Duurzaam perspectief! - NMCX Centrum voor Duurzaamheid€¦ · uniek. Websites voor smartphone en...

Duurzaam perspectief!

JAARVERSLAG NATUUR EN MILIEU CENTRUM HAARLEMMERMEER

NMCH - CENTRUM VOOR DUURZAAMHEID

2013

NMCH verbindt partners voor een duurzamer Haarlemmermeer en omgeving

Jaarverslag NMCH, Centrum voor Duurzaamheid 2013 2


Duurzaam

perspectief!

JAARVERSLAG NATUUR EN MILIEU CENTRUM HAARLEMMERMEER

NMCH - CENTRUM VOOR DUURZAAMHEID

2013

NMCH verbindt partners voor een duurzamer Haarlemmermeer en omgeving


INHOUD 1. MISSIE: DUURZAAM LEVEN EN WERKEN ......................................................... 8

2. COMMUNICATIE ............................................................................................. 10

3. BEDRIJVEN EN ORGANISATIES ....................................................................... 14

4. VOLWASSENEN .............................................................................................. 20

5. KINDEREN ....................................................................................................... 26

6. JONGEREN ...................................................................................................... 32

7. ORGANISATIES ................................................................................................ 40

8. FINANCIEN ...................................................................................................... 42

COLOFON................................................................................................................ 44


‘HET BORRELT EN BRUIST’ NMCH zit in de lift. Het borrelt en bruist om ons heen en wij spelen in dat geborrel en gebruis steeds meer een prikkelende en verbindende rol. Het onderwijs is hier een goed voorbeeld van. Scholen nemen graag deel aan onze educatieprojecten. Door het aanbod steeds te vernieuwen weten we de aandacht vast te houden en te verbreden. Ook dit jaar bereikten we weer duizenden kinderen en jongeren, en via hen vaak hun ouders of wijkgenoten. Vooral in het voortgezet onderwijs leggen we contacten met het bedrijfsleven, de overheid en maatschappelijke organisaties. Zo komen vernieuwende educatieve projecten van de grond, waarbij we gebruik maken van moderne middelen als apps en QR-codes. Partners uit het bedrijfsleven zijn onmisbaar, zowel financieel als inhoudelijk. Bij vrijwel elk project zijn bedrijven (van klein tot groot) betrokken, in de vorm van sponsoring, meedenken, educatie, acties en/of duurzaamheidsmaatregelen in de bedrijven zelf. Bewoners van Haarlemmermeer en omliggende gemeenten weten we te binden met thema-avonden, het jaarlijkse Groene Loper Festival en maandelijkse Repair Cafés. Onze spraakmakende en succesvolle Winst uit je Woning-projecten voor opwekking en besparing van energie, met ongekend hoge deelname van huiseigenaren, hebben landelijke belangstelling gewekt. Om dit allemaal blijvend voor elkaar te krijgen is aan eind van dit verslagjaar energie gestoken in ons vrijwilligersbeleid. Door meer vrijwilligers aan te trekken en aan ons te binden, maken we onze hoge ambities beter waar en werken we bovendien ook sociaal duurzaam. Inmiddels is gebleken dat diverse mensen via onze vrijwilligersfuncties de kans krijgen om terug te keren in het arbeidsproces. Door al deze positieve ontwikkelingen gaan we in 2014 uitkijken naar een nieuwe jas, zowel wat betreft uitstraling als accommodatie, samen met partners voor een duurzamer Haarlemmermeer en omgeving. Arjanne Lagendijk, directeur


1. MISSIE: DUURZAAM LEVEN EN WERKEN

WAT WILLEN WE BEREIKEN Het Natuur en Milieu Centrum Haarlemmermeer is een stichting, opgericht door bedrijven en gemeente, die de overtuiging heeft dat duurzaamheid loont, de leefkwaliteit vergroot en innovaties aanjaagt. Wij willen bereiken dat duurzaamheid vanzelfsprekend is: thuis, op school en op het werk. Daarbij is het essentieel om goed gebruik te maken van de technologische vooruitgang. In de ideale wereld volgens het NMCH houdt iedereen rekening met het welbevinden van mens en milieu, nu en in de toekomst. Het NMCH stelt zich ten doel om hieraan een aanzienlijke bijdrage te leveren door met (intermediairs van) partijen (inwoners, bedrijven, scholen en maatschappelijke organisaties) een uitnodigend duurzaam handelingsperspectief te creëren voor de dagelijkse werken leefomgeving.

CENTRALE UITGANGSPUNTEN Bij al onze werkzaamheden en projecten gaan we uit van de behoefte van de klant of doelgroep, en stimuleren we de doelgroep tot een actieve participatie. We zoeken naar verbinding van verschillende doelgroepen bij een activiteit, waarbij het accent ligt op samenwerking en aansluiting bij bedrijven in de omgeving. We zorgen ervoor dat onze inspanning in verhouding staat tot het verwachte resultaat. Effectiviteit van onze inzet staat centraal. We maken zoveel mogelijk gebruik van reeds ontwikkeld materiaal, uit binnen- en buitenland. Wel selecteren we het geschikte materiaal. We passen het aan aan de lokale situatie voor een specifieke doelgroep vanuit expertise over inhoud en methodiek.

HOE PAKKEN WE HET AAN Het NMCH heeft een basisfunctie binnen het duurzame krachtenveld. Voor inwoners, scholen, verenigingen en bedrijven heeft het NMCH drie kernfuncties:

- Loket en communicatie: Informatie en advies verstrekken aan inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties, voorlichting geven aan groepen, ideeën presenteren, een duurzame leef- en werkstijl stimuleren.

- Verbinden en stimuleren: Groepen mensen (volwassenen, jongeren, kinderen), individueel of binnen organisaties, enthousiast maken voor de toepassing van duurzaamheid, zowel in gedrag als in maatregelen, proactief en in samenwerking met partners.

- Coördinatie en regie van educatieprojecten: Met scholen en bedrijven projecten organiseren voor kinderen en hun omgeving, gericht op bewustwording en handelingsperspectief.

WAT IS ONZE INPUT De financiering van het NMCH is vooruitstrevend, door de combinatie van publieke en private financiering. De founders Meerlanden, Rabobank regio Schiphol en Ymere dragen aanzienlijk bij in de financiering van projecten, en hanteren daarvoor net als de gemeente bedrijfsspecifieke afspraken. In 2013 is eraan gewerkt om bijdragen van derden te verbreden en het aandeel van de gemeente in de totale financiering te laten afnemen. Dit is gelukt. In 2013 zijn de overige bijdragen bijna verdubbeld ten opzichte van de raming in de begroting.


