4 - 200828

FIET

SEN

Teks

t en

foto

grafi

e: K

ees

Swar

t

OP04_Vlaanderenfietsen 28 16-05-2008 15:48:58

294 - 2008

De Vlaanderen Fietsroute

BELGIË VAN WEST NAAR OOST

Hugo Claus schreef ‘Het verdriet van België’, maar op de fi ets door Zuid-Vlaanderen valt er vooral veel te genieten: van de Haspengouwse bloesem, de hoogte-punten uit de Ronde van Vlaanderen en amai, natuurlijk ook een paar pintjes bier.

OP04_Vlaanderenfietsen 29 16-05-2008 15:49:08

30 4 - 2008

Knarsend en piepend komt onze trein tot stilstand. ‘Ik zal jullie wel helpen’, roept de conducteur. ‘De deuren van deze wa-gon zitten hoog boven de grond.’De man overdrijft niet. Op het station van Veurne ligt het perron net zo laag als de rails, zodat we onze volgepakte fi etsen een hele meter moeten laten zakken. Het lijkt symbolisch voor de eindeloze laagte in de Vlaamse Westhoek, bezongen door Jacques Brel als ‘Le plat pays’. We volgen de Vlaanderen Fietsroute door kale polders langs de IJzer. Zelfs mijn lig-fi ets steekt hier nog teveel boven het maaiveld uit om te ontkomen aan de milde geselingen van een straffe noorden-wind. Mild? Jawel: de oude loopgraven van het IJzerfront getuigen van heftigere omstandigheden, waarin het maaiveld hier pas écht genadeloos was.De Westhoek zit vol diepgang maar voor hoogtepunten lijkt geen plaats, of het moet de pompeuze IJzertoren bij Diks-muide zijn. Dit uit de klei getrokken bouwwerk combineert op miraculeuze wijze de functies van oorlogsmonument, vredesmuseum en symbool van Vlaams

nationalisme. Had Pieter Bruegel in onze tijd geleefd, dan zou hij vast déze toren van Babel hebben geschilderd.

VROEGER WAS HET HELReusachtige hopstaken markeren het landschap voorbij de Sint Sixtusabdij in Westvleteren, waar de monniken een god-delijk trappistenbier brouwen, dat alleen hier te koop is ‘en dit enkel en alleen na reservatie’. Dus fi etsen we maar door naar Poperinge. We overnachten in het Talbot-house. In de Eerste Wereldoorlog verble-ven hier Britse soldaten om op korte af-stand van de hel bij Ieper even op verhaal te komen. Nu is het een museum waar je kunt slapen in knusse kamers met namen als ‘General’s Room’ en ‘Dunkirk Room’. Zodra we ons hebben gemeld bij de Engelse dame en de Welshman die het huis beheren, worden we warm onthaald met thee en taartjes. Verder maken we kennis met de bakker naast het huis, de klusjesman en de postbode die hier altijd even koffi e komt drinken.Als we weer verder fi etsen, zien we de zachte contouren van heuvels, die zich

De feitenGebied Door Zuid-Vlaanderen van west naar oost. Van vlakke polders tot glooiende heuvels en de Vlaam-se Ardennen (heuse heuvels, maar minder hoog dan de echte Arden-nen) en Haspengouw (het Toscane van België vol met fruitbomen en kasteeltjes).De tocht Zesdaagse trektocht plus een rondrit van één dag, totaal 525 kilometer.Zwaarte/moeilijkheidsgraad Meest verharde wegen, korte stuk-ken onverhard of kasseien. Een bergverzet is prettig, al duren klimmetjes nooit lang. Navigeren Op de kaart; de route is ook grotendeels bewegwijzerd.Beste tijd Meete kans op goed fi etsweer tussen april en oktober, warm en druk in juli en augustus.Er naar toe Naar Veurne per trein via Brussel Zuid (niet de Thalys: die neemt geen fi etsen mee) of fi etsend langs de Noordzeeroute vanaf Vlissingen; andersom begin-nen via Maastricht kan ook. Overnachten Trekkershutten, B&B’s.Meer feiten www.oppad.nl.

