3 Sport als leermiddel

6 ‘Horeca en zorg lijken op elkaar’

7 Schepen met karakter bij

leerwerkbedrijf Chinook

NOVAENTREEBEWIJSNIEUWSBRIEF VAN DE ENTREEOPLEIDING VAN ROC NOVA COLLEGE

JAARGANG 8 – NUMMER 13 – JANUARI 2016

Meer dan opleiden alleen Jesse wil later applicatieontwikkelaar worden. Masoud wil iets doen met autorijden en Bart droomt van een carrière als golfer. Maar opleiden is meer dan een vak leren. Opleiden gaat ook over je voorbereiden op de toekomst. Ontdekken wat je wilt, wat je kunt, en wat je niet kunt.

Wie bij ons een opleiding volgt, leert zoveel mogelijk in de praktijk. Op die manier ervaren studenten wat het echt betekent om in de ICT of in de sportwereld te werken. Leren ze waar hun talenten liggen en wat er later van ze wordt verwacht.

BelemmeringenAlleen, soms lukt het gewoon niet om opleiding

te volgen. Omdat het thuis niet lekker loopt,

er gedragsproblemen of geldzorgen zijn, of

om andere redenen. En behalve leren lukt er

wel meer niet in hun leven, vinden de meeste

entreestudenten. Successen behalen, dat is

iets voor anderen, denken ze. Als je dit keer

op keer ervaart, dan slaat dit een flinke deuk

in je zelfvertrouwen.

MogelijkhedenWij vragen studenten daarom altijd wat ze

nodig hebben om dit diploma te behalen.

Soms is een kleinere lesgroep de oplossing

of helpt het om alvast kennis te maken met

een niveau 2-opleiding. Soms gaat het om

een tweede kans verdienen. Om studenten

te laten slagen, kan er veel bij ons. Natuurlijk

willen we daar wel wat voor terugzien. Dat

zij zich inzetten, en alles doen wat in hun

vermogen ligt om dat papiertje te behalen.

Vallen en opstaanJongeren ontwikkelen zich, bij ons groeien

ze als mens. Groei begint bij jezelf, bij de

vraag wie ben ik? Het antwoord vinden op

deze vraag gaat met vallen en opstaan. Onze

docenten en begeleiders weten dat, daarom

geven zij studenten intensief aandacht. Zij

blijven in contact, persoonlijk of als het beter

of makkelijker is, via een WhatsAppje. Ook als

een student niet meer komt opdagen in de les.

Samen Wat dan helpt, is dat wij snel kunnen overleg-

gen met mensen en instanties die, net als wij,

de student begeleiden. Ouders of verzorgers,

het voortgezet onderwijs, de gemeente, hulp-

verlening of het stagebedrijf. Iedereen die met

onze studenten te maken heeft, hebben wij in

beeld. En met elkaar doen wij er alles aan om

ze te helpen hun droom te ontdekken en te

Lees verder op pagina 2

2 ENTREEBEWIJS – JANUARI 2016

realiseren. Voor welk beroep of welke opleiding

ze straks ook kiezen.

Leren lesgevenBart van de Poll golft fanatiek en het liefst maakt

hij er zijn beroep van. Hij was daarmee lekker

op weg totdat hij merkte dat hij bij zijn vorige

school niet in de groep paste en zijn opleiding

afbrak. ‘Ik voelde mij een buitenbeentje.’ Bij

Entree in Beweging pakt hij de draad weer op

om zijn droom te realiseren. Het begon met zo’n

plastic golfsetje dat hij als dreumes kreeg. ‘Ik

deed niets anders dan balletjes slaan.’ Op zijn

vijfde volgde zijn eerste les en nu tien jaar later

speelt hij in de subtop bij de Haarlemmermeer-

sche Golfclub. Contactsporten vindt hij te ruw,

en ook die schreeuwende ouders langs de lijn

zijn niks voor hem. ‘Golf is een rustige sport en

daar hou ik van. Je moet vooral jezelf de baas

worden, emoties uitschakelen en concentreren.’

