DIT BOEK INVERKIJGBAA

ISBN 9

VERNIEUWDE DRUK R IN DE BOEKHANDEL: 78 94 6000 197 0

Jan Bommerez

Minder moeten,meer FLOW

Ontdek opnieuw de magie

uit je kinderjaren

Q q g

DIT BOEK IN VERNIEUWDE DRUK VERKIJGBAAR IN DE BOEKHANDEL:

ISBN 978 94 6000 197 0

Q q g

‘Iedereen heeft de mogelijkheid de sprong te maken naar een hoger bestaansniveau. In wezen komt het neer op jouw bereidheid om jouw

overtuigingen over wat normaal is, los te laten.’

Deepak Chopra

© 2007-2015 Jan Bommerez, Uitgeverij MultiLibris

Vormgeving: Wim ten Brinke bno, Hilversum

Redactie: Janny ter Meer

Druk: Bariet, Ruinen

Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en of openbaar gemaakt

door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, mits

de bron duidelijk wordt vermeld. Share it forward ...

ISBN 978 94 6000 197 0

NUR 765, 800

www.multilibris.nl

uitgeverij@multilibris.nl

Beste lezer,

We leven in een wereld vol ‘kikkers’ die eigenlijk ‘prinsen’ of‘prinsessen’ zijn, maar die hun kikkeridentiteit met hand en tandverdedigen. Is dat niet merkwaardig? Met dit boek willen wegraag de kikker kussen en de prins of prinses in je wakker maken.De vraag is: zul je je laten kussen?

Die vraag is niet onterecht, want de kikker bestaat vooral uitdefensiemechanismen die zijn ontstaan zijn in onze kindertijd,en laat zich niet zo snel kussen. Die kikker is wat we denken tezijn, onze persoonlijkheid. We zijn echter niet een kikker, we zijneen prins of prinses. Die wordt zichtbaar als alle defensiemecha-nismen van de persoonlijkheid weg zijn en ons hart totaal openis. Dan zijn we ons essentiële zelf. Die staat bereiken we wan-neer we in flow zijn. In flow zijn onze verdedigingsmechanis-men tijdelijk inactief. In flow zijn we totaal aanwezig bij iemandof gaan we met hart en ziel op in een passie zoals een sport, eenspannend boek of bijvoorbeeld de fysieke liefde.

flow is ongefragmenteerde ervaring. Het is diep geluk en hetis verbondenheid met de overvloed van het leven. In flow erva-ren we spontaan liefde en dankbaarheid, we zijn blij zonder re-den.

Als we niet in flow zijn, zijn we gefragmenteerd, innerlijk op-gesplitst. Wat we ‘ik’ noemen, zijn talloze ikken die om beurtennaar voren komen. Daardoor weten onze partners of vriendensoms niet wat ze met ons aan moeten: we lijken plotseling ie-mand heel anders te zijn.

Kleine kinderen hebben tot hun tweede levensjaar nog geen so-ciale defensiemechanismen, nog geen persoonlijkheid opge-bouwd. Daarom zijn ze zo onvoorstelbaar mooi en magisch. Zo-als kinderen zijn, zo is onze essentie: pure onschuld, natuurlijkgeluk. Wij verliezen die onschuld wanneer we onze gevoelens af-

Q q g

schermen, wanneer we muren bouwen rond ons hart. En hoemeer muren we bouwen, hoe ongelukkiger we worden en hoemeer pijn we voelen.

Het is de meest ironische paradox van het leven dat we, om onste beschermen tegen pijn, ons ware zelf verbergen en het gaande-weg steeds minder kunnen terugvinden. In plaats van minderpijn te kennen gaan we juist meer lijden. Op onbewaakte mo-menten blijkt ons essentiële zelf er echter nog steeds te zijn. Danzijn we gelukkig. Dan kennen we ware intimiteit. Dan kennenwe totale aanwezigheid zonder maskers en defensies. Op zulkemomenten weten we dat het leven in wezen alleen maar goed is.Daarna valt het doek en gaan we weer twijfelen.

