Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

12
franciscanen .nl 3 6 8 JAARGANG 9 | JULI/AUGUSTUS 2014 | NUMMER 4 Drie nieuwe broeders Een historische stap ‘Inshallah’ INKLEDING 6 SEPTEMBER GESPREK MET BOB VAN LAER BERICHT UIT JERUZALEM

description

 

Transcript of Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

Page 1: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

franciscanen.nl

368

j a a r g a n g 9 | j u l i / a u g u s t u s 2 0 1 4 | n u m m e r 4

Drie nieuwe broeders

Een historische stap

‘Inshallah’

i n k l e d i n g 6 s e p t e m b e r

g e s p r e k m e t b o b V a n l a e r

b e r i c h t u i t J e r u z a l e m

Page 2: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

Foto omslag:

Broeder Louis Bohte ontmoet

een Pales tijns moslimechtpaar in

Bethlehem, indachtig de ‘Woorden

van Franciscus’ onder aan deze

pagina en zijn oproep vreedzaam

samen te leven (zie pagina 8)

Franciscanen.nl is het tweemaande ­

lijkse contactblad van de minder­

broeders franciscanen in Nederland.

Het heeft tot doel een breed publiek

op de hoogte te brengen van het

franciscaanse denken en doen.

Oplage: 6500.

Abonnement:

Gratis aan te vragen via

tel.: 030 2324080 en e­mail:

[email protected].

Vrijwillige bijdragen ter bestrijding

van de onkosten zijn welkom op

rekeningnummer 41.62.44.181

t.n.v. Ned. Provincie v.d. Orde

der Minderbroeders, Utrecht.

IBAN: NL52ABNA0416244181

Redactie:

Ton Peters ofm (hoofdredacteur),

Peter van Zoest (eindredacteur),

Joost van Heijst (redactiesecretaris),

Lars Frendel ofm, Maarten Lemmers ofm,

Ton van Oosterhout ofm.

Ontwerp en drukwerk:

Artis. online & offline communicatie

www.art­is.nl

Contact:

Franciscanen.nl, Deken Roesstraat 13,

3581 RX Utrecht, tel.: 030 2324080,

e­mail: [email protected],

website: www.franciscanen.nl.

ISSN 1871­7217 ­ TNT reg.nr. 135658

2

Wanneer de broeders door de wereld gaan,

mogen zij zich niet verzetten tegen wie hun

kwaad doen,

maar ze moeten wie hen op de ene wang slaat,

ook de andere toekeren.

Begroeting

v o o r a f

Eind mei was ik samen met een medebroeder een weekje op vakantie in Duitsland. We logeerden bij de medebroeders in München. Tijdens een wandeling door de stad, werd op de Odeonsplatz onze aandacht getrokken door de zogenaamde Feldherrenhalle met rechts de Theatinerkirche.

Die Feldherrenhalle intrigeerde me. Onze reisgids vermeldde er over dat Hitler bij deze zuilenhal in 1923 zijn intocht in München beëindigde. Voor de slachtoffers van deze Putsch werd hier een gedenkteken opgericht dat iedere voorbijganger met een geheven arm moest begroeten. Wie dat niet wilde, nam de route aan de achterkant als een uitweg voor het geweten. Ik voelde in mijzelf een weerstand opkomen voor iedereen die de waardigheid van mensen met voeten treedt en een bewondering voor degenen die ‘de weg achterom’ kiezen.

Voordat we de Theatinerkirche in gingen schoten mij de woorden van Franciscus te binnen, waar hij in zijn Testament schrijft: “De Heer heeft mij een groet geopenbaard; wij moeten zeggen: ‘De Heer geve je vrede.’” En ook: “De Heer heeft mij zo’n geloof in kerken gegeven dat ik eenvoudig bad en zei: ‘Wij aanbidden U, Heer Jezus Christus, vooral bij al uw kerken die er op de hele wereld zijn en wij zegenen U, omdat Gij door uw heilig kruis de wereld verlost hebt.’” Een begroeting die wij nog steeds bezigen wanneer wij als minderbroeders een kerk binnengaan en samenkomen voor gebed. Het is er uitdrukking van dat wij de weg van het evangelie willen gaan en daar is geen ‘weg achterom’ voor nodig!

