Uit

gav

e v

an

Fo

rFa

rm

er

sN

ed

er

laN

d

NR 32015 VOertaal

Het leven begint met viDa 5

Frievar: marktkansen voor varkenshouders 14

alles uit de kast voor het beste biggenvoer!

Zeug haalt meer uit gefermenteerd voer 13

begint metbegint met

VIDA

HETHET

- Alles uit de kast voor het biggenvoer van de toekomst

- Reportage: 'Koplopers en kleinere biggen eerder op

aflevergewicht'

- De specialist: 'Wij gaan voor de nummer 1 positie'

ForFarmers lanceert compleet nieuw concept in biggenvoer!

inhoud02 Door meer inzicht

naar beter resultaat

03 Column: sterk

04 Column Yvon Jaspers: Zonder woorden

05 Biggenspecial: Het leven begint met viDa

06 alles uit de kast voor het biggenvoer van de toekomst

08 Het best passende voer voor elk type bedrijf

10 reportage: Koplopers en kleinere biggen eerder op aflevergewicht

12 De specialist: edy Bouw-man en Peter Zanders

13 Zeug haalt meer uit gefermenteerd voer

14 Partnership: Frievar biedt kansen voor varkens houderij

16 Kort nieuws

Door meer inzicht naar een beter resultaatBloedanalyse bij vleesvarkens in combi-

natie met aanvullende data, kan leiden tot

een doeltreffende aanpak voor een betere

opbrengst en lagere kosten. dit blijkt nu

ook uit de praktijkresultaten van de

bedrijven die deelnemen aan de delTa-

Score, een nieuwe dienst van ForFarmers

en Boehringer Ingelheim die varkenshou-

ders in staat stelt sneller en op termijn

ook gerichter te sturen op voerbenutting

en prestaties van het vleesvarken.

ForFarmers test de Delta-score sinds

maart van dit jaar in de praktijk. Bij de

deelnemende bedrijven neemt de eigen

dierenarts bloed af bij 12 varkens in de

groeifase en 10 varkens in de eindfase.

De bloedmonsters worden geanalyseerd

door de gD Deventer. De analyses geven

inzicht in de aanwezigheid van

antistoffen tegen de meest voorkomen-

de ziektes op varkensbedrijven.

ForFarmers verwerkt de serologische

uitslagen in een overzichtelijk diagram,

samen met de scores van het bedrijf op

karkassamenstelling, karkasafwijkin-

gen, voerbenutting en technische

kengetallen (onder andere gecorrigeer-

de groei, eW-conversie en uitvalsper-

centage). in dit diagram ziet de varkens-

houder in één oogopslag hoe hij op de

vijf verschillende punten scoort ten

opzichte van de norm, dat wil zeggen:

de gemiddelde scores van vergelijkbare

varkensbedrijven. een begeleidend

rapport geeft een diepgaand inzicht in

de scores. op basis van dit rapport kan

de varkenshouder samen met zijn

Colofonvoertaal is een uitgave van ForFarmers. voor meer informatie kunt u terecht bij ForFarmers, Lochem. tel. 0573 – 288 800e-mail: voertaal@forfarmers.euwww.forfarmers.nl

overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.

Deze uitgave is gedrukt op FSC-papier.

onderzoek

DeLta-score

Delta-score laat de sterke én de verbeterpunten zien van een bedrijf.

2

Column

Sterk

Reageren?mail naar voertaal@forfarmers.eu

Door meer inzicht naar een beter resultaat

dierenarts en voeradviseur prioriteiten

stellen in zijn bedrijfsplan en adequaat

sturen op onder meer een betere

voerbenutting.

Inzicht in kosten van ziektes

met Delta-score brengt ForFarmers de

gangbare, maar tot dusverre losstaan-

de, informatie rond groei, voederconver-

sie, uitvalspercentage, karkassamen-

stelling en karkasafwijkingen samen en

koppelt deze aan de aanwezigheid van

de meest voorkomende en schadelijke

varkensziekten. “We laten hiermee in

feite de kosten van een ziekte zien”,

stelt rutger Jansen, dierenarts var-

kenshouderij bij ForFarmers. “Ziektes

veroorzaken direct of indirect achterblij-

vende groei en afwijkingen en dat gaat

direct ten koste van de opbrengst.”

ook bedrijven met een lage ziektedruk

profiteren van Delta-Score. Jansen:

“Door te benchmarken op de 10% best

presterende bedrijven is snel inzichtelijk

wat je sterke punten zijn en welke

punten aandacht vragen. Deze informa-

tie is waardevol bij het stellen en

realiseren van bedrijfsdoelen. Daarom

zeggen wij ook: Je hoeft niet ziek te te

zijn om beter te worden.”

Sturen op voerbenutting

een belangrijke innovatie binnen de

Delta-score is de voerthermometer.

Reageren?mail naar voertaal@forfarmers.eu

Wetenschappelijk onderzoek heeft

onder meer het verband aangetoond

tussen zogeheten acute-fase-eiwitten in

het bloed en de groei van het varken.

Dieren met een ziekte of een sluime-

rende ziekte gebruiken die eiwitten voor

herstel en de activering van het

afweersysteem, niet voor groei en

spieraanzet. De voerthermometer laat

kraakhelder het verband zien tussen

ontstekingseiwitten in het bloed en de

voerbenutting: hoe minder ontstekings-

eiwitten, hoe beter de voederconversie

en vice versa. Dit inzicht helpt om in de

toekomst de juiste voeraanpak en

ondersteuning te kiezen, passend bij de

gezondheidsstatus van de varkens op

dat moment.