Hoewel je na drie keer misslaan van binnen ook

behoorlijk kan ontploffen, geeft hij toe. In de

toekomst ziet hij zichzelf wel als professional in

wedstrijden of als golfleraar. ‘Om die reden koos

ik op het vmbo de richting sport, dienstverlening

en veiligheid (SDV). Ik heb daar al een jaar

stage gelopen bij een voetbalclub maar in de

derde ben ik gestopt. Als golfer tussen allemaal

voetballers voelde ik mij een buitenbeentje.’

Als hij nu ‘s morgens op school komt, is de

sfeer gezellig. ‘De groep is klein en in korte

tijd hebben we een band opgebouwd. We

doen allemaal aan verschillende sporten, maar

er is respect voor elkaar. Ik hoor erbij.’ Dat het

niet de hele lesdag door bikkelen is, merkt hij

doordat hij zijn aandacht er beter bijhoudt.

‘Bij de theorieles zit je niet alleen in de boeken

of achter de computer, maar je kijkt ook eens

film of maakt buiten een opdracht. En ’s middag

geven sportleraren conditietraining of team-

sporten. ‘Ik kijk ook hoe zij lesgeven, daar leer

ik weer van.’

De rust zelve Het is dat zijn studieloopbaanbegeleider Debby

Hooijveld contact bleef houden via WhatsApp,

anders was Masoud (20) waarschijnlijk afge-

haakt. In korte tijd ver huisde hij namelijk zo

vaak dat zijn opleiding erbij in schoot. ‘Ik kwam

altijd te laat’, zegt hij daarover. Voordat hij aan

de entreeopleiding begon, had hij al een studie

afgebroken. Gelukkig is het diploma nu binnen

handbereik, dankzij de kleine lesgroep waarin

hij zat. ‘In mei ben ik voor de theorie-examens

geslaagd, dit studiejaar loop ik stage en dan ben

ik klaar.’ Die volgorde is niet gebruikelijk en dat

het zo ook kan, vindt hij echt goed van het Nova

College. Twee dagen per week is hij voor stage

bij Place2Be, een ontmoetingsplek voor kinderen

en jongeren in de wijk van de Stichting Welzijn

Beverwijk. ‘Na schooltijd kunnen ze hier gamen,

knutselen, voetballen of we organiseren iets.’

‘Ik voelde mij een buitenbeentje’

Dat je bij Place2be je eigen ding kunt doen

en er geen druk wordt gezet, noemt hij prettig.

Het past beter bij hem dan het bedrijf waar hij

eerder stage liep. De sfeer is relaxt, al moest

hij in het begin wennen aan de drukte die kids

kunnen maken. Tot zijn eigen verrassing blijft

hij rustig en geduldig als er herrie in de tent

ontstaat. ‘Het helpt als je kinderen duidelijk

vertelt wat de regels zijn en wat je van ze

verwacht. Niet twijfelen, want dat hebben

ze door en dan luisteren ze minder goed.’

Judith Hijdendaal, kinderwerker en zijn stage-

begeleider zegt dat hij het goed doet. ‘Sommige

kids vragen mij niks meer, die gaan rechtstreeks

naar Masoud.’ Eerst was dat anders en zag ze

dat hij los moest komen. Ze verzekerde hem

dat ze niets van hem verwachtte, maar dat het

belangrijk was om gewoon te komen. Dat hielp.

Vandaag draait hij in ‘zijn barretje’ in de

ontmoetingsruimte muziek voor de drie jonge

dames die daarop dansjes maken, schenkt hij

limonade tegen de dorst die je daarvan krijgt

en verkoopt hij voor een paar eurocent lekkers

aan wie dat wil. Judith: ‘Hij is helemaal verant-

woordelijk voor het barretje.’

