze passie voor het detail komt tot uiting in de fijne af-werking van terrassen en paden, en ook het legverband wordt aangepast aan het ontwerp“, legt Geert Voets uit. In zijn eigen tuin gebruikte hij eveneens kleiklinkers van Terca.

Bij de aanleg van een landschapstuin in het nabijgelegen Kampenhout vertrok Tuinmakers van een minimalistisch tuin-concept in een landelijke omgeving. Daarbij werden beplanting, terras, zwembad en poolhuis in een krachtig en strak geheel met elkaar in evenwicht gebracht. Ze gebruikten hiervoor een ongetrommelde Arte Mastiek zwart en Arte zandgeel, op de gewone manier gecombineerd met hout en blauwe hardsteen.

„Het maakt niet uit of het om de aanleg van een privé-tuin of de groenzone van een bedrijfsgebouw gaat“, besluit Voets, „wanneer men als team zijn volle creativiteit in een

TuinmakersAdres Tuinmakers bvba Balkestraat 16 1910 Kampenhout België

Tel +32 16 65 06 35

Fax +32 16 65 06 36

Internet www.tuinmakers.be

Grafisch werk Jan Verelst

Project Kampenhout Voortstraat: Arte Mastiek zwart en zandgeel; Verkrijgbaar in: WF (± 200 x 85 x 48), DF (± 200 x 85 x 64)

Project Balkestraat Kampenhout: Oud Hollands Oud Amsterdam (paars); Verkrijgbaar in: WF (± 200 x 85 x 48), DF (± 200 x 85 x 64)

Info

Het tuinplan als geheel, van ontwerp over de aanleg tot het onderhoud: Tuinmakers neemt ook altijd alle aanvullende elementen voor zijn rekening, zoals bestrating, verlichting of de aanleg van waterpartijen zoals bassins, fonteinen of zwemvijvers.

project kan stoppen en als resultaat de totale harmonie tussen natuur en kwaliteit bereikt, pas dan heeft men zijn opdracht ook vervuld.“

1� 1�

Col lst rop, Belg ië

Hout in de tuin

Wie begint er n iet te dromen a ls h i j naar z i jn e igen tu in k i jkt …Misschien ontbreekt er nog een romant isch pav i l joen, een houten poort , een hek, een k l imtu ig voor de k inderen of een tu inhuis. Het aanbod aan houten tu inart ike len van Col lst rop biedt in e lk geval de ju iste oploss ing.

Collstrop verwerkt, naast exotisch hardhout, uitsluitend Zweeds grenenhout uit duurzaam beheerde bossen. In tegenstelling tot andere houtsoorten, kan grenenhout tot in de kern worden geïmpregneerd. De impregnering gebeurt op milieuvriendelijke wijze in onze eigen drenkinstallaties volgens de vacuümketel-drukmethode. Bovendien geldt op alle Collstrop-producten 25 jaar garantie tegen aantasting door schimmel, houtrot of insecten.

Grenzen trekkenDe tuinhekken en poorten van Collstrop combineren functiona-liteit met een fraaie vormgeving. De klant kan kiezen tussen strak modern, sierlijk frivool, klassiek of Engelse tuinarchitec-tuur. De collectie bevat zelfs Afrikaans padoukhout: deze sterke en weersbestendige houtsoort kleurt onder invloed van zonlicht zilvergrijs.

Alles op de juiste plaats Ook wat vrijstaande houten tuinhuisjes en bergingen of carport combinaties betreft, biedt Collstrop een breed productassor-timent. Het modulaire carportconcept maakt alle denkbare afmetingen mogelijk voor de meest uiteenlopende wensen. Op verzoek wordt het hout extra beschermd met een water-afstotende coating volgens het LSQ-procédé (Long Standing Quality).

Spel en plezier Klimmen, ravotten, schommelen of glijden: alle speeltuigen van Collstrop voldoen aan de CE-veiligheidsnormen, maar ook aan de eisen van de spelende kinderen zelf, zodat zij in alle omstan-digheden een veilig spel garanderen.

Knusse oasenMet een paviljoen of tuinprieel zorgt u voor een gezellig, roman-tisch plekje in de tuin. De vormenrijkdom is onbegrensd. Voor tuinhek, carport of afscheiding – Collstrop heeft met zijn talrijke producten altijd de gepaste oplossing in huis.

CollstropCollstrop-tuinhout is een product van de houtgroep Cras uit Waregem.

Adres Industrielaan 5 8790 Waregem, België

Tel +32 56 60 34 44

Fax +32 56 61 05 57


Internet www.collstrop.com

Info

1� 1�

Kurzentren, Oostenr i jk

Individueel ontwerp met flair

Een tu in is een stuk je natuur. Di t wordt onderstreept door het gebru ik van pure mater ia len. Of het nu om terrassen, paden of opr i t ten gaat – straatk l inkers u i t k le i z i jn het natuur l i jke mater iaa l b i j u i tstek voor een natuur l i jke tu in en zorgen bovendien voor een mediterrane u i tst ra l ing. Een u i tstekend voorbeeld h iervan z i jn de Kurzentren-hote ls in Oostenr i jk .

