FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35...

32
35 | Najaar 2011 FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘Duurzaam ondernemen’ Achtkarspelen Ondernemend Achtkarspelen HÉT MAG A Z I N E VOO R ON DE R N E M E N D ACHTK AR SPE LE N Duorsum Dwaande.nl

Transcript of FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35...

Page 1: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

35 | Najaar 2011

FOPPE LAND, VDM WONINGEN

Koploperproject ‘Duurzaam ondernemen’ achtkarspelen

OndernemendAchtkarspelen

H É T M A G A Z I N E V O O R O N D E R N E M E N D A C H T K A R S P E L E N

DuorsumDwaande.nl

Page 2: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

VIinHouD

Voorwoord ......................................................................................................................3

‘Het is vooral een bewustwordingsproces’ .........................................4

Het hoort, het moet, het loont en het is leuk! ..................................6

Koploperproject ‘Duurzaam ondernemen’ Achtkarspelen ...............9

Duurzaamheid loodst VDM door de crisis .......................................13

Duurzaamheid zit in onze genen .....................................................15

Duurzaamheid gaat hand-in-hand met een goede bedrijfsvoering ...16

Duurzaam ondernemen zijn we verplicht aan volgende generaties ...17

MVO levert naast besparingen ook tevreden klanten

en medewerkers op ..........................................................................19

Achtkarspelen Duorsum Dwaande mei wenjen ...............................20

Hout Speeltoestellen groeit… ...........................................................22

Tien jaar mensenwerk ........................................................................25

EXPO Noordoost Fryslân was fl ink Dwaande! ..................................29

NOFCOM........................................................................................................................30

4

13

17

20

27GGGemeente achtkarspelenStationsstraat 18 • 9285 NH BuitenpostTelefoon 14 [email protected]

WWW.acHtKarspelen.nl

2 Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

Page 3: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

VV35 | Najaar 2011

FOPPE LAND, VDM WONINGEN

Koploperproject ‘Duurzaam ondernemen’ Achtkarspelen

OndernemendAchtkarspelen

H É T M A G A Z I N E V O O R O N D E R N E M E N D A C H T K A R S P E L E N

DuorsumDwaande.nl

OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01

coloFon

uitgeverijNovema Uitgevers BV OFi.s.m. Gemeente Acht-karspelen

advertentie-exploitatieGert de [email protected] [email protected]

Telefoon 0512 366326

administratieNovema Uitgevers BVTussendiepen 219206 AA Drachten

HoofdredactieMenno BakkermedewerkersIngrid van Damme, Max van den Broek, Janneke Nieuwhof

redactiemedewerkers Gemeente Achtkarspe-lenIlona BoekhorstAuke Piet van der Meulen (accountmana-ger bedrijven)Ymca de Graaf (communicatieadviseur)

Foto’s Gemeente achtkarspelenB.L. Katsma

VormgevingMedia Collectief

DrukkerDrukkerij van der Eems

De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermel-ding geciteerd worden.

www.of.nl

Duurzaam ondernemen of maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is ‘hot’. Er wordt ook wel gesproken over ‘Het nieuwe ondernemen’. Wat je ook van die term vindt, zeker is dat er structureel iets aan het veranderen is in de manier waarop ondernemers zaken doen en kun-nen blijven doen.

Er zijn belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen gaande op milieu- en sociaal gebied, die onze manier van produceren en consumeren in de nabije toekomst drastisch zullen verande-ren. Tegelijkertijd wordt de wereld steeds transparanter door invloed van internet en sociale media. Dat kan bedreigend zijn, maar door hier goed op in te spelen, ontstaan er voor onder-nemers ook veel kansen. Dat is duurzaam ondernemen!Overigens is duurzaam ondernemen niet alleen een zaak van bedrijven, maar van alle organi-saties. Ook overheidsorganisaties, zorginstellingen, culturele instellingen en maatschappelijke organisaties leggen steeds vaker verantwoording af over hun maatschappelijke impact en doen hun voordelen met MVO.Deze Ondernemend Achtkarspelen staat geheel in het teken van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Aan bod komt onder meer het resultaat van het zogeheten koploperproject, waarin enkele bedrijven in onze gemeente het voortouw hebben genomen en enthousiast met duurzaam ondernemen aan de slag zijn gegaan. Hun ervaringen zijn in deze editie te vinden.

Ook wordt er aandacht besteed aan het project ‘Duorsum Dwaande mei wenjen’. Dit project heeft als doel woningeneigenaren te bewegen hun woning duurzaam te verbeteren. Hierbij is het stimuleren van de lokale economie voor de gemeente een belangrijk aspect. Op 19 septem-ber is hier een avond over georganiseerd. In dit nummer een verslag van deze avond.

We hopen dat dit thema nummer u bewust zal maken en enig inzicht zal geven als het gaat om het begrip Maatschappelijk verantwoord Ondernemen of zoals ook vaak gezegd wordt Duurzaam ondernemen. Heeft u nog vragen over duurzaam ondernemen neem dan gerust contact op met accountmanager bedrijven Ilona Boekhorst,[email protected] of tel.nr: (0511) 54 82 00.

VoorWoorDVVVoorWoorDVDuorsumDwaande.nl

3Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

Page 4: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

HHDUURZAAMHEID IN ACHTKARSPELEN MEER DAN EEN MODEWOORD

‘Het is vooral een bewustwordingsproces’“We moeten er voor waken dat het begrip duurzaamheid vervlakt tot een modewoord dat we te pas en te onpas gebruiken”, zo luidt de uitgesproken mening van wethouder jan lammers van achtkarspelen. Duurzaamheid is voor hem meer dan het zoveelste groene project. “Het gaat over de toekomst van ons allemaal. als gemeente hebben we daar zeker een rol in.”

De gemeente Achtkarspelen heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Onder het motto ‘Duorsom yn de Wâlden ’ voert de gemeente onder aanvoering van de wethouder Duurzame Ontwikke-ling Jan Lammers op tal van fronten een duurzaam en milieubewust beleid.

Een beleid dat volgens Lammers veel verder gaat dan alleen maar het initiëren van projecten waarop de groene sticker duurzaamheid geplakt wordt. “Duur-zaamheid is meer dan een project met daaraan gekoppeld een getal van wat het uiteindelijk op moet leveren. Het gaat om het bewustwordings-proces: hoe willen wij deze wereld achterlaten voor de volgende generaties.”

moDeWoorDHij krijgt wel eens de indruk dat lang niet iedereen zich daarvan bewust is. “Het gevaar daarvan is dat het begrip duurzaamheid vervlakt tot modewoord. Als je het op een project plakt is het wel goed, maar zo werkt het natuurlijk niet. Als een project ver-volgens ophoudt en je gaat weer over tot de orde van de dag, heeft het weinig zin. Je hebt dan leuk gescoord, maar het heeft niets met duurzaamheid te maken.”

Duurzaamheid moet volgens hem bij mensen tussen de oren komen te zitten. “Dat bedoel ik met bewust-wording. Het moet een begrip worden waarmee iedereen in deze maatschappij bewust bezig is. Als mensen inzien dat het werkt en nut heeft, zet het uiteindelijk zoden aan de dijk. Het gaat om de langere termijn en niet om een incidenteel succesje dat je kunt binnen halen.”

VoortreKKersrolLammers is er van overtuigd dat de gemeente een voortrekkersrol kan en moet nemen in dat proces.

Onder andere door zelf het goede voorbeeld te geven door zuinig om te gaan met energie, duur-zaam in te kopen en voor het gemeentelijk wagen-park gebruik te maken van duurzame alternatieven voor fossiele brandstof. Dat is echter niet genoeg, vindt de wethouder. “Je hebt ook een regierol richting de burgers. Je moet ze enthousiasmeren via projecten die laten zien dat het ook op de lange termijn werkt.”

Zo is er een pakket met energiebesparende zaken voor de minima in Achtkarspelen met daar in onder andere spaarlampen en een douchecoach. Een praktisch voorbeeld van wat een gemeente kan doen, vindt Lammers. “Het mes snijdt bovendien aan twee kanten. Het levert mensen die het goed kunnen gebruiken een fi nanciële besparing op en het draagt bij aan bewustwording op het gebied van energie-besparing.”

