1

Elektriciteits

Beleid

2

ColofonUitgegeven door Regering van Curaçao

Fort Amsterdam

Curaçao

Tekst: Practical Business Solutions B.V.

Ontwerp en Opmaak: Hagen Design & Strategy

Drukwerk: Tramm Imaging

Deze brochure is onderdeel van de serie over Elektriciteitsverbruik op Curaçao:1. Elektriciteitsbeleid

2. Elektriciteitsbesparing

3. Duurzame Energie

3

InhoudsopgaveInleiding 4

Het Vorige Marktmodel 6

Het Nieuwe Elektriciteitsbeleid 8

Speerpunten Elektriciteitsbeleid 9 Visie 10

Het Nieuwe Marktmodel 11 Implementatie Nieuwe Marktmodel 12

Onafhankelijke Toezichthouder 13

Het Beleidskader 15 Technische Regulering 15

Stimulering en Regulering van Duurzame Energie 18

Het Toezichtkader 19 De Concessie 19

Productiemix 19

Juridisch Toezicht: Concessiebeleid en Naleving Toezicht

20

Consumenten Toezicht: Bescherming van de belangen van de eindgebruikers 20

Economische Regulering 20

Prijsregulering 21

Effectiviteit en Efficiëntie Beleid 22

Meer informatie 23

4

InleidingIn de tweede helft van 2008 is door het toenmalige Bestuurscollege van Curaçao een energiedialoog georganiseerd. Als resultaat hiervan is een “Energiebeleid voor Curaçao” opgesteld. Het energiebeleid heeft betrekking op elektriciteit, water en brandstoffen. Als onderdeel van het nieuwe energiebeleid heeft de regering van Curaçao op 16 februari 2011 de “Beleidsnota Regulering Elektriciteitsvoorziening Curaçao 2011-2015 - Maatwerk voor betrouwbare dienstverlening, betaalbare tarieven en duurzame energievoorziening ten behoeve van de Curaçaose gemeenschap” vastgesteld. In deze beleidsnota staat de visie en het beleidsvoornemen van de regering met betrekking tot de elektriciteitsvoorziening op Curaçao. Deze beleidsnota heeft dus alleen betrekking op één van de drie componenten van het energiebeleid, namelijk elektriciteit. In deze brochure zal er daarom alleen worden ingegaan op het elektriciteitsbeleid.

Het elektriciteitsbeleid heeft betrekking op zowel kwaliteitseisen die gesteld worden aan de verschillende schakels in de keten van elektriciteitproductie, als ook op de belangen van de eindgebruiker. Het uiteindelijke doel van het elektriciteitsbeleid vanuit het economisch opzicht is om te komen tot meer transparantie in de ontwikkeling van elektriciteitstarieven, betaalbare elektriciteitsprijzen voor consumenten, en tegelijkertijd te zorgen voor een efficiënte, kwalitatief hoogstaande en duurzame elektriciteitsvoorziening. Ook wordt er een nieuw marktmodel ingevoerd welke meer marktoriëntatie teweeg zal brengen tussen de verschillende marktpartijen. Het nieuwe beleid zal ook zorgen voor een betere regulering van de gehele elektriciteitssector, wat nog niet eerder in deze vorm bestond.

Deze brochure “Electriciteitsbeleid”, nummer 1 uit deze serie over Elektriciteitsverbruik op Curaçao, gaat in op het elektriciteitsbeleid: hoe het beleid tot stand is gekomen, hoe het beleid is opgebouwd, de kernpunten en doelstellingen. Zowel het oude als het nieuwe marktmodel worden besproken en de effectiviteit en efficiëntie van het nieuwe beleid worden in kaart gebracht.

5

De integrale nota “Beleidsnota Regulering Elektriciteitsvoorziening Curaçao 2011-2015 - Maatwerk voor betrouwbare dienstverlening, betaalbare tarieven en duurzame energievoorziening ten behoeve van de Curaçaose gemeenschap” is beschikbaar voor het publiek op www.energiakonsiente.com.

Regering van CuraçaoNovember 2011

6

Het Vorige Marktmodel Binnen het vorige marktmodel was er sprake van verregaande dominantie van één bedrijf op het gebied van de productie en de distributie van elektriciteit. De productie, het transport, distributie en levering van elektriciteit, en de regulering waren allemaal geïntegreerd binnen de overheidsonderneming Aqualectra. Uit een regionale vergelijking, met bijvoorbeeld Aruba en Barbados, is gebleken dat de tarieven op Curaçao hoog zijn.

