Fietsen naar je werk

28
Alles wat je moet weten om slim door Brussel te fietsen Fietsen naar je Werk Acht persoonlijke verhalen

description

Acht persoonlijke verhalen. Alles wat je moet weten omslim door Brussel te fietsen

Transcript of Fietsen naar je werk

Alles wat je

moet weten

om slim door

Brussel

te fietsen

Fietsennaar je Werk

Acht persoonlijke verhalen

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 1

_2

Pro Velo: ook voor na het werk...

FietsevenementenElk jaar, beging mei, wordt het groteBrusselse fietsfeest Dring Dring georga-niseerd, met activiteiten voor het grotepubliek, voor bedrijven, gemeentes enscholen. In 2006 legt Dring Dring deband tussen Fiets en Cultuur. Dus opnaar het museum, de bioscoop of hettheater, met de fiets! In het Jubelpark ishet verzamelen geblazen voor het grote,bonte feest voor alle Brusselse fietsers,van degenen die iedere dag op hunzadel doorbrengen tot de ééndagsfietserdie zin heeft in spektakel.Eén dag per jaar, dat is natuurlijk nietgenoeg. De Autoloze Zondag wordtieder jaar weer een groter succes, metmassa’s fietsers die de stad in bezitnemen.

Fietstochten en Fietsverhuur Het hele seizoen lang verhuurt Pro Velofietsen in Brusselse parken, zoals hetTerkamerenbos en het Woluwepark, enin het Fietsershuis in Elsene. Of je nu

een uurtje, een dag of een weekeen fiets wilt huren... ze staanvoor je klaar. Vanuit deze ver-huurpunten vertrekken ook degegidste fietstochten in deBrusselse regio, waarmee je, inhet spoor van een een ervarenen bewogen gids, architectuur,groene plekjes, markten, multi-cultureel Brussel of zelfs dekerstversiering kunt gaan bekij-ken. Die tochten zijn er zowel inhet Nederlands als in het Frans,en ze staan open voor alle fiet-sers, ook beginners. Zo kun jemet familie en vrienden op padin de stad, maar het is ook eenleuke manier om andere

Brusselaars te ontmoeten die van hunstad houden. Alle tochten kunnen ookop aanvraag georganiseerd worden voorgroepen en bedrijven.

Met de Fiets naar SchoolBrussel wil voor iedereen een fietsbarestad zijn, daarom worden er in veelscholen fietslessen georganiseerd. Eenles veiligheid in het verkeer, het aanlerenvan het verkeersreglement, dan je fietsleren beheersen, een behendigheidspisteop het schoolplein... en je bent klaarvoor vertrek door de stad. Sommige vijf-de klassen van de lagere school belonenal die inspanningen zelfs met de uitrei-king van een officieel fietsbrevet, alsafsluiting van een examendag die doorhet Gewest, het BIVV, Winterthur en ProVelo georganiseerd wordt.

Steeds meer FietsenDe opgang van het vervoermidddel‘fiets’, zowel in de stad als daarbuiten,betekent werk aan de winkel voor defietsersverenigingen, die willen dat er metfietsers rekening gehouden wordt. Detwee voornaamste zijn de Fietsersbondwww.fietsersbond.be (Nederlandstalig)en de GRACQ www.gracq.org(Franstalig). Zij behartigen de belangenvan de fietsers bij de beleidsmakers ende media, en organiseren tal vanactiviteiten zoals tochten, fietsbeurzenen bijeenkomsten.

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 2

_3

edito

Zij hebben het voor je getest...

Luc 4

Nele 5

Robert 6

Léo 7

Sabrina 8

Elodie 9

Saida 10

Myriam 11

Slim fietsen : hoe doe je dat ?Budget 12

Agenda 13

Gezondheid 14

Tips 16

Veiligheid 20

Routes 22

Aankoop 24

Bedrijven 26

InhoudDeze brochure kwam tot stand op vraag van de Minister van de Brusselse HoofdstedelijkeRegering, belast met Mobiliteit en OpenbareWerken, in het kader van het Fietsbeleidsplan2005-2009.De brochure werd ontwikkeld dankzij de vruchtbare samenwerking tussen Pro Velo, de Fietsersverenigingen, en de cellen“Bedrijfsvervoersplannen” en “Fietsbeleidsplan”van het Bestuur Uitrusting en Vervoer van hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest.

Coördinatie en redactie: Nicolas Ancion, Jean-Luc Legrand en Astrid van HerpenFoto’s: Eric DuckersVertaling: Eric Adams en Astrid van HerpenBegeleidingscomité: Pierre-Jean Bertrand, PhilippeBarette, Jacques Dekoster, Marianne Thys, Philippe Degand, Thibaud Colla, Michel PluvinageGrafische Vormgeving: Debie Graphic Design bvba

Egalement disponible en Français

Verantwoordelijk Uitgever: Jean-Claude Moureau, Directeur-generaal van het Bestuur Uitrusting en VervoerVooruitgangsstraat 80/11035 Brussel

Editie September 2005

Zo’n 5000 mensen stappen al op de fiets om te gaan werken in Brussel.Acht van deze fietsers vertellen hier hun persoonlijke ervaringen en hunmotivatie. Om inspiratie op te doen en, naar we hopen, je te aan te moedigen om met hen mee te gaan doen. De auteurs van deze brochurehebben daarnaast alle mogelijke informatie verzameld om je te helpen inalle veiligheid en met succes op de fiets te springen. Snel lezen dus!

Pierre-Jean Bertrand, fietscel, Bestuur Uitrusting en Vervoer van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 3

portretten

Voor Luc is de fiets een vervoermiddeldat perfect aansluit bij een aantal

levenskeuzes : goed voor de gezondheid,niet vervuilend, en vooral : de snelstemanier om je in Brussel te verplaatsen.“Als een van mijn medewerkers het kan-toor verlaat om in de auto te stappen ofnaar de metro te lopen, blijf ik nog evenrustig doorwerken. Ik vertrek tien minutenlater en kom toch als eerste aan. Ik bennooit te laat op de afspraak.” Op deministeriële kabinetten kent iedereen die

altijd gehaaste bezoeker,met zijn fietshelm onderde arm en zijn lederenboekentas! En voor hetSheratonhotel neemt devoiturier zijn fiets zondertegenpruttelen over alswas het een chiquelimousine.

Waarom de fiets ? Dat is vanzelfgekomen : het traject Luik-Brussel met deauto afleggen is puur tijdverlies. In de treinkan je rustig werken. En in het stadscen-trum is de fiets altijd het snelst, zowel inBrussel als in Luik. En je blijft in goedeconditie ! “Het enige nadeel is dat ik af entoe op het einde van de rit een handdoekmoet vragen als de hemelsluizen tijdenshet traject zijn opengegaan. Maar dat lijktme een stuk minder erg dan systematischeen halfuur te laat te komen omwille vande files!”

Zijn fiets ? Hij heeft er twee, een in Luik eneen in Brussel. Stevige stadsfietsen metgrote bagagezakken om boekentas enlaptop te vervoeren. “Ik doe al jaren eenberoep op dezelfde fietsenmaker om mijnfietsen te onderhouden. Dat is de bestegarantie om zonder mechanische proble-men door het leven te gaan.” En de uitgever heeft ook een diefstalverze-kering genomen. Zo hoeft hij zich nergensmeer zorgen over te maken en alleen maarte trappen. En kan hij zich volledig op zijnwerk concentreren.

_4

Luc is een succesvol uitgever. Zijn uitgeverij ligt in het hart vanBrussel, op een boogscheut van het Sint-Katelijneplein. Elkeochtend stapt hij in het Centraal station van de trein waar zijnstalen ros hem opwacht in het bagagedepot. Vriendelijk perso-neel houdt er een oogje in het zeil. Vanuit het station doet Lucelke verplaatsing met de fiets. Een pragmatische keuze, zo blijkt.

“Ik ben nooit te laat op de afspraak.”

