v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.1/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

SECUNDAIR ONDERWIJS

NIEUWSBRIEF DUITS 2014-2015 nr. 8

Beste collega's

Met deze laatste nieuwsbrief van dit schooljaar willen we jullie oprecht bedanken voor jullie nooit aflatende inzet voor Duits doorheen het jaar. Met het beschikbare aantal

uren blijft het elk jaar opnieuw een enorme uitdaging om jongeren voor een taal waarmee ze weinig affiniteiten hebben, gemotiveerd te houden, om onze leerplannen te

verwezenlijken, onze jongeren te begeleiden en te coachen, en een antwoord te bieden op de vele eisen die de hedendaagse samenleving aan ons stelt …

Leraar zijn is geen nine-to-five-job. Het stopt niet aan de schoolpoort. Het doorstroomt je leven. Hoog tijd daarom om eens afstand te nemen, aan de kant te gaan zitten, en

alles aan ons voorbij te laten stromen. Wij wensen jullie dan ook allen een deugddoende vakantie toe. Een tijd om eens zalig te niksen, om je eigen dromen te

beleven, om de warmte van je omgeving te mogen (her)ontdekken en ervaren. Voor wie na een deugddoende vakantieperiode nieuw materiaal wil verkennen, de

cursus wil bijsturen of optimaliseren: hierbij onze zomernieuwsbrief 2015. Net als de 7 vorige dit jaar wil hij niet meer zijn dan een uitnodigende wegwijzer, een vrijblijvende

handreiking.

Wil toch de dringende vraag van de lerarenopleiding SLO UGent onder punt 5 even bekijken.

Alles Gute!

De vakbegeleiding Duits

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.2/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

1 Thema's voor het jaar 2015 1.1 25 Jahre Wiedervereinigung

We schreven het al in een vorig nummer. Naar aanleiding van 25 jaar

Wiedervereinigung wordt de Deutschlehrertag van het Goethe-Institut naar voor geschoven. In plaats van zoals gewoonlijk de derde zaterdag van november staat de Deutschlehrertag dit jaar gepland op zaterdag 3 oktober. Uiteraard zal de dag vooral in

het teken staan van de hervereniging.

1.2 70 Jahre Ende WO II In de Duitse pers wordt nogal wat aandacht besteed aan de bevrijding van de KZ. In de vorige nieuwsbrief (nr. 7) verwezen wij al naar een paar interessante artikels. De link

van vandaag schetst de situatie van het KZ-Dachau: "Das Konzentrationslager Dachau bei München wurde am 22. März 1933 errichtet und bestand als einziges Lager

während der gesamten zwölf Jahre der NS-Herrschaft. Es diente als Modell für alle späteren Konzentrationslager der Nationalsozialisten. Zu den Gefangenen zählten neben politischen Regimegegnern bald auch Juden, Sinti und Roma, Homosexuelle,

Zeugen Jehovas und Menschen, welche die Nationalsozialisten als "Asoziale" und "Kriminelle" verfolgten."

http://www.heute.de/70-jahre-nach-der-befreiung-des-kz-dachau-moerderschule-der-ss-38249180.html?tabNo=1 Ook hier weer interessante artikels, foto- en videomateriaal en een gesprek met overlevenden van de Holocaust uit Auschwitz en

Bergen-Belsen.

Een uitgebreid dossier 1945 Kapitulation und Neubeginn vind je op Deutsche Welle: http://www.dw.de/themen/1945-ende-und-aufbruch/s-101458

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.3/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

2 Actuele thema's

2.1 Thema Essen und Trinken

Voor Latijnse richtingen: een kijk-luisteroefening op basis van een Videorrezept

Römisches Essen http://www.puls4.com/video/kochmitoliver/play/2175379?newsletter=nl%2F15.06.08.OSV_Newsletter_Latein_Juni_2015

Voor alle richtingen – in het bijzonder ook voor richting Hotel: tekst en videomateriaal

over nieuwe trends in de voedingsindustrie Unsere Lebensgewohnheiten ändern sich und das bekommt auch die deutsche Ernährungsindustrie zu spüren: Um 3,4 Prozent schrumpften die Umsätze im

vergangenen Jahr im Inland. Die Unternehmen müssen ihre Lebensmittel-Produkte dem Markt anpassen, um nicht den Anschluss zu verlieren.

http://www.heute.de/neue-trends-bei-ernaehrung-fordern-lebensmittel-industrie-38330244.html?tabNo=1

Voor alle richtingen: Europa verfettet

Im Jahr 2030 werden kämpfen in Europa viel mehr Menschen mit Fettleibigkeit als heute. Neben ihrem Übergewicht tragen sie schwer am Spott der anderen: Fette sind oft Vorurteilen und Diskriminierung ausgesetzt.