Een ander project is dat bewoners van woningen die voor 1985 zijn gebouwd in de gelegenheid worden gesteld om hun woningen te laten isoleren. Lam-mers: “Ondernemers uit Achtkarspelen hebben zich daartoe in een consortium verenigd en kunnen de werkzaamheden tegen aantrekkelijke prijzen uitvoe-ren. De staat van isolatie van de woning wordt vooraf via een scan in beeld gebracht. Dat is ook weer zo’n project dat aan verschillende kanten snijdt: het is duurzaam, goed voor de werkgelegenheid en het zorgt ervoor dat de huizen bij een eventuele verkoop een gunstig energielabel hebben.”

KoploperprojectHet paradepaardje is het Koploperproject. Degemeente is in dat project samen met bouwbdrijf VDM uit Drogeham, klimaatproductiebedrijf Biddle in Kootstertille, hefsystemenfabrikant Stertil in Kootster-tille en het AOC in Buitenpost concreet aan de slag

4 Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

Page 5: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

jan lammersWethouder gemeente

achtkarspelen

Geboren:

15 mei 1955 in Drachten

loopbaan:

Diverse functies in de

bank- en verzeker-

ingssector. sinds 2010

wethouder van de ge-

meente achtkarspelen.

Hobby’s:

Zwemmen, fi etsen en

regelmatig sporten in de

sportschool.

recent gelezen boek:

‘Zwarte Zwanen’ van

nassin nicolas taleb.

De schrijver geeft

daarin uitleg over de

beperkingen van onze

waar nemingen en

interpretaties van de

werkelijkheid.

gegaan met duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Begeleid door het advies- en ingenieursbureau DGMR uit Drachten hebben ze een duurzaamheid-profi el en een milieubarometer gemaakt.

De resultaten die dat opleverde zijn vervolgens vertaald in concrete acties. Zo heeft Stertil een concept ontwikkeld om energie terug te winnen uit hefbruggen. Biddle heeft de borging van energiebe-sparing opgenomen in hun beleid en VDM bedacht een renovatieconcept in combina-tie met het hergebruik van grondstoffen. Het AOC heeft in nauwe samenwerking met de leerlingen een project van de combinatie van duurzaam en gezondheid gemaakt.

peloton“Je ziet dat dit werkt. Ondernemers ko-men met elkaar in contact. Ze wisselen in-formatie uit en leren van elkaar. Het is net als in het wielrennen: je kunt alleen maar koploper zijn als er nog een heel peloton volgt. Zo zal het met dit project ook zeker gaan”, weet Lammers.

Om de ondernemers nog bewuster te maken van nut en noodzaak van duur-zaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen is voor elke ondernemer de milieubarometer kosteloos beschikbaar. Via dit instrument krijgen bedrijven snel inzicht in hun milieukosten. Lammers: “Zo laten we zien dat duurzaamheid in Acht-karspelen geen modewoord is, maar een concreet begrip in een bewustwordings-proces op weg naar een beter milieu.”

5Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 6: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

HDUURZAAM ONDERNEMEN:

Het hoort, het moet, het loont en het is leuk!Wat is DuurZaam onDernemen? Bij het woord duurzaam ondernemen wordt al gauw gedacht aan energiebesparing, afvalscheiding en andere milieuthema’s. Alhoewel die zeker belangrijk zijn, is duurzaam ondernemen veel meer. Het gaat erom dat bedrijven en andere organisaties actief verantwoordelijkheid nemen voor hun impact op de samenleving en het milieu en waar mogelijk zelfs een positieve bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling.

‘De toekomst is groen!’ Dat is de aansprekende titel van een recent boek van auteur Thomas Friedman. Er is een transitie ingezet naar een duurzame economie: van een lineaire economie waar verspilling de norm is, naar een circulaire economie waarbij natuurlijke hulpbronnen steeds opnieuw gebruikt worden en energie volledig duurzaam wordt opgewekt. Maar ook een economie waarin de kansen eerlijk zijn verdeeld. Willen we toekomstige generaties op deze planeet ook een kans geven, dan is er gewoon geen alternatief.

Een duurzame ondernemer speelt hierop in, antici-peert op maatschappelijke ontwikkelingen en benut de kansen om meerwaarde te creëren voor mens, milieu en bedrijf: people, planet, profi t. Dat heeft alles te maken met innovatie en strategisch denken. Duurzaam ondernemen is dus vooral ook toekomst-gericht ondernemen!

Daarmee gaat duurzaam ondernemen duidelijk verder dan het voldoen aan wet- en regelgeving. Het gaat in de eerste plaats juist om bovenwettelijke on-dernemersactiviteiten. Dat maakt het ook zo interes-sant: het gaat niet om verplichte nummers, maar om je eigen keuzes over de toekomst van je bedrijf.

Er zijn vele begrippen in omloop voor duurzaam onder nemen. In Nederland wordt ook vaak maat-schappelijk verantwoord ondernemen, kortweg MVO, gebruikt. In het buitenland wordt vaak gesproken over sustainability of corporate social responsibility. Alhoewel er bij elke term nuances kunnen worden aangebracht, komen ze feitelijk op hetzelfde neer.

De meest gangbare defi nitie van duurzame ontwik-keling is afkomstig uit het rapport “Our common

future” (1987) van de World Commission on Environ-ment and Development, ook wel Brundtland commis-sie genoemd: "Duurzame ontwikkeling is de ontwik-keling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen." Behalve het zeker stellen van een goede toekomst voor volgende generaties, stelde de com-missie dat ook een betere verdeling van de welvaart in de wereld een voorwaarde is voor duurzame ontwikkeling.

Waarom DuurZaam onDernemen? De redenen om met duurzaam ondernemen aan de slag te gaan worden wel eens verdeeld in vier groe-pen: het hoort, het moet, het loont en het is leuk.

Het Hoort Een veel gehoorde opvatting is dat ondernemers alleen uit zijn op winst, binnen of buiten de regels van het toelaatbare. Bankiers met vette bonussen maken winst met kinderarbeid, oliemaatschappijen nemen het niet zo nauw met de leefomgeving van duizenden mensen in arme landen en handelaren leveren de ingrediënten voor chemische wapens aan dictators. Maar de meerderheid van de onderne-mers, zeker in het MKB, is vaak juist erg betrokken bij hun medewerkers, de lokale gemeenschap en de toekomst van hun eigen kinderen. Veel onderne-mers ondersteunen in het kader van maatschappelijk betrokken ondernemen (MBO) lokale activiteiten, goede doelen of zijn zelf betrokken bij projecten in ontwikkelingslanden.

Het moet Onlangs kopte een bekend zakenblad in het noor-den: “Duurzaamheid is geen vrije keuze meer”. Voor een groot deel is dat waar. De overheid speelt hierin een belangrijke rol. Ook al is er in Nederland een traditie om zelfregulering te stimuleren, de overheid heeft nog altijd een stok achter de deur. Dat zien we bijvoorbeeld in de bouw, waar de eisen aan energie-zuinigheid van gebouwen (EPC) steeds strenger wor-den. Maar ook als opdrachtgever heeft de overheid een grote invloed. Jaarlijks wordt door de verschil-lende overheden bij elkaar voor zo’n 50 miljard euro ingekocht. Om nu een stimulans te geven aan duur-zaam ondernemen heeft de Rijksoverheid zich ten

6 Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

Page 7: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

doel gesteld om in 2010 voor 100% duurzaam in te kopen. Dat betekent dat de ingekochte producten en diensten aan bepaalde duurzaamheidscriteria (milieu en sociaal) moe-ten voldoen. Ook provincies, gemeenten en waterschap-pen zijn voortvarend met duurzaam inkopen aan de slag gegaan. Het gevolg is dat veel bedrijven op hun beurt ook weer eisen stellen aan hun eigen toeleveranciers.Consumenten worden ook steeds bewuster en stellen sa-men met maatschappelijke organisaties steeds vaker eisen aan bedrijven en hun producten en diensten. Natuurlijk blijven prijs en kwaliteit belangrijk, maar daarnaast wordt duurzaamheid een steeds belangrijker criterium. Bedrij-ven moeten daarom inzicht geven in de impact van hun bedrijfsvoering en hun producten.

Ook werknemers vinden duurzaamheid steeds belang-rijker. Waar vroeger een goed salaris en een auto van de zaak voldoende waren om medewerkers voor langere tijd te binden, is nu ook het maatschappelijke beleid van het bedrijf een factor van belang geworden.

