Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman...

38
Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010

Transcript of Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman...

Page 1: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Duurzame activering van bijstandsgerechtigden

Sarah CarpentierCentrum voor Sociaal Beleid Herman DeleeckStuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010

Page 2: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

2

1. Project lokale sociale cohesie2. Onderzoeksvraag 3. Decentraal activeringsbeleid

- Lokale bevoegdheden- Voorlopige resultaten enquête- Indicatoren voor verdere analyse

4. In de nabije toekomst

Overzicht presentatie

Page 3: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

3

1. Project lokale sociale cohesie

• Indicatoren voor sociale cohesie op lokaal niveau (IWT)interdisciplinair onderzoeko.l.v. Marc Hooghe (KuLeuven) - Politologen (KULeuven)- Criminologen (UGent) - Economen (VUB - MICE)- Sociologen (Universiteit Antwerpen - CSB)www.socialcohesion.eu

Focus op OCMW als actor van sociaal beleid

Page 4: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

4

2. OnderzoeksvraagWat zijn de determinanten van duurzame activering van bijstandsgerechtigden

• Deelvragen1) Impact decentraal activeringsbeleid van OCMW’s- In welke mate is het activeringsbeleid tussen

OCMW’s verschillend? En wat zijn de determinanten hiervan?

- Is er een impact van het OCMW-beleid op de (duurzame) tewerkstelling van bijstandsgerechtigden, controlerend voor andere kenmerken ?

2) Wie heeft welk traject naar betaalde arbeid?- Wie stroomt naar welke maatregel uit? - Welke trajecten na een maatregel?

Page 5: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

5

2. Onderzoeksvraag

• Kwantitatief onderzoek• Data

Gemeentelijk OCMW-beleid en socio-economische context, o.a. - POD mi - Eigen enquête bij Vlaamse OCMW’s (2006)- Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale BeschermingIndividuele trajecten - Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming:

steekproef1/3de van de bijstandsgerechtigden in 2004/2005, trajecten in en uit arbeidsmarkt, sociale bescherming en bijstand tot 2008

Page 6: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

6

3. Lokaal activeringsbeleid

• In welke mate is OCMW-beleid verschillend?• Kunnen we verschillende types van

activeringsbeleid onderscheiden? (work-first versus human capital investment en varianten hiervan)

• Welke factoren bepalen de activeringsstrategie van ocmw’s? - Lokale behoeften (aard van bijstandspopulatie

en/of socio-economische context)- Lokale preferenties (politieke voorkeur)- Financiële en institutionele capaciteit

Page 7: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

7

• Matig tot sterk gedecentraliseerd

- Nationaal wettelijk kader • Leefloon en equivalent leefloon• Positieve en negatieve incentieven van het

activeringsbeleid• Verzekeren van menselijke waardigheid

- Administratieve uitvoering: OCMWs • Grote autonomie en appreciatiebevoegdheid• Supplementaire initiatieven om menselijke

waardigheid te garanderen naar eigen inzicht & conform de lokale behoeften

3.1. Lokale bevoegdheden

Page 8: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

8

- Gedeelde financiering• Leefloon (50-65%)• Tewerkstellingsmaatregelen (ifv maatregel)• Aanvullende steun: volledig lokaal

Voornaamste lokale bevoegdheden: - Generositeit (aanvullende steun)- Conditionaliteit (werkbereidheid en vrijstelling)- Activering (training & tewerkstelling)- Welzijnstraject

3.1. Bevoegdheidsverdeling

Page 9: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

9

3.2. Enquête

• Focus op uitvoeringspraktijk in 2006• Respons van 60%

183 Vlaamse OCMW’s (3 anoniem)representatief naar gemeentegrootte & provincie

Page 10: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Inschrijving VDAB (niet-vrijgestelden), 2006

92%

1%

1%

3%

3%

Alle

Enkel jongeren met GPMI

Alle personen met GPMI metarbeidstraject

Enkel personen jonger dan 55jaar

Andere (vooral combinatie vanvorige)

Page 11: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Norm voor werkbereidheid, 2006

8596

154

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Minimale norm Maximale norm

Ja

Nee

Page 12: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

12

o.a.Welke norm • 3 werkzoekingsbewijzen per week (inclusief

sollicitatiebewijzen)• 8 vacatures per maand • Afhankelijk van de cliënt• Meewerken met begeleiding werkwinkel• 5 sollicitaties per maand en bij 5 interimbureaus vacatures

opvragen • 2 sollicitatiebewijzen per maand• 2 interimkantoren en 4 sollicaties per maandVoor wie • Iedereen • Enkel voor personen met sanctie van de RVA• Enkel voor personen met gpmi