Behalve dat onze input groter is dan geraamd, is onze werkwijze ook in 2013 veel efficiënter geworden. Het aantal projecten waarin wij samenwerken met doelgroepen neemt toe. Daarbij is onze rol, geheel in lijn met onze basisfunctie, het nemen van initiatief, en wordt het leeuwendeel van de werkzaamheden uitgevoerd door andere partijen. Ons netwerk van samenwerkingspartners en daarmee ons aantal initiatieven groeit sterk.

ONZE BELANGRIJKSTE ACTIVITEITEN EN SUCCESSEN 2013 was het jaar dat wij onze loketfunctie hebben uitgebouwd. In totaal werden we 720 keer benaderd met vragen en waren er 18.000 websitebezoekers. Met de doelgroepen hebben we een groot aantal projecten uitgevoerd. In totaal waren dit 37 projecten. Het meest spraakmakende project was Winst uit je Woning. Naar aanleiding hiervan hebben in 2013 honderden huishoudens het initiatief genomen voor energiebesparing. Maar ook het Groene loper festival is zeer positief beoordeeld, en met de vernieuwende projecten met het VO zijn we landelijke koploper. Het Basisonderwijs heeft in 2013 een belangrijke omslag gemaakt van groen naar duurzaamheid. En ten slotte zijn we partner of initiator van tal van initiatieven voor maatschappelijke organisaties en bedrijven.

WAT BETEKENT DIT VOOR ONZE DOELGROEPEN EN DE MAATSCHAPPIJ Concrete gedragsverandering bij doelgroepen is afhankelijk van veel factoren, die wij niet allemaal kunnen beïnvloeden. Maar door samen te werken en aan te haken op andere activiteiten in de duurzaamheidsketen kunnen we hieraan een concrete bijdrage leveren. Wij zien om ons heen het enthousiasme en de motivatie groeien van jongeren, agrariërs, bedrijven en instanties om duurzamer te wonen en te werken. Behalve de benoembare concrete resultaten in de Monitor Ruimte voor Duurzaamheid zijn de effecten hiervan vaak nog niet direct meetbaar. Ongetwijfeld zullen deze niettemin in de toekomst leiden tot een duurzamer Haarlemmermeer en omgeving. Belangrijke resultaten van 2013 zijn: - Het energiegebruik in Hoofddorp-oost, waar wij een zonne-energie-actie hebben gedaan, is

enorm gedaald. - Honderden woningen in Haarlemmermeer worden in 2014 geïsoleerd. - Met 7 basisscholen scholen werken aan het programma Groene Kapstok, gericht op het

verduurzamen van het basisonderwijs. - Bedrijventerreinen in de regio Haarlemmermeer zijn geïnformeerd over de toepassing van

CO2-reductie en kosten van besparende, duurzame maatregelen.

- In delen van Haarlemmermeer hebben informatiebijeenkomsten of acties plaatsgevonden

met de onderwerpen als duurzaam voedsel, energiebesparing, biodiversiteit, etc.

- Meer dan 80% van de basisscholen heeft meegedaan aan lessen of projecten over

duurzaamheid en biodiversiteitsthema’s, waarbij er in dat jaar meer dan 28.287

leerlingcontacten zijn geweest.

- In het voortgezet onderwijs hebben veel aansprekende projecten plaatsgevonden in

samenwerking met bedrijven en maatschappelijke organisaties.

- Het Groene Loper festival heeft 2.000 bezoekers getrokken. Wegens succes vragen veel

partijen een herhaling in 2014.

- Bewoners zijn actief en passief geïnformeerd, en vele vragen zijn beantwoord.


2. COMMUNICATIE

1. We willen dit bereiken Wij willen bereiken dat bewoners, scholen, bedrijven en instanties op ons loket terechtkunnen met vragen en initiatieven over biodiversiteit en duurzaamheid. We willen daarbij actief informeren over breed toegankelijke duurzame activiteiten, mogelijkheden om samen te werken en zich te verbinden met experts in de regio.

2. Daarom hebben we dit gedaan Wij hebben de advies- en informatievoorziening verder ontwikkeld en actief de sociale media ingezet. We hebben onze website aangepast voor mobiel gebruik (smartphones en tablets) en onderhielden nauwe contacten met de media. In 2013 ontwikkelden we visiedocumenten over duurzaamheidseducatie voor het basis- en voortgezet onderwijs en vertaalden we deze naar informatiebrochures voor de doelgroep. En natuurlijk zaten we klaar achter de telefoon en de pc om vragen te beantwoorden, bewoners in te schrijven voor diverse acties en te verwijzen naar partners in duurzaamheid.

3. Met het volgende resultaat Veel bewoners, bedrijven en vrijwilligers en medewerkers van organisaties hebben het NMCH kunnen vinden als zij geïnformeerd wilden worden over lopende acties, initiatieven of activiteiten. Dit heeft ertoe geleid dat zij actief deelnamen aan de activiteiten, een gerichte bijdrage konden leveren en/of zelf duurzame maatregelen hebben genomen.


Overzicht cijfers 2013 Loket 720 telefonische vragen van bewoners, bedrijven en scholen

en 250 vragen per email.

Mediacontacten 19 persberichten.

Websites Reguliere website: ruim 15.000 bezoekers, waarvan 10.000 uniek. Websites voor smartphone en tablet: 3.000 unieke bezoekers. Aparte website Winst uit je Woning: 3.000 bezoekers, waarvan 2.300 nieuw.

Digitale nieuwsbrief 4 keer uitgebracht naar 1.200 abonnees.

Interactie Facebook 158 volgers. Twitter 179 volgers.

Inspireren en stimuleren Brochure voor alle scholen primair en voortgezet onderwijs in de gemeente.

