Tweede jaargang

nummer 6juli 2009

Eindhoven Eindhoven!Tweemaandelijkse informatie voorleden van afdeling Eindhoven

Tweemaandelijkse informatie voor leden van afdeling Eindhoven

Redactie ‘Eindhoven!’Hurksestraat 42-20(1eet)5652 AL Eindhoven

INHOUDVan de redactie blz. 3 •Nieuw:‘EindhovenActueel’

Van de bestuurstafel blz. 3 •Contactbijeenkomst2009

Clubnieuws blz. 4 •Cursusbloemschikken(2) •Bridgeclub‘hetSchouwspel’ •Biljartclub‘deDoorschieters’ •Kampeerclub‘DeTrekvogels’ •Talenclub:conversatielessenFrans •OverlijdenvanTheoJanssen,

secretarisvanmidgetgolfclub‘deGolfijnen’

Evenementen blz. 8 •Diapresentatie‘WatermolensaanDommelenAa’

Welzijn, wonen, zorg blz. 9 •OmgevingWoenselswinkelcentrumopnieuwingericht.

Geknipt voor u blz. 9 •OmgevingWoenselswinkelcentrumopnieuwingericht. •Automatischekwijtscheldinglokalebelasting •Cadeautjespasvoorvrijwilligers

Allerlei lezenswaardigs blz. 11 •Tweevisjes Wetenswaardigheden blz. 13 •Hoeverreiktonsgeheugen? •PC-tips

AGENDA02-09-2009 Computerinloopsessie,Hurksestraat42-20 10.00uur14-09-2009 Diapresentatieover WatermolensaanDommelenAa 14.00uur

2

Watbetreftdenieuwsverzorgingvooronzeledengaanweietsanderspro-beren.Hetisnuzodatuomdetweemaandenperpost ‘Eindhoven!’ ont-vangtmetallerleivooronzeledenin-teressanteonderwerpen.Erissomsnieuws,dataleerderbeschikbaarisen we gaan dit nu een maand eerder op onze website, www.pvge-eind-hoven.nl, plaatsen onder de rubriek‘Eindhoven Actueel’. We zijn daarbegin junimeebegonnenenmoge-lijk isuditbijeenbezoekaanonzewebsiteopgevallen.We overwegen ook om deze tus-sentijdsenieuwsbriefpere-mailnaargeïnteresseerden te sturen. Het isnatuurlijknodigomditkenbaartema-kenenweldooreenberichttesturennaar: nieuwsbrief@pvge-eindhoven.nl.Zowordtuabonneeop ‘Eindho-venActueel’.Als clubs tussentijds iets temeldenhebben,kunnenzeookvandezefa-ciliteit gebruikmaken.Alles wat wevanclubstijdigbinnenkrijgen,komtrond het begin van de evenmaan-denonder‘EindhovenActueel’opdewebsite testaanenwordtdeabon-neesooktoegezonden.

Vorige keer hadden we aangekon-digddatookdepublicatievan‘Eind-hoven!’ op onze website en eeneventueel toezenden per mail eenmogelijkheid was, waar men zichvoor kon aanmelden.Er is iets foutgegaan bij het operationeel makenvan het genoemde e-mailadres.Hiervoornogonzewelgemeendeex-cuses.Ditaanbodisnogsteedsvankrachtenwewachtenaf,wiealsnogofmisschienopnieuwgaatreageren.Degenen, van wie we een berichthebbenontvangen,krijgenvanafjulidegevraagdeinformatie.Indezeeditiemeerclubnieuwsdanwegewendzijn.Wezijnhierblijomen misschien is dit een stimulans voorandereclubsomditgoedevoor-beeldtevolgen,zekernubekendisdat deze berichten sneller (op dewebsite)gepubliceerdgaanworden.

Graag ook nog aandacht voor hetvolgende: wegens de vakantieperi-ode is dedatumvan inzending vandekopijvervroegdnaar24juli.

Uw redactie

VAN DE REDACTIE

3

Tot slot een Chinese wijsheid:“Wees niet bang om langzaam voorwaarts te gaan,

wees alleen bang om stil te staan”

4

VAN DE BESTUURSTAFEL

Zaterdag 7 novemberContactbijeenkomst Afdeling Eindhoven 2009

Zoalsreedsindevorigenieuwsbrief‘Eindhoven!’ isaangekondigd,wordtde contactavond gehouden op za-terdag 7 november 2009. Dit jaarhebbenwe de LichtstadRevue ge-contracteerd met hun laatste show ‘SailingtotheTop’.Eigenlijkbehoeftdeze voorstelling weinig toelichting.Er zijn veel kleurige kostuums tezienenukuntgenietenvanmassaleoptredens van zangers en dansers.Verder ziet u zeer kleurige decorsen verlichting en u hoort goed in het gehoorliggendemuziek.Kortom,hetwordteenavondvaneenhoogmuzi-kaalgehalte.