Veelbelovende resultaten

tijdens recente onderzoeken met de

DeLta-score op de eerste 14 pilotbe-

drijven in nederland bracht de voer-

thermometer duidelijke verschillen in

technische resultaten aan het licht tus-

sen bedrijven met en zonder aanwezig-

heid van varkensziekten. Bedrijven met

een hoge groei hadden lagere waarden

ontstekingseiwitten. vleesvarkensbe-

drijven met een lagere groei (minder

dan 800 gram per dag) vielen op door

de aanwezigheid van een combinatie

van elkaar versterkende ziekteverwek-

kers Prrs, aPP & mycoplasma, ook wel

Porcine respiratory Disease Complex

(PrDC) genoemd. De bedrijven met een

hoge groei testten juist negatief voor deze

ziekteverwekkers.

Meer weten over DELTA-Score?

neem dan contact op met de

ForFarmers specialist in uw regio of

bel onze Klantenservice (0800-8275367)

De varkenssector verkeert

in zwaar weer. technisch

goed draaien is in deze

omstandigheden des te

belangrijker. ForFarmers

ondersteunt u daarbij

met kennis en innovaties.

Het nieuwe biggenvoer-

programma dat we in

deze uitgave introduceren, is daar een

voorbeeld van. maar ook in het vlees-

varkenssegment staan wij niet stil.

Uit onderzoek blijkt dat er een verband

bestaat tussen de gezondheidsstatus

van uw dieren en hun nutriëntenbehoef-

te. op basis hiervan heeft ForFarmers

de Delta-score ontwikkeld. Dit toont in

één diagram de scores van uw bedrijf

op vijf resultaatbepalende onderdelen .

Dat helpt u om te focussen op díe

deelfacetten die het snelst tot rende-

mentsverbetering kunnen leiden. voor

een Delta-score wordt ook uw dieren-

arts ingeschakeld. Het zorgt dus tevens

voor een (nog) betere samenwerking

tussen u, uw dierenarts en onze

voerspecialist. De Delta-score levert

echter nog meer op. De verzamelde

data stellen ons in staat te ontdekken

welke nutriënten bij welke problemen

een belangrijke rol spelen. met deze

kennis kunnen wij onze voerprogram-

ma’s verder verbeteren. een niet te

onderschatten gegeven. Want continu

verbeteren is een ‘must’ en altijd al een

buitengewoon sterk punt geweest van

de nederlandse varkenshouderij.

marcel Zweers

verkoopleider vleesvarkens

Zuid-nederland

DELTA ScoreNorm Karkassamenstelling PietraïnNorm Karkasafwijking Database gemiddeldeNorm Agroscoop PietraïnNorm Gezondheid Database gemiddeldeNorm Voerthermometer Database gemiddelde

Analyse Voerthermometer

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................

Karkassamenstelling

Karkasafwijking

AgroscoopGezondheidsparameters

Voerthermometer

Pieter AnoniemNorm

5 4 3 2 1 0

DELTA-Score Pieter Anoniem

Uw score op voerbenutting

DELTA-Score

PieterAnoniem Databasegemiddelde

DELTA ScoreNorm Karkassamenstelling PietraïnNorm Karkasafwijking Database gemiddeldeNorm Agroscoop PietraïnNorm Gezondheid Database gemiddeldeNorm Voerthermometer Database gemiddelde

Analyse Voerthermometer

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................

Karkassamenstelling

Karkasafwijking

AgroscoopGezondheidsparameters

Voerthermometer

Pieter AnoniemNorm

5 4 3 2 1 0

DELTA-Score Pieter Anoniem

Uw score op voerbenutting

DELTA-Score

PieterAnoniem Databasegemiddelde

Uitslag Delta-Score analyse

Dit bedrijf draait uitstekend. op karkassamen-

stelling valt eventueel iets te verbeteren.

Dit kan via het voer.

33

toen ik net moeder was en op pad ging

voor de opnames van Boer zoekt vrouw,

liep ik anders een stal in dan daarvoor.

Het was gek, maar de dieren deden me

altijd zo denken aan die twee kleine

ukkies thuis. in het begin dacht ik dat

het te maken had met een moeder die

het soms moeilijk vond haar kinderen

achter te laten om te gaan werken.

maar dat was het niet. ik vond het vaak

heerlijk om een boerenerf op te rijden

en over andere dingen te praten dan

luiers, fruithapjes en flesjes. Wat was

het dan toch dat steeds maar weer die

kinderen in mijn achterhoofd versche-

nen als ik door een stal liep?

De cameraploeg stond een eindje

verderop een mooie plek uit te lichten.

De boer in kwestie ging zijn biggen

voeren en ik stond een minuut of vijf te

staren naar een etende zeug. en toen

wist ik het. Het heeft te maken met het

zwijgen. Het heeft te maken met het

communiceren zonder woorden.

Het heeft te maken met dat je als

verzorger ontzettend goed moet kijken

naar jonge kinderen - en dus ook naar

dieren - om ze te kunnen ‘lezen’.

om te begrijpen wat het nodig heeft,

hoe het zich voelt, hoe het tevreden is,

Column Yvon Jaspers

Zonder woorden

Yvon Jaspers

moet je veel uren met een babietje

doorbrengen. Pas dan weet je wat een

huiltje betekent en weet je wanneer hij

moe is of honger heeft. Datzelfde geldt

voor dieren. Door uren per dag samen

met je dieren te zijn en door ze hun

leven lang tussen alle bedrijven door te

observeren, leer je exact hoe je ze rustig

krijgt, hoe je ze tevreden dieren laat

zijn. Hoe je feitelijk met ze communi-

ceert zonder één woord te zeggen.

al starend naar die etende zeug reali-

seerde ik me ook hoe gelukkig een boer

dan moet zijn als hij ’s avonds de stal in

loopt en z’n dieren kalm aantreft. Het is

niet hetzelfde maar komt zeker in de

buurt van deze moeder die intens

gelukkig is als ze ’s avonds haar

slapende kinderen een kusje geeft voor

ze zelf naar bed gaat.