4. Toelichting initiatieven a. Loket Het zijn van een ‘loket voor natuur, milieu en duurzaamheid’ is een kernfunctie. Vandaar dat communicatie onze ‘core business’ is. We brengen partijen bij elkaar, beantwoorden vragen, helpen mensen verder, etcetera. Ook voor vragen over duurzaamheid die activiteiten van samenwerkende organisaties betreffen zijn we het eerste aanspreekpunt. Zo hebben we vele vragen van bewoners kunnen beantwoorden uit Graan voor Visch, waar Ymere en Meermaker zonnepanelen plaatsen. In 2013 telden we 720 telefonische vragen van bewoners, bedrijven en scholen die we konden beantwoorden. Bewoners vroegen vooral naar energiebesparing (isolatie), duurzame energie, e-palen en mogelijke subsidies. Scholen belden ons naar aanleiding van het educatieve aanbod. Bedrijven wilden meer weten over samenwerking of over promotie van hun duurzame product of dienst. Daarnaast beantwoordden we 250 vragen per e-mail (naast de honderden aanmeldingen voor bijvoorbeeld subsidieregelingen).

b. Mediacontacten Over aandacht in de media heeft de organisatie niet te klagen. De 19 persberichten in 2013 werden lokaal en regionaal uitstekend geplaatst en verschillende projectleiders hebben op de radio onze activiteiten toe kunnen lichten. c. Websites De NMCH-website trok ruim 15.000 bezoekers (in 2012 13.000), waarvan 10.000 uniek (in 2012 8.500). De aangepaste websites voor smartphone en tablet trokken samen 3.000 unieke bezoekers. Voor de campagne Winst uit je Woning (voor het promoten van energie besparen en zelf opwekken) werd in 2012 een aparte website gemaakt, die in 2013 3.000 bezoekers trok, waarvan 2.300 nieuw. d. Digitale nieuwsbrief


De digitale nieuwsbrief, die we gebruiken om relaties te attenderen op ons nieuws, en waarmee we hen naar onze website leiden, ging 4 keer uit naar 1.200 abonnees. e. Interactie Wij werken vraaggericht en beluisteren de media (papier en digitaal) om adequaat in te spelen op trends. Organisaties die op hetzelfde terrein werkzaam zijn, benaderen we als partners. We trekken vervolgens samen op door slim gebruik maken van elkaars capaciteit en middelen, (gratis) online platforms en sociale media. Om ervoor te zorgen dat communicatie beklijft maken we zoveel mogelijk gebruik van interactie. Wie eenmaal heeft meegepraat of meegedaan, heeft vanaf dat moment een relatie met de organisatie en wordt waar dat kan bij activiteiten betrokken. Op Facebook hadden we aan het eind van het verslagjaar 158 volgers. Op Twitter 179.

f. Inspireren en stimuleren Telkens opnieuw brengen we Haarlemmermeer als ‘duurzaamheidskoploper’ over het voetlicht, en benutten we kansen om over de vele activiteiten te communiceren. We inspireren steeds meer partijen om mee te doen, en veroorzaken een domino-effect, zodat duurzaamheid zich over de regio uitspreidt. We ontwikkelden brochures met het educatieve aanbod. Deze stuurden we toe aan alle scholen voor primair en voortgezet onderwijs in de gemeente Haarlemmermeer.


3. BEDRIJVEN EN ORGANISATIES

1. We willen dit bereiken We willen bereiken dat we als organisaties in de regio voor hetzelfde duurzame doel staan door samen te werken. We zoeken daarom de interactie tussen Overheid, Ondernemers, maatschappelijke Organisaties, Onderwijs & Onderzoek en Omgeving (de bewoners en de wijk). Met elkaar gaan we de duurzaamheidsuitdagingen aan, door informatie te delen, elkaar te inspireren en te ondersteunen.

2. Daarom hebben we dit gedaan Het NMCH heeft partners gezocht en samen met hen initiatieven genomen, activiteiten georganiseerd, geparticipeerd in diverse overlegstructuren en jury’s van initiatieven als het Groenste Idee en vele anderen. Per activiteit wisselt dus de rol en taak van het NMCH tussen trekker, voorzitter, organisator, ondersteuner, adviseur en partner. Onderstaande opsomming illustreert deze gevarieerde taak met wisselende inzet van het NMCH.

3. Met het volgende resultaat Duurzame initiatieven zijn ondersteund, dan wel op de rails gezet, en commitment van verschillende organisaties is tot stand gekomen om de initiatieven verder te ontwikkelen. Hierdoor is het duurzame landschap in de regio meer divers en kleurrijk geworden, hetgeen de kansen voor de toekomst vergroot.


Overzicht cijfers 2013

a. Ontwikkelfunctie

Actief ingezet om de ontwikkelfunctie tot stand te brengen (overeenkomst juli 2013) en samen met partners zorg voor de coördinatie van de uitvoering. 50 deelnemers startbijeenkomst, 70 deelnemers Ondernemerstafel Regionale Ketens.

b. Groene Loper voor duurzame ondernemer

In samenwerking met de werkgroep de Groene loper uitgerold op 10:10 (Dag van de Duurzaamheid op 10 oktober).

c. De Groene Kapstok

Programma ‘de Groene Kapstok’ voor basisscholen opgesteld in samenwerking met partners.

d. Duurzaamheids-bedrijfsadvies

161 bedrijven op 4 bedrijventerreinen bezocht door studenten, 10

snelle en gemakkelijke tips voor duurzame ontwikkeling opgesteld

en verspreid. 24 bedrijven Advies op maat van studenten.

e. Gemeente Haarlemmermeer

Loketfunctie voor Meermaker uitgevoerd. Subsidieregeling van de gemeente voor duurzame energie/isolatie voorbereid en loketfunctie.

f. Omliggende gemeenten en landelijke activiteiten

Met gemeenten Amstelveen en Diemen de Winst uit je Woning-isolatieactie voorbereid. Met gemeente Uithoorn project Energieke Scholen voor het basisonderwijs uitgevoerd. Participatie in landelijke kerngroep NME diensten en aantal landelijke themagroepen. Diverse interviews gegeven over de ontwikkeling van duurzaamheidsknooppunten in opdracht van het Agentschap.nl.

g. Andere platforms en organisaties

Advies en samenwerking met bedrijven en maatschappelijke organisaties leidde tot diverse gezamenlijke projecten.

h. Meerwind

Onderzoeken van de mogelijkheden van samenwerking heeft geleid tot educatie project Voortgezet Onderwijs.

i. Hoogheemraadschap van Rijnland

Samenwerking heeft geleid tot projecten voor het voortgezet onderwijs en activiteiten voor bewoners op de Dag van de Dijk

4. Toelichting initiatieven Bedrijven en organisaties a. Ontwikkelfunctie Het platform Ontwikkelfunctie brengt agrariërs en andere ondernemers bij elkaar om duurzame, economisch aantrekkelijke manieren van werken te bedenken en uit te voeren. Het NMCH heeft zich actief ingezet om de ontwikkelfunctie tot stand te brengen, en draagt nu samen met het Stivas zorg voor de coördinatie van de uitvoering. De startbijeenkomst was een succes met 50 deelnemers, en tijdens de Ondernemerstafel Regionale Ketens in december maakten 70 deelnemers kennis met elkaar en kwamen de eerste verbindingen tot stand. Met: Gemeente Haarlemmermeer, Rabobank regio Schiphol, Stivas, DLG, MeerBoeren, LTO Noord.