HetoptredenvindtditjaarplaatsindegrotezaalvanhetParktheater(voor-heenSchouwburg)endusisereengroot aantal plaatsen beschikbaar.Hetoptredenbegintom20.15uurendetoegangsprijs(inclusieftweecon-sumpties)bedraagt€8.De kaartverkoop is op 7 septemberaanstaande in het gebouw aan deHurksestraat42van10.00tot12.00uureneen2deverkoopop21sep-tember opdezelfde plaats, ook van10.00 tot 12.00 uur.Dit jaarmakenwe geen verschil in verkoopdatumtussen Eindhoven en de andere af-delingen,omdatwedegrotezaalge-bruiken.Erhoeft ookgeenaanmel-dingsbontewordenopgestuurd.

Weverwachtenu!

CLUBNIEUWS

Cursus bloemschikkenEenleuktijdverdrijf,waarbijooknogiets uit je handen komt, is bloem-schikken.PietOomenhadtot9jaargeleden een eigen bloemenzaak inBreda en wil tegen een kleine ver-goeding een cursus bloemschikkengeven.Hetisdebedoelingdatdezecursus bij voldoende belangstellinggegeven gaat worden op de Hurk-

sestraat. Heeft u interesse ofwilt umeer informatie, bel dan even metPiet. Hij is altijd telefonisch bereik-baarop06-21231633.

Dit artikel stond ook al in de mei uitgave, maar het telefoonnummer bleek niet correct te zijn. Hiervoor onze welgemeende excuses.

5

Bridgeclub ‘Het Schouwspel’OnzenieuweKlaverencursusbridge(beginners), die in het najaar wordtgegeven, heeft nog plaatsen vrij.Dezecursusbestaatuit twaalfdins-dagochtenden, van 10.00 tot 12.30uur en start half september (week38). Ook op de vervolgcursussen:Ruitenopwoensdagmorgen,Harten-AopmaandagmorgenenSchoppenop donderdagmorgen is nog plaatsvoor een aantal deelnemers. Dezecursussen beginnen eveneens inweek38.Nieuwishetfeit,datdeHarten-cur-sus wordt gegeven in twee delen:Harten-A, tien lessen eind 2009 enHarten-B,tienlessenbegin2010.Inschrijving geschiedt in volgorde vanaanmelding.Alle cursussen staan onder leiding vaneengediplomeerdebridgeleraar.Deprijspercursusvantwaalfwekenbedraagt€50;deHarten-AenB-cur-suskosten€45.Wie belangstelling heeft kan zich,bij voorkeurvóór1augustus,opge-ven (of informatie krijgen) bij onzesecretaris, mw. Dini Lambooy, 040-2915370.

Onscompetitiejaarisbeginmeiafge-sloten.Tot 1 september is er nuopallemiddagenvrijbridgenonderlei-dingvandespelleiders.Wanneeruindietijdwiltkomenspe-len,maargeenpartnerhebt,kandatinoverlegmetdespelleidervaakwelgeregeldworden.

Ook leden van de PVGE, die geenlidvan‘hetSchouwspel’zijn,kunnenin deze zomermaanden vrijblijvendkomen meespelen. U kunt zich alspaar aanmelden op alle middagenom 13.15 uur, op de 1e verdiepingvanhetgebouwaandeHurksestraat42 - 20

Wiltueenskomenkennismakenmetéénvanonzebridgeclubs(wijspelenop alle middagen), dan kunt u vrij-blijvendéénoftweemiddagenmee-spelen.Opallemiddagen,vooralopdinsdag, kunnen wij nog best eenpaarnieuweledengebruikenVoor alle inlichtingen over ‘Het Schouwspel’ kunt u contact opne-menmet onze secretaris, mevrouwDini Lambooy, 040-2915370of dini.lambooy@chello.nl.

Biljartclub ‘de Doorschieters’

Op5mei j.l. isereentweedeALVgehouden met als voornaamste on-derwerp‘Balans/Begroting2009’.Zowel de balans als de begrotingkonden de goedkeuring wegdragen vandeaanwezigeleden,zodatdie

werdenaangenomen.Kees Vermaire werd op 5 meikampioen van de ochtendcompe-titie en Americo Cardoso Teixeirawerddat vandemiddagcompetitie (op8mei).