Uitzicht op de Kemmelberg en de toren van Loker.

OP04_Vlaanderenfietsen 30 16-05-2008 15:49:20

314 - 2008

honderd meter boven de omgeving ver-heffen. We dalen af naar Ieper en zien tal-loze oorlogsgraven verspreid tussen de velden. Nog altijd stuiten de boeren hier tijdens het ploegen op roestige blindgan-gers. Van Ieper stond in 1918 geen steen meer overeind. Inmiddels lokt de stad met zijn herbouwde Grote Markt vele ver-late ramptoeristen, die zich op de terras-sen met een dampende kop cappuccino kunnen vergapen aan de prachtige repli-ca’s van gildenhuizen en lakenhal.

BELGIËDIPIn de omgeving van Kortrijk gaan de fris-groene velden steeds meer schuil achter lintbebouwing en bedrijventerreinen. Het autovrije jaagpad langs het troebele water van de Leie is niet het meest pittoreske van Vlaanderen, maar laat ons wel op een fi etsvriendelijk wijze kennismaken met een alledaags brok België zonder op-smuk. De hemel heeft zich voor deze ge-legenheid gehuld in een loodgrijze wol-kenjas, die zich goed laat combineren met het al even grauwe beton van bruggen, fl atgebouwen en kantoren, die hier in een hoog tempo gebouwd, gesloopt en op-nieuw gebouwd worden. Het is een per-fect decor voor ‘Het verdriet van België’ en het kan haast geen toeval zijn dat wij-len Hugo Claus hier zijn jeugd heeft doorgebracht en inspiratie opgedaan.‘Kijk hier!’, wenkt Kitty, terwijl ze van haar fi ets stapt in de Kortrijkse Leiestraat.

‘Een leuke soep- en broodbar.’Twee minuten later heeft mijn eigen Bel-giëdip al weer plaats gemaakt voor lek-kere goesting. ‘Doen we de courgette-prei of bloemkool-met-pecannotensoep?’

WINTERSLAAPWe verruilen de Leie voor de Schelde, die een stuk beter smoelt. We verlaten de Vlaanderen Fietsroute om bij Oudenaar-de een stuk van de Ronde van Vlaanderen te fi etsen. Slechts twee dagen terug zwoegden de wielerprofs hier op ‘Vlaan-derens mooiste’, maar vandaag lijkt alles en iedereen de winterslaap nog even voort te zetten. Wegen zijn verlaten, kroegen zijn gesloten. We rijden door een vrien-delijk landschap met knusse dorpen en eigenaardige huizen, waarop de bewoners hun eigen smaak kunnen uitleven onge-hinderd door welstandscommissies en overijverige ambtenaren.

Voor Zottegem moeten we vier kilometer afzien op de kasseien. Ondanks mijn dik-ke banden en geveerde frame voel ik mijn hersens tegen mijn schedel beuken. Ik matig mijn snelheid. Kitty, snipverkou-den, niet in topvorm en zonder vering, haalt me direct in. Haar fi ets kan daar te-gen, de vullingen in haar kiezen helaas niet… Dat wij hier groentjes zijn, besef ik pas goed wanneer een paar lokale fi etsers op fl interdunne bandjes ons met dubbele snelheid voorbij scheuren.

ALLEEN LIJKKISTENWe rijden Oudenaarde weer uit via het netwerk van fi etsknooppunten. Ik ver-heug me al op de Muur van Geraardsber-gen, de laatste hobbel die we willen ne-men voordat we de Vlaanderen Fietsroute weer oppakken. Ik bedenk dat Kitty me daar weer in haar vaste tempo voorbij zal fi etsen, terwijl ik lopend mijn volgepakte

Het is Vlaanderen in het klein: gehecht aan eigen gewoonten, een tikje kitsch en shabby, maar uiterst vriendelijk en bourgondisch

Een route vol bloesem en bier. Deze ketel staat bij Hoegaarden in Vlaams-Brabant.