De lente doet de harten sneller kloppen en de natuur komt weer tot leven. Dit is de beste tijd om de tuin een ander gezicht te geven. Kleiklinkers uit klei zijn ideaal voor de aanleg van paden, druipboorden, binnenpleinen en barbecueplekken, trappen en treden, terrassen en wintertuinen, voor opritten of parkeer-plaatsen, en gaan uitstekend samen met het groen van planten en gazon.

Vorstvrijheid en slipvastheidDe hoge baktemperaturen tijdens het fabricageproces maken de kleiklinkers uit gebakken klei vorstvrij, sterk en duurzaam. Berekend op hoge belastingskrachten zijn ze zonder proble-men berijdbaar en bovendien slipvast door de speciale opper-vlaktestructuur.

Dit wordt ook bevestigd door de Heer Künig, oprichter van de hotelketen „Die Kurzentren“: „Met de vorstvrije Land-haus kleiklinkers leggen wij opritten en loopstroken aan. Dit bestratingsconcept behoort tot de basisinrichting van elk Kurzentrum-hotel. Wij hebben de kleiklinkers al meer dan 12 jaar in gebruik zonder enige reparatie, en zullen ook in de toekomst voor dit natuurproduct blijven kiezen, dat ideaal samengaat met de natuurlijke vormen van onze architectuur.“

Kleuren, formaten en oppervlakkenDe kleiklinker van Landhaus is verkrijgbaar in gladde, ruwe en antieke uitvoering in de kleuren lichtrood, rood en roodbont. De antieke uitvoering creëert in elke tuin een bijzondere zuiderse atmosfeer – men waant zich in Toscane met zijn wondermooie harmonische tuinen.

Loopstroken en pleintjes bij de hotelketen „Die Kuranstalten“ met Landhaus klinkers ruw in de kleuren rood, roodbont gemengd en lichtrood.Om een optimale waterdoorsijpeling te garanderen, werden op de parkeer-plaatsen geperforeerde klinkers gebruikt.

Kurzentren, OostenrijkContact Künig GmbH, Die Kurzentren Gewerbehof 1 6330 Kufstein Oostenrijk

Tel +43 53 72 90 500-36

Fax +43 53 72 90 500-440

Internet www.kurzentrum.at

Gebruikte Landhaus oppervlakte ruw in de kleuren kleiklinkers lichtrood, rood en roodbont

Verkrijgbaar in ± 140 x 260 x 50 mm

Info

Landhaus ruw lichtrood Landhaus ruw rood Landhaus ruw roodbont

1� 1�

Rotterdam, Neder land

In harmonie

Door de bouw van de Mül lerp ier l igt de Rotterdamse wi jk Del fshaven opnieuw aan de Maas. Decennia lang was de woonwi jk door de industr ië le bebouwing met de grote opslagplaatsen afgesloten geweest van het water. Nu wordt de buurt rond de Mül lerp ier een aantrekkel i jk stadsdeel .

Samen met de Lloydpier en de Schiehaven was de Müllerpier ooit een deel van het Rotterdamse havengebied. Nu wordt dit gebied na zijn stedenbouwkundige herinrichting omgedoopt tot Lloydkwartier.

Het buitendijkse havengebied was een strikt afgeschei-den gebied vanaf de Parksluizen tot aan de historische Delfs-haven en de daarachter gelegen woongebieden. Langgerekte magazijnen benamen het zicht op de stroom. Door de ver-plaatsing van de havenactiviteiten in de richting van de grote zeehavens kwamen deze gebieden nu vrij voor de stad.

Aantrekkelijk wonen met zicht op de havenEr werd besloten op het hele terrein een stedelijke mix van wonen en bedrijfsactiviteit te realiseren, en voor de hele wijk het uitzicht op de Maas open te houden. Hoewel de woon-activiteit aan de Müllerpier de grootste betekenis krijgt toege-

1� 1�

Hannover, Dui ts land

Afwisseling

Bi j de aanleg van straten, wegen en p le inen worden hoge e isen geste ld aan de technische en opt ische kwal i te i t van de mater ia len. Die moeten n iet a l leen goed funct ioneren en langdur ig bestand z i jn tegen hoge belast ing, maar ook voldoen aan de esthet ische e isen.

wezen, werden de benedenverdiepingen als open bedrijfs- of handelszones geconcipieerd. Deze kunnen in de toekomst nog de meest uiteenlopende gebruiksmogelijkheden krijgen. Ria Aarnink, landschapsarchitecte bij de gemeente Rotterdam, vindt dat de omgeving rondom de Müllerpier nu een zeer aan-trekkelijk stedelijk gebied vormt: „Het stedenbouwkundig ont-werp werd samen met KCAP architects & planners ontwikkeld. De plaatsing van massieve woonblokken moet opnieuw aan een haven doen denken.“

Het zicht op het water en de beleving ervan waren belangrijke elementen bij het ontwerp. Alle woningen zijn op het water gericht en beschikken over grote vensters en balkons met zicht op de stroom. Aangezien het in deze regio krach-tig kan stormen, zijn alle gebouwen rond een tegen de wind

beschut gebied geplaatst, waar de band met het water altijd overheerst.