6

Kampeerclub ‘De Trekvogels’

Kampeerclub ‘DeTrekvogels’, eenvan de clubs, behorende bij dePVGEAfdelingEindhoven,viertditjaarhaar15-jarigjubileum.De kampeerclub is opgericht infebruari 1994 op initiatief vanme-vrouw Vis. Vanaf de oprichting tot1998 bestond het bestuur uitWimPut, voorzitter, Sonja Vinkenborg,secretarisenAdriedeBruine,pen-ningmeester.Na 1998 heeft SonjaVinkenborg het secretariaat voort-gezetenhebbenandereledenvande kampeerclub zitting genomeninhetbestuur.Hethuidigebestuurbestaat uit Wim Nuyten voorzitter,Joke Vermaak secretaris en TheaVerbeekpenningmeester.Tot 2008 heeft Jan Lodewijks opvoortreffelijke wijze het penning-meesterschap beheerd. Uiterstzorgvuldig heeft hij op de centjesgepast. En mede door zijn toewij-ding is hij in staat geweest om geld tereserveren,zodatwijeenfantas-tisch15-jarig jubileumkonden vie-

15 jaar kampeerclub ‘De Trekvogels’

ren. Helaaswerd Jan geveld dooreenernstigeziekteenishijinapril2008overleden.Naeenwatroerigbeginisdekam-peerclubuitgegroeidtoteenhechtegroepmensenvandiversepluima-ge, die elkaars vrienden zijn. Datmoetookwelalsjezoveelkerenperjaarsamenoptrekt.Hetledenaantalligt de laatste jaren constant rond de 40, echtparen en ook alleengaan-den, die in goede harmonie metelkaaromgaan,elkaarrespecterenenopenstaanvoorelkaarsmening.Deleusvan‘DeTrekvogels’is:‘Al-lesmag,nietsmoet’.Elk jaar wordt er zowel in Neder-landalsinhetbuitenlandeenaan-tal weekkampen gehouden. Deactiviteitencommissie organiseert per kampweek een of twee geza-menlijke uitjes. Verder is men vrijomeigen initiatieven te ontplooienofalleenoppadtegaan.Deeerste kampweek in2009, van19 t/m 26 april, vond plaats op

7

camping ‘de Hulsdonken’ in Ber-geijk. Dicht in de buurt van Eind-hoven,omdatdieweekhet15-jarigbestaan van de clubwerd gevierden zo kreeg iedereen de gelegen-heidommeetekamperenofopdefeestdagaanwezigtezijn.De echte viering van het jubileumwasopdinsdagmiddag21april.Deactiviteitencommissie had een ge-weldigprogramma inelkaargezet.Mede door de gastvrijheid van de heerenmevrouwHendriks,eigena-renvandecamping,werdheteenbijzonder feest.NadechampagnewerdalseersteeenDVDvertoondmeteen terugblikopdeafgelopen15 jaar. Verder had een aantal le-denhetresultaatvanhunhobby’s,zoalsschilderstukkenenkeramiek,tentoongesteld. Ook werden leuke

sketchesopgevoerd.Zozagenwedat de leden heel wat meer in hun mars hadden dan kamperen. Dedag werd besloten met een geza-menlijk gourmetten.Al met al eengeslaagde dag. Ook de kampeer-week werd, mede door het fraaieweer,eensucces.Ongeveervijfkeerperjaarkomtereeneigenclubbladuit‘DeNieuws-brief’.Wiltumeerwetenoveronzekam-peerclub,danverwijzenwij unaaronzewebsitewww.pvge-eindhoven.nl/Activiteiten/Kamperen.Ukuntookcontactopnemenmethetsecretariaat van de kampeerclub,mevrouwVermaak,040-2554785.

De clubredactie van de Nieuwsbrief

Conversatielessen FransInseptemberbestaatweerdemo-gelijkheid om in te schrijven voor een conversatiecursus Frans voorbeginnersengevorderden.De lessen worden op donderdag-

morgengegevenopdelocatieaande Hurksestraat. Voor meer in-formatie kunt u een e-mail sturen naar: nicovgennip@hotmail.comofbellennaar0653290883

THEO JANSSENOp29mei2009bereikteonshetberichtdatdeheer

op83-jarigeleeftijdplotselingisoverleden.

DeheerTheoJanssenwaseenzeergewaardeerdevrijwilliger binnendeclubsvandePVGEAfdelingEindhoven.

