EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28...

31
magazine UITGAVE VAN DE VERENIGING NEDERLANDS CABINEPERSONEEL NUMMER 4 / 2019 DE GEVOLGEN VAN NACHTWERK VVR IN DE PRAKTIJK EEN EEUW KLM

Transcript of EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28...

Page 1: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

magazine

UITGAVE VAN DE VERENIGING NEDERLANDS CABINEPERSONEEL NUMMER 4 / 2019

DE GEVOLGEN VAN NACHTWERK

VVR IN DEPRAKTIJK

EEN EEUW KLM

Page 2: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

EDITORIAL

1 VNC MAGAZINE / 4 / 2019B VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Still Standing1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën’ op 7 oktober. De laatste maakt een vlie-gende start naar Londen en heeft primeurs te pakken met vluchten naar Batavia en de Verenigde Staten. Als jongedame maakt ze kennis met de ‘Vereniging van de KLM Pursers en Hofmeesters’ en de ‘Vereniging van KLM Stewardessen’: het begin van een langdurige en officiële relatie. De wereld ligt aan haar voeten met de komst van de Boeing 747 in 1971, of, om Albert Plesman te spreken: ‘The ocean of the air, unites all people.’ KLM groeit en bloeit, de zwaan wordt haar symbool en ze krijgt een eigen tulp: de Tulipa KLM. Verschillende partners, een echtscheiding, een huwelijk en een paar prachtige doch-ters later is daar opeens 2019.

Ook 2019 is een bijzonder jaar… Je zou het haar niet geven, maar inmiddels is KLM een 100-jarige met een rijk gevuld levensverhaal. Turbulentie, uitwijken en hete zomers afge-wisseld door strenge winters, maar: she’s still standing. En hoe. De verenigingen van toen heten nu samen ‘Vereniging Nederlands Cabinepersoneel’; ook deze relatie heeft de afgelopen 73 jaar alle mogelijke weersomstandigheden doorstaan. De VNC is er trots op bijgedragen te hebben aan de goede gezondheid van de jarige.Mijn oma leeft helaas niet meer, maar het levensverhaal van de KLM is gelukkig nog lang niet uit! Met een speciale verjaardags-bijlage nemen we jullie mee in de geschie-denis om samen herinneringen op te halen en om een indruk te geven van hoe het vroeger was.

BostonFoto Nathalie Pruijs

DESTINATION

An Verelst [email protected]

Page 3: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

INHOUD COLOFON

Redactie [email protected] van BovenIngrid BramaJannette PasschierNathalie PruijsAn Verelst

DTP & drukkerij Jantine van der PerkVanderperk Groep, Groot-Ammers

AdresVNCStationsplein NO 4061117 CL Schiphol-OostT (020) 502 04 [email protected]

AdvertentieverkoopBureau van Vliet [email protected] (023) 571 47 45

Volgend magazineOktober 2019

Lid worden?Surf naar vnconline.nl en klikop de button ‘word lid’.

VNC Magazine weerspiegelt niet noodzakelijk standpuntenvan de VNC maar wordt uitgegeven onder verantwoordelijk-heid van het VNC-bestuur.Overname van artikelen is eventueel toegestaan na overlegmet het VNC-bestuur. De VNC is niet verantwoordelijk voor deadvertentie-inhoud.

ISSN 1382-3930

Dit magazine is gedrukt op papier dat op verantwoorde manier is geproduceerd voor mens en milieu.

On the cover

Beppy Holswilder-Blom was van 1963

tot en met 1968 stewardess bij KLM en

Melanie Onderwater is net drie weken aan

de slag als eenbander. Vijf decennia zitten

er tussen de twee. Veel is er veranderd

in al die jaren. De toestellen, de routes,

de afstanden die vliegtuigen kunnen

afleggen, de bestemmingen, de hotels, de

tewerkstelling, de catering, de passagiers,

enzovoort enzovoort.

Eén ding is hetzelfde gebleven: het enthou-

siasme van beide dames voor het vliegende

vak! Dat is sinds jaar en dag de grootste

kracht van het cabinepersoneel.

3 2 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Artikelen

22 Nachtwerk28 Interview CEO Pieter Elbers36 Vrijwillige vertrekregeling in de praktijk42 Vliegende Hollanders50 Support bij incidenten54 ACD een zeer zeldzame ziekte

Columns

1 Editorial4 Blik op de Baan21 Coach!35 HV column40 KLC En Route52 Vluchtzinnig

Rubrieken

6 Goed gevonden - KLM-inspiratie8 IPB 10 KLM achtergrond14 KLC achtergrond16 transavia achtergrond18 easyJet achtergrond26 Happy View34 Wie ben ik?45 easygoing46 OR talk 49 In gesprek met de Ledenraad57 Persoonlijk

40 54

45

28

DEZE MAAND

Page 4: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

5 4 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

aanspreekt. Eén keer was ik niet snel genoeg en belandde ik onbedoeld aan de tafel met als onderwerp ‘on board theft’.

Cultuurdingetjes Dit onderwerp demonstreert duidelijk dat cabinepersoneel uit andere delen van de wereld en uit andere culturen andere uitda-gingen heeft. Blijkt dat vooral in het Midden-Oosten passagiers elkaar nog weleens willen bestelen van geld en juwelen. Gewoon omdat ze dat in grote hoeveelheden bij zich hebben en er bendes zijn die speciaal daar-voor met het vliegtuig reizen. Het probleem is zo groot dat de luchtvaartmaatschap-pijen aan passagiersprofilering doen en hun cabinepersoneel informeren over verdachte passagiers. Op mijn vraag wat die vervol-gens doen, was het antwoord: die passagier goed in de gaten houden. Leuk, het cabine-personeel als surveillant. Aan de tafel over ‘mensenhandel’ bleken vertegenwoordigers van Russische luchtvaartmaatschappijen met zekerheid te kunnen zeggen dat mensenhan-del bij hen aan boord niet voorkwam. Really? Er bestaat zeker ook geen Russische maffia…

Geplastificeerd papiertje Rowlene Jantjes, een dame van de Civil Aviation Authority uit Zuid-Afrika, vroeg zich in een betoog af of de autoriteiten genoeg doen om de professionaliteit van cabine-personeel te ondersteunen. Internationaal is een licentie voor cabinepersoneel verplicht en in Europa is dat na veel polderen vertaald naar een attestatie: het geplastificeerde papiertje dat we een paar jaar geleden hebben gekregen. Het is uitgegeven door de luchtvaartmaatschappij maar heeft een onduidelijke status. In Zuid-Afrika hebben ze wel een volwaar-dige licentie, die bewaakt wordt door de autoriteiten. Hun uitgangspunt is dat cabine-personeel professioneel, goed opgeleid en

fit moet zijn. Zij stellen eisen aan de basis- en recurrent-training, zijn verantwoordelijk voor de uitgifte en het intrekken van de licentie en beheren een database met gegevens van cabinepersoneel. Ze hebben dus een standaard neergezet die voor alle luchtvaart-maatschappijen geldt.

OndersteuningCabinepersoneel met zo’n licentie komt bij een eventuele andere werkgever aan met een erkend document met betrekking tot hun opleiding en currency, vergelijkbaar met een vliegbrevet. Deze strakkere invul-ling van de licentie heeft voor- en nadelen, maar helpt wel in de professionalisering van ons vak. Rowlene Jantjes legde de nadruk op de ondersteuning van cabinepersoneel in de uitoefening van hun vak en vraagt zich af of de autoriteiten wel genoeg doen om die ondersteuning echt effectief te bieden. Of het genoeg is, weet ik ook niet, maar het is in ieder geval vele malen meer dan in Europa. Sterker nog, de twee dames van Austrian die we ontmoetten tijdens de conferentie waren nog bezig om cabinepersoneel in Oostenrijk erkend te krijgen als een beroep. Je hoeft er immers geen opleiding voor te volgen...

Annette GroeneveldVoorzitter

BLIK OP DE BAAN

Wie werkt of heeft er als cabinepersoneel gewerkt? Dat was de eerste vraag die aan de zaal tijdens de IATA Cabin Operations Safety Conference werd gesteld. De 270 deelnemers stonden bijna allemaal op. De mensen die bij de International Air Transport Association (IATA) activiteiten ontplooien op het gebied van cabin safety in de breedste zin, zijn allemaal collega’s. De deelnemers aan de conferentie werken aan boord van luchtvaartmaatschappijen van Finland en Libië tot de Filippijnen en Hawaï. Nol Visser en ik waren er namens de VNC.

AanbevelingenDe conferentie in Istanboel behandelt onderwerpen als unruly passengers, vervoer van passagiers met een handicap, empower-ment van de leidinggevenden in de cabine, CRM bij inflight-incidenten en verander-

management. IATA doet aanbevelingen op deze uiteenlopende onderwerpen en brengt daarbij een Best Practices Guide uit. Ook werkt ze nauw samen met andere or-ganisaties als de International Civil Aviation Organization (ICAO), een UN-agentschap dat is belast met de uitvoering van de Chi-cago Conventie en de International Society of Automotive Engineers (SAE International). Deze club ontwerpt onder andere passa-giers- en crewseats.Er wordt onderzoek gedaan naar van alles en nog wat en tijdens de conferentie wordt een update geven van die vele onderzoeken die IATA heeft lopen. Sommige bevindingen zijn verrassend: bijvoorbeeld het onderzoek naar hoe een geleidehond zich gedraagt tijdens een evacuatie. Wat blijkt: de hond houdt zijn baas in zijn stoel omdat evacuatie chaos is en de hond is opgeleid om zijn baas voor chaos te behoeden. Ook onderzocht: welke brace position de beste overlevingskansen geeft bij een crash. Blijkt dat er geen gestandaardiseerde ‘zet je schrap voor de klap’ positie is en dat veel houdingen die worden gedemonstreerd aan boord van vliegtuigen, fysiek niet aan te nemen zijn omdat veel toestellen te weinig ruimte tussen de stoelen hebben.

Stoelendans discussievariantEen populair onderdeel van de conferentie is de rondetafelsessie. Per tafel discussiëren maximaal tien personen 20 minuten over on-derwerpen als ‘mental health of cabin crew’, ‘unruly passengers’, ‘service versus safety’ of ‘operational risk of cabin design’. Net als bij een stoelendans wordt er na 20 minuten ge-wisseld en moet je snel een stoel bemachti-gen aan een tafel waarvan het onderwerp je

Aan de oevers van de Bosporus

Page 5: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

7 6 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

KLM-INSPIRATIE Goed gevondenDe met jenever gevulde miniatuurhuisjes die worldbusinessclass-passagiers voor de landing van KLM krijgen

aangeboden, zijn populaire collectorsitems. Er bestaan (digitale) ruilbeurzen, de gewilde drankhuisjes worden online geveild, er zijn diverse boeken aan gewijd en er bestaan zelfs KLM-huisjeswandelingen door Leiden, Amsterdam en Delft. KLM lanceerde een app over deze als oorspronkelijk bedoelde ‘drankjes op het huis’. Daarin worden alle 99 huisjes uitgebreid gepresenteerd met uitleg, foto’s en filmpjes en kunnen liefhebbers hun persoonlijke collectie digitaal beheren. In de app store: KLM Houses (gratis).

Collega Yvette Zinkstok organiseert KLM-huisjes- wandelingen! Tijdens een ontspannen wandeling door het centrum van Delft vertelt ze de verhalen achter acht Delfsblauwe huisjes. Van kruidenierswinkel “De Salamander” tot het VOC-huis, de geschiedenis wordt afgewisseld met leuke anekdotes van nu. Delft is een boeiende stad met

een levende geschiedenis. Het centrum is klein met pittoreske straatjes, historische panden en terrasjes. Een dagje Delft is echt een cadeau! Zin om mee te wandelen? Mail naar [email protected] voor info en boekingen.