“Aqualectra”Integrated Utility Holding N.V.

“Aqualectra” Production

(water en elektriciteit)

“Aqualectra” Distribution(transport, distributie en levering water en elektriciteit)

ParticuliereKlanten

265 GWh (40%) 400 GWh (60%)

KlantenSpeciaal Tarief

ZakelijkeKlanten

Fig.1: Schematische weergave Vorig Marktmodel

7

Economische gevolgen Dit marktmodel bracht hoge kosten van bedrijfsvoering (“cost of doing business”) en hoge kosten voor levensonderhoud met zich mee, die leidden tot ontevredenheid bij particuliere en zakelijke consumenten. Ook hebben hoge kosten van bedrijfsvoering uiteindelijk geleid tot een toename van eigen (privé) productie in de vorm van installatie van generatoren bij grote bedrijven. Maar bovenal resulteerden deze hoge kosten in een hogere inflatie en een negatief effect op de economische groei.

Het is in de infrastructurele markt (of markt voor publieke utiliteiten) niet eenvoudig om monopolies zomaar af te schaffen, omdat dit soort markten te maken hebben met zware investeringen in het productie- en transportnetwerk. Ook vergen ze specifieke expertise van aanbieders om het product (in casu elektriciteit) aan de klant te leveren. Indien een monopolie in de praktijk gepaard gaat met problemen rondom beschikbaarheid van elektriciteit en/of de kwaliteit van de dienstverlening, in combinatie met te hoge tarieven die te snel stijgen, dan zal het marktmodel geanalyseerd moeten worden. Dit is uiteindelijk ook gedaan. In het hoofdstuk “Het Nieuwe Marktmodel” wordt een nieuw marktmodel gepresenteerd. Daaraan voorafgaand wordt in de komende hoofdstukken eerst uitleg gegeven over het nieuwe beleid ten aanzien van elektriciteit.

8

Het Nieuwe ElektriciteitsbeleidDe regering van Curaçao heeft na een intensieve consultatieronde met de relevante stakeholders op 16 februari 2011 de “Beleidsnota Regulering Elektriciteitsvoorziening Curaçao 2011-2015” vastgesteld. Als algemene uitgangspunt is ervoor gekozen om hoofdzakelijk aandacht te schenken aan de volgende punten: efficiëntie, transparantie en het waarborgen van de belangen van de consumenten.

1. Met efficiëntie wordt bedoeld dat de operationele kosten (input) zich op een redelijke manier zullen ontwikkelen in verhouding tot de productie (output), zodat betaalbare dienstverlening aan het publiek mogelijk zal zijn. Ook moet er stabiliteit zijn in de energieproductie, en geleidelijke overgang naar duurzame vormen van energieopwekking.

2. Transparantie zal meer inzicht verschaffen in de productieprocessen, waardoor kruissubsidiëring en hoge tarieven voorkomen kunnen worden.

3. De belangen van de consument worden gewaarborgd door onder andere te zorgen voor toezicht op de levering- en afsluitingsvoorwaarden, het zekerstellen van universele dienstverlening en de mogelijkheid bieden om klachten in te dienen die vervolgens op een effectieve wijze worden afgehandeld.

4. Naast de hierboven genoemde punten zal er gezorgd worden voor een nieuw en onafhankelijk regulatorisch systeem.

De beleidsnota stoelt op vier speerpunten en een visie over het elektriciteitsbeleid. Deze komen in het komende hoofdstuk aan de orde.

9

Speerpunten ElektriciteitsbeleidIn het kader van het elektriciteitsbeleid zijn de volgende vier speerpunten geformuleerd:

1. Een transparant en stabiel systeem voor het bepalen van de lokale elektriciteitsprijzen Er komt transparantie en onderscheid over en tussen de financiële en administratieve aspecten in verband met de productie en distributie van elektriciteit. Verder zal er onafhankelijke regulering van de prijzen plaatsvinden.

2. Vertrouwenwekkende en doelmatige beheers- en besturingsmechanismen betreffende de publieke en private taken in de elektriciteitssector De overheid stelt het elektriciteitsbeleid vast en organiseert de uitvoering en het toezicht. De wet- en regelgeving worden vernieuwd. Er wordt onafhankelijk toezicht ingesteld, en private taken worden door de utiliteitsbedrijven zelf uitgevoerd.