'De dieren deden me denken aan die twee ukkies thuis'

MEER YvoNwww.TRoTSopboEREN.NL

4

begint metbegint metVIDA

HETHET

- alles uit de kast voor het biggenvoer van de toekomst

- reportage: 'Koplopers en kleinere biggen eerder op

aflevergewicht'

- De specialist: 'Wij gaan voor de nummer 1 positie'

5

Alles uit de kast voor het biggenvoer van de toekomst Biggen gezond groot brengen tegen de

laagst mogelijke kosten per kilogram

groei. dat is samengevat de uitdaging

waar elke zeugenhouder voor staat.

door alsmaar groeiende tomen en

strengere normen voor medicijngebruik

wordt de rol van het voer steeds

belangrijker. Met de introductie van het

nieuwe biggenvoerassortiment VIda

haalt ForFarmers samen met partner

Trouw Nutrition alles uit de kast om elk

type zeugenbedrijf dé voeroplossing

voor de toekomst te leveren.

viDa is een compleet biggenvoerassor-

timent voor biggen vanaf de geboorte

tot aan het moment van afleveren.

ForFarmers lanceert het nieuwe merk

deze maand gelijktijdig in vier landen:

nederland, België, engeland en

Duitsland . Het is daarmee de grootste

productlancering van de onderneming tot

dusverre. een andere primeur is het

partnership met trouw nutrition,

producent van het wereldwijde biggen-

voermerk milkiwean en internationaal

toonaangevend in onderzoek naar

optimale samenstelling en toepassing van

biggenvoeding. vandaar het stempel

'powered by milkiwean', o.a. op de viDa

voerzakken. “Door de krachtenbundeling

van ForFarmers en trouw nutrition

hebben we voor de ontwikkeling van viDa

de absolute top in internationaal onder-

Yoram Knoop, CeO ForFarmers

“Wij willen de zeugenhouder vooruit helpen

met voer en advies dat echt een oplossing

biedt voor de vraagstukken van vandaag en

in de toekomst. Daarvoor moet je de

praktijk kunnen doorgronden, maar ook op

de hoogte zijn van de nieuwste wetenschap-

pelijke inzichten. trouw nutrition is wereldwijd toonaan-

gevend in wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit

van biggenvoeding en heeft veel geïnvesteerd in praktijk-

proeven en kennis omtrent adequate toepassing van

voeding. ook ForFarmers doet veel aan onderzoek en

innovatie en heeft dankzij de nauwe betrokkenheid van de

specialisten bij de bedrijfsvoering van onze klanten ook

diepgaande kennis van de praktijk en de vragen die leven op

de boerenbedrijven. Door het partnership brengen we het

beste aan wetenschappelijke kennis en praktijkkennis

samen. Bovendien zijn we beiden deskundig in productie.

Zo hebben we alles in stelling gebracht voor de ontwikkeling

van het allernieuwste en het allerbeste in biggenvoer.

Het resultaat is viDa.”

Jan Fledderus, innovatiemanager Piglets, Nutrition & Innovation Centre (NIC)“We willen allemaal dat elke big het

volledige groeipotentieel benut en daarmee

de basis legt voor topprestaties in het

verdere leven. maar wat heeft de big nodig

om op een veilige en gezonde manier goed

te kunnen groeien? Die vraag was het

uitgangspunt bij de samenstelling van het viDa voerassorti-

ment. Cruciaal is dat biggen het eiwit in het voer vrijwel

volledig kunnen benutten voor groei in plaats van dat het

een voedingsbron wordt voor ziekteverwekkers. Daarom

gebruiken we voor VIDA geen gewone soja maar ultrafijn

gemalen soja dat in combinatie met de andere ingrediënten

zeer efficiënt wordt aangewend voor groei. VIDA bevat ook

grondig gereinigd, ontsloten graan dat veel beter past bij het

nog tere maag- en darmstelsel van de jonge big dan regulier

graan en zorgt voor snelle en hoge beschikbaarheid van

energie. onze kwaliteitscontrole bij het lossen van het graan

is dusdanig scherp dat de kans op hoge mycotoxinegehalten

nihil is. verder bevat viDa onder meer effectieve zuren en

enzymen voor de ontwikkeling van een gezonde darmflora.”

VIDA6

Alles uit de kast voor het biggenvoer van de toekomst zoek in combinatie met onze diepgaande

praktijkkennis kunnen inzetten”, verklaart

Yoram Knoop, Ceo van ForFarmers.

Bewezen resultaat

met de introductie van viDa zet

ForFarmers nadrukkelijk in op een

nummer één positie als leverancier van

biggenvoer in europa. maar boven alles

staat de doelstelling om elk type

zeugenbedrijf te kunnen voorzien van

biggenvoer dat uitblinkt in groei,

gezondheid en efficiency en dat aan-

toonbaar zorgt voor een beter bedrijfs-

resultaat voor de zeugenhouder.

ForFarmers heeft alles in het werk

gesteld om deze doelstelling waar te

maken. inmiddels met bewezen

resultaat. viDa is het afgelopen half jaar

getest bij meer dan 25.000 biggen in

noordwest-europa. De rode draad in de

resultaten is vrijwel zonder uitzondering

een aanzienlijk betere voeder conversie.

ook op het gebied van gezondheid heeft

het nieuwe voer meteen al veel belovende

resultaten laten zien. Zo nam de uitval

aanzienlijk af, onder meer vanwege de

uiterst efficiënte benutting van de

eiwitbronnen in het voer.

de 4 pijlers van VIda

een goed resultaat met biggenvoer is

van veel meer afhankelijk dan alleen

goede grondstoffen. Het viDa biggen-

voerconcept steunt op vier krachtige

pijlers: de top in internationaal onder-

zoek en praktijkkennis, speciale produc-

tielijnen voor biggenvoer, een uitgekien-

de samenstelling en bereiding van

grondstoffen en een team van specialis-

ten op het gebied van biggen opfok.