Maar het zijn niet alleen de markt en de werknemers die vragen om duurzaamheid. Minstens even belangrijk zijn de toenemende schaarste aan grondstoffen en energie en de stijgende bedrijfskosten die hiermee gepaard gaan. Voor wie niet tijdig op zoek gaat naar alternatieven worden de opties beperkter, de kosten hoger en komt de winst steeds meer onder druk te staan.Misschien nog wel de belangrijkste reden waarom duur-zaam ondernemen moet: je concurrenten doen het ook!

“Over 5 jaar is duurzaam ondernemen normaal. Dan doet iedereen het. Je hebt alleen voordeel als je voorop loopt. Zo snel mogelijk beginnen dus!”, aldus Luitzen Overwijk van Overwijk Koffi esystemen BV uit Gorredijk.

De overheid hanteert steeds vaker duurzaamheidscriteria bij haar inkopen. ProRail gebruikt de ‘CO2-prestatieladder’, waarmee zakenpartners moeten aantonen wat ze doen om hun CO2-uitstoot terug te dringen. Verschillende grote bedrijven eisen dat toeleveranciers een gecertifi ceerd milieumanagementsysteem hebben, b.v. ISO14001. Andere bedrijven kopen hoofdzakelijk nog producten met Milieu-keur of Fair Trade labels of vragen naar het MVO-beleid van hun leveranciers.

Het loont Duurzaam wordt vaak geassocieerd met ‘duur’. Dat komt omdat het vaak nog wordt gezien als ‘iets extra’s’, een ‘duurzaamheidsausje’. Maar zo werkt het niet. Een ontwik-kelaar die een conventioneel gebouw realiseert dat niet effi ciënt met zijn energie omgaat, kan daar natuurlijk een dak vol zonnepanelen opzetten. Dan is het inderdaad iets extra’s, dat de bouwsom aanzienlijk kan verhogen. Maar als duurzaamheid vanaf het allereerste stadium in de be-sluitvorming en het ontwerp wordt meegenomen, pakken de investeringskosten (en zeker de beheerskosten) vaak nog lager uit dan bij een conventioneel gebouw. Door een optimale afstemming van gebouwschil, installaties, mate-riaalkeuze en vele andere factoren, worden alle mogelijke voordelen optimaal benut. Dat heet ook wel integraal ontwerpen.

Door goed naar je bedrijfsproces en producten te kijken door een duurzaamheidsbril, kun je je onderscheiden en concurrentievoordeel realiseren. Duurzaamheid moet wel een integraal onderdeel worden van het bedrijf en een sterk draagvlak hebben binnen de gehele organisatie. Duurzaam ondernemen is dan niet duurder dan ‘ouder-wets’ ondernemen, zeker niet op de langere termijn.

Dat duurzaamheid loont wordt ook wel duidelijk uit de vele initiatieven vanuit het bedrijfsleven. Vaak zelfs lopen zij harder dan de overheid. Zo heeft een aantal vooraan-staande bedrijven De Groene Zaak opgericht, dat de over-heid aanspoort om meer haast te maken met duurzame ontwikkeling in het belang van het milieu, maar ook van bedrijfsleven en de Nederlandse concurrentiepositie.

Het is leuK Ondanks de stokken achter de deur (‘het moet’) is en blijft duurzaam ondernemen vrijwillig. Ondernemers maken zelf de keuzes. Door te investeren in duurzaamheid en hierbij ook medewerkers, klanten en andere partijen te betrekken, ontstaat er meer inzicht, enthousiasme en goodwill. En dat geeft energie! Er zijn maar heel weinig ondernemers die, eenmaal met MVO begonnen, er later weer mee stoppen.

Door Jaap de Vries en Marlies Ballemans, DGMR

“Een paar jaar geleden vroeg ik aan mijn kinderen wat ze voor Sinterklaas wilden. Ze wisten niets, want ze hadden eigenlijk alles al. Toen realiseerde ik me hoe scheef het eigenlijk verdeeld is in de wereld. Daar wilde ik iets aan doen”. Janneke Schaaf, directeur van Schaaf Beveiliging BV. Janneke zet zich nu actief in voor de Stichting Millenniumbedrijven (millennium-bedrijven.nl), die bedrijven stimuleert om zich in te zetten voor de Millenniumdoelen van de Verenigde Naties.

7Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 8: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

KDe ondernemende mens centraal

Als ondernemer ziet u mogelijkheden en benut u kansen. U gaat

uitdagingen aan en u weet zich te onderscheiden. U onderneemt.

Alfa kan u daarbij ondersteunen op het gebied van accountancy,

belastingen, bedrijfskundige zaken, lonen en sociale zekerheid en

alles wat daarmee verband houdt.

Wilt u weten hoe Alfa u daarbij kan ondersteunen? Maak gerust

een afspraak voor een vrijblijvend gesprek.

Kerkstraat 17, Kollum

Telefoon 0511 452323

[email protected]

www.alfa-accountants.nl

Onderneem meer met Alfa

full colour A5 Kollum nieuwe huisstijl.indd 1 4-3-2010 12:59:27

a

Nijewei 62, Harkema • Tel. 0512-362906 • www.kootstravanderveen.nl

VOF BOUWBEDRIJFKOOTSTRA VAN DER VEEN

NIEUWBOUW, VERBOUW,RENOVATIE EN ONDERHOUD VAN UW BEDRIJFSGEBOUWEN EN KANTOREN

ONS BOUWTEAM STAATVOOR U KLAAR!

BEDRIJFSPANDENvan ontwerp tot sleutelklaar

ENER

GIE

BEWU

ST

BOUWEN

Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software

DGMR. Meer dan een oplossing.

Het nieuwe ondernemen …duurzaam en maatschappelijk verantwoord!

“duurzaam ondernemen is meerwaarde creëren voor mens, milieu en bedrijf,

die ook op lange termijn houdbaar is”

Wilt u meer werk maken van duurzaam ondernemen, maar denkt u: dat is

• te ingewikkeld

• te duur

• te veel werk

• te ver van mijn bed

• te zweverig

• te …

Wacht dan niet langer en vraag advies aan DGMR. Wij hebben al vele bedrijven en gemeenten op

praktische, deskundige en betrokken wijze begeleid op weg naar duurzaamheid.

Kijk voor meer informatie op onze website www.dgmr.nl of bel/mail Jaap de Vries op 0512-522324, [email protected]

DGMR heeft vestigingen in Arnhem, Den Haag, Drachten en Sittard.

DGMR Drachten: Morra 2, Postbus 671, 9200 AR Drachten

People

Planet Profi t

+++Innovatie

++

+

Page 9: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

KKKKoploperproject ‘Duurzaam ondernemen’ achtkarspelen

9Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 10: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

Het projectDe gemeente Achtkarspelen heeft het afgelopen jaar samen met de organisaties AOC Friesland, Biddle, Stertil en VDM Woningen het ‘Koploperproject duur-zaam ondernemen’ gevolgd. Dit project is onderdeel van het duurzaamheidsbeleid ‘Duorsum yn de Wâlden’ van de gemeente. In het project zijn de bedrijven en de gemeente concreet met duurzaam onder nemen aan de slag gegaan. Op deze manier willen de organisaties meer inzicht krijgen in de kan-sen die duurzaam ondernemen hen biedt. Bovendien willen zij aan anderen laten zien dat duurzaam on-dernemen niet lastig maar juist leuk kan zijn en voor-delen kan opleveren voor de bedrijven. Duurzaam ondernemen is namelijk meer dan goede doelen ondersteunen. Het biedt kansen voor innovatie.

Per bedrijf is een duurzaamheidsprofiel gemaakt en zijn mogelijke verbeteringen besproken. Dit heeft geresulteerd in een actieplan waarmee de bedrijven zelf verder kunnen. Het hele project is begeleid door advies- en ingenieursbureau DGMR uit Drachten. Zij hebben samen met de bedrijven een duurzaamheids-profiel en milieubarometer gemaakt. Ook zijn ze samen met de bedrijven de resultaten hieruit gaan vertalen naar concrete maatregelen die een bedrijf zou kunnen ondernemen om duurzamer of meer maatschappelijk verantwoord te ondernemen.