3. Het gebruik van duurzame energiebronnen (zon en wind) die het land zelf beschikbaar heeft stimuleren De elektriciteitsvoorziening dient zoveel mogelijk gebruik te maken van de duurzame energiebronnen die het land zelf beschikbaar heeft. Het gebruik van duurzame energiebronnen wordt dus ook sterk gestimuleerd door: • grootschalige en kleinschalige teruglevering van elektriciteit op het net • een concessieregime dat gericht is op duurzame energie • meer aanbestedingen van de overheid voor het produceren van energie uit afval, zon en wind

4. Een drastische vermindering van het elektriciteitsverbruik per capita Besparing van elektriciteit wordt als een serieuze zaak beschouwd. Het energiebesparingplan zal dan ook op zijn minst de volgende punten bevatten: • het vaststellen van nieuwe bouwverordeningen, zodat actuele bouwtechnische normen van kracht worden • fiscale stimuleringsmaatregelen ter bevordering van het gebruik van energiebesparende producten

Ook zal de overheid functioneren als voorbeeld door maatregelen te nemen om haar eigen elektriciteitsverbruik te verminderen.

10

VisieDe visie achter deze vier speerpunten bestaat voornamelijk uit twee uitgangspunten, namelijk duurzaamheid en goed bestuur.

Duurzaamheid omvat een sociale component (energiebeleid dat ten dienste staat van de gemeenschap), een ecologische component (het terugdringen van luchtvervuiling en broeikasgasemissies) alsook een economische component (bijdragen aan de welvaart van het land).

Goed bestuur omvat het onafhankelijk monitoren van het beleid, openbaarheid van informatie, goed informeren van alle betrokkenen en transparantie over taken en verantwoordelijkheden van de diverse spelers, inclusief de overheid.

Op basis van deze speerpunten en visie is er een Beleids- en Toezichtkader voor de elektriciteitssector geformuleerd op grond van een nieuw marktmodel.

In het volgende hoofdstuk wordt eerst het Nieuwe Marktmodel belicht. Daarna volgen het Toezichtorgaan en het Beleids- en Toezichtkader.

11

Het Nieuwe MarktmodelDe implementatie van de beleidsonderdelen vergt zowel een nieuw marktmodel als een nieuwe toezichtvorm. Het nieuwe marktmodel is gebaseerd op het introduceren van meer marktoriëntatie in de elektriciteitsmarkt. Het uitgangspunt is het verder ontwikkelen van de elektriciteitsmarkt door het introduceren van nieuwe marktmodellen met de daarbij behorende reguleringsmethoden welke gericht zijn op het creëren van betere prikkels (incentives) voor een efficiënte bedrijfsvoering bij elektriciteitsaanbieders.

Ook zal deze moeten zorgen voor:

• Regulering per schakel (in de energieproductie) en zal meer nadruk leggen op efficiëntie

• Exclusieve concessie voor het netwerkbedrijf• Het stimuleren van het gebruik van gas en duurzame energiebronnen (zon en wind)• En de gewenste productiemix tussen fossiele aardolie (50%), gas (25%) en duurzame

energie (25%)

Het nieuwe marktmodel stimuleert schone en duurzame energie. De prioriteit ligt hier bij duurzame energie. Het nieuwe marktmodel ziet er schematisch als volgt uit:

NETWERK-BEDRIJF

(Aqualectra)

Leverancier Klanten bestand producenten

Producent 1:

Producent 2:

Producent 3:

Producent 4:

Fig.2: Schematische weergave nieuwe marktmodel

12

Implementatie Nieuwe MarktmodelDe implementatie van het nieuwe marktmodel zal niet plotseling en in één keer geschieden. Het betreft een implementatie verdeeld over verschillende fasen. Een gefaseerde invoering van het nieuwe marktmodel zal zorgen voor het in goede banen houden van de implementatie van zowel het nieuwe energiebeleid als de ontwikkelingen die daarmee gepaard gaan.

Implementatiefase 1De eerste implementatiefase zal bestaan uit het beoordelen van en het verlenen van concessies aan de elektriciteitsproducenten. Ook de mogelijkheid van inter-connecties met andere (ei-) landen zal in deze fase worden nagegaan. In deze fase zal het netwerkbedrijf in haar rol als facilitator moeten groeien om met meerdere producenten om te kunnen gaan om tot een betrouwbare en efficiënte dienstverlening en elektriciteitsvoorziening te kunnen komen.

