Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Gebouwschil GEBOUWSCHIL Bepalen van de verliesoppervlakte.

Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Gebouwschil

GEBOUWSCHIL

Bepalen van de verliesoppervlakte


Verliesoppervlakte

(Warmte)verliesoppervlakken?• alle oppervlakken die het beschermde volume scheiden van de

niet-verwarmde omgeving, zijnde:◦ buitenomgeving◦ kruipkelder◦ AOR◦ grond

Volgende schildelen: • gevels• vloeren• daken en plafonds • openingen

1 1/4


Verliesoppervlakte

Hoe meten? • ook buitenafmetingen

= afmetingen inclusief volume van binnen- en buitenwanden

= wanneer niet mogelijk is om de dikte van wanden te meten of af te leiden:◦ dan aannamen voor de dikte van de gevels, vloeren, daken

en plafonds

→ inspectieprotocol bij bepalen van het beschermde volume en de bruikbare vloeroppervlakte

1 2/4


Verliesoppervlakte

Niet: de schildelen die grenzen aan verwarmde ruimten• verwarmd? → aanname

binnenruimten ter hoogte van aangrenzende percelen en eigendommen worden als verwarmd beschouwd (behalve bij industriegebouw)

• voorbeelden: zie gevels (muren)verliesoppervlakte (aangeduid met pijlen) van een appartement

1 3/4


Verliesoppervlakte

Per verliesoppervlakte → begrenzing

• bij twijfel◦ meest negatieve aanname, in volgorde: buitenomgeving, kruipkelder,

AOR of grond

• opsplitsen van het schildeel◦ meer dan 1 begrenzing◦ meer dan 1 hoofdtype

1 4/4


Opmeten van de verliesoppervlakte

Gevel (muur):

• Niet: plaatselijke verdikkingen of verdunningen zoals siermetselwerk, …

• Niet: gemeenschappelijke muren tussen percelen◦ tenzij:

• als het aanpalende gebouw kleiner is, moeten de uitstekende delen worden ingegeven

• als het aanpalende gebouw nog niet is gerealiseerd, moet de muur op de perceelsgrens wel worden ingegeven

• Niet: gemeenschappelijke muren tussen eigendommen (bij appartementen) → dus niet:◦ de muur tussen appartementen◦ de muur tussen het appartement en een niet-residentieel gebouw

(tenzij industrie)◦ de muur tussen het appartement en de gemeenschappelijke

(circulatie)ruimten

2 1/8



Gevel (muur):

• mogelijke begrenzingen:◦ buitenomgeving◦ AOR◦ grond

Vloer:

• mogelijke begrenzingen:◦ buitenomgeving◦ kruipkelder◦ AOR (ook voor kelder)◦ grond

• de ruimte boven een liftput wordt eveneens bij de vloer meegeteld

2 2/8



Hellend dak = daken met een hellingshoek > 15°

• oppervlakte van het dakvlak (geen projectie) → formules• helling (voor zonnetoetreding door ramen)

◦ 0° (horizontaal)◦ 45°◦ 90° (verticaal)

◦ overige → dichtstbijzijnde helling

• begrenzing:◦ buitenomgeving

2 3/8



Plat dak = daken met een hellingshoek 15°

• oppervlakte → horizontale projectie• koepels en lichtstraten

◦ projecties ≤ 5m² → meten in het dakvlak◦ projecties > 5m² → schuine delen als hellend dak en beglaasde delen

in min

• begrenzing◦ buitenomgeving

2 4/8



Plafonds• als zoldervloer ingeven• Niet:

◦ zolderluik mag bij plafonds worden geteld

• begrenzing:◦ AOR

≠ tussen zoldervloer – vloer• zoldervloer → warmtestroom naar boven• vloer → warmtestroom naar beneden

2 5/8



Openingen• eveneens rekenen met dagmaten/buitenafmetingen• mogelijke delen:

◦ profiel (of kader)◦ glas◦ vulpaneel◦ deur/poort

• indien een opening enkel profiel + glas of enkel profiel + paneel bestaat → enkel opening meten

• indien opening = glas + paneel → opdelen en elk helft van de profielbreedte

2 6/8



Openingen• deur/poort

◦ bij volledig beglaasde deur of ondoorzichtige deel in de deur is kleiner dan 20%

→ dan als beglaasde opening ingeven◦ als doorzichtige deel in de deur kleiner is dan 20%

→ dan als deur ingeven◦ andere gevallen:

→ ondoorzichtige deel als deur

→ doorzichtige deel als glas

• geen rekening met:◦ ventilatieroosters◦ (sier)onderverdelingen (latjes)◦minder dan 9 glasbouwstenen in een wooneenheid

2 7/8



Openingen• begrenzing:

◦ buitenomgeving (dan rekening met zonnetoetreding)◦ AOR◦ deuren aan kelders moeten als AOR worden ingegeven

• helling◦ horizontaal◦ 45°◦ verticaal◦ overige → dichtstbijzijnde helling

2 8/8



Gebogen muur?• oppervlakte: correct bepalen (zie formules). • oriëntatie

◦ oriëntatie van de beglaasde openingen• de oriëntatie van de openingen wordt immers automatisch

overgenomen van de oriëntatie van de muur waaraan de opening gekoppeld is.