Ton Peters ofm

WOORDEn vAn FRAnCIsCus

Page 3: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

In september 2013 begonnen drie aspirant-franciscanen aan hun postulaatsjaar. Hans-Peter Bartels (26) en Jan ter Maat (35) in Megen en Joachim Oude Vrielink (34) in Amsterdam. Gedurende dat jaar hebben ze kennis kunnen maken met de orde. Hans-Peter Bartels is werkzaam als medewerker communicatie bij Museum Jan Cunen in Oss en volgt de lerarenopleiding Duits. Jan ter Maat is verpleegkundige in de kinder- en jeugdpsychiatrie in Ede/Oosterbeek en Joachim Oude Vrielink werkt als onderzoeker bij het Nederlands Kankerinstituut in Amsterdam. De ervaringen bij de franciscanen hebben hun het vertrouwen gegeven om een volgende stap te zetten en in te treden in de orde. Ze beginnen na de inkleding in Delft samen met twee novicen van de Duitse provincie aan hun noviciaatsjaar in Rheda-Wiedenbrück, Duitsland.

Hoopvol tekenMinister provinciaal Rob Hoogenboom: “Het is voor de Nederlandse fran-ciscanen bijna twintig jaar geleden dat drie kandidaten tegelijk met hun noviciaat begonnen. Dat maakt het tot een bijzonder gebeuren. Is het

Drie nieuwe broederseen toevallige uitzondering? Is het een teken van de tijd en toont het dat in deze gematerialiseerde en geïndividualiseerde samenleving een an-der en rijker leven gezocht wordt? Is het paus Franciscus die bij mensen het verlangen wekt als religieus en volgeling van Franciscus te leven? Ik beschouw het voor onze broederschap als een moment van genade. Ook voor onze kerk en samenleving is het een hoopvol teken. Ik hoop en bid dat het ook anderen op het idee kan brengen om zo’n weg te kiezen. De wereld om ons heen daagt ons uit tot een authentiek franciscaans leven. Juist in deze geseculariseerde wereld vertegenwoordigen franciscanen een grote waarde.”

Ton Peters ofm

De plechtigheid van de inkleding is op zaterdag 6 september om 15.00 uur in de Franciscanenkerk in Delft, Raamstraat 78.

De Nederlandse franciscanen krijgen er op 6 september drie nieuwe broeders bij. Tijdens een

eucharistieviering in Delft ontvangen ze de franciscaanse pij ten teken dat ze opgenomen zijn in de orde van

de minderbroeders. Minister provinciaal Rob Hoogenboom gaat voor in de viering.

3

a c t u e e lDe aanstaande novicen op de veranda van het provincialaat van de Nederlandse franciscanen in Utrecht. V.l.n.r.: Jan ter Maat, Joachim Oude Vrielink, Hans-Peter Bartels.

Page 4: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

o v e r w e g i n g

4

Ruiterstandbeeld bij de Sint-Franciscusbasiliek in Assisi.

Iedere stad met een beetje allure heeft wel een plein met daarop een

ruiterstandbeeld. Zo’n beeld houdt de herinnering levend aan een held

uit een ver verleden, een man die uitblonk in dapperheid toen hij zich

te weer stelde in een of andere veldslag.

Ontwapenend

Ook op het plein voor de Sint-Franciscusbasiliek in Assisi tref je een ruiterstandbeeld aan. Maar het is anders. Het paard houdt mismoedig zijn hoofd naar beneden. Het lijkt niet echt op een strijdros. En de ruiter, een jongeman van een jaar of twintig, hangt een beetje scheefgezakt in het zadel. Zo ongeveer moet Franciscus er hebben uitgezien bij zijn thuiskomst in Assisi. Hij had samen met de weerbare mannen van de stad deelgenomen aan een veldslag tegen het nabijgelegen Perugia. Het is uitgelopen op een totale mislukking. Een jaar lang heeft Franciscus als krijgsgevangene doorgebracht in de kerker in Perugia. Eenmaal vrijgekocht komt hij terug naar Assisi, een ervaring rijker, een illusie armer.

Terneergeslagen, helemaal verzwakt doolt hij maandenlang rond door de straten van Assisi. Het duurt een hele tijd voordat hij weer een beetje zichzelf is. Helemaal de oude zal hij nooit meer worden. Want de idealen van zijn jeugd zijn verbleekt. De droom van de ridderlijke weerbaarheid is verdwenen. Hij begint zich af te vragen of hij zich wel weerbaar moet opstellen. Wat bereik je daarmee? Kan daar wel wat goeds van komen?Franciscus raakt ervan overtuigd dat het anders moet. En als hij zich in 1219 aansluit bij het leger van de kruisvaarders die tegen sultan Melek el-Kamil in Damiate optrekken, doet hij dat ongewapend. Vanuit het kamp van de kruisvaarders gaat hij op blote voeten naar het kamp van de sultan. Want hij wil die man overhalen om tot een vergelijk te komen met de legers van de kruisvaarders. Ook deze onderneming van Franciscus loopt uit op een teleurstelling. Hij krijgt de sultan wel zo ver dat die bereid is om te overleggen. Maar de achterban van de kruisvaarders wil niet van wijken weten. Het zal voor de christelijke legers uitdraaien op een groot fiasco.