De resultatenTijdens het ondernemerssymposium ‘Duurzaam ondernemen’, dat afgelopen juni plaatsvond, heeft elke koploper de gelegenheid gekregen om zijn resultaten te presenteren. Op deze manier kon de opgedane ervaring gedeeld worden met andere ondernemers. In de presentaties van de koplopers bleek dat de acties die zij concreet hadden genomen naast milieu- of maatschappelijke winst vaak ook een positief financieel resultaat kenden. Op de website van de gemeente Achtkarspelen, www.achtkarspelen.nl zijn de presentaties van de verschillende koplopers te bekijken.

Koploperprijs acHtKarspelen Na de presentaties werd de winnaar van de koploper-prijs Achtkarspelen bekend gemaakt. De bedrijven werden daarbij onder andere beoordeeld op hun vi-sie, beleid, implementatie, communicatie en integra-tie van de maatregelen in hun bedrijfsvoering. Een deskundige jury onder leiding van MVO Nederland en DGMR kende de prijs toe aan VDM Woningen. Wethouder Klaas Antuma reikte de koploperprijs uit aan VDM, vertegenwoordigd door Foppe Land. De jury roemde onder andere hun renovatieconcept en het hergebruik van grondstoffen. Maar ook de andere bedrijven mochten lovende woorden in ont-vangst nemen over hun inzet en behaalde resultaten.

10 Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

Page 11: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

Zo heeft Stertil een fl inke slag geslagen in het voorkomen van onnodige kilometers van hun service-auto’s en zijn zij bezig met een uniek concept voor het terugwinnen van energie uit hefbruggen. De jury was onder de indruk van de heldere missie en visie van Biddle en de borging van energiebesparing in hun beleid. AOC Buitenpost verraste de jury met hun betrokkenheid en de combi-natie van duurzaamheid en gezondheid. Ook de wijze waarop de leerlingen hierbij betrokken waren oogstte lof. De gemeente werd geprezen om haar voorbeeldfunctie en bewust wordingscampagnes.

De wethouder sprak na de uitreiking de hoop en verwachting uit dat deze koplopergroep gevolgd wordt door een enthousiast peloton van ondernemers die na deze avond ook overtuigd zijn geraakt van de meerwaarde van MVO. De gemeente stelt ter stimulering voor alle ondernemers de ‘milieubaro meter’ beschikbaar. Met dit instrument kunnen bedrijven snel inzicht krijgen in hun milieu-kosten. De milieubarometer is inmiddels te vinden op de website van de gemeente. De barometer is beschikbaar voor alle onder-nemers van Achtkarspelen.

VerVolG KoplopertrajectDe koplopers hebben laten zien dat duur-zaam en maatschappelijk verantwoord onder-nemen in alle opzichten de moeite loont. De gemeente is bezig om een vervolgtraject vorm te geven. Heeft u belangstelling om aan dit traject deel te nemen of wilt u informatie hierover? Neem dan gerust contact op met accountmanager bedrijven Ilona Boekhorst, [email protected] of tel.nr: (0511) 54 82 00.

Prijswinnaars koplopersprijs

11Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 12: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

D   

Bestrating, Riolering, Grondwerken en Levering wegenbouwmaterialen.Master Hoeksmawei 27 Drogeham (0512) 33 16 38

Page 13: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

DDDKOPLOPER VDM DROGEHAM

‘Duurzaamheid loodst VDm door de crisis’Wie is VDm?VDM Woningen is een bouwbedrijf dat al sinds 1880 woningen bouwt. Het bedrijf is gespeci-aliseerd in houtskeletbouw en loopt voorop in het realiseren van duurzame bouwconcepten. Er werken in totaal 180 medewerkers op de twee vestigingen in Nederland, waarvan er 175 worden aangestuurd vanuit Drogeham. De woningen van VDM worden gekenmerkt als energiezuinig (of zelfs energieneutraal) door warmteterugwinning en goede isolatie. Daar-naast worden milieuvriendelijke en duurzame materialen toegepast en is er veel aandacht voor het binnenklimaat door o.a. goede venti-latie. Het nieuwe kantoor van VDM in Droge-ham is zeer energiezuinig en op passiefhuis niveau gebouwd. MVO-coördinator en hoofd inkoop Foppe Land is enthousiast over het Koploperproject en duurzaam ondernemen.

Waarom HeBBen Wij meeGeDaan aan Het Koploperproject?We zijn gevraagd door de gemeente en we hebben meegedaan om meer inzicht te krijgen in hoe we ervoor staan. We waren nieuwsgierig hoe VDM zou passen in het MVO-plaatje. We dachten niet zozeer aan wat de investering (tijd en geld) ons fi nancieel op zou leveren; wel wil-den we meer weten over de stand van zaken, en wat we verder bij VDM konden verbeteren.

Wat HeeFt Deelname aan Het Koploperproject ons opGeleVerD?Meer dan onze verwachting! Het Koploperpro-ject heeft bevestigd dat wij de goede dingen doen en heeft meegewerkt aan het vergroten van de bewustwording van de medewerkers. Zo gaat men bewuster om met bijvoorbeeld het

uitzoeken van bedrijfsauto’s en de verwerking van afval. Ook steeds meer opdrachtgevers, zoals de overheid en woningbouw corporaties, vragen om andere dingen dan alleen de prijs. Men wil weten wat wij aan MVO doen. Doordat wij in alle aspecten van onze bedrijfs-voering aandacht besteden aan MVO, kunnen wij eenvoudig aan onze klanten vertellen wie wij zijn en wat wij doen. Het feit dat VDM een familiebedrijf is, draagt hier waarschijnlijk ook positief aan bij.

In de Leeuwarder Courant is onlangs een artikel verschenen met de titel: Duurzaamheid loodst VDM door de crisis’. Wij zijn ervan overtuigd dat ons MVO-beleid mede ons succes bepaalt.

Hoe Gaan We VerDer?VDM gaat verder op de ingeslagen weg. In de aanbestedingssfeer gaan we ook meer kijken naar duurzaamheidsaspecten. Bijvoorbeeld in de samenwerking met lokale installateurs op andere plaatsen in Nederland, dit om transportkosten te besparen. We hebben ook het initiatief genomen om leerlingen uit het praktijkonderwijs die stage moeten lopen bij ons bedrijf wekelijks zeer intensief te begelei-den. We hebben hiervoor een docente aan-genomen. De leerlingen worden ingezet voor ondersteunende werkzaamheden, zoals mate-rialen uitpakken en bruikbare restmaterialen sorteren. Dit geeft de jongeren werkervaring in een vertrouwde omgeving en het scheelt onze medewerkers tijd.

Onze droomorganisatie is een organisatie waarbij het MVO beleid een blijvend en strate-gisch onderdeel is van de bedrijfsvoering.

13Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 14: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

Dontwerp, u i twerk ing en begele id ing van:

kantoren , p rakt i j kgebouwen,

bedr i j fspanden, horeca en recreat ie

won ingbouw voor par t i cu l ie ren ,

aannemers en pro jectontwikke laars

verbouw, modern iser ing ,

aanpass ing en in ter ieurontwerp

V I S S E R

a r c h i t e c t u r a l d e s i g n

o n t w e r p b u r o

V I S S E Ro n t w e r p b u r o

eigenz innige vormgeving voor wonen en werken

Visser Ontwerpburo

Gron ingers t raa t 31

9231CJ Surhu is terveen

te l . 0512-366999

www.v isser-ontwerpburo .n l

in fo@v isser-ontwerpburo .n l

Page 15: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

DDWie is aoc Buitenpost?Het AOC Friesland is een opleidingscentrum in de agrarische sector en kent een tweetal opleidingen: VMBO Groen en MBO Groen. De vestiging in Buitenpost heeft circa 450 leerlingen en 40 medewerkers (30 fte). De opleidingen van AOC Buitenpost hebben betrekking op planten- en dierenverzorging. Er is dus een nauwe relatie met het planet aspect van duurzaam ondernemen. Het AOC Buitenpost heeft op de website een speciale weblog ‘duurzaamheid’ en geeft in de stages ‘aandacht voor duurzaamheid’ als speciale opdracht aan de leerlingen mee. Ook in het convenant met het Ministerie van Landbouw is duurzaamheid een belangrijk aspect.