b. Duurzame ondernemer in het zonnetje gezet In oktober werd op de Dag van de Duurzaamheid de groene loper uitgerold voor een duurzame horecaondernemer Barista, vanwege eerlijke koffie en thee en veel biologische producten Met: Winkelstad Hoofddorp en werkgroep Groene loper.

c. De Groene Kapstok In het programma ‘de Groene Kapstok’ geven we samen met de gemeente en zeven schooldirecties richting en inhoud aan het verduurzamen van alle basisscholen wat betreft gebouw, omgeving en lesinhoud. Dit project werd voorbereid in 2013 en wordt uitgewerkt in 2014. Met: basisscholen, bedrijven, gemeente Haarlemmermeer.


d. Duurzaamheidsbedrijfsadvies

161 bedrijven op 4 bedrijventerreinen kregen bezoek van junior business consultants van de

Hogeschool van Amsterdam om hen te verleiden met 10 snelle en gemakkelijke tips voor duurzame

ontwikkeling. Daarnaast ontvingen 24 bedrijven advies op maat. Het NMCH heeft samen met de

partners zorggedragen voor het plan van aanpak, de organisatie en begeleiding van de studenten.

Van Meermatch, het forum voor en door ondernemers, zijn we een kennispartner, beantwoorden

we vragen over duurzame maatregelen en leveren we input. Met: gemeente Haarlemmermeer, MKB,

Rabobank, Hogeschool van Amsterdam, ondernemers Meermatch.

e. Gemeente Haarlemmermeer NMCH is nauw verbonden met duurzame activiteiten van de gemeente Haarlemmermeer. Bijvoorbeeld voert het NMCH voor Meermaker een belangrijke loketfunctie uit en adviseert en participeert het NMCH in duurzame initiatieven van de gemeente. Zo is ook de subsidieregeling van de gemeente voor duurzame energie en isolatie voorbereid. De promotie door het NMCH van de subsidieregeling is meteen in het nieuwe jaar van 2014 gestart.


f. Omliggende gemeenten en landelijke activiteiten De gemeenten Amstelveen en Diemen deden mee met de Winst uit je Woning-isolatieactie. De gemeente Uithoorn heeft het NMCH gevraagd een project Energieke scholen voor het basisonderwijs uit te voeren. Het NMCH maakt deel uit van de landelijke kerngroep NME-diensten en participeert in een aantal landelijke themagroepen. Naast onze eigen duurzame maatwerkprojecten met het onderwijs, bieden we in regioverband Amstelland Meerlanden lespakketten voor het basisonderwijs.

g. Andere platforms en organisaties We werken intensief samen met vele bedrijven en organisaties. Vaak leidt dit tot steun in klinkende euro’s of in natura, of tot gezamenlijke projecten met een vliegwieleffect. Ook zetten we onze inzet in als ons om advies wordt gevraagd bij landelijke en lokale ontwikkelingen op het terrein van duurzaamheid. Op deze wijze blijven we in staat om mee te bewegen met trends en onze innovatieve aanpak met anderen te delen. h. Meerwind Samen met de coöperatieve vereniging Meerwind zetten we opdrachten uit bij het voortgezet onderwijs over de maatschappelijke opinie over windenergie en de technische kanten van de windenergie.


i. Hoogheemraadschap van Rijnland Met het Hoogheemraadschap van Rijnland worden regelmatig projecten voor het voortgezet onderwijs opgezet, zoals de Educatiedeals (waarbij leerlingen levensechte duurzaamheidsvraagstukken oplossen) en tal van activiteiten rond de Noord-Hollandse Waterweek (voorbereidingen in 2013, uitvoering in 2014).


4. VOLWASSENEN

1. We willen dit bereiken We willen bereiken dat volwassenen geïnformeerd en gestimuleerd zijn zodat zij bewust duurzame keuzes maken en participeren in duurzame initiatieven.

2. Daarom hebben we dit gedaan De energieacties die we in 2013 hebben ontwikkeld zijn innovatief en bijzonder efficiënt geweest. Om duurzaam consumeren te stimuleren zijn we in 2013 de samenwerking aangegaan met Winkelstad Hoofddorp bij het Groene Loperfestival, waardoor we samen meer activiteiten konden ontplooien en meer bezoekers konden trekken. In 2013 hebben we ook voor het eerst de edutainment als activiteit opgepakt, zodat we naast de bekende geïnteresseerde doelgroep voor groen ook anderen konden interesseren voor natuur en duurzaamheidseducatie. Ook in de organisatie van het in 2013 gestarte succesvolle Repair Café hebben we de samenwerking gezocht, waardoor we lasten konden delen en een grotere doelgroep konden bereiken.

3. Met het volgende resultaat Bewoners zijn actief geïnformeerd over duurzame alternatieven in de woon-, werken leefomgeving, en zijn gestimuleerd om duurzame maatregelen te treffen en duurzaam te consumeren. Mogelijk heeft er ook gedragsverandering plaatsgevonden. Dit heeft o.a. aantoonbaar geleid tot een verlaging van de CO2-reductie in Haarlemmermeer (zie Monitor Ruimte voor Duurzaamheid van de Gemeente).


Overzicht cijfers 2013 a. Het Groene Loper

Festival Ruim 2.000 bezoekers kwamen in contact met duurzame lokale ondernemers.

b. ‘Winst uit je Woning’ voor bewoners

28.000 bewoners zijn voorgelicht over de financiële kansen van isolatie en zonnepanelen. 415 zonnepanelen zijn aangeschaft (=29 % conversie en 53 ton CO2-emissiereductie en 20.000 euro energielastenverlaging). 190 bewoners hebben zich in 2013 ingeschreven voor isolatiemaatregelen (vervolg actie in 2014: 35 % conversie).

c. Themabijeenkomsten

Samen met Duurzaamheidscafé Haarlemmermeer 5 themabijeenkomsten georganiseerd over voeding en energie, grondstoffen en water.

d. Repair Café 10 Repair Cafés met >30 vrijwilligers.

e. Roofdieren gezocht!

Bewoners meldden 52 waarnemingen. Er was een Spoedcursus Roofdieren Spotten.

f. Edutainment: natuur en biodiversiteit

8 bijeenkomsten en excursies georganiseerd, ontwikkeling van een educatieve toelichting bij wandelpaden, ondersteuning bijeenkomsten van verwante organisaties. ondersteuning stadstuinprojecten als in Floriande, Liesbos.