De 85-jarige kunstenaar en luchtvaartenthousiasteling Thijs Postma schilderde en tekende in acht maanden tijd de hele KLM-vlootgeschiedenis bij elkaar: maar liefst 60 werken in totaal. Onder de naam Kunst en vliegwerk zijn die schilderijen en pentekeningen te zien in het Nederlands Transport Museum in Nieuw-Vennep. Vroeger verzorgde Thijs Postma ook al beschilderingen van Martinair- en transavia-toestellen; zijn KLM-hommages zijn nog tot het einde van het jaar te bewonderen. Meer info: nederlandstransportmuseum.nl.

De Koninklijke Nederlandse Munt viert 100 jaar luchtvaart met een officiële herdenkingsmunt: Het Luchtvaart Vijfje. Op deze officiële herdenkingsmunt staat een fraai portret van de Koning afgebeeld. De themazijde toont een hedendaags vliegtuig in de lucht, vanuit een hoger liggend perspectief. De schaduw die het op de aarde werpt, is van een historisch vliegtuig. Het ontwerp is van “Hollandse Meester” Marijke van Warmerdam. Meer weten? www.knml.nl

Wereldberoemde huisjes KLM-huisjes

wandeling

Het Luchtvaart Vijfje

Kunst en vliegwerk

Collega Gislind Rothkegel maakt T-shirts met oude KLM-logo’s voor bijvoorbeeld collega’s die hun laatste reis maken. De T-shirts kunnen worden gepersonaliseerd met details zoals de woonplaats of het aantal jaren in dienst van de collega. Gislind gebruikt een speciale techniek en textielstiften om van deze T-shirts een bijzondere herinnering aan een mooie diensttijd te maken. We mogen twee exemplaren verloten onder collega’s! Meedoen? Mail dan je naam en personeelsnummer naar [email protected] onder vermelding van KLM-shirt.

Toffe T-shirts

Page 6: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

9 8 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

75 meter hoog en de enige gletsjer ter wereld die nog groeit. Het gekraak van de langzaam schuivende gletsjer waarvan enorme stukken ijs afbreken kan je een flinke portie kippenvel opleveren. Je zit dan vlakbij het leuke plaatsje El Calafate, van waaruit je goed kunt trekken. In het zuidelijkste puntje eindigt de Pan-American Highway en begint natuurpark Tierra del Fuego (Vuurland). Watervallen,

dichtbegroeide bossen, bergen en glet-sjers wisselen elkaar af. Daar ligt ook het zuidelijkste plaatsje ter wereld, Ushuaia, van waaruit je een antarctische cruise kunt boeken, mocht je heel goed bij kas zitten.

IPB vanaf Buenos Aires naar El Calafate ca. € 100,-

IPB

Patagonië - In het immens grote gedeelte van Zuid-Amerika dat verdeeld is over Chili en Argentinië kun je in grote verlaten steppelandschappen het gevoel krijgen helemaal alleen op de wereld te zijn. De paar grote wegen zijn tweebaans; je kunt zomaar zeventien uur in een bus zitten en sommige ranches liggen 60 kilometer van zo’n ‘snelweg’ af. Toch zijn in het lege Patagonië de mooiste

dingen te zien. Condors en lama’s, pingu-ins en zeerobben, bergen en watervallen. Er zijn veel natuurparken, zoals Los Glacia-res, Nahuel Huapi en Torres del Paine. Niet te missen is Valdés, een schiereiland van ongeveer 4000 km2 met onder andere walvissen, zeeleeuwen, struisvogels, gor-deldieren en pinguïns. Helemaal indrukwekkend is de Perito Morenogletsjer, vijf kilometer breed en

tekst Pia van Boven

Page 7: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

KLM / ACHTERGROND

11 10 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

‘Het was absoluut onze intentie om nog voor de zomer een nieuwe cao te hebben. Of het binnenkort nog gaat gebeuren, ligt aan KLM’

Omdat er vanwege uitfasering steeds minder mensen nodig zijn om de B747 te vliegen, hebben we met KLM over de divisies gesproken: wie vliegt welk type? Er zijn voldoende collega’s opgeleid voor de A330 en KLM stelde voor om instromers de B737 en de B777/787 te laten vliegen. Daarnaast stelde zij voor dat er geen A330 terugkomt bij de collega’s die de 747 inle-veren. Dit onderwerp staat in de cao als ‘in overleg’, wat betekent dat zowel KLM als de VNC ermee in moeten stemmen. Wij heb-ben KLM een ander voorstel gedaan, en wel om een uitvraag te doen wie de A330 wil vliegen en bij te veel aanmeldingen om op senioriteit toe te wijzen. KLM komt op ons voorstel terug. Per zomerdienst 2020 wordt de B747- productie alleen door tweebanders

gevlogen. Hierdoor komt er extra door-stroom van eenbanders naar tweebander.

Blue BaseDe geruchten zongen al rond, maar nu is het officieel: KLM gaat haar hoofdkantoor verhuizen van Amstelveen naar Schiphol-Oost. Blijkbaar is het te kostbaar om het huidige gebouw te verbouwen, zodat voor nieuwbouw is gekozen. De KLM-campus komt naast het Operationeel Control Centre (OCC). Wij hebben daarop wel onze zorgen geuit over de bereikbaar-heid en de parkeermogelijkheden op Oost, want het zal met honderden extra collega’s bijzonder druk worden. KLM gaf aan dat ook de OR deze onderwerpen al had aangekaart en dat ze de volledige aandacht hebben. fo

to Fa

sttail

wind

/ Shu

tterst

ock.c

om

Page 8: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

KLM / ACHTERGROND

13 12 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Afscheid Peter OverdijkDit was het laatste cabineoverleg met hoofd CCM Peter Overdijk, die na de zo-mer wordt vervangen en eind dit jaar met de VVR gaat. Wij hebben Peter bedankt voor de jarenlange samenwerking. In elke relatie, dus ook in een zakelijke, zijn er pieken en dalen. We waren het niet altijd met elkaar eens, maar vanuit wederzijds respect zijn we er altijd samen uitgekomen. We wensen Peter het allerbeste.

Cao 2019Heel lang is KLM in de cao-onderhan-delingen blijven vasthouden aan haar procesvoorstel: een cao met een looptijd van zestien maanden met in totaal 2,25% structurele loonsverhoging, en daarnaast een eenmalig nettobedrag per maand tot einde 2019. Volgens KLM zou er slecht weer op komst zijn en mocht het uiteinde-lijk meevallen, dan kan er in de volgende cao alsnog een goed loonbod komen. Is er slecht weer op komst of wordt het resultaat lager dan de laatste topjaren? Opvallend is dat in communicatie van KLM over de cao de volgende zin dikgedrukt stond: ‘Investe-ren mogelijk blijven maken’. KLM investeert heel veel in de vloot maar het is ook tijd voor een investering in het personeel, dat heeft bijgedragen aan de goede resul-taten. Naast de eenmalige winstdelings-regeling, is een substantiële en structurele

loonsverhoging nodig. Niet alleen de VNC, maar alle bonden zijn daarom niet in dit KLM-voorstel meegegaan. Daarna ontstond een proces van herhalen en schorsen. KLM wil een korte cao terwijl de bonden gezamenlijk een cao van twee jaar hebben voorgesteld met jaarlijks 4% struc-tureel loon erbij.

ICA WRR Intussen hebben we ook duidelijk gemaakt dat er wat ons betreft niet aan de ICA WRR wordt gesleuteld. KLM wil graag een werk-groep vormen om naar kostenneutrale en -besparende maatregelen te kijken en die bij slechtere omstandigheden in te voeren. Een absolute no-go voor ons. Zeker omdat we net een lange periode van onrust achter de rug hebben na fikse bezuinigingen. We zijn stellig geweest in een njet en KLM heeft dat inmiddels aanvaard. Lastige gesprekken Kortweg gaan de cao-gesprekken vanuit KLM over: een mager loonbod, korte loop-tijd en de cabinesamenstelling (CBS) op de 787-10 met tien cabineleden (inclusief kader). Willen we onderwerpen als de NG (nevenopdracht gratis) uit onze cao heb-ben, dan zullen we moeten ‘betalen’ en KLM wil dat dus in een krappe vorm van de CBS op de 787-10. Ook daar gaan we niet in mee.

Chris van ElswijkVoorzitter KLM-sectie VNC

Het werd steeds lastiger om het gesprek met KLM te voeren. Meermalen hebben we KLM gevraagd om met een beter loonbod te komen in de vorm van een substantiële structurele loonsverhoging en KLM bleef niet thuis geven. Dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat alle acht bonden het cao-overleg gezamenlijk hebben beëindigd. KLM heeft daarna een brief ontvangen onder welke voorwaarden het overleg kan worden hervat: zij zal een duidelijke en substantiële beweging moeten maken op (structureel) beschikbare loonruimte. Het was absoluut onze intentie om nog voor de zomer een nieuwe cao te hebben. Of het binnenkort nog gaat gebeuren, ligt aan KLM.

foto

MyIm

ages

- Mich

a / Sh

utte

rstoc

k.com

De VNC feliciteert KLM met haar 100 jaar

Page 9: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

KLC / ACHTERGROND

15 14 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Onlangs is bekend geworden dat KLC met Embraer een letter of intent heeft getekend voor de aanschaf van vijftien Embraers 195 E2, met een optie op nog eens 20 extra. De toestellen zullen de E190 vervangen. Goed nieuws, temeer daar ook op deze kist met drie CA’s zal worden gevlogen. Als alles volgens plan verloopt, komt het eerste toestel in de zomer van 2021 op Schiphol aan. KLC benadrukt dat er geen productie van de KLM Boeing 737 wordt overgeno-men. De densificatie zou samen met de komst van de E2 ook moeten worden doorgezet.

DensificatieZoals eerder gezegd is de densificatie van de E190 vertraagd. De kans bestaat dus dat de E2 eerder komt dan de densificatie van de E190 begint. Vanzelfsprekend is de VNC gesprekspart-ner in het scheppen van de arbeidsvoor-waarden rondom deze driemansoperatie. Zodra er nieuws is, horen jullie dat dus van ons.

Cao-inputDe huidige cao is verlopen en dat betekent dat we weer onderhandelingen met KLC

gaan voeren. Voordat we dat doen, willen we natuurlijk eerst van jou horen wat je belangrijk vindt! We hebben al flink wat input gekregen, maar mocht je nog iets willen toevoegen, stuur dan een mail naar [email protected]. Wellicht kunnen we jouw opmerkingen verwerken in de enquête die alle leden binnenkort ontvangen.Op dit moment zijn er geen nieuwe ontwikkelingen over doorstroom of promoties.

‘De kans bestaat dat de E2 eerder komt dan de densificatie van de E190 begint’

KLC SectiebestuurAndrea de Vries en Cas Voskuyl fo

to So

rbis

/ Shu

tterst

ock.c

om

Page 10: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

TRANSAVIA / ACHTERGROND

17 16 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

‘Momenteel lijkt de trend te ontstaan dat veel collega’s hun werk uitzonderlijk zwaar vinden’

transavia SectiebestuurAntonie Kloots en Angela Visser

Niet zomaar een rekenfoutje, er speelden diverse factoren mee. Vanaf juli is de norm wel weer gehaald.

Constructief overlegInmiddels heeft de VNC echter duidelijk laten weten dat we geen seizoen voor ogen hebben waarin het cabinepersoneel op haar tandvlees moet lopen, met alle gevol-gen van dien. transavia heeft ons gezegd dat ook zeker niet te ambiëren.Ondertussen werken wij aan een con- structief overleg om de roosters verant-woord te krijgen - voor de nieuwelingen én voor de werknemers die zich al jarenlang aan dit mooie bedrijf verbonden hebben.

