Dossier Creatief

Schrijven

CS

Ilse CornelissenCreatief SchrijvenJoke van Balen

2

VOORWOORD

Mijn ervaringen met het schrijven en de colleges:

Al vanaf het begin keek ik erg uit naar dit vak. Ik heb altijd al gehouden van woorden en schrijven. Mijn vooroordelen waren juist. Ik heb genoten van de diversiteit van de colleges en opdrachten. Je werd echt uitgedaagd iets buiten je comfortzone te doen. Het leukste om te doen vond ik het korte verhaal.

Opdracht ik ben van:

Deze opdracht vond ik best lastig. Hoe zet je jezelf neer in een paar woorden, telkens gelinkt aan ‘ik ben van’? Ik denk dat ik uiteindelijk toch een mooi resultaat heb behaald. Ik dacht terug aan hoe anderen mij omschreven en wat mij maakt tot de persoon die ik nu ben.

Opdracht 1 verzinwoorden:

Tijdens het bedenken van betekenissen kwam ik erachter dat de woorden betekenissen hadden waardoor het nog moeilijker werd er iets heel anders aan te koppelen. Uiteindelijk heb ik de betekenissen gekregen zoals ze zijn door niet na te denken en op de eerste ingeving in te spelen. Dit leverde een mooi en grappig resultaat op.

Opdracht 2 observaties:

De opdrachten van de observaties waren nog best moeilijk. Je ziet maar weer dat heel veel dingen subjectief blijken te zijn. Uiteindelijk heb ik wat gebeiteld en geschaafd. Ik denk niet dat mijn observaties heel bijzonder zijn maar dat geeft niet want ik ben tevreden.

Opdracht 3 zintuiglijke beschrijving van mijn kamer

Deze opdracht vond ik leuk om te doen. Ik heb hem nog wel aangepast nadat ik hem heb voorgedragen in de klas en geprobeerd meer zintuiglijke feiten toe te voegen. Ik denk dat ik een mooi resultaat heb weten neer te zetten door echt even stil te staan bij elk zintuig.

Opdracht 4 vroeger dacht ik

Deze opdracht heb ik tijdens het college nog afgekregen. Ik was best een bijzonder kind vroeger en had zo mijn rare trekjes dus die kon ik makkelijk terughalen. Ik moest af en toe even lachen, als een soort binnenpretje. Ik vond het leuk om eens op deze manier terug te kijken.

Opdracht 5 herinneringen

Ik moest echt even denken welke herinneringen ik zou kiezen. Bij mijn allereerste wist ik het vrij snel maar bij de andere twee onderwerpen had je ene veel bredere keuze waardoor ik het lastig vond om één te kiezen. Ik denk wel dat ik de goede keuze heb gemaakt.

Opdracht 6 poëzie

Alle dichtvormen die hier worden behandeld vond ik vrij makkelijk om te doen. Ik ben bij geen enkele opdracht vast komen te zitten. Ik had ze allemaal vrij snel op papier. Ik vond het leuk omdat ze ook echt over mij gaan, als persoon. Ik kon mezelf en mijn emoties en gedachtegangen erin kwijt en dat had ik op exact dat moment nodig.

Opdracht 7 didactiekopdrachten

Wat heb ik een plezier gehad met het maken van deze opdrachten. Ik liep eerst even vast met het kiezen van een thema en wat voor opdrachten ik zou bedenken tot er ineens iets begon te borrelen. Muziekje aan en gaan!

3

Opdracht 8 kort prozaverhaal

Deze opdracht was zeker weten mijn favoriete opdracht. Ik schreef als kind best veel en nam er nu niet echt meer de tijd voor. Door deze opdracht moest ik wel. Ik kreeg ineens een ingeving voor een verhaalidee en kon dan ook niet wachten om aan de slag te gaan. Ik ben er echt dagen mee bezig geweest, heb constant geschaafd en gebeiteld en ik ben echt trots op het eindproduct. Ik hoop echt dat beide versies in de smaak vallen!

Eigen mening:

In de les hebben we de tips en tops al behandeld. Ik ben echt enorm positief over afgelopen periode. De lessen waren erg divers en de opdrachten waren uitdagend. Ik merkte dat mijn creatieve proces werd gestimuleerd. Laat ik het uitleggen met een voorbeeld. Ik ben een perfectionist. Niets is ooit goed genoeg en niets is ooit af in mijn ogen. Ik heb ooit een boek gekregen van mijn vriend wat ik al een hele tijd wilde hebben. Het heet ‘wreck this journal’. De slagzin van het boek is: ‘To destroy is to create.’ Het boek helpt perfectionisten door hen opdrachten uit te laten voeren die vreemd zijn en het patroon doorbreekt. Zo is op www.bol.com het volgende te vinden:

Je mag er mee gooien, 'm onder de douche nemen of 'm volplakken met kleine dingetjes die je op straat hebt gevonden: het boek Wreck this Journal staat vol met de meest uiteenlopende, prikkelende opdrachten. Je mag alle opdrachten door elkaar heen uitvoeren op de manier zoals jij dat wilt. Het resultaat is vaak verbluffend en bovendien verslavend. Als je eenmaal een Wreck this journal hebt vol gekladderd/geschreven en geplakt, wil je meer….

Ik merk aan mezelf dat ik moeite heb met opdrachten. Ik ben al sinds de zomer bezig en durf niet verder te gaan. Het boek is nog erg gaaf maar het einddoel is onder andere dat het boek er bijna afzichtelijk uit komt te zien. Ik merk wel dat het helpt om mijn grenzen te leren verleggen. Dit boek eist iets van me waardoor ik wel ‘moet’. Zo ook met de opdrachten van Creatief Schrijven. Hoe moeilijk het soms was, ik ‘moest’ wel. En wat ben ik tevreden met het eindresultaat.

4

INHOUD

Voorwoord............................................................................................................................................................................................2

Startopdracht.........................................................................................................................................................................................6

Ik ben van..........................................................................................................................................................................................6

Opdracht 1.............................................................................................................................................................................................6

Opdracht verzinwoorden...................................................................................................................................................................6

Vrije opdracht...................................................................................................................................................................................7

Opdracht 2.............................................................................................................................................................................................7

Objectief verhaal vreemd..................................................................................................................................................................7

Subjectief verhaal vreemde...............................................................................................................................................................7

Subjectief verhaal.............................................................................................................................................................................7

Opdracht 3.............................................................................................................................................................................................8

Zintuiglijke beschrijving kamer........................................................................................................................................................8

Opdracht 4.............................................................................................................................................................................................8

Voorbereiding herinneren.................................................................................................................................................................8

Vroeger dacht ik................................................................................................................................................................................8

Opdracht 5.............................................................................................................................................................................................9

Oudste herinnering............................................................................................................................................................................9

Jeugdherinnering voor het tiende jaar...............................................................................................................................................9

Jeugdherinnering uit de puberteit.....................................................................................................................................................9

Opdracht 6...........................................................................................................................................................................................10

Sjablonen........................................................................................................................................................................................10

2 elfen.............................................................................................................................................................................................10

2 haiku’s..........................................................................................................................................................................................11

2 vrije verzen..................................................................................................................................................................................11

Chips...........................................................................................................................................................................................11

Kokosnoot-haaien.......................................................................................................................................................................12

Extra gedichten...............................................................................................................................................................................12

Opdracht 7...........................................................................................................................................................................................14

Didactiek opdracht 1.......................................................................................................................................................................14

Beoordeling leerlingen....................................................................................................................................................................14

Didactiekopdracht 2............................................................................................................................................................................15

Opdracht 8.......................................................................................................................................................................................15

Bloemlezing Reizen:...................................................................................................................................................................15

Opdracht 9...........................................................................................................................................................................................20

Kort prozaverhaal...........................................................................................................................................................................20

Kort prozaverhaal 2.0.....................................................................................................................................................................23

Aanvullende opdracht.....................................................................................................................................................................27

Creatief schrijven binnen het van Nederlands....................................................................................................................................27

Creatief schrijven in het vak Nederlands en mijn mening hierover:............................................................................27

5

Methode: Nieuw Nederlands..............................................................................................................................................................28

Creatief schrijven binnen Nieuw Nederlands.............................................................................................................................28

Bibliografie.........................................................................................................................................................................................29

Nawoord..............................................................................................................................................................................................30

6

OPDRACHTENSTARTOPDRACHT

IK BEN VAN

Ik ben van

Woorden en letters

Van ervaringen niet van afzetters

En serieus, weinig kinds

Van vallen en opstaan eeuwig sinds

En piekeren en bijstaan

Van soms moet er een traan over mijn wang gaan

En hef mijn hoofd lach weer

Van zeker niet voor de laatste keer

Ik ben dat alles en nog oh zo veel meer

OPDRACHT 1

OPDRACHT VERZINWOORDEN

(Dikgedrukt is in samenwerking)

1. Agio

2. Brossen

3. Geode

4. Mitaine

5. Perkoenpaal

6. Simofoon

A∙gio: 1. (zn.: O) Stereotype voor Zimbabwaanse mensen; jaren ’80 kapsel, hippiebril en bloemetjesblouse.

2. (BN) (BW) van het verstand beroofd. Hij is echt ~; Hij is echt gek.

Ge∙o∙de: (Verslemmering van geodisch; psychische toestand) Staat waarin iemand verkeert, denkend dat hij een Geodude is. (Bron: Pokémon) Hij lijkt wel geodisch, liggend bij al die keien.

Per∙koen∙paal: (zn; m) Een parkeerpaal waar men betaalt na het parkeren op basis van minuten. Betaal jij even voor het parkeren bij de perkoenpaal?

Bros ∙ sen : (zww) Wanneer men zijn of haar ruw borstelt, dit kan zijn i.v.m. klitten in het haar. Zo, jij brost hem erdoorheen.

Mi ∙ tai ∙ ne : (zn. V) Houder voor magazines, tijdschriften en dergelijke. Zeg, zou jij de Flair wel even in de ~ kunnen plaatsen?

Si ∙ mo ∙ foon : (zn.: O) Telefoonsoort ontwikkeld in Japan met als hoofdfunctie gezichtsherkenning.

7

Geode Geodriehoek

De geo

Aarde Geoge

G G G G

E O D E

Aarde.

VRIJE OPDRACHT

OPDRACHT 2

OBJECTIEF VERHAAL VREEMD

Zij lijkt een meisje van 17 jaar oud. Ze heeft rood haar.

Ze paradeert en flaneert in een te grote geruite blouse.

Ze heeft lange nagels. Ze smakt bij het verorberen van haar friet.

Ze kijkt onverschillig op haar mobiel.

Ze staart naar buiten. Ze verdwijnt.

In haar eigen gedachten.

SUBJECTIEF VERHAAL VREEMDE

Ze lijkt ouder dan haar kleding haar eruit laat zien.

Haar haar glanst mooi in het zonlicht dat door het raam naar binnen valt.

Haar blouse vind ik niet mooi. Haar nagels zijn lang, te lang. Haar make-up vind ik mooi.

