Nummer 1 5

Krachtige sturing topmanagement bepalend

De kanteling naar procesgericht sturen vereist langetermijn management commitment en executie kracht.Het algemeen management wil graag snel resultaat,de procesmanager wil graag flexibiliteit door samen­hang in de procesketen. De uitdaging waar de toe­komstrobuuste topmanager voor staat is deze korte enlange termijn ambities met elkaar in balans brengen.

De kanteling naarprocesgericht sturen vereist

langetermijnmanagementcommit­ment en executiekracht

Onderzoeksopzet

Het onderzoek is van juli tot en met oktober 2009 uitge­voerd door Bisnez Management met medewerkingvan studenten van de Erasmus Universiteit, het BPMMagazine en het Tijdschrift Informatie. Middels eenenquête is het onderzoek uitgezet onder Nederlandseorganisaties. Dit leverde ruim 100 respondenten op.De enquêteresultaten zijn door de onderzoekers ge­analyseerd en getoetst met andere onderzoeksgege­vens. De tussenresultaten zijn in een aantal interviewsen een brainstormsessie met praktijkdeskundigen vanzeer verschillende grote organisaties en een selectievan de geënquêteerden geanalyseerd. De resultatenzijn samengevat in een rapport dat op te vragen is bijBisnez Management www.bisnez.com.In een komend Controllers Journaal zal ook op op deresultaten van het onderzoek worden ingegaan. 0

Het complete rapport is te vinden op www.controlfersjoumaal.nl.

'Verleg klimaatafspraken van landen naarbedrijfsleven'

"Afspraken over klimaatverandering zijn makkelij­ker haalbaar voor bedrijfssectoren in plaats van lan­den." Dat zegt Louise Fresco, universiteitshoogle­raar Grondslagen van duurzame ontwikkeling in in­ternationaal perspectief. "Alle staalsectoren in dewereld zouden bijvoorbeeld dan tot een akkoordmoeten komen. Zo voorkom je valse concurrentieop het moment dat sommige landen relatief meerCO,-uitstoot moeten terugdringen dan anderen."

EXTERNEVERSLAGGEVINGNiet in de balans opgenomenverplichtingen en activa 2010-004

Door: drs. P. WA. Kasteleyn EMFC RC

Niet alle verplichtingen en activa van eenrechtspersoon maken deel uit van de ba­lans. Dit artikel beschrijft welke verplich­tingen en activa afzonderlijk moeten wor­den vermeld en op welke wijze dit moet

worden toegelicht.

Categorieën niet in de balans opgenomenverplichtingen en activa

De verplichtingen en activa moeten voortkomen uiteen gebeurtenis tot en met balansdatum en hebbenbetrekking op:1. Voorwaardelijke verplichtingen of activa

Deze zijn afhankelijk van een gebeurtenis in detoekomst waarop de rechtspersoon geen invloedkan uitoefenen. Men kan bijvoorbeeld denkenaan een toezegging aan het personeel van eenbeursgenoteerde onderneming tot uitbetaling vaneen bepaald bedrag onder de voorwaarde dat deaandelenkoers over een jaar op dat moment toteen bepaalde hoogte is gestegen.

2. Niet-verwerkte verplichtingen of activaHiervan is sprake als het niet waarschijnlijk is datde afwikkeling van de verplichting leidt tot eenuitstroom of instroom van middelen, of dat hetbedrag van de verplichting met onvoldoende be­trouwbaarheid kan worden vastgesteld. Een voor­beeld hiervan is een claim tegen de rechtsper­soon waarvan de rechtspersoon (en zijn raads­heer) meent dat het zeer onwaarschijnlijk is datdit tot een betaling leidt.

3. Meerjarige financiële verplichtingen (meerjarigefinanciële activa worden niet vermeld)Verplichtingen waaraan de onderneming zichvoor een aantal toekomstige jaren heeft verbon­den (overeenkomsten). Voorbeelden hiervan be­treffen erfpacht, huur, leasing, licenties, garantie­verplichtingen, e.d.