Voor vragen en opmerkingen staan wij als gewoonlijk voor jullie klaar.

Tijdens de selectieavonden voor het hui-dige hoogseizoen merken de selecteurs dat bij vrijwel alle sollicitanten het enthou-siasme er vanaf spat. Veel van hen staan op zo’n moment aan de vooravond van hun droombaan. Werken als steward(ess) heeft altijd een magische uitstraling gehad en mede daarom zijn veel collega’s bij transavia al jaren aan de slag. De VNC onderschrijft die magie, al is vliegen wel een baan waarbij we de handen behoorlijk uit de mouwen moeten steken. Het werk is leuk en afwisselend, maar vraagt tegen-woordig heel veel van de medewerker.

Zwaar werkHet zijn niet slechts de nieuwe collega’s die moeten wennen aan de soms extreem lange werkdagen, de vroege aanmeldtijden, de onregelmatige werktijden en de daaraan verbonden korte nachtrusten. Naast de

talrijke meldingen van eerste- en tweede- seizoeners melden ook veel ouwe en trouwe gedienden in groten getale hun ergernissen en verontwaardiging bij de VNC. Het transavia-sectiebestuur trekt zich dat enorm aan, een job die doorgaans als leuk wordt ervaren, moet immers wel plezierig blijven. Het kan soms natuurlijk enorm te-genzitten, maar op de meeste werkdagen moet je je werk als normaal kunnen erva-ren. Momenteel lijkt de trend te ontstaan dat veel collega’s hun werk uitzonderlijk zwaar vinden en zo wil de VNC het werk bij transavia uiteraard niet hebben.

Onder de normWat er precies aan de hand is, wordt steeds duidelijker, maar volledig inzicht hebben we nog niet. In mei en juni zat transavia onder de norm voor wat betreft de benodigde aantallen cabinepersoneel.

foto

Aero

vista

Luch

tfoto

grafi

e / Sh

utte

rstoc

k.com

Page 11: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

19 18 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

EASYJET / ACHTERGROND

We hebben het begin deze zomer heel druk gehad. Met hulp van Dino Brunst en Niall Kelly hebben we alle enquêtes doorgenomen en van daaruit een voorstel opgesteld voor de komende cao-onder-handelingen met easyJet.Binnenkort leggen we het voorstel aan jullie voor, maar zoals verwacht hebben we onder meer gevraagd om een reiskosten-vergoeding, salarisstappen voor jaar 3, 4 en 5, een jaarlijkse inflatiecorrectie en een algemene loonsverhoging. Onze eerste face to face-meeting is eind augustus, begin september. Zodra we meer informatie hebben, laten we jullie dat weten.

Meer vliegenZoals iedereen weet, vliegen we veel meer dan de afgelopen jaren en is er een hogere ‘off roster’-activiteit dan gebruike-lijk. Volgens de laatste gegevens lag die rond de 17%. Als sectiebestuur hebben wij hier vragen over, en een meeting hier-over staat op de agenda voor de eerste week van september. 

De laatste base dag was midden juli. We verwelkomen met plezier alle nieuwe col-lega’s in Amsterdam. Op dit moment is bijna 90% van ons cabinecorps lid van de VNC. Daar zijn we ontzettend trots op! Tijdens deze drukke maanden vliegen wij net als iedereen ook meer, maar mochten jullie vragen of support nodig hebben staan we altijd klaar. Voor nu, happy flying en geniet van de zomer.

easyJet SectiebestuurFarah van Keeken en Ron Sneijder

‘Op dit moment is bijna 90% van het cabinecorps lid van de VNC. Daar zijn we ontzettend trots op! ’

foto

Maik

el de

Vaan

/ Shu

tterst

ock.c

om

Page 12: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

21 20 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

De afspraak met Max stond al enige weken gepland. Max werkt als editor en ziet en hoort alles om zich heen in frames. Het is nog vroeg in de ochtend, een moment waarop de gemiddelde autorijder zichzelf met koffie en harde muziek probeert wak-ker te houden. Max niet, die staat altijd op ‘aan’ en dwingt mij met regelmaat halt te houden. Door het gat van zijn samenge-knepen duim en wijsvinger vangt hij wat hij gezien heeft, om het vervolgens met zijn Nikon digitaal vast te leggen. Onderuitge-zakt bekijkt hij het resultaat en gromt van tevredenheid. We zijn onderweg naar Schiphol-Oost. Toepasselijke straatnaam, zegt hij. Voor het eerst in mijn KLM-leven zie ik het bordje Poortstraat dat we passeren. Bij het stoplicht bovenop een mast spot hij het oorspronkelijke logo van de entree. Een soort gouden wing en de woorden ‘Lucht-haven Schiphol’. Naast restaurant Wings ontdekt hij het staartstuk van een Fokker 70, iets verderop voorbij de slagboom de stalen constructie van beeldhouwer Andre Volten. Max versnelt nu, ik kan hem amper bijhouden. Als ik hem even later kwijlend van opwinding de Albert Heijn To Go uit zie komen, wijst hij naar de fotowand met daarop de oude verkeerstoren en het voor-malige postkantoor.

Max heeft honger en dus moet er gegeten worden. Aan de overkant zit klaarblijkelijk Exotique, een Surinaams afhaalrestaurant. Zodra we over de drempel stappen, krijg ik het gevoel voorbij de hemelpoort te zijn beland. Witte gecapitonneerde sofa’s, witte hoogglanzend gespoten balie- en bijzettafeltjes, witte koelkast en witgeschil-derde muren. Zelfs de Surinaamse kokkin met witgrijs haar draagt haar engelenstatus met trots. Max verscheurt zijn broodje pom en leest in het boekje dat op tafel ligt. Geloof in God, bijbelse verhalen... Max lacht, hij raadt mijn gedachten. Kijken is één, iets zien is totaal iets anders.

COACH!

Ondertussen op Oost

Leon VerberktSP en Sollicitatie- en Loopbaancoach

foto Leon Verberkt

Page 13: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

23 22 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

GEZONDHEID

Zo nu en dan een nacht overslaan, kan op zich geen kwaad. Hoewel de effecten van slaapgebrek, zoals een verminderd concentratie- en reactievermogen en prikkelbaarheid, direct merkbaar zijn, kun je er na een paar nachten goed slapen meestal wel weer tegenaan. Het wordt een ander verhaal als je jarenlang op regelmatige basis nachtdiensten draait. Dat heeft direct invloed op het zoge-naamde circadiaans ritme, het 24-uurs ritme dat het lichaam van nature kent en dat ontstaat op basis van lichtopname via de ogen. Dit circadiaans ritme is het meest gunstig voor de gezondheid. Een

langdurige verstoring brengt een ver-hoogd risico op een aantal aandoeningen en ziektes met zich mee.

Bewezen risico’s Het ziekteverzuim bij nachtwerkers ligt hoger dan het landelijk gemiddelde, soms zelfs rond de 11%. Nachtwerk is zwaar en het daarbij behorende slaaptekort is dan ook niet erg bevorderlijk voor de gezond-heid, zo blijkt uit verschillende weten-schappelijke onderzoeken.Er is sterk bewijs gevonden voor het verband tussen nachtwerk en obesitas, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten.

NachtwerkDe consequenties van onregelmatig slapen

Verpleegkundigen, cabine- en cockpitpersoneel, chauffeurs, medewerkers van distributiebedrijven en nog veel meer mensen

starten hun dienst als de meeste Nederlanders gaan slapen. Het aantal nachtwerkers in Nederland groeit gestaag; het zijn er nu 1,3 miljoen,

ofwel 1 op de 6 werkenden. Wat doet dat met een mens?

tekst Wendy Smit

Page 14: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

25 24 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

GEZONDHEID

Het risico op deze aandoeningen neemt toe naarmate men langer in nachtdiensten werkt. Nachtwerk kan op korte termijn ook de slaapkwaliteit en -kwantiteit verminderen, een fenomeen dat bekend staat onder de naam shift work disorder. Niet kunnen (in)slapen, midden in de nacht wakker worden of juist overmatige vermoeidheid overdag, zijn veelgehoorde klachten. Verder werkt bij het slaaptekort het vermogen van de hersenen om nieuwe informatie op te nemen minder goed, wat een negatief effect kan hebben op het kortetermijngeheugen.

Nachtwerk en kankerIn 2006 concludeerde de Gezondheids-raad nog dat er een verband bestond tussen het langdurig verrichten van nachtwerk en het vaker optreden van borstkanker. Inmiddels houdt die con-clusie geen stand meer: Verschillende onderzoeksresultaten laten geen een-duidig bewijs zien voor een oorzakelijk

verband. Ook voor de correlatie met andere vormen van kanker, zoals pros-taat- en darmkanker bestaat vooralsnog geen overtuigend bewijs. Een causaal verband aantonen tussen nachtwerk en kanker wordt bemoeilijkt doordat andere factoren, zoals levensstijl en genetische aanleg, ook een rol kunnen spelen. Verder onderzoek is noodzakelijk om hier meer duidelijkheid over te krijgen.

SlaaphygiëneWat vaststaat, is dat een goede slaap- hygiëne belangrijk is voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid. Slaaphygiëne staat voor gezonde omstandigheden en gezond gedrag voor een optimale nacht-rust, die volgens de richtlijnen minstens 7 tot 8 uur slaap zou moeten beslaan. Bij nachtwerkers is dat natuurlijk vaak niet mogelijk. Jammer genoeg is stoppen met nachtwerk voor veel werkgevers en werk-nemers geen optie. Wat kun je dan doen om de schade te be-perken? Mede door het hoge ziekteverzuim

hebben werkgevers steeds meer aandacht voor de nachtrust van hun personeel en nemen ze preventieve maatregelen. Zo is er een aantal bedrijven dat in hun dis-tributiecentra daglicht nabootst, met de klok mee bewegende roosters maakt en rustgelegenheid creëert. Vooral dat laatste sorteert effect: een dutje voor het werk en/of een powernap tijdens de nachtdienst is bevorderlijk voor zowel de alertheid als de productiviteit.

Gezonde maatregelenWerknemers wordt aangeraden om de trek in vette snacks en zoetigheid, die vooral ‘s nachts blijkt toe te slaan, zoveel

mogelijk te weerstaan en in plaats daar-van lichte maaltijden te eten. Neem kleine porties van gezonde voeding met eiwit-ten, koolhydraten en vezels. Probeer na een nachtdienst overdag goed te slapen, hoe moeilijk dat vaak ook is. Het is belangrijk om zoveel mogelijk uren te pakken. Verder zijn ‘een wandeling in de frisse bui-tenlucht’ en ‘een goed verlichte werkplek’ ook prachtige tips voor tijdens een nacht-dienst, maar die zijn aan boord natuurlijk zo goed als onmogelijk. Rustgelegenheid is er in een groot aantal gevallen gelukkig wel: maak daar dan ook optimaal gebruik van!  

‘Mede door het hoge ziekteverzuim hebben werkgevers steeds meer aandacht voor de nachtrust van hun personeel’

Page 15: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

26 VNC MAGAZINE / 4 / 2019

HV HAPPY VIEW

Is na veertien jaar weer gaan vliegen

Margot Bos

Wie ben je? - Ik ben Margot Bos-Helm-holt, 35 jaar, getrouwd en moeder van twee leuke dochters van acht en negen. Ik woon in Limburg, ben CA1 en heb als meldstations Eindhoven 80% en Amster-dam 20%. Ik ben net weer fulltime gaan vliegen. Weer begonnen – Veertien jaar gele-den vloog ik ook al bij transavia en nu ben ik weer begonnen. Toen ik tijdens mijn FAM1 vlucht weer aan boord kwam, voelde het als thuiskomen. Wat had ik dat gemist!