4. Toelichting initiatieven Volwassenen a. Het Groene Loper Festival Ook in 2013 kwamen lokale duurzame ondernemers op een feestelijke markt in contact met ruim 2.000 bezoekers, die zo konden ontdekken dat duurzame producten leuk, lekker en mooi zijn. Er werd een prachtig festival op het Burgemeester van Stamplein neergezet, dat lovend besproken werd in de pers. Met: Wereldwinkel Haarlemmermeer, Winkelstad Hoofddorp/ SOHC, APPM, ondernemers.


b. Winst uit je Woning Om grootschalige verduurzaming van de bestaande bouw binnen gemeenten op efficiënte wijze te stimuleren heeft het NMCH het concept ‘Winst uit je Woning’ ontwikkeld (www.winstuitjewoning.nl). In 2013 is met dit concept de eerste gemeentebrede gezamenlijke inkoopactie voor gevel- en vloerisolatie in Nederland georganiseerd. Het NMCH heeft de inschrijving van inwoners gestimuleerd door intensieve voorlichting en informatievoorziening via diverse kanalen. Bij bouwmarkten zijn 14.000 flyers overhandigd door kassières, in totaal zijn 5.000 flyers huis-aan-huis verspreid en 19.000 gerichte brieven verzonden vanuit de drie pilotgemeenten aan voorgeselecteerde inwoners (koopwoningen van vóór 1976). Door deskundig en onafhankelijk advies hebben wij bewoners de mogelijkheid gegeven eenvoudig en voordelig de gevel en vloer te laten isoleren. Eind 2013 hebben 190 bewoners zich ingeschreven voor gezamenlijke inkoop van isolatiemaatregelen. Dit aantal is vertienvoudigd in 2014, waarover meer in het volgende jaarverslag. Tegelijkertijd met de isolatieactie heeft het NMCH, in samenwerking met www.samenzonnenergie.nl, eind 2013 een gezamenlijke inkoopactie voor aanschaf van zonnepanelen gestimuleerd. Deze actie heeft geleid tot aanschaf van 415 zonnepanelen. Ook is in samenwerking met Ymere een campagne voorbereid om de huurders die via Meermaker zonnepanelen hebben aangeschaft, te informeren over energiebesparing en het aanbrengen van isolatie. Verdere resultaten volgen in 2014. Met: diverse bedrijven, gemeenten Haarlemmermeer, Diemen en Amstelveen, Ymere, Meermaker.

c. Themabijeenkomsten over voeding en energie, footprint en waterwonderen HLMMR NMCH en Duurzaamheidscafé Haarlemmermeer organiseerden 5 themabijeenkomsten over voeding en energie, grondstoffen en water. Met: o.a. Duurzaamheidscafé Haarlemmermeer, Hoogheemraadschap van Rijnland, podium voor architectuur, Olmenhorst.

http://www.winstuitjewoning.nl/

http://www.samenzonnenergie.nl/


d. Repair Café In Haarlemmermeer werden 10 Repair Cafés georganiseerd, waar inwoners bij elkaar kwamen om samen kapotte spullen te repareren en daarbij van elkaar te leren hoe geld en grondstoffen te besparen. Bewoners van dorpen en wijken leerden elkaar op een nieuwe manier kennen. Na de aftrap in mei werd in november werd een record bereik van 50 gerepareerde voorwerpen op één middag. Ook het aantal Repair Café-vrijwilligers (>30) neemt toe: een mooi voorbeeld van sociale duurzaamheid. Met: Stichting Repair Café Nederland, GroenLinks Haarlemmermeer, Meer-Minder-Fonds.

e. Roofdieren gezocht! In opdracht van de gemeente Haarlemmermeer startten we de communicatie van het onderzoek naar kleine roof(zoog)dieren in Haarlemmermeer. Bewoners meldden 52 waarnemingen, wat inzicht gaf in de verblijfplaatsen en bewegingen van deze dieren, en tegelijk de betrokkenheid van de bewoners vergrootte. Er werd een Spoedcursus Roofdieren Spotten aan gekoppeld. In de Informeer werd er extra aandacht aan besteed in de vorm van testimonials. De resultaten worden in 2014 bekend. Met: gemeente Haarlemmermeer en Zoogdiervereniging.


f. Edutainment: natuur en biodiversiteit

Op allerlei manieren maakten we grote aantallen bewoners enthousiast voor natuur. We organiseerden 8 bijeenkomsten en excursies. Samen met agrariërs werkten we aan de ontwikkeling van een educatieve toelichting bij het Bottelierspad (opening in 2014), ontwikkelden we achtergrondinformatie voor andere wandelpaden, en ondersteunden we bijeenkomsten van verwante organisaties. Daarnaast ondersteunden we stadstuinprojecten als in Floriande, Liesbos, Fruittuinen. Met o.a.: IVN, Vereniging Heimanshof, Imkervereniging Haarlemmermeer, Kunstfort Vijfhuizen, Stichting Meerwaarde, agrariërs, museum Cruquius.


5. KINDEREN

1. We willen dit bereiken We willen bereiken dat kinderen en ouders betrokken, bewust en geïnformeerd zijn over de kansen voor biodiversiteit en duurzaamheid door educatie op verschillende thema’s en locaties, met diverse partners.

2. Daarom hebben we dit gedaan In 2013 hebben we de omslag ingezet van overwegend groene basisvorming naar duurzaamheidseducatie. De scholen konden kiezen uit een breed scala van mogelijkheden. Nieuwe activiteiten als de Milieubende over afval en Energieke Scholen over energie zijn op veel scholen uitgevoerd. Maar ook de zelfstandig uit te voeren activiteiten in de vorm van schooltuinen of leskisten die in samenwerking met de regio worden aangeboden bleven succesvolle en veel gevraagde onderdelen. Ook nieuw waren de educatiepaden op drie plekken in Haarlemmermeer, waarmee we de locaties voor educatie steeds meer proberen te spreiden. De ontwikkeling van een duurzame en groene schoolomgeving (biodiversiteitsactieplannen) passen in onze visie om natuur- en duurzaamheidseducatie zo dicht mogelijk bij de school te laten plaatsvinden en in het streven naar participatie van ouders en wijkbewoners. (Zie ook de NMCH visienotitie Duurzaamheideducatie in het Primair Onderwijs 2013.) Van een uitvoerende ondersteuning zijn we gegaan naar procesbegeleiding en leerkrachten handvatten geven om zoveel mogelijk in eigen tempo en beheer te kunnen doen en aan te sluiten bij de reguliere kerndoelen van het onderwijs.