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 4

_5

M et een brede glimlach legt Nele uit :“Ik reed nooit met de fiets in de

stad. Vaak gingen we tijdens het weekendmet z’n tweeën naar het platteland om tefietsen. Maar ik was veel te bang om inBrussel rond te rijden, alhoewel ik hetnooit geprobeerd had. Toen mijn zoontjenaar de crèche begon te gaan, ben ik natwee maanden overstag gegaan. Met deauto was het niet meer te doen, ik begingelke dag overtredingen !” Ze barst inlachen uit : “Ik parkeerde op het trottoir ofging gewoon in dubbele file staan metmijn knipperlichten aan. Ik heb verschillen-de bekeuringen gekregen, ik werd elkeochtend agressief achter het stuur. Deandere bestuurders moesten het ontgel-den en het idee alleen al dat ik in de automoest stappen maakte me nerveus.”

Op dat ogenblik verneemt ze dat een vanhaar vriendinnen haar dochter elke och-tend met de fiets naar school brengt. “Zewas heel enthousiast en overtuigde meom het ook te proberen. Ze heeft me deeerste dag zelfs vergezeld. Toen besefte ikdat het in de stad niet moeilijker fietsen isdan op het platteland. Je moet alleen eenbeetje meer oppassen, maar dat geldtook voor voetgangers.”

Hoe heeft ze haar fiets geko-zen ? Ze heeft niet echtgekozen, maar gewoon haarweekendfiets genomen en ereen kinderzit opgezet.“Veiligheid was het belang-rijkste voor me en ik hebmeteen de meest betrouw-bare zit gekocht, een helmvoor mijn zoontje en eenknipperlicht om gezien teworden in het verkeer.”Sindsdien heeft ze geenstress meer! Nele heeft enkele routes uit-gestippeld en daar maakt ze naar gelangvan haar humeur een keuze uit. “Als hetkoud is kies ik voor de kortste, maar in delente en de zomer durf ik wel eens eenomweg te maken om van de omgeving tegenieten.” Intussen gaat Robin naar dekleuterschool : hij is gegroeid, maar dat isgeen probleem. “De kinderzit kan wordenaangepast, hij groeit mee. En ik voel geenverschil. Fietsen vergt geen inspanning,het is puur plezier voor mij. En ook voorRobin ! Onze fietstochten zijn onze leukstemomenten samen.” Nele geeft overigensgraag toe dat ze vaak omrijdt naar dekruidenier met haar zoon achterop defiets. De inkopen gaan grotendeels in demand aan het stuur, maar hij torst trots alseen aap de stokbroden in zijn armen.

Nele is secretaresse-receptioniste bij een vereniging inElsene. De fiets bezorgt haar elke dag een dosis geluk.Het is nochtans pas sinds haar zoontje Robin geboren is dat ze dagelijks in het zadel kruipt.

“Een half uur fietsen is voor mij als een yogasessie.”

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 5

Robert is in topvorm. Hij werkt als fietsenmaker in Elsene. Elkedag fietst hij bijna 25 kilometer naar het atelier, om in het ritmete blijven. En ’s avonds doet hij hetzelfde traject in omgekeerderichting. Files, daar heeft Robert lak aan.

portretten

Robert is al meer dan vijftien jaar wie-lertoerist. Elk weekend trekt hij zijn

fluopakje aan om samen met zijn matende plattelandswegen te lijf te gaan, inclubverband. “Je moet het ritme volgen.Meer nog : ik wil mijn persoonlijke tijdverbeteren, of voor de grap mijn collega’slosrijden op een helling.” Daar horen eenstevige conditie en veel training bij.Robert heeft aan beide geen gebrek. Detwee avonden per week die hij vroegervrijmaakte om te gaan rijden heeft hij ver-vangen door de vijf verplaatsingen naarhet werk. “Ik kies mijn traject in functie

_6

van het aantal kilometers. Waarschijnlijkben ik de enige fietser die niet voortdu-rend naar de kortste weg op zoekgaat ! Vaak hou ik me aan hetzelfdetraject, zo kan ik mijn tijd bijhouden enproberen te verbeteren.”

Zijn fiets is zijn troetelkind. Hij stopt erveel tijd en centen in. Van de originelefiets blijft bijna niets over : “Ik vervangstuk per stuk, en ik bestel vaakAmerikaanse onderdelen via internet.Mijn vrouw denkt dat ik gek ben, zebegrijpt niet dat ik zo gepassioneerdmet de fiets bezig kan zijn, maar het issterker dan mezelf.”

Als Robert op het werk aankomt, neemthij eerst een verkwikkende douche. “Demeeste collega’s in het atelier doen hetomgekeerde : een douche op het eindevan de werkdag. Ik maak er gebruik vanvóór alle anderen, als ze nog proper is !”,vertelt hij terwijl hij in lachen uitbarst. “Ikben niet door competitie gebeten, maarals ik zo voortdoe, zal ik binnenkort mijnrecords verpulveren.”

“Ik oefen elke dag, zonder tijd te verliezen.”

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 6

_7

Een dokter heeft Léo in het zadelgeholpen. “Hij verzekerde me dat ik

veel kans liep om op mijn vijftigste metdarmkanker opgescheept te zitten.Omwille van de kankergevallen in mijnfamilie en de sigaretten die ik rookte.Tenminste, als ik mijn levensstijl niet aan-paste.” Om aan dit wrange toekomstbeeldte ontsnappen, drongen zich drie maatre-gelen op : stoppen met roken, elke dagoefeningen doen en veel fruit en groenteneten. Léo’s leven kreeg een plotse wen-ding. “Vroeger lette ik niet op wat ik at : alledagen broodjes met veel mayonaise, frie-ten om tijd te winnen. Nu maak ik zelfsoepjes en pasta klaar.”

De fiets is er vanzelf bijgekomen : Léo haatsport, omwille van de uitrusting, de kleed-kamers, de herinnering aan minder leuketoestanden op school. Maar hij begreep alsnel hoe hij zich slim kon verplaatsen : “Opde fiets vervuil ik niet, maak ik geen lawaaien blijf ik in vorm zonder zware inspannin-gen te leveren. Ik kan me nog moeilijk voorstellen hoe ik vroeger urenlang in deauto vastzat in de walm van mijn sigaret-ten.” De auto gebruikt hij nog enkel tijdenshet weekend. En dan nog maar zelden.

Léo is journalist, in het centrum van Brussel. Voor hem heefthet traject vanuit Schaarbeek geen geheimen meer. Met zijntweedehandse fiets heeft hij de hele stad doorkruist. Wat hemmotiveert ? Een gezond lichaam in een gezonde geest !

“Het is de auto van mijn vriendin. Ik hebmijn wagen niet vervangen toen de trans-missie het begaf. Dat heeft me ook eenserieuze besparing opgeleverd. Geen par-keerkosten, geen bekeuringen en geenverzekeringen meer.” En als hij ergensheen moet waar hij niet met de fiets naar-toe kan rijden, neemt hij een taxi. “Vermitsde krant me vergoedt en ik er niet vaakgebruik van maak, wint iedereen erbij.”

Het goede nieuws : Léo laat regelmatigeen check-up doen en de resultaten zijnuitstekend. Dankzij groenten en benenwerkis hij in topvorm.

“Elk jaar verleng ik mijnleven, ik heb al meer dan vierjaar gewonnen. Daar kan Winfor Life niet aan tippen !”

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 7

S abrina herinnertzich nog dat haar

vader haar leerde fiet-sen toen ze nog eenklein meisje was. Zeging naar school opeen rood fietsje. Elkenamiddag ging ze metvriendjes uit de wijkrondjes rijden. Maartoen ze aan haarhogere studies begonwas het gedaan metfietsen. Toen ze nogmaar pas bij deCommissie was,

vroeg men haar om een Finse delegatiete vergezellen die een tocht bij Pro Velohad geboekt. En toen was ze helemaalverkocht. “Ik herbeleefde mijn jeugd : debries op de wangen, het geluid van dewielen als je bergaf rijdt en stopt mettrappen, ... En ik bekeek Brussel dooreen andere bril ! Ik had veel zin om dedraad weer op te nemen. Een bezwaarwas dat ik mijn fiets moeilijk kon meene-men op de trein.”

portretten

_8

Sabrina werkt bij de Europese Commissie als juridisch secretaris.Haar fiets vergezelt haar van de garage thuis tot het station van Mechelen. Dan mee de trein op en vervolgens van Brussel-Centraal naar haar bureau, waar ze hem achter de deur stalt. Haar lievelingsplek ? De nieuwe Wetstraat !