Verschil – Het grootste verschil met veer-tien jaar geleden is de ini. Vooral de theo-rie is aardig veranderd. Qua praktijk zie ik vooral dat we nu allemaal de bak mogen opbouwen en trolleys bijvullen en zo. Dat deden vroeger de PU en CA2.

Sieraden - Veertien jaar geleden wilde mijn man heel graag zijn droom waarma-ken. We verhuisden naar Limburg zodat hij

zijn wakeboardschool kon oprichten. Die hebben we nog steeds, dus het was een goede beslissing. Ik had intussen twee kinderen, een salon aan huis en mijn eigen sieradenwebshop, maar vliegen bleef toch kriebelen. Na mijn sollicitatie en een heel intensieve opleiding was ik superblij dat ik mijn wing weer kon opspelden!

Wat zou het VNC-transavia-sectiebe-stuur nog meer voor jou en je collega’s kunnen betekenen? - Voor mijzelf en misschien wel meerdere zuiderlingen: een overleg over de aanmeldtijden op AMS. Ik vind het op zich geen probleem om een paar keer naar AMS te gaan, maar voor EIN-based mensen is het bijna niet te doen. Het betekent dat ik al 3,5 uur ‘wakker’ ben voor ik überhaupt heb gewerkt plus 2.5 uur reistijd om op tijd op het BMC te zijn. Ik heb al vaker mijn auto langs de weg moeten zetten omdat ik in slaap viel en dat is gewoon niet vei-lig. We moeten allemaal fit zijn om goed te kunnen functioneren!

Page 16: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

29 28 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Bij een verjaardag horen cadeautjes. Pieter Elbers nam ons goedbedoeld-kritische boekje over kantoortaal ‘Ga lekker zelf in je kracht staan’ verrast maar lachend in ontvangst. We sloten de deal om zo min mogelijk nietszeggende ‘jeukwoorden’ te gebruiken, waarna de interviewers er op enig moment zelf door de CEO op werden betrapt en afgetikt.

Hoe omschrijft u de huidige situatie van KLM?‘We hebben de afgelopen jaren flinke stappen gemaakt. De klantwaardering is hoog, er zijn veel complimenten van passagiers en hun loyaliteit aan KLM is groot. Qua bedrijfsorganisatie gaat het goed, ik ben blij dat we veel nieuwe mensen hebben kunnen aannemen. Ik weet nog toen ik in 1992 de eerste keer mijn KLM-uniform aantrok, wat een goed gevoel dat gaf. Kersverse collega’s zorgen voor nieuwe dynamiek en er is een mooie mix van ervaring en nieuw elan. Ook het

huishoudboekje staat er goed voor: we hebben schulden kunnen afbouwen en enorme investeringen gedaan. Het succes wordt verder gedreven door de investerin-gen die we kunnen doen dankzij kosten- besparingen. De grote uitdaging is om in deze positieve spiraal te blijven, ondanks alle veranderingen in de buitenwereld en de stijgende kosten. Met Air France-KLM hebben we een lastige periode achter de rug. Het enthousiasme van de beginjaren is een beetje zoekgeraakt door geruzie over de kas, verschil van inzicht over de organisatie-inrichting en veel stakingen. Hier begon men te denken ‘waar doen we het allemaal voor’ en dat is begrij-pelijk. Tegelijk heeft het ons op commerci-eel gebied in internationale markten en allianties veel gebracht.’

We hebben gehoord dat u goed Frans spreekt ‘In een restaurant zat ik toevallig naast KLM- collega’s die mij Frans hoorden praten. Maar

100 jaar KLM, vijf jaar Pieter Elbers

‘I love it when a plan comes together’

INTERVIEW

Met de bijzondere verjaardag van KLM in het vooruitzicht, stond een interview met Pieter Elbers hoog op het verlanglijstje van de redactie. Begin juni schoven we aan tafel bij onze president-directeur. Zakelijke onderwerpen passeerden de revue en we ontmoetten de mens achter

de man die al bijna vijf jaar aan het roer van KLM staat.

foto’s Nathalie Pruijs

tekst Ingrid Brama en An Verelst

Page 17: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

31 30 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

het valt wel mee hoor met dat ´goed .́ Het is een erfenis uit mijn schooltijd en ik spreek het zakelijk eigenlijk niet, maar versta het wel redelijk. Er zitten veel cultuuraspecten aan een taal, dus als je die een beetje begrijpt, snap je meer over een land en de inwoners. Toen ik in Griekenland en Japan woonde, heb ik die talen daarom een beetje geleerd. Dat vind ik leuk en ik heb er veel plezier van gehad.’

Wanneer bent u echt tevreden?‘Als je de vruchten kunt plukken van dingen die we samen bedacht en uitgevoerd hebben. I love it when a plan comes together! Dan komt dat terug in tevreden klanten, tevreden personeel en goede cijfers.’

Hoe vieren we 100 jaar KLM?‘Op 29 juni, 100 dagen voor onze verjaar-dag, is met de druk op de knop het aftellen naar 7 oktober begonnen. Een dag later is

de nieuwe 787-10 met een speciale 100 jaar livery gearriveerd. Deze efficiënte en duurzamere Dreamliner is de symbolische brug tussen een geweldige historie en een mooie toekomst voor KLM. Verder bereiden werkgroepen evenemen-ten voor, zoals de KLM Open op Schiphol. Rond 7 oktober barst het echte feest los voor medewerkers, familie en omwonen-den, met de KLM Experience-dagen in de hangar. Op de grote dag zelf trakteren we onze passagiers op een aardigheidje en wordt natuurlijk het 100e huisje onthuld. Op de grote buitenstations zal onze verjaardag ook niet onopgemerkt voorbijgaan. Ondertussen symboliseert onze bijzondere livery wereldwijd dit feestelijke jubileum, wat ook een mooie reclame is.’

Wat vindt u de beste KLM-reclame ooit? ‘Reclame moet in de tijdsgeest passen: de zwanen vertegenwoordigden destijds mooi het thuiskomgevoel, het Sherlock

hondje was vooral op social media erg succesvol en de recente campagne met de baby roept levenslange loyaliteit op. Reclame-uitingen zijn heel belangrijk voor je merk, waarbij je vasthoudt aan waar je voor staat en daarnaast een beetje experi-menteert. De unieke orange pride KLM Boeing 777 is daarvan een succesvol voorbeeld. Ik moet wel een onderscheid maken wat voor mij als Pieter mooi is en werkt en wanneer ik als CEO ergens wat van vind. Dat geldt bij meerdere afwegin-gen, dus ik laat me goed informeren en peil graag veel verschillende meningen.’

Hoe beleeft u dit jubileum persoonlijk?‘Toen ik in 1992 bij KLM begon, kon ik niet bevroeden dat ik op een gegeven moment CEO zou worden. In oktober is dat vijf jaar geleden en als twaalfde in de historie van CEO’s is het heel bijzonder, zeker nu we deze mijlpaal met z’n allen kunnen vieren.’

Op welke manieren hebt u contact met het cabinepersoneel?‘Als ik vlieg, maak ik in de galleys graag praatjes met collega’s. Ook op het BMC hoor ik het nodige, net als op het Medewerkers- event. Met bijna 10.000 collega’s binnen het cabinekorps variëren de gesprekken van ‘dat nieuwe ICA-M product hadden we nooit moeten doen’ tot ‘mag ik met u op de foto?’. Dergelijke ontmoetingen zijn vaak heel erg waardevol, ik vind het prettig en goed om te horen wat er speelt en probeer daar in de praktijk ook wat mee te doen. Kritiek kan ik waarderen als die onder-bouwd is en met geopperde ideeën kan ik ook wat, maar met een opmerking als ‘ik vind het allemaal waardeloos’ kan ik niet zoveel.’

Hoe ziet u het vak van cabin attendant?‘Wat mij ontzettend leuk lijkt, is het telkens opnieuw ontmoeten van nieuwe collega’s.

Anderzijds bouw je misschien wat minder met elkaar op door relatief korte onderlinge contacten. Aan boord haal je plezier uit het contact met passagiers; briljant om te zien wat je kunt bereiken met bijvoorbeeld een persoonlijk kaartje. Als je daarentegen 400 passagiers moet uitleggen dat het Inflight Entertainment System het niet doet, is de lol er snel vanaf. Iedere keer andere steden verkennen is natuurlijk geweldig, maar iedere week je koffer pakken - dat doe ik ook - is dat niet. Het directe effect dat je van je werk aan boord kunt hebben, spreekt me trouwens erg aan. Als een vlucht goed verloopt en de passagiers tevreden van boord gaan, zie je meteen goed resultaat. In mijn werk heb ik soms het gevoel aan het stuur van een zware olietanker te draaien, waarbij de uitkomst pas een half jaar of nog later zichtbaar is.’

Hoe ervaart u de relatie met de VNC, met name tijdens de voorgaande cao-ronde?‘Je loopt als directie en vakbond het risico elkaar kwijt te raken tijdens de korte-termijn- oriëntatie, wanneer nut en noodzaak onder- werp van discussie zijn. Productiviteits- maatregelen doen pijn en dan is het zaak de balans te vinden in hoe je die pijn invult en verdeelt. Beide partijen moeten zorgen dat het lijntje niet breekt. Met de VNC zijn we er toen, weliswaar met de nodige bewegin-gen, toch uitgekomen. In de relatie tussen de directie en een vakbond zit uiteindelijk veel meer dat verbindt dan wat je scheidt. Op de lange termijn vind je elkaar, want de continuïteit van de onderneming en daarmee het behoud van werkgelegenheid is in beider belang. Daarnaast hebben we natuurlijk wel elk onze eigen verantwoorde-lijkheid. Vanuit die verantwoordelijkheid hebben we vanaf 2014 ook een aantal moeilijke dingen moeten doen. Daar plukten we afgelopen jaren met groei en mooie winstdeling de vruchten van.’

INTERVIEW

‘De belangrijke meerwaarde van cabinepersoneel is vanzelfsprekend, het komt niet in mij op om die erkenning in twijfel te trekken’

Page 18: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

33 32 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

INTERVIEW

Het gaat anders best moeizaam… ‘Wanneer we als bedrijf een moeilijke discussie hebben met cabinepersoneel, komt er kritiek dat er geen waardering is voor het korps en het vak. Maar voor mij is de belangrijke meerwaarde van cabine- personeel vanzelfsprekend; het komt niet eens in me op om die erkenning in twijfel te trekken. De VNC-bestuurders die zelf ook vliegen, zijn superbelangrijke gesprekspart-ners en in discussies met hen krijg ik meer begrip voor het gevoel dat onder het korps heerst. Zo leerde ik dat je niet in je eigen wolk kunt blijven hangen en pijnpunten bij anderen moet (h)erkennen. Ik besef dat ik alles vanuit zakelijk oogpunt bekijk, maar ik begrijp de emotie die dat bij het korps teweeg kan brengen. De afstand is kleiner gemaakt door te zien en te snappen waar bepaalde weerstand zit en welk deel van mijn communicatie niet goed overkomt. Omgekeerd raakt jullie communicatie mij soms ook.’

Vindt u ook dat cabinepersoneel het werk tot aan de pensioenleeftijd in 100% dienstverband moet kunnen volhouden?‘Iedere KLM’er moet tot zijn pensioen bij KLM kunnen werken. Cabinepersoneel heeft daarin natuurlijk een eigen uitdaging met nachtvluchten door tijdzones en jetlags. We weten nog niet goed hoe we moeten omgaan met werknemers die in de laatste jaren van hun loopbaan toe zijn aan lichtere werkbelasting. Dit is bij uitstek een onder-werp dat in de cao-onderhandelingen thuis hoort.’