Deze specialisten kennen de praktijk als

geen ander en richten zich volledig op

zeugen- en biggenvoeding en de

toepassing daarvan. op elk gebied heeft

ForFarmers scherpe keuzes gemaakt

om de ambitie de top in biggenvoer te

bieden, waar te maken. op deze pagina’s

lichten ForFarmers Ceo Yoram Knoop en

de specialisten in voeding, productie en

advies deze keuzes toe.

Peter Pruijn, fabrieksmanager lochem

“goed biggenvoer maken is een ware kunst!

Hoe krijg je korrels en kruimels precies op

de ideale hardheid en slijtvastheid? Hoe

hou je de voedingswaarde vast bij de

temperatuurwisselingen tijdens het

productieproces? Het begint allemaal met

focus. ForFarmers kiest bewust voor gespecialiseerde

productielijnen voor biggenvoer. op deze productielijnen

worden uitsluitend de biggenvoeders geproduceerd. Dit is

als het ware een aparte biggenvoerfabriek binnen de

fabriek. Daarmee voorkomen we vermenging met andere

voeders en kunnen we instaan voor de hoogst mogelijke

zuiverheid. maar de gespecialiseerde productielijnen zorgen

er ook voor dat onze mensen hun volle aandacht kunnen

geven aan de kwaliteit die nodig is voor optimale opname en

vertering van het voer door de big. iedereen is gedreven om

de beste korrel en kruimel te maken. elke dag weer.”

Harold elzinga, verkoopleider zeugen en biggen“goed voer maken is één ding. goed

toepassen komt daarna. Zonder juiste

toepassing boek je geen succes, al is het

voer nog zo goed. Bij ForFarmers weten we

al sinds jaar en dag dat ondersteuning van

de varkenshouder bij het bepalen van zijn

voerassortiment en het effectief inzetten van het voer,

passend bij het varken op het bedrijf, cruciaal is. toch vonden

we dat we nog een stap verder moesten gaan. De vraagstuk-

ken op de zeugenbedrijven gaan steeds een stapje dieper en

met het oog op de financiële resultaten wordt efficiency

steeds belangrijker. alles moet kloppen om in de toekomst

een boterham te kunnen blijven verdienen. Dat vraagt om

nog meer specialisatie in het advies. Bij ForFarmers werken

we daarom met een team van specialisten dat zich volledig

richt op de voeding van zeugen en biggen. samen met ons

kennisteam van topspecialisten hebben zij de meest

diep gaande kennis van voer en voertoepassing en monitoren

zij nauwgezet de ontwikkelingen in de praktijk. Dat maakt

hen inzetbaar voor de meest complexe vraagstukken.”

7

VIDAHet best passende voer voor elk type bedrijf

de makers van VIda hebben de lat hoog

gelegd. de benutting van de voedings-

stoffen voor groei moet beter zijn dan

ooit en de schakelmomenten naar een

volgende fase moeten probleemloos

verlopen voor elke big. dat zijn de

doelen. Vier verschillende reeksen in

het assortiment moeten deze doelen

voor elk type bedrijf bereikbaar maken.

de biggenopfokspecialisten van

ForFarmers staan garant voor deskun-

dige ondersteuning bij de voerkeuze,

het voerplan en de toepassing.

viDa is ontwikkeld vanuit de wetenschap

dat de eerste levensweken bepalend zijn

voor de verdere ontwikkeling van de big

tot slachtrijp varken. Daarom is het

essentieel om in elk stadium te werken

aan optimale benutting van het groeipo-

tentieel van elke dier. Zo leg je de basis

voor de best mogelijke prestaties tot aan

de slacht. Doel is dat de zeugenhouder en

de vleesvarkenshouder daar beiden

financieel beter van worden.

optimale groei begint vanaf dag 1. Door

bij te voeren met viDa milk krijgen alle

biggen in de vaak volle kraamhokken

tijdens de eerste levensdagen voldoende

voeding. met viDa prestarter leer je biggen

al na een week om droge stof op te nemen

en zet je de ontwikkeling van het maag- en

darmstelsel al vroeg in gang. viDa

speenvoer bereidt de big voor op het

precaire moment van het spenen en zorgt

dat de voeropname na het spenen

probleemloos doorloopt. De viDa biggen-

voeders trekken de lijn van optimale en

gezonde groei door vanaf enkele dagen na

het spenen tot aan het afleveren.

VIda biggenvoer

viDa heeft 4 reeksen biggenvoer voor

toepassing vanaf enkele dagen voor het

spenen tot aan het moment van afleveren:

maxima, optima, Prima en vital. elke

reeks telt meerdere typen voer voor de

opeenvolgende fases in de ontwikkeling

vIDA milkviDa milk zorgt dat alle biggen in de

eerste levensdagen voldoende voeding

krijgen, als de moedermelk niet toe-

reikend is. De melk is zowel geschikt

voor handmatige als machinale toe-

passing. De samenstelling van viDa

milk benadert de samenstelling van

echte moedermelk en is daarmee na

moedermelk de best mogelijke voe-

ding voor de eerste dagen. viDa milk

lost gemakkelijk en snel op en blijft

lang stabiel. Biggen drinken het graag

en gemakkelijk.

De melk wordt

doorgaans gege-

ven vanaf dag 1

tot 10 dagen na de

geboorte.

vIDA prestarter viDa prestarter is ontwikkeld om

biggen te laten wennen aan droge stof

en de darmen voor te bereiden op de

overgang naar vast voer. Het is een

smakelijk meel boordevol melkeiwit

dat zowel droog als nat kan worden

gegeven aan biggen van 1 tot 3 weken.

