Evolutie van de ongevalsaangiften · In 2016 werden 160.717 aangiften genoteerd. De dalende trend...

1

FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN

Statistisch verslag van de arbeidsongevallen van 2016 - privésector

1. Aangiften :

In 2016 werden 160.717 aangiften genoteerd. De dalende trend sedert 2011 zet zich in 2016

niet verder. Het betreft in 2016 een stijging van het aantal arbeidsongevallen van 2,2% ten

opzichte van 2015.

202.208

202.415

207.384 185.628

197.883

190.381

178.186

171.229

161.829

157.242

160.717

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Evolutie van de ongevalsaangiften

2

Van de aangegeven ongevallen werd in 2016 ongeveer 11,5% geweigerd. In 2015 bedroeg

dit percentage 12,7%, wat wijst op een lichte daling van het aantal weigeringen.

Bij de arbeidsplaatsongevallen betreft het een weigeringspercentage van 10,9% in 2016

t.o.v. 12,3% in 2015. Bij de arbeidswegongevallen betreft het een weigeringspercentage van

14,5% in 2016 t.o.v. 15,0 % in 2015.

185.039 184.717 188.300 168.201 178.499 170.203 157.131 150.519 141.865 137.219 142.229

17.169 17.698 19.084 17.427 19.384 20.178 21.055 20.710

19.964 20.023

18.488

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Aangiften: evolutie aanvaard/geweigerd

AANVAARD GEWEIGERD

3

2. Gevolgen van de aanvaarde arbeidsongevallen

Bron : tabel 1.2.1

In 2016 wordt door de verzekeraars voor 10,2% van de ongevallen een blijvende

ongeschiktheid voorzien.

In werkelijkheid is het aandeel met tijdelijke ongeschiktheid groter, omwille van de

volgende twee redenen :

1. Een deel van de ongevallen zonder tijdelijke arbeidsongeschiktheid op 31 december

2016, blijkt later wel een tijdelijke arbeidsongeschiktheid te hebben. Het betreft hier

de ongevallen van de maand december waarvoor de verzekeraars op 31 december

2016 nog over geen informatie beschikken met betrekking tot de periodes van

arbeidsongeschiktheid.

2. Een deel van de arbeidsongevallen waarvoor een blijvende arbeidsongeschiktheid

werd voorzien in december 2016, worden achteraf afgesloten (“geconsolideerd”)

met genezenverklaring.

zonder tijdelijke ongeschiktheid;

41,9%

tijdelijke ongeschiktheid;

47,8%

voorziene blijvende

ongeschiktheid; 10,2%

dodelijke; 0,1%

2016

4

Bron : tabel 1.2.1

In het totaal stijgen de arbeidsplaatsongevallen met 2,95% en de arbeidswegongevallen met

3,65%.

Bij de arbeidsplaatsongevallen heeft men in 2016 een stijging van 2,6% t.o.v 2015 voor de

groep van de arbeidsongevallen met voorziene blijvende ongeschiktheid en de dodelijke

arbeidsongevallen. Voor de arbeidsongevallen met tijdelijke arbeidsongeschiktheid heeft

76.814 76.239 76.987 69.475 75.490 70.766 65.596 64.735 60.534 57.921 59.550

92.453 92.864 93.603 82.708

86.655 83.741

76.997 71.538 67.292 65.003 68.017

15.772 15.614

17.710

16.018 16.354

15.696 14.538

14.246 14.039 14.295 14.662

0

50.000

100.000

150.000

200.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Evolutie van de gevolgen van de ongevallen

ZG TO BO + Dod

68932 50640

82400

57314

13259

11928

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

160000

180000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Evolutie van de gevolgen van de ongevallen - Arbeidsplaats

ZG TAO vbo + dod

5

men een stijging van 4,1% t.o.v. 2015 en voor de arbeidsongevallen zonder gevolg heeft

men een stijging van 2,2%.

Bij de arbeidswegongevallen heeft men in 2016 een stijging van 2,5% t.o.v 2015 voor de

groep van de arbeidsongevallen met voorziene blijvende ongeschiktheid en de dodelijke

arbeidsongevallen. Voor de arbeidsongevallen met tijdelijke arbeidsongeschiktheid heeft

men een stijging van 6,71% t.o.v. 2015 en voor de arbeidsongevallen zonder gevolg heeft

men een stijging van 10,3%.