En toen toonde een collega haar plooi-fiets. Sabrina kon er niet aan weerstaan :“Ik heb een knalgele Brompton gekocht,ik ben er gek op.” Ze plooit en ontplooithem in een handomdraai, en zoals zehet zelf verwoordt: “Niet ingewikkelderdan een vouwparaplu.”Op het traject draagt ze baskets, die zijneen stuk comfortabeler dan haar pumps.“In het begin bekeken collega’s in de liftme nogal meewarig. Ze dachten dat ikeen Deense was, verknocht aan haar rij-wiel. Maar neen. De fiets is gewoon desnelste manier om naar het station te rij-den, aan beide kanten van het traject.”

“Tegenwoordig ben ik het die fietstoch-ten tussen de middag organiseer. Ik wilmijn collega’s overhalen om ook in hetzadel te kruipen. Nu de Wetstraat ver-nieuwd is, vind ik dat iedereen met defiets moet komen werken !”

“Dagelijks de Wetstraat met de fiets afdalen, een hemels genot.”

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 8

“Het is simpel, legt ze uit. Ik krijg0,15 ! per kilometer, het wettelijke

forfait. Dagelijks doe ik er twintig van ennaar kantoor. Drie euro per dag, dat isongeveer 700 euro zuivere winst per jaaraan het einde van de rit. Het onderhoudvan mijn fiets kost niet meer dan honderdeuro, slijtage van banden en remblokjesinbegrepen.” Maar de echte besparing isdat ze niet in een tweede gezinswagenmoet investeren. “Ik heb berekend dat eenauto alles bij elkaar, met de benzine enverzekering, meer dan 5000 euro per jaarkost. Zo’n budget konden we ons geentweemaal veroorloven.”

Ze hebben nochtans twee kinderen. Maarvolgens Elodie is alles een kwestie vanorganisatie. Haar kinderen brengt ze nooitmet de fiets naar school, ze gaan met het

openbaar vervoer. “Ze zouden dolgraagook met de fiets gaan, maar ik ben eenbeetje bang voor de kleinste, die nog maarzes is. Ik denk dat ik ze over enkele jarenwel alleen durf te laten rijden. De schoolorganiseert overigens rijlessen voor de kin-deren.” Elodie mag dan nog in de eersteplaats om financiële redenen voor de fietsgekozen hebben, vandaag is het al even-zeer een plezier als een goede zaak voorhet gezinsbudget : “Ik doorkruis de staddolgraag op mijn tweewieler. Bij de verkeers-lichten steek ik de auto’s die in de filestaan voorbij, ik neem éénrichtingsstratendie fietsers in beide rijrichtingen mogengebruiken, ik heb de indruk dat ik bepaal-de voorrechten geniet ! Ik ga vijfmaal snel-ler dan te voet en een stuk sneller dan metde tram. En toch kan ik halt houden waaren wanneer ik wil.”

Elodie heeft niet wat je een ‘vetbetaalde’ job kunt noemen. Als halftijds grafisch vormgeefster kon ze zich geen tweedeauto veroorloven. Toen ze vernam dat haar werkgever haar verplaatsingskosten zou vergoeden, heeft ze resoluut voor defiets gekozen. Terwijl ze met cijfers begint te goochelen, besefje al snel dat ze de juiste keuze gemaakt heeft.

“Zonder op de Lotto te spelen win ik elk jaar 6000 euro !”

_9

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 9

portretten

_10

“H et is een oude fiets die ik van mijnoma heb gekregen, meer dan tien

jaar geleden. Maar het is een stevig vehi-kel.” Apetrots toont Saida ons haar fiets,die natuurlijk niet op de afspraak mochtontbreken. “Op dit ogenblik loop ik stagepediatrie in Sint-Pieter, op vijf minuutjesvanwaar ik woon. Ik vind in elk geval in elkziekenhuis zonder enig probleem een par-keerplaats.” Gemotoriseerde stagiairs heb-ben inderdaad geen gereserveerde par-keerplaats en krijgen evenmin korting opde betalende parking: “Vriendinnen van megeven elke maand fortuinen uit aan bekeu-ringen en parkeergeld voor hun auto. Hetis sowieso al moeilijk om tijdens de twee

Saida is arts-stagiaire. Gedurende twee jaar zal ze elke maand vanziekenhuis en dienst veranderen, om een punt te zetten achter haarstudies. Ze zou dolgraag met Artsen Zonder Grenzen naar hetandere eind van de wereld vertrekken. Met de fiets kiest ze voorburgerzin en verantwoordelijkheid. En voor de meest intelligentemanier om zich in de stad van punt A naar punt B te verplaatsen.

jaar stage financieel rond te komen. Ik mager niet aan denken dat daar nog auto-kosten bovenop komen !”

Maar uiteindelijk is het niet uit krenterigheiddat Saida voor de fiets heeft gekozen. Demotivatie gaat veel verder: “Ik begrijp demensen om mij heen niet. Ze klagen overde hitte, beweren dat er geen echte wintersmeer zijn, dat de ijskap smelt en de Kyoto-akkoorden een lege doos zijn. Maar ander-zijds rijden ze met een 4x4, met een aircodie het hele jaar door op volle toeren draait.Als je de aarde wil redden, moet je conse-quent zijn, je steentje bijdragen.” Saida wilduidelijk wél het goede voorbeeld geven.

“Het is gewoon een kwestie van gezondverstand : stel dat ik op missie zou vertrek-ken naar plekken op aarde waar natuurram-pen gebeuren. Dan kan ik mensen die hunhebben en houden kwijtgespeeld zijn dooreen overstroming toch niet recht in de ogenkijken als ik mee verantwoordelijk ben voorhet plunderen van de planeet?” De fietsstaat voor Saida voor een verantwoordelijkekeuze : “De fietser vervuilt niet méér dan devoetganger, maar gaat een stuk sneller. Enal trappend hou je je lichaam in vorm, terwijlje er achter het stuur van een auto lang-zaam roofbouw op pleegt.”

“Ik wil niet medeplichtig zijn aan klimatologische catastrofes.”

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 10

_11

“Z ürich, een formidabele stad”, zegtMyriam met lichtjes in de ogen.

“Je ziet er zakenlui op de fiets, laptop inde fietstas en das die in de windwappert ! Je kan nochtans moeilijk zeg-gen dat Zwitserland een vlak land is !”Iedereen springt er in het zadel, het iseen gewoonte. En de mensen zijn er eenstuk meer ontspannen dan in Brussel.“Toen ik terugkwam, heb ik er uitgebreidover verteld, en het idee sloeg aan.”Toen er in het bedrijf een mobiliteitsver-antwoordelijke moest worden gezocht,viel de keuze logischerwijze op Myriam.

“Ik heb me toen op andere vervoersmodigeworpen : carpooling, de combinatiefiets en trein, bus en fiets, zelfs debedrijfsbus, en ik moet zeggen dat hetallemaal heel boeiend is.” Myriam heeftnog steeds een uitgesproken voorkeurvoor de fiets, vooral omdat een helereeks andere reizen haar ervan hebbenovertuigd dat elke stad een paradijs voorde zachte weggebruiker kan worden.

“In Ferrara heb ik een zakenman via zijngsm zien onderhandelen over eencontract terwijl hij aan het fietsen was :zijn secretaresse reed er op haar pumpsachteraan en knikte voortdurend om haarbaas bij te treden. Nu goed, het is daarminder gevaarlijk omdat er in het helecentrum geen auto’s mogen rijden, maareigenlijk is het gewoon een mentaliteits-kwestie.”

Haar lievelingsfiets : een stadsfiets diegeen onderhoud vergt, met versnellingenen remmen in de wielnaaf. “Omdat ikalleen woon en geen man heb om mijnfiets te onderhouden, heb ik de raad vande fietsenmaker gevolgd en daar heb iknog geen seconde spijt van gehad. Ik rijnu al drie jaar elke dag met deze fiets enheb nog nooit pech gehad.” Myriamdroomt er in het geniep van om eenelektrische fiets te testen. Ze heeft er eenvoor de onderneming besteld. Volgendeweek wordt hij geleverd en ze voelt hetnu al jeuken.

Myriam werkt bij een internationale verzeke-ringsmaatschappij. Enkele jaren geleden verbleef ze zes maanden in Zwitserland, inZürich, om mee te werken aan de vernieuwingvan het informaticasysteem. Ze ontdekte er de geneugten vaneen stad die de fietser in de watten legt. Toen ze terugkeerde,probeerde ze de directie en haar collega’s met alle macht teovertuigen om op de fiets over te schakelen.