Dit melkeiwitrijke meel is voor jonge

biggen de ultieme eerste kennisma-

king met vast voer. Het meel blijft aan

de snuit plakken. Dit maakt de biggen

snel vertrouwd met de

geur en smaak van hun

eerste vaste voer. De

prestarter ruikt het-

zelfde als de viDa big-

genvoeders. Daardoor

herkennen de biggen

het opvolgende voer.

assortiment8

9

Het best passende voer voor elk type bedrijf van de biggen. De reden om 4 reeksen te

ontwikkelen heeft alles te maken met de

verschillen tussen bedrijven. Die verschil-

len spitsen zich toe op 2 factoren:

genetica en gezondheid. Hoe hoger de

bevleesdheid van het ras, hoe gecon-

centreerder je kunt voeren. Bij gezond-

heid geldt dat de bedrijven met de beste

gezondheid gemakkelijker geconcen-

treerd voer kunnen toepassen. Bij

bedrijven waar ziektes heersen is het

aan te raden om te kiezen voor minder

geconcentreerd voer.

viDa maxima heeft de hoogste concen-

tratie aan eiwitrijke voedingsstoffen,

gevolgd door optima, Prima en vital.

viDa maxima is ook het hoogst in prijs

en zorgt bij de juiste toepassing voor de

hoogste groei per kilogram voer. elke

reeks bevat onder meer ultrafijn

gemalen soja wat maakt dat elke big de

eiwitten gemakkelijk kan verteren en

optimaal kan benutten voor groei. Het

zorgt er tevens voor dat de overschake-

lingen naar de volgende fases zonder

problemen en zonder terugval verlopen

en dat ook de kleinere biggen goed mee

kunnen komen bij elke voerovergang.

Schakelmomenten naar volgende fase

elke viDa reeks heeft meerdere typen

voeders voor vijf opeenvolgende fases

van vlak voor het spenen tot aan het

moment van afleveren. In de praktijk

zal het niet nodig zijn om alle voer-

typen in te zetten. Je kunt bijvoorbeeld

Fase 1 speenvoer kiezen voor gebruik

vanaf 5 dagen voor het spenen.

maar het is ook mogelijk om te starten

met Fase 2 voer op 5 dagen voor het

spenen tot en met 15 dagen na het

spenen. Die keuze hangt af van de

situatie op het bedrijf, waaronder de

genetische eigenschappen van de

dieren, de gezondheidsstatus en het

speenmoment.

De overgangen in het voerschema van

viDa worden bepaald door de voerop-

name: de biggen moeten een mini-

mum aan voer hebben opgenomen om

probleemloos en effectief over te

kunnen schakelen op het volgende

voertype. Uiteraard is het lastig om

dit te volgen per individuele big. De

opname van koppels is wel gemakke-

lijk bij te houden via de voerautomaat.

vIDA Maximagericht op de top in

technische prestaties.

Dit wordt bereikt door een scherpe

voederconversie in combinatie met

een goede groei, dus gunstig in

kosten per kilogram groei.

vIDA optimaoptimale voeropname en

vertering voor gezonde groei.

De optima reeks is een blauwdruk

voor hoge winstgevendheid en goede

technische resultaten.

vIDA primaDe Prima reeks zet in op

de best mogelijke prijs-

prestatieverhouding en de laagste

voerkosten. Prima is het meest

geschikt voor biggen met een zeer

hoge opnamecapaciteit.

vIDA vitalvoor maximale zorg

voor darmgezondheid,

veilige groei en goede technische

resultaten . vital is met name ont-

wikkeld om het risico op diarree te

minimaliseren.

Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Fase 5

dag 5 dagen voor tot 5 dagen na het spenen

5 dagen voor tot 15 dagen na het spenen

vanaf 5 dagen na het spenen

vanaf 15 dagen na het spenen

vanaf 21 dagen na het spenen

Schakel-moment o.b.v. opname per dag

tot 250 gram tot 450 gram vanaf 250 gram tot 750 gram

van 450 gram tot 750 gram

vanaf 750 gram

Op te nemen per big

1kg 4kg 9kg afhankelijk van het gewenste gewicht van de big bij aflevering

Schakelmomenten

De keuze van de voertypen en bijbehorende schakelmomenten hangt af van de situatie op het bedrijf.

Koplopers en kleinere biggen eerder op aflevergewicht

een proef met het nieuwe VIda big-

genvoer heeft de verwachtingen van

zeugenhouder Wim Hendrickx over-

troffen. Het doel om de kleinere biggen

sneller op aflevergewicht te krijgen is

ruimschoots gehaald. Bovendien liep de

uitval in korte tijd terug tot één procent.

“We hoeven de biggen niet eens te we-

gen, je ziet zo wel dat ze zwaarder zijn.”

Wim Hendrickx heeft in het Brabantse

ossendrecht een bedrijf met 650 zeugen.

in 2001 nam hij het bedrijf, toen nog met

250 zeugen, over van zijn vader. Daarna

werd het aantal zeugen in enkele stappen

uitgebreid tot 500 in 2011. met dat aantal

werd de limiet van de milieuvergunning

bereikt. vanwege de ligging aan de rand

van een natuurgebied leek verdere uit-

breiding niet haalbaar. totdat de zeugen-

houder bedacht om de gespeende biggen

onder te brengen op een andere locatie.

in 2013 ging hij een samenwerking aan

met Corné Uijtdewilligen in het nabijgele-

gen Heerle. De oorspronkelijke zeugen-

stallen van diens bedrijf werden omge-

bouwd tot biggenstallen met hergebruik

van het materiaal van de biggenstallen

van Wim in ossen drecht. Corné huisvest

en verzorgt nu 3000 gespeende biggen.

op het bedrijf in ossendrecht ontstond

zodoende ruimte voor uitbreiding naar

650 zeugen.

Topresultaten op een simpele manier

Het werk op de locatie met de zeugen

doet Wim vrijwel geheel zelf, met alleen

wat hulp van zijn vader en een oproep-

kracht op de dagen dat biggen worden

gespeend. Zijn vriendin esther neemt

de boekhouding en administratie voor

haar rekening. Dit sluit geheel aan bij

de uitgesproken visie van Wim op de

voor hem ideale bedrijfsvoering. “ik wil

op een simpele manier en zonder grote

investeringen in de stallen met de top

mee komen en een goed saldo behalen.

met simpel bedoel ik dat ik in mijn

eentje op een efficiënte manier en zon-

"We hebben met een relatief eenvoudige aanpassing in het voer in korte tijd drie belangrijke doelen bereikt", constateert Wim Hendrickx tevreden.