Het ideaal van die andere opstelling heeft Franciscus nooit meer losgelaten. Voor zijn broeders bepaalt hij in 1221: “Wanneer de broeders door de wereld gaan, mogen zij zich niet verzetten tegen wie hun kwaad doen, maar ze moeten wie hen op de ene wang slaat, ook de andere toekeren.”

Maarten Lemmers ofm

Page 5: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

g e r e c h t i g h e i d

Op 18 mei overleed Wubbo Ockels,

de eerste Nederlandse astronaut van

wie men zei, dat hij in de hemel de

aarde heeft ontdekt. Het was voor

hem een overrompelende ervaring om

vanuit de ruimte de blauwe planeet

in het heelal te zien. “Een heel nieuw

perspectief waarin de grenzen tussen

staten en tussen volken wegvallen

en we alleen maar vol bewondering

kunnen kijken naar die kleine planeet:

onze aarde, ons thuis.” Aan het

woord is Guy Dilweg ofm, lid van de

werkgroep Gerechtigheid, Vrede en

Eerbied voor de Schepping van de

Nederlandse franciscanen.

Bij de blik op de aarde vanuit de ruimte gaan mijn gedachten uit naar dat prachtige verhaal uit de begintijd van de franciscaanse beweging: ‘Het heilig verbond van de zalige Franciscus met Vrouwe Armoede’. Vrouwe Armoede, de geliefde van Franciscus, is bij de broeders op bezoek. Vol trots leiden ze haar rond in hun woning. Maar de Vrouwe (die natuurlijk wel beter weet) ziet helemaal geen woning. “Waar is jullie klooster?” vraagt ze de broeders. Ze nemen haar mee naar een heuvel en wijzen in het rond en antwoorden haar: “Zie, heel de wereld is ons klooster.” De spiritualiteit van Franciscus laat zich niet opsluiten in een gebouw, zelfs niet in een regel. Zijn charisma straalt over de door ons getrokken grenzen heen. Voor die tijd ook weer een nieuw, wijds perspectief.

DankliedDe één moest ervoor de ruimte in geschoten worden, de ander vond die wijdsheid in de diepte van zijn ziel. Wat ze delen met elkaar is het perspectief, de visie op de totaliteit.

Wubbo Ockels vermaande ons vanaf zijn sterfbed: laten we toch ophouden de aarde uit te putten; we vernietigen daarmee het huis van de mens en onszelf. Franciscus in zijn tijd doorzag en omarmde heel het bestaan als een loflied, een danklied voor de Schepper en riep iedereen op de Schepper te loven in de schepping.We gaan op vakantie of we zijn al geweest. Wat zou het mooi zijn als we daarmee ook wegbreken uit ons vertrouwde huis, weg uit de ons en de aarde beknellende zienswijzen. We delen met ons allen deze ene aarde, uitdrukking van de liefde van de Allerhoogste. Laten we niet leven alsof we alleen op de wereld zijn. Laten we niet leven alsof we er meer dan één van hebben; meer dan deze ene, onze aarde. Het geschenk van de Allerhoogste dat we delen met velen.

Guy Dilweg ofm

Een wijds perspectief

Poster voor de ‘Dag van de Aarde’, een jaarlijks terugkerend evenement dat op 22 april plaatsvindt in 192 landen, waaronder Nederland.

5

Page 6: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

d e b i n n e n k a n t

6

Sinds juni 2013 vormt de franciscaanse broederschap in Vlaanderen een

afhankelijke custodie van de Nederlandse provincie. Daarmee werd een

proces afgesloten dat meerdere jaren in beslag nam. Bob Van Laer (76)

was in die periode minister-provinciaal van de Vlaamse provincie en in

die functie zeer nauw betrokken bij de omvorming van provincie tot

custodie, een kleinere bestuurlijke eenheid. Dit had organisatorisch nogal

wat voeten in de aarde. Dat raakte hem, ook als franciscaan in de zorg voor

zijn medebroeders. Hoe kijkt hij terug op deze bewogen periode?

Bob Van Laer bij de klok in de tuin van conferentie-centrum Hydepark in Doorn, waar de Provincieraad van de Nederlandse franciscanen op 12 en 13 mei bijeen kwam.

