f.inc 7

oVerHeDen

europese regels voor decentrale overhedenkenniscentrum europa decentraal is opgericht in 2002. aan de wieg stonden de Vereniging van nederlandse gemeenten (Vng), het Interprovinciaal overleg (Ipo), de Unie van Waterschappen (UvW) en het rijk. Doelstelling: het vergroten van het ‘europa-bewustzijn’ bij decentrale overheden. tekst: Fenna beekmans-pols en Ingeborg konIng

8 f.inc

nationale kaderregeling voor overHeidssteunDecentrale overheden kunnen bij europa decentraal informatie en advies inwinnen over europese staats-steunregels, subsidies, europees aanbesteden en ander europees recht met een decentrale component. De boodschap: kennis van europese regels – in duidelijke taal – biedt veel kansen voor decentrale overheden om lokale ondernemingen te ondersteunen.

In de huidige crisistijd wordt namelijk door de europese commissie actief nagedacht over mogelijkheden om ondernemingen die de gevolgen van de crisis aan den lijve ondervinden te steunen. In dit kader is op 1 april 2009 de nationale kaderregeling voor crisissteun in nederland goedgekeurd. Hiermee zijn de staats-steunregels iets versoepeld, bijvoorbeeld voor een onderneming die moeite heeft om een lening van een bank te krijgen. Het kader biedt decentrale overheden de mogelijkheid om tot en met 31 december 2010 500.000 euro overheidssteun per onderneming te verlenen. Doordat de commissie het kader heeft goed-gekeurd, hoeft de verlening van deze steun niet meer apart te worden aangemeld.

De nationale kaderregeling zelf is geen subsidie-regeling: gemeenten verwijzen bij het besluit tot het verlenen van subsidie naar het nationaal kader en de algemene subsidie Verordening (asV) of een ver gelijkbare regeling van de gemeente of provincie. bij gebruikmaking van de regeling moet een decentrale overheid dit melden bij het coördinatiepunt staats-steun van het ministerie van bZk. steun op grond van dit kader kan ook worden verleend in de vorm van leningen, garanties of andere vormen van transparante steun. er is een aantal voorwaarden aan verbonden, bijvoorbeeld het tien jaar bewaren van gedetailleerde dossiers over toegekende crisissteun.

aanPak van euroPa decentraal:a Informeren vanuit het uitgangspunt dat er europese regelgeving is c.q. maatregelen zijn genomen waarvan decentrale overheden gebruik kunnen maken. b communicatie via website, bijeenkomsten in het land, beantwoording van vragen over de toepassing ervan, in samenwerking en afstemming met koepel-organisaties en het ministerie van bZk.c Decentrale overheden goed en actueel op de hoogte houden en op weg helpen bij de mogelijkheden en de toepassing van de europese regelgeving.

De onaFHankelIjke stIcHtIng

‘kenniscentrum europa decentraal’ wordt aangestuurd door een bestuur, bestaande uit vertegenwoordigers van de vereniging van nederlandse gemeenten (vng), het interprovinciaal overleg (iPo) en de unie van waterschappen (uvw). bestuursvoorzitter is staatsraad mr. j.g.c. wiebenga. sinds de zomer van 2008 is fenna beekmans-Pols directeur. Het kenniscentrum wordt tevens gefinancierd door het ministerie van binnenlandse Zaken en koninkrijksrelaties (bZk).

f.inc 9

oVerHeDen

op dit moment onderzoekt europa decentraal hoeveel decentrale overheden gebruik gaan maken van de crisissteunkaders en hoeveel steun hiermee is gemoeid. De europese commissie heeft hierom gevraagd. rotterdam bijvoorbeeld trekt 100 miljoen euro extra uit voor sociale programma’s en verbetering van de lokale economie. eindhoven investeert in 33 projecten rond kennis, onderwijs, duurzaamheid, innovatie, design, sociale zaken en sport. Den Haag heeft voor een bedrag van 94 miljoen euro maatregelen op stapel staan ter bestrijding van de economische recessie.

de kracHt van de verbindingeuropa decentraal wil bereiken dat provincies, gemeenten en waterschappen zich bewust zijn van het belang van europese regelgeving voor de decentrale praktijk en dat zij bij problemen bij het uitvoeren of toepassen weten dat zij zich tot het kenniscentrum kunnen wenden. Decentrale overheden moeten opti-maal kunnen profiteren van de expertise en het brede kennisnetwerk, waardoor de decentrale praktijk met het europese beleid kan worden verbonden.De kern van de kennis is het leggen en onderhouden van verbindingen: persoonlijk contact met experts bij departementen, de nederlandse permanente Vertegenwoordiging bij de eU, beleidsadviseurs van de koepelorganisaties, europarlementariërs en met stafmedewerkers in de tweede kamer. er wordt in 2009 ingezet op drie prioriteiten:

1 Invoering Dienstenrichtlijn: ondersteuning bij het implementeren van de digitale dienstverlening voor ondernemers;2 europaproof: het vergroten van de bewustwording over de europese regelgeving bij decentrale overheden:3 signaleringsloket: de doelgroep kan signalen over moeilijk uitvoerbare europese regelgeving doorgeven en bespreken.

naast het overdragen van kennis, organiseert europa decentraal workshops, is het kenniscentrum aanwezig op congressen, en publiceren de adviseurs artikelen in boeken en tijdschriften. meer dan duizend ambtenaren en bestuurders maken jaarlijks gebruik van de helpdesk.

In het naslagwerk staan de europese subsidieregelingen voor de periode 2007-2013, die specifiek relevant zijn voor decentrale overheden. naast praktische tips voor subsidieaanvragers en een hoofdstuk over structuur-fondsen, is een overzicht van de europese acties en programma’s opgenomen. Deze zijn gecategoriseerd per thema: cultuur, interregionale samenwerking, milieu, sociale zaken en werkgelegenheid, jeugd en onderwijs, justitie, onderzoek en ontwikkeling, kennis-economie en gezondheidszorg.

Drs. Fenna Beekmans-Pols is directeur van Europa decentraal en Ingeborg Koning MMO is manager finance bij ConQuaestor

bronnen:publicatieblad eU, nederlands nationaal kader, Vng vijfpuntenplan

crisisbestrijding

DerDe eDItIe eUropese sUbsIDIeWIjZeronlangs is de derde editie van de europese subsidiewijzer verschenen. deze publicatie van het vng servicebureau europa helpt decentrale overheden bij het vinden van europese subsidie-mogelijkheden. naast de herziene versie in gedrukte vorm, is de subsidiewijzer ook online te raadplegen: www.vng.nl