http://www.heute.de/dicke-europaeer-gesundheitsexperten-warnen-am-anti-diaet-tag-vor-uebergewichts-krise-38339698.html?tabNo=2

2.2 Maut in Deutschland

Voor alle richtingen – in het bijzonder voor economische en handelsrichtingen

Het artikel http://www.heute.de/bundesrat-macht-den-weg-frei-fuer-pkw-maut-

38373606.html kan een opener zijn om het thema tol op onze snelwegen te behandelen. Vooral het gedeelte Pkw-Maut: Fragen und Antworten biedt heel wat interessante aanzetten. Uit de tekst kan je ook heel wat vaktaal halen.

Ook op Deutsche Welle vind je onder Deutsch lernen – Deutsch XXL – Top-thema –

Archiv 2015 bijhorend materiaal: Bezahlen für deutsche Straßen: http://www.dw.de/bezahlen-f%C3%BCr-deutsche-stra%C3%9Fen/a-18356998

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.4/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

2.3 Ramadan

Uiteraard te laat om het nog dit jaar aan te reiken, maar misschien kan je de link nu al

opslaan en hier volgend jaar op terugkeren. Of je integreert het in een les met als thema Essen und Trinken. Onder de titel 'Glücklich mit Kopfschmerzen' vind je video en bijhorend tekstmateriaal: http://www.heute.de/fuer-muslime-beginnt-der-

fastenmonat-ramadan-38890304.html

3 Audio- en videomateriaal

Af en toe willen we nog eens herinneren aan bestaande initiatieven. Dit keer aan het videomateriaal van Deutsche Welle en het Goethe-Institut

3.1 Deutsche Welle

Deutsche Welle postte onder de rubriek Deutsch lernen – Deutsch XXL – Videothema een reeks interessante video's: die Technik der Zukunft, Mit dem Auto um die ganze

Welt, Betrug auf Facebook, Berufschancen für Flüchtlinge…

Ook onder de rubriek Deutsch lernen – Deutsch XXL – Top-Thema staat veel bruikbaar materiaal, zoals MP3-audiobestanden Wohin mit dem Elektroschrott, 1945: Nie wieder Krieg, Keine Lust mehr auf Mac Donalds… Bij de video's horen een Manuskript, een

Glossar en Aufgaben in pdf-formaat. Bij het thema vind je ook de originele tekst.

Bron: Deutsche Welle http://www.dw.de

3.2 Goethe-Institut

Het Goethe-Institut postte in de reeks 180 seconden – Staffel: Miteinander-Gegeneinander een reeks nieuwe video's over diverse onderwerpen. Ze zijn telkens met een bepaalde stad verbonden. Zo gaat het over:

Erster Mai in Kreuzburg, Agressive Inline-Skating, Kippa-Experiment, Multikulti-Fußbalfieber; Straßenzeitungen verkaufen, Mit dem Fahrrad durchs Verkehrschaos

(Brüssel), Leipzig, das neue Berlin … Bron: http://www.goethe.de/180sec

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.5/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

3.3 Telenovela Jojo

Uiteraard hebben we ook nog de Telenovela Jojo sucht das Glück, die eind 2014 aan haar derde reeks begonnen is. Meer info: www.dw.de/jojo

3.4 Audiomateriaal Studio 21

Cornselsen Verlag stelt zijn audiomateriaal bij Studio 21 vrij ter beschikking. Wie even wat grasduint, vindt beslist audiomateriaal dat aansluit bij de eigen lesonderwerpen.

http://www.cornelsen.de/studio_21/1.c.3327580.de

4 Vaktaal 4.1 Das Unternehmen

Voor economische richtingen en handelsrichtingen met Duits in de GIP:

De voorbije jaren hebben we regelmatig materiaal aangereikt dat leerlingen kon ondersteunen bij het presenteren van bedrijfsgebonden informatie. In een vorige nieuwsbrief (nr. 5 van februari 2015) brachten we nog een verzameling Redemittel in

verband met het bespreken van diagrammen en grafieken. Vandaag vind je in bijlage een verzameling Redemittel in verband met ondernemingsdoelen, organogrammen en

swot-analyses … We hebben ze ontleend aan een handboek van Cornelsen Verlag.