Al op twaalfjarige leeftijd droomde Bob ervan pastoor te worden. “Ik zag me al op de preekstoel staan”, vertelt hij. “Rond die tijd werd ik benaderd door een franciscaan met de vraag om naar het internaat van de broeders te komen in Lokeren. Toen ik achttien werd, besliste ik na vele slapeloze nachten om bij de franciscanen in te treden. De groep van enthousiaste leraren, allemaal franciscanen, de boeiende figuur van de directeur, het groei-end contact met de Jezus uit het evangelie, de eerbied van mijn zeer christelijke ouders voor de priesters hielpen me om de stap te wagen, ondanks het feit dat ik me erg aangetrokken voelde tot enkele meisjes uit mijn dorp.”

uitdagingNa een jaar noviciaat, twee jaar filosofie, vier jaar theologie en een pastoraal jaar vroeg Bob Van Laer om naar de missie in Chili te gaan. Maar de Vlaamse provincie had besloten dat hij liturgie zou gaan doceren. Hij studeerde hier-voor één jaar in Rome en twee jaar in Parijs. Toen hij op zijn 66ste minister provinciaal van de Vlaamse franciscanen werd, had hij liturgie gegeven aan het grootseminarie van Hasselt, was hij een aantal jaren verantwoordelijk voor het roepingenwerk en vele jaren werkzaam als novicenmeester. Ook raakte hij betrokken bij ‘Marriage Encounter’, een beweging die oorspronkelijk was opgezet voor religieuze begeleiding van echtparen, maar later werd verbreed naar jongeren, samenwonenden en alleenstaanden. Terugkijkend op het kapittel van 2004 dat hem tot minister provinciaal koos, zegt hij: “Ik stond daar voor een drievoudige uitdaging: proberen te geloven dat broeders me rijp genoeg achten om de taak aan te pakken op een moment dat gewone mensen aan hun pensioen beginnen, het vuur onder de as bij oudere confraters brandend houden, en open blijven staan voor mogelijk nieuwe kandi-daten. Ik ben er met frisse moed aan begon-nen. Ik moest wel mijn verantwoordelijkheid in Marriage Encounter opgeven, wat me pijn deed. Want jarenlang, en trouwens nog altijd, blijft deze beweging mij inspireren en heeft ze

Een historische stap

Page 7: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

7

me geholpen om mijn eigen leven als mens en als franciscaan beter te begrijpen. Echtparen hebben me in die negen jaar als provinciaal geholpen om dicht bij mezelf te blijven en ook dicht bij broeders te staan.”

stroomversnellingDe Vlaamse provincie telde tien jaar geleden nog 151 broeders. Maar toen al drong het besef door dat er een andere structuur moest komen vanwege de sterke vergrijzing en het uitblijven van roepingen. “Veel aandacht en tijd ging naar de zorg voor oudere en zieke broeders”, blikt Bob Van Laer terug. “Ik ontdekte veel eenzaamheid en behoefte aan een luisterend oor. Ook groeide in mij de overtuiging dat onze franciscaanse spiritualiteit meer dan ooit een dringend tegengif is tegen een cultuur van materialisme, individualisme, racisme en agressie. Het kapittel van 2007 bevestigde voor mij alleen maar dat het verouderingsproces zich snel doorzette. Voor het eerst kwam de vraag naar de toekomst van onze provincie ter sprake: moesten we fuseren of een ‘afhankelijke custodie’ worden. Toen heb ik er niet van wakker gelegen. Maar de daarop volgende jaren dwongen ons in het bestuur tot een antwoord op de vragen: Waar vinden we nog voldoende draagkracht voor onze gemeenschappen? Hoelang nog houden we stand? Het kapittel van 2010 zette het licht op groen om toe te groeien naar een custodie, afhankelijk van Nederland. Ik voelde me in een stroomversnelling komen: er moesten plotseling concrete stappen gezet worden naar Nederland, naar Rome, naar onze provincie. We trokken met de vice-provinciaal naar de provincieraad in Nederland om de vraag officieel voor te leggen. In aanloop naar deze ontmoeting kwamen veel gevoelens naar boven: wij, vroeger met 750 broeders, honderden missionarissen, een keur van professoren, grote priesteropleidingen, een eeuwenlange aanwezigheid op zovele plekken in Vlaanderen. Ik herinnerde me nog de slotviering in onze kerk te Tielt (ons noviciaat) waar we 388 jaar intens met de bevolking vergroeid waren: toen we op het einde met de broeders de zegen van Franciscus over de stad zongen kreeg ik plots een prop in de keel en kon ik niet verder. Loslaten, afscheid nemen. Niet gemakkelijk! Bewust worden