OP04_Vlaanderenfietsen 31 16-05-2008 15:49:35

32 4 - 2008

Eerst komen de perziken en pruimen, dan de kersen en de peren, en als laatste de appelbloesems.

OP04_Vlaanderenfietsen 32 16-05-2008 15:49:47

334 - 2008

fi ets omhoog duw. Tijdens een korte afdaling worden mijn fantasieën over de Muur abrupt beëindigd. Ik voel iets blok-keren en een seconde later lig ik naast mijn fi ets op de grond. Geschrokken door mijn valgeluiden komt Kitty naar mij toe.‘Is alles goed met je?’‘Ik geloof het wel, alleen een gat in mijn knie.’Beduusd probeer ik de schade in te schatten. ‘O nee, mijn voorvork is gebroken! Hier, op de plek waar die in het frame zit.’‘Amai, dat ziet er niet goed uit’, zegt een man die net zijn huis uit komt lopen. Even later brengt hij ons met zijn bestelwagen naar de fi etsenmaker in Brakel, die juist een briefje voor de deur hangt dat zijn winkel de komende uren dicht zal zijn. Hij werpt een snelle blik op mijn fi ets, schudt zijn hoofd en pakt een stuk papier. ‘Dat ziet er slecht uit. Bel dit nummer maar om je fi ets te laten vervoeren.’ Hoopvol pak ik de gsm.‘Een fi ets? Nee, dat zal niet gaan. Wij ver-voeren alleen lijkkisten.’

Twee uur later vinden we een rolstoeltaxi, die ons voor een symbolisch bedrag naar het station van Zottegem brengt. ’s Avonds kan ik van mijn zus in Gent een andere fi ets lenen voor de rest van de tocht.

PAAR PINTEN BIEREen dag later vervolgen we de Vlaanderen Fietsroute langs de zuidelijke rand van Brussel. Dikke beuken op een groenwit tapijt van bosanemonen vullen het uitge-strekte Zoniënwoud, waar de grote stad veel verder weg lijkt dan die is. De route-borden loodsen ons over stille wegen en paden langs beken, bossen en velden naar Leuven, waar we een ommetje maken door de sfeervolle binnenstad. Na Leuven belanden we in de bossen van Heverlee en Mollendaal, waar kasseien, modder en zand zelfs Kitty dwingen zich over te ge-ven aan een drastische onthaasting.Bij Hoegaarden gaat het tempo weer om-hoog, maar bij de brouwerij van Kerkom wordt het hoog tijd voor een paar pinten

De etappes1. VEURNE - POPERINGE, 52 KM Vlakke route door polders en

IJzerstreek.2. POPERINGE –

OUDENAARDE, 105 KM Eerst wat kronkelen langs heu-

vels, daarna kilometers lang fi etspaden langs Leie en Schelde.

3. RONDE VAN VLAANDEREN BIJ OUDENAARDE, 90 KM

Naar keus genieten of een beetje afzien op karakteristieke weggetjes in de Vlaamse Ardennen.

4. OUDENAARDE – OVERIJSE, 100 KM

Heuvels, bossen en villadorpen ten zuiden van Brussel.

5. OVERIJSE – VORSEN, 90 /100 KM (afhankelijk van bezoek aan Leuven)

Veel rustige bospaden en landbouwwegen.

6. VORSEN – HEES, 68 KM Prachtige binnenwegen langs

boomgaarden en landgoederen.7. HEES – MAASTRICHT, 10 KM Te kort? Fiets dan nog een lusje

via de Voerstreek met een paar echte kuitenbijters!

Zoom in op de route via de Google Map op www.oppad.nl

Vlaanderen

bier. We doen ons tegoed aan een Bink blond en bloesem en ik geniet van de lange fruitige, zacht bittere afdronk, wat het subtiele effect moet zijn van de honing van Sint Truiden en de peren-siroop van Vrolingen.