• één beglaasde opening of alle beglaasde openingen dezelfde oriëntatie → oriëntatie van de muur

• meerdere beglaasde openingen met verschillende oriëntaties → muur opdelen in het aantal verschillende oriëntaties zodanig dat de openingen correcte oriëntatie hebben

• geen openingen → middenste punt van de gebogen wand = oriëntatie

◦ gebogen glas → voor oriëntatie kijken naar het middenste punt

2 FAQ


Opmeten van de verliesoppervlakte: Formules2a 1/1


Opmeten van de verliesoppervlakte: Tips

Doorloop alle ruimten → bepalen van het beschermde volume

Schets het beschermde volume• minstens plannen

◦ bij eenvoudige volumes → hoogtematen op plan noteren

• verticale doorsnede of aanzichten

Oppervlakten van een dak• afleiden van een op schaal uitgetekende doorsnede

◦ voorbeeld: hoogte tot waar de bruikbare vloeroppervlakte (1,5 m) wordt gemeten

Ontwikkel een vaste werkwijze voor opmeten/opnemen van een gebouw

• voorkomt dat aspecten vergeten worden

2b 1/1


Invoer in de software

In de software worden de schildelen als afzonderlijke vlakken ingegeven

• gevel◦ voorgevel◦ achtergevel◦ zijgevel links◦ zijgevel rechts

• vloer

• dak◦ hellend dak voor◦ hellend dak achter◦ hellend dak links◦ hellend dak rechts◦ plat dak◦ zoldervloer

• openingen (gekoppeld aan andere schildelen)

3 1/3



Per verliesoppervlakte kunnen meerdere deelvlakken aangemaakt worden

• bij verschillende begrenzing • bij verschillend hoofdtype

Per deelvlak definiëren van:• oppervlakte

◦ eerst de totale oppervlakte van het schildeel ingevoerd

• de openingen worden door de software automatisch afgetrokken

3 2/3



• bouwkundige samenstelling (constructietype)◦ opdeling in hoofdtypen

→ software genereert: U-waarde (en g-waarde)

• oriëntatie◦enkel bij afwijkende oriëntatie

• begrenzing◦ ofwel via toevoegen begrenzing (gevels)◦ ofwel aanklikken bij vlak (overige wanden)

• helling

3 3/3


Gebouwschil: Bepalen U-waarde

De U-waarde (vroeger de k-waarde)• is de mate waarin een constructie geïsoleerd is• drukt de hoeveelheid warmte uit die per seconde, per m² en per

graad temperatuurverschil verloren gaat van de ene zijde van de constructie naar de andere zijde

De U-waarde is afhankelijk van:• de dikte• de lambda-waarde van de verschillende materiaallagen

De U-waarde wordt nooit berekend door de energiedeskundige, maar:

• wordt door de software gegenereerd op basis van de invoergegevens van de energiedeskundige.

• enkel in geval van een EPB-aangifte → U-waarde uit de EPB-aangifte worden overgenomen

4 1/3



Werkwijze voor het bepalen van de U-waarde• isolatie:

◦ grootste invloed op de U-waarde

• spouw:◦wanneer geen isolatie → belangrijke rol

• overige deel van de constructie◦ opgedeeld in een beperkt aantal hoofdtypen

Filosofie• minder invoergegevens verzamelen• verkorten van de inspectietijd/ingeven in de software• verhogen van de reproduceerbaarheid/nauwkeurigheid

In inspectieprotocol → aannames:• deze moeten gevolgd worden tenzij bij de visuele inspectie of uit

de bewijsstukken het tegendeel blijkt

4 2/3



Stappenplan 1. Is U-waarde EPB-aangifte bekend (ja: einde, nee: 2)

2. Is isolatie aanwezig (ja: 3, nee: 6, onbekend: 4)

3. Is isolatiedikte bekend (ja: 5, nee: 4)

4. Is verbouwjaar bekend (6)

5. Is isolatiemateriaal bekend (6)

6. Is luchtspouw aanwezig (7)

7. Bepalen van het hoofdtype

4 3/3


U-waarde: Bewijsstukken

Visuele inspectie → bewijsstukken → aannamen

Bewijsstukken• EPB-aangifte*• vroeger afgeleverd energieprestatiecertificaat*• lastenboek*