Eenheid in verscheidenheidBij de bestrating van de verschillende stedenbouwkundige zones koos men bewust voor een rustig en consequent uniform gehouden geplaveide ondergrond. Hier komen de verschillende gebouwen goed tot hun recht, openbare ruimte en bebouwing beklemtonen elkaar. De hier gebruikte kleiklinker past door zijn niet-homogene kleurgeving bij de diverse andere soorten gebakken materialen die in de omliggende architectuur werden gebruikt, en geeft de volledige stadsruimte nog een extra kwalitatieve toets.

Müllerpier − Delfshaven, Rotterdam, NederlandOpdrachtgever Gemeente Rotterdam

Landschapsarchitecte Ria Aarnink

Gebruikte kleiklinkers Ravenna roodbruin gereduceerd

Verkrijgbaar in WF (± 199 x 48 x 87 mm); DF (± 199 x 65 x 87 mm); UDF (± 200 x 65 x 65 mm); KK70 (± 201 x 100 x 71 mm); KK80 (± 201 x 100 x 81 mm)

Info

Ravennaroodbruin gereduceerd

Tien verschillende kleiklinkers uit de fabrieken Buchwäldchen, Baalberge en Petershagen illustreren de kleurenrijkdom en het expressievermogen van gebakken klei.

�0 �1

w

Oprit en toegangszone

Ontwerp Dörte Michaelis

Gebruikte Dresden, antracietbruin genuanceerd kleiklinkers Heide, rood genuanceerd

Lausitz, bruinbont

Verkrijgbaar in NF (± 240 x 118 x 71 mm met vellingkant) WF (± 200 x 100 x 50/52 mm met vellingkant) DF (± 240 x 118 x 52 mm met vellingkant) WDF (± 200 x 100 x 71 mm met vellingkant)

Aangelegde oppervlakte ca. 200 m², uitgevoerd in 2003

Info

Een geslaagd voorbeeld hiervan heeft Wienerberger Duitsland bij wijze van spreken voor de eigen huisdeur gerealiseerd, in zijn hoofdzetel in Hannover. In 2003 werden de oprit en toegangs-zone van de hoofdzetel heringericht volgens de plannen van de ambachtelijke kunstenares Dörte Michaelis. Hierbij moesten op een beperkte oppervlakte van nauwelijks 200 m² voldoende parkeerplaatsen voor bezoekers, én rij- en voetgangersstroken worden voorzien. De verschillende functionele zones werden duidelijk aangeduid, en er werd rekening gehouden met ecolo-gische en vormgevingsaspecten.

Techniek en designTERCA kleiklinkers blijken op grond van hun vele technische voordelen, hun hoge belastbaarheid en de rijkdom aan kleuren en formaten, telkens weer een goede keuze voor de creatieve stads- en landschapsinrichting. Dit zowel voor klassieke pro-jecten als voor bouwplannen met hoge eisen inzake individualiteit en exclusief design. Ook ecologische aspecten spelen een rol bij bestratingen: ondanks de zeer geringe waterabsorptie van de kleiklinkers laat de bestrate oppervlakte bij een voegenaandeel

van amper 10 procent, ongeveer 40 procent van het regenwater doorsijpelen. Kleiklinkers zijn het ideale materiaal om de water-doorlaatbaarheid van een oppervlak te vrijwaren.

Oprit en toegangszoneMichaelis koos voor de oprit en toegangszone een zichtbare opsplitsing van de vlakken: de parkeerplaatsen werden uitge-voerd in antracietbruin geschakeerde kleiklinkers van het type „Dresden“, gescheiden door bruinbonte „Lausitz“ klinkers, die doorlopen in de tussenliggende zones. Voor de oprit werden rood geschakeerde kleiklinkers van het type „Heide“ in een gebogen patroon aangelegd. Opvallende blikvanger: het met „Lausitz“ klinkers ingewerkte Wienerberger vlammenlogo.

Parkeerplaats en oprit bijgebouwIn de zomer van 2006 werd de uitbreiding van het administra-tiegebouw van Wienerberger officieel geopend en een 800 m² grote parking voor de medewerkers inclusief leveringszone achteraan in gebruik genomen. Voor de rijstroken gebruikte men „Dresden“ kleiklinkers in antracietbruin, die perfect samengaan

met de „Dresden“ bakstenen in de elegante moderne voorge-vel. Er ontstond een mooi contrast door de warme tinten van de met bruinbonte „Lausitz“ klinkers aangelegde parkeerplaatsen. Op de parkeer- en rijstroken werden de kleiklinkers in een visgraatverband aangelegd. Hierdoor werd niet alleen een bij-zonder visueel effect bereikt, maar ook een betere stabiliteit en belastbaarheid dan bij de voetgangersstroken die in halfsteens-

Een zichtbare oppervlakte-indeling met gebogen wegverloop vormt het bestratingsbeeld van de toegangszone.