Voorbeelden minimale norm

Page 13: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

13

• Vrijstelling omwille van gezondheids- en billijkheidsredenenbij 60% van de OCMW’s een schatting

• Gebruik van geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie Bij 40% van de OCMW’s een schatting96% van OCMW’s voor jongeren – leefloon 46% van OCMW’s voor volwassen- leefloon29% van OCMW’s voor jongeren- eq leefloon21% van OCMW’s voor volwassenen- eq leefloon

• Begeleiding bij externe tewerkstelling art.60: varieert van geen begeleiding tot wekelijks

Page 14: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Nazorg na tewerkstellings- of activeringsmaatregel, 2006

14%

17%

16%

46%

6% 1%NVT

Geen

Via andere organisaties

OCMW zelf

Combinatie OCMW & andereorganisaties

Andere

Page 15: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Organisatie toeleiding naar tewerkstelling, 2006

3%

36%

18%2%

41%

Aparte dienst

Samenwerkingsverbandandere OCMW’s (ev. derden)

Samenwerkingsverband metderden (enkel voor uwOCMW)

Takenpakket maatschappelijkwerker

Andere situatie

Page 16: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Toekenning van het leefloon, 2006

1% 4%5%

81%

3%5%

2%

2 maand

3 maand

6 maand

Jaar

Onbepaalde duur

Afhankelijk van cliëntsituatie

Andere

Page 17: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

17

- Samenstelling van de bijstandspopulatie- Aantal

% personen met ll of eqll t.o.v. de actieve bevolking (zie kaart)

- Profiel van de bijstandspopulatie- Aandeel personen met equivalent leefloon (tov leefloon +

equivalent leefloon)- Aandeel jongeren (18-24 jaar) - Aandeel vrouwen - Aandeel alleenstaanden

3.3 Indicatoren

Page 18: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Percentage bijstandsgerechtigden tov beroepsactieve bevolking (18-64 jaar)

Page 19: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

19

3.3. Indicatoren

• Activeringsbeleid - Generositeit

Gemiddeld bedrag van aanvullende steun per bijstandsgerechtigde (ll + eqll (+ twstmr))

- Activeringsdruk% bijstandsgerechtigden (ll + eqll) toegeleid naar federale activeringsmaatregelen in de loop van een jaar (zie kaart)% van de geactiveerden toegeleid naar art. 60

- Diversiteit van gehanteerde maatregelen in de loop van een jaar (zie kaart)

Aantal gebruikte maatregelen - % Gesanctioneerden in de loop van een jaar

Page 20: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Activeringsdruk

Page 21: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Diversiteit van de maatregelen

Page 22: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

22

3.3. Indicatoren

• Activeringsbeleid - Opleidingsdruk

% bijstandsgerechtigden toegeleid naar studie met voltijds leerplan

- Duur tot uittrede uit (equivalent) leefloon• Onbepaalde uitstroom• Uitstroom naar betaalde arbeid

Page 23: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

23

3.3. Indicatoren

• Institutionele capaciteit - Gemeentegrootte- Behoort tot cluster

• Politieke aansturing - Kleur van de voorzitter van het OCMW

• Financiële situatie OCMW- Bedrag van de gemeentelijke toelage per

bijstandsgerechtigde - jaarrekening OCMW

Page 24: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

24

3.3. Indicatoren

• Socio-economische context - Werkloosheidsgraad (Arbeidsrekening)- Jobratio (Arbeidsrekening)- Beschikbare vacatures voor laaggeschoolden

(VDAB)

Page 25: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

25

Uitdaging om meer zicht te krijgen op de manier waarop ocmw’s lokale autonomie invullen & determinanten hiervan

Dilemma: tussen lokale autonomie en universalisme

Verdere ontwikkeling van adequate cijfers met aandacht vooropleiding en traininghoe omgaan met kleine gemeentes

Page 26: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

26

• Trajecten uit de bijstand in België (naar betaald werk)

• Beschrijvend paper - Belgische bijstand - Kaarten die OCMW-beleid in kaart brengen

• Studiedag naar de OCMW’s in het voorjaar

4. In de nabije toekomst4. In de nabije toekomst

Page 27: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Diversiteit van maatregelen

Page 28: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

28

Bedankt voor je aandacht!

Vragen, suggesties, opmerkingen?