Hijwasreedsgeruimetijdsecretarisvanmidgetgolfclub‘DeGolfijnen”.Dezeclubzalhemnodemissen.

Mogehijrusteninvrede.

8

EVENEMENTEN

AanzoweldeDommelalsdeAaenhun zijrivieren, zoals Kleine Dom-mel of Rul, hebben in de loop vande tijd meer watermolens gelegen dan de meesten onder u misschien wel zouden verwachten. Rond Val-kenswaardenEindhovenenopBel-gischgrondgebiedzijngelukkignogenkelemolenstevinden,maarveruitdemeestezijnintussenalweerlangverdwenen.Aan de hand van een groot aantal af-beeldingengaatdeheervanHeugteninopdetypenwatermolens,waarvoorzebenutwerdenendoorwie.Vaak was de landheer van een streek ook eigenaar van de molen en verpachtte deze dan aan eenmolenaar. De watermolens werktennietalleenalskorenmolen,maarookalsolie-,schors-ofvolmolen.Daar-naastkomenookaspectenaanbod

Maandag 14 september om 14.00 uurDiapresentatie: Watermolens aan Dommel en Aa

Het genoemde evenement is gratis. U kunt zich aanmelden met het in-schrijfformulier in ‘de Schouw’, dat uiterlijk 1 september a.s. op het se-cretariaat van de PVGE afdeling Eindhoven, Hurksestraat 42-20, 5652 AL Eindhoven, binnen dient te zijn. U krijgt geen bevestiging. We verwachten wel dat u komt, omdat we voor u kosten hebben gemaakt. De presentatie wordt in gemeenschapshuis ‘de Ronde’ Tongelrestraat 146 in Eindhoven gehouden en begint om 14.00 uur.

zoals overlast, die soms ontstondbij het opstuwen van hetwater, hetdwangrechtenhetscheploon.Bijzondere aandacht is er voor demolensrondEindhoven.Nadepau-ze krijgen watermolens in de buurtvan‘sHertogenboschinhetstroom-gebiedvandeDiezedeaandacht. De heer van Heugten woont inDeurneeniszeergeïnteresseerdinde geschiedenis van watermolens,waarnaar hij nog steeds onderzoekverricht.Hierbij isondermeergeble-kendataleenpaareeuwengeledenzijn voorouders ookwatmetwater-molenstemakenhadden.Deze lezing wordt gehouden op14 september a.s. in gebouw DeRonde,Tongelresestraat 146, Eind-hoven.Aanvang14.00uur.

9

WELZIJN, WONEN, ZORG

Er vonden drie bijeenkomstenplaatsindebuurthuizenDeMortel,De Cabine en Vivaldi op respec-tievelijk17en31maarten15april2009.Debelangstellingwashelaasverrevanoverweldigend,Wellicht iseenvan de redenen het feit, dat eenaantal mensen zich nog te jongvoelt voor een dergelijke bijeen-komst.De heer C. Kinders van de GGDleiddedebijeenkomsteninmeteenvoorlichting over valpreventie, ge-zond eten, een veilige omgeving,

Hoe kun je zo lang mogelijk in je eigen woning blijven wonen?

goedbewegenennogmeervanditsoortonderwerpen.Door de geringe opkomst was ergenoeg tijd om vragen te stellen en hiervan maakten de toehoorders graaggebruik.Vervolgens vertelde de heer J.Hartogdeaanwezigenhoemenaan voorzieningen kon komen inEindhoven.Het waren wel interessante midda-gen omdat er veel informatie werd verstrektendoordebezoekersookveel vragen werden gesteld, diekondenwordenbeantwoord.

GEKNIPT VOOR U

Omgeving Winkelcentrum Woensel opnieuw ingericht.Degemeenteisbezigmetdeherinrich-tingvanWinkelcentrumWoenselXL.Zowordteendeelvandewinkelstraatrondom het gezondheidscentrumopnieuw ingedeeld met onder meerandere bestrating, verlichting, prul-lenbakkenenfietsklemmen.OokhetaangrenzendetrottoiraandeDiekirch- laan en het voetpad aan het noord-westelijkgelegenparkeerterreinwor-

denopnieuwingericht.Parallel aan de Genovevalaan, vlakbij de kruising met de Churchill-laan,wordenzoweldezijdewaardevrachtvoordeAHXLbinnenkomtalsde ingang tot de parkeergarage vandewoontorenPorthos, voorzien vannieuwebestratingombeideverkeers-stromendefinitieftescheiden.Tijdensdie werkzaamheden wordt het fiets-

10

ColofonEindhoven!Tweemaandelijkse uitgave van de PVGE, Vereniging voor Senioren, Afdeling EindhovenWebstek:www.pvge-eindhoven.nl

Redactie: PaulavandenBoogaardJanHartogJanPeerlingsRiaSmitJanWijers

Opmaak:GraphicMatch

Druk:OffsetdrukkerijdeWitteB.V.