‘De winst is een betere big’

VIDA reportage10

der poespas 650 zeugen kan houden.”

Dat hem dit lukt is volgens Wim te danken

aan het vierwekensysteem dat hij sinds

2007 toepast en dat in 2014 is dooront-

wikkeld naar een alternerend vierweken-

systeem waarbij de biggen op 3,5 week

worden gespeend. “Dit systeem biedt een

hele duidelijke structuur. Per maand heb

je twee drukke weken en twee rustige

weken. rondom het spenen en werpen

heb je enkele extreem lange werk dagen.

maar daar staan veel rustige dagen

tegenover, met volop tijd om aandacht te

besteden aan mijn gezin. Die balans is

voor mij erg belangrijk.”ook de mogelijk-

heid om te focussen op de afzonderlijke

taken telt voor Wim zwaar. “Door de

structuur van het vierwekensysteem hoef

ik niet met van alles tegelijk bezig te zijn.

als ik bijvoorbeeld moet insemineren,

dan kan ik daar een dag lang met volle

aandacht mee bezig zijn. Zo geldt dat voor

alle taken en dat zie je gewoon terug in de

resultaten. De winst is een betere big.”

De doelstelling om in de top mee te draai-

en is gehaald. met een huidig aantal van

31,2 gespeende biggen per zeug behoort

het bedrijf tot de 10 procent best preste-

rende zeugenbedrijven in nederland.

doelen van de voerproef

ondanks de aansprekende resultaten ziet

Wim zeker ruimte voor verbetering op zijn

bedrijf. Dat was ook de reden om mee te

doen aan de voerproef met viDa. aan de

proef koppelde hij drie doelstellingen om

zijn bedrijfsresultaten naar een nog hoger

plan te brengen:

• Een betere ontwikkeling van het ‘on-

dereind’. Dat wil zeggen: zorgen dat het

ondereind van de gespeende biggen

goed mee kan bij de voerovergangen

en eerder op aflevergewicht komt.

Wim: “met de grootste biggen loopt het

allemaal vanzelf. Winst kun je behalen

als ook de kleinere biggen goed voer

opnemen en goed doorgroeien zonder

terugval na het spenen en bij schakel-

momenten naar een volgend voer.”

• Het uitvalspercentage verlagen van 2

procent naar circa 1 procent door een

hopelijk positief effect van het nieuwe

voer op beheersing van streptokokken.

• Verdere verlaging van het medicijnge-

bruik en de dierenartskosten.

De proef ging van start in juni: 3000

biggen kregen vanaf 7 dagen voor het

spenen tot 5 à 6 dagen na het spenen het

nieuwe viDa speenvoer. Daarna werd

overgeschakeld op het nieuwe viDa fase

2 voer.

Betere groei, minder uitval

al snel na de start van de proef waren

de positieve effecten van het nieuwe

voer waarneembaar. Wim: “We zagen

kort na de start al een betere groei bij

alle biggen, zowel de koplopers als het

ondereind. Die lijn zette zich de weken

daarna door. De eerste biggen waren al

vier weken na het spenen op het aflever-

gewicht van 20 kilo. Het ondereind was

voorheen op een leeftijd van elf weken

op aflevergewicht. Dat gewicht bereikten

ze nu al op tien weken. Daarmee kun je

eigenlijk niet meer van een ondereind

spreken.” ook met de gezondheid en

vitaliteit van de biggen ging het vol-

gens Wim en Corné opmerkelijk goed.

Corné: “Je merkte al snel dat er minder

probleem gevallen waren dan voorheen.

ook plotseling doodliggen van biggen

kwam duidelijk minder voor.”

ofschoon ForFarmers geen direct ver-

band wil claimen tussen de werking van

viDa en het beheersen van streptokok-

ken en andere ziektekiemen, is de sterfte

in de periode van de proef aanmerkelijk

teruggelopen en is de doelstelling van

één procent uitval gehaald. ook zijn

er in de afgelopen periode nauwelijks

medicijnen gebruikt. Corné: “We hoefden

geen kuren uit te voeren bij hele koppels.

Dat maakt dus een groot verschil voor de

dierdagdosering.”

dik tevreden

De resultaten van de proef met viDa

sluiten naadloos aan bij de filosofie van

Wim. “ik wil zonder gecompliceerde

ingrepen vooruitgang boeken. We hebben

nu met een relatief eenvoudige aanpas-

sing in het voer in korte tijd drie belang-

rijke doelen bereikt. minder zieke dieren

maakt het werk daarnaast ook nog eens

gemakkelijker. als we deze lijn kunnen

doortrekken, dan ben ik dik tevreden.”

Wim Hendrickx (40), ossendrecht (nB).

650 zeugen (topigs 20 x tempo beer).

Hendrickx werkt volgens het vierwe-

kensysteem met alternerend spenen.

Hierdoor is het mogelijk om op 3,5

weken te spenen. Het aantal gespeen-

de biggen per zeug ligt momenteel op

31,2. Hendrickx wil op termijn naar

een aantal van 35.

Profiel

www.hETLEvENbEgINTMETvIDA.NLbEkIjk DE vIDEoDankzij de samenwerking met Corné

Uijtdewilligen (l.) kreeg Hendrickx ruimte

voor uitbreiding naar 650 zeugen.

11

‘Wij gaan voor nummer 1’

edy Bouman en Peter Zanders, zeugen- en biggenspecialisten

edy Bouman: “als specialisten zijn we nauw betrokken bij de

totstandkoming van het nieuwe biggenvoer. We zijn de schakel

tussen de praktijk en de nutritionisten. Zodoende zijn wensen

en ideeën uit de praktijk meegenomen. De eerste resultaten

zijn goed: op de proefbedrijven zien we prachtige biggen, met

goede kleur en hoge groei. Het is gelukt om de juiste balans

te vinden tussen hoge groei en voldoende veiligheid.

goed voer komt pas tot zijn recht als het goed wordt ingezet.

ook daar spelen wij als specialisten een rol. Het is belangrijk

dat de zeugenhouder de voeropname vóór het spenen kent.