“Zürich heeft me over de streep getrokken.”

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 11

Fiscale voordelenSinds 1 januari 1998 stimu-leert de wetgever verplaat-singen op de fiets met fisca-le maatregelen. Sindsdienzijn vergoedingen die doorde werkgever worden uitbe-taald voor woon-werkverkeermet de fiets vrijgesteld vanbelastingen en sociale bijdragen,met een maximum van 0,15 euro perkilometer. Iedere werkgever mag dus eendergelijke fietsvergoeding uitkeren aan zijnpersoneel, berekend op basis van hetaantal reëel gepresteerde dagen. Dat iseen bijzonder interessant voordeel voorbeide partijen, want het volledige bedragdat wordt uitgekeerd door de werkgeverstaat ter beschikking van de werknemer . De maatregel kan gecombineerd wordenmet het gebruik van het openbaar ver-voer: er kan een fietsvergoeding uitbetaaldworden voor het traject tussen thuis enhet station, bovenop de vergoeding diede werkgever betaalt voor het openbaar

vervoer.Op deze manier ontvangt eenwerknemer die op 5 km van zijnof haar werk woont 5 x 0,15! pertraject, oftewel 1,5! per dag en330! per jaar. Dus kun je in tweejaar de aanschaf van een goedefiets plus je uitrusting tegen weeren wind afschrijven. En als dewerknemer al een fiets heeft,wordt het financieel voordeel noggroter.

Ook voordelig voor dewerkgeverDe kilometervergoeding is een fis-caal aantrekkelijk voordeel voorde werkgever, omdat die minderhoeft uit te geven aan salaris-kosten voor de werknemer. Met

de fiets bespaar je op verplaatsings- en parkeer-kosten, zoals we verderzullen zien, maar daarhoudt het niet mee op.Fietsende werknemerszijn niet alleen stipt, ze

zijn ook productiever : ze letten beter op en zijn

geconcentreerder, mindergestresseerd, en (zo wijzen de

statistieken uit) minder afwezig van hetwerk door ziekte. Zo hebben Amerikaanseeconomen berekend dat een fietsendewerknemer 300 to 400 euro méér oplevert voor de onderneming.Verbazingwekkend, niet?

Een kleine investeringJe hoeft niet noodzakelijk veel te investe-ren om comfortabel te kunnen fietsen.Zoals we elders in deze brochure zien,kun je al een uitstekende fiets vinden voor300 euro, waarbij je nog handschoenen,pet, windjack of regencape, en eventueeleen helm moet optellen. En bovenal, eengoed slot om nare verrassingen te vermij-den. Reken dus op ongeveer 400 euroom te beginnen, waarbij je dan jaarlijks deonderhoudskosten (banden, remblokjesen een beetje olie) bij moet rekenen. Maarzelfs als je het groot onderhoud voor dewinter en een fluohesje meetelt, kom jenog niet aan het bedrag van een autover-zekering!!! En let trouwens op voor valsebesparingen. Je kunt beter iets meer uit-geven bij de aankoop, dat win je terug bijhet gebruik. Een fiets is, op langere ter-mijn, altijd een goedkope oplossing.

budget

_12

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

330 euro, dat is defietsvergoeding dieeen werknemerjaarlijks ontvangtals hij of zij op 5kilometer van dewerkplek woont.

dat brengt opFietsen,

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 12

_13

De fiets is in de stad een heel snel vervoer-middel. Sneller dan de auto en het open-baar vervoer. Maar snelheid is niet hetenige, het is ook het vervoermiddel dat hetminst afhankelijk is van de verkeerssituatie.Of er nu opstoppingen, vertragingen of wer-ken zijn, op de fiets vind je altijd wel eenmanier om je er doorheen te banen en optijd aan te komen. Of het nu is om naar jewerk te rijden of om naar een zakelijkeafspraak te gaan.

Tests bewijzen hetAlle tests die in Brussel werden uitgevoerdhebben hetzelfde resultaat: de fiets komtaltijd als eerste aan in de spits. Zo heefteen fietser 26 minuten nodig om ’s och-tends van het gemeentehuis vanAnderlecht naar het Schumanplein tekomen, terwijl een auto er 37 minuten overdoet en het openbaar vervoer 35 minuten ... ,11 minuten winst ten opzichte van deauto, dat is al een mooi resultaat. Maar opandere trajecten loopt het verschil nog ver-der op. Tussen Evere en Schuman is het 9minuten op de fiets, tegen 29 minuten metde auto, en vanaf Watermaal-Bosvoorde ishet maar 26 minuten met de fiets, tegen45 met de auto en 43 met de MIVB.Op korte trajecten zijn de resultaten ookopvallend. De krant Le Soir heeft een grotepraktijkproef uitgevoerd tussen deEuropese Wijk en de redactielokalen, eentweetal kilometer door het centrum van destad. De fietser arriveert na 7’50 minuten,voor de motorrijder die er 9’24 over doet,de automobilist die 11’20 onderweg is ende gebruiker van het openbaar vervoer die16’22 klokte. Onklopbaar op de korte afstand, is de fiet-ser samen met de voetganger ook deenige die zich niet te veel hoeft aan te trek-

ken van hindernissen onderweg.En zo kun je op de fiets ookgemakkelijk combineren: je ver-trekt ’s ochtends op de fiets naarje werk, gebruikt hem overdag omin de stad te rijden, een pakje af televeren of naar een vergadering tegaan. Een fietser kan altijd stipt opde afspraak komen.

Een fietsenstalling, een troef,Bij de duur van een stadstrajectmoet je ook de tijd rekenen voorhet zoeken naar een parkeerplaatsen vervolgens het traject dat je tevoet van je voertuig naar de plaatsvan afspraak aflegt.

Als je het vanuit het standpunt vaneen werkgever bekijkt, levert een fietsen-stalling een belangrijk voordeel op: een fiet-senstalling kost ongeveer twintig keer min-der dan een parkeerplaats voor één auto,en biedt zes mensen in plaats van één demogelijkheid om naar het werk te komen.Op één parkeerplaats kan je namelijk mak-kelijk 6 tot 12 fietsen kwijt.

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

11 km/h : dat is vandaag de dag de gemiddeldesnelheid van eenauto in de stad. Een ongetraindefietser haalt er eengemiddelde snel-heid van tussen de10 en 15 kilometerper uur.

Stiptheid, efficiëntie en snelheid

Tijdmanagement

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 13

gezondheid

De wereldgezondheidsorganisatie(WHO) raadt dertig minuten fysieke

inspanning per dag aan: dat is de bestemanier om je gezondheid op peil te hou-den en een middel om het risico op demeest voorkomende ziektes van onze

geïndustrialiseerde wereld te ver-lagen (hart- en vaatziekten, over-gewicht, ...). Terwijl bijna iedereenin Brussel minstens 30 minutenper dag besteedt aan verplaat-singen (en vaak veel meer)...hoeveel kunnen er nu zeggen datze dagelijks evenveel tijd beste-den aan fysieke inspanning ensport? Je verplaatsen met defiets combineert de twee!

Fietsen verbetert de prestaties van hart en longenVerschillende studies van Britseen Nederlandse artsen hebbenuitgewezen dat regelmatig fietsenhet functioneren van het hart oppeil houdt, zelfs in die mate dathart- en vaatziektes van de eer-ste of de tweede graad, die 50%van de mannelijke bevolkingvanaf 52 jaar treffen, bij dagelijk-se fietsers pas 14 jaar later opdezelfde schaal optreden. Demeest ernstige ziektes, die vande derde graad, treden bij 50%van de mannelijke bevolkingvanaf 61 jaar op, maar komen

nauwelijks voor bij dagelijkse fietsers!In twee jaar regelmatig fietsen verhoog jeje ademhalingscapaciteit met 13%.Fietsen, dat doet je goed!