VOLGENDE UITGAVEHet volgende nummer verschijnt op1september2009.

Mogen wij u eraan herinneren kopijvoor‘Eindhoven!’testurennaar: e.peerlings@chello.nlofm.smitbierens@chello.nl. Uiteraardkuntukopijooksturennaar:Redactie ‘Eindhoven!’ Hurksestraat42-20,1eetage5611NTEindhoven.

Dekopijvoorhetseptember-nummer dient uiterlijk 24 juli binnentezijn.

verkeeromgeleid.Ook bij de C1000, een andere su-permarktinhetwinkelcentrum,wordtde route voor het winkelend publiekverduidelijkt door aanpassing in hetstraatwerk. Ook de groeninrichtingwordt veranderd en er worden meer fietsenklemmengeplaatst.Aandeachterzijdevandewinkelsaande Churchilllaan wordt de inrichtingook enigszins aangepast. Dat werkricht zich vooral opdeparkeerplaat-senvoormindervaliden.Tenslottekomenopdeviergrotepar-keerterreinenextrauitstapvoorzienin-genbijdegroenstroken.Tevenswordthetgroenvoortaanbeterbeschermd.

ED 5 maart 2009

Sinds1januarihoevenmensenmeteenlaag inkomen nogmaar een keer perjaar kwijtschelding van gemeentelijke belastingenenheffingenaantevragen.Veelmensenmeteenbijstandsuitkeringmakenonvoldoendegebruik vandezeinkomensondersteuning, waar zij rechtophebben.Deautomatischekwijtschel-ding isbedoeldvoormensenmeteeninkomen op of onder bijstandsniveau.Zolang hun inkomen niet verandert,hoevenzijindejarenernaookgeenge-meentelijkebelastingtebetalen.Inlichtingen:bijhetinkomensondersteu-ningsloket040-238.58.98

ED 3 maart 2009

Kwijtschelding lokale belasting automatisch

11

Naardekappervoordehalveprijs,een gratis weekeinde sporten ineenfitnesscentrumofforsekortingopeenbioscoopkaartje.

Het leger vrijwilligers in Eindhoven kan vanaf deze maand profiterenvanallerleivoordelen.De nieuwe vrijwilligerspas in com-binatie met het nieuwe magazine‘Kanjer’maaktditmogelijk.Elkevrij-williger in Eindhoven kan voortaan zo’npasenbladkrijgenengebruikmaken van allerlei acties en kortin-gen,maar kanookeengratis pas-se-partout t.w.v. € 32 krijgen voordeschaatsbaan,‘DeTongelreep’enhet‘ir.Ottenbad’.De vrijwilliger zelf kan de pas nietaanvragen.Deorganisatieofinstel-ling, waarbij hij of zij actief is, kandie voor alle vrijwilligers aanvragen

Pas met ‘cadeautjes’ voor vrijwilligersbijhetVrijwilligerspuntEindhovenindeHoogstraat.Deaanvraag is ge-koppeldaandestadspas;hetnum-mer hiervan is nodig om een vrijwil-ligerspas te krijgen. Het gaat omongeveer40.000Eindhovenaren.VolgensEvaMaassen,woordvoer-ster namens het Vrijwilligerspunt,ishetuitdrukkelijknietbedoeldalseenwervingselement.“Nee,dege-dachte isomdebestaandevrijwil-ligerseencadeautjetegeven.”Wie eenmaal een pas heeft, krijgtvoortaan het nieuwe magazine‘Kanjer’inhuis.Datverschijntvoor-lopigdriekeerperjaar.Inhetbladstaan telkens actiecoupons, waar-meeopvertoonvandepaskortingkanwordengekregenbijbedrijveneninstellingenindestad.

ED 15 mei 2009

ALLERLEI LEZENSWAARDIGS

MijntuinisinprincipeeenJapansetuin,maarweleenmet ’nWesterstintje.Erlooptookeen‘beekloopje’door,5tot15cmdiep.Ik was tot dan toe heel tevreden met ditwatertje en dacht absoluutnietaanvisjes.

