Eenzaamheid

Eenzaamheid nader beschouwd

Informatiebijeenkomst ‘Eenzaamheid, nader

beschouwd’ Ellis van der Meulen

Gespreksleider, Trainer, en Eigen Kracht –

coördinator

Doel van deze bijeenkomst: informatie over

eenzaamheid, meer inzicht in de problematiek, initiatieven, komen tot afspraken.

Kernleden Coalitie Erbij

Wanneer heeft u zich wel eens een periode eenzaam gevoeld?

Deel 1 Hoe en Wat Eenzaamheid

Wat is eenzaamheid?

“Het subjectief ervaren van een onplezierig of

ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit) van bepaalde sociale relaties.” (Van Tilburg, De Jong Gierveld, 2007)


Soorten eenzaamheid

Sociale eenzaamheid

Het aantal betekenisvolle contacten dat iemand

heeft met andere mensen is geringer dan

gewenst.

Emotionele eenzaamheid

De kwaliteit van de gerealiseerde relaties blijft

achter bij de wensen.

Deel 1 Hoe en Wat Eenzaamheid Wat is sociaal isolement?

“Het objectief vaststellen van een klein

netwerk van sociale relaties.” (Hortulanus et al., 2006)


Quiz

1. Hoeveel inwoners boven 19 jaar

van Hoorn zijn zeer ernstig

eenzaam? – 4 %

– 7%

– 15 %

NB: Hoorn heeft ? inwoners.


Quiz

2. Onderzoek van NIVEL toont aan dat

de beoefening van een bepaalde sport

gevoelens van eenzaamheid kan doen

verminderen. Welke? – Dammen

– Voetballen

– Bridgen


Quiz

3. Langdurige eenzaamheid beïnvloedt

de hersenen. Welke vaardigheden

worden hiermee beïnvloed?

A. Organiseren en flexibel denken

B. Fijne motoriek


Quiz

4. Wie zijn je logische partners om mee samen te werken om eenzaamheid te

verminderen en voorkomen?

A. Buurtenteams en vrijwilligersorganisaties

B. Woningbouwcorporaties en gemeente

C. Professionele zorgaanbieders en

welzijnsorganisaties


Cijfers eenzaamheid

Matig eenzaam 30 %

Sterk eenzaam 8%

Niet eenzaam 62%

Bron: RIVM 2013


Cijfers eenzaamheid

• 1 miljoen Nederlanders (8%) voelt zich sterk

eenzaam, 30% voelt zich matig eenzaam

• 7% van de autochtone Nederlanders, 11% van

de Westerse allochtonen en 20% van de niet-

westerse allochtoon voelt zich sterk eenzaam

• Gemiddeld voelt 8% van de mannen en 9% van

de vrouwen zich sterk eenzaam

(RIVM, 2013; TNS, 2013)


Cijfers eenzaamheid

• 20% van gescheiden mensen voelt zich sterk eenzaam, tegenover 5%

samenwonenden/gehuwden

• Meer oudere mensen dan jongere voele zich sterk eenzaam:

• 19-34 jaar = 7% * 65-74 jaar = 7%

• 35-49 jaar = 8% * 75-84 jaar = 10%

• 50-64 jaar = 9% * 85+ jaar = 14 %

(RIVM, 2013; TNS, 2013)


Cijfers eenzaamheid

• Meer mensen met een lagere opleiding voelen

zich eenzaam dan mensen met een hogere

opleiding

– Laag = 17%

– Midden 1 = 10%

– Midden 2 = 8%

– Hoog = 5%

(RIVM, 2013; TNS, 2013)

Oorzaken eenzaamheid


Oorzaken eenzaamheid

• Individuele oorzaken

– (o.a. weinig zelfvertrouwen, sociale angst, onrealistische verwachtingen ten aanzien van sociale relaties, beperking, stoornis)

• Oorzaken die liggen in veranderingen in het sociale

netwerk – (bijv. na echtscheiding, verlies partner, familie, vrienden,

verhuizing, werkloos raken) • Oorzaken die voortkomen uit de inrichting van de

maatschappij – (o.a. individualisering)

• Oorzaken die voortkomen uit moeilijke

leefomstandigheden – (o.a. armoede)


Gevolgen eenzaamheid

• Vaak een gevoel van ongeluk

• Negatieve wereld- en zelfbeeld

• Grotere kans op verslaving en ontsporing

• Grotere kans op gezondheidsproblemen

• Gemiddeld een kortere levensverwachting

• Hogere maatschappelijke kosten


Risicogroepen

• Chronisch zieken

• Gehandicapten

• Niet-Westers allochtoon

• Alleenstaanden

• Mantelzorgers

• Ouderen 75+

“De eenzaamheid is een

goede plaats om te

bezoeken, maar een slechte

plaats om te verblijven.”

Aanpak van eenzaamheid

Er is geen hapklaar antwoord tegen

eenzaamheid, hoe komt dat?

• De oorzaak van de eenzaamheid is

soms moeilijk te achterhalen

• Eenzame vaak last van multi-problematiek

• Soms is er geen match tussen

probleem en oplossing

Deel 2 Aanpak van Eenzaamheid

Belangrijk om eenzaamheid te

doorbreken

• Eenzaamheid signaleren

• Bespreekbaar maken (of niet)

• Attenderen op mogelijkheden

(dus kennen sociale kaart)


Signaleren (1/4)

Signaleren van Eenzaamheid


Signaleren (2/4)

Lichamelijke signalen

• Verslechterde zelfzorg

• Vermoeidheid

• Gebrek aan eetlust

Psychische signalen

• Negatief zelfbeeld

• Boosheid en bitterheid

• Overmatig gebruik of verslaving


Signaleren (3/4)

Sociale signalen

• Weinig sociale contacten

• Claimgedrag

• Mensen op afstand houden

Omgevingssignalen

• Verwaarloosd huis en/of tuin

• Gordijnen dicht

• Rommelig huis of juist heel netjes


Signaleren (4/4)

Let op! De genoemde signalen hoeven niet te

betekenen dat de persoon zich eenzaam voelt. De

signalen kunnen ook wijzen op andere problemen.

Signaleren vraagt wel om handelen. Bespreek

daarom uw vermoedens met de persoon.

Deel 2 Aanpak van Eenzaamheid Bespreekbaar maken (1/3)

Als jij eenzaam bent, hoe zou je niet benaderd

willen worden?


Bespreekbaar maken (3/3)

Neem de tijd en zorg voor vertrouwde omgeving

• Wees een OEN (Open, Eerlijk, Nieuwsgierig)

• Gebruik LSD (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen)

• Laat je OMA thuis (Oplossingen, Meningen,

Adviezen)

• Gebruik NIVEA (Niet Invullen Voor Een Ander)


Aandachtspunten bij aanpak eenzaamheid

• Realistische verwachtingen

• Voorkomen is beter dan genezen

• Eenzaamheid uit de taboesfeer

halen

• Goed signaleringsnetwerk

• Erop af/bemoeizorg

• Interventies op maat

• Lokale samenwerking

Nog vragen?

www.samentegeneenzaamheid.nl

http://www.samentegeneenzaamheid.nl/

Eenzaamheid

Documents

Transcript of Eenzaamheid