Ik vind haar vervelend, hoe ze de hele tijd selfies zit te maken, met haar duckface.

Meid, dat is uit. Je bent nog zo jong, gaat er door me heen. Wees verstandig en niet zo oppervlakkig want zo zie je eruit...

SUBJECTIEF VERHAAL

Hij is een jongen van 19 jaar oud. Hij is lang.

Hij heeft een tenger postuur. Hij heeft een gracieus postuur.

Hij is lief en behulpzaam. Hij is rustig en zorgzaam.

Ik voel me trots. Ik voel me veilig. Ik voel me mezelf.

Hij is als een kabbelende rivier of een brandend kachelvuur.

Eeuwig blijvend, zijn eigen pad gaand.

8

OPDRACHT 3

ZINTUIGLIJKE BESCHRIJVING KAMER

Ik ruik vanille, als het horen van het voortrazende verkeer langs mijn huis. Het is er altijd.

Ik zie de zee, ik zie blauw, ik zie mezelf. Wederkerend in mijn eigen spullen, flecterend.

Ik proef de kalmte van het kabbelende water, het zachte licht dat schijnt vanuit mijn raam, het zoute Caribisch blauwe zeewater, als ik kijk naar de muur.

Ik voel het zachtjes krassen van de krijtjes op mijn muur. Ik kijk op naar het plafond en zie mijn lamp, vervuld met liefde, cadeau van mijn broer.

Ik voel de puzzelstukjes waaruit hij bestaat. Ik ruik mijn geurkaarsen, zie het Caribisch blauw en wees de rust.

Ik zie mijn bed, voel de zachte veren in mijn kussen en het satijnachtige gevoel van mijn deken. Het ruikt er ook wat stoffig, door de grijze zachte vloerbedekking onder mijn voeten.

OPDRACHT 4

VOORBEREIDING HERINNEREN

VROEGER DACHT IK

Vroeger dacht ik dat Sinterklaas bestond,

Nu weet ik dat dit een fabel is.

Vroeger dacht ik dat het ‘verwaren’ was.

Nu weet ik dat het bewaren is.

Vroeger dacht ik dat als het regende alle overleden mensen in de hemel emmers water omkieperden.

Nu weet ik dat regen vanuit de wolken komt.

Vroeger dacht ik dat het haarschuim net zo zou smaken als slagroom.

Nu weet ik, helaas, dat dat niet zo is.

Vroeger dacht ik dat met een ‘kusje erop’ alles beter zou zijn,

Nu weet ik dat dat niet altijd opgaat.

Vroeger dacht ik dat als je een liedje op de radio hoorde, de artiest live aan het zingen was.

Nu weet ik dat dat nooit zou kunnen en dat er wordt gewerkt met playlists.

Vroeger dacht ik dat het de kabouters waren die mijn speciaal klaargelegde koekjes hadden opgegeten.

Nu weet ik dat het mijn ouders waren om mijn geloof en fantasie in stand te houden.

Vroeger dacht ik dat mijn knuffeltjes allemaal leefden en een eigen bewustzijn hadden, daar wanneer wij mensen het niet zagen.

Nu weet ik dat ze slechts van stof en dergelijke zijn gemaakt.

9

OPDRACHT 5

OUDSTE HERINNERING

Ik was een jaar of drie, maximaal vier. Ik was bij opa en oma. Samen met Nick mijn broer, Marianne mijn zus en mijn lieve ouders, zulke goede mensen. Opa lag op de bank. Hij was ziek. Ik weet niet meer wat hij destijds had. Nu weet ik wat het was. De alcohol. Het maakte hem kapot. Mijn vriend. Ik was verdrietig. Nick vond het zielig. We liepen naar buiten. Het was een prachtige dag. De zon scheen, de hemel wolkenvrij. In het speeltuintje voor oma’s huis. Aan die ene straat met een naam gebaseerd op onze Melkweg. Nummer 26, bij de kleine groene muf-ruikende Peugeot. Naast het glijbaantje plukten wij madeliefjes en paardenbloempjes, zonder ook maar enige aandacht te schenken aan de speeltoestellen. Trots liepen we weer naar binnen. Opa, oh arme opa. We hebben een cadeautje voor u. Oh wat mooi en wat lief. Oma zette ze in de mooiste vaas. De lange witte met neon-gele en blauwe lijntjes.

(Deze tekst is een complete schets. Geen opmaak, geen alinea’s of speciale interpunctie. Pure gedachten.)

JEUGDHERINNERING VOOR HET TIENDE JAAR

Het was herfstvakantie. Rochelle had geweldig nieuws. Ze vroeg of ik mee wilde naar Legoland! Ik, Ilse Cornelissen, een klein meisje van negen jaar. Later kwam ik erachter dat ik mee mocht omdat haar neefje Patrick ziek was, maar dat is niet erg. Legoland. Wow. Ik weet niet meer waar het plaatsvond. Wel dat Jody Bernal er zou zijn. Jody, ik was zijn grootste fan. Ook was Paula de Koe er. Je weet wel, van die vla met vlekken. We kregen gratis vla, lekker! En daarna? Op de prinsessenfoto en spelen met meidenlego. Astrid kocht iets van Lego voor ons als cadeautje. En dan, het optreden van Jody, en nog wat mensen die ik ben vergeten. Op de weg naar huis kregen we een goodiebag, met bladen, speelgoed en Oreo-koekjes. Ik voelde me het gelukkigste kind op de aarde.

JEUGDHERINNERING UIT DE PUBERTEIT

Zoveel keuze. Zoveel mogelijkheden. Mijn eerste bevrijdingsfestival. Wat een dag. En wat gebeurde er veel! Samen met mijn vriendin Lisa ging ik naar Groningen. Helemaal cool uitgedost en super excited. Nog geen twee minuten op het terrein of ik word al aangesproken op mijn toffe kleding, of het desbetreffende blad, - ik geloof dagblad van het noorden-, wel een foto mocht maken en een stukje mocht schrijven. Nou, graag! Later ontmoette ik Erwin. Een (later) toenmalig vriendje. Toen begon het slechte weer... Regen en onweer, ellende, ellende. Lisa ging tot mijn teleurstelling naar huis. Erwin moest werken, en ik? Ik was alleen. Toch had ik een geweldige dag. Ik ging gesprekken aan, en ontmoette zelfs een bandje, waarvan ik de cd kocht, handtekeningen en een gesprek ontving. Ik kon mijn geluk niet op. Sindsdien ben ik zo gek op bandjes als ik nu ben.

10

OPDRACHT 6

SJABLONEN

Sjabloon 1

Ja, een eiland voor mij en hem

Man, wat wil ik daar graag heen.

Zonder gezeur en gezanik

Een ver gelegen eiland voor ons alleen

Ja, een eiland voor mij en mijn gedachten

Man, wat wil ik daar graag heen.

Zonder drukte en stress

Een stressloos eiland voor ons alleen

Sjabloon 2

Soms stress ik

Om te stressen

Soms moet ik even een reboot doen

Om te herstarten en verder te gaan met een leeg hoofd

2 ELFEN

Bands

Muzikale uiting

T ‘is mijn passie

Luister maar eens goed

Emotie

Herfst

Gezellig, koud

Lekker samen zijn

Binnen zijn met thee

Deken

11

2 HAIKU’S

Persoonlijk:

Kleine gele vaas,

Bloempjes plukken voor opa,

Wolkeloze lucht.

Weerselement:

Zacht maar onstuimig,

Als een zomerse hoosbui,

Eeuwige liefde

2 VRIJE VERZEN

CHIPS

Gedicht in vijf stappen geleide opdracht

Woord: chips

Drie kenmerken: zoutig, vettig, hartig

Omschrijf wat je ermee kan doen: Je kan het uitdelen, je kan het dippen, je kan het snacken

Wat vind ik leuk om te doen: lezen

Zoutige vettige hartige massa

Lezen met een zak chips op schoot

Dippen of uitdelen

Lezen van de verpakking, vettige verpakking

Vlekken in het boek, het lezen van chips

Zoutige letters, hartige woorden

Lezen met een bak chips op schoot

Zoutige vettige hartige massa

Krakend als mijn hersenen

Uitdelen of dippen

Lezen van recensies

Zoutige smaak

Lezen met een bak chips op schoot

12

KOKOSNOOT-HAAIEN

Kokosnoot-haaien in het water

Kokosnoot-haaien in het water vrienden

Drijvend op het water

Ruisende palmbladeren

Vrienden met de kokosnoot-haaien in het water

Surfen op het strand

Mul droog zand

Terug naar de kokosnoot-haaien in het water zand

Blauw water, golven in het water, palmbladeren vrienden

Kokosnoot-haaien in het water

Kokosnoot-haaien in het water vrienden

Diepe teug, onder water vriend

EXTRA GEDICHTEN

Alert:

Stop, en zet de oogkleppen af.

Stop, en kijk om je heen.

Stop, en zie de pijnen gaan, door merg en been.

Stop, en steek over, het pad midden door zee.

Stop, en spits je oren, hoor het geween.

Stop, en zie de pijnen gaan, door merg en been.

Stop, en zet je oogkleppen af.

13

Leven:

Wees zuinig,

Wees zuinig op dat ene kleine.

Houd het vast, dichtbij je.

Of deel het.

Houd ervan.

Wees zuinig,

Wees zuinig op dat ene speciale.

Koester het, laat her groeien.

Wees er trots op.

Houd ervan.

Wees zuinig,

Wees zuinig op dat ene kwetsbare.

Geef het door, aan de volgende.

Laat maar los.

Adem uit.

14

OPDRACHT 7

DIDACTIEK OPDRACHT 1

BEOORDELING LEERLINGEN

Wat hebben de leerlingen vermoedelijk al geleerd voor en over poëzie?

- Leerlingen hebben geleerd zich kwetsbaar op te stellen om een vers inhoud te kunnen geven, ze hebben geleerd hun gevoel te verwerken tot een eindproduct.

- Leerlingen kennen rijmschema’s en hebben geleerd deze te kunnen verwerken in hun eindproduct.

- Leerlingen hebben theorie geleerd over beeldspraak en hoe deze te gebruiken valt, leerlingen kunnen hier gebruik van maken in hun eindproduct.

- Leerlingen kennen enkele stijlsoorten zoals assonantie of alliteratie.

Een droom! – Lisette

Je hebt je heel kwetsbaar opgesteld voor dit gedicht en ik denk dat er ook zeker een kern van waarheid in zit, je zal niet de enige zijn die zich zo voelt. Het is dapper van je jezelf zo open te stellen. Je hebt het over echte vrienden in je gedicht, echte vrienden die je helpen. Je hebt een goed beeld van wat vrienden zijn en doen. Blijf jezelf en het komt vanzelf.

Wat ik ook mooi vind is hoe je laatste zin de bom is. Je romantiseert een scenario, en met een klap beland je weer in de werkelijkheid door je laatste zin.