7882 8910

10053 10703

2513 2734

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Evolutie van de gevolgen van de ongevallen - Arbeidsweg

ZG TAO VBO + dod

6

Bron : tabel 2.1 en 21.1

De ongevallen op de arbeidsweg hebben ernstiger gevolgen, zoals ook in vorige jaren het

geval was. Het percentage van ongevallen met voorziene blijvende ongeschiktheid en

dodelijke afloop bedraagt 12,0 % bij arbeidswegongevallen tegenover 9,9% voor de

ongevallen op de arbeidsplaats.

42,2%

47,8%

9,9%

0,1%

39,9%

47,9%

12,0%

0,2% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

zg tao bao dodelijk

Gevolgen: arbeidsplaats en arbeidsweg

AP AW

7

Bron : tabel 2.2 en 21.2

Dat arbeidswegongevallen ernstigere gevolgen hebben dan arbeidsplaatsongevallen komt

ook in de duur van de tijdelijke arbeidsongeschiktheid naar voor.

43,8%

11,2%

31,2%

9,8%

4,0%

41,7%

15,2%

28,1%

10,3%

4,7%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

0 dagen 1-3 d 4 - 30 d 1- 3 mnd > 3 mnd

Duur van de tijdelijke ongeschiktheid: arbeidsplaats en arbeidsweg

AP AW

8

Voorziene blijvende ongeschiktheid 2016 : arbeidsplaats en

arbeidsweg

Bron : tabel 2.3

Bron : tabel 2.3

Waar de arbeidswegongevallen een groter aandeel met voorziene blijvende ongeschiktheid

kennen is de graad van voorziene blijvende ongeschiktheid ook hoger dan voor de

arbeidsplaatsongevallen. Bij de arbeidsplaatsongevallen wordt immers voor meer dan 52%

90,1%

5,2%

3,5%

0,9%

0,3%

0,1%

0,09949784

Arbeidsplaatsongevallen 2016 : voorziene blijvende ongeschiktheid

zonder voorziene BO met voorziene BO 1 tot 4,5 % 5 tot 9,5 %

10 tot 15,5% 16% en meer dodelijk

87,8%

5,7%

4,5%

1,3%

0,6%

0,2%

0,122343044

Arbeidswegongevallen 2016 : voorziene blijvende ongeschiktheid

zonder voorziene BO met voorziene BO 1 tot 4,5 % 5 tot 9,5 %

10 tot 15,5% 16% en meer dodelijk

9

een blijvende ongeschiktheid kleiner dan 5% voorzien. Bij de arbeidswegongevallen omvat

deze klasse van ongeschiktheid slechts 46,6 % van de gevallen.

Tewerkstelling : aantal ongevallen per 1000 VTE

Bron : tabel 3.2.3

Bron : tabel 22.2.3

Zowel het aantal arbeidsplaatsongevallen als het aantal arbeidswegongevallen per 1000 VTE

toont in 2016 een lichte stijging t.o.v. 2015.

Leeftijdscategorie en tewerkstelling

38,0 36,9 36,4 32,6 33,0 32,0

28,9 26,0 25,0 23,8 24,3

6,1 5,9 6,6 6,1 6,0 5,7 5,2 5,0 5,0 5,0 5,1

75,8 73,3 72,9 66,7 68,2 65,3

59,3 55,4 52,7 50,3 50,8

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,0

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Arbeidsplaats

TAO VBO TOTAAL

4,6 4,6 4,9 5,3 6,1

5,0 4,9 5,2 4,3 4,3 4,5

1,2 1,1 1,3 1,3 1,4 1,2 1,2 1,2 1,1 1,2 1,2

9,4 9,3 10,2 10,4

12,4

9,9 9,7 10,4

9,0 9,0 9,5

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

12,0

14,0

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Arbeidsweg

TAO VBO TOTAAL

10

Bron : tabel 3.2.3

81 75

71 68 65 67

54 50 48 45 43 44

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Aantal ongevallen per 1000 VTE

20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar

50-59 jaar TOTAAL

4,7 4,5

4,3 4,2 4,3 4,3

6,3 5,9 5,8 5,8 5,7

5,9

0

1

2

3

4

5

6

7

8

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Aantal ongevallen met VBO per 1000 VTE

20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-59 jaar TOTAAL

11

Bron : tabel 3.2.4

Het aantal ongevallen per 1000 VTE stijgt opnieuw in 2016 in alle leeftijdscategorieën na

een daling gedurende vijf opeenvolgende jaren (2011-2015). De leeftijdscategorie van 20-

29 jaar kent een meer dan gemiddelde graad van aantal ongevallen. De overige

leeftijdscategorieën hebben een graad onder het gemiddelde. Leeftijden lager dan 20 jaar

(3%) en hoger dan 60 jaar (2%) werden niet opgenomen omdat ze een zeer klein aandeel in

de tewerkstelling omvatten.