4.2 Ein Home-Office: das Für und Wider

Uit een Leseprobe van BePartners – http://www.bepartners.de

http://www.cornelsen.de/bepartners/1.c.3253336.de?newsletter=e%2F15.06.12.HBS_CBB-06-2015%2FTiteltipp%2FText

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.6/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

5 Een dringende vraag vanuit de lerarenopleiding SLO UGent

Lincy Van Twembeke <Lincy.VanTwembeke@UGent.be> sucht so viel Gymnasiumlehrer/innen wie möglich (und schnell: vor Ende Juni sucht sie die), die

dazu bereit sind, einige Schüler aus ihren Schulen zu bitten, sich für die eine oder andere "Webklas" anzumelden.

Die Schüler wählen frei eine Fachrichtung und besuchen dann die Unterrichtsstunde (nachdem sie sich bei Zephyr angemeldet haben). Sie bekommen zu jeder Stunde eine

Aufgabe. Es handelt sich um 4 aufeinanderfolgende Wochen (September – Herbstferien 2015). Die Rückmeldungen (auch über die Lehrer, wenn die mitmachen wollen) sollten dazu

führen, dass diese Zephyr- Unterrichtsstunden besser gestaltet werden. (Es ist eine Testphase).

Im Juni 2016 werden sie dann offiziell für alle zur Verfügung gestellt. Es ist ein Instrument, eine Möglichkeit um das Niveau eines 1. Ba besser einschätzen zu können. Man will vermeiden, dass Schüler einen falschen Studiengang wählen. Also,

das Niveau der Unterrichtsstunden ist 1. Bachelor. Die Fachrichtungen: Filosofie, Oosterse Talen, Toegepaste Taalkunde, Klassieke Talen, Taal- en Letterkunde (en

daarbinnen: alle talen, literaire wetenschap en taalwetenschap), Afrikaanse talen en culturen. Diese 4 Wochen, in denen die Schüler die Klassen besuchen, liegen fest (September -

Herbstferien 2015) Am 9. September gibt es einen Informationstag für alle Lehrer die sich angemeldet haben.

Leerkrachten die met een of meerdere studenten in dit project willen instappen, nemen contact op met Bea Paelman (bea.paelman@ugent.be / 09/227 76 91)

6 Eigen professionalisering

6.1 Seminar BERLIN HEUTE Van zondag 11 oktober tot en met zaterdag 17 oktober loopt de jaarlijkse

seminarieweek Berlin heute, georganiseerd door het Goethe-Institut in Berlijn. Er is plaats voor 15 Vlaamse leerkrachten. Aanvragen kunnen tot uiterlijk 6 juli. Het

Departement Onderwijs en Vorming en de Duitse Pedagogische Uitwisselingsdienst (PAD) in Bonn betalen de deelname- en verblijfskosten. Vervoerskosten zijn ten laste van de deelnemer. Meer informatie vind je op:

http://onderwijs.vlaanderen.be/nascholing-voor-leraren-duits-berlin-heute-2015

6.2 Deutsch im Fokus – Sprachbar

Wie zijn eigen Deutschkenntnisse wil verfijnen, kan terecht bij Sprachbar, een rubriek over Duitse taal op Deutsche Welle. Erklärungen von aktuellen Schlagzeilen,

Redewendungen und Grammatik machen fortgeschrittene Lerner bekannt mit den Feinheiten der deutschen Sprache. Niveau C1-C2.

In de voorlaatste bijdrage gaat het over het woord Winkel. Denk maar aan het Geodreieck of Winkeldreieck op school, der tote Winkel in het verkeer, den Ball in den

rechten oberen Winkel schießen op het voetbalveld, en de verwinkelte Gassen an Orten mit altem Stadtkern.

Bron: http://www.dw.de/deutsch-lernen/sprachbar/s-9011

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.7/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

6.3 Sprachgefühl

Je kunt uiteraard ook een gratis abonnement nemen op de nieuwsbrief van Sprachgefühl – Deutsch macht

Spaß. Op regelmatige tijdstippen ontvang je dan een nieuwsbrief waarin een

bepaalde Redewendung, een woord … op een vrij luchtige manier nader wordt

verklaard. Misschien dat je dan bij het ontdekken van al die taalrijkdom op Wolke

sieben schwebt. „Als Deutschland die Fußball-Weltmeisterschaft gewonnen hat, waren sehr viele Leute auf Wolke sieben!“ Wir hoffen, dass du in diesem Jahr noch oft

Gelegenheit haben wirst, um im siebten Himmel zu schweben, heißt es in nummer 52 van dit jaar. Abonneren kan op http://www.sprachgefuehl.org/

6.4 Duden Newsletter

Misschien hou je meer van een meer wetenschappelijke benadering. Dan kan je ook voor de nieuwsbrief van Duden opteren. Ook hier krijg je

regelmatig een mail toegestuurd waarin een of ander lexicaal of grammaticaal probleem geduid wordt.