◦ indien onderdeel van algemeen aannemingscontract of indien uit een visuele inspectie blijkt dat het lastenboek gevolgd is

• subsidieaanvragen Vlaamse overheid*◦ dus niet: premieaanvraag Eandis

• originele facturen van geregistreerde aannemer*• originele facturen van bouwmaterialen*• originele gedateerde uitvoeringsdetails schaal 1/50ste en as-

built-plannen*

4a 1/3


U-waarde: Bewijsstukken

• vaststellingen uit werfverslagen, postinterventiedossier, vorderingsstaten*

• chronologie van foto’s• steeds met vermelding van eenduidige adresgegevens of kadastraal

nummer

• steeds ter plaatse nagaan door zowel directe als indirecte vaststellingen ◦ vaststelling dat de isolatie minder dik is◦ de aangegeven isolatiedikte, in het lastenboek, is onmogelijk t.o.v.

de totale dikte van de muur

Wanneer geen gegevens, bij twijfel of tegenspraak van de bewijsstukken:

• uitgaan van het meest negatieve hoofdtype

4a 2/3


U-waarde: Bewijsstukken4a 3/3


U-waarde: Isolatie / Spouw

Isolatie: wanneer ja/neen/onbekend aanklikken?

→ geïsoleerd = minstens 2 cm isolatie (minder = neen)

• ja: visuele inspectie of dikte:• niet meetbaar of niet gekend via de bewijsstukken → onbekend

◦materiaal:

• aanklikken wanneer gekend door visuele inspectie of uit bewijsstukken

• neen: geen isolatie

• onbekend: wanneer geen gegevens

4b 1/4



Wanneer schildeel met twee lagen verschillende isolatie• keuze:

◦of nadeligste isolatiemateriaal → over de volledige dikte◦of voordeligste isolatiemateriaal → over de dikte van het

gekozen isolatiemateriaal

Spouw: wanneer ja/neen/onbekend aanklikken?→ minstens 2 cm en veronderstelt een stilstaande luchtlaag

tussen 2 materialen

4b 2/4



Voor spouwmuur:

• spouw aanwezig maar geen zekerheid of er in de spouw isolatie is of stilstaande lucht◦ isolatie: onbekend◦ spouw: ja

• wanneer wel isolatie:◦ isolatie: ja◦ spouw: onbekend (tenzij bewijs minstens 2cm is)

• volledig gevulde spouw◦ isolatie: ja◦ spouw: neen

4b 3/4



Isolatiematerialen:• PUR/PIR• XPS• EPS/MW/PF/PEF• kurk• cellenglas• perliet/natuurlijk materiaal• vermiculiet• vermiculietplaten

• isolerende mortels

→ indien type en merk gekend is én de lambdawaarde is gelijk aan of kleiner dan 0,09 W/mK → invoeren als ‘vermiculietplaten’→ andere gevallen → niet inrekenen

4b 4/4


U-waarde: Muren

Vaststelling isolatie/spouw?◦ ter hoogte van de zolderverdieping◦ in functie van het (ver)bouwjaar◦metselverbanden, open stootvoegen, verluchtingsroosters◦ bij na-isolatie: aanwezigheid van boorgaten◦ bij houtskeletbouw: ter hoogte van de afdichtingsplaatjes voor

stopcontacten of schakelaars

Aanname:• wanneer elektrische verwarming → geïsoleerd• gevels met leien:

◦ steeds geventileerde spouw → spouw = neen

• muren grenzend aan AOR en gebouwd in één bouwtraject ◦ isolatie = neen (i.p.v. onbekend)

4c 1/2


U-waarde: Muren

Hoofdtypen muren:

1. muren (niet in cellenbeton of niet in isolerende snelbouwsteen)◦ voorbeelden:

• gewone spouwmuur• muur in houtskelet (met gevelsteen, buitenafwerking, …)• muur 40 cm zonder buitenafwerking

2. muren breder dan 30 cm in baksteen, snelbouwsteen of geëxpandeerde betonblokken met een buitenafwerking◦ dikte = de totale dikte - de dikte van isolatie en spouw ◦ buitenafwerking: natuursteen, leien, houten afwerking of gevelsteen

3. muren in isolerende snelbouwsteen (minstens λ = 0,35 W/mK)

4. muren in cellenbeton

5. muren met een dragende structuur breder dan 24 cm in cellenbeton

4c 2/2


U-waarde: Vloeren

Vaststellen isolatie/spouw?