[email protected]/2655400

Page 29: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

29

Vlaamse

gemeentes Gemeentes

enquête Gemeentegrootte N % N % Index ≤ 10000 89 28,9 43 23,9 0,8 > 10000 & ≤20000 135 43,8 80 44,4 1,0 > 20000 & ≤40000 69 22,4 47 26,1 1,2 > 40000 & ≤100000 12 3,9 8 4,4 1,1 > 100000 3 1,0 2 1,1 1,1 Totaal 308 100 180 100 Provincie N % N % Index Antwerpen 70 22,7 45 25,0 1,1 Vlaams-Brabant 65 21,1 38 21,1 1,0 West-Vlaanderen 64 20,8 41 22,8 1,1 Oost-Vlaanderen 65 21,1 33 18,3 0,9 Limburg 44 14,3 23 12,8 0,9 Totaal 308 100 180 100 1,0

Page 30: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.
Page 31: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Table 1: Statute as know at the federal social assistance administration at the month after exit N %

Student integration contract 15 0.3

Social employment programme (Article 60) 753 13.8

Other social employment programme (Activa, Article 61, …) 45 0.8

Other 4657 85.1

Total 5470 100.0

Source: Data Warehouse Labour market and social security, own calculations. Table 2: Mean and median duration of first welfare spell by participation in a social employment programme Social employment programme N Mean duration Median duration

No 5379 9.2 4

Social employment programme (Article 60) 753 9.5 8

Other social employment programmes 45 14.4 15

Total 6177 9.3 5

Source: Data Warehouse Labour market and social security, own calculations.

Page 32: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Figure 1: Kaplan-Meier survival estimate for the first spell (including breaks of two months) for the 2004 entrants by social employment programme after exit

0.0

00

.25

0.5

00

.75

1.0

0

0 10 20 30 40analysis time

no program social employment program

other program

KM survival estimates, by program after exit

Source: Data Warehouse Labour market and social security, own calculations.

Page 33: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Figure 1: Kaplan-Meier survival estimate for the first spell (including breaks of two months) for the 2004 entrants

0.00

0.25

0.50

0.75

1.00

0 10 20 30 40analysis time

KM survival estimate

Staying after % 6 months

42. 1

12 months

25.6

18 months

18.1

24 months

14.9

30 months

11.6

36 months

10.13

Source: Data Warehouse Labour market and social security, own calculations.

Page 34: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Table 1: Mean and median duration of first welfare spell by socio-economic characteristics N Mean duration Median duration

Total 6177 9,3 5

Sex 1 January 2004

Man 2335 7.5 4

Women 2950 10.0 5

Missing 892 11.8 7

Age in 2004

25-34 2573 8.1 4

35-44 2118 9.4 5

45-55 1486 11.3 6

Nationality at birth

Other nationality - Belgian nationality acquired before January 2007 1335 10.6 6

Other nationality 1299 11.8 8

Belgian nationality 3536 7.9 4

Missing 7 14.9 10

Household type1 on 1 January 2004

Lone person 1187 6.8 3

Couple (married or cohabitating) without children 649 10.3 7

Couple (married or cohabitating) with children 1833 9.8 6

Lone parent family 651 7.6 3

Child in a family2 (lone person) 409 9.8 6

Other family 556 9.3 5

Missing 892 11.8 7

Region at entry

Brussels region 1354 12.0 8

Walloon region 2261 10.5 6

Flemish region 2562 6.7 3

Source: Data Warehouse Labour market and social security, own calculations.

1 Data are based on the household type according to the National Register at 1 January 2004. 2 This category may include a son (e.g. aged 40) living together with his mother/father.

Page 35: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Spell1

l

Spell2

Welfare agency 2

Person 1

Spell1

Person 3

Spell1 Spell1

Person 2 Person 1

Spell2

Welfare agency 1

Person 2

Spell1

Page 36: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

Individuele kenmerken- Geslacht, lft, natio, hhtype, arbeids-verleden- Duur- Deelname maatregel

Gemeente-kenmerken- Socio-economische context - Activeringsbeleid OCMW

Duur tot tewerkstelling Duur van tewerkstelling

Page 37: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.
Page 38: Duurzame activering van bijstandsgerechtigden Sarah Carpentier Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Stuurgroep activering (VVSG) – 9 maart 2010.

38

Samenwerking ifv socio-professionele inschakeling,2006

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Gem so

c dien

st

Gem d

ienst

WW

VDAB

Inte

rim

Besch

wpl

Privé

Socec

vzw

Basise

d

Vwond

H Ndl

Ja Nee NVT