dat ik de laatste provinciaal zou zijn van een provincie met zo’n rijk verleden. Wat betekenen we nog? Hoort deze ontwikkeling ook tot de inhoud van onze roeping om mindere broeder te zijn? Minder in aantal, minder in aanzien … minder in zoveel … Misschien een uitdaging om authentieker te worden. Dus: méér minderbroeder. Het unaniem positieve antwoord van de Nederlandse broeders in 2013 op onze vraag was een grote opluchting en zalf op de wonde. Ik werd rustiger en ben opgelucht en met nieuwe energie naar huis gereden. Het Nederlandse kapittel dat nadien unaniem besliste de Vlaamse custodie te ontvangen, nam alle twijfel weg. De realiteitszin en de aanvaarding van de broeders op ons eigen kapittel, een maand later, was voor mij de bevestiging van de belangrijke en historische stap.”

vertrouwenHoe ziet Bob Van Laer de toekomst van het franciscaanse leven in Vlaanderen na dit cruciale moment? “Mijn grootste zorg is: hoe houden wij onze spiritualiteit levend in een tijd die er zo’n grote behoefte aan heeft? Wij zijn ondertussen drie jaar geleden gestart met ‘TAU’, een project om meer bekendheid te geven aan de franciscaanse spiritualiteit.En het komt van de grond. De naamkeuze van paus Franciscus was een opsteker. En ik hou me nog altijd in vertrouwen vast aan Jezus’ belofte: ‘Ik ben met u, alle dagen!’.”

Ton Peters ofm

Op het provinciaal kapittel van 2013 van de Nederlandse franciscanen ontving Bob Van Laer een beeldje van Franciscus, behorend bij een processiestaf, als teken van ‘samen-op-weg’.

Page 8: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

i n t e r n at i o n a a l

8

Ruim vier-en-een-half jaar

woont Geraldo van Buul (73)

in Jeruzalem, gelegen in de

franciscaanse custodie van het

Heilig Land. Na zijn priesterwijding

in 1968 vertrok hij naar Brazilië.

Hij was daar onder meer docent

exegese, directeur van een

middelbare school en had diverse

functie binnen de franciscaanse

broederschap. Zijn verhuizing

naar de custodie heeft te maken

met zijn grote interesse voor de

bijbel. Dagelijks leidt hij pelgrims

rond. Hoe beleeft hij de relatie

tussen moslims en christenen in

de conflicthaard van het Midden-

Oosten?

‘Wanneer de broeders door de wereld gaan, mogen zij zich niet verzetten tegen wie hun kwaad doen, maar ze moeten wie hen op de ene wang slaat, ook de andere toekeren.” Deze woorden uit de Bergrede die Franciscus aanhaalt in zijn voorlopige regel zijn niet gemakkelijk in praktijk te brengen. Voor de broeders in het Midden-Oosten komt daar nog bij dat Franciscus hen ook nog aanspoort om geen ruzie te maken of te discussiëren met moslims. In het verleden hebben ze daar best tegen gezondigd.

GeweldZo gingen enkele eeuwen geleden een aan-tal broeders, gewapend met het kruis, naar de Al-Aqsa moskee en maakten de profeet Mohammed uit voor alles wat lelijk was. De reactie bleef niet uit. Martelaren? In ieder geval was dat niet de houding die Franciscus aangeeft. En nu, met al het geweld hier in het Midden-Oosten, vooral in Syrië, is het niet gemakkelijk om de andere wang toe te keren als je bijna alles hebt verloren: gebouwen en wat nog het ergste is: mensen. Gelukkig hebben we nog geen mede-broeders verloren, maar verleden jaar werd wel een geestelijke vermoord, François Mourad, die bij onze broeders zijn toevlucht had genomen.

vredeHier in het Heilig Land is de omgang met de moslims nog redelijk. Veel moslims sturen hun

‘Inshallah’

De Rotskoepelmoskee in Jeruzalem.