Waarom HeBBen Wij meeGeDaan aan Het Koploperproject?Wij zijn gevraagd door de gemeente. We twijfelden eerst om mee te doen, omdat we ook de leerlingen erbij zouden moeten betrekken. Omdat we samenwerking met de overheid en het bedrijfsleven erg belangrijk vinden, hebben we toch meegedaan. We verwachtten met het Koploperproject meer inzicht te krijgen in wat er binnen het be-drijfsleven speelt. Dit kunnen wij gebruiken om onze lesprogramma’s zo in te richten dat deze beter aansluiten op het bedrijfsleven.

Wat HeeFt Deelname aan Het Koploperproject ons opGeleVerD?De DuOn-Quickscan was zeer uitgebreid en leverde mooie dingen op; met name bewust-wording! Samen met de resultaten van de Milieubarometer bood het ons inzicht in bij-

voorbeeld ons energieverbruik en de hiermee samenhangende kosten.

Samengevat heeft het Koploperproject ons het volgende opgeleverd:• Bewustwording door inzicht (meten is

weten) in energieverbruik en afvalstromen;• Hierdoor bewuster inkopen van bijvoor-

beeld een trekker, en nadenken over alter-natieven voor energie en vervoer;

• Vergroten motivatie van docenten: een docent gaat zelfs meedraaien in een Wagenings onderzoeksprogramma;

• We worden meer betrokken bij duurzaam-heidsinitiatieven in de regio, zoals de Expo en een project met een algenproducerend bedrijf;

• Positieve reacties van leerlingen en ouders;• Inzicht in wat voor het bedrijfsleven

belangrijk is t.a.v. duurzaamheid;• Integratie van duurzaamheid in het onder-

wijsprogramma: stage-opdrachten, ‘jong ondernemen’, lesstof (25% in bovenbouw moet gaan over duurzaamheid en gezond-heid).

Hoe Gaan We VerDer?We gaan door met het uitbouwen van de bovengenoemde initiatieven, waarbij onze aandacht in eerste instantie uitgaat naar het uitvoeren van onze primaire taak: het onder-wijs. Als er andere mogelijkheden zijn op het gebied van duurzaamheid zullen we zeker participeren in samenwerking met andere partijen. Wij willen ons gebouw graag ener-gieneutraal maken. Een werkgroep is bezig te bepalen hoe we dit kunnen bereiken.

DKOPLOPER AOC BUITENPOST

‘Duurzaamheid zit in onze genen!’

15Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 16: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

DWie is stertil?Stertil (200 medewerkers in Kootstertille, 400 bij de totale Stertilgroep) bouwt dockproducten en hef-bruggen voor zware voertuigen, zoals bussen en vrachtwagens. Het bedrijf is wereldmarktleider voor deze hefbruggen en tevens producent van het unieke Earth Lift systeem, waarmee men in Nederland een prijs heeft gewonnen. Het systeem gebruikt energie die vrijkomt bij het dalen om de accu’s op te laden, zodat opladen minder vaak nodig is. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van biologisch afbreekbare olie. Directeur Ulbe Bijlsma spreekt met gepaste trots over Stertil.

Waarom HeBBen Wij meeGeDaan aan Het Kop-loperproject?Wij zijn door de gemeente Achtkarspelen benaderd. We hadden MVO niet bovenaan op onze agenda staan, maar waren er onbewust al wel mee bezig. In eerste instantie waren we gereserveerd; we dachten namelijk dat het ons geld zou gaan kosten. Toch heb-ben we meegedaan, omdat we graag ons steentje willen bijdragen en om kennis met andere bedrijven te kunnen delen. Het Koploperproject bood ons bedrijf de kans om te ervaren wat MVO is en welke aanknopingspunten er voor ons zijn.

Wat HeeFt Deelname aan Het Koploperproject ons opGeleVerD?Een absolute eye opener was dat duurzaamheid hand-in-hand gaat met een goede bedrijfsvoering, ook op het economische vlak. Maatregelen om onze

processen economisch effi ciënter te maken, bleken ook nog eens goed voor het milieu te zijn. Ook intern zijn medewerkers enthousiast, het leeft binnen de or-ganisatie. Het was bovendien interessant om te zien hoe de andere deelnemers in het Koploperproject met MVO bezig zijn. We zouden zo weer mee doen!

Wat hebben wij gerealiseerd:• Uitbreiding bedrijfsmilieuplan tot meer integrale

visie duurzaamheid op hoofdlijnen;• Aanstellen aanspreekpunt MVO beleid;• Overgaan op groene stroom;• Vervangen CV ketels en andere ingrepen in het

proces: meer dan 9% energiebesparing;• Vervangen lakinstallatie

(veel minder chemisch afval).

Hoe Gaan We VerDer?Wij willen als goede lokale werkgever verantwoorde producten voor onze klanten blijven maken. We willen wereldmarktleider blijven voor onze hefbrug-gen en een belangrijke positie behouden in de markt voor dockproducten. Het past bij ons bedrijf om con-creet aan MVO te blijven werken. We willen op korte termijn dan ook de volgende acties ondernemen:• Modernisering van de productie met aandacht voor

ergonomie (3 van de 4 fasen gerealiseerd);• Aanvullende energiebesparingsmaatregelen voor

spuitcabines;• Aanwezigheidsdetectie voor licht en automatische

afschakeling apparaten;• Studie zonnepanelen.

DDKOPLOPER STERTIL KOOTSTERTILLE

‘Duurzaamheid gaat hand-in-hand met een goede bedrijfsvoering’DDKOPLOPER STERTIL KOOTSTERTILLED ‘Duurzaamheid gaat hand-in-hand D ‘Duurzaamheid gaat hand-in-hand Dmet een goede bedrijfsvoering’Dmet een goede bedrijfsvoering’DKOPLOPER STERTIL KOOTSTERTILLE

‘Duurzaamheid gaat hand-in-hand met een goede bedrijfsvoering’

16 Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DDuorsumDwaande.nl

Page 17: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

DDWie is De Gemeente acHtKarspelen?Achtkarspelen is een plattelandsgemeente met ca. 28.000 inwoners. Het gemeen-tehuis is gevestigd in Buitenpost. In de gemeente is een diversiteit aan bedrij-ven. De gemeente Achtkarspelen is een ‘Millenniumgemeente’ en heeft het project ‘Duorsom dwaande mei wenjen’ opgestart, waarin met bedrijven wordt gewerkt aan energiebesparingacties in de bestaande bouw. Daarnaast wordt aandacht be-steed aan natuur- en milieueducatie (NME Achtkarspelen) en er is een team Duur-zaamheid binnen de gemeente. Botani-sche tuin De Kruidhof is een belangrijke toeristische attractie in de gemeente.

Waarom HeBBen Wij meeGeDaan met Het Koploperproject?We hadden net ons gemeentelijk programma duurzaamheid opgesteld en deelname aan het Koploperproject kwam dus heel gele-gen. Het leek ons een goede manier om in de eigen organisatie meer concrete invul-ling te geven aan duurzaam ondernemen. Bovendien willen we bedrijven stimuleren om aan de slag te gaan met maatschappe-lijk verantwoord ondernemen. We willen zowel in de eigen organisatie als bij de be-drijven duurzaamheid meer ‘tussen de oren krijgen’, aldus Klaas Lanting, beleidsmede-werker en vergunningverlener milieu van de gemeente Achtkarspelen.

Wat HeeFt Deelname aan Het Koploper project ons opGeleVerD?We zitten nog midden in het traject, maar we vonden het Koplopersymposium (eind juni 2011 met ca. 80 ondernemers) een goed begin. Door de DuOn-Quickscan is binnen de gemeen-telijke organisatie meer bewustwording en draagvlak voor duurzaamheid gecreëerd. De medewerkers zijn positief, hebben ideeën over duurzaamheid en willen een bijdrage leveren. Een aantal zaken op het gebied van duur-zaam ondernemen liep al. Er komt zeker meer spinoff, maar dit kost de nodige tijd. Het contact met de bedrijven hebben we als positief ervaren omdat we op een andere ma-nier, dan bijvoorbeeld door vergunningverle-ning, met de bedrijven te maken hadden. We hebben geleerd van de verschillen in cultuur en fi losofi e bij de bedrijven. We waren aan-genaam verrast dat duurzaamheid ook bij de bedrijven sterk leeft!