Het aantal ongevallen met voorziene blijvende ongeschiktheid per 1000 VTE toont een

omgekeerde verdeling. Hier kent de leeftijdscategorie van 20-29 jaar een minder dan

gemiddelde graad; de graad neemt toe samen met de leeftijd van het slachtoffer.

Dus jongere werknemers hebben meer ongevallen maar met minder zware gevolgen (deels

ook te verklaren doordat men op jonge leeftijd sneller/beter herstelt dan op latere leeftijd).

Wanneer we we ook de leeftijden lager dan 20 jaar (3%) en hoger dan 60 jaar (2%)

opnemen, stelt men vast dat het aantal ongevallen per 1000 VTE voor de leeftijden lager

dan 20 jaar ver boven het gemiddelde ligt en toeneemt.

131 117

161 161 177

188

58 53 50 47 45 45

54 50 48 45 43 44

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Aantal ongevallen per 1000 VTE

15-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar

40-49 jaar 50-59 jaar 60 jaar en ouder

TOTAAL

12

6,0

5,2

6,8

8,1 8,0 8,7

6 5,5 5,4 5,5 5,4 5,4 6,3

5,9 5,8 5,8 5,7 5,9

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

9,0

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Aantal ongevallen met VBO per 1000 VTE

15-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar

40-49 jaar 50-59 jaar 60 jaar en ouder

TOTAAL

13

3. Kenmerken

Bron : tabel 1.6

Het betreft hier de beoordeling van de ernst in de zin van artikel 94bis van de wet van 4

augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.

De criteria zijn bepaald in art.26 §4 van het KB van 27.03.1998 betreffende het beleid

inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. Bijzonder ernstige

ongevallen zijn de ongevallen begrepen onder art. 26 § 4,1° en 2° a), de ernstige

ongevallen zijn de ongevallen onder art. 26 §4, 2° b). We zien hier dat het totaal aantal

toeneemt maar dat het aandeel binnen de groep van ongevallen min of meer gelijk blijft.

3907 4057 3850 3895 3877 4031 4157

5698 5595 5128 4895 4601 4285 4363

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Ernstige ongevallen-absolute aantallen

Zeer ernstig Ernstig

2,59% 2,74% 2,85% 3,07% 3,20% 3,46% 3,47%

3,77% 3,78% 3,80% 3,86% 3,80% 3,68% 3,64%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Ernstige ongevallen-aandeel in percent

Zeer ernstig Ernstig

14

Geslacht van het slachtoffer 2011-2016

Bron : tabel 3.1.1

Indien men een opdeling maakt van de ongevallen volgens geslacht en arbeidsplaats stelt

men vast dat het aandeel van de arbeidswegongevallen is toegenomen en dit zowel bij de

mannen als de vrouwen; waar in 2011 het aandeel arbeidsplaatsongevallen nog 87% (

25,3% V, 61,6% M) bedroeg is dit in 2016 84% (27% V ; 57,3% M) ; het aandeel

arbeidswegongevallen is gestegen van 13% (7,0% V, 6,2% M) naar 16% (8,6% V, 7,1% M).

Vrouwen (8,6%) hebben zichtbaar meer arbeidswegongevallen dan mannen (7,1%).

Afwijkende gebeurtenis

2011; 25,3%

2011; 61,6%

2011; 7,0%

2011; 6,2%

2016; 27,0%

2016; 57,3%

2016; 8,6%

2016; 7,1%

AP Vrouwen AP Mannen AW Vrouwen AW Mannen

15

Bron : tabellen 6.2.1 en 6.2.2

0 Geen informatie 1 Elektrische storing, explosie, brand

2 Overlopen, kantelen, lekken, leeglopen, verdampen, vrijkomen 3 Breken, barsten, glijden, vallen, instorten van het betrokken voorwerp

4 Verlies van controle (geheel of gedeeltelijk) over een machine, vervoer- of transportmiddel, handgereedschap, voorwerp, dier

5 Uitglijden of struikelen met val, vallen van personen 6 Bewegen van het lichaam zonder fysieke belasting (doorgaans leidend tot uitwendig letsel)

7 Bewegen van het lichaam met of zonder fysieke belasting (doorgaans leidend tot inwendig letsel)

8 Verrassing, schrik, geweldpleging, agressie, bedreiging, aanwezig zijn 9 Overige afwijkende gebeurtenissen, niet in deze lijst vermeld

Wanneer we de ongevallen in beschouwing nemen dan zien we dat verlies van controle

over een machine, vervoer- of transportmiddel , handgereedschap, voorwerp, dier (4),

uitglijden of struikelen met val (5) en bewegen van het lichaam (6) het grootste aandeel

uitmaakt. Wanneer we evenwel enkel de ongevallen met voorziene blijvende

ongeschiktheid of dodelijk gevolg beschouwen is het vooral groep 5 die naar voor komt.