Tip voor de toekomst: Misschien is het leuk als je een heel abstract gedicht maakt waarin mensen jouw gevoel juist meten raden in plaats van dat ze het direct weten ;)

Cijfer: 7.5

Stap aan boord van een droom – Klaas

Het is knap hoe je in een kort vers een chronologisch verhaal weet neer te zetten. Ik zie duidelijk dat je gebruik hebt gemaakt van eindrijm wat ervoor zorgt dat er een soort ritme in het gedicht zit. Ook beschrijf je de omgeving erg goed. Je vertelt exact waar je bent, omgeven door heide en weide. Dat is goed doordacht! Alsof je in jouw fantasiewereldje zit.

Tip voor de toekomst: een gedicht hoeft niet altijd perfect te rijmen. ;)

Cijfer: 6.5

Onze school – Froukje

Wat ik heel leuk vond om te lezen is hoe je school ervaart als een droom. Je weet in enkele woorden de schoolwereld uit te beelden en jouw beeld van naar school gaan duidelijk te maken. D.w.z.: de tafel van 11 opzeggen na de pauze, de bel die gaat. Het is zo typisch voor school. Het ritme in je gedicht vind ik erg creatief bedacht.

Tip voor de toekomst: Misschien kan je de volgende keer gebruik maken van metaforen of beeldspraak, zodat de lezer zich nog meer kan inleven in jouw verhaal.

Cijfer: 7

Het was de nacht – Katynke

Allereerst: je hebt gebruik gemaakt van prachtige beeldspraak. Je creëert een hele duistere sfeer. Je maakt gebruik van stijlfiguren en een onwerkelijkheid. Het gebruik van personificatie maakt je gedicht erg sterk. Bijvoorbeeld hoe de sterren vallen en hoe de maan danst. Je schept hiermee een beeld voor de lezer.

Tip voor de toekomst: Ga in ieder geval zo door, blijf schrijven! Zend eens wat werk in bij een wedstijd, je bent zeker een kansmaker.

Cijfer: 8.5

15

DIDACTIEKOPDRACHT 2

OPDRACHT 8

BLOEMLEZING REIZEN:

Doelgroep: jongeren van 16 jaar havo/vwo

Route

Ik herkende je achter Luik, toen je in de TGVzorgvuldig mijn kaartje bekeek. Aller et retour?vroeg je met een knipoog. Of het ons goed ging,hoorde ik je denken. En ik: geen ontkenning bij je vraag,keek opzij, rails af en aan die een richting wezen.In de ramen spiegelden we allemaal, denderenddoor de nacht, steden door, en nooit een eindstation.

Frans Budé

Uit: Transit, 2012 (Maastricht)

Budé huldigt de opvatting dat poëzie vragen moet opwerpen en interpretaties open moet laten

In de kleine coupé

In de kleine coupé, paskamertje van de vrijheid,heeft een man de scheiding tussen lichaam en geestaan een touwtje om zijn middel hangen.Hij vraagt de medereizigers z'n geest vast te houden.Bang dat zijn lichaam komt te zweven.die voortdurend dreigen de mogelijkheid.

Theo Verhaar

Uit: Valscherm voor Erasmus, 2000

Expeditie

We hebben onze expeditie grondig voorbereid.We kennen de plekwaar we het spoor bijster zullen rakenwaar we door de grappen heen zullen zijnen een lawine ons gezelschap zal halveren.Daar zal december blijven duren en de stormzal onze sentimenten aanwakkerenop een manier die onze geldschieters zal bekoren.

De nacht voor het vertrek richten we onsmet bloeddoorlopen ogen en bevroren neuzen tot de sterren.'Sterren, sterk dit hart met symbolist.'Daarna bellen we een landdat de benodigde ontberingen in voorraad heeften trouwen op het laatste momentgeschikte vrouwen om achter te laten.

Jan Baeke

Uit: Nooit zonder paarden, 1997

Vertraging

16

Een meter voor het rode seinkomt het vertrekwaarin iedereen elkaar bekijkttot stilstand

Voorzichtig tikt de regenvergrendeld blijven de deurenvingers betrommelen een raamkozijnvoorzichtig tikt de regen nog

Langzaam begint het te dagen:

dit is geen kamer maar een doorgang toteen eindpuntdat op afstand blijft

een moeder haalt haar targets nieteen hand reikt –bereikt het verlangde niet

Dit is hoe een storm ontstaat

Pim te Bokkel

Uit: Dit is hoe een storm ontstaat, 2013

Reisverslag

het neerzetten van een achteloze voetin een andere richting, daarbegint het mee, gevolgd doorhet voorbijzetten van de tweede (vleeszool inbestoven schoen), de volgendestappen en stappen; arm in de lucht, hier zwaaitwat ginds werd opgeworpen en verderopzal worden opgevangen ('pakkenwat je pakken kan'); gezwind ben jeop weg gegaan, opgejaagd en jachtig

op weggetjes met kuilen, hobbels, tegen-liggers, zelfs met wind mee loop je met rodekop achter de dagen aan; tot slotvliegen schoenen door afgetrapte ruimteje laat je vallen, hier even thuis alsdaar nooit weggekomen

Lidy van Marissing

Uit: Zoek de lege gebieden, 2008

17

Als kleurn vervagnN nix meer cker =G1 vogel meer zingtWil ik rnn springn schreeuwn slaanBewijzen dat ik je liefhebDat ik voor altijd op je w8Jij bent mn kr8

Aan de stille waterkant lig ik te starenNaar de bomen aan de overkantIn mij is de storm aan het bedarenVindt de rust weer de overhandIk, ik ga je nooit meer zien

Inleiding bloemlezing:

Lees bovenstaande gedichten eens goed door en bedenk wat het algemene onderwerp is. Juist, reizen! Elke dag reis je wel eens, van huis naar school, van je kamer naar de woonkamer, of in de vakantie naar een verdere bestemming.

Reizen hoeft niet alleen fysiek te zijn, ook in je hoofd kan je reizen. Je weet dat je gedachten heel veel met je kunnen doen, ze kunnen je ook meenemen naar een plaats of situatie. Die plek of situatie kan heel mooi zijn, maar ook vervelend of verdrietig. Dat ligt aan heel veel factoren zoals omgeving, je huidige situatie en standplaatsgebondenheid. Standplaatsgebondenheid betekent dat ieders denken en handelen bepaald wordt door de positie die zij of hij inneemt ten opzichte van anderen en door zijn persoonlijke ervaringen.

Iedereen kan reizen heel verschillend opvatten. Wat voor de een ver is, hoeft voor de ander, niet ver te zijn. Ook kan één iemand denken aan fysiek reizen naar bijvoorbeeld een vakantiebestemming, maar voor een ander kan reizen ook in het hoofd gebeuren.

Je gaat vandaag bezig met twee opdrachten die te maken hebben met reizen.

Je mag hiervoor een woordenboek gebruiken of je smartphone om online woorden, stijlen en dergelijke op te zoeken.

Opdracht 1:

Iedereen in zijn leven reist wel eens. Grote afstanden, kleine afstanden, veel of weinig. Tijdens elke reis gebeurt er wel iets, en dat zal elke reis verschillen. Het zijn vaak al kleine dingen die je reis anders maken. Denk aan die ene pitstop waar je van pap of mam even wat lekkers mag halen bij het tankstation, dat maakte waarschijnlijk dat jij een stuk blijer de auto weer instapte. Of denk aan iets wat je hebt gezien, een heel mooi gebouw of een mooi landschap.

Grote dingen veranderen de reis vanzelfsprekend; als jij een ongeluk ziet gebeuren of langs een ongeluk rijdt zal dit jouw gedachtegang en gevoel hoogstwaarschijnlijk sturen.

Schrijf een sms-gedicht over een reis die indruk op je heeft gemaakt, alsof je een Sms’je/What’sappje stuurt naar de vriend(in). Dit gedicht bestaat uit 160 tekens, spaties tellen ook mee. Wees creatief en maak gebruik van afkortingen.

Twee sms-taal gedichten als voorbeeld:

18

1. Bedenk welke reis het meest indruk op je heeft gemaakt, ga in op details van de situatie. Bijvoorbeeld die ene excursie met school toen het heel hard regende of je tripje naar het buitenland in de vakantie

toen je die ene knappe jongen/ dat knappe meisje zag in de file.

2. Bedenk waarom die reis zoveel indruk op je maakte. Kom met zoveel mogelijk argumenten. Hoe meer hoe beter, want zo krijgt je gedicht inhoud naar jouw beleefde emotie. Denk bijvoorbeeld aan hoe jij je

voelde toen het zo hard regende of toen je die jongen of dat meisje zag.

3. Heeft die reis iets met je gedaan? Heeft het je tot denken gezet, geïnspireerd of zelfs wel veranderd? Probeer te verwoorden wat die reis met jou deed, een antwoord als ‘niets’ wordt als fout beoordeeld. Misschien voelde jij je wel veel beter toen je iets lekkers mocht halen bij de pitstop, waardoor je dacht ‚Misschien

moet ik toch maar eens wat aardiger doen tegen mijn ouders in plaats van zitten te mokken’

4. Probeer nu eens al die gegevens samen te brengen tot een geheel. Maak een sms-gedicht van 160 tekens. De stijl is geheel vrij, dus of je nou kiest voor eindrijm, metaforen of alliteratie mag je zelf weten.

5. Laatste tip: Wees creatief!

Opdracht 2

Ken je dat gevoel dat als je ergens bent maar je veel liever thuis zou zijn? Of dat gevoel als je weer thuis bent na een leuk logeerpartijtje of na een leuke vakantie? Je wil terug! Hiermee wordt heimwee bedoeld, het verlangen naar de andere plek. Iedereen in zijn leven kent natuurlijk liefde, voor een plek, persoon, dier of ding. Elk mens maakt op een punt in zijn leven heimwee, verlangen, liefde en gemis mee. Dit gevoel kan soms heel sterk zijn, maar je kan het niet altijd uiten. Dat is best vervelend, jij voelt iets maar een ander weet dit niet of wil dit niet weten. Soms moet het er gewoon even uit.

Daar ga je vandaag mee bezig. Je gaat een van deze emoties uiten in een gedicht met als hoofdonderwerp reizen. Je hoeft niet vooraf te vermelden voor welke emotie je kiest, dat moet naar voren komen in je gedicht.

Je gaat een copla schrijven. Een copla is een dichtvorm afkomstig uit Spanje waarin de dichter een zeer sterke emotie uit als heimwee, verlangen of liefde. De structuur van een copla bestaat uit vier regels die elk acht lettergrepen hebben. Het minimum van het aantal alinea’s is drie maar natuurlijk mag je er meer dan drie schrijven.