Wat gaat u doen aan het hoge ziektever-zuim? ‘Het verzuim bij KLM is inderdaad wat hoger dan het landelijk gemiddelde en het duurt ook langer. Verzuim heeft twee dimensies:

wat is de reden en hoe ga je ermee om? Het is belangrijk goed te balanceren tussen de menselijke maat en het bijbehorende kostenplaatje. We bieden programma’s en cursussen rondom gezondheids-issues aan, maar soms vergt de oplossing meer maatwerk vanwege de uiteenlopende samenstelling van het korps.’

De VNC heeft aangekaart dat het er volledig uithalen van je rooster bij ziek melden kan leiden tot (te) lang doorlopen, waardoor een langere herstelperiode nodig is.‘Er zitten ongetwijfeld praktische redenerin-gen achter het eruit halen van die roosters. Denk aan het niet meer goed ingedeeld krijgen van reserves. We onderzoeken de oorzaken achter het ziekteverzuim en ik besef dat er met een goede aanpak nog veel te verbeteren valt aan zowel arbeids-vreugde als kostenverlaging, zonder dat er productiviteitsverhoging nodig is.’

Wat vindt u van het begrip ‘vlieg-schaamte’?‘Dat vind ik nu echt een ‘jeukwoord’, al is het klip en klaar dat het onderwerp duurzaam-heid een absolute noodzaak is die hoog op onze agenda staat. Wij willen hierin ook echt voorop lopen en hebben de afgelopen jaren enorme vooruitgang geboekt. Zo staan we al 14 jaar bovenaan de Dow Jones Sustaina-bility Index en hebben we heel veel vooruit-gang geboekt op gewichtsvermindering en recycling. We investeren in de eerste Europese fabriek voor duurzame kerosine in Delfzijl. Op 29 juni is bovendien ‘Fly Responsibly’ gelanceerd, waarbij KLM alle belanghebbenden in de luchtvaart oproept om de handen ineen te slaan in een gedeeld streven naar een duurzamere toekomst voor de luchtvaart. De vliegindustrie brengt veel

op economisch en menselijk vlak, dus we moeten blijven innoveren. Dat loopt als een rode draad door de afgelopen 100 jaar. Wel vind ik dat er bovenmatig kritisch naar alleen de luchtvaart wordt gekeken, terwijl het ook in andere industrieën, bijvoorbeeld autora-ces, tijd wordt voor verduurzaming. Ieder-een moet investeren om te zorgen dat ook onze kinderen op een gezonde planeet kunnen leven.’

Wat vinden ze er bij u thuis van dat u in de publiciteit komt? ‘Zonder al te veel geheimzinnigheid probeer ik mijn gezinsleven zoveel mogelijk af te schermen. Mijn vrouw en onze drie kinderen (16, 14 en 12 jaar) zijn in de loop van de tijd meegegroeid met mijn werk en de publiciteit eromheen. Zij leven mee, maar in de periode met al het gedoe rondom mijn herbenoeming was de enorme media-aandacht best lastig. Mijn echtgenote zag zo nu en dan dingen gebeuren op tv en kon daar niets aan doen. Af en toe denk ik: ‘dat had ik met mijn media-ervaring beter moeten doen’, en mijn dochter bevestigt dat dan soms…’

Hoe hebt u de steun van KLM’ers ervaren in de tijd van uw herbenoeming?‘Ik ben niet zo’n emotioneel persoon, maar

dat deed me echt wel wat. Het voelde als een blauw hart onder de riem. Vooral dat collega’s initiatieven organiseerden omdat ze dat gewoon zo voelden, niet omdat het moest. De intrinsieke motivatie, de puur-heid en omvang hebben me zeer geraakt. Dan besef je weer wat een geweldig uniek bedrijf met unieke KLM´ers wij zijn.’

Ga lekker zelf in je kracht staan!Columniste Japke-D. Bouma bundelt de ergste kantoorclichés en loze kretologie. We gaven de heer Elbers haar boek Ga lekker zelf in je kracht staan. Hierin wordt afgerekend met kantoorjargon als ‘customer journey’, ‘customer centric’ en quotes als ‘crew in hun kracht zetten’. De auteur komt met goede alternatieven voor hoe het ook kan.

‘In de relatie tussen de directie en een vakbond zit uiteindelijk veel meer dat verbindt dan wat je scheidt’

Page 19: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

35 34 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

HV COLUMN

Ondertussen heeft transavia zich gecom-mitteerd aan het initiatief om de luchtvaart te verduurzamen door uitstootverminde-ringen van 15% in 2030 en 50% in 2050. Dat is niet alleen goed, maar ook erg nodig, want de afgelopen vijf jaar is de uit-stoot van transavia volgens de media op de Europese vluchten met 33% gestegen. Een pijnlijke constatering. Grote vraag is: wat was de uitstoot in 2005 ten opzichte van nu? En waarom die vergelijking met 2005 en niet met bijvoorbeeld 2018?

Een wereld te winnenVanuit mijn functie als cabin attendant zie ik dat er al veel collega’s bezig zijn met het verminderen van uitgifte van materiaal aan passagiers. Kan transavia al zien dat er minder besteld hoeft te worden nu we aan boord minder gebruiken? We hebben nog een wereld te winnen, bij-voorbeeld dat bijna het hele cabinekorps met de auto naar het werk komt. Is het niet mogelijk om wat vaker de trein te pakken wanneer de werktijden het toelaten?

Kleine dingenSinds kort houdt een collega zich binnen transavia bezig met duurzaamheid bin-nen het bedrijf. Het is fijn om te zien dat

er mogelijkheden zijn om te onderzoeken hoe het in deze CO2-uitstotende branche toch een stukje duurzamer kan. Een tijdje terug was ik aanwezig bij een ‘sustaina-bility inspiratiebijeenkomst’ waar werd gebrainstormd over hoe we met zijn allen onze footprint kunnen verkleinen. Er wordt vooral gekeken naar de kleine dingen die we bedrijfsbreed kunnen verbeteren: duur-zaamheid op microniveau. Het grootste probleem blijft natuurlijk de uitstoot van het vliegtuig zelf. Maar het moet gezegd, alle kleine beetjes helpen. Het is mooi om te zien dat duurzaamheid langzaam in het DNA van transavia kruipt. Heb het erover met elkaar en laat je ideeën de vrije loop, samen zal het lukken te verduurzamen!

Arjan Zwerus

Een kleinere footprintTwee jaar geleden schreef ik een column waarin ik voorstelde om

met zijn allen aan boord iets duurzamer te werken. Ik gaf twee opties waar we mee zouden kunnen beginnen: minder papier en plastic

gebruiken aan boord. Beide zijn door transavia overgenomen.

WIE BEN IK?

Kaderlid Anneke van den Berg

Anneke is sinds september 2017 werkzaam als receptioniste/telefoniste bij de VNC.

Wat is je motto?Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd.

Wie bewonder je?De Amerikanen, Canadezen en Engelsen die in 1944 voor onze vrijheid hebben gevochten. Ik kom net terug uit Normandië en de offers die daar zijn gebracht...

Met wie zou je wel een nachtje willen doorhalen?Met Ellie Lust, die mij vast de kneepjes van het politiewerk kan bijbrengen. Als ik nu jong was geweest, zou ik criminologie gaan studeren met als doel rechercheur te worden.

Wie krijgt van jou een compliment?Mijn directe collega’s, door de manier waarop ze me in het team hebben opgenomen. Het is een heerlijk clubje mensen dat een enorme inzet levert.

Wat wilde je vroeger worden?Ik wilde in de reiswereld werken, op een reisbureau of als hostess.

Wat is je favoriete land? Dat is Engeland, en dan vooral de countryside. Een mooie combinatie van natuur, cultuur, historie, liefelijke dorpjes en goede wandelmogelijkheden. En natuurlijk de vriendelijke mensen.

tekst en foto Nathalie Pruijs

Page 20: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

KLM ACHTERGROND

37 36 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Er zijn verschillende redenen om te kiezen voor de regeling, zoals vervroegd pensioen, nieuwe carrièrekansen of andere persoon-lijke keuzes. In 90% van de gevallen is de VVR gebruikt als vervroegd pensioen. Er bestaat geen twijfel over dat dit besluit behoorlijk ingrijpend kan zijn: stoppen met vliegen houdt immers ook het einde van een unieke ‘way of life’ in. Wat betekent de VVR in de praktijk voor deze collega’s? Hoe zijn ze tot dit besluit gekomen en wat voor impact heeft het op hun leven en omgeving?Renske Dragt en Nol Visser verlaten per 1 november het bedrijf met de VVR. Ze vertellen wat meer over hun keuze en de gevolgen daarvan.

Verschillende keuzesNol (ook voormalig KLM sectie-bestuurder) was betrokken bij het mede implementeren

van de regeling terwijl hij op persoonlijk vlak totaal niet bezig was met het onder-werp. Toch werd hij na een gesprek met Peter Overdijk (hoofd CCM) en Dineke Stäbler (Business Partner HR) getriggerd om erover na te denken. Na een weekend van beraad, gevolgd door een etentje met zijn vrouw, was de kogel door de kerk. Renske kiest voor de VVR omdat het vliegen haar lijf te veel heeft overgenomen. Na jaren van opgezette klieren, verkoudhe-den en beschadigde oren vraagt haar huisarts wanneer ze stopt met vliegen. Ook haar drie dochters (11, 9 en 5) merkten regelmatig op dat ze veel ziek was. ‘KLM heeft er relatief weinig last van gehad omdat ik me gemiddeld maar één keer per jaar ziekmeldde, ik viel veelal om in mijn reisverlof.’ Toen ze afgelopen voorjaar alweer erg ziek werd, besloot Renske op het laatste moment voor de VVR te kiezen.

Financiële vergoedingDe VNC heeft veel gesprekken gevoerd met oudere collega’s die worstelden met de combinatie van vliegen, lichaam en geest en tegelijkertijd moeite hadden met afscheid nemen van het vliegende leven. De financiële tegemoetkoming is niet altijd voldoende als overbrugging naar de Algemene Ouderdomswet (AOW), omdat het grootste deel van het korps (70%) deeltijd vliegt en daardoor minder pensi-oen opbouwt. De vergoeding die bij de vertrekregeling hoort en de WW-uitkering waarop ze recht heeft, geeft Renske de tijd om goed na te kunnen denken over haar toekomst. Nol heeft al veel collega’s aangeraden zich goed te laten adviseren door hun bank. Zelf heeft hij een stukje van zijn pensioen naar voren gehaald, waardoor zijn inkomen vanaf zijn eerste pensioendag hetzelfde zal zijn.

Het thuisfront Renske’s dochters zijn heel blij met de komende verandering. Ze kijken ernaar uit een gezonde moeder te hebben. De kinderen zijn haar spiegel geweest omdat ze getuigen waren van het continue moeite

hebben met het doorvliegen, ondanks verplichtingen thuis. Haar man heeft de keuze volledig bij Renske gelaten maar is ook heel blij met haar beslissing. Toen Nol zijn vrouw op de hoogte bracht van zijn idee om met de VVR te gaan, sloeg dat nieuws in als een bom. ‘Mijn vrouw vond het heel fijn. Alle bouwsteentjes waarmee we samen al heel lang werken, vallen mooi op elkaar. Onze gezondheid is goed, onze kinderen leiden een leuk en stabiel leven, we hebben een fantastische

VVR De Vrijwillige Vertrekregeling

in de praktijkIn de cao 2016-2019 heeft de VNC met KLM de Vrijwillige Vertrekregeling afgesproken. Die maakt eerder stoppen met werken en vertrekken met een vergoeding mogelijk. Er kunnen allerlei redenen zijn om van de regeling

gebruik te maken. Hoe bevalt het de collega’s die dat doen?

tekst An Verelst

De Vrijwillige Vertrekregeling (VVR) staat in de cao van 2016-2019 en biedt de mogelijkheid om te stoppen met vliegen met een vergoeding van maximaal één jaarsalaris. De regeling is zowel in 2018 als in 2019 aan 250 FTE (Full Time Equivalent, voltijdsbanen) aangeboden. In 2018 hebben 118 collega’s (74 FTE) er gebruik van gemaakt, in 2019 zullen dat er 221, (138,8 FTE) zijn. De groep van 2018 was aanzienlijk kleiner, omdat mensen onvoorbereid waren en tijd nodig hadden om te beseffen dat het wel eens een goede beslissing zou kunnen zijn.