Werken of doorleren, wat hij straks kiest, weet

Masoud nog niet. Wel dat hij ‘iets’ met autorijden

wil doen, maar eerst het rijbewijs halen. En mis-

schien wordt hij wel vrijwilliger bij Place2be.

AGENDABPV (stage) week 18 – 22 januari 2016

2e startmoment van de opleiding (uiterlijk) 25 januari 2016

Tussentijdse diploma-uitreiking 26 januari 2016

Open huis Nassaulaan en Ir. Lelyweg 15 maart 2016, 15.00 – 17.00 uur

Lees verder op pagina 4

Vijf CompetentiesWat je moet kunnen in de horeca Cor van Zonderen, eigenaar van Korf Catering in IJmuiden, krijgt al jaren stagiairs over de vloer. Sommige blijven ‘plakken’ als zater-daghulp. Hij beschikt over zo’n dertig oproep-krachten met wie hij partycatering van A tot Z verzorgt in de IJmond. ‘Beginnelingen moet ik

uitleggen dat ziekmelden via WhatsApp echt

niet kan. Wie dat na een poosje nog niet wil

begrijpen, krijgt geen leuke klussen meer zoals

buffetten opmaken.’

De 5 competenties (vaardigheden) die mbo’ers – volgens Cor – moeten hebben.

1 Sociaal vaardig zijn. Als gastheer ga je respectvol, vriendelijk en voorkomend

om met gasten. Dit geldt voor de bediening, maar beslist ook voor koks en keukenhulpen.

2 Organiseren. Opruimen, schoonmaken en snijden zijn basisvaardigheden. Wie netjes is, werkt beter en sneller.

3 Initiatief tonen. Is jouw werk klaar, dan kijk je waar je kunt helpen.

4 Zelfvertrouwen hebben. Eigenlijk geen competentie, maar wel belangrijk.

We bouwen dit bewust op, beginnelingen geef ik eerst tien keer dezelfde taak. Daarna is controle niet meer nodig.

5 Samenwerken. We zijn een team, met z’n allen klaren we de klus. Vooraf eten we altijd samen en wie zich niet als een teamlid gedraagt, wordt daar aan tafel

op aangesproken.

3

4 ENTREEBEWIJS – JANUARI 2016

Proeven van laterNormaal gesproken volgt Jesse Jung (17)

les in Technisch Leerwerkcentrum in Haarlem,

maar één middag in de week reist hij daarvoor

naar Beverwijk. Daar krijgt hij alvast les op

de locatie van de niveau 2-opleiding, want

daarmee wil hij straks verder. Hij is niet de

enige, relatief veel studenten met belangstel-

ling voor ict kiezen voor die route.

‘Groei begint bij de vraag wie ben ik?’ Jesse heeft zichzelf geleerd te programmeren

en hij bouwde zijn eigen computer. ‘Onder-

tussen ben ik misschien al op het niveau van

mbo 4, maar ja, via een website krijg je geen

diploma.’ Gelukkig ontdekt hij toch geregeld

nieuwe dingen in de les. Zoals het polsbandje

waarmee je een schok voorkomt als je een

elektrisch geladen onderdeel aanraakt.

In de les traint zijn docent, Rens Uijthoven,

het concentratievermogen van de groep en

behandelt hij eerst de theorie en geeft pas

daarna een doe-opdracht.’ Een bewuste keuze,

die volgorde. Wie wil doorstromen, moet zich

langere tijd kunnen concentreren. Ondertussen

wandelen docenten en studenten binnen bij

de helpdesk. Ze kunnen daar medestudenten

(niveau 2 en 3) om hulp vragen bij een hape-

rende laptop of kapotte telefoon. Leerzaam

voor Jesse en zijn studiegenoten, zegt Rens.

‘Ze krijgen alvast mee hoe een reparatie wordt

ingeschreven: het probleem wordt genoteerd,

een bewijs van inname wordt afgegeven en

er wordt een begin gemaakt met het reparatie-

rapport.’ Zaken die je goed onder woorden

moet kunnen brengen en waarvoor je dus

Nederlands moet beheersen.