3. Met het volgende resultaat Duizenden kinderen hebben kennisgemaakt met natuur en duurzaamheid, en daarbij hun ouders mogelijk geïnspireerd tot het nemen van duurzame maatregelen en of gedrag.



a. Duurzaamheid op school 55 (van de 68) scholen hebben lesmateriaal van het NMCH gebruikt 28.287 leerlingcontacten, >1.945 volwassenen.

b. Biodiversiteit ActiePlan

4 scholen en 1 kinderdagverblijf zijn actief met het vergroenen van de schoolomgeving.

c. Vernieuwde educatieve natuurpaden

2 paden geopend, 1 in ontwikkeling, 16 klassen en onbekend aantal bewoners maakten er al gebruik van.

d. Meermoestuinen 1.758 kinderen hebben hun eigen groenten verbouwd.

e. Natuur - en duurzaamheidlessen op locatie

Boederijeducatie (56 klassen), Kinderboerderijen (78 klassen), de Heimanshoflessen (151 klassen), Bijenlessen bij de imkervereniging (16 klassen), Rijnland- en Meerlanden-lessen (23 klassen), anderen (29 klassen).

f. Nationale Boomfeestdag 132 leerlingen plantten 500 bomen.

g. Energieke scholen 5 scholen en 340 huishoudens bereikt.

h. Milieuhelden 680 leerlingen van 27 basisscholen deden aan de actie mee.

i. Workshops en Expositie recyclen

4 klassen volgden de workshop en op Recycle Art Day exposeerden (3 klassen van PO en 1 klas VO) kunst van e-waste.

4. Toelichting op de initiatieven Kinderen a. Duurzaamheid op school 55 (van de 68) scholen maakten gebruik van onze lesbrieven, materialen en apparatuur om op een speelse manier les te geven over duurzaamheid, biodiversiteit, voedsel, energie, afval, grondstoffen, luchtkwaliteit en water. (28.287 leerlingcontacten (excl. Energieke Scholen) en >1.945 volwassenen) Met: basisscholen en vele anderen.


b. Biodiversiteit ActiePlan Op initiatief en onder begeleiding van het NMCH hebben 4 scholen plannen gemaakt en de intentie uitgesproken om de schoolomgeving te vergroenen, samen met de buurt. Er komen uitdagende en natuurlijke speeltoestellen en natuurlijke elementen. Onderwijs in de buitenlucht wordt leuker door bijvoorbeeld een buitenschoolbord of een leerzaam pad. Kindercentrum Babbels heeft een nieuwe schooltuin ingericht, waarbij ook de ouders werden ingeschakeld. Met: Kindercentrum Babbels, basisscholen, ouders.

c. Vernieuwde educatieve natuurpaden Educatieve paden langs genummerde paaltjes met QR-codes leiden via de smartphone naar extra informatie op de website. Daarmee is de informatie ook voor toevallige voorbijgangers (260 x) beschikbaar en/of kunnen bijvoorbeeld families de paden buiten schooltijd bezoeken en de educatieve pakketten downloaden (814 x). 2 natuurpaden werden officieel geopend: Rijsenhout en Haarlemmermeerse Bos. 16 schoolklassen liepen de paden en maakten de opdrachten. Leerkrachten werden getraind om de lessen zelf te geven en ouders in te zetten. In Pax is een educatiepad samen met scholen en KDO voorbereid. Met: basisscholen, wijk en gemeente, restaurant Vork en Mes, Pappa’s Beach House.


d. Meermoestuinen Binnen het project Meermoestuinen ontdekten ( 1758 kinderen) waar hun eten vandaan komt. Ze leerden samenwerken, delen, omgaan met seizoenen en koken. Met: 28 basisscholen, 1 kinderdagverblijf.

e. Natuur - en duurzaamheidlessen op locatie. Op diverse plekken binnen Haarlemmermeer organiseren we lessen over natuur en duurzaamheid en maken daardoor gebruik van locale expertise. Zo zijn er de Meerboeren lessen op de boerderij (56 klassen), de kinderboerderijen (78 klassen), de Heimanshoflessen (151 klassen), de bijenlessen bij de imkervereniging (16 klassen), de Rijnland- en Meerlanden lessen (23 klassen) en anderen (29 klassen). Met genoemde partners.


f. Boomfeestdag Op 20 maart werd Nationale Boomfeestdag gevierd in Jeugdland Nieuw-Vennep. 132 leerlingen van alle omliggende basisscholen trotseerden het na-ijlende winterweer. Er werden 500 bomen geplant. Met: Jeugdland Nieuw-Vennep.

g. Energieke scholen Dit energie-educatieproject wordt wegens succes jaarlijks herhaald en uitgebreid, dit jaar mede naar een school in Uithoorn. In Haarlemmermeer deden 5 scholen mee, die op 29 mei een eindpresentatie van hun ‘tips en tops' gaven in het gemeentehuis. In dit project wordt niet alleen naar het energiegebruik en gezond binnenklimaat op school gekeken, maar ook thuis (bij 340 kinderen in Haarlemmermeer) wordt de energie tegen het licht gehouden. Met: scholen en 7 energiepartners.


h. Milieuhelden 680 leerlingen van 27 basisscholen volgden de workshop ‘Hoe word ik milieuheld?’. Acteurs brachten op humoristische wijze grote problemen op tafel. Gedurende een aantal weken verzonnen de kinderen activiteiten om aandacht te vragen voor e-waste. Een van de ideeën, een groen vignet voor scholen, werd uitgewerkt tot het duurzaamheidsconcept De Groene Kapstok. Op ludieke wijze vroegen de kinderen aandacht door o.a. flashmobs op straat en in het gemeentehuis. Het NMCH regelde dat de kinderen hun zelfgemaakte ‘wecyclestyle’-liedje op CD konden zetten. Met: Wecycle, Kunstfort Vijfhuizen, Meerlanden, Nijssen Recycling, Vital places, gemeente.

i. Workshops en Expositie recyclen 4 klassen van het basisonderwijs volgden de workshop: ‘de kunst van het recyclen’. De kinderen onderzochten waaruit elektrische apparaten bestaan en gaven hier naar eigen inzicht een nieuwe functie aan. Op Recycle Art Day organiseerde het NMCH een expositie in het Cultuurhuis van door kinderen gemaakte kunst van e-waste (3 klassen van PO en 1 klas VO). Met: Meerlanden, Nissen Recycling, Podium voor architectuur


6. JONGEREN

1. We willen dit bereiken Wij willen bereiken dat betrokken, bewuste en geïnformeerde jongeren een actieve rol spelen bij de duurzame transitie.