Tijdens de invoering van het nieuwe marktmodel zullen de de ontwikkeling van heel dichtbij gevolgd worden, op basis daarvan is het mogelijk te bepalen wat de volgende stap in het invoeringsproces zal zijn. Ook zullen er evaluaties plaatsvinden gedurende al de verschillende implementatiefasen, om zodoende te kunnen analyseren in welke mate de gestelde doelen daadwerkelijk bereikt zijn of nog gerealiseerd moeten worden. Ten minste zes maanden voor het beëindigen van implementatiefase 1 dient er een beleidsonderzoek te zijn uitgevoerd om te zien in welke mate er is voldaan aan de doelstellingen die zijn opgesteld in het Beleids- en Toezichtkader. Ook zal dan beoordeeld worden of er bezwaren zijn die belemmeren dat men aan implementatiefase 2 kan beginnen.

Implementatiefase 2 Nadat de nodige evaluaties zijn gedaan, kunnen de andere onderdelen van het nieuwe marktmodel worden geïmplementeerd tijdens de tweede implementatiefase. In de tweede fase krijgen de eindgebruikers de mogelijkheid om een leverancier te kiezen die op de markt opereert. Daarvoor dient eerst de huidige wetgeving te worden gewijzigd.

13

Onafhankelijke ToezichthouderEen belangrijk onderdeel van het elektriciteitsbeleid is het instellen van een onafhankelijke toezichthouder. Vanaf december 2009 is het Bureau Telecommunicatie en Post (hierna: “BT&P”) belast met de regulering van de productie en levering van elektriciteit.

Uitgangspunten daarbij zijn efficiëntie, transparantie en kwaliteit. BT&P stelt hiertoe een Beleids- en Toezichtkader op, en zorgt tevens voor de uitvoering hiervan.

Het elektriciteitsbeleid vormt de basis voor de marktregulering nieuwe stijl, welke wordt uitgevoerd door BT&P als toezichthouder. Deze regulering is vaktechnisch onderverdeeld in twee delen en sub-onderdelen, namelijk:

1. Het Beleidskader a. Technische Regulering b. Beleid stimulering en regulering duurzame energie

2. Het Toezichtkader a. Juridisch Toezicht inclusief Consumententoezicht b. Economisch Toezicht

De hervorming van de elektriciteitsmarkt door middel van de introductie van een nieuw Beleids- en Toezichtkader volgt de internationale ontwikkelingen op het gebied van utiliteitsregulering. In het bijzonder de positieve gevolgen voor consumenten en de maatschappij als geheel naar aanleiding van de hervorming van de telecommunicatiemarkt zijn een belangrijke motivering voor het introduceren van meer marktoriëntatie in de elektriciteitsector.

Op de volgende pagina wordt het geheel van de regulering in het elektriciteitsbeleid schematisch weergegeven.

14

In de volgende hoofdstukken wordt elk onderdeel van het totaal verder toegelicht.

Minister Energiezaken

Elektriciteitsbeleid Visie en speerpunten

BTP -Toezichthoudend orgaan

Beleidskader Toezichtskader

Uitvoering Beleid

Technische Regulering

Juridische Regulering en Consumenten

toezicht

Stimulering en Regulering Duurzame Energie

Economische Regulering en Prijsregulering

Fig.3: Schematische weergave Energiebeleid

15

Het Beleidskader De algemene doelstelling van het elektriciteitsbeleid is het zorg dragen voor een efficiënte en kwalitatief hoogstaande en duurzame elektriciteitsvoorziening op Curaçao, voor zowel de zakelijke markt als voor de particuliere huishoudens. Om het algemene doel van het nieuwe elektriciteitsbeleid te realiseren, zijn er op basis van de hierboven uiteengezette algemene beleidsuitgangspunten (speerpunten), een zestal concrete beleidsdoelstellingen geformuleerd met betrekking tot de energievoorziening. Deze beleidsdoelstellingen zijn:

1. het realiseren van een betaalbare dienstverlening door middel van stabiele tariefontwikkeling

2. het realiseren van een betrouwbare dienstverlening met betrekking tot de beschikbaarheid van elektriciteit ten behoeve van de zakelijke en particuliere markt

3. het structureel waarborgen van de belangen van de eindgebruikers van elektriciteit

4. het introduceren van meer marktoriëntatie in de elektriciteitssector5. het realiseren van meer duurzame energievoorziening en het realiseren van de

nodige energiebesparing op middellange termijn6. het introduceren van een onafhankelijke vorm van marktregulering

In het nieuwe beleidskader staat de realisatie van de hierboven beschreven doelstellingen centraal, waarbij een verlaging van de eindgebruikertarieven maatschappelijk, economisch en politiek gezien de hoogste prioriteit geniet op korte termijn. Om dit laatste (i.c. verlaging van de tarieven) te bereiken dient meer transparantie te worden verkregen in de structuur van de elektriciteitstarieven.