Genoeg concentratie getraind, tijd voor een

lesje apparaten demonteren en recycle-klaar

maken. Oude computers, printers en toetsen-

borden komen uit het magazijn tevoorschijn,

iedereen kiest een apparaat en haalt het uit

elkaar. Een mooie oefening in gestructureerd

werken én een voorbereiding. ‘Voor niveau 2

moeten ze een computer of laptop weer

in elkaar kunnen zetten’ zegt Rens. Wat ze

moeten kennen en kunnen, dat hoor je hem

steeds tegen de jongens vertellen. Het daagt

ze uit hun grenzen te verleggen. Leuk dat

sorteren, vindt Jesse. Logisch denken en

gestructureerd werken, ligt hem wel.

5

Entree in Beweging:sport als leermiddelIn september is de entreeopleiding gestart met een nieuwe manier van opleiden: Entree in Beweging. Een onderwijsconcept waarbij sport een middel is om studen-ten met een korte concentratieboog toch een diploma te laten behalen. Entree in

Beweging is een samenwerking tussen de entreeopleiding, CIOS en Nova Fit.

Het nieuwe concept is ontwikkeld voor

een bijzonder energieke doelgroep met een

korte concentratieboog. Bij deze jongeren

verliep leren moeizaam in het verleden, het

uitblijven van successen bracht ze in een

negatieve spiraal. Op de sportdagen van

de entreeopleiding en bij het CIOS zien

we wat sport met studenten doet. Stille,

teruggetrokken jongeren die in de theorie-

les vaak afhaken, ontpoppen zich tot actie-

velingen. En overactieve studenten ontladen

hun energie en komen tot rust. Sporten

verbindt ook, en zorgt voor groepsvorming.

LeermiddelMet sport bootsen we situaties na voor

ervaringsleren, een leerwijze die beter

aansluit bij deze jongeren. Sport wordt

daarmee een leermiddel. Het is de context

waarin deze jongeren kennis, sociale

vaardigheden en een beroepshouding

aanleren die vereist zijn voor een niveau

1-diploma.

LeslocatieBij Entree in Beweging is alles anders. Van

het tijdstip waarop de lessen beginnen tot

aan de locatie. De studenten volgen lessen

op het Haarlemse sportpark Olympia, een

niet-alledaagse lesomgeving die hun denk-

patroon over school doorbreekt en hun

motivatie prikkelt. En omdat een puberbrein

pas om kwart over negen ’s morgens ‘aan’

staat, start de lesdag later dan gebruikelijk.

LessenHet lesprogramma wisselt sterk en is zo

opgebouwd dat studenten regelmatig

kunnen bewegen. Een rekenles bestaat

uit bijvoorbeeld een ‘reken-challenge’,

een speurtocht met buitenopdrachten en

studievoortgangsgesprekken organiseren

we tijdens een wandeling.

De sportlessen worden verzorgd door

sportdocenten van het CIOS en Nova Fit,

maar sport zetten we ook in als thema.

Door bijvoorbeeld leerresultaten bij te

houden in de vorm van de Olympische

Spelen waarbij de vijf Olympische ringen

examenonderdelen symboliseren. Naast

dit soort competities zijn rolmodellen ook

stimulerend dus zoeken wij (top)sporters

die de studenten een clinic willen geven.

Evengoed kunnen onze studenten iets

betekenen voor anderen zoals assisteren

bij sportactiviteiten of -verenigingen in

de buurt.

DiplomaMet Entree in Beweging leiden we geen

sporters op of mensen die in de sport-

wereld willen werken. Het is een manier

om deze jongeren aan te zetten tot actie,

los te maken uit hun setting zodat ook

zij een diploma behalen en daarmee

kunnen kiezen voor werk of een vervolg-

opleiding.

