De façade lijkt vanuit de koepelniet groot, maar wie een paar klei-ne deurtjes opent en een smalletrap op klimt, komt in een gewelf-de ruimte van zo’n zes meter in hetvierkant. Dat wordt helemaal in

beslag genomen door de pijpen enmachineriëen van het orgel. „Jekunt letterlijk in het orgel lopen”,zegt Nico Adrichem, adviseurvastgoed van de GGZ NHN, dieeigenaar is van het complex. En zois het. We lopen door het orgelnaar achteren. Daar staat een mo-tor, die de lucht voor het orgelaanvoert. „Vroeger ging bijna alleshandmatig, maar dat is gelukkigniet meer zo”, zegt Eradus. Delucht gaat naar een buffer die er-voor zorgt dat de toevoer constantis en wordt dan door een vernuftigsysteem, een soort vierkante airco-buizen maar dan van hout, doorhet hele orgel geleid. „Er zijn acht

’balgen’, luchtpersen, die ervoorzorgen dat elk segment van hetorgel zijn specifieke druk krijgt.”Het orgel heeft tijdens de restaura-tie een klap gekregen omdat detemperatuur in de Cultuurkoepelplots op een volgens Adrichem’duistere manier’ opliep tot 30

graden. „Toen heeft het orgel be-hoorlijk op zijn sodemieter gekre-gen.” Het viel Eradus echter nieteens tegen. „De klank viel me nogmee, er bleven wat tonen hangen.Het was vooral sterk vervuild. Ikheb de indruk dat het nooit eengrondige beurt heeft gehad sindshet in 1949 werd gebouwd.”De restauratie duurt zo’n tweemaanden. „Ik moest hier en daarwat afdichtingen repareren enlekkende balgen plakken. En ineen paar pijpen trof ik suikerklont-jes aan.” Binnengeslopen kinde-ren? Een koffiedrinkende cliënt?Een balorige broeder? Eradus is zeer te spreken over het

orgel. „Het is net na de TweedeWereldoorlog gebouwd, in 1949.Dat is een periode tussen de popu-lariteit van Barok en Romantiek in.Dit orgel zit daar tussenin, waar-door er typische barokregistersmaar ook typische romantiekregis-ters in zitten.” Haarlemmer Eradus wordt vanaf 9november de vaste bespeler van hetorgel en in de Cultuurkoepel kanhij behoorlijk van leer trekken. Deakoestiek was er aanvankelijk tégoed, reden waarom er doeken zijnopgehangen om het wat te dem-pen. „Maar er is nog 60 procentvan over. Voor een organist kan ernooit te veel akoestiek zijn.”

Erik-Jan Eradus bezig met het reinigen van een orgelpijp. De variëteit aan pijpen in beeld.

Het orgel van de Cultuurkoepel kan weer bespeeld worden. Het wordt tijdens het festival ’Willibrordus draait door’ van 9 tot 11 september officieel in gebruik genomen. FOTO’S JJFOTO/JAN JONG

Even 2200 pijpen schoonmaken

In de gewelfde ruimte moeten de grootste pijpen worden omgebogen. De pijpen variëren in dikte: de dunste heeft het formaat van een rietje.

Grote orgelCultuurkoepelweer in functie

Heiloo ✱ Hier en daar hoor je nogwat valse lucht, maar er kan ten-minste weer op worden gespeeld:het grote orgel van de Cultuurkoe-pel op het Willibrordusterrein inHeiloo. Orgelexpert Erik-Jan Era-dus uit Haarlem is al maandenbezig het schoon te maken en terestaureren. Een hele klus: het gaatom 2200 pijpen.

Henk-Jan den Ouden

WOENSDAG 10 AUGUSTUS 2016

6 Regionaal

Heiloo

WOENSDAG 10 AUGUSTUS 2016

Regionaal 7

Heiloo