Het hoeft echter niet zo te zijn dat flow alleen maar per toevalgebeurt. We kunnen kiezen voor flow. We kunnen leren ons hartopen te houden, ook als andere mensen vanuit de ‘kikker’ pratenen handelen. Dat vergt wel veel moed, want je dient je diepsteangsten onder ogen te zien wanneer je de defensiemechanismenvan de kikker opruimt. Het is de reis van de held waar de meestemythes en sprookjes over gaan. De prijs is hoog, maar de beloningmaakt de reis meer dan de moeite waard.

Je bent wat je bent en je wordt wat je denkt. Het is ons denkendat onze ware essentie verbergt. Lees dit boek daarom met eenopen geest. Stel het directe oordeel en de weerstand die soms zul-len opkomen, even uit. Lees met je hart, niet met je hersens.

Het is voor mij een eer een deel van de reis samen met je te mo-gen maken. Dank daarvoor.

Jan

janbommerez@msn.com

B E S T E L E Z E R

Q q g

Inhoud

De gouden Boeddha28

Test jezelf210

Over voordelen, oordelen en vooroordelen212

InleidingWe ervaren flow wanneer ons hart open is215

12Waarom positief denken niet genoeg is231

22De weg naar binnen253

32Maak kennis met je hart279

42Hoe de prins(es) een kikker werd2160

52De zes draken2245

62De haven en de wind2267

72Er is altijd tijd voor wat echt belangrijk is2299

82Diamanten ontstaan onder hoge druk2329

92Wij scheppen mede ons eigen leven2346

102Alles is in wezen energie2359

112De koninklijke manier2370

Testanalyse2423

Literatuur2424

Register2428

Q q g

De gouden Boeddha

Een van de meest bezochte plekken in Thailand is de Tempel vande Gouden Boeddha. Er staat een massief gouden boeddhabeeld,meer dan 3 meter hoog en meer dan 2,5 ton zwaar. Het verhaalvan het beeld bevat de essentie van dit boek. In 1957 wilde eengroep Thaise monniken verhuizen naar een andere locatie. Zehadden een boeddhabeeld gemaakt uit klei. Het was erg zwaar enkon niet door mensenhanden worden opgetild. Ze lieten eenkraan aanrukken, maar toen de kraan het beeld begon op te tillenontstonden er scheuren in het beeld. De monniken waren erg be-zorgd en vroegen de arbeiders niet verder te gaan met de operatie.Kort daarna begon het ook nog eens te regenen. De monnikenlegden een zeil over het beeld en gingen naar binnen.

Die avond ging de hoofdmonnik nog even kijken of alles okéwas met het beeld. Hij scheen er met een zaklamp overheen omte zien of het beeld helemaal droog gebleven was. Toen hij hetlicht op de scheur in het beeld scheen, scheen iets naar hem te-rug. Hij haalde een hamer en beitel en verwijderde een kleinstukje klei: er bleek goud onder te zitten. Honderden jaren eerder,toen Thailand nog Siam heette, hadden monniken het beeld meteen kleilaag bedekt om het te beschermen tegen barbaren die hetland binnenvielen. De monniken werden allemaal vermoord ennamen hun geheim mee in het graf. Tot in 1957 een scheur kwamin de beschermende laag.

Deze geschiedenis is een prachtige metafoor voor ons verhaal:om ons goud, onze essentie te beschermen tegen pijn in relatieshebben we er een kleilaag rond aangebracht, de persoonlijkheid.Omdat dat onbewust gebeurt, weten we later in ons leven nietsmeer over onze onschuld, onze essentie. We denken dat we kleizijn, maar iets in ons blijft naar het goud verlangen. Telkens wan-neer we gelukkig zijn, weten we dat er meer is dan klei. Het leven

8

Q q g

geeft ons af en toe een tik en onze eerste reactie is om de klei teversterken. Maar dan krijgen we een tik die een barst veroor-zaakt. Het verdriet dat we dan hebben, brengt ons bij ons hart. Dereis van de held is begonnen. We gaan op zoek naar ons ware zelf.

We zoeken alleen meestal op de verkeerde plekken. We willendat iemand anders ons heel maakt, of we willen dingen die ons‘goed’ laten voelen. Maar de dingen gaan stuk, relaties gaan stuken het goede gevoel verdwijnt. Waarom, denken we, is geluk zokwetsbaar? Angst om te verliezen wat we hebben ligt als eenschaduw over het prettige gevoel dat we hebben wat we willen.

Echt geluk kan echter niet door anderen of dingen worden gege-ven noch afgenomen. Echt geluk heeft te maken met zijn, nietmet hebben. Echt geluk is wie we zijn in essentie. Echte liefde iswie we zijn in essentie. Als je ziet wat de persoonlijkheid van kleiallemaal uitspookt, zou je dat nooit geloven, hè? Er zit maar éénding op als je het zeker wilt weten: onderzoek wie je bent en gavoorbij de sociale verdedigingsmechanismen van je geconditio-neerde zelf. Wees een goudzoeker en maak je geen zorgen over demodder die eerst boven komt. Blijf graven.

9D E G O U D E N B O E D D H A

Q q g

Test jezelf

Zie je jezelf als de persoon die alles heeft om zijn

(haar) dromen waar te maken?

Als je een belangrijke beslissing neemt, kijk je

dan ook gewoonlijk naar het waarom van je

beslissing, zodat je deze kunt plaatsen binnen

een coherente visie?

Vind je beslissen gemakkelijk?

Heb je een sterke intentie om een levensdroom te

realiseren?

Leef je in een staat van diep geloof en vertrouwen

dat alles goed komt?

Breng je gemakkelijk de discipline op om dage-

lijks actie te ondernemen voor een groter doel?

Leef je met een prettige spanning te wijten aan

een echte uitdaging van je talenten?

Ervaar je een staat van moeiteloosheid en licht-

heid in het leven?

Neem je genoeg tijd om innerlijk stil te worden?

10

ja nee

Q q g

Register

428

Afwisseling 94agressie 289alchemie 281Alfatraining 243Allen, James 116, 153, 358Alles-of-nietsdenken 146Ammon-Wexler, Jill 173,

210, 243Aristoteles 95arrogantie 289As a Man Thinketh 117Assagioli, R. 115Assagioli, Roberto 82Asynchrone

synchroniciteit 314Attitude 96Augustinus 25Aurelius, Marcus 22, 149automatische

- identificatie 249- piloot 66- projecties 247

Bach Bloesem 242Basisangsten 86Beethoven, Ludwig von 21beginpunt 59Belitz, Charlene 25Bell, Alexander Graham

156, 281bemiddelaar 201Bennett, John 84Benninga, Robert 322

Beschuldigen 147bevroren hart 207Bierce, Ambrose 105Bio-energetica 214Birth of the Chaordic Age

64Boeddha 8, 43, 47, 150Boesten,Willy 136Bohm, David 38, 150, 162,

257Bohr, Niels 28, 125, 126,

135brandmerk 67David D. Burns 145

Calypso 72Campbell, Joseph 85, 180,

245Canfield, Jack 273Centerpointe Methode 241chaordisch 64Chaos 208charaktèr 67Chardin,Teilhard de 180,

235Charisma 79chi 287Childre 185Chopra, Deepak 130, 348Churchill, Sir Winston 94,

330Collectieve overtuigingen

112

complementariteits-principe 127

Concerning Tobacco 106Conwell, Russell H. 335copernicaanse revolutie

126Cornell, Ann Weiser 239Cousteau, Jacques 71Covey, Stephen 192, 248Craig, Gary 241creatieve krachtcentrum 54Cruijff, Johan 16, 27, 30, 45,

73, 74, 362Csikszentmihalyi, Mihaly

17, 22, 27, 29, 133, 205,375

Cunningham, Glenn 273Cyclische tijd 303cynisme 290

da Vinci, Leonardo 21Damasio, Antonio 222Dan-Tien 363Dankbaarheid 353Das, Robert 157Davies, Paul 37De Pali Canon 31definire 23Definitie van FLOW 29Denkhouding 116denkpatronen 42destructief 189Dhamma 31

Q q g

429R E G I S T E R

Dhammapada 31Dienstbaarheid 94Disney,Walt 97, 330dolfijnen 74Dyer,Wayne 80, 300, 332

Eckartshausen, Karl von270

Edison,Thomas Alva 21, 84eft 238, 241, 281Ego 176Einstein 13Einstein, Albert 22, 257,

360, 372elektromagnetische staat

347elementaire illusie 62emdr 215, 240Ralph Waldo Emerson 22,

53, 79, 108, 134, 153Emoties 71Emotionaliseren 146Emotioneel perfectionisme

145Emotionele

- bevrijding 402- Intelligentie 71- staat 55

energetic shif 213enneagram 204entertainer 201Entropie 205Epictetus 71, 393EQ 71Etiketjes plakken 147Evans, Mandy 209, 396, 414evolutie 208Externe oorzakelijkheid 68

Faalangst 145flow en de kunst van het

zakendoen 15flow- Psychologie van de

optimale ervaring 17FLOW-katalysatoren 138Ford, Henry 95, 267, 337Frankl,Viktor 311Franklin, Benjamin 94Freud, Sigmund 72Fritz, Robert 42Fuller, Buckminster 359

Gaafheid 323Gandhi, Mahatma 84, 94,

104, 132, 333gebrek aan zelfbeheersing

289gelijktijdigheid 307Gendlin, Eugene 212, 214,

239Generaal Patton 95Generaliseren 146, 342Genesis 18Gestalt 323

- therapie 282gevoelsstaat 57Gewaarzijn 77Goedheid 322Goethe 159Golflengte 98golfstaat 128Grand, David 241Gribbin, John 37Gurdjieff 61, 84, 234, 386

H-waarden 321Hamartia 160Hansen, Mark Victor 273Harmonie 317Harris, Bill 236Hawkins, Stephen 13HeartMath 244

Heisenberg,Werner 154Hendriks, Martin 272Herakleitos 83, 150, 377Hercules 20, 245Hermans,W.F. 155Hersenstam 34hersenstaten 165Hill, Napoleon 50, 56, 86,

94, 107, 131, 135, 144, 160,170, 247, 272, 277, 281,283, 330

Hilton, Conrad 288Hippocrates 22Hitler 189Hock, Dee 64hoge bèta 75Hol en bol 28Howard,Vernon 58Howe, Elias 283Huang Po 124Human Growth Hormone

166

identificatie 250Idiosyncrasie 323Immaculee Ilibagiza 416immoreel gedrag 289Institute of HeartMath 48

James,William 82, 247, 274Jefferson,Thomas 94Jezus van Nazareth 84Jong, Erica 96Journal of Transpersonal

Psychology 82Jumping-to-conclusions

146Jung, Carl Gustav 23, 82,

153, 163, 176, 257, 334

Kahn, René 172

Q q g

430 R E G I S T E R

Katie, Byron 402, 417Keijzer, Piet 36Keller, Helen 94, 337Kennedy, J.F. 95kernkwadrant 192Kernkwaliteiten 192Kirlian-fotografie 129Klein, Jean 182kleine hersenen 34Krishnamurti, J. 32, 202Kübler-Ross, Elisabeth 392kwantum 151

- fysica 12, 37, 81, 123- zelf 37, 64

lage bèta 75Lao Tse 23Ledoux, Joseph 184, 213Lennon, John 73, 280Levendigheid 323Levensdoel 356levensdroom 274Levine, Peter 211, 227Liefde 318lift-off power 67Limbisch systeem 34Limbus 33Lincoln, Abraham 267Long, Barry 41, 62, 177, 182,

185, 319, 378loslaten 105Lowen, Alexander 211, 214Lundstrom, Meg 25Luskin, Fred 406Luther King, Martin 84, 94,

143

MacArthur 87Mahler, Margaret 194manipulatie 289Marsico, Bruce di 354, 357,

396Marsten,William 268Maslow, Abraham 23, 82,

320McCartney, Paul 74Menninger, Karl 188Mentale filter 146Menuhin, Yehudi 267Michelangelo 338Miller, Alice 219, 227Miller, Henry 317Mind of God 13mislukken 332mislukkingen 99Moeder Teresa 39, 95, 282Mondriaan, Pieter 21Mozart,W.A. 21Myers, D.G. 134

negatieve emoties 252negativisme 289Neocortex 34non-lokaliteitsprincipe 148

Odysseus 20onderwaterlong 72Ongedwongenheid 324Ongewapende Waarheid 94Ont-wikkeling 105Onvoorwaardelijke Liefde

94Option Method 209, 396,

414Orde 323Ouspensky, P.D. 43overlevingshersenen 40overlevingsregels 401Overtuigingen 104

pada 31Parmahansa Yogananda

347patronen 115Pearsall, Paul 134Pele 27Perceptieperfectionisme

145perfectionist 201Perls, Fritz 282Permanentie 342persona 176Persoonlijke fase 163Pert, Candace 168, 213, 215Peters,Tom 330Pierrakos, Eva 211Pinkola Estés, Clarissa 230Planck, Max 13Plutarchos 332Pope, Alexander 404Posttraumatische stress

218prana 287Prestatieperfectionisme

145Prigogine, Ilya 208, 237prioriteiten 190proactief 114Proactiviteit 67

quarks 123, 151

Reactief 114Rechtvaardigheid 323relativiteitstheorie 305reptielhersenen 34Respect 204Reticular Activating

System 171Richo, David 186Ridder, Willem de 46Rijkdom 324Robbins,Tony 58

Q q g

431R E G I S T E R

roddelzucht 289Rogers, Carl 365Rosetti, Christina 278ruimte-energiedimensie 38

Salmon, Graham 272Sanford, Matthew 221Scaer, Robert 220Schweitzer, Albert 84, 94self-actualisers 18Seligman, Martin 340Shapiro, Francine 240Silva Mind Training 243Silva, Jose 243Sint Augustinus 281Sitskoorn, Margriet 173slachtoffergedrag 100Socrates 334Soros George 85Speelsheid 324Stanford Universiteit 406stempel 67stimulus-respons 150

- mechanismen 63- wereld 312

Stocking, Jerry 372stress 290Succes 134symbolentaal 164synchroniciteit 25, 282

Tagore, Rabindranath 299Tammeling, Roelof 272Ten Days To Self-Esteem

145The Holosync Solution 236The Laws of Success 50The Matter Myth 37The Pleasure Prescription

134The Power of Flow 25

The Pursuit of Happiness134

thètagolven 74Thought as a System 38,

162Tijdloosheid 317Titiaan 85Tolle, Eckart 189, 227transpersoonlijk 81Transpersoonlijke psycho-

logie 82transpersoonlijke wil 115Twain, Mark 106Tweerichtingsaandacht 77

Uniciteit 323

vecht- en vluchtreflex 69Veld van Alle

Mogelijkheden 54, 149,230, 277, 313, 349, 359

Verdraagzaamheid 94Verenigde Veld 153vergeldingsdrang 289Vergeven 375Vergevingsgezindheid 351vergevingsproces 420verklaringspatroon 340verlatingsangst 100Verpersoonlijking 343Verwachtingswaanzin 145verzoener 202verzorger 201virtuele ruimte 274voorhoofdskwabben 35vooroordelen 12, 289Vrijheid 94

Waarheid 322waarnemersdeelname 149Walesa, Lech 94

Wattles,Wallace D. 353Wetering,Willem Jan van

de 204Wil je gelijk of wil je

geluk? 209, 396Wilber, Ken 82

Z-waarden 321zelf

- appreciatie 365- beeld 98, 113- beklag 289- beperkende overtuigin-gen 111- beschikking 324- bewustzijn 163- genoegzaamheid 289- sabotage 290- vergeving 421- vertrouwen 100- werkzaamheid 109- zucht 289

zijnsstaat 58zijnsstaten 165Zingeving 310zoogdierhersenen 34

Q q g