Een Ave Maria in Haspengauw. Toch brak de voorvork.

OP04_Vlaanderenfietsen 33 16-05-2008 15:50:06

34 4 - 2008

oppad.nl

Wil je deze tocht zelf maken, dan vind je alle informa-tie die je daarbij nodig hebt in een pdf op onze website.

Hierin wordt de route globaal beschreven, staat welke kaarten en gidsen je nodig hebt, staan de telefoonnum-

mers en adressen van overnachtingsmogelijkheden en veel meer. Ook kun je de route bekijken in een Google Map

en een gps track downloaden.

Zelf fi etsen door Zuid-Vlaanderen?

Download de pdf met praktische informatie en bekijk de Google Map

De baas van de brouwerij leidt ons door de vertrekken in de oude boerderij waar het Binkbier al meer dan honderd jaar gebrou-wen wordt. ‘De hele brouwerij wordt ver-nieuwd’, vertelt hij en wijst naar de plek waar de nieuwe ketels komen te staan. ‘Nieuwe Europese wetten maken het steeds lastiger om op kleine schaal een artisanaal product te maken, maar we geven het niet op. Zodra een ketel gebruiksklaar is, gaan we met één soort bier beginnen. Wanneer dat zo smaakt als het hoort, leggen we het brouwproces vast. Vervolgens doen we dit opnieuw met een andere biersoort.’

SPEK EN EIWe lopen naar buiten en kijken uit op een uitgestrekte boomgaard achter de brou-werij. ‘Kijk, de bloesem begint nu echt uit te lopen’, zegt de brouwer. ‘Eerst komen de perziken en pruimen, dan de kersen en de peren en als laatste de appelbloesems. Over twee weken staat de hele Haspen-gouw te bloeien.’Nog net voor donker bereiken we Vor-sen, het zuidelijkste dorp van de Lim-burgse Haspengouw. ‘Spek en Ei’ heet ons onderkomen en de kamers zijn een lust voor het oog. We wisselen onze erva-ringen uit met de andere fi etsers die er logeren. ‘Morgen wordt een prachtdag om te fi etsen’, zegt een van hen. ‘En niet te druk. Maar als je hier tijdens de bloe-semtijd in het weekend komt, kun je over de koppen van de mensen lopen.’

De rest van de Vlaanderen Fietsroute laten we liggen voor een andere keer. Vandaag willen we onze eigen route door de Has-pengouw fi etsen en dat gaat perfect met het fi etsknooppuntennetwerk. Over kleine weggetjes slingeren we door een golvend landschap met bloeiende boomgaarden, langs kleine kroegen en eerbiedwaardige kastelen, die soms tot gastronomische lusthoven zijn omgetoverd.We stoppen in Hees, slechts tien kilome-ter van Maastricht. Hier staat de Sint Kwintens fi etskluis, de enige plek met trekkershutten in de Haspengouw, uniek gelegen in de ruïne van een oude dorps-

kerk. We halen de sleutel bij een vriende-lijk stel mensen.‘Gelukkig was ik nog thuis’, zegt de man. ‘Pas om vier uur vanmiddag kreeg ik van de toeristeninfo te horen dat jullie al een week geleden gereserveerd hadden.’Later bezoeken we de dorpskroeg. Dit is een ouderwets rookhol, waar de muziek een hoog John Denvergehalte heeft. We zijn welkom, maar worden vriendelijk verzocht om te verkassen als we aan de vaste tafel van de kaartspelers blijken te zitten. Het is Vlaanderen in het klein: ge-hecht aan de eigen gewoonten, een tikje kitsch en shabby, maar uiterst vriendelijk en bourgondisch. En nog véél leuker dan we al dachten.

Dit is heilige wielergrond - Muur van Geraardsbergen here we come!

OP04_Vlaanderenfietsen 34 16-05-2008 15:50:23