Hier tussen bomen en bergenMis ik die blauwe zee het meestDe zilte lucht, het weidse strandO was ik maar in Nederland

Haar blonde haren dansen wildHaar ogen kijken door mij heenIk zie wat ik nooit zal krijgenMaar in gedachten zijn we één

In het licht zie ik de lijnenVan je getekende gezichtLaat de tranen nu verdwijnenEn verscheur dit droeve gedicht

19

1. Kies een van de gegeven emoties en bedenk hoe dit verlangen in verband staat met je reis. Misschien heb jij wel een geweldige vakantie gehad afgelopen zomervakantie en mis je je vrienden, of de plek. Of

misschien heb je gewerkt, in het binnen- of buitenland en mis je die plaats heel erg.

2. Bedenk een lijstje met woorden die je gevoel of de omgeving kunnen omschrijven. Denk aan woorden als prachtig, lelijk, zachtaardig, gruwelijk etc. Natuurlijk zie ik graag andere woorden

voorbijkomen dan mijn voorbeelden, deze zijn slechts om een beeld te scheppen.

3. Maak een schets van je copla. Let op: maak niet letterlijk een tekening maar een beginversie van je gedicht. Denk maar hieraan: een goede tekst ontstaat door beitelen en schaven. Een tekst of gedicht zal nooit in één keer

perfect zijn. Je zal altijd wel dingen aanpassen.

4. Laat je gedicht lezen door 2 à 3 klasgenoten en vraag om feedback. Misschien bieden je klasgenoten wel hele goede feedback waar jij verder mee kan. Houd wel in je achterhoofd: het

is jouw gedicht, niet dat van hen. Pas je copla dus alleen aan als jij het er zelf mee eens bent.

5. Schrijf de eindversie van je copla en draag hem, - als je wil -, voor aan je klasgenoten. Pas als jij tevreden bent is het af, dus maak iets waar je trots op kan zijn!

20

OPDRACHT 9

KORT PROZAVERHAAL

Breskens

Zand – zand – zand – schelp – zand -plastic snoepverpakking -zand – zand. Geluid van rollende golfen. Een zachte warme bries waait langs zijn gezicht terwijl hij verder struint. In de verte hoort hij een kind huilen. Wanneer hij zijn hoofd wendt in de richting van het kind ziet hij een groepje meeuwen dat vecht om het koekje van het kleine meisje. De vader van de peuter probeert de meeuwen verwoed weg te slaan en de moeder kijkt bezorgd toe. Hij loopt verder en walmen van de friettent verderop wenken hem. “Ach, waarom niet?” denkt hij. Hij loopt naar de friettent en gaat voor een simpele puntzak met wat ketchup.

De medewerkster had hem met een soort walging aangekeken, alsof ze daarmee had willen zeggen dat het van de zotten was dat hij ketchup bij zijn patat wilde. “Of zou het komen dat ik patat bestelde in plaats van friet? Mensen maken zich tegenwoordig zorgen om de kleinste dingen.” besloot hij.

Al etend liep hij verder langs de golven, die het strand verslonden, telkens weer. De ziltige lucht maakte hem kalm, alsof de wereld even stil stond en dit plekje alleen en alleen voor hem was. Hij besloot te gaan zitten op een grote kei en genoot van het uitzicht. Het strand afspeurend, elk detail opnemend met zijn ogen, zijn neus, zijn oren, zocht hij naar vlakke keitjes. Hij veegde z’n handen af aan zijn broek en begon de vlakke keitjes op te rapen.

“Veertien keitjes!” dacht hij verrukt terwijl hij met zijn zakken richting het water liep. Hij haalde wat steentjes uit zijn vestzak en begon ze plat op het water te mikken zodat ze zouden stuiteren als een kind vol energie om daarna uitgeput te gaan liggen op het zachte oppervlak om te gaan slapen. -poink- klonk het en de kei kaatste wel vier keer. Hij besloot nog een poging te wagen om zijn record te verbeteren. Hij ging er eens goed voor staan en mikte de steen behendig richting het water. Niks.

Hij knipperde verbaasd met zijn ogen en schudde zijn hoofd in ongeloof. “Ik heb het vast verkeerd gezien!” schoot er door hem heen. Hij gooide weer een vlak steentje op het water maar wederom verdween het. Hij wreef in zijn ogen. Hij snapte er niets van. Waar kwamen de keitjes neer? Er vond nooit een plons plaats. Hij zette een stap naar voren en negeerde het feit dat zijn afgetrapte gympies nat werden. Hij gooide dit keer een steentje recht voor zich uit, rechtstreeks de lucht in. Ineens was het weg, vlak voor zijn neus nog wel! Hij stak, -enigszins weifelend-, zijn hand naar voren.

Zijn ogen werden groot. “W-waar zijn mijn vingers nou?” schreeuwde iets in hem. Pas toen realiseerde hij zich dat zijn vingers in een puddingachtige substantie zaten. Hij duwde zijn hand verder naar voren en slikte toen deze helemaal verdween en het pudding-gevoel toenam. Langzaam begon hij te begrijpen dat dit niet zomaar iets was. Hij was niet gek, toch? Hij keek om zich heen en verzekerde zichzelf ervan dat niemand hem bespiedde. Hij nam een teug adem en liep verder het water in. Toen werd het zwart.

Zwart – licht – zwart – zonlicht. Vechtend tegen het felle licht probeerde hij zijn ogen open te krijgen. Zijn hoofd bonsde en hij rilde. “Koud” vertelde zijn bewustzijn hem, wat langzaam wakker werd. Hij ging overeind zitten en begon om zich heen te kijken. Hij kreeg een rilling, maar niet van de kou. Dit was niet strand Breskens. In de verte zag hij iets wat leek op een grote verbouwde boerderij. Voetstappen. Nee, dit was sneller. Rennen. Hij wendde zijn hoofd in de tegengestelde richting en zag iemand aan komen rennen. Het was een meisje. Lange blonde haren die goud kleurden in het zonlicht. ‘Hé! Gaat alles goed met je?’ riep ze van enige afstand. Binnen een paar seconden die uren leken te duren stond ze voor zijn neus. ‘Eh...Hallo?’ Zwaaiend met haar hand voor zijn gezicht probeerde ze zijn aandacht te vatten. ‘Wie ben je? Wat is er gebeurd? Is alles okay?’ Hij schrok wakker. Door de plotselinge realisatie van waarheid besefte zijn lichaam dat het koud en nat was. Hij begon oncontroleerbaar te rillen. ‘Bres- kens…’ haperde hij en zakte ineen.

Geur van eten – zacht deken – voetstappen – honger – klop op de deur. Hij zag wazig. Een vlek boog zich over hem heen. ‘Ah je bent wakker. Kun je overeind komen?’ Hij knikte en hees zichzelf, - met enige moeite -, omhoog. Het mysterieuze meisje voelde aan zijn hoofd. ‘Je bent nog steeds koud. Kom maar, ik laat een bad voor je vollopen.’ Een beetje verdwaasd liep hij haar achterna. Eenmaal in bad sloot hij z’n ogen en probeerde na te gaan wat er allemaal is gebeurd die dag. Een zachte klop op de deur. De deur ging open en Zij kwam binnen, met een hand voor haar ogen. Ze was prachtig. ‘Er liggen kleren voor je klaar op de kruk. De jouwe heb ik gewassen.’ zei ze schor. Hij knikte en sloeg zijn ogen neer. Ze draaide zich om en sloot de deur. Zijn

lichaam begon weer op te warmen. Hij trok de stop uit het bad, droogde zich af en kleedde zich aan.

21

Ze schoot omhoog toen de deur opende. Een vragenvuur werd geopend. ‘Wie ben je? Gaat het met je? Waar kom je vandaan? Wat is er gebeurd?’ Het ging maar door. Hij trok haar richting het bed en ging zitten. Hij hoestte en schraapte zijn keel even. ‘Ik ben Harley. Ik denk dat het met me gaat.’ “Hoe kan het niet met me gaan nu ik hier ben?” ‘Ik- Ik weet niet wat er is gebeurd… Ik was op strand Breskens en gooide keitjes over het water. Ze verdwenen. Het leek wel een portaal…’ En zo vertelde hij haar alles wat hij nog wist.

Zij vertelde over het leven hier. Blijkbaar heette ze Ivy en woonde in een totaal andere wereld. Hij was veel groter en kende wel negen continenten. Logischerwijs duurden de dagen hier ook langer. Ze vertelde dat de dagen hier een 30-uren indeling kenden. ‘Daarom ben ik zo moe.’ lachte hij. Meer tijd met haar. Na een halfuur luisteren naar haar zijdezachte opgewonden stem keek ze hem aan met grote bruine ogen. ‘Jouw beurt Harley…’ zei ze enigszins twijfelend. Hij keek haar aan en verloor in zijn gedachten, zwom weg in haar ogen, verdronk in angst en liep van geluk te water. Stilte. ‘Harley?’ Hij kwam boven water, happend naar adem. Geen water, geen ademtekort. ‘Sorry, ik – eh… Ik kom uit een wereld genaamd Aarde, ook al heeft het niet een officiële naam. We kennen 7 continenten en onze dagen duren 24 uur…’ z’n stem haperde.

“Wat moet ik haar eigenlijk vertellen?” bedacht hij zich. ‘Hé, het is okay. Je kan ook later praten als je wil. Ik moet nu naar beneden.’ zei ze. Harley keek haar enigszins schaapachtig aan. ‘Ik moet nu eten, met m’n ouders. Ze mogen niet weten dat je hier bent…’ zei Ivy en ze viel stil, opeens blozend. Ze is als een kalme zee, als vers geplukte appels, eeuwig voortdurend. Ze stond op en verliet de kamer.

Uren streken voorbij. Hij had niet veel te doen maar wilde niet ondankbaar zijn. De kamer waar hij zich schuilhield voor de gevaren van de onbekende wereld rook muf. Waarschijnlijk werd de zware stoffige geur veroorzaakt door het blauwe groezelige tapijt. Dikke zware gordijnen hingen voor het raam. Het raam, dat zijn enige beetje vermaak in stand hield. De kamer was klein maar niet beknellend. Er stonden een grote massief-eiken kast, - je weet wel, zo één als de gemiddelde opa en oma hebben, zo’n kast die gevuld is met al het verboden lekkers bij oma en opa -, een bureautje met een lamp en een bed. Het gele behang was vaal geworden over de jaren heen.

Vreemd hoe niets hier anders leek dan het leven thuis. Harley zuchtte en besloot zijn gedachten te bewandelen. Steeds verder het donkere woud van twijfels, angsten en bewustwordingen in. Een zachte klop op de deur. In nog geen oogwenk stond Zij in de deuropening met een bord in haar handen, dampend, een heerlijke geur verspreidend die zich mengde met de muffe tapijtgeur. Zo zal het later ook zijn. ‘Ik eh…ik heb wat eten meegesmokkeld.’ ‘Het ruikt lekker.’ Was Harley z’n respons. Ze zette het bord neer op het bureau. Het leek op kip. Het leek niet op kip. Het. Was. Paars. Harley hoestte en Ivy keek hem bezorgd aan. ‘Wat is er?’ leken haar ogen te zeggen. Hij schudde z’n hoofd en begon te eten uit een poging van beleefdheid, ook al was hem de eetlust ontnomen. Na enkele minuten veegde hij zijn mond af met de achterkant van zijn hand. De avond was gevallen en uren verstreken. Uren vol gesprekken. Diepe gesprekken. Hemel vol sterren. Ogen vol affectie.

