ONDERZOEKEND excelLEREN

Excellentiebevordering door het

stimuleren van een vraagcultuur.

Een structurele aanpak!

!

Welkom

Wat gaan we vandaag doen?

� Introductie onderzoekend leren + excellentie

� Nieuwe aanpak: ONDERZOEKEND excelLEREN

� Oefening met werkvorm: denksleutels

� Pilot Onderzoekend ExcelLEREN

Enthousiasme

Kinderen bekijken en onderzoeken hun

leefwereld met onbevangen

nieuwsgierigheid.

Deze houding vormt een van de belangrijkste

pijlers van het leerproces van kinderen.

Onderzoekend leren is afwisselend denken

en doen.

JADE

De didactiek van

onderzoekend leren

� Een onderzoekende en nieuwsgierige houding

� Leerlingen gaan zelf op onderzoek uit op basis van (hun eigen) vragen

� Koppeling met totstandkoming van (wetenschappelijke) kennis, empirische cyclus

� 21eeuwse vaardigheden komen tot ontwikkeling zoals samenwerken, creativiteit, onderzoekende houding.

Een vraagcultuur

ontwikkelen

Aanleiding

ONDERZOEKEND excelLEREN

Excellente leerlingen krijgen op dit moment te weinig

kans om het beste uit zichzelf te halen en uit te groeien

tot toptalent.

Elke leerling heeft het recht elke dag iets nieuws te

leren!

Excellente leerlingen nog

te weinig uitgedaagd

Ondanks dat ze meer uitgedaagd worden in bijvoorbeeld

plusklassen, wordt er in de reguliere setting van de klas veel

zelfstandigheid verwacht en wordt verrijkingsstof niet altijd

nagekeken en/of is niet uitdagend genoeg.

Daarnaast is leerstof niet op een zodanig niveau dat een beroep

wordt gedaan op metacognitieve vaardigheden

Onderwijsbehoefte

� Verkorte instructie en instructie;

� Alleen cruciale leerstof;

� Specifieke interesses verder uitdiepen;

� Top down instructie ;

� Grote leerstappen (ongeduld);

� Open opdrachten en zelfontdekkend leren;

� Inzicht in de eigen leerstrategieën;

� Opdrachten die intellectuele capaciteiten zoals redeneervermogen en oordeelsvorming stimuleren;

� Leerstof die analytisch, creatief en evaluatief denken bevordert;

� Versnelling

Hoe leren (in potentie)

excellente leerlingen?

De focus wordt gelegd op de onderwijsbehoefte van excellente leerlingen. De verschillen tussen deze leerlingen kunnen groot zijn.

De succesvolle leerling;

De autonoom zelfsturende leerling;

De uitdagend creatieve leerling.

Onderzoeken leren past prima bij de manier van denken van deze leerlingen.

Doel ONDERZOEKEND

excelLEREN

Voor leerkrachten een aanpak ontwikkelen die

aansluit bij de natuurlijke manier van leren van

excellente leerlingen.

De aanpak ONDERZOEKEND excelLEREN richt

zich op hoe excellente leerlingen leren en hoe het

onderzoekend leren kan helpen om deze leerlingen

nog meer uitdaging te bieden en hun talenten tot

uiting te laten komen.

De leraar als coach!

� Van overdrager van kennis naar begeleider;

� De blik wordt meer gericht op de onderwijsbehoefte van de excellente leerling en hoe deze leerlingen leren;

� De leraar richt zich meer op meta-cognitieve vaardigheden;

� De leraar wordt zich meer bewust van de feedback die gegeven moet worden om leerlingen te blijven uitdagen en te laten groeien;

� De leraar wordt uitgedaagd vertrouwen in de talenten en het leervermogen van de leerlingen te hebben.

� maakt het excellente leerlingen mogelijk om te EXCELLEREN;

� versterkt de leerkrachtvaardigheden;

� stelt scholen in staat om aandacht te besteden aan handelingsgericht werken;

� sluit aan bij een ambitieuze leercultuur van de school;

� stelt scholen in staat om vakoverstijgend en structureel aandacht te besteden excellentiebevordering;

� komt niet boven op het programma.