kinderen naar franciscaanse scholen of werken in de huizen van de custodie. De officiële contac-ten met moslimautoriteiten zijn goed. Maar ondergronds broeit er soms toch wel wat. Niet alle christenen zijn fans van moslims. Ook hier zijn er moslims met radicale ideeën, wat het samen-leven met hen niet altijd vergemakkelijkt. En dan de spanningen tussen Palestijnen en Israëli’s. Huizen die plat worden gegooid, olijfgaarden omgehakt, en de manier waarop Israëlische veiligheidsdiensten soms met Arabieren, inclusief kleine kinderen omgaan. Ultra-orthodoxe joden die muren van kerken en moskeeën bekladden met ‘dood aan christenen en moslims’, of die je in je gezicht spuwen als je toevallig in pij langs hen komt. De custos zei me: “Wij zijn gasten hier en onze eerste houding moet die van dialoog met alle partijen zijn, zonder bij voorbaat de een of de ander te (ver)oordelen.” Niet gemakkelijk!Het recente bezoek van paus Franciscus heeft misschien wel een goede invloed gehad. Hij nodigde Peres en Abbas uit om samen in het Vaticaan te bidden. Ook de custos was daarbij aanwezig; hopelijk een franciscaanse bijdrage in het vredes proces tussen Israëli’s en Palestijnen. En als de paus het dan nog klaar krijgt om ook Netanyahu, Assad en rebellenleiders bijeen te krij-gen, samen met de custos, dan kan het misschien tot vrede komen. “Inshallah”, “Als God het wil!”

Geraldo van Buul ofm

Page 9: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

d i e r b a a r

‘Inshallah’

‘Langs het tuinpad van mijn vader’ dwaalde ik door Ammerzoden.

Ik was op zoek naar de landschappen van mijn jeugd. Hier had mijn

geboortehuis gestaan. Het was er niet meer. Er was

een pleintje gekomen. En precies op de plaats

waar ik geboren ben, stond op een sokkel een

heel mooi bronzen beeldje. Twee schoolgaande

kinderen, ieder met een boekentas bij zich,

stevig gearmd als dikke vrienden; ze haasten

zich naar school. Ik beleefde het weer

opnieuw. Hoe ik zelf vanaf dit plekje

onderweg was naar school. Toen ik op

de sokkel de naam zag staan van de

kunstenaar, wist ik het weer: Maria van

Gerwen, de vrouw van wie ik onlangs in de

parochiekerk van Zaltbommel een kindje

had gedoopt. Ik besloot haar een compliment

te gaan maken en ik deed er nog een bosje

bloemen bij. In 2003 ben ik met emeritaat

gegaan. Een paar dagen voor mijn vertrek naar

Megen stond zij opeens bij mij op de stoep:

“Asjeblieft, een replica van het beeldje, de

laatste in een serie van tien; de overige heb ik

verkocht, deze heb ik voor jou bewaard.”

Sindsdien is de kleine weergave van

‘De schoolgaande kinderen van

Ammerzoden’ met me mee verhuisd,

van Zaltbommel naar Megen, en van

Megen naar Alverna. Het beeldje staat op

een tafel, midden in mijn kamer.

En aan ieder die het ziet, vertel ik

over mijn gelukkige jeugd in

Ammerzoden.

Jos van Zeelst ofm

9

Page 10: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

n i e u w s

1 0

Mensen

Op 5 juni overleed te Amsterdam Thijs Steenkamer, 85 jaar oud, 65 jaar minderbroeder en 58 jaar priester. Na zijn studie geschiedenis te Nijmegen was hij leraar in Megen en Venray. Hij combineerde zijn docentschap met pastoraal werk. Na zijn gardianaat te Venray, was hij gedurende twaalf jaar een zeer gewaardeerd gardiaan van de provincialaatscommuniteit in Utrecht. Daarnaast was hij onder meer acht jaar archivaris van de provincie van de franciscanen en lid van de werkgroep kunstbezit.

Op 8 juni 2012 arriveerden twee Indiase franciscanen op Schiphol: Joy SebaSTian (41) en Sekar VellaiSamy (31). Zij kwamen naar Nederland in het kader van internationale uitwisseling binnen de orde, met de bedoeling gaandeweg een bijdrage te leveren aan de opbouw en instandhouding van de broederschap in Nederland. Joy ging wonen in Amsterdam en Sekar in Megen. Hun eerste opgave was de Nederlandse taal machtig te worden en thuis te raken in de maatschappelijke en kerkelijk situatie in Nederland. In de communiteiten van Amsterdam en Megen - en ook in de provincie - deelden ze het leven van hun Nederlandse medebroeders. Ondanks dat alles hebben beiden in goed overleg met de provinciaal van India, Babu Jose Pamplany, en provinciaal Rob Hoogenboom van Nederland, besloten naar hun moederland en de Indiase provincie terug te keren.

Religieus leven iets voor jou?

Bij de franciscanen in Megen en de clarissen in Megen en Nijmegen zijn er regelmatig speciale weekenden voor geïnteresseerden in het religieuze leven (mannen én vrouwen). Het is verhelderend en stimulerend om anderen te ontmoeten die met de vraag bezig zijn of het religieuze leven iets voor hen zou kunnen zijn. Het eerstvolgende geïnteresseerdenweekend vindt plaats van vrijdagavond 24 oktober tot zondagmiddag 26 oktober bij de broeders in Megen.