De parkeerplaatsen met bruinbonte „Lausitz“ kleiklinkers vormen een harmonisch contrast met de rijstroken in antracietbruine „Dresden“ klinkers.

Perfecte harmonie: antraciet geschakeerde „Dresden“ kleiklinkers en elegante, grijze „Dresden“ gevelstenen.

Wienerberger Ziegelindustrie GmbH, HannoverVormgeving van oprit, toegangszone en parkeerplaatsen

Parkeerplaats en oprit bijgebouw

Ontwerp en uitvoering Architectengroep Hamann

Gebruikte Rijstroken: kleiklinkers Dresden, antracietbruin genuanceerd;

Parkeerstroken: Lausitz, bruinbont Presentatievierkanten: Alt Schwerin, rood-leisteengrijs gevlamd; Colbitz, barnsteen gevlamd; Dessau, herfstgebladerte; Dresden, antracietbruin genuanceerd; Fläming, roodbruin gevlamd; Heide, rood genuanceerd; Holstein, herfstvuur; Lausitz, bruinbont; Lüneburg, roodbruin genuanceerd; Märkisch, geel genuanceerd; Münsterland, herfstbont Kohlebrand; Westfalen, roodbont Kohlebrand

Aangelegde oppervlakte ca. 800 m², uitgevoerd in 2006

verband aangelegd waren. In een soort van kleine tentoonstel-ling worden tien verschillende klinkervierkanten gepresenteerd op de lang gerekte oprit. De daarvoor gebruikte kleiklinkers uit de fabrieken Buchwäldchen, Baalberge en Petershagen geven een beeld van de kleurenrijkdom en de expressiemogelijkheden van dit natuurlijke bouwmateriaal in gebakken klei.

Dresdenantracietbruin genuanceerd

Heiderood genuanceerd

Lausitzbruinbont

��

Door de bouw van de Lauwersmeerdijk in de jaren zeventig, geraakte de economische groei van het noordelijk deel van Fries-land in het slop. Lange tijd durfde niemand het aan het gebied rond het Lauwersmeer weer op te waarderen. Dat veranderde met de fusie van Landal GreenParks en Geveke Projectontwik-keling. Hieruit ontstond het recreatiepark Esonstad, dat afgelo-pen zomer voor het eerst vakantiegangers welkom heette.

Nostalgie in het hart van EsonstadOostmahorn heeft niet echt een dorpskern, daarom vervult het centrale plein van Esonstad deze functie. Rondom het plein staan historisch ogende gebouwen met een commerciële bestemming gegroepeerd. De boorden van het plein gaan over in kaden, zodat plezierbootjes direct in het hart van Esonstad kunnen aanleggen. Vanaf het plein leiden enkele trapjes naar de dijklijn. „Een havenkom met aanlegsteiger en de nostalgische atmosfeer nodigen uit tot een langdurig verblijf op het water“, aldus Klaas Odink van Geveke Projectontwikkeling.

Functie en karakter„Door de juiste verhouding tussen gevels, straatbreedte en gekozen materiaal is een historisch ogend geheel ontstaan.“ Deze „juiste“ verhouding is te herkennen in het ouderwetse straatprofiel rondom een gracht. De hoofdverkeersader in Esonstad, een gedempte gracht, kreeg een rijbaan in gra-niet, aan de randen afgeboord met een afwateringskanaal en parkeerstroken in kleiklinkers. De straten die uitkomen op de hoofdstraat, zijn voorzien van een rijbaan in graniet, een parkeerstrook in kleiklinkers en tegen de gevels ongeveer een meter privéruimte.

De verschillende kleuren van de bestrating zijn afgestemd op de functie van de weg – rijbaan, fietspad of parkeerstrook – zodat er een voor de hand liggend straatprofiel ontstaat. De kleuren passen bij de verschillende kleurtinten van de gevels, die historisch kenmerkend zijn voor de bebouwing van een Friese havenstad.

Oostmahorn, Neder land

Middeleeuwse renaissance

Gewel fde gevels en t rapgevels maar ook granieten bestrat ing en k le i-k l inkers roepen in Esonstad een nosta lg isch gevoel op. Het recreat iepark aan de rand van Oostmahorn aan het Lauwersmeer straa l t de atmos-feer u i t van een oude Fr iese havenstad. Hier ontstond een romant isch straatbeeld door gevels, st raatbreedte en mater ia len goed op e lkaar af te stemmen.