Voorkom de

hangmat

Kenmerken van

ONDERZOEKEND

excelLEREN:

� Ruimte voor eigen vragen

� Uitdaging! Er zijn geen grenzen

� Eigenaarschap

� Enthousiasme en motivatie

� Wetenschappelijk cyclus

Niveaus

Niveau Soort onderwijs Bron van de

vraag

dataverzamel

ingsmethode

Interpretatie

van de

resultaten

0 traditioneel

onderwijs

Gegeven door

de leraar

Gegeven door

de leraar

Gegeven door

de leraar

1 gestructureerd

onderzoekend leren

Gegeven door

de leraar

Gegeven door

de leraar

Open voor de

leerling

2 begeleid

onderzoeken leren

Gegeven door

de leraar

Open voor de

leerling

Open voor de

leerling

3 open/zelfstandig

onderzoekend

Open voor de

leerling

Open voor de

leerling

Open voor de

leerling

Kernaspecten nieuwe

aanpak

� Differentiatie tussen reguliere en excellente leerlingen� Verkenningsfase verdiepende opdrachten

� Zelf een onderzoeksvraag formuleren bij thema

� Leerkracht stimuleert hogere-orde denkvaardigheden door taxonomie van Bloom toe te passen

� Per stap van onderzoekend leren krijgt de leraar aandachtspunten voor de begeleiding van excellente leerlingen.

� Leerkracht geeft gerichtere feedback op 3 type excellente leerlingen

Differentiatie door

verdiepende opdrachten

� Kennis. Op een schaal van bijvoorbeeld 1 tot 10 aangeven: waar zit ik met mijn kennis over dit thema? Wat weet ik al? Wat weet ik nog niet?

� Relatiecirkels. Laat de leerlingen hun hypothese onderbouwen door middel van literatuur of het navragen van een expert.

Ruimte voor eigen

vragen

Differentiatie door eigen

onderzoeksvragen

� Eigen onderzoeksvragen testen met vragenmachientje

� Regulier leerlingen krijgen een voorgegeven onderzoeksvraag passend bij het thema

Onderzoeksvraag binnen

het project DNA

De juiste vragen als

kernaspect

� Open vragen

� Parafraseren

� Doorvragen

� Oorzaak gevolg benoemen

� Bij een antwoord de juiste vragen stellen

� Overeenkomsten benoemen

� Uitvinden

� Brainstormen

� Andere toepassing verzinnen

Filmpje “Denksleutels”

Denksleutels gebruiken we

om ons denken te openen

� Analytisch denken

� Creatief denken

� Kritisch denken

� Praktisch denken

� Ander perspectief innemen

De denksleutels zijn gebaseerd op the Thinkers Keys van de Australiër Tony Ryan (1998).

voorbeeld

� Hoe reizen we over 50 jaar?

� Hoe ziet het mooiste balkon van de koning eruit in de lente?

� Welke bloemen heb jij over 10 jaar in je tuin staan?

� Wat gebeurt er wanneer er geen buitenspelregel bij voetballen

meer is?

Denksleutels

� Denksleutels als een op zichzelf staande werkvorm.

� Denksleutels als verrijkingsopdracht bij andere activiteiten.

� Denksleutels als bron voor opdrachten en lessen.

Even oefenen

Werkvorm: tweespraak

� Pak de denksleutels

� Welke sleutels zijn een goede vooroefening

voor het goed kunnen formuleren van een

onderzoeksvraag.

� Selecteer een top 5

� Geef argumenten

Denkvaardigheden

Hogere-orde denken

- - - - - - - - - - - - - - -

Lagere-orde denken

Relatiecirkels

� Systeemdenken is gericht op het zien en begrijpen van samenhangen tussen onderdelen of elementen. Bij systeemdenken worden deze onderdelen ook wel variabelen genoemd.

� Door middel van relatiecirkels kunnen we een samenhang tussen verschillende variabelen laten zien.

� Ervaringen tonen aan, dat kinderen het beter begrijpen, er beter samen over praten, de inhoud gemakkelijker kunnen onthouden en veel steun aan de cirkel hebben bij het terug vertellen van het verhaal. (met name de kinderen die verbaal minder sterk zijn)

Voorbeeld

Zelf aan de slag

� Maak een relatiecirkel aan de hand van het

sprookje ‘Roodkapje’.

De zogenaamde

vwo+ klas

ERROR: stackunderflow

OFFENDING COMMAND: ~

STACK: