Tekst Eimer Wieldraaijer

Wat is voor u de kern van de nieuwe Wet natuurbe-scherming?Rudmer Heerema: ‘De kern van de wet is decentralisatie naar de provincies. Dat betekent dat het Rijk zich wat terugtrekt en de provincies meer ruimte krijgen om zelf te handelen. In concreto komt het er bijvoorbeeld op neer dat provincies zelf de bevoegdheid krijgen om gebieden aan te wijzen die in hun optiek extra bescherming behoeven. Ook jagers zullen merken dat de provincies meer invloed krijgen. Denk aan de samenstelling van de Faunabeheereenheden, enzovoort.’

Jacht vormt slechts een klein onderdeel van de wet Natuurbescherming, die onze verhouding met natuur en landschap regelt, maar heeft wel onevenredig veel aandacht naar zich toegetrokken in de debatten. Hoe verklaart u dat?

‘Ik ben verbijsterd dat het in de debatten over deze veelom-vattende wet, waar de jacht slechts een klein onderdeel van is, eigenlijk alleen maar over de jacht is gegaan. Sterker: er zijn partijen geweest die zeiden: we gaan tegen of voor de wet stemmen omdat de jacht op deze manier geregeld wordt. Kortom, de hele natuurwet staat klaarblijkelijk voor menigeen in het teken van de jacht. Dat geeft wel aan dat jacht een belangrijk onderwerp is in de Tweede Kamer. Ter linkerzijde strijden partijen al jarenlang tegen de jacht, ter rechterzijde probeert men de waarde van jacht juist in stand te houden. Op dit moment is de samenstelling van de Kamer zo dat een meerderheid voor afschaffing van de jacht is. Dat dit desondanks niet gebeurt, veroorzaakt spanning en emotie bij de voorstanders van afschaffing. Neem de opstelling van de Partij voor de Dieren. Eerlijk gezegd, heb ik nog nooit zo’n zure bijdrage gezien. Als ogen vuur konden spuwen, was het gebouw in brand gevlogen. Omgekeerd ben ik, als VVD’er, erg blij dat we de wet zoals die er nu ligt, voor elkaar hebben weten te boksen.’

VVD-Kamerlid Rudmer Heerema over wet Natuur-bescherming

‘Ik ben blij dat de VVD en de PvdA tot een compromis zijn gekomen’

Op 1 juli stemde de Tweede Kamer over de nieuwe wet Natuurbescherming. Voor jagend Nederland heeft de wet minder ingrijpende consequenties dan aanvankelijk werd gevreesd. Medeverantwoordelijk voor dat knappe staaltje politieke ‘damage control’ is Rudmer Heerema, woordvoerder Natuur namens de VVD.

#15 - juli 2015 De Jager 98 De Jager #15 - juli 2015

interviewinterview

Op de radio hoorde ik een spotje van Faunabescherming dat de PvdA overstag is gegaan voor de ‘hobbyjagers’. In de Tweede Kamer vielen termen te beluisteren als ‘plezierjacht’. Zijn dat in uw ogen termen die recht doen aan de inzet van jagers?‘Absoluut niet. Tijdens het Kamerdebat heb ik mevrouw Thieme geïnterrumpeerd. Ik zei: “U heeft het steeds over de plezierjacht, maar in Nederland kennen wij schadebestrijding, populatiebeheer en benuttingsjacht. Plezierjacht is niet aan de orde in ons land.” Ik ben meerdere keren mee geweest op werkbezoeken met jagers en heb gezien hoeveel liefde voor de natuur er bij hen is, hoe zij helpen de natuur te beheren en in stand te houden. Dat zij daarnaast dan af en toe benutten uit de natuur, vind ik niet meer dan logisch. Ik ben nog nooit een jager tegengekomen die voor zijn lol beesten afknalt. Plezierjacht is een door links “geframed” woord waarmee men de emotie in de samenleving probeert aan te wakkeren, en dat is niet de wijze waarop ik politiek bedrijf.’

Hoe kijkt de VVD aan tegen de jacht als duurzame benutting van wildsoorten?‘Heel positief. Wild is het meest duurzame stukje vlees. Je weet wat je zelf schiet en dus wat je eet. Als je wild eet, weet je dat je een verantwoord stuk vlees tot je neemt. Niet voor niets zie je dat de jacht onder goed opgeleide, jonge stedelingen steeds populairder wordt. De oprichter van Facebook, Mark Zuckerberg, is daar een voorbeeld van. Ik kan mij voorstellen dat er in Nederland steeds meer mensen komen die jacht zien als een volwaardig alternatief voor het kopen van vlees in de winkel. Overigens eet ik zelf weinig vlees - de helft van de week ben ik vegetariër - behalve als het wildseizoen aanbreekt.’

Bent u persoonlijk geïnteresseerd in de jacht?‘Absoluut. Ik ben er zeer in geïnteresseerd hoe jagers met de natuur omgaan. Zelf ben ik geen jager, misschien komt dat er later ooit nog van, maar ik vind niet dat ik als Kamerlid met jacht in zijn portefeuille tegelijkertijd zelf jager kan zijn.’ Hoe ziet u de rol van de jager in het beheer en behoud van de Nederlandse natuur?‘Jagers zijn onze ogen en oren in de natuur. Zij zien als eersten waar het misgaat, of een wildstand in de verdrukking raakt en of er ergens rotzooi is gedumpt. De rol van jagers in de natuur is dus ontzettend belangrijk. Niet alleen om schade te bestrijden en de wildstand in de gaten te houden, maar ook om akkerranden aan te leggen en andere goede voorwaarden voor wildpopulaties te creëren. Ik ken geen jager die geen natuur-liefhebber is. Moet je zien hoeveel vrijwilligersuren er door hen worden gestopt in het beheer van de natuur. Daar kun je toch enkel waardering voor hebben?’