Oostmahorn, EsonstadOpdrachtgever Geveke Projektentwicklung

Contactpersoon Klaas Odink

Gebruikte Oliva wasserstrich WF – kleiklinkers donkerbruin gereduceerd onbezand; Zonnebloem wasserstrich WF – oker gereduceerd onbezand; Rosa wasserstrich WF – roodbont gereduceerd onbezand

Verkrijgbaar in WF (± 199 x 48 x 87 mm) DF (± 199 x 65 x 87 mm)

Info

Zonnebloemwasserstrich WF – oker

Olivawasserstrich WF – donkerbruin

Rosawasserstrich WF – roodbont

��

Szentes, Hongar i je

Efficiënte facelift

Op de Hongaarse laagvlakte onderhoudt men ook vandaag nog een honderd jaar oude t radi t ie , waarbi j bakstenen a ls k le ik l inkers worden gebru ikt . Zo werd ook het centrum van Szentes (prov inc ie Csongrád) her inger icht met gebru ik van k le ik l inkers.

In het voorjaar van 2006 had Wienerberger een anonieme open wedstrijd uitgeschreven, waaraan gemeenten konden deelne-men met projecten voor de vernieuwing van hun openbare plei-nen. Hoewel Szentes met zijn aan te leggen oppervlakte van 5.500 m² niet tot winnaar werd uitgeroepen, waren in zekere zin alle deelnemers winnaars, want uiteindelijk kregen zij de klei-klinkers die nodig waren voor de renovatie tegen een verlaagde prijs.

Márta Juhász, architecte van de stedenbouwkundige dienst van de 32.000 inwoners tellende stad Szentes en auteur van het ontwerp dat voor de wedstrijd ingediend was, tekende behalve de bestrating ook voorstellen uit voor een structurele herinrichting van de volledige oppervlakte, het straatmeubilair en de beplanting.

Alles nieuwVoor Juhász, die reeds 35 jaar in Szentes woont en werkt, was deze opdracht een bijzonder spannende uitdaging – in de jaren zeventig had zij, destijds samen met haar man, een van de hu-izen op het hoofdplein ontworpen; het „Witte Huis“, zoals het woon- en handelsgebouw door de burgers wordt genoemd. Rond dit gebouw stroomt het meeste voetgangers- en fietsver-keer van de stad, aangezien de winkels, de cafés en de galerij op de benedenverdieping en de eerste verdieping van het huis veel mensen aantrekken.

Als belangrijkste element van de nieuwe pleininrichting werd de oude asfaltverharding met zo’n 10 tot 15 procent ge-reduceerd. Het aandeel aan groenzones werd vergroot en men creëerde voldoende fietsenstallingen, zitbanken en afvalemmers. De riooldeksels werden vervangen en men ontwierp een geva-rieerde sierbestrating in plaats van het uniforme grijze asfalt.

Het centrum van SzentesOp het St. Miklós-plein naast het hoofdplein bevindt zich de Ser-vische kerk, een beschermd monument. Vóór de hoofdingang

en trap van deze kerk gebruikte men een bestrating met een patroon. De kleiklinkers in de kleuren Alt-Schwerin en Märkisch werden hier als „meanders“ aangelegd. De nabijgelegen Nagy Ferenc-straat werd omgevormd tot een voetgangerszone. Hier dienen de verschillende kleurtinten en de legverbanden als halfsteens-, visgraat- of elleboog-verband ter oriëntering. De lichtere vlakken zijn voor de voetgangers bestemd, de donker-dere voor de voertuigen. Ook de openbare verlichting van de voetgangerszone werd aangepast.

De uitvoering van de zachte maar niettemin efficiënte facelift van het hoofdplein van Szentes duurde van mei tot au-gustus 2006. Door de nieuwe bestrating ziet het stadscentrum er helemaal anders uit, de kleiklinkers zorgen niet alleen voor een esthetisch totaalbeeld, maar onderscheiden zich ook door hun duurzaamheid en bestendigheid.

Aanvullende accenten: kleurrijke bloemperken en hedendaagse kunst.

Centrum van Szentes, HongarijeArchitecte Juhász Márta

Wegenplanning Vaist Zoltàn

Gebruikte Alt Schwerin, rood-leisteengrijs gevlamd kleiklinkers Märkisch, geel genuanceerd

Verkrijgbaar in WF (± 240 x 118 x 52 mm met vellingkant) NF (± 240 x 118 x 71 mm met vellingkant)

DF (± 200 x 118 x 52 mm met vellingkant) WDF (± 200 x 100 x 71 mm met vellingkant)

Aangelegde oppervlakte 5.500 m2

Info

Alt Schwerinrood-leisteengrijsgevlamd

Märkischgeelgenuanceerd

��

maar ook een zeker veiligheidsgevoel. De modulaire opbouw en herhaalbare basiselementen zorgen voor een vertrouwde aanblik: de meeste elementen bestaan uit een paal of een zuil, T.I.C.-totem genoemd (T.I.C. staat voor Techniek, Informatie en Communicatie), die zodanig is uitgerust dat hij ook geschikt is voor toekomstige oriëntatietechnieken en geleidesystemen. Stadsplannen, dienstregelingen en berichten over vertragingen kunnen dan via het netwerk worden opgeroepen en via het openbare communicatiesysteem worden geoptimaliseerd.