Technische ReguleringOp basis van de hierboven uiteengezette informatie zorgt het nieuwe beleidskader, kort gezegd, voor Technische Regulering:

1. technische en kwaliteitseisen voor alle schakels en het bepalen van de energiebalans voor het komende jaar

2. het beheersen van contractuele relaties en netgebruik tussen netwerkbedrijf (netbeheer) en de producenten

3. een status van “supplier of last resort” voor het netwerkbedrijf4. beleid in verband met stimulering en regulering van duurzame energie5. een situatie waarbij het beleidskader het nieuwe onderwerp is voor technische regulering

16

Technische EisenWereldwijd is er een trend naar het verduurzamen van de elektriciteitsproductie, waarbij vele technologieën naast elkaar zullen bestaan en innovaties elkaar zullen opvolgen. In dit kader ontstaat geleidelijk aan het decentrale productiemodel, waarbij zoals gezegd meerdere (duurzame en niet-duurzame) energieproducenten in de productieschakel actief zullen zijn.

Als gevolg van het bovenstaande, in casu een ontwikkeling van een klassieke gecentraliseerde productie van elektriciteit naar een meer gedecentraliseerde productiesysteem, zal de energievoorziening niet meer uitsluitend centraal en eenzijdig vanaf grote centrales naar de energieverbruikers verlopen. Er zal in toenemende mate sprake zijn van energieverkeer waarbij (energie)stromen in verschillende richtingen gaan bewegen via “knopen” in het net.

Om de goede werking van het gedecentraliseerde productiesysteem te kunnen faciliteren is een zogenaamde “smart grid” noodzakelijk. Dit is een elektriciteitsnetwerk dat, ondersteund door geavanceerde ICT-systemen, zorgt voor het meten van energiestromen op alle noodzakelijk niveaus voor het aansturen en regelen van de productie en het verbruik van elektriciteit. Hiermee kan de balans tussen vraag en aanbod automatisch te allen tijde worden gewaarborgd.

Fig.4: Voorbeeld decentraal productiemodel

17

Er zijn (technische) eisen verbonden aan een infrastructuur of netwerk dat gebruikt wordt voor commerciële doeleinden met het oog op winst. Het technisch toezicht concentreert zich hierop, wat inhoudt dat er technische en kwaliteitseisen, inclusief de daarmee verbonden normen, aan de drie te onderscheiden schakels in de elektriciteitsketen (i.c. productie, transport en levering) worden gesteld. Het technisch toezicht is daarom de basis voor het realiseren van de doelstellingen betreffende een betrouwbare en gegarandeerde dienstverlening (“security of supply”), duurzame energievoorziening en energiebesparing.

Economische Doelstellingen Een belangrijke economische doelstelling van het beleidskader is: zorgen voor betaalbare dienstverlening voor de eindgebruikers. Tevens dient er in verband hiermee markthervorming plaats te vinden door het introduceren van meer marktoriëntatie bij de marktpartijen. De hiervoor genoemde doelstellingen zijn voorbeelden van algemene economische doelstellingen. Op een efficiëntere wijze aansturen op ondernemingsniveau, dus binnen de bedrijfshuishouding van de concessiehouder; is een voorbeeld van een doelstelling op micro-economisch niveau.

Het volgen en waar nodig beïnvloeden van de bedrijfseconomische ontwikkeling van een concessiehouder en de bedrijfstak door middel van tariefregulering of meerjarenplanning is een voorbeeld van een bedrijfgebonden maar ook bedrijfstakgebonden economische doelstelling.

Om de hierboven genoemde doelstellingen te kunnen realiseren, zijn er in het kader van het economische toezicht eisen gesteld aan en is er informatie vergaard over bepaalde relevante onderdelen van de bedrijfsvoering. Bij deze eisen valt te denken aan transparantie in de tariefstructuur, efficiëntie in de bedrijfsvoering, een meerjarenplanning en marktoriëntatie. Alle vier hiervoor genoemde maatregelen van economische regulering (transparantie, efficiëntie, meerjarenplanning en marktoriëntatie) hebben direct of indirect als doel tarieven voor de eindgebruikers zo laag mogelijk te houden.