2. Daarom hebben we dit gedaan In 2013 hebben wij ons gericht op het sluiten van educatiedeals en het organiseren van

projecten. Bij educatiedeals gaat het om samenwerking realiseren met kennis- en/of

investeringspartners om duurzaamheidseducatieprogramma’s te realiseren. Wanneer een of

meerdere bedrijven zich verbinden aan een thema en een educatieproject, spreken we van een

Educatiedeal. Bedrijven kunnen zich om verschillende redenen verbinden aan een

educatieproject en op verschillende wijzen een bijdrage leveren. Zij kunnen bijvoorbeeld mede

de opdracht aan de jongeren formuleren (regioleren) of de uitvoering van de opdracht faciliteren.

Bedrijven zetten hierbij hun netwerk in en leveren expertise, faciliteiten en financiën. Daarom

zijn de projecten altijd in samenwerking met anderen uitgevoerd.

3. Met het volgende resultaat De samenwerking met scholen en bedrijven heeft commitment bij het thema duurzaamheid tot stand gebracht. De jongeren zijn zich meer bewust geworden van de duurzaamheidsuitdagingen waarvoor zij als nieuwe generatie staan en de mogelijke oplossingsrichtingen waaraan zij zelf een bijdrage kunnen leveren.



a. windenergie

70 leerlingen onderzochten maatschappelijk draagvlak windenergie.

b. Educatieproject Water 25 jongeren inventariseerden waterwerken in Haarlemmermeer.

c. Dag van de Dijk 70 leerlingen fietsten de educatieve fietstocht waterbeheer.

d. Dag en Week van de Duurzaamheid

23 klassen volgden duurzaamheidsworkshops.

e. Energieambassadeurs en Energiebattle

6 klassen hebben energiegebruik op school en thuis in kaart gebracht en een energiebesparingsplan opgesteld. Voorbereidingen zijn getroffen om in 2e helft schooljaar Energieambassadeurs in te zetten.

f. Drijfland 1 klas maakte van lege waterflesjes een drijvend kunstwerk.

g. I’m part of the solution 3 mavoklassen discussieerden over duurzaamheid.

h. Jouw Perspectief? leerlingen deden onderzoek naar de footprint van Haarlemmermeer. Scholen en bewoners bezochten de tentoonstelling.

i. Ervaring opdoen bij bedrijven

ongeveer 160 junior business consultants bezochten bedrijven in Haarlemmermeer om te adviseren over duurzame maatregelen.

4. Toelichting op de initiatieven Jongeren a. Al doende leren over windenergie Vanuit het vak Maatschappij en Science werkten 70 leerlingen aan draagvlak voor windenergie. Ze verwoordden de voor- en nadelen voor bewoners en verdiepten zich zo in het onderwerp. Met: MeerWind, Herbert Vissercollege, Educatie de Verbinding. b. Educatieproject Water 25 jongeren onderzochten hoe klimaatbestendig Haarlemmermeer is. Met: Hoogheemraadschap van Rijnland, Gemaal Cruquius, Educatie de Verbinding, Kaj Munk, KSH. c. Dag van de Dijk Naar aanleiding van de Dag van de Dijk fietsten 70 leerlingen van het Haarlemmermeer Lyceum een educatieve fietstocht langs water en dijken Ze ontdekten al fietsend met een app hoe waterbeheer werkt en wat inpoldering betekent. Met: Hoogheemraadschap van Rijnland, Museum De Cruquius, Educatie de Verbinding, Haarlemmermeer Lyceum.


d. Dag en Week van de Duurzaamheid voor en door voortgezet onderwijs De Dag van de Duurzaamheid werd feestelijk en educatief gevierd op scholen, met een uitgebreid programma in aanwezigheid van wethouder, bedrijven, schooldirectie en natuurlijk leerlingen. In een ‘Lagerhuis’ gingen ze in discussie met de wethouder. Leerlingen van diverse vo-scholen toonden hun duurzame bevindingen aan een groot publiek. In de week van de duurzaamheid zijn op alle scholen voor 23 klassen workshops georganiseerd. Met: scholen, bedrijven, gemeenten, Nationale Jongeren Raad.


e. Energieambassadeurs en Energiebattle 6 klassen hebben met energiemeters het energiegebruik op school en thuis in kaart gebracht en een energiebesparingsplan opgesteld. In samenwerking met woningcorporatie Ymere zijn alle voorbereidingen getroffen om in het voorjaar van 2014 jongeren in te zetten als Energieambassadeurs, om bewoners energiebewuster te maken en om samen met de leerlingen energie te besparen. Met: Ymere en Technotrend.


f. Drijfland Afvalvermindering en kunst kwamen samen in dit project. Leerlingen maakten van lege waterflesjes een drijvend kunstwerk om te laten zien hoe groot het deel van Nederland is dat onder water komt te staan als het waterpeil door klimaatverandering stijgt. Met: Meerlanden, Kunstfort Vijfhuizen, Efin Tak Au, Technasium Kaj Munk.


g. I’m part of the solution Ook in 2013 maakten we op grote schaal klassendiscussies mogelijk. De aanpak is op maat: we denken mee met de school en kijken wat een passende vorm is en welk educatief materiaal er nodig is. Zo discussieerden 3 mavoklassen van het Haarlemmermeer Lyceum over duurzaamheid onder de noemer I’m part of the solution. Met: Nationale Jeugdraad, Urgenda. .

h. Jouw Perspectief? De vanuit Haarlem rondreizende tentoonstelling ‘Jouw Perspectief?’ maakte jongeren bewust van de beschikbare ruimte voor wonen, werken, vervoer, recreatie en energie. Leerlingen van het Kaj Munk College deden onderzoek en presenteerden duurzame ontwerpen. Scholen en bewoners bezochten de tentoonstelling. Met: ABC Haarlem, FARO Architecten.


i. Ervaring opdoen bij bedrijven Ongeveer 160 junior business consultants van de Hogeschool van Amsterdam bezochten bedrijven in Haarlemmermeer om te adviseren over duurzame maatregelen. We ondersteunden de studenten met informatie, advies en een MVO-scan, en jureerden de presentaties van de studenten. Met: Hogeschool van Amsterdam, gemeente Haarlemmermeer, ondernemers, Schiphol, Rabobank.