Bijgaand schema geeft een keuzeschema in de ver­werking van verplichtingen als voorzieningen of niet inde balans opgenomen verplichtingen (bron: RJ 252).

ElKE TWEE WEKEN OE FEITEN OP EEN RIJ

6o

JOURNAAL

Bestaande verplichtingen ten noe Voorwaardelijke, niet noegevolge van gebeurtenis uit verwerkte of meetjarige

verleden? financiële verplichting?

j. j.

Uitstroom van middden noe Uitstroom van middelen zeer j.waarschijnlijk? onwaarschijnlijk?

Nummer 1

j.

Betrouwbare schatting van deomvang "an de verplichting?

j.

Verplichting voorzkn inbalans

nee (zelden)

noe

Niet in de balans opgenomenverplichting toelichten

Niets doen

Aansprakelijkheid en verplichtingen

De rechtspersoon moet verplichtingen vermelden dievoortvloeien de aansprakelijkheid voor schulden, ten­zij deze verplichting al als voorziening in de balans isverwerkt. Vermelding moet plaatsvinden naar rato vanhet risico dat de onderneming loopt. Dit betreft ondermeer:• de aansprakelijkheid ten behoeve van groeps­

maatschappijen (artikel 2:403 BW) of het deel uit­maken van een fiscale eenheid (waarbij iedererechtspersoon hoofdelijk aansprakelijk is voor debelastingschulden van de gehele fiscale eenheid);

• (hoofdelijke) aansprakelijkheid doordat de rechts-persoon vennoot is in een vof of cv;

• borgstellingen;• risico's voor wissels of cheques;• garantieverplichtingen met betrekking tot keten­

aansprakelijkheid voor aannemers en inleners vanarbeid;

• afgegeven garanties ten opzichte van bestuurdersen commissarissen (veelal tegen bestuurlijke aan­sprakelijkheid).

De rechtspersoon moet melding maken van de ver­plichtingen uit inkoop- en verkoopcontracten als er inverhouding tot de normale bedrijfsomvang een abnor­maal grote afname- of leveringsplicht geldt. Tevenswordt het totaalbedrag vermeld met betrekking tot deverplichtingen die zijn aangegaan voor de aankoop ofverkoop van vaste activa.

Enkele voorbeeldenEen klant heeft een claim van € 10 miljoen inge­diend wegens de levering van een bedorven partijgoederen. De rechtspersoon betwist de aansprake­lijkheid. De gerechtelijke behandeling vindt naarverwachting in het boekjaar 2010 plaats.Voor leaseauto's van de onderneming is een opera­tioneelleasecontract gesloten met een looptijd vandrie jaar. De jaarkosten bedragen € 150.000.Tot meerdere zekerheid van de schulden van eenbelangrijke toeleverancier is een borg gesteld toteen bedrag van € 1 miljoen.Er zijn niet in de balans opgenomen verplichtingenvoor de aankoop van bedrijfsinstallaties tot een be­drag van € 5 miljoen.

ELKE TWEE WEKEN DE FEITEN OP EEN RIJ

Nummer 1JOURNAAL

7

nig sturing aan hun marktpositionering en laten dit nuover aan bijvoorbeeld analisten, die deze informatievaak wel in hun rapporten opnemen. Ook is het verslagvan de Raad van Commissarissen nog onvoldoendeinhoudelijk en wekt het verslag de indruk dat het nietdoor de commissarissen zelf wordt geschreven.

Niet-beursgenoteerd

De prijs in de categorie 'Niet-beursgenoteerd' is toege­kend aan de Nederlandse Spoorwegen. De jury meldtdat de NS zijn bestuursverslag dit jaar belangrijk heeftverbeterd en met namen op het punt van strategie endoelstellingen. De financiële websites van niet-beurs­genoteerde fondsen zijn dit jaar niet beoordeeld. Netals vorig jaar is vanwege de tegenvallende kwaliteit hetaantal genomineerden beperkt tot slechts twee bedrij­ven: Eureko en Nederlandse Spoorwegen.