Twee visjesEenmensbeschiktweliswaarovereen vrijewil,maarer zijn omstan-digheden waarin die vrije wil toch geeninvloedheeft,zoookop8julitweejaargeleden.Het was mijn verjaardag en ik had geenzinineenfeest.Zodoendehadik mijn vriend gevraagd een dagje

12

metmijinBelgiëdoortebrengen.Ik vind het heerlijk rondgereden te worden, uit het raam te kijken enzonuendanvoor ’noudekerk, ‘nmooi gebouw of voor een versna-peringtestoppen.Opdedagvanmijnverjaardagging’s ochtends om acht uur de tele-foon,ermelddezichniemand.Nouja,datkan.Om 9 uur vertrokken we. De dagwas niet echt geslaagd,wantmijnvriend reed naar mijn zin veel telang door Limburg in plaats vandoorBelgiëen ten tweedekondenwe ’s avonds geen leuk restaurant meervinden.Om10uurwarenwedanookweerthuis.Uit de brievenbus stak een hand-geschreven briefje van mijn nicht-jes, 20 en 24 jaar oud. Zij woneninDuitslandenhaddendiedagvrijgenomen.Omer zekervan tezijndatikthuiswas,haddenzij ’soch-tendsgebeld.Zehadden tot8uur’s avonds opmij gewacht. De tra-nenstondeninmijnogen.In de tuin stond een bos bloemenenindevijverzwommentweevis-jes, een goudvis en een gespik-kelde. Ze werden ‘Pünktchen undAnton’genoemd.Deherfstgingvoorbij,dewinterbe-gon en het eerste laagje ijs kwam ophetbergloopje.Ikkochtmeteenietsomhetwatertjeeenbeetje ijs-vrij te houden, maar als het echtzougaanvriezen,zouzo’nondiepwatertjenatuurlijkalheelgauwbe-

vroren zijn. Mijn vriend haalde devisjesuithetwaterenstoptehenineenkleineaccubak.Aandeachter-kant had hij wel een kleine postermeteenafbeeldingvanrietgeplakt,zóhaddenzetochnogietsgroens.Tochwarenzeduidelijknietgeluk-kiginzo’nkleinbakje,maardedooivielalgauwinen ikbrachtdevis-jesterugnaarhunbeekloopje.Metveelmoeite,wanthetbakjewasergzwaarenAntonwildeernietuit.Pa-niekmijnerzijds,wantikwildehemtochheelhuidsinhetwaterhebben.Tjonge, jonge, eindelijk sparteldehijweerinhetgrotewater.Enkele weken later begon de el-lendeopnieuw,nuernstiger.Ik mat elke dag de dikte van het ijs.Eerstmaakteikmetbehulpvande inhoud van een fluitketel metkokend water een gat in het ijs en dan kon ik de dikte van de ijslaag meten.Zo is dat de hele winter door ge-gaan en gelukkig overleefden de vissenhet.Ze hadden een onbekommerd le-ventot‘Pünktchen’dooreenkatofeenvogelwerdopgevreten.Ikwaswoedendenverdrietigtegelijk;aande visjes van mijn nichtjes mocht niemandkomen.Inmiddelshebik12visjesenheeftAnton ook het leven moeten laten doorvogelofkat.Gelukkig duurt het nog even voorde winter en daarmee mijn lijden opnieuwbegint.

13

WETENSWAARDIGHEDEN

“Wat is je vroegste herinnering?”Dievraag roept altijd de nodige reactiesopen isduseen leukonderwerpalsmensenbijelkaarzitten.Wiebe: “Be-ginjarenvijftigwarenwekleinbehuisdenalsukkiesliepikopdekamervanmijn vader enmoeder. Ik lag inmijnbedjeenzagineenseengrotebultinhetbedvanmijnouders.Diebultwasmijnoma.Datbeeld ismijvan jongsaf aan bijgebleven. Achteraf weet ikdatmijnouderseenpaardagennaarParijswarenendatmijn omaopmijpaste.Ikwastoenruimtweejaar.”Demeestemensenbewarenhuneer-ste herinnering vanaf het derde of vier-dejaar.Detijddaarvoorzijnvergetenjaren.Opzichisdatwonderlijk“Mam-ma, fan die mefwouw kreeg ik eenkoekie.Toenhaddiemefwouwkwul-lenindehawen.”,zegthetjochievantweetegenzijnmoederalszesamenboodschappendoen.Kleinehummelskunnenbijnamoeiteloosallerleidetailsvan maanden daarvoor naar bovenhalen,methungeheugen isoverhet

Hoe ver reikt ons geheugen?Kleine kinderen kunnen zich met gemak allerlei gebeurtenissen van maanden terug herinneren. Toch vervagen die naarmate ze ouder worden. De meeste mensen hebben hun vroegste herinnering vanaf hun derde of vierde jaar. Waarom weten we niets meer van onze eerste levensjaren?