Van de fabriek de straat opIn het jaar 2000 werden de eerste elementen aangebracht in de straten van Gent. Alle producten waren in de fabriek klaar-gemaakt en vervolgens in hun geheel per vrachtwagen naar hun plaats van bestemming gebracht, waar ze nauwkeurig op hun plaats werden opgesteld, bevestigd en bedraad. Op deze manier kon de bouwtijd tot een minimum worden beperkt. Op nauwelijks zes weken tijd werden meer dan 400 bus- en tramhaltes ingericht met wachthokjes van verschillende vorm

en grootte, plus nog eens 80 infoborden, 40 aanplakzuilen, 400 afvalemmers en tal van andere elementen.

VeelbelovendBij de ontwikkeling van deze productlijn kwam het erop aan een harmonisch contrast te bewerkstelligen tussen oude en nieuwe architectuur in de stad Gent. Dit resulteerde in een totaalpro-gramma van stadsmeubilair en reclamedragers waarbij alumi-nium als hoofdmateriaal wordt gebruikt.

Enthoven Associates, Belg ië

Stadsmeubilair voor de moderne grootstad

„L ichtdoor latende bushokjes a ls l ichts ignalen en verbindingspunten in de hele stad“, zo kan het idee achter d i t gamma stadsmeubi la i r worden omschreven. De opdrachtgever Clear Channel Belg ium, een dochter-onderneming van de groep Clear Channel Adshel , l ie t z ich overtu igen en gaf de opdracht voor het ontwerp en de u i tvoer ing van het vo l led ige stadsmeubi la i r in de Belg ische stad Gent.

Inzake stadsplanning en stadsmeubilair werd lange tijd weinig aandacht geschonken aan de factor design. Tegenwoordig is men zich bewust van het belang en de betekenis van een goed design en de kwaliteit van het meubilair voor het imago en het profiel van een stad. Enthoven Associates ontwikkelt innovatie-ve ideeën inzake stadsmarketing en openbare dienstverlening. Hiertoe behoren ook esthetiek en organisatie van stadsmeu-bilair. Enthoven Associates kan over een uitgebreide ervaring bogen op het vlak van openbare dienstverlening, straatmeubi-lair en streekvervoer. Het economische principe is daarbij zeer aantrekkelijk, want ontwerp, productie, installatie en onderhoud zijn gratis voor de stad. Als tegenprestatie krijgt City Advertising het recht om de reclamevlakken te commercialiseren. Na afloop van het voor 15 jaar afgesloten contract, worden de stadsmeu-belen afgebroken, hergebruikt of gerecycled.

Design: individualiteit en integratieDe culturele en historische achtergrond van de stadsarchi-tectuur vormde de belangrijkste algemene voorwaarde bij de

ontwikkeling van het stadsmeubilair voor de stad Gent, waar-van het karakter moest worden bewaard. Hiertoe behoren bushokjes met of zonder telefooncellen en verlichte infoborden, vrijstaande affichepanelen en aanplakzuilen, zitbanken, afval-emmers, openbare toiletten, glazen windschermen en combi-naties van al deze elementen. Gelet op de grootte van Gent, hebben deze straatmeubelen een kenmerkende invloed op zeer uiteenlopende stedelijke alsook landelijke architectuurstijlen. In de heterogene stad passen lichte, doorschijnende en sobere vormen met heldere lijnen goed bij de veelzijdige architectuur, zonder het karakter hiervan te verstoren.

Zichtbare transparantie Bij het stadsmeubilair moet de uiteenlopende functionaliteit worden omgezet in optimale vormen. Door de lichtdoorlaat-baarheid van de wachthokjes zijn de passagiers altijd zicht-baar voor andere weggebruikers – en dankzij de optima-le verlichting – zelfs ’s nachts. In het duister fungeren ze als lichtsignalen en bieden ze niet alleen beschutting bij elk weer,

Enthoven Associates Design ConsultantsAdres Lange Lozanastraat 254

2018 Antwerpen, België

Tel +32 3 203 53 00

Fax +32 3 203 53 03


Internet www.ea-dc.com

Info

��

Product ie, Neder land

„Haute cuisine“ van de kleiklinker

Welke knowhow en welke technologieën heeft men nodig om hoogwaardige bakstenen en k l inkers te vervaardigen in de meest u i teenlopende k leuren en vormen? Het wordingsproces van de grondstof k le i tot de gebru iksk lare gebakken k le ik l inker l i jk t op een spannende en boeiende re is.

De steenfabriek Kijfwaard ligt dicht bij de Duitse grens, ten zuiden van Arnhem in Nederland. Zij produceert in de eerste plaats kleiklinkers voor de Nederlandse markt, alsook, in ge-ringere mate, voor Belgische en Duitse afnemers. Af en toe krijgen zij ook speciale opdrachten uit landen zoals Rusland en Noorwegen. Onlangs verhoogde de fabriek haar capaci-teit met 100 procent door de aankoop van een tweede tun-neloven, en verdubbelde het aantal droogkamers. De reeds jarenlang stijgende vraag naar straatklinkers in klei op de Nederlandse markt maakte deze uitbreiding noodzakelijk. Vooral de jongste jaren werd dit natuurlijke bouwmateriaal opnieuw populair.