Drie dagen gleden voorbij. Er was een duidelijke soort spanning aanwezig tussen de twee. Niemand sprak het uit. Overdag was het inmiddels toegestaan de rest van het huis te verkennen, Ivy haar familie was aan het werk. Aan het werk voor De Restauratie. De wereld zat in een laagconjunctuur; een instortende economie, hongersnoden voedsel- en watertekorten. De Restauratie zou iedereen er wel weer bovenop helpen. Falen is succes als we ervan leren, zo luidde hun motto. Harley wist wel beter. Ivy vertelde dat De Restauratie alleen maar uit was op geld. Ze betaalden hun werkers weinig. Net genoeg om rond te komen, maar niet genoeg om enkele luxe te kunnen tolereren. Zij hielp hem, verstopte hem. Niemand mocht weten van zijn bestaan, en toch deed Zij dat. Hij voelde zich veilig bij haar. Haar lach was als duizend zonnestralen die de zwarte wolken doorbraken.

Ivy giechelde. Harley keek haar aan. Het was bijna tijd om te slapen. Maar het voelde zo goed om bij haar te zijn. Hij wilde niet dat ze ging. Ivy notificeerde dat Harley viel en viel, steeds verder in de kliffen van haar kuiltjes als ze lachte. haar aankeek. Elektriciteit – spanning – vonk – vonk – licht – meer vonken – tintelingen. En toen… aangename warmte op zijn wang. Harley voelde zijn lichaamstemperatuur stijgen terwijl zijn hoofd zo rood werd als de klaprozen in de weides in Frankrijk. Zijn ogen werden groot en Ivy keek hem aan met een guitige blik. Een cocon van zijde, zacht maar veilig. Een bubbel, breekbaar maar aangenaam. Zo veilig zo veilig zo mooi. Hij haalde een van de twee kettingen van zijn nek en gaf het aan haar. Woorden waren niet nodig. Het zou ze verbinden, voor eeuwig. Dankbaar keek ze hem aan. Ze stond op. ‘Welterusten Harley…’ klonk het zachtjes voor de deur in het slot viel.

Bezweet schoot Hij overeind. “Ik moet stoom afblazen…” dacht Hij en klom uit bed. Hij had gedroomd. Niet onaangenaam. Niet okay. Verstrengeld waren ze geweest, badend in het zonlicht, zwevend op de wolken witte dekens. “Dit mag niet.” Hij klom terug in bed en viel in een onrustige ondiepe slaap.

22

‘Wakker worden slaapkop!’ klonk het. De herkenbare geur van vers gebrande koffie drong zijn neus binnen, op weg naar zijn oren, zijn mond, het puntje van z’n tong. Hij opende zijn ogen en zag Ivy met een dienblad in haar handen. ‘Ik heb een ontbijt De Luxe voor je gemaakt.’ zei ze vrolijk. Hij ging overeind zitten en begon te eten.

‘Je bent leuk.’ Merkte Ivy op, ineens niet meer zo schuchter als ze was. Harley verslikte zich. ‘Echt. Je bent leuk. We weten allebei dat er meer gaande is tussen ons. Die spanning was niet te missen.’ ging Ivy verder. Harley kon niks anders dan knikken, en nam een slok van de groengekleurde koffie. Ivy pakte het dienblad van Harley zijn schoot en ging naast hem zitten. Zo mooi. Ik houd van h.- “Nee. Harley, blijf redelijk. Dit kan niet. Dit mag niet.” ‘Is er iets?’ vroeg Ze. ‘Nee, nee er is niets.’ Ineens warmte. Als in zijn droom. Verstrengeld en verwoed. Chaos. Goede chaos. Weer warmte oh zo stomend heet en toch rillingen. Gesloten ogen en vallen, door de wolken heen. Verdrinkend in affectie. Vonken vlogen over en een donderslag sloeg in. Verhit liet ze hem los terwijl een blos als kersen langzaam omhoog kroop. Ze keek hem aan, in z’n ziel. ‘Ik hou van je Harley.’ Vuurwerk in zijn oren, vuurwerk in zijn ogen, oorverdovende liefde. ‘Bedankt, voor alles wat je voor en met me doet. ‘Ivy lachte en keek ineens ernstig. ‘Ik moet gaan, anders merken m’n ouders dat ik niet ben waar ik moet zijn…’ Harley knikte en probeerde niet al te beteuterd te kijken. Ze gaf hem een kus op zijn voorhoofd en sprak met haar ogen: ‘Ik hou van je.’ Ze liep weg, haar passen bonkten in zijn hoofd, dol van liefde.

Hij lag op het bed en luisterde naar de oorverdovende stilte. Zoveel ging er door hem heen, niet wetend wat waarheid was en wat niet. “Waarom moest ze zo ineens weg? Haar ouders werken toch overdag…Ach het zal wel een reden kennen.” Hij keek eens rond en luisterde wederom naar het niet. “Grappig, hoe rustig het hier lij- “Grof gebons – schreeuwende stemmen – krijsend krassen over de muren – dreunende deur. Chaos. Een groep zwaarbewapende mannen rent de kamer in. ‘OPSTAAN EN HANDEN WAAR IK ZE KAN ZIEN!’ beval een onbekende stem Harley. In shock wendde hij zijn hoofd, niet wetend waar hij moest kijken. ‘NU.’ deze keer klonk het bevel nog dwingender. Een loop van een geweer op z’n rug. Klap op z’n gezicht. Zwart. Zwart. Zwart. Donker. Angst. Zwart.

Fel licht verwarmde zijn wangen. Voetstappen overal om hem heen. Zware bevelende mannenstemmen. Hij probeerde overeind te komen en voelde een bonzende hoofdpijn opkomen. Hij keek om zich heen. Hij rook niets. Zag een tafel en twee stoelen. Verder niets. Een kwelling, een kleine ruimte, adem die hem werd ontnomen terwijl de muren steeds dichterbij leken te komen. Een kwaadaardige lach bracht hem terug naar het heden. ‘Harley, oh onschuldige Harley.’ Hij herkende de stem uit duizenden. Zijdezacht. Kwaadaardig. Hij keek op, nog immers verblind door het felle licht. ‘Ivy.’ was zijn respons. ‘Je bent zo naïef.’ Zei Ivy en trok een quasi-guitige blik. Ze was nog altijd prachtig. niet het meisje dat hij dacht te kennen. Pas toen herkende hij het logo van een glinsterende badge op haar borst: De Restauratie. Leugens. Naïeve prutser. Misschien was hij toch wel gek. ‘Wat wil je van me?’ snauwde hij haar toe. ‘Willen is een groot woord. We wíllen niets van je. We hopen gewoon dat je je aansluit bij ons team.’ lachte Ivy. Het was niet de honingzoete lach die hij kende.

‘Waarom zou ik?’ kaatste hij terug. ‘Simpelweg omdat je dat kan.’ Ivy leek alles te hebben gepland, ze wist precies welke woorden en intonatie ze moest gebruiken. Ze liet een stilte vallen en vervolgde haar spraakgolf, bleef rollen en rollen, het strand verslindend. ‘Begrijp je het niet? Jij bent onze troef. Jij bent de enige die kan reizen via Het Portaal. We kunnen je hier houden, we kunnen onderzoeken hoe wij naar Aarde zouden kunnen komen. We leven slechts in een parallelle wereld, het enige wat we hoeven is een brug te slaan.’ Hij keek haar aan, angstig afwachtend, toch enigszins nieuwsgierig hoe ze zou verder gaan. ‘Zie het als een touwtje. Wij lopen erop en kunnen slechts balanceren op de bovenkant. Jij bent onze vlo. Jij kan over het touwtje lopen, aan de bovenkant, maar ook aan de onderkant. Jij kan naar de andere kant komen zonder gevaar. Je kan ons helpen.’ Hij schudde driftig zijn hoofd. ‘Nooit. Waarmee zou ik überhaupt moeten helpen, jullie zijn toch alleen maar uit op geld.’

Ze barstte uit in lachen. ‘Oh zó naïef. Snap je het niet? Jij kan ons helpen de Aarde over te nemen. Deze planeet is naar de klote. Verdoemd. We kunnen via jou terecht op een betere plaats en doen wat we onze mensen al een halve eeuw beloven. Een beter leven. We kunnen samen de macht grijpen. Alles wat je hartje begeert zal van jou zijn. Ik ook. Dat is toch wat je wil? Stel je voor, jij en ik, samen, tegen de wereld!’ ‘Nooit.’ zei hij en sloot zijn ogen. Hij hield van haar. Hij zag hoe Ivy wegkeek en reageerde op een van haar ‘marionetten’. Zo snel als hij kon stond hij op en rende richting de deur. Een ongekende kracht kwam in hem los. Zo vluchtig had hij nog nooit kunnen rennen. Deur – deur- schreeuwen – krachtige voetstappen – Hij rende zijn eigen benen voorbij. Vond een uitgang. Hij schreeuwde het uit. Hij was buiten. Hij zag een vage soort golven in de verte. “Het Portaal!” Hij rende. Hij viel met een immense klap voorover. Hij moest gestruikeld zijn. Nog voor hij het zelf wist was hij weer aan het rennen. Het Portaal kwam steeds dichterbij. Tien meter, nog vijf, nog twee, en ineens was hij nat.

Strand Breskens. Hij haalde opgelucht en uitgeput adem. Veilig in de eeuwig kolkende zee. ‘BLIJF STAAN!’ hoorde hij ineens achter zich. Hij keek vliegensvlug om en zag de soldaten een voor een uit Het Portaal komen. Harley had geen tijd om te bedenken hoe het kon. Hij zette het op sprinten en vluchtte. Voor eeuwig, altijd angstig over zijn schouder kijkend. Nog één keer voelde hij aan de ketting om zijn hals, slikte. Met één ruk. Overal kralen. Overal touw. Verstikkend.

Één enkel moment stond hij stil en keek naar boven. ‘Ivy, wonderschone Ivy…’ prevelde hij.

Hij nam een diepe teug adem en rende verder, het diepe woud van gedachten, angsten en twijfels in.

23

KORT PROZAVERHAAL 2.0

TIP: Luister naar Wake me up – Ed Sheeran op replay vanaf de laatste pagina.

Breskens

Zand – zand – zand – schelp – zand -plastic snoepverpakking -zand – zand. Geluid van rollende golfen. Een zachte warme bries waait langs zijn gezicht terwijl hij verder struint. In de verte hoort hij een kind huilen. Wanneer hij zijn hoofd wendt in de richting van het kind ziet hij een groepje meeuwen dat vecht om het koekje van het kleine meisje. De vader van de peuter probeert de meeuwen verwoed weg te slaan en de moeder kijkt bezorgd toe. Hij loopt verder en walmen van de friettent verderop wenken hem. “Ach, waarom niet?” denkt hij. Hij loopt naar de friettent en gaat voor een simpele puntzak met wat ketchup.