Gedichten over Clara van Assisi

nieuwe directeur studiecentrum

Op 25 mei werd bij de clarissen te Nijmegen een rijk geïllustreerd boek met gedichten over Clara van Assisi gepresenteerd. De uitgave ontstond in franciscaanse kring als uitvloeisel van het ‘Clarajaar’ 2011/2012, waarin het achtste eeuwfeest van de clarissen werd gevierd. Het boek bevat bestaande gedichten van onder anderen Franciscus en Joost van den Vondel, maar de meeste zijn afkomstig van hedendaagse mensen uit franciscaanse kring.

Dichter bij Clara: haar leven poëtisch verbeeld, onder redactie van Jean Brüll en Peter Ver-maat, Discovery Books, Leeuwarden 2014, 128 blz, € 15,- (inclusief een cd).

Het bestuur van het Franciscaans Studiecentrum (FSC) heeft dr. Willem Marie Speelman benoemd tot directeur. Speelman (1960) stu deerde musi-cologie en theologie. Hij werkt sinds 2002 bij het FSC, een door de Nederlandse minderbroe-ders (franciscanen, kapucijnen en conventue-len) opgericht wetenschappelijk instituut. De instelling is verbonden aan de School of Catho-lic Theology van Tilburg University waar de drie stafmedewerkers van het FSC participeren in onderwijs en onderzoek. Het FSC wil zich onder leiding van Speelman de komende jaren vanuit de franciscaanse spiritualiteit meer profileren op het gebied van leiderschap, zorg, duur-zaamheid en armoede, aldus een persbericht van het studiecentrum. Voor meer informatie: www.franciscaans-studiecentrum.nl.

Willem Marie Speelman

Page 11: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

Europese Franciscaanse JongerenontmoetingBidden, vieren, ontmoeting en bezinning. Daar draait het om tijdens de Europese Franciscaanse Jongerenontmoeting in het Franse Lourdes. Vanuit Nederland zullen we hieraan deelnemen.Data 25-30 augustusPrijs € 350,- (overnachten in tent), € 450,- (overnachten in hotel)

Franciscaans Jongerentreffen‘Goed nieuws!’ Dat is het thema van het Franciscaans Jongeren Treffen (FJT) 2014. Er is ruimte voor plezier, uitwisseling, voor gebed, nieuwe vriendschappen, inspiratie en blijdschap! Dat is immers de ware betekenis van het Griekse ‘euangelion’; het evangelie is een goede en blijde boodschap! Het FJT wordt dit jaar al weer voor de vijftiende keer georganiseerd door de franciscanen en enkele jongeren, in samenwerking met de clarissen. Er zijn weer zo’n 55 plaatsen dus geef je snel op! We zijn te gast in de kloosters van de franciscanen en clarissen in Megen. Zo maak je - met alle andere jongeren - iets mee van hun kloosterlijk ritme en franciscaanse gastvrij-heid. Er is een gevarieerd programma van vieringen, pelgrimstocht, workshops tot een bonte avond met talenten uit eigen kring.Data 10-12 oktoberPrijs € 40,- bij aanmelding tot 1 september. Daarna € 50,-.

Koken met de seizoenenVegetarisch koken met biologische groenten van het seizoen uit de tuin van Stoutenburg. Samen oogsten, groenten schoonmaken, een maaltijd bereiden en genieten van het (h)eerlijke eten.Datum 14 augustus en 11 septemberTijd 15.00-20.00 uurPrijs € 15,-

InformatiemiddagAls je wilt weten hoe wij hier wonen, wat we doen en waarom, kom dan naar onze informatiemiddag. Je krijgt dan informatie over het project en een rondleiding door huis, moestuin en bos.Datum 31 augustusTijd 14.00-16.00 uurPrijs gratis (gift wordt op prijs gesteld)

TuinweekDe moestuin van Stoutenburg voorziet de bewoners, hun gasten en de bezoekers van het conferentiecentrum het hele jaar door van heerlijke, biologische groenten en kruiden. Maak kennis met onze manier van leven en leef mee met het dagritme van de communiteit, waarbij we dagelijks zo’n zes uur in de tuin werken.Data 1-5 septemberPrijs € 95,- (donateurs € 85,-)