7. ORGANISATIE

Onze organisatie Natuur en Milieu Centrum Haarlemmermeer (NMCH), Centrum voor Duurzaamheid, is in 2009 opgericht op initiatief van de gemeente Haarlemmermeer, samen met Rabobank regio Schiphol, Meerlanden en Schiphol. Later kwam Ymere erbij, en na de eerste periode van 4 jaar met een plezierige samenwerking, trok Schiphol zich terug. De organisatie is uitgegroeid tot een activerend adviescentrum voor bewoners, scholen en bedrijven, met een breed scala aan diensten. Eind 2013 werkten er 5 deeltijdmedewerkers en 2 flexmedewerkers, aangevuld met 3 freelancers, 2 gedetacheerden en 3 vrijwilligers. We streven naar de inzet van nog meer vrijwilligers, wat begin 2014 al behoorlijk goed lukt.

v.l.n.r. staand: Monique (vrijwilliger), Rudy (projectleider voortgezet onderwijs), Romano (vrijwilliger), Lieven (projectleider energie), Arjanne (directeur), Hans (vrijwilliger), Monique (communicatie), Ingrid (projectleider basis onderwijs), Nathalie (vrijwilliger), Anneke (projectleider consumenten), Cor (vrijwilliger), Sandra (lesbode), Henk (vrijwilliger), Henk (polderecoloog). Zittend: Inge (vrijwilliger), Denise (vrijwilliger), Annelies (vrijwilliger), Bas (educatief medewerker).

Partners essentieel We hebben in 2013 weer vele partners betrokken bij een duurzaam Haarlemmermeer, zowel in samenwerking als ondersteuning. Onze werkwijze en resultaten zijn provinciaal en landelijk opgemerkt; dat blijkt uit de aanvragen voor samenwerking en interviews over onze werkwijze. Dit sterkt ons in onze aanpak.

Ondernemingsplan 2013-2017 Het NMCH heeft in voorjaar van 2013 een nieuw ondernemingsplan opgesteld en aangeboden aan de gemeente. Het plan geeft de richting aan waarin het NMCH zich de komende jaren gaat ontwikkelen.


Bestuur Het bestuur is in 2013 uitgebreid met Sophie de Boer (lid van het college van bestuur Dunamare onderwijsgroep). Fred de Ruyter (regiodirecteur Ymere) heeft voor haar plaats gemaakt, maar Ymere blijft als founder verbonden aan NMCH. Eind 2013 bestond het bestuur verder uit: Ger de Jong (algemeen directeur Meerlanden) en René van Geldorp (senior accountmanager corporate banking Rabobank Regio Schiphol). In 2014 zal Sander te Hoonte (directeur BAM Utiliteitsbouw NoordWest), het bestuur versterken en zal Angeline Kierkels (directeur Publieke sector Meerlanden) het voorzitterschap overnemen van Ger de Jong.

V.l.n.r. Angeline Kierkels, Sander te Hoonte, Sophie de Boer, Ger de Jong, René van Geldorp


8. FINANCIEN

Inkomstenoverzicht Het NMCH heeft in 2013 verschillende inkomstenbronnen gehad, waarvan de verdeling over de financiers in onderstaand overzicht is te zien. De partners betreffen de vaste founders van het NMCH. Derden zijn de partners met wie we in 2013 aanvullende projectfinanciering hebben afgesproken, zoals het Hoogheemraadschap van Rijnland en Coöp. Vereniging Meerwind, maar ook fondsen. Ons streven is om deze inkomstenbronnen een steeds groter deel van het totale budget uit te laten maken.

MEERJAREN OVERZICHT INKOMSTEN (x €1000)

2013 begroot

2013 werkelijk

2014 2015 2016

Projecten gemeente Haarlemmermeer 355 356 355 355 355

Projecten regio 0 9 100 150 200

Projecten partners 85 131 105 120 160

Projecten derden 8 36 30 40 50

Bijdragen scholen 12 12

Totaal jaarlijkse inkomsten 448 532 590 677 777

% Financiering gemeente Haarlemmermeer

79%

67%

60%

52%

46%

7%

24%

67%

2%

projecten derden

projecten partners

projecten gem Hlmr R

projecten regio


Doelgroepenoverzicht Het NMCH kent verschillende hoofddoelgroepen waarvoor we onze projecten uitvoeren. Bewoners algemeen gaat over alle duurzaamheidthema’s, maar daarbij kunnen ook deelaspecten over het thema energie inzitten. Bij basisonderwijs zijn ook de activiteiten ondergebracht die te maken hebben met verduurzaming van schoolgebouwen en omgeving. Zo heeft alles raakvlakken met elkaar, maar in onderstaand schema hebben we de inkomsten verdeeld over doelgroepen weer gegeven.

Terugblik 2013 Het financiële jaar 2013 is zonder verlies afgesloten. NMCH heeft daarmee een negatieve periode kunnen afsluiten, ontstaan door bezuinigingen in 2012 en 2013 en door het aantrekken van extra financiering. In 2013 is een gezonde basis gelegd voor de komende jaren. Het saldo van de algemene reserves overschrijdt niet de 5% van de exploitatiekosten in het jaar voorafgaand aan de aanvraag, conform de eisen van de algemene subsidieverordening van Haarlemmermeer. Het controleprotocol, behorende bij de door de gemeente Haarlemmermeer verstrekte subsidie over 2013, is betrokken in de accountantscontrole, waarbij is vastgesteld dat de jaarrekening voldoet aan de aandachtspunten die zijn opgenomen in het controleprotocol. De administratieve organisatie en interne controlemaatregelen zijn betrokken in het accountantsonderzoek. De stichting heeft een beperkt aantal medewerkers in vaste dienst (eind 2013 3,35 fte’s) en maakt gebruik van vrijwilligers en ingehuurd personeel. Deze opbouw van de organisatie heeft de stichting voldoende mogelijkheden gegeven tot het aanbrengen van de noodzakelijke functiescheidingen. Voor het boekjaar 2013 is de financiële administratie uitbesteed aan een administratiekantoor. Voor de projectadministratie wordt gewerkt met een geautomatiseerde urenadministratie ‘ADSYSCO RegiPersoneel’. Uren en kosten worden per project geregistreerd en verantwoord. Het NMCH is zeer tevreden met het resultaat van 2013 en zal in 2014 deze ontwikkeling uitbouwen.

29%

11%

8%

35%

17%

bewoners algemeen

bewoners energie

mkb

basisonderwijs

voortgezet onderwijs


Tot in 2014!

COLOFON

NMCH Centrum voor Duurzaamheid Wieger Bruinlaan 7 2132 AX Hoofddorp Tel. 023 555 34 37

[email protected] www.NMCH.nl

Tekst: NMCH / Foto voorblad Miscanthus van Vincent Tiel Groenestege Overige foto’s: NMCH, Marcel Kolle, Jur Engelchor en anderen

mailto:[email protected]

http://www.nmch.nl/

Duurzaam perspectief! - NMCX Centrum voor Duurzaamheid€¦ · uniek. Websites voor smartphone en...

Documents

Transcript of Duurzaam perspectief! - NMCX Centrum voor Duurzaamheid€¦ · uniek. Websites voor smartphone en...