De medewerkster had hem met een soort walging aangekeken, alsof ze daarmee had willen zeggen dat het van de zotten was dat hij ketchup bij zijn patat wilde. “Of zou het komen dat ik patat bestelde in plaats van friet? Mensen maken zich tegenwoordig zorgen om de kleinste dingen.” besloot hij.

Al etend liep hij verder langs de golven, die het strand verslonden, telkens weer. De ziltige lucht maakte hem kalm, alsof de wereld even stil stond en dit plekje alleen en alleen voor hem was. Hij besloot te gaan zitten op een grote kei en genoot van het uitzicht. Het strand afspeurend, elk detail opnemend met zijn ogen, zijn neus, zijn oren, zocht hij naar vlakke keitjes. Hij veegde z’n handen af aan zijn broek en begon de vlakke keitjes op te rapen.

“Veertien keitjes!” dacht hij verrukt terwijl hij met zijn zakken richting het water liep. Hij haalde wat steentjes uit zijn vestzak en begon ze plat op het water te mikken zodat ze zouden stuiteren als een kind vol energie om daarna uitgeput te gaan liggen op het zachte oppervlak om te gaan slapen. -poink- klonk het en de kei kaatste wel vier keer. Hij besloot nog een poging te wagen om zijn record te verbeteren. Hij ging er eens goed voor staan en mikte de steen behendig richting het water. Niks.

Hij knipperde verbaasd met zijn ogen en schudde zijn hoofd in ongeloof. “Ik heb het vast verkeerd gezien!” schoot er door hem heen. Hij gooide weer een vlak steentje op het water maar wederom verdween het. Hij wreef in zijn ogen. Hij snapte er niets van. Waar kwamen de keitjes neer? Er vond nooit een plons plaats. Hij zette een stap naar voren en negeerde het feit dat zijn afgetrapte gympies nat werden. Hij gooide dit keer een steentje recht voor zich uit, rechtstreeks de lucht in. Ineens was het weg, vlak voor zijn neus nog wel! Hij stak, -enigszins weifelend-, zijn hand naar voren.

Zijn ogen werden groot. “W-waar zijn mijn vingers nou?” schreeuwde iets in hem. Pas toen realiseerde hij zich dat zijn vingers in een puddingachtige substantie zaten. Hij duwde zijn hand verder naar voren en slikte toen deze helemaal verdween en het pudding-gevoel toenam. Langzaam begon hij te begrijpen dat dit niet zomaar iets was. Hij was niet gek, toch? Hij keek om zich heen en verzekerde zichzelf ervan dat niemand hem bespiedde. Hij nam een teug adem en liep verder het water in. Toen werd het zwart.

Zwart – licht – zwart – zonlicht. Vechtend tegen het felle licht probeerde hij zijn ogen open te krijgen. Zijn hoofd bonsde en hij rilde. “Koud” vertelde zijn bewustzijn hem, wat langzaam wakker werd. Hij ging overeind zitten en begon om zich heen te kijken. Hij kreeg een rilling, maar niet van de kou. Dit was niet strand Breskens. In de verte zag hij iets wat leek op een grote verbouwde boerderij. Voetstappen. Nee, dit was sneller. Rennen. Hij wendde zijn hoofd in de tegengestelde richting en zag iemand aan komen rennen. Het was een meisje. Lange blonde haren die goud kleurden in het zonlicht. ‘Hé! Gaat alles goed met je?’ riep ze van enige afstand. Binnen een paar seconden die uren leken te duren stond ze voor zijn neus. ‘Eh...Hallo?’ Zwaaiend met haar hand voor zijn gezicht probeerde ze zijn aandacht te vatten. ‘Wie ben je? Wat is er gebeurd? Is alles okay?’ Hij schrok wakker. Door de plotselinge realisatie van waarheid besefte zijn lichaam dat het koud en nat was. Hij begon oncontroleerbaar te rillen. ‘Bres- kens…’ haperde hij en zakte ineen.

Geur van eten – zacht deken – voetstappen – honger – klop op de deur. Hij zag wazig. Een vlek boog zich over hem heen. ‘Ah je bent wakker. Kun je overeind komen?’ Hij knikte en hees zichzelf, - met enige moeite -, omhoog. Het mysterieuze meisje voelde aan zijn hoofd. ‘Je bent nog steeds koud. Kom maar, ik laat een bad voor je vollopen.’ Een beetje verdwaasd liep hij haar achterna. Eenmaal in bad sloot hij z’n ogen en probeerde na te gaan wat er allemaal is gebeurd die dag. Een zachte klop op de deur. De deur ging open en Zij kwam binnen, met een hand voor haar ogen. Ze was prachtig. ‘Er liggen kleren voor je klaar op de kruk. De jouwe heb ik gewassen.’ zei ze schor. Hij knikte en sloeg zijn ogen neer. Ze draaide zich om en sloot de deur. Zijn lichaam begon weer op te warmen. Hij trok de stop uit het bad, droogde zich af en kleedde zich aan.

24

Ze schoot omhoog toen de deur opende. Een vragenvuur werd geopend. ‘Wie ben je? Gaat het met je? Waar kom je vandaan? Wat is er gebeurd?’ Het ging maar door. Hij trok haar richting het bed en ging zitten. Hij hoestte en schraapte zijn keel even. ‘Ik ben Harley. Ik denk dat het met me gaat.’ “Hoe kan het niet met me gaan nu ik hier ben?” ‘Ik- Ik weet niet wat er is gebeurd… Ik was op strand Breskens en gooide keitjes over het water. Ze verdwenen. Het leek wel een portaal…’ En zo vertelde hij haar alles wat hij nog wist.

Zij vertelde over het leven hier. Blijkbaar heette ze Ivy en woonde in een totaal andere wereld. Hij was veel groter en kende wel negen continenten. Logischerwijs duurden de dagen hier ook langer. Ze vertelde dat de dagen hier een 30-uren indeling kenden. ‘Daarom ben ik zo moe.’ lachte hij. Meer tijd met haar. Na een halfuur luisteren naar haar zijdezachte opgewonden stem keek ze hem aan met grote bruine ogen. ‘Jouw beurt Harley…’ zei ze enigszins twijfelend. Hij keek haar aan en verloor in zijn gedachten, zwom weg in haar ogen, verdronk in angst en liep van geluk te water. Stilte. ‘Harley?’ Hij kwam boven water, happend naar adem. Geen water, geen ademtekort. ‘Sorry, ik – eh… Ik kom uit een wereld genaamd Aarde, ook al heeft het niet een officiële naam. We kennen 7 continenten en onze dagen duren 24 uur…’ z’n stem haperde.

“Wat moet ik haar eigenlijk vertellen?” bedacht hij zich. ‘Hé, het is okay. Je kan ook later praten als je wil. Ik moet nu naar beneden.’ zei ze. Harley keek haar enigszins schaapachtig aan. ‘Ik moet nu eten, met m’n ouders. Ze mogen niet weten dat je hier bent…’ zei Ivy en ze viel stil, opeens blozend. Ze is als een kalme zee, als vers geplukte appels, eeuwig voortdurend. Ze stond op en verliet de kamer.

Uren streken voorbij. Hij had niet veel te doen maar wilde niet ondankbaar zijn. De kamer waar hij zich schuilhield voor de gevaren van de onbekende wereld rook muf. Waarschijnlijk werd de zware stoffige geur veroorzaakt door het blauwe groezelige tapijt. Dikke zware gordijnen hingen voor het raam. Het raam, dat zijn enige beetje vermaak in stand hield. De kamer was klein maar niet beknellend. Er stonden een grote massief-eiken kast, - je weet wel, zo één als de gemiddelde opa en oma hebben, zo’n kast die gevuld is met al het verboden lekkers bij oma en opa -, een bureautje met een lamp en een bed. Het gele behang was vaal geworden over de jaren heen.

Vreemd hoe niets hier anders leek dan het leven thuis. Harley zuchtte en besloot zijn gedachten te bewandelen. Steeds verder het donkere woud van twijfels, angsten en bewustwordingen in. Een zachte klop op de deur. In nog geen oogwenk stond Zij in de deuropening met een bord in haar handen, dampend, een heerlijke geur verspreidend die zich mengde met de muffe tapijtgeur. Zo zal het later ook zijn. ‘Ik eh…ik heb wat eten meegesmokkeld.’ ‘Het ruikt lekker.’ Was Harley z’n respons. Ze zette het bord neer op het bureau. Het leek op kip. Het leek niet op kip. Het. Was. Paars. Harley hoestte en Ivy keek hem bezorgd aan. ‘Wat is er?’ leken haar ogen te zeggen. Hij schudde z’n hoofd en begon te eten uit een poging van beleefdheid, ook al was hem de eetlust ontnomen. Na enkele minuten veegde hij zijn mond af met de achterkant van zijn hand. De avond was gevallen en uren verstreken. Uren vol gesprekken. Diepe gesprekken. Hemel vol sterren. Ogen vol affectie.

Drie dagen gleden voorbij. Er was een duidelijke soort spanning aanwezig tussen de twee. Niemand sprak het uit. Overdag was het inmiddels toegestaan de rest van het huis te verkennen, Ivy haar familie was aan het werk. Aan het werk voor De Restauratie. De wereld zat in een laagconjunctuur; een instortende economie, hongersnoden voedsel- en watertekorten. De Restauratie zou iedereen er wel weer bovenop helpen. Falen is succes als we ervan leren, zo luidde hun motto. Harley wist wel beter. Ivy vertelde dat De Restauratie alleen maar uit was op geld. Ze betaalden hun werkers weinig. Net genoeg om rond te komen, maar niet genoeg om enkele luxe te kunnen tolereren. Zij hielp hem, verstopte hem. Niemand mocht weten van zijn bestaan, en toch deed Zij dat. Hij voelde zich veilig bij haar. Haar lach was als duizend zonnestralen die de zwarte wolken doorbraken.

Ivy giechelde. Harley keek haar aan. Het was bijna tijd om te slapen. Maar het voelde zo goed om bij haar te zijn. Hij wilde niet dat ze ging. Ivy notificeerde dat Harley viel en viel, steeds verder in de kliffen van haar kuiltjes als ze lachte. haar aankeek. Elektriciteit – spanning – vonk – vonk – licht – meer vonken – tintelingen. En toen… aangename warmte op zijn wang. Harley voelde zijn lichaamstemperatuur stijgen terwijl zijn hoofd zo rood werd als de klaprozen in de weides in Frankrijk. Zijn ogen werden groot en Ivy keek hem aan met een guitige blik. Een cocon van zijde, zacht maar veilig. Een bubbel, breekbaar maar aangenaam. Zo veilig zo veilig zo mooi. Hij haalde een van de twee kettingen van zijn nek en gaf het aan haar. Woorden waren niet nodig. Het zou ze verbinden, voor eeuwig. Dankbaar keek ze hem aan. Ze stond op. ‘Welterusten Harley…’ klonk het zachtjes voor de deur in het slot viel.