Hoe Gaan We VerDer?We willen het Koploperproject verder uit-bouwen door binnenkort met het ‘peloton’ verder te gaan. Dit zullen met name kleinere bedrijven in onze gemeente zijn. We gaan ook andere lopende projecten ten aanzien van duurzaamheid voortzetten. De gemeente wil graag een platform zijn, van waaruit duurzaamheid wordt gestimuleerd en waarbij de gemeente fungeert als centraal aanspreek-punt.

KOPLOPER GEMEENTE ACHTKARSPELEN

‘Duurzaam ondernemen zijn we verplicht aan volgende generaties!’DDKOPLOPER GEMEENTE ACHTKARSPELEN D ‘Duurzaam ondernemen zijn we D ‘Duurzaam ondernemen zijn we Dverplicht aan volgende generaties!’Dverplicht aan volgende generaties!’DKOPLOPER GEMEENTE ACHTKARSPELEN

‘Duurzaam ondernemen zijn we verplicht aan volgende generaties!’

17Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 18: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

M

Page 19: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

MMWie is BiDDle?Biddle BV in Kootstertille levert oplossingen voor klimaatbeheersing o.a. luchtgordijnen, luchtverwarmers, casetteunits en ventila-torconvectoren. Er werken momenteel circa 70 medewerkers. Biddle levert kwalitatief hoogwaardige producten, waarbij zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van milieu-vriendelijke materialen en componenten met een lange levensduur. Ook het leveren van energiezuinige producten heeft de aandacht. Zo heeft het bedrijf al haar ervaring in de ontwikkeling van een nieuw luchtgordijn gestopt, met als doel het meest energie-zuinige en gebruiksvriendelijke luchtgordijn op de markt te brengen. Oud-directeur Piet Stoelwinder wil ook na het Koploperpro-ject zijn bijdrage blijven leveren aan het stimuleren van duurzaam ondernemen in Achtkarspelen.

Waarom HeBBen Wij meeGeDaan aan Het Koploperproject?Wij zijn benaderd door de gemeente en hebben meegedaan aan het project omdat we nieuwsgierig waren naar wat duurzaam ondernemen inhoudt, en hoe de stand van zaken was bij Biddle ten aanzien van MVO, omdat we al een aantal zaken hadden gere-aliseerd (ISO 9001, 140001 en CVA). En wat er over duurzaam ondernemen te leren viel van (en aan) anderen. We hadden geen enkel idee wat het ons daadwerkelijk zou opleve-ren; we dachten dat het misschien zelfs geld zou kosten!

Wat HeeFt Deelname aan Het Koploper-project ons opGeleVerD?Door de DuOn-Quickscan, met hierin de

belangrijke aspecten van ISO 26000 (richt-lijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen) zagen we in dat duurzaam ondernemen veel breder is dan alleen ISO 14001. We kunnen met duurzaam onder-nemen niet alleen bijdragen aan een beter milieu, maar ook in onze organisatie voordeel behalen door besparingen en meer tevre-den klanten en medewerkers. Het proces van onze productievernieuwing volgens het lean principe past, door het voorkomen van verspilling, heel goed bij MVO. Daar-naast integreren we MVO in het bestaande KAM-systeem (Kwaliteit, Arbo en Milieu). In het gehele beleid van Biddle is duurzaamheid een vanzelfsprekendheid geworden.

Hoe Gaan We VerDer?We hebben een actieplan opgesteld voor de people en planet aspecten van Biddle, waar-bij de uitkomsten van de DuOn-Quickscan en de Milieubarometer zijn gebruikt. De belang-rijkste acties:• Het bewustzijn ten aanzien van duurzaam-

heid van de medewerkers verder vergroten;• Uitvoeren van medewerkerstevredenheids-

onderzoeken;• Energiebesparing algemeen (productie en

vervoer);• Overstappen op groene energie;• Meer inzicht in afvalstromen;• Ketenonderzoek en stakeholders analyse.

Wij willen Biddle een goed draaiende onderneming laten zijn, met gemotiveerde medewerkers. We willen een belang-rijke bijdrage leveren aan een duurzame ontwikkeling van onze mensen, maatschappij en onze planeet.

KOPLOPER BIDDLE KOOTSTERTILLE

‘mVo levert naast besparingen ook tevreden klanten en medewerkers op’

19Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 20: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

AIn de bestaande bouw valt op het gebied van ener-giebesparing veel winst te behalen. Het energie-zuinig maken van bestaande woningen zorgt voor lagere energielasten, lagere woonlasten en meer wooncomfort. Vanaf 2013 kan er zonder energie label geen eigendomsoverdracht meer plaatsvinden van woningen. Dit gaat een belangrijke rol spelen bij de eventuele verkoop van een woning, zeker in de hui-dige huizenmarkt. Ook is het energiezuinig maken van oudere woningen goed voor de werk gelegenheid in de bouwsector en aanverwante bedrijven binnen de gemeente. Deze sector is hard getroffen door de recessie.

samen Duorsum DWaanDe De samenwerking tussen de gemeente Achtkar-spelen, een energieregisseur, lokale bedrijven, de provincie Fryslân, en de plaatselijk belangen maakt deze energiebesparingsactie bijzonder. Specialis-tische kennis wordt gebundeld. Hierdoor ontstaat er een één-loketfunctie, waardoor het aanbrengen van energiebesparende maatregelen toegankelijker

en gemakkelijker wordt voor iedereen. Alle zorgen worden dus uit handen genomen. Energie besparen is nog nooit zo gemakkelijk geweest: in één klap het wooncomfort verhogen, de energierekening verlagen én een steentje bijdragen aan een beter milieu.

pilotInwoners van Gerkesklooster en Stroobos die een woning bezitten, gebouwd voor 1985, kunnen een bijna gratis energiebesparingsadvies krijgen. Men wordt geadviseerd over de voordeligste oplossingen, subsidie- en fi nancieringsmogelijkheden en ont-vangt desgewenst offertes voor het complete werk. Daarnaast kan men gebruik maken van een speciale duurzaamheidslening.

BijeenKomstOp 19 september zijn alle bouwgerelateerde bedrij-ven binnen de gemeentegrenzen uitgenodigd in de raadszaal van het gemeentehuis in Buitenpost. De bij-eenkomst diende om voorlichting te geven over het nieuwe project van de gemeente maar ook zeker om

achtkarspelen Duorsum Dwaande mei wenjenDe gemeente achtkarspelen is, samen met de provincie Fryslân, lokale bedrijven en plaatselijk belangen, dwaande met een bijzondere energiebesparingsactie: achtkarspelen Duorsum Dwaande mei wenjen.

20 Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 21: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

samen te discussiëren over de mogelijkheden die samenwerking binnen dit verband biedt.

Als eerste zette Ragna van Sonsbeek, medewerkster van de gemeente Achtkar-spelen, het project Achtkarspelen Duorsum Dwaande mei wenjen uiteen. Daarna gaf Ellen van Acht namens de provincie een uitleg over de provinciale aanpak. De pro-vincie introduceerde het logo slim, welke bedrijven kunnen gebruiken in hun com-municatie. Ook vertelde ze waarom het voor ondernemers belangrijk is om samen te werken in zogenaamde consortia en hoe de provincie deze consortia ondersteunt. Als laatste vertelde de heer Goudzwaard, een maatwerkadviseur, over een soortgelijk project die in Dalfsen draait. In Dalfsen is er per dorp een consortia gevormd met ieder een eigen maatwerkadviseur. Deze adviseur gaat in overleg met de woningeigenaren en laat zien welke mogelijkheden op het

gebied van woningverbetering wenselijk en mogelijk zijn. Ook zorgt het consortium voor een offerte en stemt het de werkzaamheden op elkaar af.

Na de presentaties, die terug te vinden zijn op www.achtkarspelen.nl, was er ruim de gelegenheid om met elkaar over duurzaam bouwen van gedachten te wisselen. Door de inbreng van meer dan 20 bedrijven, de gemeente en sprekers werd deze avond succesvol afgesloten. Tot in de late uurtjes werd nagepraat over de avond.

Voor meer informatie over het project en het vormen van consortia kunt u contact opnemen met Ilona Boekhorst of Ragna van Sonsbeek via het algemene nummer van de gemeente: 14 0511, of via email: [email protected]. Ook kunt kijken op de website van de gemeente www.achtkarspelen.nl.

21Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 22: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

HHEIGEN FABRICAGE EN VISIE SUCCESFACTOREN DROGEHAMSTER ONDERNEMING

Hout speeltoestellen groeitHHout speeltoestellen HHout speeltoestellen HHgroeitHHHout speeltoestellen HgroeitHHout speeltoestellen HHout speeltoestellen groeit

22 Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

Page 23: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

H “Wij ontwerpen en fabriceren gecertifi ceerde houten speeltoestellen. Daarnaast leveren wij – eveneens gecertifi ceerde – metalen speeltoestellen”, verwoordt Henk miedema de core business van Hout speeltoestellen in Drogeham. samen met zijn vrouw jellie heeft hij in 2010 een bestaand eenmansbedrijf overgenomen. Ze zijn druk bezig met het uitbouwen van de onderneming. Het in dienst nemen van de eerste medewerker enige weken geleden duidt op groei.“ik kan anders niet aan de groeiende vraag voldoen. Zelf denken we dat het succes van ons bedrijf wordt bepaald door het feit dat we een duidelijke visie hebben. Daarnaast zijn we in nederland één van de weinige bedrijven die gecertifi ceerde speeltoestellen zelf fabriceert.”

DuurZaamEen trend noemt de ondernemer ‘het natuurlijk spelen’. Een trend die voortvloeit uit de maatschappelijke ontwikkelingen naar energiezuinige en duurzame producten. Voor ons betekent dit groenaanleg, insectenho-tels, boomstammen en speeltoestellen van Robinia-hout.

De klanten van Hout Speeltoestellen zijn heel divers. Niet verwonderlijk is dat kinderopvang en het onderwijs grote afnemers zijn. Daar-naast behoren ook recreatiebedrijven zoals campings, restaurants maar ook gemeenten tot de klantenkring, aldus Miedema. “Ei-genlijk alle eigenaren of exploitanten van openbare ruimtes. 95 procent van onze om-zet genereren we in Friesland, maar dankzij internet, in toenemende mate daarbuiten. Overigens leveren we ook wel aan particulie-ren, maar dat gebeurt sporadisch. Komende maanden gaan we benutten om speeltoestel-len voor particulieren te ontwerpen. Maat-werk kan uiteraard altijd.”

Visie“Wij maken namelijk gecertifi ceerde speel-toestellen met een duidelijke visie”, ver-volgt Miedema. “Uitgangspunten voor onze

ontwerpen zijn spelen, bewegen en ontwik-kelen. Dat is een aanpak die met name bij de kinderopvang en in het onderwijs aanslaat. In Drachten hebben we bijvoorbeeld een buitenterrein heringericht. Voor het spelen zijn nieuwe speeltoestellen geplaatst. Een speelheuvel en twee palen bestemd voor een spelletje voetbal moeten het bewegen stimuleren. Voor ontwikkeling is er een groot bord waarmee de kinderen rekensommen en woordjes kunnen maken. Als ze de oplos-singen door een spreekbuis naar vriendjes roepen, kunnen ze deze op een krijtbord schrijven. En tot slot hebben we een verkeers-plein gerealiseerd.”

Hout Speeltoestellen levert een totaalpak-ket. “We gaan met klanten om de tafel en vertalen de wensen in een 3D-ontwerp. Na overeenstemming gaan we aan de slag en realiseren we alles. We leveren/monteren speeltoestellen, bestrating, hekwerken en noem maar op. De groei van ons bedrijf geeft aan dat deze aanpak werkt. Inmiddels bieden we gecertifi ceerde springkussen te huur aan. Hier kunnen kinderen met plezier op bewe-gen. Dit past uitstekend bij onze visie. Op deze weg willen we doorgaan en verder groeien.”

23Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 24: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

WEethuis “De Waegh”

Grote Breedstraat 1 - Dokkum - 0519-221000 - [email protected]

www.waagdokkum.nl

Waar u terecht kunt zowel voor een kopje koffie als voor een lekkere lunch of diner. Onze keuken staat bekend om zijn biologische en seizoensgebonden ingrediënten in verrassende combinaties.

Wij ontvangen u graag in onze serre (de eertijds afgebroken porticus), in ons restaurantgedeelte, en in onze bovenkamer (tevens rookkamer).

‘s Zomers kunt u natuurlijk heerlijk vertoeven op ons terras.

Wij heten u van harte welkom

Patrick den Hollander& Team “De waegh”.

Easterein Heerenveen Bolsward

Sibadawei 20 Jupiter 10i Nieuwmarkt 9

Zien is geloven

Hoe hoger de oplage, hoe lager de stuksprijs. Dat weet elke grootverbruiker. Maar waar parkeer je zolang die extra pallets drukwerk? Bij Van der Eems. Dat is opslag, online voorraadbeheer en levering op afroep ineen. Dus als Directie bij je volgende megabestelling denkt dat

Inkoop ze ziet vliegen… Laat ze het mysterie met eigen ogen aanschouwen in Heerenveen. Want zien is geloven bij Van der Eems. Kijk voor ons volledige aanbod in drukwerk op onze website, www.vandereems.nl.

Laat je niks wijsmaken

EastErEIn HEErEnVEEn BoLsWarD

Page 25: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

WWWWWERKTIJD UITZENDBURO BV IN BUITENPOST EN HEERENVEEN

tien jaar mensenwerkW“Bij Werktijd zijn mensen geen nummers. Door onze persoonlijke aanpak onder-

scheiden we ons op de uitzendmarkt”, aldus Wiep Hoekstra en Geke schuring van Werktijd uitzendburo BV in Buitenpost en Heerenveen. De onderneming bestaat dit jaar tien jaar.

25Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 26: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

Zandberg Wegenbouw is een allround wegen-bouw- en stratenmakerbedrijf, dat werkzaam-heden verricht in voornamelijk Friesland en Noord-nederland, en Oost-nederland.

Wij voeren werkzaamheden uit voor diverse opdrachtgevers, zoals gemeenten, particulieren, woningbouwverenigingen, architectenbureau`s etc. Ook doen wij veel werkzaamheden in onderaanneming.

Onze werkzaamheden bestaan, naast grond-, straat- en rioleringswerk, uit onder andere het aanbrengen van drainage, aanleg van tuinen met eigen ontwerp, bermverbetering en veld-keienstraten.

Om u zo fl exibel en adequaat mogelijk van dienst te zijn, beschikken wij over een eigen wagen- en machinepark.

Ons bedrijf is ISO en VCA gecertifi ceerd.

Zandberg WegenbouwIkkersreed 5 • 9289 KZ Drogeham

Telefoon: 0512-352435 / 06-53536844 • Fax: 0512-352939 • Email: [email protected]

www.zandbergwegenbouw.nl

Zandberg Wegenbouw_1-1.indd 1 14-07-11 14:07

Page 27: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

“Geke en ik werkten beiden al in de uitzend-wereld, maar wilden het op onze eigen ma-nier gaan doen. Dus de mensen meer centraal stellen in de dienstverlening. Alleen als je klanten en uitzendkrachten goed kent, kun je een goede match maken”, legt Hoekstra uit. ”Mensen bepalen in ons werk namelijk het succes en dat willen we niet uit het oog verliezen.”