De juiste ingrediëntenDe productie van hoogwaardige kleiklinkers komt overeen met koken op topniveau: zonder de juiste ingrediënten lukt het niet. Het hoeft dus niet te verbazen dat voor de verschillende pro-ductieprocédés „recepten“ worden gebruikt die de samenstel-ling van de grondstofmengsels en de verschillende processtap-pen regelen. De klei is afkomstig uit Nederland en Duitsland en wordt gedeeltelijk via de binnenscheepvaart aangevoerd. In uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld om een speciale kleuring te krijgen, voegt men ook andere natuurlijke grondstoffen toe, zoals titaniumoxide of mangaanoxide.

Bij alle grondstoffen is de ontginning aan strenge voor-schriften gebonden. Een productieplan is bijgevolg afhanke-lijk van de beschikbaarheid van de betreffende grondstoffen. Daarom worden meestal voor elk productieplan kleisoorten uit verschillende leveringen gebruikt. Deze leveringen uit verschil-lende wingebieden wijken dus meestal enigszins van elkaar af wat hun materiaaleigenschappen betreft; ze worden op elkaar gestapeld in lagen van 50 cm dik. Vanaf een zekere hoogte graaft men de benodigde hoeveelheid af, dwars door de ver-schillende lagen, en brengt men ze naar de opwerkingsinstalla-tie. Dit garandeert steeds een homogene samenstelling.

Goede voorbereiding is een geheim receptIn de opwerkingsinstallatie wordt de klei op lange transportban-den voorbij grote magneten en een elektronische metaaldetector gevoerd om metaaldeeltjes te verwijderen. Vervolgens wordt hij in de breekinstallatie door malen en kneden grof verkleind, en daarna in de walsinstallatie fijngemalen. De klei voor één week-productie wordt in een kleikamer, een soort voorraadbunker, opgeslagen. In de kleivoorbewerking van de fabriek zijn er acht van die bunkers, zodat bij leveringsproblemen, bijvoorbeeld vanwege hoogwater, de ovens toch nog kunnen blijven bran-den. Hier wordt het mengsel opnieuw chemisch geanalyseerd. Pas daarna gaat de klei het eigenlijke productieproces in.

In een reusachtige menginstallatie wordt de grondstof dan tot een taaie massa gekneed en wordt er eventueel nog waterdamp toegevoegd. Daarna volgt de pers. In de fabriek van Kijfwaard worden kleiklinkers vervaardigd in verschillende – vooral Nederlandse – formaten, volgens de perstechniek.

Knowhow en computer – hand in handDe klei wordt nu volautomatisch in met zand bestrooide vormen gekiept en geperst. De zo vervaardigde vormlingen worden uitgedrukt op droogplaten en in verschillende lagen op droogwagens geplaatst. Na droging stapelt een zetma-chine de vormlingen op tunnelovenwagens. Nu zijn ze klaar om te worden gebakken. Het bakken is de belangrijkste pro-ductiestap, want deze bepaalt – samen met het betreffende grondstofmengsel – de kleur en kwaliteit van de klinker. Het bakproces in de 200 m lange, met aardgas gestookte ovens duurt ongeveer vier dagen. De hoogste temperatuur bedraagt om en bij de 1100°C. Tijdens dit lange bakproces krimpen de klinkers gelijkmatig, waardoor ze hun unieke, constante eigenschappen krijgen: vorstbestendigheid, duurzaamheid, slijtvastheid en weerstand tegen vuil en chemicaliën zoals strooizout. Tijdens hun lange weg door de ovens worden de klinkers permanent door computers bewaakt, maar ook door

�0 �1

ervaring verworven vakkennis speelt een belangrijke rol. Uit de cijfers blijkt dat al deze inspanningen ook resultaat opleveren: in 2005 kreeg niet minder dan 98,4 procent van de productie de hoogste kwaliteitsnotering.

Ecobalans: zuinig met energieWat het energieverbruik betreft, vindt het bakproces onder optimale omstandigheden plaats. Zo wordt de restwarmte her-gebruikt om in het voorste gedeelte van de ovens het bakgoed op te warmen, waarna die uiteindelijk de oven verlaat. Voorts wordt vrijkomende warmte afgezogen en naar de droogkamer geleid, waardoor het gasverbruik tot een minimum kan worden beperkt. Overige warmteoverschotten worden via een warm-tekrachtkoppelingsmethode omgezet in elektrische stroom, waarmee een vermogen van 400 kW wordt gehaald – ruim de helft van de stroombehoefte van de fabriek. Bovendien kunnen hierdoor bij stroomstoringen alle cruciale onderdelen van de productie gewoon doorgaan.

Kleiklinkers van de hoogste kwaliteitNa het bakken wordt de inhoud van telkens twee tunneloven-wagens door elkaar gemengd en hetzij op pallets of in zoge-naamde „hulo-pakketten“ gesorteerd. Kleur- en grootteverschil-len worden door het dooreenmengen van de klinkers volledig uitgesloten, zodat de kwaliteit van de levering verbetert.