Op de fiets heb je schonere luchtIn tegenstelling tot wat vaak gedachtwordt, neemt een fietser veel minder ver-vuilende stoffen op dan een automobilist.Gemiddeld 3 tot 6 keer minder! Hoe datkan? Om verschillende redenen: ten eer-ste omdat de grootste vervuilende bronde auto zelf is, met zijn tank en de gas-sen die door de eigen motor worden ver-spreid. Binnenin de auto is de lucht 2 tot8 keer meer vervuild dan buiten! Tentweede zit een fietser veel hoger dan deuitlaten van auto’s, waardoor je de laag-hangende gassen vermijdt. En tenslottezit een fietser nooit erg lang midden inhet verkeer: je gaat voor de rij auto’sstaan bij een stoplicht en je vermijdt op jeroutes tunnels en grote assen, waar degrootste concentratie aan vervuiling is.

Op de fiets vermindert je stressAls je op de fiets naar je werk gaat ver-mijd je één van de vervelendste bronnenvan stress, namelijk in de file achter hetstuur zitten. Fietsers komen glimlachenden ontspannen aan, want ze hebben neteen frisse neus gehaald! Ze zijn trouwensook minder vaak ziek dan hun collega’sautomobilisten. En op het einde van eenlange werkdag gaat er niets boven eenfietsrit om de scheiding te maken tussen

Het doet

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

2,5 jaar : zoveelmag je bij jelevensverwachtingoptellen als jeregelmatig fietst,ongevallen inbegre-pen (bron: onder-zoek van Dr.Hillman van hetPolicy StudiesInstitute in Londen,uitgevoerd tussen1994 en 1998). Enbovenal: je mag erjaren leven ingoede gezondheidbijrekenen, wantfietsers wordenminder vaak getroffen doorouderdomsziektes.

je goed...

_14

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 14

werk en thuis. Op de fiets trap je destress van je af die je tijdens de dag hebtopgebouwd. Zo kun je dus met iedereochtend en avond 4 km fietsen je humeurverbeteren en je levensverwachting mettweeënhalf jaar rekken! Een leuke levens-verzekering die niets kost.

Op de fiets sport je iedere dagMet de fiets als transportmiddel blijf je invorm. Zonder te forceren of in excessente vervallen, krijg je iedere dag eengezonde dosis lichamelijke oefening:regelmatig, met mate en gecontroleerd.Ideaal om overtollige kilo’s kwijt te raken,als je het fietsen tenminste combineertmet een evenwichtige voeding. Gewooneen kwestie van ervoor te kiezen.

Koolmonoxide2670 µg/m3 6730 µg/m3

(CO)

Stikstofdioxide 156 µg/m3 277 µg/m3

Benzeen 23 µg/m3 138 µg/m3

Tolueen 72 µg/m3 373 µg/m3

Xyleen 46 µg/m3 193 µg/m3

Opname van vervuilende stoffen

Perfect Gemiddeld Zwaaraangetast

76% 24% 0%

46% 43% 11%

Toestand van het hart, alle leeftijden samen

_15

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 15

Tips

M et de fiets rijden is plezierig. Enom dat plezier lang te laten duren,

geven we je hier enkele tips om “slim” te fietsen...

_16

Wees niet bang...Fietsen in het verkeer, dat kun je leren.De wegcode werd ondertussen de straatcode, en daardoor hebben fietsersvandaag meer rechten dan voorheen.Het komt er op aan je plaats te durveninnemen in het verkeer, goede reflexenaan te leren om te communiceren metde andere weggebruikers, en verstandigje route te kiezen. Daarvoor organiserenGRACQ en Pro Velo cursussen “rijden inhet (stads-)verkeer”. Er zijn zowel indivi-duele lessen als groepslessen, bijvoor-beeld voor de collega’s binnen je bedrijf.Een uitstekend middel om je angsten teoverwinnen en te ontdekken dat fietsenin de stad écht plezierig is.

Laat je zien...Zichtbaarheid is de eerste troef voor eenfietser. Zowel overdag als ’s nachts is hetbelangrijk dat je bij iedereen in het oogspringt: bij de automobilisten natuurlijk,maar ook bij voetgangers, trams enandere fietsers. De wet legt een basisuit-rusting op aan alle fietsen: oranje reflec-tors op de pedalen, vaste reflectors tus-sen de spaken of reflecterende strokenop de banden, een wit voorlicht en eenrood achterlicht. Dat is een uitstekendbegin, maar het kan nog veel beter...Een reflecterend vestje draag je over jekleren. Het is van oranje of gele fluostof,om bij iedereen aandacht te trekken, envoorzien van reflecterende stroken om ’snachts een optimale zichtbaarheid tegaranderen in het licht van koplampen.Een fluorescerende band is een heelhandig accessoire. Die neemt nauwelijksplaats in, je stopt hem in je zak of je laathem om je stuur zitten als je niet fietst.Je kunt er indien nodig je broekspijpmee samenbinden, of hem eenvoudig-

Een gewaarschuwd fietser...

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 16

_17

weg om je arm doen. Sommige model-len hebben rode LED knipperlichtjes diegoed opvallen in het donker.Bijkomende lichtpunten zijn nooit over-bodig als de duisternis is ingevallen. Zozijn er pedalen met knipperlichtjes in dehandel, en oranje of rode lichtjes die jeop je rugzak of je zadel kunt klikken. Aldie elementen waarschuwen de andereweggebruikers voor je aanwezigheid enversterken zo je eigen veiligheid.

‘Houd de fiets !’...Ook al zijn een fiets van goede kwaliteiten regelmatig onderhoud de bestegarantie voor een lang leven van je tweewieler, het komt er vooral op aanom hem te beschermen tegen diefstal.Vooral beginnende fietsers krijgen nogaleens te maken met het verdwijnen vanhun fiets. Waarom? Omdat ze een slechtslot gebruiken, of omdat ze hem slechtvastzetten. Er zijn maar vijf secondennodig om een spiraalslot open te breken,en nauwelijks meer om de code van eencijferslot te kraken.

Een goed slot is een U-beugel, of eenketting van gehard staal die stevig afge-sloten wordt. De prijs van een dergelijkebescherming is minimaal 30 euro,maar is zijn geld meer dan waard als jebedenkt dat het een effectieve bescher-ming tegen diefstal is. Op voorwaarde

wel te verstaan, dat het slot correctgebruikt wordt, dat wil zeggen dat hetkader en het voorwiel van de fiets vast-gezet worden aan een vast punt dat ste-vig verankerd zit. Het heeft geen zin omeen fiets vast te zetten aan een bouwaf-rastering die je met een eenvoudige tangkunt doorknippen, of aan een tuinhekdat je met twee stevige trappen verbuigt.Een ringslot op het achterwiel biedtuiteraard onvoldoende bescherming. Entenslotte een cruciale raad: parkeer jefiets op een plek waar er een sterkesociale controle is. Het merendeel vande fietsdiefstallen vindt plaats in privége-bouwen: in een garage, een trappenhuis,... kortom, op plekken waar je de neiginghebt om je fiets niet vast te zetten.

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 17

Tips

_18

Rijd door weer en wind…Op de fiets sta je in direct con-tact met de natuurelementen.Toch regent het niet zo vaak inBelgië, al is dat een wijdverbreidcliché. Gemiddeld hoef je maarzo’n 15 keer je regenkleding aante trekken op een vol jaar dage-lijks fietsen! Ongelofelijk, maaruitgetest en bewezen doordagelijkse fietsers. Hoe kun je jewapenen tegen die paar buien?Een eenvoudig regenjasje, even-tueel met regenbroek, is eenminimumuitrusting. Een ponchois nog effectiever, zeker in com-binatie met een regenbroek. Er isook ademende regenkleding, diewel wat duurder is, maar ookeen stuk comfortabeler. Je kuntook overschoenen kopen (ca.15

euro) voor droge voeten. Voor koudewinterdagen zijn goede handschoenenen een hoofdband voldoende, op de fietskrijg je het gauw warm. Een helm ten-slotte biedt je schedel in alle seizoenenbescherming bij een eventuele val. Kieseen model dat goed op je hoofd past, enaarzel niet om advies te vragen in dewinkel voor de beste keuze.