5%

1%

5%

12%

20%

18% 19%

13%

4% 4% 5%

2% 1%

11%

17%

28%

16% 15%

3% 3%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Arbeidsplaats : code afwijkende gebeurtenis (1 positie)

ongevallen vbo - dod

16


52 Uitglijden of struikelen met val, vallen van personen - op ± dezelfde hoogte 64 Ongecoördineerde, onbeheerste of verkeerde bewegingen

51 Vallen van personen - van hoogte 44 Verlies van controle (geheel of gedeeltelijk) - over een voorwerp (dat wordt gedragen, verplaatst,

gehanteerd enz.) 71 Optillen, dragen, opstaan

50 Uitglijden of struikelen met val, vallen van personen - niet gespecificeerd 33 Glijden, vallen, instorten van het betrokken voorwerp - hoger gelegen (op het slachtoffer

vallend) 42 Verlies van controle (geheel of gedeeltelijk) - over een vervoer- of transportmiddel (al dan niet

gemotoriseerd) 63 Door een voorwerp of de vaart daarvan gegrepen of meegesleept worden

14,7%

10,4%

7,7%

5,5% 5,4% 5,0% 4,1% 3,7% 3,5%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

52 64 51 44 71 50 33 42 63

Arbeidsplaatsongevallen met VBO of dodelijk : code afwijkende gebeurtenis (2 posities)

vbo + dod

17

Contactwijze verwonding


1 Contact met elektrische stroom, temperatuur, gevaarlijke stof,… 2 Verdrinking, begraving …

3 Verplettering ... tegen een onbeweeglijk voorwerp (het slachtoffer beweegt)

4 Stoot door een bewegend voorwerp, botsing 5 Contact met een snijdend, puntig, hard of ruw voorwerp

6 Beknelling, verplettering , enz. 7 Fysieke belasting van het lichaam, psychische belasting

8 Beet, trap enz. 9 Overige

Hier kan men zien dat 1 ongeval op 4 een code van de groep 5 als contactwijze verwonding

heeft, maar ook dat de groepen 3 en 7 het meest vertegenwoordigd zijn bij dodelijke

ongevallen of ongevallen met VBO.

8%

0,2%

20%

16%

24%

8%

18%

3% 4% 4%

0,1%

30%

14% 13%

10%

24%

2% 4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Arbeidsplaats:code contactwijze verwonding (1 positie)

ongevallen vbo + dod

18


31 Verticale beweging, verplettering op/tegen (gevolg van een val) 71 Fysieke belasting - van het bewegingsapparaat

53 Contact met een hard of ruw voorwerp 63 Beknelling, verplettering - tussen

42 Stoot door voorwerp - vallend 51 Contact met een snijdend voorwerp (mes enz.)

70 Fysieke belasting van het lichaam, psychische belasting - niet gespecificeerd 32 Horizontale beweging, verplettering op/tegen

99 Overige contacten - wijzen van verwonding 44 Stoot door voorwerp, voertuigen daaronder begrepen - draaiend, bewegend, zich verplaatsend

23,7%

17,4%

7,0% 6,1% 6,0% 4,6% 4,0% 3,8% 3,6%

2,0%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

31 71 53 63 42 51 70 32 99 44

Arbeidsplaatsongevallen met VBO of dodelijk : code contactwijze verwonding (2 posities)

vbo + dod

19

Arbeidsongevallen in het verkeer

Bron : thema’s 10 en 29

Verkeersongevallen tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst stijgen in 2016.

Bron : thema 11

In de grafiek werden de klassen 1-4 wn en 5-9 wn samengevoegd tot 1-9 wn en 50-99 wn

en 100-199 wn omdat deze een zelfde tendens vertonen en zich beide respectievelijk onder

en boven het gemiddelde bevinden.