Renske (40) is eenbander en vliegt veertien jaar.

Nol (59) is Senior Purser, VNC-adviseur en vliegt 40 jaar. Op de foto met dochter, schoonzoon en kleindochter.

Page 21: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

KLM ACHTERGROND

39 38 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

kleindochter en een 40-jarig jubileum is natuurlijk ook een mooie mijlpaal. Waarom nog langer wachten?’

Afscheid nemenZowel Renske als Nol zijn tot op de dag van vandaag blij met hun banen bij KLM en de VNC, ze zijn geen dag met tegenzin naar hun werk gegaan. Renske: ‘De keuze was erg moeilijk door de verslavende manier van leven en omdat onze baan een belangrijk onderdeel is van onze identiteit. Je levert niet alleen je uniform in, het hele ‘wij-gevoel’ wordt weer ‘zij’. Ik vlieg voor het gevoel dat je hebt wanneer je bij KLM hoort. Ik heb het echte ziekzijn op het moment suprême nodig gehad om mijn handtekening te kunnen zetten. De liefde voor de lucht wordt voor mij daarmee een intens gevoel van liefdes-verdriet. Dat zal moeten slijten en dan blijven de prachtige herinneringen over aan een machtig mooie baan. Als ik in november in de Achterhoek omhoog zal kijken, zal ik denken: ‘Daar zijn ze hard aan het werk en ik sta hier, met beide benen

stevig op de grond, klaar voor een nieuw hoofdstuk.’

Een lach en een traanHaar laatste vliegmaanden zullen er niet veel anders uitzien dan de voorbije veertien jaar, omdat Renske altijd al lol en diepgang had met collega’s. ‘Reizen naar CUR, HKG en CTG staan nog op mijn wensenlijstje. Wanneer mijn laatste reis met een lach en een traan gevlogen is, ben ik ervan over-tuigd dat het verder wel goed komt.’ Haar aanstaande vertrek kan ze relativeren door onder andere te denken aan de vele prikkels en drukte die haar werk regelmatig met zich meebrachten. ‘Het lijkt me ook heerlijk om flink verkouden te zijn en te weten dat het dan niks uitmaakt, gewoon omdat ik alsnog naar mijn werk kan.’Nol: ‘Niemand weet hoe laat het is en hoe ouder je wordt, hoe minder je nodig hebt. Ik houd me niet te veel bezig met wat ik zal missen, maar focus op wat ik zal krijgen. Natuurlijk zal ik de gezelligheid met alle collega’s en de interactie met passagiers missen, net als de diep ingeprente dingen

uit mijn ‘jeugdvliegen’ in de jaren tachtig. Het doorhalen van de nachten op ICA en het bijhorende wattengevoel zal ik snel vergeten. Bij mijn laatste recurrent voelde ik veel dankbaarheid voor de Flight Safety specialisten die me steeds goed getraind hebben, maar ondertussen ben ik toch wel blij dat ik daarvan af ben [lacht]. Ik wil de volgende jaren langs Schiphol kunnen rijden en denken: “Wauw, wat een gave tijd was dat!” als ik een blauw vliegtuig zie taxiën.’

De toekomstVoor Renske was de contradictie van een fastlife op de route met het plattelands- leven thuis iets waar haar energie op gestoeld was. Ze moet zich nu opnieuw

gaan settelen. ‘Ik vind het belangrijk om straks de tijd te nemen om de jetlags uit mijn hoofd te laten verdwijnen, zodat ik weloverwogen een logische beslissing kan nemen. Ik wil fit mijn nieuwe leven starten.’ Met haar universitaire opleiding zijn er genoeg mogelijkheden op de arbeids-markt waarop ze zich zal gaan oriënteren.Nol en zijn vrouw gaan met hun camper de wereld ontdekken. Het plan is om vier jaar door Afrika te trekken, daarna is Zuid- Amerika aan de beurt. ‘En we gaan ons wekelijks vrijwilligerswerk (momenteel bij KWF) uitbreiden naar een maand per jaar. We willen ons aansluiten op een vrijwilliger-slocatie in de wereld en ons daar dienst-baar maken. WoS, KWF of Artsen zonder Grenzen, daar zijn we nog niet uit.’

‘Ik wil de volgende jaren langs Schiphol kunnen rijden en denken: Wauw, wat een gave tijd was dat’

Page 22: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

41 40 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

KLC EN ROUTE

LEUK!Eva Franken

Wil jij ook in het Magazine met wat je Leuk! vindt? Stuur dan een mail naar [email protected]

Onze dynamische werkomgeving, geen dag is hetzelfde!

Onderdeel uitmaken van de unieke reiservaring van een passagier

Dagelijks in contact komen met tientallen culturen

De verscheidenheid aan nachtstops en activiteiten op de route

Lekker tot rust komen in de spa van het hotel

Die heerlijke ontbijtbuffetten overal, vooral die in Scandinavië

Je elke dag optutten om er representatief uit te zien: daar houd ik van!

Page 23: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

43 42 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

TELEVISIE

In een voormalig klooster is het eerste KLM-kantoor aan de Heerenweg in Den Haag nagebouwd. Acteur Daan Schuur-mans, die de eerste KLM-directeur Albert Plesman speelt, vertelt over zijn rol. ‘Ik kan hem helemaal vanuit mezelf neerzetten, want velen kennen Plesman alleen van naam, niet wie hij was als mens.’ Plesman werd in 1919 door een groep van acht zakenlieden aangesteld om de door hen opgerichte luchtvaartmaatschappij te leiden. KLM was Plesmans leven, hij was een groot man maar met een klein hartje, een vaderfiguur voor zijn werknemers. Toen zijn financiële directeur meldde dat er geen geld was voor salarissen, zei hij: ‘Onmogelijk, betaal ze maar van mijn salaris.’

TypemachinesIn de vergaderruimte met art deco-inrich-ting hangt een groot houten KLM-logo aan de muur. Daarnaast is de kamer van de directiesecretaressen. Een kapstok met lange regenjassen en gleufhoeden, typemachines en sigarettenrook maken het

beeld uit lang vervlogen tijden compleet. De vergaderkamer geeft toegang tot het kantoor van Albert Plesman. De dramaserie gaat ook over die andere luchtvaartpionier, Anthony Fokker, gespeeld door Fedja van Huêt. De zakelijke visies en de vele conflic-ten tussen de twee pioniers vormen de rode draad in de serie, die zich afspeelt tussen 1919 en 1939.

100% inzetIn de tuin eten tientallen acteurs, figuran-ten en crewleden hun lunch. In kleding van bijna 100 jaar geleden staan ze voor de hippe foodtruck, producenten buigen zich over hun laptops. Heden en verleden lopen nog meer door elkaar als de familie Plesman de tuin in wandelt. Jan Plesman (74) is de kleinzoon van Albert en oud-gezagvoerder. Zijn nicht Susanne Bode-Smithuysen (69) was stewardess. Hans (49) is de zoon van Jan en gezagvoerder op de Airbus A330. Ze worden op de set ontvan-gen door Hans’ broer Jeroen Plesman (46), initiatiefnemer van Vliegende Hollanders. Susanne: ‘Ik denk dat Daan Schuurmans

Vliegende HollandersHet pioniersverleden van KLM op tv

tekst Wilbert van Haneghem

zijn best doet om mijn grootvader goed neer te zetten. Een 100% inzet, zoals Albert die altijd verwachtte.’

Oprichter Een andere nazaat van iemand uit KLM’s begintijd is assistent-purser Gwen Fuld (59), kleindochter van medeoprichter Edgar Fuld. ‘Ik vlieg al sinds 1981 jaar bij KLM, maar het was nooit tot me doorgedrongen hoe belangrijk hij was. Pas toen ik op 29 juni bij de aftrap van 100 jaar KLM naast Hans Plesman en Pieter Elbers op het podium stond en ik zijn naam hoorde – mijn opa, medeoprichter! – besefte ik dat. Het enthousiasme van collega’s deed me veel, ons familieverhaal is gewoonweg minder bekend. Ik weet helaas niet meer dan dat Edgar Fuld een gerespecteerd ballonvaart-pionier en bankier was. Tragisch genoeg kwam hij om bij een ongeluk met een KLM-vliegtuig.’

Eerste stewardesseVliegende Hollanders is deels fictief en berust deels op waarheid. Zoals deze

scène over de aannameprocedure van stewardessen.‘Copiloot in het vliegtuig: ‘In de eerste plaats zijn jullie gastvrouw. Jullie zorgen voor een prettige sfeer aan boord, dat iedereen zich op z’n gemak voelt.’Een arts gaat de vrouwen langs om hun pols te voelen en noteert gegevens op een kladblok. De copiloot zet zich schrap en geeft een teken aan de gezagvoerder. ‘Maar dan moeten jullie wel tegen vliegen kunnen.’ Het toestel maakt enorme duikvluchten en de dames schreeuwen het uit. Slechts één van de kandidaten heeft nergens last van, ze geniet met volle teugen. Zij wordt aangeno-men als eerste KLM-stewardess.

Het KLM-hoofdkantoor ademt de sfeer van vervlogen tijden, inclusief sigarettenrook, typemachines en discussies over geld en personeelsleden.

‘Het toestel maakt een duikvlucht en de kandidaat-stewardessen schreeuwen het uit.’ Een kijkje bij de opnames van de tv-serie Vliegende

Hollanders, die volgend jaar wordt uitgezonden.

Vliegende Hollanders wordt in 2020 uitgezonden op NPO 1. Het is mogelijk te participeren in deze televisieserie. Voor meer informatie’ www.topkapifilms.nl.

Wilbert van Haneghem is purser bij KLM en schrijft over luchtvaart en reizen. Hij schreef het boek Schip-breuk in het paradijs over zijn 40 uur durende overlevingstocht in Indonesië.

Page 24: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

45 VNC MAGAZINE / 4 / 2019

VH_ad-VNC-170x240.indd 1 24-6-2019 14:17:05

EASYGOING

#feestje aan boord

#’kantoor’dag

#enjoying the sunshine

#maatje

#legs

#collega’s

#breaktime

Instagrammer van dit Magazine Max Magito

Wie is Max?Vliegt sinds april 2018 fulltime bij easyJet

FunctieCabin attendant

- advertentie -

Page 25: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

OR-TALK

47 46 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Paulette van den Berk‘De afgelopen 35 jaar heb ik op diverse manieren bijdragen gele-verd aan belangenbehartiging in de Groepscommissie, Pensioen-fonds, VNC en OR. De komende jaren zal ik mij concentreren op financieel-economische- en vloot-gerelateerde zaken (FEC) en de Zorgverzekeringscommissie, ook op Europees OR-niveau.’

Terence Tilgenkamp ‘Ik vlieg in de functie van purser. Naast mijn bestuursfunctie bij het pensioenfonds heb ik me de laatste jaren binnen het ondernemingsraadsbestel vooral beziggehouden met financieel-economische- en vloot-gerelateerde zaken. Voor deze termijn ben ik ook gekozen tot voorzitter van de OR.’

Marije Kroese ‘Ik vlieg sinds 2001 en ben tweebander. Ik heb negen jaar in de GC31 gezeten en ben aan mijn tweede termijn in de OR begonnen. Ik zal mij de komende drie jaar voornamelijk bezighouden met de strate-gie en keuzes die worden gemaakt rondom personeel. Op Europees OR-niveau zal ik het HR-domein vertegenwoordigen. Ik ben deze termijn gekozen als voorzitter van de fractie.’

Marc van der Ham ‘Ik vlieg dertien jaar, momenteel in de functie van purser. Deze termijn zet ik mij namens het cabinepersoneel opnieuw in voor de commissie Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu (VGWM) over KLM-brede onderwerpen. We overleggen hierbij direct met de ISSO (Integrated Safety Services Organisation).’

Trudy Bijl ‘Ik ben (opnieuw) gekozen om zitting te nemen in de AF-KL Strate-gic Committee, met AF-OR- en Europese OR-collega’s. Dit infor-mele platform hoort per kwartaal van Ben Smith wat zijn strategi-sche plannen zijn. Onze formele bestuurder is en blijft onze eigen CEO KLM, Pieter Elbers. Hij is degene met wie we de inhoudelijke gesprekken en discussies voeren.’

Jürgen Nagelkerke ‘De meesten van jullie kennen me van mijn GC-werk in de PAC waar ik me bezighoud met alles wat met het Verzoekensysteem heeft te maken. In de OR werk ik onder andere aan het organiseren van de medezeggenschapsverkiezingen. Het bewaken van het KLM-belang binnen de holding AF/KL zie ik als de belangrijkste taak van onze OR.’

Jeffrey Ouwehand ‘Sinds 2016 vlieg ik bij KLM Cityhopper waarvan de laatste ander-half jaar in de functie Senior CA. Dit is mijn eerste termijn in de OR. De komende drie jaar zal ik mij inzetten voor de Technische Com-missie (ICT) en zit ik in verschillende werkgroepen.’  

Kenny van Driessche ‘Ik vlieg achttien jaar, waarvan twaalf bij KLM, waar ik Purser ben. Dit is mijn eerste termijn in de OR. De Commissie Bedrijfsfacilitair (CBF) neem ik vanuit onze fractie voor mijn rekening, daaronder valt bijvoorbeeld ook de subcommissie IPB. Daarnaast neem ik deel aan verschillende werkgroepen.’ 

Annelie Bijpost ‘Vele jaren vliegen hebben mij door alle functies aan boord geleid en in alle percentages, nu in 80%. De ko-

mende drie jaar ga ik mij inzetten om de privacy van ons korps te bewaken in de commissie AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming).’

De nieuwe KLM en KLC Ondernemingsraad

Eén van de tien fracties in de OR is de VNC-fractie, die bestaat uit zes vaste leden en drie plaatsvervangers. Daarmee is het de grootste fractie naast FNV

Grond. Op 29 mei is een nieuwe Ondernemingsraad (OR) geïnstalleerd en we stellen de nieuwe leden graag aan jullie voor.

Dank voor jullie stem en vertrouwen. Wij kijken ernaar uit om jullie voor de komende drie jaar te vertegenwoordi-gen in dit medezeggenschapsorgaan. Waar nodig zal uiteraard de samen-werking worden gezocht met Groeps-commissie 31 en het sectiebestuur van de VNC. Het is altijd mogelijk om ons te benaderen; bij voorkeur via de mail: [email protected].

Page 26: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

49 48 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

IN GESPREK MET DE LEDENRAAD

Wat karakteriseert hoe jij in de Leden-raad zit? RESPECT en weloverwogen beslissingen nemen in het belang van ons, cabineper-soneel.Ik ben ervan overtuigd dat een vakbond door en voor leden uiterst effectief is. Ik ben ontzettend trots om deel uit te mogen maken van de Ledenraad en mijn steentje bij te dragen door me met hart en ziel in te zetten voor het cabinepersoneel.

Waarom ben je in de Ledenraad gegaan? Ik heb me bij de vorige cao-ronde ver-baasd en geërgerd over de harde houding van KLM en de manier waarop de verschil-lende functiegroepen tegenover elkaar stonden.

Hoe lang zit je er al in? Sinds oktober 2018, dus ik ben nog een ‘groentje’. Maar ik leer snel. In het begin duizelde het me van de Moties, Punten van Orde, Nota’s en Resoluties. Ik keek de kat uit de boom maar nu pak ik ook de micro-foon om mijn inbreng te geven.

Wat hoop je te bereiken? Ik kan het natuurlijk niet voor ruim 9700 cabineleden goed doen, maar ik hoop voor zoveel mogelijk collega’s tot de beste arbeidsvoorwaarden te komen.

Wat valt je op in de Raad? Het gaat er formeel en respectvol aan toe: de heer en mevrouw, geen voornamen tijdens het spreken aan de microfoon. Mocht iemand zich persoonlijk aangevallen voelen, dan wordt dat direct hersteld. En ik sta elke keer versteld van de kennis, bij zowel bestuur als de leden. Alle achtergrondinformatie is niet alleen heel interessant, maar maakt vaak ook dui-delijk hoe men in het verleden tot bepaal-de beslissingen of akkoorden is gekomen.

Hoe is de relatie met onze werkgever nu?Ik hoop dat KLM onze cao-voorstellen serieus en respectvol zal behandelen en er binnen afzienbare tijd weer een mooie cao kan worden afgesloten.

Conny Talboom

Conny TalboomIs ervan overtuigd dat een vakbond door

en voor leden uiterst effectief is

FilipijnenFoto Olga Knijn

DESTINATION

Page 27: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

KLM EN KLC ACHTERGROND

51 50 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

Voor de opvang is er een heel CIRP-team, dat bestaat uit cabinecollega’s – allemaal vrij-willigers. Michelle Olij, teamcoördinator van CIRP en vrijwilligster Roos Springer vertellen over de missie en activiteiten van CIRP.Michelle kwam acht jaar geleden in contact met CIRP nadat er een incident op haar vlucht plaatsvond dat meerdere collega’s raakte. Michelles behoefte om anderen te helpen werd opgemerkt door de senior purser, een lid van CIRP, die haar vroeg of het team iets voor haar zou zijn. Inmiddels is Michelle al een aantal jaar teamcoördi-nator, een taak die zij heeft overgenomen van Titus van Mierlo. Titus heeft in 2008 het CIRP-team mede opgezet, vervolgens de leiding op zich genomen en het de jaren daarna professioneel op de kaart gezet binnen Inflight Services. Roos is ruim 10

jaar geleden geïnteresseerd en betrokken geraakt via de CIRP-informatiestand tijdens een tweebanderdag. Alle vrijwilligers krijgen een training die elk jaar wordt gevolgd door een refresher.

Allerlei meldingenCIRP komt in actie nadat er een melding is gemaakt van een incident bij het OCC en/of de Crew Service Hub. Michelle en Roos kunnen niet genoeg benadrukken dat elk crewlid dat tijdens een reis een inci-dent meemaakt, via mail of telefoon een melding kan maken bij de CSH of meteen bij het CIRP-team. Meldingen kunnen heel divers zijn: van een aardbeving op de route en beroving of ziekte/overlijden van een collega tot agressie, een ernstig zieke pas-sagier of een reanimatie aan boord.

Vaak kunnen de betrokkenen bij het inci-dent door vermoeidheid, groepsdruk of ei-gen betrokkenheid niet goed inschatten of hulp van CIRP gewenst is. Als de melding via de CSH loopt, wordt het CIRP-team ingelicht en nemen zij na drie tot vijf dagen alle betrokken cabinecollega’s contact op.

In vertrouwenDe kracht van het CIRP-team zit in de peer support: als cabinecollega kun je vertrouwe-lijk praten met een andere cabinecollega. Overigens zijn de visie en de richtlijnen van het CIRP een paar jaar geleden herzien: de focus is van de psychologische kant verplaatst naar een meer coachende kant. Hierop wordt het team uitvoerig professio-neel getraind. Het team is dan misschien wel introvert en anoniem, tegelijkertijd heeft het een cruciale rol met een duidelijke missie en grote betrokkenheid richting de cabinecol-lega’s. Het is een belangrijke schakel in een groter geheel van het opvangproces, waarin alle schakels onmisbaar zijn en een aanvul-lende functie hebben als zich een critical incident heeft voorgedaan.

CIRPPeer support bij incidenten

op de routeNet als de vliegers en het grondpersoneel kent cabinepersoneel sinds 2008 CIRP: Critical Incident Response Program. CIRP biedt collega’s

die een incident aan boord of op de route hebben meegemaakt, ondersteuning door middel van telefonische nazorggesprekken.

tekst en foto’s Nathalie Pruijs

Wil jij er zijn voor je collega’s?Het CIRP-team is al meer dan tien jaar een speciaal getraind team van vliegende collega’s dat vertrouwelijke gesprekken voert met cabinecol-lega’s die mogelijk betrokken zijn geweest bij heftige incidenten aan boord of op de route. Ze zijn voortdu-rend op zoek naar betrokken colle-ga’s die op vrijwillige basis hun mooie team willen versterken. Voor meer informatie: [email protected] en 06-30729910.

‘Cabinecollega’s kunnen vertrouwelijk praten met een andere cabinecollega’

Michelle Olij en Roos Springer

Page 28: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

53 52 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

purser zoek om te evalueren. ‘Hoezo, die zit toch vast, die kan nergens heen!’‘Nee, hij zit er niet meer.’Marcus, inmiddels weet ik hoe hij heet, heeft zich uit de tie-wraps gewurmd en is even naar het toilet gegaan. Bizar, hoe is het mogelijk! Later hoor ik dat hij dat eerder had gedaan. Waarschijnlijk heeft de combi-natie van alcohol en drugs hem zo onvoor-spelbaar en sterk gemaakt. Bij zijn stoel vind ik een aangebroken fles whisky, helemaal verstopt tussen het raam en de stoel. Aangezien hij nu rustig is, laten we alleen zijn armen geboeid. Om beurten zitten we even bij hem. Uiteindelijk valt hij in slaap. Wanneer hij door de Marechaussee van boord wordt gehaald, is het een mak schaapje geworden.Wij krijgen nog een debriefing waarbij we alles op een rijtje zetten en daarna moet ik nog een getuigenverklaring afleggen bij

de Marechaussee. Vier uur later zit ik dan eindelijk in de trein. En dat na een Guaquil.Waar ik last van heb? Dat ik het niet heb zien aankomen. Na al die jaren aan boord en mijn levenservaring, had ik het toch niet in de gaten. Mijn onderbuikgevoel heeft me in de steek gelaten. Waar ik dankbaar voor ben? Dat we het zo goed hebben gedaan aan boord, we waren een superteam. Top-pers!