Mid- en Smallcap

Arcadis is de winnaar in de categorie 'Mid- enSmallcap'. De jury vindt het bestuursverslag van Arca­dis in een aantal opzichten 'best practice', waaronder'een goed verhaal over de strategie, vergelijking vandoelstellingen met uitkomsten, swot-analyse en ge­kwantificeerde risico informatie.' De financiële websitevan Arcadis behoort met de zevende plaats tot detop-10 in de lijst van de beste financiële websites. Deoverige genomineerde bedrijven in deze categoriewaren BinckBank, Draka, Kendrion, Nutreco en Sligro.

AEX-bedrijven

TNT is winnaar in de categorie 'AEX-bedrijven'. Vol­gens het juryverslag bevat de financiële verslagleg­ging 'een heldere communicatie over de strategie eneen goed overzicht over de markten waarin TNT ope­reert.' De jury is van mening dat TNT ook duidelijk isoverde omzet- en winstdoelstellingen op divisieniveauen een bovengemiddelde verslaglegging kent op hetgebied van maatschappelijke verantwoording. Daar­naast scoort TNT hoog met de financiële website, hoe­wel het bedrijf dit jaar voor het eerst zijn koppositie iskwijtgeraakt aan DSM. Andere genomineerde bedrij­ven binnen deze categorie zijn AkzoNobel, DSM,Phiiips en SBM Offshore.

DBron: FD

TNT, Arcadis en NS winnaars FDHenri Sijthoff-Prijs 2010-005

Toelichting van niet in de balans opgenomenverplichtingen en activa

De rechtspersoon moet de niet in de balans opgeno­men verplichtingen en activa vermelden. Dit gebeurtveelal aan het einde van de toelichting op de balans.Voor zover uitvoerbaar moet de rechtspersoon voor ie­dere categorie verplichtingen en activa vermelden:a. de aard van de verplichting of activa;b. de schatting van het financiëie effect van de ver­

plichting of activa;en bij verplichtingen:c. een indicatie van de onzekerheid met betrekking

tot de omvang of het moment van betaling;d. mogelijkheid van enigerlei vergoeding, zoals de

mogelijkheid een deel van de verplichting te ver­halen op een verzekeringspolis.

Bij meerjarige financiële verplichtingen moet afzonder­lijk worden aangegeven welke bedragen na één en navijf jaar vervallen. D

Als de vermelding van de niet in de balans opgenomenverplichting of activa de positie van de rechtspersoonin een juridisch geschil schaadt, kan bij uitzonderingvan gedetailleerde vermelding worden afgezien. De al­gemene aard van het geschil moet dan wel wordentoegelicht.

Door: drs. R.A.H.M. Aa/bers

Post- en expresconcern TNT, advies- en ingenieurs­bureau Arcadis en de Nederlandse Spoorwegen (NS)hebben de FD Henri Sijthoff-Prijs voor de beste finan­ciële verslaggeving over het jaar 2008 gewonnen.De prijs is een initiatief van Het Financieele Dagblad enheeft als doel een bijdrage te leveren aan de verbete­ring van de financiële verslaglegging door het Neder­landse bedrijfsleven. Dit jaar constateerde de jury dater een groot kwaliteitsverschil is tussen de financiëleverslaggeving van beursgenoteerde en niet-beursge­noteerde ondernemingen. Onder de beursgenoteerdefondsen kunnen de beste verslagen van mid- ensmallcapfondsen zich goed meten ten opzichte van degrotere AEX-fondsen. Het niveau van verslagleggingis onder de toppers dichter bij elkaar komen te liggen.

Toch zijn er volgens de jury nog een aantal belangrijkeaandachtspunten die onderbelicht blijven. Zo mist dejury nog té vaak een omgevingsanalyse als grondslagvan de strategie. Ondernemingen geven hierdoor wei-

ElKE TWEE WEKEN OE FEITEN OP EEN RIJ