In de laatste nieuwsbrief behandelde men het probleem van de feminine Personenbezeichnungen. Zo

wijst men daarbij naast de algemene regel op het bijzondere geval van de

Personenbezeichnungen auf erer.

Vorsicht ist allerdings geboten bei Substantiven auf -erer: Hier wird – ursprünglich wohl aus klanglichen Gründen – die Endung -in an die Stelle des zweiten -er gesetzt. So wird also aus dem Zauberer keine Zaubererin, sondern eine Zauberin, aus dem Eroberer

wird eine Eroberin, aus dem Herausforderer die Herausforderin, aus dem Wanderer eine Wanderin.

In dezelfde nieuwsbrief heeft men het ook over de Komma bei Infinitivgruppen. Ik citeer: Es gibt drei Fälle, in denen die Abtrennung der Infinitivgruppe durch Komma unumgänglich ist:

1) Infinitivgruppen, die von einem Substantiv abhängig sind. Er hat die Fähigkeit, genau zuzuhören. Seine Bemühungen, zu vermitteln und eine Lösung zu finden, waren erfolglos. Der Gedanke, es ihm heimzuzahlen, ließ mich nicht mehr los. 2) Infinitivgruppen, die mit als, anstatt, außer, ohne, statt oder um eingeleitet werden. Es blieb uns nichts anderes übrig, als tatenlos zuzusehen. Anstatt zu helfen, sah sie gelangweilt aus dem Fenster. Um nicht noch mehr Unheil anzurichten, gab sie alles zu. 3) Infinitivgruppen, die durch ein hinweisendes Wort angekündigt oder wieder aufgenommen werden. Er dachte nicht daran, nach Hause zurückzukehren. Sie war davon überzeugt, das Richtige getan zu haben. Sein größter Wunsch ist es, sich selbstständig zu machen. Sich selbstständig zu machen, dies ist sein größter Wunsch. Handelt es sich in Punkt 1) und 3) allerdings um einen bloßen Infinitiv mit zu, der nicht erweitert ist, ist das Komma nicht obligatorisch, darf aber gesetzt werden. Meine Lust(,) mitzumachen(,) hielt sich in Grenzen. Ich dachte gar nicht daran(,) zu kommen.

Abonneren kan op http://www.duden.de/shop/newsletter

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.8/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

7 Tools

7.1 Frag Finn

In onze vorige nieuwsbrief hadden we het over de site neun einhalb met gemakkelijk toegankelijke onderwerpen, vandaag vestigen we even je aandacht op een zoektool

Frag Finn die kindvriendelijk, eenvoudig internetmateriaal oplijst: http://www.fragfinn.de/kinderliste.html.

Uitsmijter

Een vakcollega stuurde ons deze uitsmijter. De bron is ons onbekend.

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.9/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

Bijlage 1 Fachsprache

1 Aansluitend bij een eventuele SWOTanalyse en de doelstellingen van het bedrijf

v.z.w. Katholiek Onderwijs Bisdom Brugge, Instellingsnummer 0477435483 p.10/10

Baron Ruzettelaan 435, 8310 Assebroek, +32 (0)50 37 26 75, fax +32 (0)50 35 45 08, dpb@kobrugge.be, www.kobrugge.be

2 Woordenschat en de strategie van het actieve lezen

Via de strategie van het aktives Lesen kunnen leerlingen hieruit heel wat Redemittel halen:

- (Zahlen, die) Hinter den Erwartungen zurückbleiben

- Der Bedarf ist da

- Die Nachfrage

- Einen Termin vereinbaren – der Terminvorschlag

- Die Verkaufszahlen sind zurückgegangen/ Der Rückgang der Verkaufszahlen

- Subventionen beantragen

- Neue Arbeitsplätze schaffen

- Infrastruktur: die Produktionsstätte – die Halle – das Lager

3 Das Organigramm

Der Geschäftsführer – das Geschäftsführersekretariat Das Sekretariat ist dem Geschäftsführer zugeordnet.

Die Abteilung Verkauf/Einkauf/ Personal/ Allgemeine Verwaltung/ Lager, die von … geleitet wird/geleitet von …,

Leiter der Verkaufsabteilung ist … Für die … Abteilung ist Frau X zuständig. Herr/ Frau X, der/die den Einkauf von … abwickelt.

Die allgemeine Personalverwaltung erledigt Herr X.

Dem Verkaufsleiter, Herrn …, direkt unterstellt sind die Reisenden X und Y Die Abteilung beschäftigt zwei/drei …Sachbearbeiter…. In der Abteilung Lager werden zwei Lagerarbeiter/ Kraftfahrer beschäftigt

Bron: Wirtschaft- und Sozialkunde, Cornelsen Verlag 2015