Rij verzekerd Een fietser wordt altijd gedekt door eenverzekering wettelijke aansprakelijkheid,beter bekend als de familiale polis. Dezeverzekering dekt de schade die je kunttoebrengen aan andere weggebruikersdie je onderweg tegenkomt. De verzeke-ring van je werkgever dekt trouwens ookhet traject tussen je huis en je werk. Erzijn dus geen verzekeringskosten verbon-den aan het fietsen. Behalve als je je fietswil verzekeren tegen diefstal. Daarvoorkun je het beste contact opnemen met jeverzekeringsmaatschappij, om te zienwat ze je hiervoor kunnen bieden.Momenteel biedt enkel Ethias een speci-fieke verzekering tegen fietsdiefstal, opvoorwaarde dat je een goed slotgebruikt. En als je je wil inzetten voor defiets, waarom dan geen lid worden vande Fietsersbond? Dan heb je een rechts-bijstandsverzekering, net zoals hetmerendeel van de automobilisten. En jekrijgt elke twee maanden hun tijdschrift inde bus. Goed om te weten: een fietser is voor-taan, net als andere zwakke weggebrui-kers, beschermd door de wet. Er kunnenhem of haar geen fouten aangerekendworden om de tussenkomst door de ver-zekering te weigeren.

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

65% van de afgelegde trajectenin Brussel zijn korterdan drie kilometer.Over die afstand is defiets altijd het snelstevervoermiddel, enmeestal ook hetmeest geschikte.Gewoon eenkwestie van hetjuiste materiaalhebben en... goede gewoontesaanleren.

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 18

_19

Rij goed uitgerust...Een fiets is goed, een goed uitgerustefiets is beter. Met twee tassen aan deachterdrager, kun je zonder veel moeitede inhoud van twee flinke boekentassentransporteren, oftewel twee keer 10 kilo.Dat is lang niet gek, en in ieder gevalruim voldoende voor je draagbare compu-ter, je dossiers en je thermos met koffie.Sommige fietstassen kun je trouwensgemakkelijk afnemen en omvormen toteen handige schoudertas of rugzak. Er zijn (bijna) altijd oplossingen voor spe-ciale wensen en noden. Voor kleine boodschappen is een mandje aan hetstuur een handige oplossing.Gemakkelijk te vullen, gemakkelijk telegen, zelfs zonder te bukken. Voor grote boodschappen is er een heelhandig boodschappenkarretje, dat jegewoon kunt meenemen in de super-markt, om het vervolgens achter je fiets tehangen. Je kunt er een bak bier in kwijt,een sixpack mineraalwater, en volop ande-re boodschappen. En voor de golffanaat:hetzelfde karretje begeleidt je zelfs alscaddy over de golflinks!Als je vaak het vliegtuig neemt, kun je eenkoffertje op wielen nemen met de stan-daardmaten voor handbagage, dat je nade landing aan je bagagedrager hangt.Eenvoudiger kan het niet.Ook voor de kinderen zijn er volopmogelijkheden: de kinderzitjes voor kin-deren tot 22 kilo zijn eenvoudiger tegebruiken dan het doorsnee autostoeltje.Voor de iets groteren is er het derdewiel, met eigen zadel en trappers, zodat

je kind gezellig mee kan peddelen.Broertjes en zusjes stappen met veelplezier gezamenlijk in een ultralichtefietscaravan.Wat ook je wensen zijn, er is altijd weleen aangepast, praktisch en solideaccessoire te vinden om je het levengemakkelijker te maken, of het nu voorwoon-werkverkeer, voor de boodschap-pen of het vervoer van je gezin is. Vraageens raad aan je fietsenhandelaar...

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 19

veiligheid

Op 1 januari 2004 werd het verkeers-reglement grondig aangepast, voor-

namelijk om de zachte weggebruikers,zoals voetgangers, fietsers en skaters,beter te beschermen. De belangrijkstemaatregelen voor de fietser op een rijte :- 1 meter : dat is de minimumafstand tus-

sen een voertuig en een fietser (of eenvoetganger). Is die ruimte er niet, danmoet de automobilist netjes blijven wach-ten achter de zwakke weggebruiker.

- Het BEV (straten met BeperktEenrichtingsVerkeer) werd veralgemeend.Dat betekent dat straten met éénrich-tingsverkeer voortaan voor fietsers inbeide richtingen toegankelijk zijn, behalveals dat om veiligheidsredenen onmoge-lijk is. De verkeersborden moeten hiervoor worden aangepast, en eenstraat wordt pas BEV als de bijbehorendeborden geplaatst zijn.

- De veralgemening van de zone 30 in debuurt van scholen. Om de zwakste

weggebruikers, kinderen, te bescher-men, wordt de omgeving van scholensystematisch ingericht als een zone waarje niet harder kunt rijden dan 30 km peruur. Een maatregel die de toegang tot descholen veiliger maakt en ouders stimu-leert om hun kinderen te voet of met defiets naar school te brengen.

- De straten met uitsluitend lokaal ver-keer werden geherdefinieerd en kregenmeer beperkingen. Goed nieuws: fietsersmogen rustig doorrijden als ze een bordmet deze beperkende maatregel zien.

Als je meer over de nieuwste verkeerswet-geving wilt weten, surf dan eens naar dewebsite van het Belgisch Instituut voorVerkeersveiligheid, http://www.bivv.be. En om je geheugen nog eens op te frissen :- Als een fietser een portier dat bruusk

voor hem openslaat niet meer kan ont-wijken, dan is de automobilist in fout (zie artikel 28 van de wegcode)

_20

Het verkeersreglement is grondig veranderd

Om veilig te fietsen, raadt Pro Velo je aanom 10 gouden regels in acht te nemen:

1 / Rij op een goed afgestelde fiets :remmen, versnellingen, licht, acces-soires, enz. moeten worden gecon-troleerd door een “prof”. Goed om teweten: stevig opgepompte bandengaan minder snel lek en lopen lichter.Kijk op de band voor de benodigdeluchtdruk.

2 / Durf je plaats in te nemen op derijstrook. Helemaal rechts gaan rijdenom zo min mogelijk te hinderen is eennatuurlijke reflex, maar houdt twee risi-co’s in: rechts door een openslaandportier gegrepen worden of links van

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 20

_21

de weg gereden worden door passe-rende auto’s. Je moet dus niet aarze-len om de plaats te nemen waar deauto’s met hun rechterwielen rijden, alkun je tijdens een klim wel beleefd eenbeetje naar rechts opschuiven. Als jein één rechte lijn blijft rijden, zonder teslingeren, kunnen achterliggers hetbest op je anticiperen.

3 / Pas op voor de dode hoek en dezijwaartse bewegingen van vrachtwa-gens, bussen en bestelwagens. Rijdnooit naast één van deze voertuigenin beweging.

4 / Geef duidelijk je bedoelingen aan,geef telkens richting aan met je handof je arm en zoek oogcontact; kijk inde ogen van automobilisten om tecontroleren of ze je gezien hebben enbegrepen hebben wat je gaat doen.Kijk extra goed uit als je inhaalt of eenrij stilstaande auto’s voorbijrijdt: debestuurders verwachten je niet.

5 / Sla in 3 tijden linksaf : kijk ruim vantevoren achterom, steek je arm uitom aan te geven dat je van richtinggaat veranderen, leg je beide handenweer op het stuur en draai naar links.

6 / Ga bij een rood licht voor de eer-ste auto staan, zelfs als er geenfietserssluis op het wegdek is geschil-derd. Zo word je gezien en sla jemakkelijker linksaf.

7 / Blijf dag en nacht zichtbaar : kleding in heldere kleuren of metreflectie, een efficiënte verlichting,reflectors, een reflecterende band omje enkel... het is van vitaal belang

8 / Kies een goede route, encontroleer je traject vantevoren op de (fiets-)kaartop bestaande fietsvoorzie-ningen (zie ookwww.fiets.irisnet.be ) enrustige straten, zodat je degrote assen vermijdt. Weesnieuwsgierig, zoek nieuwewegen, probeer parallelstra-ten uit, probeer eens op jegevoel door onbekendebuurten te rijden... dat hoortook bij de geneugten vanhet ontdekken van je stadop de fiets...

9 / Respecteer het verkeers-reglement, voetgangers enandere weggebruikers. Eenbeetje hoffelijkheid levertheel veel op...

10 / Gedraag je zelfverzekerd :- Anticipeer, voorzie hindernissen,

rem tijdig, schakel vóór een helling, kijk automobilisten in deogen;

- Kijk ver voor je uit, precies in derichting waar je met je voorwielnaar toe wilt;

- Vertrouw op je kunnen: angst verhoogt alleen maar de kans opeen val of ongeval;

- Kijk uit voor voetgangers, die heb-ben de gewoonte “op het gehoor”over te steken.