‘Sport verbindt en zorgt voor groepsvorming’

6 ENTREEBEWIJS – JANUARI 2016

Oud-studente Esmee Bunnik (27) werkt in restaurant Arlemein (Haarlem)

‘Ik eet liever in zo’n intiem restaurantje

als dit, dan in een hippe zaak. Ik help met

indekken, opruimen, schoonmaken en ik

serveer het water en de broodjes. Met een

dienblad vol glazen lopen vind ik doodeng,

dus dat oefen ik eerst. Gasten vinden het

leuk als je vertelt over de gerechten en

wijn, dat wil ik graag leren.

Elke week werk ik ook als vrijwilliger bij

dementerende ouderen. Je probeert het

ze naar de zin te maken, aandacht te geven.

Horeca en zorg lijken daarin wel op elkaar.

Door mijn epilepsie die pas laat is ontdekt,

heb ik veel tijd verloren en daarom kies ik

nu voor werk en niet voor doorleren. Ik wil

zó graag op eigen benen staan.’

AAN HET WERK

‘Horeca en zorg lijken op elkaar’

Vanaf links: Diego, Michel Kaspers, Alex, Ed Zijlstra, Maurice en Nick bij de Union,

het opleidingsschip dat ze bouwen voor het Maritiem College

Michel: ‘Wij bouwen traditionele, stoere

schepen voor opdrachtgevers. Schepen

met karakter. De jongens leren daarbij op

ambachtelijke wijze metaal te bewerken.

Als ze klaar zijn, kennen ze het metaal,

en weten en voelen hoe het werkt onder

bepaalde omstandigheden.’

Ed: ‘Deze metaallassers zijn gewild.

Scheepswerfeigenaren bieden sommige

gediplomeerden direct een baan.’

Maurice: ‘Ik ben ook bijna klaar met

niveau 2. Anderhalf jaar geleden kwam

ik hier nadat ik een tijdje had gewerkt.

Da’s wennen hoor, die schoolregels.

Ze letten hier erg op je en dat moet,

anders loop ik de kantjes eraf.’

Nick: ‘Je last echt zelf meerdere uren per

week, daardoor leer je het goed. Iedereen

werkt in zijn eigen tempo aan opdrachten.

De groep is klein dus je krijgt veel aan-

dacht van de leermeesters.’

Michel: ‘Wij geven zowel theorie- als

praktijkles, daardoor leggen we makkelijk

verbindingen in het onderwijsprogramma.

Op die manier kunnen we in de werkplaats

aantonen dat theoretische kennis belangrijk

is.’

Diego: ‘Er is meer toezicht dan ik gewend

was, iedereen kent elkaar. Bij de theorieles

is er ook een vrijwilliger aan wie je vragen

kunt stellen.’

Nick: ‘En we helpen elkaar, laatst hielp

Maurice me met mijn opdracht.’

Maurice: ‘Je hoort aan het geluid van

het lassen of er teveel of te weinig draad

wordt gebruikt. Het klonk niet goed, dus

liep ik er even op af.’

Alex: ‘Ik begin net en leer eerst metaal

zagen, vijlen en boren.’

Diego: ‘Alex en ik doen eerst oefeningen

voordat we aan opdrachten beginnen.

Misschien kan ik ooit vliegtuigen of

schepen lassen.’

Maurice: ‘Aan zo’n schip werken is zo

mooi. Soms moet ik oppassen dat ik

er niet teveel aan werk en ook mijn

opdrachten maak.’

Ed: ‘De metaal is ook een zwaar beroep,

soms werk je onder extreme omstandig-

heden zoals bij 40 graden hitte of in

ruimtes die onder de olie of het vet zitten.

Daarvoor is doorzettingsvermogen

belangrijk, daar letten we erg op.’