De hersenenEen plaatje van de hersenen met het limbisch geheugensysteem. De amygdala is noodzakelijk voor emotionele herinneringen. De hip-pocampus maakt een soort index van het verleden.

14

algemeenniksmis.Juistdaaromisheteen raadsel, waarom die herinnerin-genoplatereleeftijdverdwijnen.

Opgeslagen in mappenDestoetaaninformatiedievoortdurendviaonzezintuigenbinnenkomt,wordtdoorgegeven aan de hippocampus,een hersenstructuur in het midden van ons brein. Hier blijven die gegevensongeveer een half uur bewaard. Decapaciteit vandit zogenoemdekorte-termijngeheugenisnieterggroot.Als de informatie in het kortetermijn-geheugenzichvaakgenoegherhaaltof belangrijk is voor later, stuurt dehippocampus de gegevens naar ver-schillendeschorsgebiedenindegrotehersenenomdezedaar,netalsbijdehardeschijf vaneencomputer,op teslaan. Dit is het permanente of lan-getermijngeheugen. Deze informatiegaatnooitverloren,maardeonderde-len van de gebeurtenis, bijvoorbeeldeen kinderpartijtje in de dierentuin,liggenafzonderlijkvanelkaaropgesla-gen.Dusdegezichtenvandekinde-reninhetmapje‘gezichtsherkenning’,denamenvandediereninhetmapje‘woorden’,destemmenenhetgebrulvandeleeuwenopdetemporaalkwabinhetmapje‘geluiden’,debeeldeninde visuele cortex en de emoties vandiedaginhetlimbischsysteem.

Fijnmazig webDeze afzonderlijke onderdelen vaneen gebeurtenis hebben los van el-kaar weinig betekenis, maar wordenééngeheelalsdehippocampusdein-formatie,netzoalseenzoekmachine,viazogenoemdegeheugensporenop-haaltuitdemappenenzeaaneenrijgt

totdatspecifiekeverjaarspartijtjeindedierentuin. Die geheugensporen vor-meneeningewikkeldenfijnmazigwebdatallemappenendehippocampusindehersensmetelkaarverbindt.Daar-doorkanbijvoorbeelddegeurvanhetapenverblijf inArtiseenkettingreactieoproepen waarbij beelden, geluiden,ervaringen en gevoelens naar bovenkomen,dieuiteindelijkdeherinneringvormen aan één herinnering uit de jeugd. Informatie die in het langeter-mijngeheugen is opgeslagen, wordtdusnooit gewist,maarblijkbaar kun-nendegeheugensporenwelvervagen.Menvergeetmeerenmeer,naarmateietslangergeledenisgebeurd.

Vroegere verklaringenFreudwaseenvandeeerstendiezichbezighieldmetdeinfantieleamnesie,zoalshijhetvraagstukvandeverge-tenkinderjarennoemde.DeberoemdeWeensepsychiater dacht dat dit eenhandigheid van de geest was om nare ervaringenuittewissen.Dezeverdrin-gingstheoriebleekechternietteklop-pen,omdatdevroegsteherinneringenvan de meeste mensen vaak juist aan eennareervaring zijn gekoppeld: deomavanWiebepastopmaarpappaenmamma,debelangrijkstepersonenvooreenkleineuk,zijnerniet.Boven-dien gaan ook de leuke herinneringen uitdeeerstelevensjarenverloren.Latereneuropsychologen zochtendeverklaringindehippocampus,dezoek-machinevanhetgeheugen.Zegingener van uit dat de hersenen van kinde-reninformatieopslaanopeenkinder-manierzoalsbijdedierentuin:‘isgrooteneenbeetjeeng’of‘aapjeislief’.Bijhet ouder worden gaan mensen ‘vol-

15

wassen’ kijken, denkenenpraten enkan de hippocampus die kinderlijkeinformatie niet meer vinden. Volgensandereneuropsychologenzoudehip-pocampusindeeerstkinderjarennognietvoldoendezijnvolgroeidomspe-cifiekegebeurtenissen(zoalshetuitjenaardedierentuin)opteslaan.