Bezweet schoot Hij overeind. “Ik moet stoom afblazen…” dacht Hij en klom uit bed. Hij had gedroomd. Niet onaangenaam. Niet okay. Verstrengeld waren ze geweest, badend in het zonlicht, zwevend op de wolken witte dekens. “Dit mag niet.” Hij klom terug in bed en viel in een onrustige ondiepe slaap.

25

‘Wakker worden slaapkop!’ klonk het. De herkenbare geur van vers gebrande koffie drong zijn neus binnen, op weg naar zijn oren, zijn mond, het puntje van z’n tong. Hij opende zijn ogen en zag Ivy met een dienblad in haar handen. ‘Ik heb een ontbijt De Luxe voor je gemaakt.’ zei ze vrolijk. Hij ging overeind zitten en begon te eten.

‘Je bent leuk.’ Merkte Ivy op, ineens niet meer zo schuchter als ze was. Harley verslikte zich. ‘Echt. Je bent leuk. We weten allebei dat er meer gaande is tussen ons. Die spanning was niet te missen.’ ging Ivy verder. Harley kon niks anders dan knikken, en nam een slok van de groengekleurde koffie. Ivy pakte het dienblad van Harley zijn schoot en ging naast hem zitten. Zo mooi. Ik houd van h.- “Nee. Harley, blijf redelijk. Dit kan niet. Dit mag niet.” ‘Is er iets?’ vroeg Ze. ‘Nee, nee er is niets.’ Ineens warmte. Als in zijn droom. Verstrengeld en verwoed. Chaos. Goede chaos. Weer warmte oh zo stomend heet en toch rillingen. Gesloten ogen en vallen, door de wolken heen. Verdrinkend in affectie. Vonken vlogen over en een donderslag sloeg in. Verhit liet ze hem los terwijl een blos als kersen langzaam omhoog kroop. Ze keek hem aan, in zijn ziel. ‘Ik hou van je Harley.’ Vuurwerk in zijn oren, vuurwerk in zijn ogen, oorverdovende liefde. ‘Bedankt, voor alles wat je voor en met me doet. ‘Ivy lachte en keek ineens ernstig. ‘Ik moet gaan, anders merken m’n ouders dat ik niet ben waar ik moet zijn…’ Harley knikte en probeerde niet al te beteuterd te kijken. Ze gaf hem een kus op zijn voorhoofd en sprak met haar ogen: ‘Ik hou van je.’ Ze liep weg, haar passen bonkten in zijn hoofd, dol van liefde.

Hij lag op het bed en luisterde naar de oorverdovende stilte. Zoveel ging er door hem heen, niet wetend wat waarheid was en wat niet. “Waarom moest ze zo ineens weg? Haar ouders werken toch overdag…Ach het zal wel een reden kennen.” Hij keek eens rond en luisterde wederom naar het niets. “Grappig, hoe rustig het hier lijkt.” Hij hoorde een vreemd geluid. Een licht gekras? Nee, dat was het niet. Hij stond op en op het moment dat hij zijn hoofd naar links wendde zag hij iets wits liggen bij de deur.

Sorry dat ik zo vluchtig weg moest. Ik ben er vanavond pas laat weer, maar ik zorg dat je te eten krijgt. Ik houd van je.XO Ivy

Hij stak het briefje in zijn broekzak. Uren streken voorbij. Tijd stond stil. De wijzer tikte door. De aarde draaide niet. Het leek eeuwen te duren voordat Ivy terug was. Al die tijd heeft Harley op het kleine kamertje gezeten. Starend naar buiten, wachtend tot hij weer in die eeuwig stralende ogen mocht kijken met de zijne. “Ze is het beste wat me ooit is overkomen.” Hij stond op en begon te ijsberen. Ze zou nu toch wel terug moeten komen… Het was al 27:30. Plots geklop. Zacht gefluister. Draaiende deurknop. ‘Harley…’ klonk het zacht. ‘Ik heb eten voor je mee, het spijt me dat het zo laat is en dat je zo lang moest wachten.’ “Zelfs haar gefluister klonk als satijn in het midden van een woestijn.” ‘Het is al goed, maak je geen zorgen. Waar was je de hele dag?’ antwoordde Harley en trok haar dicht tegen zich aan. ‘Ik ben naar school gegaan en eh…’ ze viel stil. Harley keek haar aan met opgetrokken wenkbrauwen. ‘De Restauratie heeft me een tijdje vastgehouden… Ze eh, stelden vragen. Ze beginnen lucht te krijgen van…’ Harley zijn kijkers werden groot. Vuur. Vonken. Vallei vol verafschuwing. ‘Gaat alles goed? Hebben ze je pijn gedaan?’ Ze schudde haar hoofd. ‘Ik heb ze af weten te poeieren. Ivy zette het dienblad neer bij Harley.

- KLOP KLOP KLOP -

Verschrikt keken beide naar de deur. Naast hen twee waren er maar twee anderen in het huis die nu voor de deur zouden kunnen staan. ‘Ivy, naar buiten. Nú.’ Een harde dwingende mannenstem brak door elke nerf van het hout. ‘Ivy, liefje, kom naar buiten. We weten dat er dingen aan de hand zijn.’ Een zachte lieve stem, gelijk aan die van Ivy, dreef binnen op een golf medelijden.

‘Nu.’ klonk het weer. Ze keek hem aan. Ogen vol angst. Vertrokken mond. Samengeknepen hand. Langzaam stond ze op en opende de deur. Twee gestaltes, voorheen slechts onbekende schaduwen, stapten naar binnen. Twee monden vielen open, twee paar grote ogen keken terug. ‘W-w-wie…W-wat?’ Ivy’s Moeder keek Harley aan, knipperde met haar ogen en keek vervolgens naar Ivy. Ivy verzette haar voet terwijl ze naar de grond keek. “Ze is lief, als ze bloost. Haar wangen zachtroze als de avondlucht na een hete zomerdag.” Ze zuchtte. ‘Pap, mam…Het spijt me. Ik lieg nooit tegen jullie. Ik kon jullie dit niet vertellen. Het was te groot. Te gevaarlijk. Wat als jullie me voor psychisch gestoord aan zouden zien? Of wat als…De Restauratie…Ze…Hij’ ze begon te stotteren. Ivy’s Vader keek haar aan. ‘Ivy, je slaat wartaal uit. Begin bij het begin alsjeblieft.’ Zijn stem klonk kalmer, als de zee bij strand Breskens. Breskens. “Ik mis thuis.” Ivy haalde haar hand door haar extraordinaire haar en begon te vertellen. Het klonk bijna grappig, zoals ze de waarheid nu presenteerde.

‘En nu, nu zijn jullie hier. Nu krijg ik waarschijnlijk huisarrest tot mijn dertigste.’ eindigde Ivy haar verhaal. Haar ouders leken allesbehalve ziedend of kokend van woede. ‘Ik vind het goed van je Ivy, hoe je deze jongen hebt gered. Had jij het niet gedaan, dan had De Restauratie hem wel weten te vinden. Harley, mijn naam is Ruby. Fijn om je te zien.’ Sprak Ivy’s Moeder ofwel Ruby ineens. Haar woorden klonken onecht. ‘Tyler.’ klonk het ineens. Ivy’s Vader, ofwel Tyler, gaf een knikje bij wijze van gebaar.

Ivy’s ouders leken haar te begrijpen maar iets leek niet te kloppen. “Of ken ik ze nog niet goed genoeg om ze in te schatten.”

26

Twee dagen later zat Harley op de bank met een mok dampende blauwe thee. De ouders van Ivy zijn goed voor hem geweest maar iedere keer dat ze in zijn buurt waren kreeg hij een onbehaaglijk gevoel. Iets leek anders dan normaal. Hij kon de vinger er niet op leggen. “Ze vinden me vast verschrikkelijk.” “Ze willen me niet hier.” “Ze denken dat ik hun dochter afpak.” ‘Harley, pak gerust wat te eten indien nodig.’ sprak Ruby ineens. Ze had een vrije dag vandaag. ‘Laten we er een leuke dag van maken. Je mag dan niet naar buiten maar we zouden met zijn drieën een film kunnen kijken? En Ivy kan heel goed koken!’ sprak ze quasi-enthousiast. Hij knikte. “Dat mens spoort ergens niet helemaal.” ‘Zei iemand daar film?’ en Ivy stak haar hoofd om de hoek van de deurpost. Haar haren waren nog nat van het douchen. “Prachtige eeuwige Ivy.”

“Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou van haar. Ik hou zoveel van haar.”

Inmiddels was Harley een deel van het gezin en Ivy haar ouders leken vrede te hebben met het feit dat hun eeuwig brandende liefde niet zou doven. De groeven in hun gezicht leken elke dag dieper te worden, als de diepste oceaanbodem, oneindig, donker, verdrietig. Het leek alsof ze iets verborgen. Iets achterhielden. Iets verbloemden.

Een gesmoorde kreet. Een ingehouden snik. Tranen die langs wangen rolden als hemelvocht. Oneindig pijnlijk verdriet. ‘Harley, zou je wel even hier willen komen?’ Langzaam liep hij naar de keuken. Hij zag Ivy zitten, haar gezicht rood, haar ogen opgezwollen. ‘Harley, we zijn gek op je… Wij allemaal. Je bent een deel van deze familie, echt.’ Ivy liet een jammerende kreet uit terwijl haar moeder sprak. Zelfs Tyler was erbij komen zitten. ‘Luister, je kent de gang van zaken met de restauratie. Je…vormt een groot gevaar voor ons gezin. Ze zullen jou willen hebben als machtswapen. Ze zullen ons willen als gijzelaars. Je…’ Ruby viel stil en sloeg haar ogen neer. Een brok vormde in Harley zijn keel. Tyler nam het over. ‘Zoals je weet bevind jij je in een parallel universum. Ik heb wat onderzoek gedaan. Het is niet langer mogelijk dat je hier bent. Je zal een fout veroorzaken in beide werelden. De Restauratie zou je als wapen willen, om heen en weer te reizen tussen beide werelden. Je bent te gevaarlijk, dingen beginnen hier te vervagen sinds je komst. We kunnen je niet langer hier hebben. Het spijt me.’

Koude woorden, rillingen, moeite met slikken, tranen die vormen. Zijn woorden, zo koud. Instortende wereld. “Dit is dus wat ze verbloemden.” Hij werd met een klap teruggebracht in de werkelijkheid door het onophoudelijke geween van Ivy. Ze had pijn. Ze had verdriet. Hij balde zijn vuist. “Ik wil hier blijven, haar beschermen. Door hier te blijven zal het juist haar einde zijn. Wat moet ik nou.” Hij knikte langzaam. ‘Ik…Ik begrijp het. Ik zal teruggaan.’ sprak hij, haperend. Ivy keek hem aan met haar prachtige waterige ogen, heftig nee schuddend. ‘Ivy, besef dit, als hij hier blijft zullen wij ten onder gaan. Als je van hem houdt, laat je hem gaan…’ sprak Ruby ineens, voorzichtig. Dit keer knikte Ivy langzaam. ‘I-ik zal hem de weg wijzen naar waar ik hem heb gevonden.’ Sprak ze, terwijl ze aan de ketting die ze van Harley heeft gekregen friemelde.