Michel: ‘Sowieso zijn we het eerste

half jaar bezig met opvoeden, de juiste

mentaliteit bijbrengen. Van nieuwe leer-

lingen kennen we de voorgeschiedenis

niet. Bewust niet, je krijgt hier echt een

nieuwe kans.’

PROFIELWaar: Scheepswerf Chinook in IJmuiden, onderdeel van leerwerkbedrijf PerspectiefWanneer: 14 oktober 2015Bijzonder: Jongeren die zijn uitgevallen in het reguliere onderwijs krijgen hier een nieuwe kans om hun leven op de rails te zetten. Op de werf bouwen zij mee aan schepen en worden zij door leermeester/docent Michel Kaspers en leermeester Ed Zijlstra opgeleid tot metaalbewerker op mbo-niveau 1 of 2.

‘Wij bouwen schepen met karakter’

Fotografie: Alexandra Hunts, Hugo Schuitemaker, Wouter de WitEntreebewijs is een uitgave van ROC Nova College en kun je downloaden op www.novacollege.nl/entreebewijs Reacties: redactie@novacollege.nl

ROC Nova College Entree, Nassaulaan 37, 2011 PB HaarlemT: (023) 530 24 94, www.novacollege.nl/entree E: entree@novacollege.nl

Facebook: Facebook.com/NovaCollegeTwitter: @NovaCollege

8 ENTREEBEWIJS – JANUARI 2016

HART VOOR DE

ZAAK

‘Sporten leert ze regels en discipline’

Ze is ondernemend en in haar werk altijd op zoek naar hoe het beter kan.

En net als ‘haar’ studenten maakt docente Adriënne Moleman graag haar

hoofd leeg in de sportzaal. Helemaal nu ze bruist van de ideeën voor het

nieuwe Entree in Beweging. ‘Ik probeer naast de student te staan.’

Wat is Entree in beweging?‘Het is voor energieke jongeren met een

korte concentratieboog. Leren verliep

daardoor moeizaam in het verleden,

successen bleven uit. Met sport leren

we deze jongeren kennis, sociale vaar-

digheden en een beroepshouding aan

die horen bij een niveau 1-diploma.

Sport leert ze omgaan met winnen en

verliezen, regels en discipline. Trouwens,

Entree in Beweging is een samenwerking

tussen de entreeopleiding, CIOS en

Nova Fit. Studenten krijgen dus ook

les van sportleraren.’

En ze volgen les op sportpark Olympia.‘Deze locatie doorbreekt hun denkpatronen

over school en inspireert. En als docent

biedt het mij vrijheid, door de faciliteiten

kan ik veel afwisseling bieden en dat

verhoogt de concentratie en het plezier

van de studenten.’

Wat geef jij studenten mee voor later?‘Deze jongeren hebben een laag zelfbeeld.

Door met sport hun grenzen te verleggen,

successen te boeken, hoop ik dat ze weer

in zichzelf geloven. Ik probeer ze het

gevoel te geven dat ik als docent naast

ze sta, niet er tegenover.’

Een nieuwe leermethode, een andere leslocatie. Wat betekent dit voor het lesgeven?‘Het inspireert mij enorm, ik heb zoveel

ideeën voor de lessen. Leerresultaten

kun je bijvoorbeeld bijhouden in de vorm

van de Olympische Spelen waarbij de vijf

ringen examenonderdelen symboliseren.

Naast dit soort competities zoeken we

(top)sporters die een clinic willen geven.

Evengoed kunnen onze studenten iets

betekenen voor anderen door te assisteren

bij sportactiviteiten of -verenigingen in

de buurt.’

Hoe zijn de reacties tot nu toe?‘Een van de studenten vertelde dat hij

voor het eerst in jaren met plezier naar

school gaat. Daar hoef ik niets meer aan

toe te voegen, toch? Ook de presentie-

cijfers zeggen genoeg, die zijn hoog.

Deze groep is in korte tijd een team

geworden en ik ben ervan overtuigd

dat dit komt door de sport. Sporten

verbindt mensen.’