Vast teamDeze aanpak werd tien jaar geleden de basis van het bureau en is dat nog steeds. “Ook nu ons uitzendbureau is gegroeid (veertien medewerkers, red.) waken we ervoor dat het menselijke voorop blijft staan. Daarom is het belangrijk om binnen onze organisatie met een vast team te werken, maar ook met een redelijk constante ploeg uitzendkrachten. Op die manier weet je welke uitzendkracht je naar welke werkgever kunt sturen. Overi-gens gaat het in ons werk niet alleen om die match, want de klant verwacht van ons ook dat we adviseren en meedenken over werk-nemersvraagstukken.”Uitzendburo Werktijd bemiddelt in alle sectoren, met het zwaartepunt in de zorg, techniek en bouw. “We hebben met name een regionale functie, want sinds de krediet-crisis is er in onze werkveld wel het een en ander veranderd. Waar werkgevers in het verleden een goede uitzendkracht langer vast hielden, doet men dat nu niet meer. Werkgevers nemen vanuit het kostenoogpunt

liever het risico dat de bewuste uitzendkracht een volgende keer niet beschikbaar is. Aan de andere kant zien we dat uitzendkrach-ten vaker voor meerdere uitzendbureaus werken.” Hoekstra en Schuring ervaren dit meer als een uitdaging dan een bedreiging. “Wij zijn ervan overtuigd dat onze klanten door de kwaliteit van onze dienstverlening terug komen. Werktijd doet niet aan dure re-clamecampagnes, want we besteden dat geld liever anders. Bijvoorbeeld door een goede kostprijs neer te zetten. Uit ervaring weten we inmiddels dat deze aanpak aanslaat, omdat de meeste van onze nieuwe klanten door mond-tot-mondreclame bij ons terecht komen. Fantastisch toch.”

trenDsIn het verlengde daarvan past de viering van het tienjarig bestaan ook bij Werktijd. Voor werknemers, uitzendkrachten, werkgevers en andere relaties werd een jubileumavond met Erik Hulzebosch als gastspreker aangeboden. Via de site www.werktijd.nl zijn diverse acties opgezet waarbij prijzen te winnen zijn.Voor Hoekstra en Schuring is het tienjarig bestaan een mijlpaal, maar geen moment om lang bij stil te staan. Inspelen op trends in de markt is de volgende uitdaging. “We zijn bezig met het ontwikkelen van scholings mogelijkheden, maar kijken ook heel nadrukkelijk naar het meer inzetten van ouderen. Ervaring en vakmanschap wordt namelijk belangrijker.”

27Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

Page 28: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

E

Page 29: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

EeXpo noordoost Fryslân was fl ink Dwaande!unieK aantal inscHrijVinGenDat er veel animo was voor de regionale netwerkbeurs ‘EXPO Noordoost Fryslân’ bleek wel uit de vele aanmeldingen die afgelopen maanden waren binnengekomen. Sjerk Faber, van EXPO Noordoost Fryslân: “Er hadden zich 145 bedrijven aangemeld, een prachtig aantal! Na een iets weifelende start begin van het jaar was het bedrijfsleven toch enthousiast over deelname. Dit heeft ook te maken met de vakantieperiode. Men dacht vaak: aanmelden komt na de vakantie wel, maar daarna gaat het plotseling heel snel.” De EXPO werd gehouden op 6, 7, 8 en 9 oktober aan het Harddraverspark in Dokkum.

DroK DWaanDe met De VoorBereiDinGenDe organisatoren waren druk bezig met de voorbereidingen van het evenement. De ver-schillende onderdelen van de beurs zoals de ondernemersavond, het symposium en het en-tertainment moesten goed op elkaar afgestemd zijn. Vooral de indeling van de stands vergt veel aandacht. “Ieder bedrijf wil graag goed tot zijn recht komen dus daar besteden we veel aan-dacht aan”, aldus de organisatie.

onDernemersaVonD op DonDerDaG 6 oKtoBerAansluitend op de offi ciële opening op donderdag 6 oktober werd de beurs geopend voor publiek. De ondernemersavond werd gehouden in een speciaal aangeklede EXPO tent. Naast de aftrap van het nieuwe H&I sei-zoen konden ondernemers uit heel Noordoost Fryslân netwerken en presentaties bijwonen ge-durende deze netwerkavond. Veel ondernemers werden ook via hun vereniging al uitgenodigd. De ondernemersavond was vergelijkbaar met eerdere grote bijeenkomsten die georganiseerd

zijn onder het ‘Dwaande’ thema zoals in de Kruidhof in Buitenpost en in de Colle te Kollum. Honderden ondernemers kwamen hier op af.

Gratis sYmposium met tWeeDe KamerliD lutZ jacoBi Op vrijdagochtend 7 oktober 2011 werd er op het terrein van de EXPO een symposium georga-niseerd. Diverse gastsprekers gingen tijdens dit symposium in op het thema werken & netwer-ken. Welke kansen biedt de regio aan startende ondernemers, hoe zijn diverse partijen dwaande om Noordoost Fryslân een impuls te geven en hoe kunnen nieuwe media hieraan een bijdrage leveren.

Het hele programma stond onder leiding van Rendert Algra, voorzitter van de vakbond De Unie. Tweede Kamerlid Lutz Jacobi was hoofd-gastspreker tijdens het symposium en verzorgde onder andere samen met Niek Geelhoed (Kabel Noord), Roelof Kuik (Thús Wonen), Eise van der Sluis (Achtkarspelen) en Jelle Boerema (Kollumerland c.a.) inhoudelijk het programma.

eXpo te VolGen op tV en liVe op De raDio“Dankzij een unieke samenwerking tussen Virema Video Registraties, stichting Net Nix, Kabel Noord en streekomroep RTV NOF was er dagelijks een EXPO NOF Journaal op tv! In de speciale EXPO NOF Journaals waren van donderdag t/m zondag beelden en interviews te zien vanaf het evenemententerrein in Dok-kum. Elke dag waren de reportages die de jeugdige verslaggevers van Net Nix maakten, in de kabelkrant-carrousel te zien op het tv-kanaal van RTV NOF. “Door deze prachtige samen-werking brengt de streekomroep haar slogan ‘Verrassend Dichtbij’ wederom in de praktijk”, aldus voorzitter Simon Talsma.

De organisatie van EXPO Noordoost Fryslân: Anja Cornelissen, Sjerk Faber, Loes van der Til en Yde van Kammen.

29Ondernemend Achtkarspelen Najaar 2011

DuorsumDwaande.nl

Page 30: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

Van eerste schets tot oplevering

schets / ontwerp

tekeningen / vergunningen

bouw / oplevering

Van eerste schets tot opleveringVan eerste schets tot opleveringVan eerste schets tot opleveringVan eerste schets tot oplevering

ZOOM 13 SURHUISTERVEEN T 0512 368 070 F 0512 368 071 [email protected] WWW.BOUWBEDRIJF-VANDIJK.NL

Met Van Dijk Bouwconcept heeft u alle disciplines van de (ver)bouw van uw woning of bedrijfspandbeheersbaar en betaalbaar onder één dak. Met een open calculatie, die de mogelijkheid geeft om naar

eigen kunnen bepaalde facetten zelf ter hand te nemen, is het Bouwconcept altijd een succes.

bel voor meer info met

INTERIEURBOUW

Harmonie tussen kwaliteit en design

• Design keukens op maat• Zorg- en ziekenhuisinrichtingen• Balies, kasten en complete inrichtingen

van kantoren en bedrijven• Horeca interieurs

• School/onderwijs inrichtingen

Meander 4 • 9231 DB SurhuisterveenTel. (0512) 365998

Page 31: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

Glasvezel is supersnel internet, veilig en met ongekende mogelijkheden. Snelheid van down- en upload is gelijk en u geniet van een stabiel netwerk. Veel bedrijven in de regio willen een aansluiting op glasvezel. Kabel Noord regelt dit. Niet alleen in ons traditionele werkgebied, maar ook over de ‘grens’ in uw gemeente Achtkarspelen. Wist u dat u ook kunt bellen via glasvezel?

Ik sta voor u klaar. Bel 0519 – 701 701 of bekijk www.kabelnoordzakelijk.nl voor meer informatie.

Geert Hoogsteen,accountmanager Kabel Noord zakelijk

G L A S V E Z E L

www.kabelnoordzakelijk.nl

Bocksmeulen 21, Dokkum . Telefoon (0519) 701 701

Bekijk onze nieuwe website: www.kabelnoordzakelijk.nl

___

___

___

___

Zakelijk-210-297-Achtkarspelen.indd 1 13-09-10 14:02

Page 32: FOPPE LAND, VDM WONINGEN Koploperproject ‘D uurzaam … Duurzaam... · 2018. 7. 19. · OA35 Najaar 2011.indd 1 20-10-11 15:01 coloFon uitgeverij Novema Uitgevers BV OF i.s.m. Gemeente

www.rabobank.nl/burgumdelauwers

Rabobank. Een bank met ideeën.

Investeren in morgen.

Het idee is dat de bank er nietalleen in goede tijden is.Rabobank Burgum-De Lauwers is een bank van de lange termijn. Wij geloven dan ook in het duurzaam

werken aan een solide toekomst. En niet in het snelle succes. Dat betekent dat we voor u producten en

diensten hebben die zorgen voor een gezond fundament. Zo kunt u ook in mindere tijden op ons

bouwen. Dat is het idee.