Die bepaalt of de volgende voerstap gezet kan worden. nu er

steeds minder beschermende middelen beschikbaar zijn en

de productie nog steeds stijgt, moet de voeding perfect zijn.”

Peter Zanders: “Het is mooi om bij het maken van een nieuw

voer onderdeel te zijn van een groot bedrijf. alle disciplines

werken samen en ForFarmers heeft de lat weer hoger gelegd.

Zoals edy al zegt, is het kennen van de voeropname cruciaal.

als iets verandert, zoals voer of genetica, moet je de opname

opnieuw bepalen. ‘meten is weten’ is hier zeker van toepassing.

Het assortiment kent straks vier lijnen. vergeleken met de

oude voeders zijn de verschillen tussen de lijnen groter

geworden. Dat heeft als voordeel dat we de nieuwe biggenvoe-

ders nog beter aan kunnen laten sluiten bij de verschillende

situaties bij zeugenhouders. Dat geeft tevreden klanten met

het beste resultaat. We willen niet voor niets europa’s

nummer één in biggenvoer worden.”

‘Juiste balans tussen hoge groei en voldoende veiligheid’

VIDA De specialist12

Zeug haalt meer uit gefermenteerd voer

Gefermenteerd voer is vooral bekend

bij vleesvarkens, maar uit een praktijk-

proef van ForFarmers blijkt dat ook

zeugen efficiënter met dit voer omgaan.

als kennisleider op het gebied van

gefermenteerd varkensvoer heeft

ForFarmers een nieuwe stap gezet,

namelijk het voeren van zeugen met

gefermenteerd voer. recentelijk is een

voerproef op het bedrijf van van asten in

Horst afgerond. “We weten inmiddels

goed hoe we moeten fermenteren”,

vertelt Jan Fledderus. Hij is als nutri-

tionist betrokken bij de proef met het

zeugenvoer. De basis van fermenteren is

bij zeugen niet anders, aldus Fledderus .

“maar er is nog weinig kennis over de

benutting van gefermenteerd voer door

zeugen. Deze voerproef was daarom

uniek in de wereld.”

dikkere speklaag

een belangrijke conclusie van de proef

is dat gefermenteerd voeren meetbare

effecten heeft: de groep met gefermen-

teerd voer had aan het einde van de

dracht en bij spenen een significant

dikkere speklaag. ook wogen de zeugen

aan het einde van de dracht ongeveer

10 kilo zwaarder dan de zeugen in de

controlegroep. Het voerverbruik in de

dracht lag daarentegen tientallen kilo’s

lager. De betere conditie van de zeugen

leidde tot een hoger toomgewicht op

dag 1 en op dag 5.

De fermentatiegroep realiseerde met

minder voer hetzelfde toomgewicht bij

spenen en bovendien een hogere

spekdikte. Deze zeugen gaan dus

beduidend efficiënter met het voer om.

“net als biggen en vleesvarkens halen

ook zeugen dankzij fermentatie meer

voedingstoffen uit het voer”, concludeert

Fledderus. met deze kennis zijn

optimale rantsoenen en voerschema’s

te maken.

Voerkosten omlaag

Door een betere benutting en gebruik

van interessante producten kunnen de

voerkosten bij toepassing van fermenta-

tie omlaag. Het nettorendement hangt

echter af van de totale investering en de

mogelijkheid om goedkoop warmte te

verkrijgen voor het fermentatieproces.

“Het is zeker rendabel om voor zeugen

in deze techniek te investeren”, aldus

Bram van den oever, specialist brijvoer

bij ForFarmers. “maar het voordeel is

veel groter als met dezelfde installatie

ook biggen en/of vleesvarkens kunnen

Fermentatie

‘Wij gaan voor nummer 1’

edy Bouman en Peter Zanders, zeugen- en biggenspecialisten

worden gevoerd. De investering per

plaats is dan kleiner.” van den oever

verwacht in de nabije toekomst meer

ervaringen met beduidend goedkopere

grondstoffen, zodat voerkosten verder

dalen.

ForFarmers heeft een eigen, uniek

proces voor fermentatie ontwikkeld

waarbij gebruik wordt gemaakt van

geactiveerde melkzuurbacteriën.

Deze nutriFerment entcultuur

maakt ForFarmers zelf. Bij fermen-

tatie gaat het erom zo snel mogelijk

maximaal melkzuur te produceren

zodat de pH-waarde na de start van

de fermentatie zo snel mogelijk

daalt. Dit stabiliseert het ferment-

mengsel en maakt het voer beter

verteerbaar en smakelijk.

Uniek eigen proces voor fermentatie

Fermentatie van varkensvoer is

genomineerd voor de innovaward, een

initiatief van de provincie Limburg.

op 20 november worden de winnaars

bekendgemaakt. tot die tijd worden

de innovaties door de jury gevolgd en

beoordeeld. www.innovaward.nl

Nominatie

Zeugen op gefermenteerd voer hadden een

betere conditie en een fors lager voerverbruik.

13

Partnership

Frievar biedt kansen voor varkenshouderijIn het rijtje succesvolle varkensvlees-

concepten dat de afgelopen jaren het

licht zag, heeft Friberne van Frievar

zeker een plek verdiend. Na jaren

pionieren zijn inmiddels 25 bedrijven

aangesloten en de groei is er nog niet

uit. Initiatiefnemer John lorist en

ForFarmers key-accountmanager eric

Gloudemans vertellen over de kansen

die dit voor de Nederlandse varkens-

houderij biedt.

De nederlandse varkenshouderij telt

inmiddels diverse vleesconcepten.