Zonder economische regulering in brede zin (dus niet alleen prijsregulering) bestaat er, voor een monopolistische aanbieder in het bijzonder, geen of weinig economische prikkel (incentive) om transparant te zijn, efficiënt te produceren of om zich op de dynamiek van de markt te oriënteren. Daarom is economische regulering de basis van het nieuwe toezichtkader.

18

Stimulering en Regulering van Duurzame EnergieSinds de jaren ’90 groeit wereldwijd het thema van duurzame energie snel, vanwege de noodzaak tot bescherming van het milieu (i.c. reduceren van broeigassen en de effecten daarvan) en de afnemende beschikbaarheid en daarmee verbonden stijgende prijzen van fossiele brandstoffen. Duurzame energie zal door de technologische ontwikkelingen en de stijgende olieprijzen in toenemende mate rendabel(er) worden.

De toekomst is dus aan duurzame energie. Voor dit onderwerp is een apart beleidsnota ontwikkeld en op 16 november 2011 door de Raad van Ministers van Curaçao vastgesteld: “Beleidsnota Kleinschalige Duurzame Stroomvoorziening - Kleine Groene Koppeling”. Deze beleidsnota behandelt de voorschriften ten behoeve van de koppeling van installaties voor niet-bedrijfsmatige opwekking van duurzame elektriciteit aan het openbare transport- en distributienetwerk van Curaçao met het oog op teruglevering van stroom.

In deze beleidsnota staat het introduceren van een nieuw regime voor kleinschalige schone- of duurzame energieproductie voor eigen gebruik centraal. Naast kleinschalige productie van duurzame energie zal de grootschalige productie van (duurzame) energie blijven voortbestaan.

Dit onderwerp komt uitgebreid en diepgaand aan de orde in de brochure “Duurzame Energie”, nummer 3 in deze serie over Elektriciteitsverbruik op Curaçao.

Fig.5: Basiscomponenten koppeling aan het net

19

Het ToezichtkaderHet toezichtkader is vooral van belang gezien de noodzaak voor actievere en onafhankelijke uitvoering van het nieuwe beleidskader. Ook dient er ter bescherming van de eindgebruiker toezicht te worden gehouden op marktpartijen. Dit laatste is voornamelijk terug te vinden in het consumententoezicht wat onder juridisch toezicht valt. Het economische toezicht is gericht op onder andere de tarieven bepaling.

De ConcessieNaast de formele wetgeving is het belangrijkste stuk regelgeving in het kader van het juridisch toezicht de concessie. De concessie is de specifieke vergunning of toestemming die door de regering aan een elektriciteitsbedrijf (producent, distributeur, of combinatie daarvan) wordt verleend om stroom beschikbaar te stellen aan het publiek. De concessie wordt voor een bepaalde tijdsduur bij landsbesluit verleend door de regering van Curaçao, na verkregen advies van de onafhankelijke toezichthouder.

Op basis van de Landsverordening elektriciteitsconcessies zou kortheidshalve een concessie noodzakelijk zijn voor degene die elektriciteit opwekt en deze aan “derden” levert. Dit betekent dat iedere producent van (duurzame en niet-duurzame) elektriciteit die de opgewekte elektriciteit technisch “aan derden” levert in beginsel onder de wettelijke bepalingen valt.

Onder het begrip “levering aan derden” valt in ieder geval per definitie niet het produceren voor “eigen gebruik”, oftewel productie met het oog op finale levering aan de eigen huishouding, eigen organisatie of eigen groep. Dus wanneer de eigen huishouding, organisatie of groep de eindgebruiker is van de opgewekte stroom is er geen sprake van “levering aan derden”. Dit belangrijke onderwerp komt uitgebreid aan de orde in de brochure “Duurzame Energie”, nummer 3 in deze serie over Elektriciteitsverbruik op Curaçao.

ProductiemixHet concessiebeleid is rechtstreeks verbonden met het beleid ten aanzien van de gewenste productiemix, namelijk de verhouding tussen het gebruik van aardolie, gas en alternatieve energiebronnen bij de opwekking van elektriciteit. Dat beleid moet aansluiten bij de verlening van concessies door de overheid. De concessie bepaalt in de eerste plaats de voor de concessiehouder toegestane en eventueel niet-toegestane activiteiten.