100,0

95,4 97,2

93,7 92,8

102,6 100,0 100,8

105,8

100,0 102,3

109,4

80

85

90

95

100

105

110

115

2011 2012 2013 2014 2015 2016

AP AW

1-9 wn

1-9 wn

50-199 wn

50-199 wn

1000 en +

1000 en +

64,6

58,7

55,4 52,7

50,3 50,8

30

35

40

45

50

55

60

65

70

75

2011 2012 2013 2014 2015 2016

arbeidsplaatsongevallen per 1000 VTE volgens grootte onderneming

1-9 wn 10-19 wn 20-49 wn 50-199 wn

200-499 wn 500-999 wn 1000 en + totaal

20

Graden

a. Frequentiegraad per activiteitensectie

Bron: thema 13

35,8

29,4

27,2

17,4

16,2

15,3

16,4

13,9

12,9

13,2

10,6

7,2

6,1

3,0

2,2

1,6

36,8

28,4

26,3

17,5

16,2

16,0

15,4

13,6

12,9

10,8

10,0

6,9

6,5

3,0

2,2

1,7

0 5 10 15 20 25 30 35 40

F BOUWNIJVERHEID

H VERVOER EN OPSLAG

N ADMINISTRATIEVE EN ONDERSTEUNENDE ACTIVITEITEN

C INDUSTRIE

GEMIDDELDE

R KUNST, AMUSEMENT EN RECREATIE

Q MENSELIJKE GEZONDHEIDSZORG EN MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING

I VERSCHAFFEN VAN ACCOMMODATIE EN MAALTIJDEN

G GROOT- EN DETAILHANDEL; REPARATIE VAN AUTO'S EN MOTORFIETSEN

E DISTRIBUTIE VAN WATER; AFVAL- EN AFVALWATERBEHEER EN SANERING

ANDERE

P ONDERWIJS

S OVERIGE DIENSTEN

M VRIJE BEROEPEN EN WETENSCHAPPELIJKE EN TECHNISCHE ACTIVITEITEN

J INFORMATIE EN COMMUNICATIE

K FINANCIËLE ACTIVITEITEN EN VERZEKERINGEN

FG 2015 FG 2016

21

b. Werkelijke ernstgraad per activiteitensectie

Bron: thema 13

1,19

0,94

0,64

0,45

0,42

0,37

0,36

0,37

0,34

0,31

0,41

0,19

0,17

0,06

0,06

0,04

1,14

0,87

0,60

0,45

0,42

0,40

0,34

0,33

0,32

0,29

0,29

0,18

0,16

0,06

0,05

0,04

0,00 0,20 0,40 0,60 0,80 1,00 1,20 1,40

F BOUWNIJVERHEID

H VERVOER EN OPSLAG


C INDUSTRIE

GEMIDDELD





ANDERE


P ONDERWIJS

S OVERIGE DIENSTEN




WEG 2015 WEG 2016

22

Globale ernstgraag per activiteitensectie

Bron: thema 13

5,22

4,07

2,29

2,10

1,73

1,60

1,69

2,50

1,32

1,21

1,17

0,71

0,63

0,29

0,28

0,23

5,02

3,94

2,24

2,19

1,81

1,75

1,69

1,26

1,19

1,15

1,09

0,69

0,59

0,29

0,28

0,28

0 1 2 3 4 5 6

F BOUWNIJVERHEID

H VERVOER EN OPSLAG



C INDUSTRIE

ANDERE

GEMIDDELD





P ONDERWIJS

S OVERIGE DIENSTEN




GEG 2015 GEG 2016

23

In bovenstaande grafieken omvat de rubriek ANDERE de secties A,O,L,D,U,T,B met elk

minstens 1% van de totale tewerkstelling.

271.189.226,8

248.437.371,7

461.904.850,2

707.143.337,7

45.506.487,8

589.332.099,6

151.390.019,7

751.650.126,6

50.073.464,3

132.910.477,5

78.078.388,1

97.135.713,0

249.347.299,0

150.728.726,6

199.480.025,2

267.247.685,6

240.347.655,3

436.581.010,4

704.963.561,9

43.589.287,6

577.532.721,0

142.458.640,1

743.591.234,2

49.581.169,3

130.375.429,1

77.451.209,0

99.323.246,1

241.877.497,8

144.238.382,4

199.840.741,2

0 200.000.000 400.000.000 600.000.000 800.000.000

F BOUWNIJVERHEID

H VERVOER EN OPSLAG


C INDUSTRIE






ANDERE

P ONDERWIJS

S OVERIGE DIENSTEN




AANTAL UREN BLOOTSTELLING

AANTAL UREN BLOOTSTELLING 2015 AANTAL UREN BLOOTSTELLING 2016

Evolutie van de ongevalsaangiften · In 2016 werden 160.717 aangiften genoteerd. De dalende trend...

Documents

Transcript of Evolutie van de ongevalsaangiften · In 2016 werden 160.717 aangiften genoteerd. De dalende trend...