Uit Friesland komt het vleesmerk

Friberne, geproduceerd door het

samenwerkingsverband Frievar. Frievar

is ooit opgestart door de varkenshou-

ders John Lorist en mark van sambeek.

Bij gebrek aan een ketenregisseur in

de sector besloten deze ondernemers

10 jaar geleden het heft in eigen hand

te nemen. in eerste instantie om hun

bedrijfsprocessen en contacten in de

keten te optimaliseren, maar ook om

samen te werken. “De uitdaging is om

als varkenshouderij aantrekkelijk te zijn

voor de schakel na ons”, vertelt Lorist.

Hogere prijs

Frievar is de laatste jaren het meest

bekend met het vleesmerk Friberne.

onder deze naam worden vers vlees en

vleeswaren vermarkt. Consumenten

zijn bereid de hogere prijs te betalen,

waar de aangesloten varkenshouders

van profiteren. “Een deel van de

consumenten is toe aan dit soort

concepten, een deel van de varkens-

houders ook”, aldus Lorist. er zijn nu

25 varkensbedrijven die meedoen in

een franchiseformule. Zij werken

gestandaardiseerd met gelijkwaardig

"een deel van de consumenten is toe aan dit soort concepten, een deel van de varkenshouders ook", aldus John Lorist.

14

Frievar biedt kansen voor varkenshouderijvoer, dezelfde gelten en voor zover

mogelijk via protocollen volgens

dezelfde werkwijzen. “We verminderen

kosten in de keten en zien betere

resultaten en rust op de bedrijven.”

Lorist verwacht dit jaar verder uit te

breiden. voor het slachten en verwer-

ken van de varkens wordt samen-

gewerkt met varkenshandel revarco,

inkoop oudewater en slachterij

Westfort. Door deze samenwerking is

het mogelijk de varkens optimaal te

verwaarden. De vierkantsverwaarding

is zodoende goed. ook de toenemende

omvang van het samenwerkingsver-

band speelt daarbij een rol. “Hoe groter

de omvang, hoe interessanter we zijn

als partij.”

Managementteam

in de hele organisatie speelt het

zogenoemde Frievarteam een belang-

rijke rol. Dit team bestaat uit onder

andere ForFarmers, dierenartsenprak-

tijk De varkenspraktijk en schippers

Bladel. “Dat is het managementteam

dat de aangesloten bedrijven onder-

steunt bij het optimaliseren van de

productie en oplossingen zoekt als er

problemen zijn. We maken bewuste

keuzes en wijken daar niet zomaar

vanaf.” ForFarmers heeft via

ForFarmers UK veel kennis in huis over

conceptmatig produceren. Het belang

dat de voerfabrikant hieraan hecht,

blijkt wel uit de aanstelling van een

key-accountmanager in de persoon van

eric gloudemans (zie kader).

Heeft u interesse om uw big of vlees af

te zetten als merk met toegevoegde

waarde? Of wilt u meer weten over

Frievar? Neem dan contact op met

John Lorist of Eric Gloudemans

(0654 202 088).

als key-accountmanager bij

ForFarmers is eric gloudemans

de vaste contactpersoon voor

bedrijven die binnen een con-

cept werken. eric weet waar het

concept voor staat en welke impact

dat heeft op de beslissingen en

werkwijzen van een bedrijf. Hij

denkt mee om de balans te vinden

tussen toegevoegde waarde en

toegevoegde kosten.

ForFarmers zet zich maximaal

voor Frievar in. Zowel op het

gebied van voer, bijvoorbeeld met

de inzet van nieuwe grondstoffen,

als bij het zoeken naar nieuwe

deelnemers. eric: “De ervaringen

uit engeland zijn heel nuttig voor

ons. nog maar 15 jaar geleden

stond de sector er daar slecht

voor. Door conceptmatige produc-

tie is nu weer sprake van groei."

Buitenlandse voorbeelden, maar

ook concepten als Friberne, zijn

voor gloudemans het bewijs dat

het anders kan. “De race om de

laagste kostprijs wordt steeds

lastiger. voor welke markt

produceer je en op welke wijze

onderscheid je jezelf in opbrengst,

dát is de uitdaging.”

key-accountmanager

www.FRIEvAR.coM

MEER LEZEN?

15

Kort nieuws

Brok’nproat

1015nL

Agenda13 & 14 oktoberForFarmers Ladies Daysopenluchtmuseum, arnhemwww.forfarmers.nl/ladies_days

20 novemberFrievardag voor potentiële deelnemers Meer info: www.frievar.com

ccM-analyse

Weet wat u voert! ook dit jaar kunt u uw

CCm laten analyseren op droge stof,

zetmeel, eiwit en ruw vet (nat chemisch)

en op mycotoxines (Don/Zea). Kosten

€ 57,50 per monster. vraag uw specialist

om meer informatie.

vaker nieuws en tips ontvangen? meld u aan voor de digitale nieuwsbrief op www.forfarmers.nl/nieuwsbrief

vIDA on tourde biggenspecialisten van ForFarmers

gaan de komende maanden op tournee

om met zeugenhouders in gesprek te

gaan over vernieuwing in biggenvoe-

ding. Met de speciaal ingerichte

VIda-presentatiewagen bezoeken zij

bedrijven in heel Nederland.

De wagen is ingericht om kennis te delen

over de achtergronden, de bouwstenen

en de praktijkresultaten van viDa tot

dusverre. en uiteraard ook om in te gaan

op uw specifieke vragen.

interesse in een goed gesprek over

biggenopfok en een boeiende presentatie

op uw eigen erf? Deze keer verzorgen wij

de koffie en brengen we bovendien een

aardige verrassing mee! een afspraak is

zo gemaakt. Bel hiervoor de klanten-

service van ForFarmers 0800-8275367 of

kijk op www.hetlevenbegintmetvida.nl

...internationaal...ForFarmers......bijzondere ingrediënten...

En ze vinden het ook nog super lekker!