In dit kader streeft de regering ernaar om concessies te verlenen met het oog op het binnen vijf jaar realiseren van een productiemix van circa 50-25-25 voor wat betreft

20

de procentuele verhouding tussen het gebruik van respectievelijk aardolie, gas en alternatieve energiebronnen bij de elektriciteitsopwekking in Curaçao.

Juridisch Toezicht:Concessiebeleid en Naleving Toezicht Juridisch toezicht gaat voornamelijk om de implementatie van een concessiebeleid en toezicht op de naleving ervan. Dat laatste wil zeggen dat een onafhankelijke toezichthouder nagaat hoe concessiehouders de wet- en regelgeving naleven. Tevens zal deze hier over rapporteren.

Het concessiebeleid geeft in feite aan welke subjecten in aanmerking komen voor een concessie en op grond waarvan. De concessie wordt verleend voor een bepaalde tijdsduur. In de concessie worden de voorwaarden en eisen opgenomen die door de regering zijn vastgelegd en waaraan de concessiehouder zich moet houden gedurende de periode de concessie geldig is.

Consumenten Toezicht:Bescherming van de belangen van de eindgebruikersDe nieuwe vorm van regulering heeft als basis het veiligstellen van de rechten van de consumenten Het bevat de volgende onderdelen:

a. universele dienstverleningb. non-discriminatiec. algemene voorwaardend. leveringsvoorwaarden en levertijdene. facturering en incassof. afsluitbeleidg. verandering van leverancierh. klachten- en geschillenbehandeling

Economische ReguleringEconomisch regulering is regulering van zowel micro als macro-economische aspecten van de elektriciteitsector, om zodoende de economische doelstellingen van het beleidkader te behalen. De economische regulering betreft voornamelijk:

• bevordering van marktoriëntatie• tarieven (non-discriminatie en kostenoriëntatie)• kwaliteit primair afgemeten aan beschikbaarheid• universele dienstverlening• externe effecten

21

PrijsreguleringGezien de zeer beperkte marktoriëntatie door het bestaan van een dominante aanbieder, de aard van het product en de belangen van de eindgebruikers wordt op de elektriciteitssector uitgebreide prijsregulering toegepast gericht op transparantie, hoogte en structuur van de tarieven. In de gevallen waar tariefregulering wordt toegepast gelden micro- en macro-economische en sociale overwegingen.

Op bedrijfsniveau gelden de volgende uitgangspunten:

• non-discriminatie• financieel-administratieve ontvlechting van de diverse activiteiten die in een

bedrijfsonderdeel worden ontplooid ten behoeve van transparantie• kostenoriëntatie van de tarieven op basis van de kosten van een efficiënte aanbieder• het normatief rendement wordt vastgesteld op basis van marktoverwegingen

De elektriciteitsprijs wordt vanaf juli 2011 maandelijks vastgesteld aan de hand van de prijs van de brandstofcomponent. Hierdoor kan de samenleving de aanpassingen eenvoudig volgen aan de hand van de beweging van de olieprijs.

22

Effectiviteit en Efficiëntie BeleidSamenvattend kan gesteld worden dat het beleid: • meer marktoriëntatie, op het gebied van de productie van elektriciteit, introduceert

om zodoende druk uit te oefenen voor het bereiken van lagere tarieven te bereiken• beschikbaarheid en kwaliteit van de stroomvoorziening verhoogt• externe regulering en toezicht introduceert, mede in het belang van consumenten• schone/duurzame energieopwekking bevordert• eindgebruikers beschermt• eventuele aspecten van kleinschaligheid (onder meer de bescherming van natuurlijke

monopolie en geen introductie van volledige concurrentie) adresseert• niet de implementatierisico’s van een geheel vrije of geliberaliseerde markt heeft• positieve gevolgen heeft voor de gemeenschap als geheel• naar verwachting effectiever is dan de status-quo, doordat de kernproblemen (zoals: hoogte

van tarieven, beschikbaarheid van elektriciteit en de consumentenbelangen) met geschikte en effectieve middelen worden aangepakt en externe toezicht wordt geïntroduceerd op de marktpartijen, waardoor tijdige en structurele correctie en bijsturing mogelijk is

23

Meer informatieVoor meer informatie kunt u

www.energiakonsiente.com bezoeken