Na verpakking worden de pallets naar een grote laad-plaats gebracht, waar de vrachtwagens aan- en afrijden. Hier doet ook het Nederlandse kwaliteitszorgbedrijf KIWA meteen de controles die nodig zijn voor de toekenning van het KOMO-kwaliteitslabel. Alle kleiklinkers van de steenfabriek Kijfwaard zijn onderscheiden met dit Nederlandse kwaliteitslabel en zijn

bovendien ook drager van de voor de Duitse en Belgische markt geldende kwaliteitscertificaten BÜW en BENOR.

De finishing touch In veel gevallen krijgen de gebakken klinkers nog een speciale nabehandeling. Belgische afnemers bijvoorbeeld geven de voorkeur aan een „getrommeld“ (gebroken) oppervlak. Om de klinkers een zeker patina te geven, worden ze soms ook gepolijst. Aangezien deze behandeling duurder is, wordt ze uit-sluitend gebruikt voor bijzondere projecten, bijvoorbeeld voor de bestrating van historische stadskernen. Soms wordt een deel van de partij ook in een bepaalde kleur geglazuurd, bijvoorbeeld om een gekleurde strook in de bestrating te creëren. De creati-viteit kent bij gebakken kleiklinkers werkelijk geen grenzen.

Steenfabriek KijfwaardAdres Kijfwaard 10 6911 KE Pannerden Nederland

Tel +31 316 37 95 70

Fax +31 316 37 95 74


Internet www.wienerberger.nl

Info

Serv ice

BelgiëWienerberger NVB-8500 KortrijkTer Bede Business CenterT: +32 56 24 96 [email protected]

BulgarijeWienerberger EOODBG-1172 Sofia4, Pimen Zografski Str.Business Building 2, Office 1T: +35 92 961 54 [email protected]

DenemarkenWienerberger A/SDK-2605 BrøndbyVallensbækvej 26-28T: +45 70 13 13 [email protected]

DuitslandWienerberger Ziegelindustrie GmbHD-30659 HannoverOldenburger Allee 26T: +49 511 610 70-0T: +49 1805-06 [email protected]

EngelandWienerberger LtdGB, Cheshire, SK8 3 SAWienerberger House, Brooks Drive,Cheadle Royal Business Park, CheadleT: +44 161 491 82 [email protected]

EstlandWienerberger ASEST-11415 TallinnPeterburi tee 75T: +372 620 95 [email protected]

FinlandWienerberger OY ABFIN-00380 HelsinkiStrömberginkuja 2T: +358 9 565 58 [email protected]

FrankrijkWienerberger SASF-67204 Achenheim8, Rue du CanalT: +33 90 64 [email protected]

HongarijeWienerberger Teglaipari RtH-1119 BudapestBártfai u. 34T: +36 1 464 70 [email protected]

ItaliëWienerberger Brunori SRLI-40020 Mordano (BO)fraz. BubanoVia Ringhiera 1T: +39 054 25 68 [email protected]

KroatiëWienerberger Ilovac d.d.HR-47000 KarlovacDonje Pokupje 2T: +385 47 69 41 [email protected]

NederlandWienerberger B.V.NL-5301LK ZaltbommelHogeweg 95T: +31 418 59 71 [email protected]

NoorwegenWienerberger ASN-0598 OsloBrobekkveien 40T: +47 22 07 26 [email protected]

OostenrijkWienerbergerZiegelindustrie GmbHA-2332 HennersdorfHauptstraße 2T: +43 1 605 [email protected]

PolenWienerberger CeramikaBudowlana Sp. z o.o.PL-04-175 Warszawaul. Ostrobramska 79T: +48 22 514 21 [email protected]

RoemeniëWienerberger Sistemede Caramizi S.R.L.RO-050557 BucurestiDr. Staicovici Nr. 75T: +40 21 411 29 [email protected]

RuslandOOO Wienerberger KirpitschRUS-601010 KirschatschGebiet WladimirT: +74 95 991 28 [email protected]

SloveniëWienerberger Opekarna Ormozˇ d.d.SLO-2270 OrmozOpekarniska 5T: +38 62 741 05 [email protected]

SlowakijeWienerberger SlovenskeTehelne spol. s.r.o.SK-95301 Zlate MoravceTehelna 5T: +421 37 640 90 [email protected]

TsjechiëWienerberger cihlárskypr °umysl a.s.CZ-37046 Ceske BudejovicePlachého 388/28T: +420 38 776 61 [email protected]

ZwedenWienerberger ABS-237 91 Bjärred, FlädieT: +46 771 42 43 [email protected]

Meer informatie over kleiklinkers kunt u aanvragen bij:

Hoofdzetel:Wienerberger AGA-1100 Wien, Wienerberg City, Wienerbergstraße 11T: +43 1 601 92-0, [email protected], www.wienerberger.com

Garden & Place 2 - BE NL

Documents

Transcript of Garden & Place 2 - BE NL