LA vERnAFranciscaans Centrum voor spirituele Ontwikkeling

FRAnCIsCAAns JOnGEREnWERK18-30 jaar

sTOuTEnBuRGFranciscaans Milieuproject

11

a c t i v i t e i t e n

voor meer activiteiten in franciscaans nederland: www.franciscaanseweg.nl

Informatie en opgave:Fer van der Reijken ofm Derkinderenstraat 82, 1062 BJ Amsterdamtel.: 020 3467530e-mail: [email protected]: www.laverna.nl

Informatie en opgave:Theo van Adrichem ofmKloosterstraat 6, 5366 BH Megentel.: 0412 465779 / 465770e-mail: [email protected]: www.franciscanen.nl > samen op weg

Informatie en opgave:Guy Dilweg ofm Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburgtel.: 033 4945500e-mail: [email protected]: www.stoutenburg.nl

Open DagGelegenheid om te proeven van de sfeer in La Verna en van de activiteiten in hetnajaar. Verschillende cursusleiders presenteren hun aanbod in de vorm van een workshop. Meer informatie over de open dag is vanaf begin september te vinden op de website van La Verna.Datum 13 septemberTijd 14.00-17.00 uurPrijs gratis

Pelgrimeren in de stadWe gaan met de pont naar Amsterdam-Noord en lopen door dit boeiende stuk Amsterdam richting Durgerdam. Dit alles in het licht van ruimte scheppen in je hoofd en in je hart en voor ontmoetingen in stilte en gesprek. We lopen ongeveer twaalf kilometer.Datum 20 septemberTijd 10.00-16.00 uurPrijs € 15,-

Meditatief schilderenWe lezen mystieke teksten van Franciscus. Daarna laten we ze op een creatieve manier door ons heen gaan door te gaan schilderen. Iedereen kan eraan meedoen, want er is geen bijzonder talent voor nodig. Het schilderen zelf is de meditatie.Data 30 september, 7, 14, 21 oktober.Tijd 14.00-16.00 uurPrijs € 50,-

Page 12: Franciscanen.nl, nr. 4, juli/augustus 2014

f r a n c i s c a a n s J o n g e r e n w e r k

De maanden verstrijken en zo wordt het lente. Onze jeugdleden willen ook graag aan anderen laten zien wat ze ondertussen geleerd hebben. En ze willen ook net als hun volwassen collega’s van het Nederlandse Rode Kruis gaan helpen in de maatschappij. Opeens schiet ons de uitnodiging van broeder Theo weer te binnen en na wat heen en weer gemail, wordt ons gevraagd of wij zouden kunnen helpen op de Open Kloosterdag. Natuurlijk willen wij dat, maar veel van onze jeugdleden zijn nog nooit in een klooster geweest, dus wordt een voorbereidend werkbezoek gepland. Op 9 april stappen onze jeugdleden samen met de begeleiders op de fiets naar Megen. Ze krijgen pas na de onverwachtse EHBO-oefening te horen dat wij daarna naar het

minderbroedersklooster toe gaan. Er volgen veel verbaasde gezichtjes, maar ze krijgen geen tijd om zich te bedenken want broeder Theo en broeder Loek Bosch staan ons al met open armen op te wachten.

Broeder Loek weet door zijn geanimeerde verhaal waarbij zelfs zijn favoriete voetbalclub ter sprake komt onze leden voor zich te winnen. Natuurlijk volgt er een rondleiding en een bezoek aan het kapelletje van het ‘Bruurke van Megen’. Na afloop zeiden alle aanwezige jeugdleden direct ‘Ja’ op de vraag of zij zouden willen helpen op de Open Kloosterdag. Op 10 mei was het dus zover. Met een flinke groep jeugdleden worden wij weer hartelijk ontvangen door alle broeders. Helaas is het die dag

niet zo’n mooi weer, maar de bezoekers lieten zich hierdoor niet uit het veld slaan. Onze jeugdleden hebben de gasten warm ontvangen, de weg gewezen, te woord gestaan en heerlijke muntthee geschonken. Kortom, een topsamenwerking waarbij wij hopen dat er nog een vervolg op komt! Vrede en alle goeds!

Alle leden van de Jeugd- en Jongeren Afdeling Het Maasland van het Nederlands Rode Kruis

eind september hebben we elkaar

ontmoet en daarbij is er een spontane

uitnodiging door broeder theo van

adrichem gedaan om eens met onze

groep op bezoek te komen in megen.

De winter verstrijkt waarin onze afdeling

zich vooral bezighoudt met het aanleren

van eerste Hulp bij Ongelukken en andere

aanverwante hulpverleningselementen

en natuurlijk onze eigen serious request

actie 2013. naast noodhulp waarvan

de meeste nederlanders het rode Kruis

kennen, verleent het rode Kruis ook

sociale hulpverlening.

Topsamenwerking