• ter hoogte van trapopeningen, onderkant vloerplaat

Bij vloerverwarming: • wanneer geen bewijsstukken dan aanname van 3 cm

Hoofdtypen vloeren:

1. vloeren met standaard constructie

2. vloeren met een cellenbeton constructie

4d 1/1


U-waarde: Daken

Daken• hellend dak• plat dak• plafond (= zoldervloer)

Vaststellen isolatie/spouw?• vaststellen van isolatie mogelijk:

◦ onafgewerkte doorvoeropening van schouwen, inbouwspots of onafgewerkte delen aan luiken, ingebouwde kasten, …

Aanname• wanneer elektrische verwarming → geïsoleerd• metalen dakbedekking = geen luchtspouw

Voorbeeld hellend dak:◦ laag tussen onderdak en isolatie (> 2 cm) = spouw

4e 1/2


U-waarde: Daken

Hoofdtypen hellend dak1.standaard hellend dak, bijvoorbeeld: dak met pannen, leien, metaal, …2.hellend dak in riet

Hoofdtypen plat dak

1.standaard plat dak2.plat dak met een cellenbetonconstructie

Hoofdtypen plafond (= zoldervloer)

1.standaard plafonds2.plafonds met een cellenbetonconstructie

Bij twijfel

→ hoofdtype 1 (meest negatieve aanname)

4e 2/2


U-waarde: Openingen

Openingen:

• profiel• glas • vulpaneel • deur / poort

Hoofdtypen profiel

1. metaal: niet thermisch onderbroken2. metaal: thermisch onderbroken

◦wanneer vensters open gaan dan visueel vast te stellen: tussenstuk in kunststof

◦anders bewijsstukken3. kunststof: één kamer of onbekend4. kunststof: twee of meer kamers

◦aan de hand van bewijsstukken5. hout6. geen profiel

4f 1/6


U-waarde: Openingen

Hoofdtypen glas:

1. enkelvoudige beglazing (5,8)◦ ook enkel uitgevoerd profielglas

2. glasbouwstenen (3,5)

3. gewone dubbele beglazing (2,9)◦ ook dubbel uitgevoerd profielglas

4. hoogrendementsglas: verbouwjaar vóór 2000 (1,7)

5. hoogrendementsglas: verbouwjaar vanaf 2000 en later (1,4)

6. driedubbele beglazing zonder coating (2,2)

7. driedubbele beglazing met coating (0,6)

4f 2/6


U-waarde: Openingen

Vaststelling:

• vlam:◦ aantal glasbladen: 2 voor enkel, 4 voor dubbel, …◦ coating: bij verkleuring van de vlam in weerspiegeling

• gegevens op de afstandhouder?◦ met U-waarde of verwijzing, zie:

http://www.vgi-fiv.be/content/nl/publicaties/k-waarden-van-isolerende-beglazingen.php ◦ dan hoofdtype aanklikken met U-waarde gelijk of groter◦ bijvoorbeeld U-waarde: 1,1 dan hoofdtype 5 (hoogrendementsglas

(ver)bouwjaar vanaf 2000 of later → 1,4)

• voorzetramen: som van het aantal lagen:wanneer twee lagen dan type 3

wanneer drie lagen dan type 6

4f 3/6


U-waarde: Openingen

Veranda in kunststofplaten of polycarbonaatplaten:

• U-waarde van de kunststofplaat gekend◦het eerstvolgende type beglazing met een U-waarde die groter is

dan de U-waarde van de kunststofplaat

• U-waarde van de kunststofplaat niet gekend:◦voor tweewandige kunststofplaten → 'enkelvoudige beglazing‘◦voor vierwandige kunststofplaten → 'gewone dubbele beglazing'

4f 4/6


U-waarde: Openingen

Buitenzonwering of tussenzonwering• in het vlak van de beglaasde opening:

◦ steeds over de volledige oppervlakte van het venster◦ rolluiken/luiken

voorwaarden: én kunnen worden afgesloten, én de beglaasde opening bedekken

◦Niet: gordijnen (aan de binnenzijde)

• niet gelegen in het vlak van de beglaasde opening (zoals luifels en dakoversteken):

voorwaarden: horizontale oversteek = minstens de helft van de raamhoogte

4f 5/6


U-waarde: Openingen

Hoofdtypen vulpaneel

• ongeïsoleerd• geïsoleerd

Hoofdtypen deur/poort

• ongeïsoleerd metaal• ongeïsoleerd niet-metaal • geïsoleerd metaal• geïsoleerd niet-metaal

4f 6/6

Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Gebouwschil GEBOUWSCHIL Bepalen van de verliesoppervlakte.

Documents

Transcript of Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Gebouwschil GEBOUWSCHIL Bepalen van de verliesoppervlakte.