Ik, jij en foto’sTegenwoordig denkt men dat de herin-neringen uit de kindertijd vervagen om-datkinderendetaalnognietbeheer-sen.Dooroverbelevenissentepraten,ingedachtenofmetanderen,onthou-denwedezebeter.Bovendienontwik-kelenkindereneenbesefvantijddoordetaal.Morgen,gisteren,ervoor,ernazijnnodigomgebeurtenissenchrono-logischopteslaan,waardoordeinfor-matie gemakkelijker kan worden terug-gevonden.Een andere verklaring is dat kinderen tot een jaar of twee geen onderscheid kunnenmaken tussenzichzelf endewereld om hen heen en het verschil dusnietkennentussen‘ik’en‘jij’.Erisgeenhoofdpersoon indewereld vanbaby’sendreumesen.Daardoorishetvoorhetjongekindnietmogelijk,erva-ringenalseenpersoonlijkeherinneringopteslaan.

Blijkbaar moeten we dus accepterendatdeeerstjarenvanonslevenzichin het geheugen oplossen. Wat eengeluk dat de foto toen al uitgevonden was!

Handvatten voor herinneringen

1. AandachtWatmetveelaandachtwordtgedaan,bekekenofaangehoord,zalstevigerinhetgeheugenverankerdblijven.2. FantasieHet langetermijngeheugen bestaatuit associaties. Leg verbanden methetgeenal bekend is om iets te ont-houden.Wiltubijvoorbeelddenaamonthouden van iemand die u voor het eerstheeftontmoet,legdaneenver-bandmetiemanddieookdanzoheetendieuallangerkent.3. HerhalingHerhaal namen en telefoonnummers dieuwiltonthoudenenherhaalzedevolgendedagennogeenpaarkeer.4. OpschrijvenHetopschrijvenvanervaringenenbe-levenissen, bijvoorbeeld in een dag-boek,maakthetgemakkelijkerzelateropteroepen.

Uit: Apotheek en Gezondheid nr. 125

16

De computer doet het niet, wat nu?

Datdecomputernietwilbeginnenofhet beeldscherm donker blijft komtbijiedereenweleensvoor.Watdan?Geenpaniek(voorlopig!).Eerstevendenkenwatgisterbijhetuitzettenisgebeurd.Nietsbijzondersgehoord,gezienofgemerkt?Staatdecomputernietinde(te)fellezon,oftekoud?OK?Dandevolgendestap.Even nagaan of alle draden nog aan PCoflaptopentoetsenbordzittenendeste(k)kersgoederin?Dan simpelweg de PC uitzetten enopnieuw opstarten (geduld: vooralbijhetnieuweVista-bedrijfssysteemkostdattijd!).In de meeste gevallen komt PC ofscherm vanzelf danwelweer tot le-ven!Donkerblijvenvanhetscherm-zelfsals een knop van het toetsenbordwordtingedruktofdemuisbewogen-kan ook liggen aan een (van de twee) ‘slaap’stand(en) die bij wat langereonderbreking automatisch inscha-kelt omenergieenhetbeeldschermte sparen.Remedie: uitzetten - des-noodsmetde‘hardemethode:stek(k)er uittrekken - en helemaal opnieuwbeginnen.Een andere mogelijke oorzaak voorhetnietwerkenvandePC-diezelfteverhelpenis-kanzijndatdecom-puternietaaneengeaardstopcontactzit.Remedie:steekhetnetsnoer-even-tueel via een verlengkabel - in eenwandcontactdoos,diewelrandaardeheeft (altijd te vinden in keuken of badkamer).

PC-Tips

Computertaal: crash

Meestal wordt hieronder verstaan het vastlopenvandehardeschijf.BijdehuidigePC’s(PersonalComputer) isdat een fijnmechanisch apparaatjemet een sneldraaiend schijfje (5000 toeren per minuut of meer) dat nuhet grootste geheugen vormt van de computer.Erzijnontwikkelingenaande gang waardoor te zijner tijd bij-voorbeeldeengroteUSB-stick(staaf-vormig,universeelbruikbaarensneltewisselengeheugenstaafje)zonderbewegendedelendegeheugenfunc-tieoverneemt (groot voordeel: crashkomtnietmeervoor).

Luktdatallesniet,neemdanbijv.con-tactopmetde ‘computerfreak’ indefamilie,debuurmanof-vrouw,ofkomeens langs op Frederiklaan 163 opeenclubavondomtekijkenofdeECAnuwelietsvoorjekanbetekenen.

Trouwens,decomputerclubECAstaatviawww.eca-mail.orgookopenomjeanderecomputer-ensoftwarevragentebeantwoordenindezenieuwsbrief.