Harley pakte een kleine tas in, zocht naar spullen die hij had gekregen van het gezin, vechtend tegen de tranen. De deur ging zachtjes open. Ivy kwam binnen, liep naar hem toe en omhelsde hem. Ze barstte uit in huilen. ‘Ik kan niet zonder je…’ Harley pakte haar kin vast en hief haar hoofd terwijl hun blikken kruisten. ‘Jij kan dit. Je bent sterk Iv, ooit zullen we elkaar weer zien. Ik beloof het.’

Daar stonden ze dan. Het afscheid met Ruby en Tyler was zwaar geweest, hun band is sterk geworden in de afgelopen tijd. Ivy omhelsde Harley en hij wreef over haar rug. Hij keek haar aan, diep in haar prachtige karamel-bruine ogen. Hij kuste haar, lang en vol passie. Dingen om hen heen begonnen te vervagen. ‘Je moet gaan Harley…’ ‘Nog even.’ antwoordde hij vastberaden. Ineens hoorden ze een enorm lawaai. Gebonk. Geschreeuw. Geren. De Restauratie. Ze kwamen eraan. Angstig keek Ivy hem aan. Hij kuste haar een laatste keer, met alle liefde die hij in zich had. Vuurwerk, overal. Opkomende zon, overal. Sterrenhemel, overal. ‘Ik hou van je Ivy. Ik zie je gauw.’ fluisterde hij en maakte zich los van haar. Ze keek angstig over haarschouder en duwde hem zachtjes richting Het Portaal. ‘Ga.’ zei ze terwijl ze een snik onderdrukte. Hij deed een stap richting Het Portaal.

-ALLES WERD ZWART. –

Hij schoot omhoog in zijn bed, zweetdruppels parelden op zijn voorhoofd. Hij keek om zich heen en zag een vaag bekende ruimte. Een kamer. Zijn kamer. Het was…Het was een droom…Hij trok zijn knieën op en begon onophoudelijk te snikken.

-VIJFTIEN JAAR LATER. -

‘Harley, lieverd, wakker worden. Ik heb een ontbijtje voor je gemaakt.’ Hij opende zijn ogen en keek in de prachtige ogen van zijn vrouw. Hij begon te eten terwijl zijn vrouw van alles vertelde over wat ze vandaag zou gaan doen, maar hij was ergens anders in gedachten. “Ivy.” Na het ontbijt besloot hij te gaan douchen. Hij genoot van de warme stralen, ze leidden hem af. Hij droogde zich af en pakte een oude broek uit de kast, al zijn goede zaten in de was. Hij wurmde zich in de ruwe stof. Er viel iets op de grond. Het was crèmekleurig, het leek iets wat ooit zo wit was als het gewaad van heilige Maria. Hij bukte zich en pakte het verfrommelde propje op. Hij vouwde het open. Een gesmoord woord. ‘Ivy.’

Sorry dat ik zo vluchtig weg moest. Ik ben er vanavond pas laat weer, maar ik zorg dat je te eten krijgt. Ik houd van je.XO Ivy

27

28

AANVULLENDE OPDRACHT

CREATIEF SCHRIJVEN BINNEN HET VAN NEDERLANDS

CREATIEF SCHRIJVEN IN HET VAK NEDERLANDS EN MIJN MENING HIEROVER:

‘Creatief schrijven voor jongeren in het voortgezet onderwijs? Wacht even – dat hoort toch niet bij de gewone lessen? Het is toch niet verplicht en staat toch niet in de kerndoelen?’ ‘Nee, maar het is zo ontspannend. Zo inspirerend, zo goed voor het zelfvertrouwen van leerlingen. En bovenal: zo ontzettend leuk om te doen. Waarom komen we er eigenlijk zo weinig aan toe?’ (Rooij, van Duijnhoven, Buschenhenke, Lazaroms, & Mulder, 2009)

Hier ben ik het mee eens. Niet alleen het middelbare onderwijs heeft het nodig. Ik zou graag zien dat hier al iets mee wordt gedaan op het basisonderwijs om door te stromen op het middelbare onderwijs. Maar dat terzijde. Wie schrijft, die blijft. Dat is een kreet waar ik volledig achter sta. Creatief schrijven heeft op mijn eigen school geen rol gespeeld tijdens de lessen Nederlands. De dingen die we schreven waren zakelijke teksten, opstellen et cetera. Dit vond ik jammer, zeker na alle colleges van afgelopen periode. Ik heb enorm veel plezier gehad in het vak.

Het onderdeel creatief schrijven komt volgens mij vrij weinig voorin het schoolvak Nederlands.

Ik vind dat het creatieve schrijven een grotere rol moet gaan spelen in het vak Nederlands. Hierdoor zal bij leerlingen het creatieve proces worden gestimuleerd en hierdoor kunnen enkelen zich misschien wel ontpoppen tot dichter of schrijver. Door het integreren van creatief schrijven zullen leerlingen een stukje Nederlandse cultuur beter leren kennen en begrijpen.

Creatief Schrijven, wat houdt dat eigenlijk exact in? Creatief schrijven is gericht op ontwikkeling. Het is ondanks bijvoorbeeld geleide opdrachten of regels een heel abstract iets. Van belang zijn dingen als het associëren, fantaseren en improviseren. Dingen als interpunctie of vorm zijn niet altijd prioriteit nummer een. Er bestaat geen goed of fout, jouw inbreng maakt het eigen.

Zelf vind ik het echt een heel leuk vak, deels omdat het zo abstract is. Je kan je eigen emoties en gedachtes kwijt en niemand heeft het recht je daar echt op af te keuren.

Dus ik, als toekomstig docent, zeg: Blijven Schrijven!

29

METHODE: NIEUW NEDERLANDS

CREATIEF SCHRIJVEN BINNEN NIEUW NEDERLANDS

Ik heb bij dit subonderdeel gekeken naar een methode die we altijd gebruikten op het Roelof van Echten College: Nieuw Nederlands.

De lesmethode was opgedeeld in blokken als Grammatica, Spelling, Schrijven et cetera. We deden in geen enkel jaar waarin we met deze methode werkten iets uit het blok Schrijven. Ik heb wat rondgevraagd bij leerlingen die nu werken met deze methode en ook zij doen er niks mee.

We kregen altijd losse schrijflessen met zelf gekozen opdrachten van de docent. Zo werkten we met twee modules tijdens jaar 5 waaruit we opdrachten en teksten moesten schrijven om een einddossier te ontwikkelen. Hierin stonden onder andere de gemaakte opdrachten, notulen van de vergaderingen en andere projecten of informatie. Ook schreven we de gebruikelijke teksten als uiteenzettingen of betogen.

We hebben nooit iets gedaan met Creatief Schrijven, wat ik echt erg jammer vond. Er was alleen maar plaats, tijd en ruimte voor zakelijke teksten, lesstof en opdrachten. Ik geloof dat dit door de meeste leerlingen werd beschouwd als saai. Alle opdrachten en dergelijke waren erg zakelijk, objectief en boden geen vrijheid of ruimte voor een creatief proces.

Hiernaast ziet u een afbeelding van de schrijfopdrachten die in het boek werden voorgeschoteld. Dit maakt duidelijk dat de opdrachten erg zakelijk en meestal objectief zijn.

Opdrachten als die wij in de les hebben behandeld zou ik graag terugzien op het VO, omdat leerlingen er veel van kunnen leren. Niet alleen educatief gezien, maar ik denk dat het hen ook dichter bij zichzelf brengt.

30

BIBLIOGRAFIE

Baeke, J. (1997). Expeditie. In J. Baeke, Nooit zonder paarden. Uitgeverij de Bezige Bij B.V.

Bokkel, P. t. (2013). Vertraging. In P. t. Bokkel, Dit is hoe een storm ontstaat. Nieuw Amsterdam.

Budé, F. (2012). Route. In F. Budé, Transit. Meulenhoff.

Marissing, L. v. (2008). Reisverslag. In L. v. Marissing, Zoek de lege gebieden. Uitgeverij van Gennep B.V.

Rinada Entertainment . (sd). Copla. Opgehaald van Allesovergedichten: http://www.allesovergedichten.nl/copla.html

Rinada Entertainment. (sd). 160 of SMS gedicht. Opgehaald van Allesovergedichten: http://www.allesovergedichten.nl/160smsgedicht.html

Rooij, S. d., van Duijnhoven, P., Buschenhenke, F., Lazaroms, M., & Mulder, D. (2009). Schrijft het voort! Kunstfactor, 4.

Verhaar, T. (1999). In de kleine coupé. In T. Verhaar, Valscherm voor Erasmus.

Willem Steenbergen. (2014). Nieuw Nederlands. Noordhoff Uitgevers.

31

NAWOORD

Wat een enorm leuk vak was creatief schrijven. Ik heb de colleges met enorm veel plezier gevolgd. Elke les deden we weer iets anders. De ruimte om je eigen ding te doen binnen de opdrachten was enorm groot wat me erg goed beviel. Ik heb altijd al mijn eigen stijl gehad in dingen. Dat maakt mij tot wie ik ben. Deels daardoor is het dossier geworden zoals het is geworden. Ik hoop dat het in de smaak valt en dat u het met net zoveel plezier zal lezen als ik het heb geschreven.

De lessen zelf waren ook fijn ingedeeld. Een klein deel theorie, dan zelf aan de slag en nog even evalueren of voordragen zodat mensen verschillende dingen horen en zo misschien zelf inspiratie opdoen. Ook was er altijd wel tijd voor een grapje of wat luchtigheid wat de colleges niet zo zwaar maakte. Ik hoop dat we ooit nog een soortgelijk vak krijgen want tot nu toe was dit vak zeker mijn favoriete vak. Ik ben dan ook trots op de dingen die ik elf heb gemaakt. Ik heb vanuit het niets iets gemaakt.

Ik heb mensen mijn tweede versie van het verhaal laten lezen en de mensen die het lazen waren er gek op. Ze eisen zelfs een vervolg. Dat doet me goed omdat ik het moeilijk vond om een tweede verhaal te schrijven. Ik zat zo in het denkkader van het eerste verhaal vast. Uiteindelijk heb ik mijn Spotify-muziek me laten inspireren. Muziek doet veel met me, dus zodra ik muziek opzet werk ik snel een keer zo goed.

Mevrouw van Balen, enorm bedankt voor de afgelopen periode. Ik heb mezelf beter leren kennen en ik kijk uit naar de tweede periode met o.a. het dramaproject.

En zoals ik eerder al vermeldde: Blijven Schrijven!

Met zeer vriendelijke groeten,

Ilse Cornelissen.