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

Er werden 4 GFRs(GewestelijkeFietsroutes) aange-legd in Brussel, in2006 komt daarnog 50 km GFR bij,en in 2009 moetenalle 19 GFRs klaarzijn. Met degewestelijke fiets-kaart kun je nu alde geplande tracésvolgen.

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 21

routes

_22

Hoe doorkruis je de stad ?

N et zoals een voetganger niet dezelf-de route neemt als een auto in de

stad, volgt ook een fietser een eigen,aangepast parcours. Hij of zij mijdt degrote assen met al te druk verkeer, enkiest rustige straten, zones met een snel-heidsbeperking en fietsvoorzieningen.Tramrails, slechte kasseien en steile hel-lingen kun je beter vermijden.Goed je route kiezen, dat is het bestemiddel om comfortabel en veilig door destad te rijden. Het is ideaal om te begin-nen met het testen van je route tijdenshet weekend, een beetje de tijd te nemenalvorens te starten met de grote “praktijk-proef”; het rijden naar je werk.

Uitstekende hulpmiddelenDe Brusselse fietsers worden verwend:de fietskaart van het Gewest die in 2003uitkwam, is een echt juweeltje.Geplastificeerd en sterk, en bij elke editieweer verbeterd. We zijn al aan de vierdeuitgave in twee jaar! Alle bestaande engeplande fietsroutes staan er op, de fiet-senstallingen, de adressen van fietsen-winkels, de straten met BeperktEenrichtingsVerkeer (BEV), ... . Hij wordtgeleverd met een boekje met alle straat-namen, bevat de tips en trucs om veiligdoor de stad te rijden en de adressenvan de fietsersverenigingen. En het

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 22

_23

sterkst van al is nog, dat hij maar 1 lutteleeuro kost! Je kunt hem kopen in hetFietsershuis, of direct bij het BrusselsGewest (surf eens naar www.fiets.iris-net.be ).Je kunt trouwens ook een webstek alswww.mappy.be gebruiken om je route teplannen: met de optie voetganger vind jede kortste weg tussen twee punten in destad. Dan hoef je alleen nog maar dat tra-ject aan te passen aan de verbodsregelsvoor fietsers en obstakels als trappen ensteile hellingen te vermijden, en kun jevervolgens je route steeds blijven verbete-ren door hem regelmatig te fietsen.

Bevoorrechte routesHet Brussels Gewest legt regionale fiets-routes aan. Er zijn er al vier gereed, en erzijn werken voorzien om de andere ookaan te leggen, zodat er in 2009 uiteinde-lijk 19 zullen zijn. Wat is nu zo’n fietsrou-te? Het zijn wegen die aangeraden wor-den voor de (middel)lange afstand, ofwelvia verschillende gemeentes (gewestelijkefietsroutes), ofwel binnen een gemeente(gemeentelijke fietsroutes). Over het alge-meen volgen deze routes lokale straten,waar het verkeer minder druk en mindersnel is, en dus minder stresserend dande grote banen. Maar om natuurlijke ofkunstmatige hindernissen, (zoals hetkanaal, een viaduct, een autoweg of eenspoorlijn) te overbruggen, komen de rou-tes ook wel eens op de belangrijke assenterecht. In zones met langzaam verkeerdelen de fietsers en de auto’s de rijbaanmet elkaar, maar op grotere wegen wor-den de fietsers van het snelle verkeergescheiden door middel van een fietspad.

Van het ene transportmiddel naar het andereVoor wie fiets en metro wil combineren, ishet belangrijk om te weten dat hetGewest bij elk metrostation fietsenrekkengeplaatst heeft. Dat type fietsenstalling isgratis en universeel. In de toekomst zullenbetaalde, bewaakte stallingen het aanbodcompleteren. Maar dat is nog niet alles:sinds mei 2004 heeft de MIVB nieuweregels ingevoerd voor het meenemen vanje fiets in de metro. De metrostellen zijnvoortaan alle dagen toegankelijk voor fiet-sen, met uitzondering van de piekuren(van maandag tot vrijdag tussen 7 en 9uur en tussen 16 en 18uur30)Trouwens, de treinstations hebben ookeen fietsenstalling om je fiets achter telaten voor je op de trein springt. En jehebt ook nog de mogelijkheid om je fietsmee te nemen op de trein (behalve ophet Centraal Station). Voor de details consulteer je best even dewebsites www.mivb.be enwww.nmbs.be. Het simpelste is nog hetmeenemen van een plooifiets,want dat is helemaal gratis. Hetis maar dat je het weet...

Peters en MetersDe Brusselse Fietsersbond is eenvereniging die het Gewest, defietsroutes en de mogelijke val-kuilen goed kent. Waarom neemje geen contact met hen opzodat je één van hun leden bij jouin de buurt kunt ontmoeten? Datis je beste gids om de idealeroute te ontdekken en de valkui-len op je traject te omzeilen!

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

36% van dewerkenden inKopenhagen gaatmet de fiets naarhet werk. Van deBrusselaars neemtvandaag de dagmaar 2% dat ver-voermiddel om zichnaar het werk tebegeven.

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 23

De hedendaagse fietsen verschillen alsdag en nacht van de rijwielen van

weleer: een comfortabel zadel, volop ver-snellingen, vering en batterijverlichtingmaken het berijden van een fiets heel watefficiënter dan vroeger. Maar met al dietechnische ontwikkelingen en het ruimeaanbod op de markt, is het niet altijdgemakkelijk om een keuze te maken. Hiergeven we je wat raad om een keuze temaken die het beste bij je past.

Ga naar een professionalNiets gaat boven een merkfiets van eengespecialiseerde handelaar. Laat je nietverleiden door superaanbiedingen van desupermarkt: de kwaliteit laat te wensenover, net zoals de service na aankoop, enessentiële onderdelen kunnen problemenopleveren. Je zult niet gemakkelijk eenvakvrouw of vakman te vinden om zo’nfiets af te stellen, want het grootwarenhuiszal je vertellen dat ze daarvoor geen eigendienst hebben. Een goed merk daarente-gen biedt goede remmen en goede ban-

den... twee essentiële onderde-len. Een goede fietsenhandelbiedt een gratis onderhoudbeurtna de eerste maand, stelt demaat goed af, en geeft goederaad en opvolging als je dat wilt.De paar euro die je denkt tebezuinigen met je aankoop in hetgrootwarenhuis ben je dus al snelweer kwijt aan reparatiekosten ennieuwe onderdelen.

Weet wat je nodig hebt...Om een fiets te kopen komt het er, zoalsmet zoveel van je aanschaffen, op aan omte weten wat je met je fiets wilt gaandoen. Voordat je de fietsenwinkel bezoekt,is het nuttig de volgende vragen eensvoor jezelf te beantwoorden. Wil je je fietsmeenemen in het openbaar vervoer? Wilje alleen in de stad rijden, of wil je iederweekend met je fiets het bos in? Wil jeeen kind meenemen? Of bagage? Neemje je laptop mee? Laat het allemaal aan defietsenmaker weten bij je bezoek. Zo kanhij of zij het advies aanpassen aan je reëlebehoeften.

Een simpel alternatiefEr zijn twee types fietsen geschikt voordagelijks gebruik in de stad:- Sportieve fietsen, mountain bikes die

aangekleed zijn met wegbanden, eenbagagedrager, spatborden en verlich-ting, zodat ze geschikt worden voor allesoorten paden en wegen.

- Stadsfietsen, die compleet uitgerust zijn.Comfortabler, maar vaak ook watzwaarder

Het minimale budget voor een dergelijkefiets is zo’n 300 euro, maar met 500 eurozit je zeker echt goed voor een licht totgemiddeld gebruik.Als je fietsen en openbaar vervoer wiltcombineren, is een plooifiets een idealekeuze. Je kunt al plooifietsen vinden voorminder dan 400 euro, maar de meestcompacte modellen, die je gemakkelijkonder je treinzitje plaatst en die nietgroter zijn dan een kleine koffer, kosten alsnel 1000 euro. Daarvoor heb je dan wel

_24

Goed je fiets kiezen

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

57% van deBrusselaars die inBrussel werken,gaan met de autonaar hun werk(163.000 personen).

aankoop

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 24

_25

kwaliteit: je kunt ze in 15 secondensamenplooien en ze hebben een verba-zingwekkende levensduur.Als de lichamelijke inspanning je tegen-staat, of je fysieke mogelijkheden zijnbeperkt, dan kun je nu ook kiezen uit eenruim aanbod elektrische fietsen. Je moetdan nog wel (af en toe) trappen, maar deelectromotor helpt je. Opgepast met debatterijen en met de autonomie (die nooitveel meer dan 30 km bedraagt)! Als debatterijen leeg zijn, moet je de fiets wél opeigen kracht vooruit trappen, inclusief hetgewicht van het motortje ( minimaal zo’n30 kilo)!