Melissa Franck

‘O, wacht even, ik pak even mijn toverstaf erbij en ik tover hem zo naar Azkaban, denk ik geïrriteerd’

VLUCHTZINNIG

‘Sir, are you aware that you are talking very loud?’ De aardige passagier van 3K schreeuwt door de cabine, met zijn armen maakt hij slaande bewegingen. Ik ben verbaasd, waar komt dit gedrag opeens vandaan? Is hij misschien een voetbal-wedstrijd aan het kijken? Nee, niet dus. Dronken? Van mij heeft maar twee glaasjes wijn gehad, dus dat strookt niet met zijn gedrag. De Chinese mevrouw naast hem probeerde te slapen, maar zit nu rechtop in haar stoel en is duidelijk niet gecharmeerd van haar buurman. ‘O, sorry, sorry’, zegt onze hooligan. Ik voel iets van opluchting dat hij zich verontschul-digt, misschien was het allemaal niet zo bedoeld? Na het uitzetten van het voorge-recht komt hij uit het toilet waggelen. Dus toch dronken. Raar, was hij dat al toen hij aan boord kwam? Ik heb niets gemerkt. Naast die twee glaasjes wijn nam hij een Sprite met ijs. ‘I am sorry’, verklaart hij met dubbele tong. Hij strekt zijn armen uit. Klaar voor een groepsknuffel. Met tegenzin doen we lafjes mee.Allemaal leuk en aardig, daarna proberen we hem met zachte hand naar zijn stoel te krijgen. Maar het gaat helemaal mis, al zijn goede voornemens zijn vergeten zodra hij weer zit. Schreeuwen in de cabine, om zich heen slaan. De SP probeert hem rustig te krijgen, maar hij is niet voor rede vatbaar.‘I am afraid of him.’ De Chinese mevrouw is uit haar stoel gevlucht. Ze is overstuur, de tranen rollen over haar wangen. Ik zet haar bij deur 21 en vraag of haar vriendin even

bij haar wil gaan zitten. Vanuit de galley bekijken ze het hele gebeuren.‘What are you going to do about this? ’, vraagt de vriendin, op een manier alsof ik er zo maar een, twee, drie een eind aan kan maken. O, wacht even, ik pak even mijn toverstaf erbij en ik tover hem zo naar Azkaban, denk ik geïrriteerd.‘We try to keep him calm’, zeg ik, wat niet zo best lukt. Nadat hij de SP heeft beetgepakt en de notice of violation heeft genegeerd, is het moment gekomen om hem in de boeien te slaan. Makkelijker gezegd dan gedaan; onze herrieschopper laat zich niet zo makkelijk aan banden leggen. Met zes mensen: de captain, mijn maatje, de SP, een sterke passagier, de Co en ik weten we hem uiteindelijk de boeien om te klikken. Het is echt enorm lastig iemand te boeien als je daar geen ervaring mee hebt. Wat een sterke man. We verplaatsen hem naar de eerste rij in de economy class en maken zijn benen vast aan de stoel met tie-wraps. Hij blijft luidruchtig en storend. Wat nu?‘Ik ga wel even naast hem zitten, Misschien wil hij een film wil kijken of zo en houdt dat hem rustig’, stel ik voor. Film kijken wil hij niet, hij vertelt me liever dat hij mij dom vindt, dat ik het allemaal niet snap en brabbelt een beetje over een conferentie waar hij heen moet. Even later stelt hij voor om mij eens lekker te verwennen zodra we geland zijn en dat we maar snel een hotelkamer moeten gaan zoeken. ‘You are so pretty!’‘Waar is die meneer gebleven?’, vraagt het maatje uit de middelste galley als ik de

In de boeien

foto

Gre

en Ch

amele

on

Page 29: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

INTERVIEW

55 54 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

ACD (Alveolaire Capillaire Dysplasie) is een zeer zeldzame longafwijking, waarbij de bloedvaten geen zuurstof kunnen opnemen en dus ook niet door het lichaam kunnen transporteren. Sommige artsen herkennen de ziekte vaak niet, waardoor de diagnose niet altijd goed wordt gesteld. transavia-col-lega en VNC-lid Jessica Anderson en haar partner Mathijs Lourens verloren hun doch-tertje Myla aan de tot nu toe ongeneeslijke ziekte en richtten de Stichting ACD op. De bedoeling is om meer aandacht te vragen voor onderzoek.

Vier weken knokkenVanaf de geboorte van Myla was het al mis. Zij werd drie-en-een-half jaar geleden ge-boren en direct naar het Sophia Kinderzie-kenhuis gebracht. Daar overleed ze na vier weken knokken. Soms overvalt het verdriet haar ouders nog enorm – bij het zien van een foto of dingen die ze op straat tegenkomen. Het verdriet om je eigen kind is zo eigen, zo anders. Toekomstplannen vallen in duigen; de toekomst die je samen hebt gepland, is in één klap weg.

Drie kinderenMyla is de middelste in het gezin van Jessica en Mathijs, tussen haar broer Alec en zusje

Liva, die later werd geboren. Welke rol speelt Myla nu in hun leven? ‘Vijf dagen na haar overlijden was Myla nog thuis en lag ze in haar eigen wiegje. Alec was toen nog geen drie en wij moesten hem vertellen dat Myla wel thuis was, maar niet meer leefde. Hij had alle verdriet van dichtbij meege-maakt en hij had recht op het hele verhaal. Soms zegt hij nog: ik wou dat Myla er nog was, dan kon ze met ons meespelen. Hij be-seft dat ze nu ouder zou zijn geweest en dat ze meer had gekund dan Liva nu. Alec zegt ook altijd dat hij twee zusjes heeft. Voor Liva is iedere baby nu Myla, maar als ze ouder is, zullen we haar zeker vertellen dat zij de jongste is en dat ze nog een oudere zus heeft.’

Praat erover‘Al heel snel begonnen we ons verhaal te vertellen. We lieten mensen weten dat we graag praten over onze kinderen, maar ook dat het echt oké is om over een overleden kindje te praten. Mensen denken vaak dat er een taboe op rust, maar negen van de tien keer is dat helemaal niet zo.’ Jessica: ‘Zaterdags werkte ik op het BMC. Daar gaf de ene collega een dikke knuffel en de ander liep met een grote boog om me heen. De boodschap die ik mee wil geven

ACDEen zeer zeldzame ziekte

Een transavia-collega en haar partner verloren hun pasgeboren dochtertje Myla aan een zeer zeldzame ziekte. Dat is al ruim drie jaar geleden, maar omdat haar ouders voor haar een stichting hebben opgericht en een boek

hebben geschreven, leeft Myla in hun harten voort.

tekst Angela Visser

is: als je geen houding vindt, is dat echt niet erg, maar als je het erover wilt hebben, begin er dan vooral over. Ik praat er elke vlucht wel over. Ik weet niet hoe de ander zal reageren en we zijn natuur-lijk aan het werk, dus ik tast altijd af of het kan of niet. Ik zou alle collega’s willen zeggen: sta eens wat vaker stil bij je directe omgeving. Kijk ondanks alle drukte ook eens om je naar je collega, je ouders of wie dan ook.’ HerinneringenMathijs heeft een boek over het gebeurde geschreven: Myla, een verhaal over hoop, geloof en liefde. Het is uitgegeven voor de stichting ACD. ‘Het is niet zomaar een boek, het is mijn leven. Meer een dagboek eigenlijk. Ik ben in het vliegtuig begonnen met schrijven om geen dingen te vergeten, omdat ik merkte dat ik dingen begon kwijt te

raken. Als ik ze opschrijf, houd ik de herinne-ringen beter vast. Het boek is voor Jessica, voor Alec, voor vrienden en familie die niet wisten wat er allemaal door ons heenging en wat wij meemaakten, en voor Liva die er later bij is gekomen.’Ook een professor van het Sophia Kinder-ziekenhuis, de manager van het Ronald McDonald Huis, de uitvaartbegeleidster en Jessica hebben aan het boek meegewerkt.

Een goede bestemming‘Toen het boek af was, is de stichting ont-staan. We hebben een website gemaakt, zo-dat het verkocht kon worden. Het is nooit het doel geweest om er geld mee te verdienen, dus we zochten een goede bestemming voor de opbrengsten.In Nederland was er ook nog niets voor de ziekte ACD, terwijl in Amerika de stich-ting ACDA bestaat, waar alle wereldwijde

‘We lieten mensen weten dat het echt oké is om over een overleden kindje te praten’

Page 30: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

INTERVIEW

56 VNC MAGAZINE / 4 / 2019VNC MAGAZINE / 4 / 2019

57

Geboren 9 juni Amarins Tresa, dochter van Miranda

Visser en Wouter Beekman

2 juli Jaxx Rudy, zoon van Melissa en Ricco van der Starre

25 jarig lidmaatschap 1 juli Karin Kion-Roelofs

8 augustus Julia van Harten 8 augustus Michael Huber 9 augustus Jolanthe van Zadelhoff22 augustus Barbara Bregman22 augustus Monique Mulder22 augustus Nicci Schölvinck29 augustus Linda Jooris29 augustus Nicole Londeman-Tiggelovend

1 september Ellen van der Beek 5 september Monique Boes 5 september Caren Boogaarts 5 september Leila Harders 5 september Conny Immink12 september Claudia de Wolff12 september Fiona Akalouar-Pen12 september Albertina Balzani12 september Manuela Dewaide-Trimbos26 september Jos Booster-Keijzer26 september Ilse Jansen26 september Jacqueline Scherpenzeel26 september Marleen Wiltenburg-Kunst

40 jarig lidmaatschap18 juli Mienke van Beusekom27 juli Corrinne van der Post29 juli Jacqueline Schut-Jacobs

1 augustus Lucy Sinnema 6 augustus Roos van der Beek17 augustus Conny van der Plas-van der Linden20 augustus Caroline Dop27 augustus Alide Verweij27 augustus Ria Wortel

3 september Audrey de Jonge-Findlay 7 september Conny Hudson-Garnier 7 september Els Mau Asam-van Trikt

Pensioen14 mei Mieneke van Beusekom20 mei Youandi Coors

1 juni Marja van Nierop

PERSOONLIJK

informatie van kindjes binnenkomt. In Enge-land is er een foundation center dat een sa-menwerking onderhoudt met Amerika. Sinds kort is er dus ook in Nederland een stichting: Stichting ACD. Het is de bedoeling dat we zoveel mogelijk informatie met elkaar delen, zoals methodes om ACD op te sporen.’

Moeilijke diagnose‘Er zijn in Nederland niet veel artsen geïn-teresseerd in ACD, waarschijnlijk omdat de ziekte relatief onbekend is. Het is niet binnen een jaar opgelost, maar op onze manier dragen we een steentje bij. Artsen herken-nen ACD niet altijd en daarom is onderzoek heel belangrijk, zodat een lange lijdensweg bespaard blijft.We zijn in contact gekomen met een re-clamebureau, via de Peter J. Legro Award (transavia). Met hen hebben we een plan van aanpak gemaakt. Zij werken elk jaar een aantal uur pro bono en hebben besloten ons te helpen. Uiteindelijk willen we over 2,5 jaar 50.000 euro bij elkaar hebben om een serieuze

push te kunnen geven aan onderzoek naar ACD. Dat geld gaat dan naar het Erasmus MC/Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam.’

Marathons Mathijs heeft inmiddels meerdere mara-thons gelopen, waarbij hij bijna letterlijk de longen uit zijn lijf rent. Alle donaties die binnenkomen voor, tijdens en na de hardloopevenementen zullen gebruikt worden voor het uiteindelijke streefbedrag voor onderzoek. ‘We zoeken nog lopers voor de Dam tot Dam-loop op 22 septem-ber 2019 (16 km). Deelnemers kunnen een bepaald bedrag inleggen om voor ons te lopen.’ Opgeven kan door contact op te nemen met Jessica en Mathijs via face-book, Instagram (stichtingacd) of email: [email protected]. De lopers rennen in herkenbare T-shirts van Stichting ACD, met een foto van Myla in de vorm van een vlinder erop. Zowel shirt als boek krijgen de deelnemers cadeau.Meer informatie of het boek bestellen? Kijk op Stichtingacd.nl.

foto Rita Zovanyi

Page 31: EEN EEUW KLM - vnconline.nl · 1919 is een bijzonder jaar… Mijn oma ziet het levenslicht op 28 juni en de ’Luchtvaart ... 40 KLC En Route 52 Vluchtzinnig Rubrieken 6 Goed gevonden

Botox

Fillers

Plasmage

Ooglidcorrectie

Easy Cosmetics, opgericht in 2005,

is een toonaangevende kliniek voor

cosmetische geneeskunde in

Amsterdam.

De kliniek biedt behandelingen aan als

Botox, fillers en ooglidcorrecties. Hierbij

wordt gebruik gemaakt van de nieuwste

technieken en kwalitatief hoogstaande

producten waarvan is aangetoond dat ze

het gewenste resultaat bieden.

vnc-easy cosmetics 190718.indd 1 18-07-19 11:30