Is in de nieuwe wet de lastendruk voor de jager voldoende teruggebracht naar de mening van de VVD?‘Dat vind ik wel. We gaan de gegevens gebruiken die jagers, op grond van hun tellingen, sowieso al verzamelen. Uitgangspunt zijn de trendtellingen, die jagers aanleveren bij de FBE. Omdat er geen afschotplan meer vereist is - dat heb ik uit het wetsvoorstel kunnen halen, een harde eis van mijn kant - is de verplichte telling vooraf van de baan. Wel rapporteer je als jager achteraf wat er geschoten is. Voor mij is dat voldoende.’

Voortaan moeten dierenwelzijnsorganisaties een zetel krijgen in de FBE’s. Worden deze niet gekaapt door activistische organisaties die zich in het verleden weinig constructief hebben opgesteld?‘De provincie bepaalt welke organisaties er in de FBE terecht- komen. Men kiest zelf wat in hun regio het best werkt. Los daarvan, heb ik er alle vertrouwen in dat men binnen de FBE tot elkaar komt. Ik kan me niet voorstellen dat een organisatie als bijvoorbeeld de Dierenbescherming overal een veto over uitspreekt, zeker niet als jagers voorstellen een bedreigde diersoort te helpen via het reguleren van predatoren. Ik snap best dat er wat ketelmuziek is, nu de nieuwe wet er net is, maar straks zitten die volwassen mensen, die allemaal het beste met de natuur voor hebben, met elkaar aan tafel. Dan gaat het gezonde verstand op een gegeven moment heus wel prevaleren.’

De Jagersvereniging heeft gepleit voor uitbreiding van de lijst met wildsoorten waarbij men denkt aan de grauwe gans, wild zwijn en ree. Deelt u die visie?‘Ik vind dat wij terug moeten naar de 29 bejaagbare wildsoorten die we vroeger hadden. Maar ik ben ook realistisch. Er is op dit

Zonder jagers verschraalt de natuur?‘Zonder meer. De eerste versie van het wetsvoorstel was niets meer of minder dan een sterfhuisconstructie voor de jacht, waarbij de jager meer achter het bureau zou zitten dan in het bos. Om die reden heb ik onderzoek laten doen naar de regeldruk. Zou die regeldruk te groot worden, dan had je immers een grote kans dat van die 28.000 jagers velen zouden zeggen: geef mijn portie maar aan Fikkie. En wat had dat betekend voor de natuur? Wie had dat werk van de jagers overgenomen? Niemand, toch?’

Was dat voor u ook de reden om reparatie van het wetsvoorstel te bepleiten?‘Het wetsvoorstel zou leiden tot een lastendrukverzwaring van minimaal 250% voor jagers. Absurd. En strijdig met het regeerakkoord, waarin staat dat er een lastendrukvermindering van 2,5 miljard euro moet komen. Staatssecretaris Sharon Dijksma heeft hier constructief over meegedacht. Ik ben blij dat de VVD en de PvdA tot een compromis zijn gekomen dat inhoudt dat de jacht in Nederland op een volwaardige wijze kan blijven bestaan en dat er zelfs meer transparantie komt.’

moment een meerderheid in de Kamer voor afschaffing van de jacht. Dat we überhaupt de huidige lijst in stand houden, is al een ongelooflijke overwinning.’ Hoe kijkt u terug op de Kamerdebatten?‘Over deze wet hebben we meer dan 18 uur gedebatteerd, er zijn ruim honderd amendementen en 29 moties ingediend, waarbij het merendeel betrekking had op de jacht. Het is ons gelukt op een onderwerp tot een vergelijk te komen waarover de VVD en de PvdA fundamenteel van opvatting verschillen. Je zag ook dat de SP, GroenLinks, Partij voor de Dieren, ChristenUnie en D66 hogelijk verbaasd waren dat VVD en PvdA met dit verstandige voorstel op de proppen kwamen.’ Wat betekent de nieuwe wet voor de natuur in Nederland?‘Er zitten ook minder goede dingen in de wet, daar ben ik eerlijk in. Het aanwijzen van provinciale beschermingsgebieden is wat mij betreft overbodig. We hebben al Natura2000-gebieden en de Ecologische Hoofdstructuur. Maar in de Wet natuurbe-scherming zit ook een aantal goede dingen. Voor ondernemers wordt het gemakkelijker met vergunningaanvragen om te gaan. Bovenal kunnen de provincies voortaan zelf regelen hoe ze de natuur in hun regio inrichten. Een amendement dat enigszins onder de radar is gebleven, maar wel belangrijk is: provincies krijgen zelf de ruimte de provinciale vrijstellingslijst aan te vullen. Als er in een provincie overlast is van steenmarters, roeken, dassen, wilde zwijnen, meeuwen of andere dieren, regelt amendement 46 dat die provincie het beheer van die dieren zelf kan regelen. Daar heb ik een jaar voor gevochten en dat wordt nu verankerd in de wet. Dat zie ik als een belangrijke verworvenheid.’ •

Foto: Anoeska van Slegtenhorst

Eerlijk gezegd, heb ik nog nooit zo’n zure bijdrage gezien als

die van de Partij voor de Dieren

De eerste versie van het wets voorstel was niets meer of minder dan een sterfhuis constructie voor de jacht

10 De Jager #15 - juli 2015 #15 - juli 2015 De Jager 11

interview interview

Foto: Lonneke Wiggers