De accessoiresElke fiets die op de openbare weggebruikt word, moet voldoen aan de wet-telijke eisen, dat weten fietsers maar al tegoed. Maar daarmee heb je nog eenovervloed aan keuzes en opties in acces-soires. Voor dagelijks gebruik zijn spatbor-den, verlichting en een bagagedrager metelastische binders zo goed als onmisbaar.Als je voor batterijverlichting kiest, dan

hoef je niet extra te trappen door dedynamo. Je kiest dan wel beter voor her-laadbare batterijen. Probeer of het zadelvoor jou comfortabel genoeg is. Als je wilt,kun je het comfort nog verhogen metvering op de voorvork, maar die luxe heeftin de stad alleen zin op kasseien of slechtwegdek. Wat de versnellingen betreft hoefje niet zo erg inhalig zijn. Met 7 of 9versnellingen kun je bijna alle straten vanBelgië wel befietsen. Een naafversnellingschakelt gemakkelijker en vergt minderonderhoud.

Test eens een huurfietsEen goede manier om het fietsen eensuit te testen, is door er één te huren. Inhet Fietsershuis in Elsene en meerdereverhuurpunten in de parken van hetGewest kun je stadsfietsen huren.Probeer ze eens een uurtje uit, danontdek je hoe comfortabel modernestadsfietsen zijn. En als de proefrit naarmeer smaakt, vraag dan meteen raadaan de verhuurmedewerkers, die willenje graag helpen.

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 25

bedrijven

_26

N iets dat werknemers die met de fietsnaar het werk willen komen meer

motiveert dan hen het beste onthaal tebieden. Iedereen kan het beste zelf eenformule bedenken die past bij het eigenbedrijf, maar er zijn wel een aantal elemen-ten die veel gewicht in de schaal leggen.

StallingOm iedereen tijdwinst te gunnen, is hetideaal om een fietsenstalling te voorzienbinnen het bedrijf. Een overdekte ruimtemet stevige bevestigingspunten voor fiets-sloten. De simpelste oplossing: fietsenrek-ken in de vorm van een omgekeerde U.Daar kun je alle types fietsen en fietsslotenaan kwijt, ze zijn diefstalbestendig en erggemakkelijk in het gebruik. En ze bescha-digen je voorwiel niet, wat soms wel hetgeval is bij oplossingen met een klem.Vergeet ook niet om je fietsende bezoe-kers een warm onthaal te bieden: wijs deweg naar een goed geplaatst fietsenrek inde buurt van de hoofdingang, dat is eenecht welkomstgebaar.

Fietstochten en FietsopleidingEen fietstocht maken is een even aange-naam als nuttig begin: je kunt er mee ont-dekken hoe aangenaam “tweewieleren”kan zijn, hoe je de stad kunt herontdek-ken, en je bent er eens gezellig uit met jecollega’s. Zo kun je zelf vaststellen dat de

Een bedrijf met een warm onthaal

voor fietsers

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 26

_27

fiets helemaal niet zo gek is. Je bedrijf kandaarna overgaan tot het luik “opleiding”,zoals bijvoorbeeld aangeboden door ProVelo: theoretische uitleg over veilig fietsen,gevolgd door een reeks praktische oefe-ningen met een klein groepje in het verkeeren een persoonlijk advies voor de woon-werkroute, kortom alles om iedereen naarnoden en wensen in het zadel te helpen.

OndersteuningsgroepNiets gaat boven het uitwisselen van erva-ringen tussen fietsers om het fietsgebruikaan te moedigen. Je kunt een ontbijt orga-niseren met de fietsers binnen de firma,een familieuitstap met de fiets in het week-end, of een rit tijdens de middagpauze...en zo zijn er nog genoeg andere ideeën teverzinnen om aan het personeel duidelijkte maken dat met de fiets naar het werkkomen de kers op de taart is.

BedrijfsfietsenWil je nog meer je best doen om het fiets-gebruik aan te moedigen, dan kun jebedrijfsfietsen ter beschikking stellen. Datis een iets duurdere oplossing, maar hetmodigt wél aan om de fiets te pakken voorkleinere trajecten overdag. En je kunt defietsen natuurlijk mooi in je bedrijfskleurenlaten schilderen. Ideaal is een leasingfor-mule, dan zijn het onderhoud en de ver-vanging van de fietsen meteen inbegre-pen.

FietsvergoedingZoals elders al vermeld, is het een uitste-kend initiatief om fietsvergoedingen uit tebetalen aan de personeelsleden die datwillen. Neem contact op met het sociaalsecretariaat voor de praktische uitvoering,en informeer al je personeelsleden.

Bikepooling.beEen gegevensbestand dat het voor ieder-een die dat wil mogelijk maakt om een“peter” of “meter” te vinden om je te bege-leiden tijdens je eerste trappen. Hijof zij kan je helpen om een goedeen leuke route uit te stippelen tus-sen je huis en je werk, en aanwij-zingen geven voor een veilig fiets-gedrag, zodat je je op je gemakvoelt in het verkeer. Dit gegevens-bestand staat open voor iedereen,zowel particulieren als bedrijven,en het gebruik is geheel gratis.Het is operationeel vanaf begin2006.

Gratis OnderhoudHet onderhoud van de fietsen vanje personeel verzorgen is uiteraardeen luxe, maar wel een utstekendmiddel om de motivatie erin tehouden. Een goed geolied, soepelschakelend en stevig opgepompt“stalen ros” laat zich gemakkelijker berij-den. Maar het is ook veiliger, met goedwerkende remmen en licht.

Kleedruimte en douchesFietsers staan bloot aan weer en wind. Alsje nat van zweet of hemelwater aankomt,is het fijn om als werknemer de mogelijk-heid te hebben je om te kleden op hetwerk. Voorzie daarom een kleedruimte,met afsluitbare kastjes voor fietsspullen alshelmen, fluojasjes en regenpakken.Helemaal ideaal is natuurlijk een douchevoor de fietsers die van ver komen.

EEN VEELZEGGENDCIJFER :

200 fietsen werden10.000 keer geleend door hetpersoneel van deEuropeseCommissie. Hetproject startte in2004 in hartjeBrussel

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 27

info

Het Fietsershuis: Londenstraat 15, 1050 Brussel

Pro Velo vzwTel. 02/502 73 55 Fax 02/502 86 41Dienst bedrijven: Astrid van Herpen02/517 17 64 [email protected]

Fietsersbond Brussel Tel. 02/502 68 [email protected] www.fietsersbond.be/brussel

GRACQLes Cyclistes Quotidiens Tel. 02/502 61 [email protected]

EUCGEuropean Union Cyclists Group(De fietsende werknemers van deEuropese Instellingen in Brussel)http://www.eu-cg.info/

VUB Fietswerkgroephttp://homepages.vub.ac.be/~fiets/

Handige adressen

BUV – Bestuur Uitrusting enVervoer van het Ministerie vanhet Brussels HoofdstedelijkGewest, Vooruitgangsstraat 80 / 1, 1035 BrusselTel. 02-204 19 [email protected] bedrijven:Philippe Barette en Christine HeineTel. 02/204 19 08 [email protected]/nl/indexnl.htm

BIM – Brussels Instituut voorMilieubeheerGulledelle 100 – 1200 St.Lambrechts-WoluweContactpersonen Bedrijven:Marianne Thys en Sarah HollanderTel. 02/775 76 [email protected] [email protected] www.ibgebim.be

MIVB – Brussels Openbaar Vervoerwww.mivb.be

NMBS – Treinverbindingenwww.nmbs.be

Cambio – autodelenwww.cambio.be

Taxistop – carpoolenwww.taxistop.be

17932_ProVelo_NL.qxd 15/02/05 16:10 Page 28